________________
૬૨
આત્માનુશાસન
કરી પામ અજરામર સુખદ નિજ સિદ્ધિપદ શાશ્વત હવે. ભાવાર્થ હે ભવ્ય! વારંવાર તેં મિથ્યાજ્ઞાન અને રાગ-દ્વેષાદિજનિત પ્રવૃત્તિઓથી જન્મ-મરણરૂપ ફળ પ્રાપ્ત કર્યાં છે. તેથી વિપરીત પ્રવૃત્તિથી અર્થાત્ સમ્યગ્નાન અને વૈરાગ્યજનિત આચરણથી તું ચોક્કસ તેનાથી વિલક્ષણ ફળને મોક્ષપદને પ્રાપ્ત કરીશ એવો નિશ્ચય કર.
અજર અમર
શ્લોક-૧૦૭
दयादमत्यागसमाधिसंततेः पथि प्रयाहि प्रगुणं प्रयत्नवान् । नयत्यवश्यं वचसामगोचरं विकल्पदूरं परमं किमप्यसौ ॥ યત્ને દયા દમ ત્યાગ પંથે, પ્રગુણ તું જો સંચરે; વચ કે વિકલ્પ અતીત એવું, પરમ મુક્તિપદ વરે. ભાવાર્થ હે પ્રગુણ(દક્ષ, ગુણવાન)! તું પ્રયત્ન કરીને સરળ ભાવથી દયા, ઇન્દ્રિયદમન, દાન અને ધ્યાનસમાધિની પરંપરાના માર્ગમાં પ્રવૃત્ત થઈ જા. એ માર્ગ તને નિશ્ચયથી કોઈ એવા સર્વોપરીપદે (મોક્ષપદે) પહોંચાડશે કે જે પદ વચનથી અનિર્વચનીય અને સમસ્ત વિકલ્પોથી રહિત છે.
—
શ્લોક-૧૦૪
विज्ञाननिहतमोहं कुटीप्रवेशो विशुद्धकायमिव । त्यागः परिग्रहाणामवश्यमजरामरं તે || જ્યમ કુટિપ્રવેશે કાર્યશુદ્ધિ, ત્યાગ પરિગ્રહનો કરે; વિજ્ઞાનથી વીતમોહ, નિશ્ચે મુક્તિ અજરામર વરે.
ભાવાર્થ વિવેકજ્ઞાન દ્વારા મોહનો નાશ થઈ જતાં કરવામાં આવેલો પરિગ્રહનો ત્યાગ નિશ્ચયથી જીવોને જરા અને મરણથી એવી રીતે રહિત કરી દે છે કે જેવી રીતે કુટિપ્રવેશ ક્રિયા (પવનસાધનવિધિની અંતિમ યોગક્રિયા) શરીરની વિશુદ્ધિ કરી દે છે.
-
