________________
ચિન્તન કરવામાં આવ્યું છે. “પાર્શ્વનાથ ભગવાનના નામમાં ઉપસી હરવાની શક્તિ વધારે છે, તેમાં હેતુ તેમનું જીવનચરિત્ર છે” તથા
તીથકની સ્તુતિથી માત્ર કષ્ટ-નિવારણ જ નહીં, બધિલાભ પણ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે અને તેનું કારણ વીતરાગ પરમાત્માને સ્વભાવ છે – આ મુદ્દા ઉપર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. તે માટે “સુકૃત – સાગર ગ્રંથના ત્રણ કલેકે ટાંકવામાં આવ્યા છે. વિજ્ઞહર અને વાંછિત ફળદાતા તરીકે વીતરાગ પરમાત્મામાં લોકેને ભક્તિભાવ દઢ થાય તે અર્થે કરવામાં આવેલું આ ચિન્તન પણ મનનીય છે.
સ્તોત્રમાં “વન ઢિા મંત’ જણાવેલ છે, તે મંત્ર કયે?— તે પ્રશ્ન ઉપર કરવામાં આવેલી વિચારણા તથા વિવિધ આમ્નાય પ્રમાણે કરવામાં આવેલ મંત્રોદ્ધાર આદિ આ વિષય સબંધી ઘણી ઉપયોગી માહિતી આપે છે.
રામપિ ચીપંથી શરૂ થતી પાશ્વ-પ્રભુની સ્તુતિને સવિસ્તર ભાવાર્થ તથા “ન્નિધાનં નિધાનં – વિશેની ચર્ચા પણ ઉપાસનાની ચાવી છે.
ઉવસગ્ગહર–સ્તોત્રમાં ઉપાસના અથે નામ-સ્થાપના- દ્રવ્ય – ભાવ-એ ચાર નિક્ષેપ વડે કરવામાં આવેલી અનન્તની અર્થવ્યવસ્થા તથા તે વિશે “સકલાહત-સ્તોત્ર (પૃ: ૭૦)માં થયેલું વિશેષ ચિન્તન ભક્તિગના વિકાસ માટે અત્યંત મહત્ત્વનું છે.
વિનામ-સ્તોત્ર' અને “નમક-સ્તોત્રના આધારે કરવામાં આવેલી “fજ વિદ્યા'ની ચર્ચા મંત્ર-શાસ્ત્રની દૃષ્ટિએ ઘણી અગત્યની
- “મમ:નિર્મળ દિગgor ના સંદર્ભમાં થતાં અર્થઘટન પ્રેમલક્ષણા ભક્તિનું ભાવમય – સ્વરૂપ દર્શાવે છે. મયણાસુંદરીના દૃષ્ટાન્તથી તેનું અનુસંધાન બધિના એક પ્રકાર – ‘આંતરસૂઝ સાથે જે રીતે કરવામાં આવ્યું છે –તે મનનીય છે. બેધિને “અનાહત અને “અવ્યક્ત તરીકેના અન્ય અર્થઘટન તેની “ભવભવ પ્રાપ્તિ માટે થતી યાચનાની યથાર્થતા સિદ્ધ કરીને તેની અથ-વ્યાપકતાની સંભાવનાઓ દર્શાવે છે.
મન્નયેગ, લયયુગ અને હગને તેત્રમાં થયેલ સમન્વય તથા તે સ્પષ્ટ કરવા માટે તૈયાર કરેલું અવસ્થા– માર્ગ– ગ – ગ્રથિ -
14
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org