________________
મારાથના પંચક (૪)
કોઈક વખત ચાબુકના પ્રહારથી મૃત્યુ પામ્યો, કોઈક વખત સાહસ કરતાં અને કોઈક વખત ઝેર ખાતાં મૃત્યુ પામ્યો. ૧૦
એ પ્રમાણે મનુષ્યપણામાં એક એક જાતિનાં અનેક વખત મરણ પામ્યો. હવે તિર્યંચગતિમાં એ વિશે કહું છું તે સાંભળો. ૧૬૧
તિર્યંચગતિ વિષે. હે જીવ! તને કહું છું તું મરણ સમયે કાયર ન બન, ઉદ્વેગ ન પામ, તારા હૃદયમાં આવા અનંત મરણોનો ક્ષણ વાર વિચાર કર. ૧૬૨
જ્યારે તું પૃથ્વીકાય જીવ હતો ત્યારે ખોદાયા ઉપર ક્ષારાદિકનું પડવું તથા ઉપર ઓજારોનું પડવું એ વડે તું કેટલીય વાર મરણ પામ્યો. ૧૩
વળી જિનવરે કહ્યું કે જેમ કોઈ અહંકારી યુવાન પુરૂષ ઘરડા માણસને મારે તેથી તેને વેદના થાય તેવી રીતે પૃથ્વીને ચાંપવાથી તે કાયાના જીવોને વેદના થાય છે.
હે જીવ! જળકાયમાં તું હતો ત્યારે ઘણી વખત પિવાયો, સૂકાયો, યુભિત થયો, પરસ્પર સમૂહમાં શીત અને ઉષ્ણ વેદનાથી શોષાયો. ૧૬૫
