Aatmanushasan

Author(s): Gunbhadraswami
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram

Page 181

૧૬૮
આત્માનુશાસન પ્રવૃત્તિ સંમત સંતને, સ્મૃતિ ચરણની બસ ક્લેશ ત્યાં; ક્ષય કર્મનો તે હાનિ જ્યાં, સુખ સિદ્ધિનાં તો સાધ્ય જ્યાં, અંતર્મુહૂરત કાળ પરિમિત, મન જ સાધન માત્ર ત્યાં; સર્વોપરી તપ ધ્યાન આવું સાધતા વિદ્વજનો! જોજો યથાર્થ વિચારી, હાનિ શી સમાધિમાં ગણો? ૧૧૨ શું વિત્તતૃષ્ણાતપ્તને સુખ કાંઈ કદી પણ શક્ય છે? તપ રક્તને ખલ કામથી તપહાનિ કંઈ સંભાવ્ય છે? વળી શું તપસ્વીના ચરણને પરાભવ સ્પર્શે કદી? તપથી અધિક તો ઈષ્ટ સુખ સાધન કહો કોઈ દિ. ૧૧૩ અરિ સહજ ક્રોધાદિ જિતાયે, તપ વિષે સ્થિરતા થતાં, વળી પ્રાણથી પણ અધિક સર્વે ઈષ્ટ સદ્દગુણ પ્રગટતા; પરલોકમાં પુરુષાર્થ સિદ્ધિ મુક્તિરૂપ સત્વર થતી, સંતાપહારી તપ વિષે નર રમણતા કાં ના થતી? ૧૧૪ તપરૂપ વેલી ઉપરે મહાપુણ્ય ફળ દઈ તન યથા, ક્ષય થાય કાળે, પુષ્પ જ્યમ ખરી જાય ફળ ઉત્પન્ન થતાં; જળ સ્વયં બળતાં દૂધ રશે, જ્ઞાની ત્યમ આયુષ્યને, સધ્યાન અગ્નિમાં દહે, સાધે સમાધિ ધન્ય તે! ૧૧૫ રે! રહીને પણ તે તનુ, અતિ અતિ વિરક્તિ જે વિષે; ચિરકાળ તપ તપતા પ્રગટ, એ જ્ઞાનનો વૈભવ દીસે. ૧૧૬ એ દેહ સહ ક્ષણ અર્ધ પણ રે! કોણ રહેવું કદી સહે? જો જ્ઞાન કાંડું રહી ન રોકે, સિદ્ધિ સાધન, તો ચહે. ૧૧૭ તૃણવત્ તજી ભગવાન સઘળી રાજ્ય લક્ષ્મી તપ કરે, તજી માન પોતે દીન સમ ભિક્ષાર્થ ઘર ઘર જો કરે; ચિરકાળ ભિક્ષા ના મળે તો સ્વયં પરિષહ તે સહે, સહવું શું અન્ય તો ન સઘળું, કાર્યસિદ્ધિ યદિ ચહે? ૧૧૮ જો ગર્ભ પહેલાંથીય સેવે ઇન્દ્ર કર જોડી વિભુ,