Aagam 44 Nandisootra Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 29

आगम (४४)
"नन्दी”- चूलिकासूत्र-१ (मूलं+वृत्तिः) ........ मूलं [१] / गाथा ||४७...||
प्रत
सूत्रांक
गाथा ॥४५
नन्दी- त्यर्थः, ज्ञायते वाऽनेनेति (अस्मादिति वा) ज्ञानं तदावरणक्षयोपशमादेव, ज्ञायतेऽस्मिमिति क्षयोपशमे सति, ज्ञानमात्मैव विशिष्ट-18ज्ञानभेदाहारिभद्रीय क्षयोपशमयुक्तो जानातीति वा ज्ञानं तदेव स्वविषयसंवेदनरूपत्वात् तस्य, पंचाविधमित्यत्र पञ्चेति संख्यावाचकः विधानं विधेत्यत्र
नामुद्देशः 'डुधाञ् धारणपोषणयो' रित्यस्यानुवन्धलोपे कृते विपूर्वस्य स्त्रियां वर्तमानायां 'पिद्भिदादिभ्योऽङि' ति (३-३-१०४) | वर्त्तमाने 'आतश्योपसर्गे (३-१-१३६ ) इत्यनेन अप्रत्ययः अनुबंधलोपे कृते आतो लोप इति च किती ( ६-४-६४ ) त्यनेन | चाकारलोपे कृते परगमने च 'अजाधतष्टापिति (४-१-४) टापप्रत्ययोऽनुवन्धलोपः परगमनं विधा, पंच विधा अस्यति समासो 'इस्वो नपुंसके प्रातिपदिकस्येति (१-२-४७) वर्तमाने 'गोस्त्रियोरुपसर्जनस्ये(१-२-४८)त्यनेन इस्वत्वं, सुअम्भावः पंचविघंपंचप्रकारमित्येतदेवमनवचं, कुव्याख्याव्यपोहाथै चैतदेवं निदर्शितमित्यलं प्रसंगेन, प्रज्ञप्त-प्ररूपितं, कै?-अर्थतस्तीर्थकरैः सू तो ४ गणधरैरिति, उक्तं च--"अत्थं भासइ अरहा सुत्तं गथंति गणहरा णिउणं । सासणस्स हियट्ठाए तओ सुतं पवत्तइ ॥ १॥"
इत्यनेन स्वमनीपिकाव्यपोहमाह, अथवा प्रासादाप्तं प्राज्ञाप्तं, तीर्थकरादाप्तमिति प्राप्त गौतमादिभिः, अथवा प्राज्ञैरान प्राज्ञाप्त ट्र गौतमादिभिः, प्रज्ञया वाऽऽसं प्रज्ञाद्वाऽऽप्तं प्रज्ञाप्त, सर्वेरेव संसारिभिरिति, तथाहिन प्रज्ञाविकलैरिदमवाप्यते इति भावनीय र
तयथत्युदाहरणोपन्यासार्थः, आमिनिबोधिकज्ञानं श्रुतज्ञानं अवधिज्ञानं मनःपर्यायज्ञानं केवलज्ञानं चेति, तत्रार्थाभिमुखो नियतो | बोधोऽभिनिबोधः स एव स्वार्थिकप्रत्ययोपादानादाभिनियोधिक, अभिनिबोधे वा भवं तेन वा निर्वृत्तं तन्मयं तत्प्रयोजनं वेत्यामि
॥२४॥ &ानिबोधिक, अभिनिबुध्यते वा तदित्याभिनिबोधिः-अवग्रहादिरूपं मतिज्ञानमेव, तस्य स्वसंविदितरूपत्वादभेदोपचारादित्यर्थः | अभिनिबोध्यतेऽनेनेत्याभिनिवोधिक-तदावरणक्षयोपशम इति भावार्थः, अभिनिबुध्यतेऽस्मादिति वा आभिनिबोधिक-तदावरणकमे
SAEYSERECENT
ॐॐॐॐॐॐॐॐ
४७||
दीप
अनुक्रम [४७-५३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र - [४४], चूलिकासूत्र -[8] "नन्दीसूत्र" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी-रचिता वृत्तिः ... अथ नन्दीसूत्रस्य प्रथम-सूत्र आरभ्यते, तदन्तर्गत: ज्ञानस्य भेआनां वर्णयते
~29~