________________
૫
આરાધના પંચક (૪)
આટલું જાણીને હે જીવ! સુખની પ્રાર્થના કરતો હોય તો બાલમરણનો ત્યાગ કરી પંડિતમરણ અંગીકાર કર. ૨૨૫
નારકીમાં છેદન ભેદન, તાડન, પરસ્પર વાત કરવા વગેરે દુઃખનું સ્મરણ કરી હવે પંડિતમરણ અંગીકાર કર. ૨૨૬
ભાર વહન કરવો, બંધાવું, એક બીજાનું ભક્ષણ કરવું વગેરે તિર્યંચગતિના દુઃખોને યાદ કરતો હવે પંડિતમરણને સ્વીકાર. ૨૨૭
મનુષ્યગતિમાં જન્મ લેવો, વૃદ્ધાવસ્થા ભોગવવી, રોગથી ત્રાસ પામવો વગેરે દુઃખોને યાદ કરતો હવે પંડિતમરણ અંગીકા કર. ૨૨૮
ઈષ્ટનો યિોગ, અનિષ્ટ સંપત્તિ, અને અનિષ્ટના વચનો મોટાં છે એને યાદ કરતો હવે અંતિમરણથી દેહ છોડ. ૨૨૯
હે જીવ! આ સંસારમાં તે જે જોયું, અનુભવ્યું કે સાંભળ્યું હોય તેવા બાલમરણ ઘણા કર્યા હવે પંડિતમરણને સ્વીકાર કર. કહ્યું છે કે- ૨૩૦
એક જ પંડિતમરણ સેંકડો જન્મને છેદે છે, તેવા મરણથી મરવું કે જેથી મરણ સુંદર મરણ થાય. ૨૩૧
તેનું જ સુમરણ કહેવાશે કે જે હવે સંસારમાં ફરી મરશે નહિ. સમગ્ર કર્મોને બાળી નાંખનાર સિદ્ધો એ જ પરમ સાધ્ય મોક્ષ છે. ૨૩૨