Book Title: Self Realization
Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Dada Bhagwan Aradhana Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/030142/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aatm-saakssaakaar laabh kraar srl aar nirbhul bijnyaan| jnyaanii puruss daadaashrii (daadaa bhgbaan) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jnyaanii puruss 'daadaa bhgbaan' er diby jnyaanbaannii sNkln o pujyshrii diipkbhaai desaai| aatm-saakssaakaar laabh kraar srl aar nirbhul bijnyaan prkaashk o ajiit si. pyaattel, mhaabideh phaaunddeshn, 5 mmtpaark saaesaaitti, usmaanpuraa, aahmdaabaad-380018| phon nN (079) 27540408 kpiraaitt : puujyshrii diipi desaai, tr'imndir, aadd'aalj, jilaaH gaandhiingr, | 'gujraat| bhaabmuuly H 'prm biny'' aar 'aami kichu jaani naa ei bhaab| mudrk o ambaa aphsett, mhaabideh phaaunddeshn, paarshbnaath cembaars, usmaanpuraa, aahmdaabaad| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | daadaa bhgbaan ke? | 1958 saaler jun maaser ek sndhyaay' aanumaanik 6ttaar smy' bhiidd'e bhrti surt shhrer relstteshner plyaattphrm nmbr 3-er ek benyce bsaa shrii ambaalaal muljiibhaai pyaattelruupii dehmndire alaukikbhaabe, akrmruupe, bhujnm dhre bykt hoy'aar jnye byaakul 'daadaa bhgbaan' puurnnruupe prktt hlenadhyaatmer ek adbhut aashcryy prktt hl| alaukibhaabe ek ghnttaate onaar bishbdrshn hl| aami ke? bhgbaan ke? jgt ke caalaay' ? krm ki? mukti ki?' ityaadi jgter smst aadhyaatmik prshner smst rhsy smpuurnnbhaabe prkaash hl| eibhaabe prkRti bishbke ek adbitiiy' smpuurnn drshn prdaan krl yaar maadhym hlen gujraat-er bhaadrn graamnibaasii paattiidaar shrii ambaalaal muljiibhaai pyaattel yini knttraakttri bybsaa kreo smpuurnn biitraagii chilen| 'bybsaa-te dhrm jruri kintu dhrm-te bybsaa ny'' ei niiti anusaarei tini smpuurnn jiibn atibaahit kren| jiibne kkhno uni kaaraaer kaach theke taarth nen ni, uprntu nijer upaarjner arth theke bhktder tiirthyaatraay' niy'e yeten| onaar adbhut siddhjnyaan pry'aaeg dbaaraa onaar ye rkm praapti hy'echil temni any mumukssuder-o tini kebl du'ghnttaatei aatmjnyaan praapt kraaten| eke akrm maarg ble| akrm arthaa binaa krmer aar krm maane siNdd'ir pre siNdd'i - krmaanusaare upre otthaa| akr'm arthaa liphtt-maarg, sNkssipt raastaa| uni sby'Ni 'daadaa bhgbaan'ke? ei rhsy jaanaaten| uni blten 'yaake aapnaaraa dekhchen tini daadaa bhgbaan nn| tini taae e.em.pyaattel; aami jnyaanii puruss aar aamaar bhitr yini prktt hy'echen tinii 'daadaa bhgbaan'| daadaa bhgbaan taae caudd laaeker naath, uni aapnaar mdhyeo aachen, sbaar mdhyei aachen; aapnaar mdhye abyktruupe aachen, aar aamaar mdhye smpuurnnruupe bykt absthaay' aachen| daadaa bhgbaan'ke aamio nmskaar kri| Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akrm - bijnyaan aatmsaakssaakaar laabh kraar srl aar nirbhul bijnyaan 1, mnussy jiibner dhyey' ki? ken beNce aachi-taai jaani naa; ei puro jiibnttaai to nsstt hy'e geche| lkssy (dhyey') chaadd'aa jiibner kon arth nei| ttaakaa-py'saa aase aar khaaoy'aa-daaoy'aa kre, mjaa kre saaraadin cintaa aar ashaantir mdhye kaattaanoke kemn kre jiibner lkssy blaa yete paare ? mnussyjiibn eibhaabe byrth kraar kon arth nei| mnussyjiibn laabh kraar pr sei jiibner lkssy prynt pauNchaanor jnye ki kraa ucit? saaNsaarik sukh, bhautik sukher lkssy hle nijer yaa kichu aache taa sbaar saathe bhaag kre naao 4/ ei jgter niy'm ekttaa baakyei blaa yaay'; ei jgter smst dhrmer muul kthaa, saar kthaa ettaa-i, 'ydi maanuss sukh caay' to anyke sukh dite hbe aar duHkh caaile duHkh dite hbe|' tomaar yaa caai serkmi debe| keu blte paare ye aamaar to ttaakaa-py'saa nei, aami ki kre anyke sukh deb! kintu emn ny' ye ttaakaa-py'saa naa thaakle anyke sukh deoy'aa yaay' naa| bipder smy' baa drkaare shaariirik o maansikbhaabe loker paashe daaNdd'aano, kaauke sngg deoy'aa, kaaror pry'ojne taar kaaj kre deoy'aa, jinissptr ene deoy'aa, kon praamrsh drkaar thaakle deoy'aa - ebhaabeo loker upkaar kraa yaay'| dhyey' dui prkaarer - saaNsaarik ebN aatyntik saaNsaarik lkssy puurnner jnye ettaa nishcit kraa pry'ojn ye jiibnyaapn emnbhaabe krte hbe yaate kaaror kon duHkher kaarnn naa hi, kon jiib yen bindumaatro duHkh naa paay'| erkm lkssyi sNsaare thaakaa uci ye keblmaatr s, dhaarmik loker snggi jiibne hy', konprkaar kusngg naa hy'| dbitiiy' prkaarer dhyey'te ydi kon prtykss jnyaanii-purusser saakssaa hy', taahle taaNr theke aatmjnyaan praapt kre taaNr ssnggei thaakle jiibner smst kaarysiddhi hy'; smst smsyaar smaadhaan hy'e moksslaabh hy'| [ 1 ] Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mnussyjiibner ekmaatr lkssy hoy'aa uci 'mokss' praapt kraa; aapnaakeo to mokss pete hbe? annt jnm ghure ghure bedd'aacchen, aar ktdin ebhaabe ghurben? ken erkm jnm-jnmaantr ghure bedd'aate hcche? kaarnn 'aami ke' ettaai jaante paaren ni| nijer sbruupke jaanaa hy' ni| shudhu arth rojgaare jiibn atibaahit naa kre nijer sbruupkeo jaanaar cessttaa kraa uci, mokss praaptir cessttaa kraa uci - ny' ki? maanuss sby'Ni prmaatmaa hte paare| nijer sei prmaatmaa-sbruupke praapt kraa - ei hl maanusser jiibner antim dhyey'| - mokss, dutti pryaay'e prshnkrtaa H mokss - er arth aamraa saadhaarnbhaabe bujhi ye jnm - mrn theke mukti| daadaashrii H hyaaN, taa tthik kintu settaa antim mukti, dbitiiy' pryaay'e hy'| prthm pryaay'er mukti hl saaNsaarik duHkher abhaab| sNsaare thekeo ydi duHkh sprsh naa kre, smst bighn-bipdeo ydi smaadhidshaa thaake taa hl prthm pryaay'er mokss| pre ykhn dehtyaag hy' tkhn aatyntik mokss baa dbitiiy' pryaay'er mokss hy'| prthm pryaay'er mokss ekhaanei hoy'aa uci| aamaar mokss to hy'e geche| sNsaare thekeo sNsaar sprsh naa kre erkm mokss hoy'aa caai| ei akrm-bijnyaan dbaaraa erkm mokss hoy'aa smbhb| 2. aatmjnyaan theke shaashbt sukh praapti - jiibmaatri ki caay'? aannd caay' kintu alp kichu smy'er jnyeo aannd paay' naa / bibaah-anusstthaan baa naattk yekhaanei yaaoy'aa yaak naa ken pre aabaar sei duHkhi phire aase| ye sukher pre duHkh aase taake sukh blaa yaay' ki kre? ottaa to kssnnik sukh - muurchiter aannd| ei smst sukh kssnnsthaay'ii, klpit sukh| aasl to cirsthaay'ii| prtyek aatmaa ki khuNjche? cirsthaay'ii sukh, shaashbt sukh khuNje bedd'aacche| sei sukh ekhaan thekei paaoy'aa smbhb| ei jinisttaa pele, baadd'i baanaale, gaadd'i kinle sukh paaoy'aa yaabe ei bhebei maanuss ghure mrche kintu kichui er theke paay' naa| ultte aaro beshii kre sNsaarer jaale jdd'iy'e pdd'e| sukh to nijer bhitrei aache, [ 2 ] Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aatmaatei aache| sutraaN aatmaa praapti hlei snaatn sukh laabh hbe| sukh aar duHkh jgte sbaai sukheri khoNj krche kintu sukher pribhaassaa jaanaa nei| sukh to emn hoy'aa uci yaar pre aar duHkh kkhno naa aase| erkm kon sukh ydi ei jgte thaake taahle taa khuNje baar kro| shaashbt sukh to nijer bhitrei aache; nijei annt sukher dhaam athc lokeraa nshbr pdaarther mdhye sukh khuNje phere| snaatn sukher khoNj ye snaatn sukh pey'eche taake ydi sNsaarer sukh sprsh naa kre to sei aatmaa mukti pey'eche| snaatn sukhi mokss| aar any moksser ki pry'ojn! aamaar sukh caai| aapnaar sukh bhaal laage ki naa taa aamaake blun| prshnkrtaa H or jnyi to sbaai ghure bedd'aacche| daadaashrii H hyaaN, kintu asthaay'ii sukh caai naa / taa bhaal laage naa| asthaay'ii sukher pre duHkh aase seijnyei taa bhaal laage naa| snaatn sukher pre aar duHkh aase naa| ydi erkm sukh paaoy'aa yaay' to settaai mokss| moksser arth ki? sNsaarii duHkher abhaabi mokss| e sNsaare duHkher abhaab kaaror nei! ei jgter bijnyaaniiraa to baairer bijnyaaner crcaa krche; aar eke antrbijnyaan ble - yaa nijeke snaatn sukher prti agrsr kre| ateb yaa snaatn sukher praapti kraay' taake aatmbijnyaan ble aar yaa saaNsaarik binaashii sukher sndhaan dey' taake bhautikbijnyaan ble| bhautikbijnyaan to nijeo binaashii aar binaash kraay' kintu akrmbijnyaan snaatn aar snaatni kraay'| 3 / 'aami' ebN 'aamaar', e dutti bhinn jnyaaniii spssttbhaabe er maulik byaakhyaa dite paaren 'aami' hl bhgbaan aar 'aamaar' hl maay'aa| 'aami'-i sty| 'aamaar'ettaa aapekssik| aatmaar gunnke 'aami'te aaropit krle aapnaar shkti anek bedd'e yaabe| muul aatmaa jnyaaniir shaay'taa chaadd'aa laabh kraa yaay' naa| [ 3 ] Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kintu ei 'aami' ebN aamaar ye bhinn ei kthaattaa ydi sbaai, emnki bideshiiraao bujhte paare taahle taader ashaanti anek km hy'e yaay'| ettaa bijnyaan| akrm bijnyaaner ei aadhyaatmik gbessnnaa ekebaarei ntun| 'aami'ettaa 'sbbhaab aar 'aamaar'-ettaa sbaamiitb-bhaab| 'aami ebN aamaar' pRthk krte hbe ki naa? aapnaake ydi blaa hy' ye kon pddhtir dbaaraa 'aami' ebN 'aamaar' pRthk krun taahle ki aapni taa paarben? 'aami' ebN "aamaar' pRthk kraa kibhaabe smbhb taa jaante hbe| yemn dudh theke maalaai aalaadaa kraa hy' temni ei bijnyaano 'aami' ebN 'aamaar'-ke aalaadaa kre| aapnaar kaache aamaar' ble ki jinis aache? 'aami' ekaai aache naa saathe 'aamaar' o aache? prshnkrtaa : 'aamaar taae saathei aache|| daadaashrii ? aapnaar ki ki jinis aache yaa aamaar mdhye pdd'e ? prshnkrtaa : aamaar baadd'ii aar baadd'ir smst jinis| daadaashriiH sb-i aapnaar? aar strii kaar? prshnkrtaaH aamaari| daadaashriiH aar baaccaaraa kaar ? prshnkrtaaH oraao aamaar| daadaashriiH aar ei ghdd'i kaar? prshnkrtaa : ottaao aamaar| daadaashiiH aar ei haat kaar ? prshnkrtaa o haato aamaari| daadaashrii H tbe aamaar maathaa, aamaar shriir, aamaar paa, aamaar kaan, aamaar cokh eirkm blben| ei shriirer smst bstuke aamaar blchen taae 'aamaar' yini blchen tini ke? ettaa kkhno bhaaben ni ? 'aamaar naam cndubhaai' erkm blben aabaar ydi erkm blen ye "aamii cndubhaai' taae ei dutti baakyer mdhye kon biraaedhaabhaas laagche naa ki ? [ 4 ] Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prshnkrtaa H laagche| daadaashrii H aapni 'cndubhaai' kintu ete 'aami' ebN aamaar dutto jinis aache| ei 'aami ebN aamaar paashaapaashi claa dutto reler laainer mti aalaadaa; smaantraal thaake kkhno mishe yaay' naa| tbuo aapni eder ek mne kren, ettaa bujhe niy'e 'aamaar'ke aalaadaa kre din| aapnaar mdhye yaa yaa aamaar aache taate ekdike raakhun| aamaar hRdy' taae taake ekdike raakhun| ei shriir theke aar ki ki aalaadaa krte hbe? prshnkrtaaH paa, indriy'smuuh| daadaashriiH hyaa, sbkichui| mn-buddhi-citt-ahNkaar sbi| aar aamaar ahNkaar' blen naa 'aami taahNkaar' blen? prshnkrtaaH aamaar ahNkaar| daadaashrii o aamaar ahNkaar blle settaa pRthk krte paarben| kintu taarpre yaa aache taate aapnaar aNsh ktttaa taa aapni jaanen naa| | seijnye smpuurnnbhaabe pRthk hy' naa| aapni nije kichuduur prynti jaante paarben| aapni bhulbstukei shudhu jaanen, suukssmke jaanen naa| suukssmaake pRthk kraa, taarpre suukssmtrke pRthk kraa, taarpre suukssmtmke pRthk kraa - e taae jnyaaniipurusseri kaaj| kintu ek ek kre smst aNsh ydi pRthk krte thaaken taae 'aami' aar aamaar ei dutto pRthk kraa yaay' naa ki? 'aami' aar 'aamaar ei dutto pRthk krte krte shesse ki thaakbe? smst 'aamaar'ke ydi ekdike raakhen taahle ki baaki thaakl? prshnkrtaa H "aami'| daadaashriiH ei 'aami'i aapni sby'N| oi 'aami'kei anubhb krte hbe| eikhaanei aamaake drkaar hbe| aami aapnaar mdhye oi smst kichu aalaadaa kre deb| taarpre aapnaar 'aami shuddhaatmaa, ei anubhb thaakbe| ei anubhber saathe dibyckssuo prdaan krb| yaate 'aatmb srbbhuutessu' (srbjiibe aatmaa biraajmaan) dekhte paan| 4. 'aami'-ke ki kre jaanaa yaabe| | jp -tp, brt aar niy'm prshnkrtaa o jp, tp, niy'm esber ki pry'aaejn aache ? [ 5 ] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daadaashrii H ettaa erkmbhaabe blaa yaay' ye ossudher dokaane yt ossudh aache sbi taae pry'aaejniiy'| kintu bibhinn laaeker pry'aaejn bibhinn| aapnaar ytttuku ossudh drkaar ttttukui to aapnaake nite hbe| temni brt, tp, niy'm esbero pry'aaejn aache| e jgte kichui bhul ny'| jp-tp kichui bhul ny'| kintu prtyeker nijsb dRssttikonn ebN maanytaa theke taa styi| prshnkrtaaH tp aar kriy'aa kre mukti paaoy'aa yaay' ki? daadaashriiH tp aar kriy'aa kre phl paaoy'aa yaay', mukti ny'| niimer biij puNtle kttu phl paabe aar aamer biij theke misstti phl paabe| taaemaar yemn phl caai temn biij bunbe| maaeksspraaptir tp taae anyrkm, antrtp| kintu laaeke bhirtpkei tp ble mne kre| ye tp baaire dekhaa yaay' taa maaeksslaabh-er jny acl| ei tper phl puunnylaabh hy'| maaekss-er jny caai antrt p, adiitth t p (yaa baaire dekhaa baa baaejhaa yaay' naa)| prshnkrtaa o mntrjp krle maaeksslaabh hy' naa jnyaanmaarg theke maaeksslaabh hy' ? daadaashrii o mntrjp aapnaake sNsaare shaanti debe| mnke yaa shaant kre taai mntr| ete bhautik sukh laabh hy'| aar maaeksslaabh taae jnyaanmaarg chaadd'aa smbhb ny'| ajnyaan theke hy' bndhn aar jnyaan theke hy' mukti| ei jgte | ye jnyaan aache taa indriy'jnyaan; ettaa bhraanti| atiindriy' jnyaani hl aasl jnyaan| yaar nijer sbruupke cine maaeksse yete hbe taar kon kriy'aar pry'aaejn nei| yaar bhautik sukh aabshyk taari kriy'aar pry'aaejn aache| maaeksse yete hle pry'aaejn maatr dutto jiniss, shudhu jnyaan aar jnyaaniir aajnyaa| jnyaanii-i 'aami'r pricy' kraay' prshnkrtaa : aapni bllen ye nijeke jaanaae; taae nijeke jaanaar jnye ki krte hbe? | daadaashrii H aamaar kaache ese blaae ye aamaar sbruupke jaante caai| aami taar pricy' kriy'e deb| prshnkrtaa : 'aami ke taa jaanaa ki sNsaare theke smbhb? Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riy'el-er jny jnyaanii| | prshnkrtaaH eirkm prclit aache ye guru binaa jnyaan kibhaabe smbhb ? daadaashrii guru taae raastaa dekhaan, maargdrshn den aar 'jnyaaniipuruss' jnyaan den| jnyaaniipuruss' arthaa yaaNr aar jaanaar kichu baaki nei - nije nijer sb-sbruupei absthit| jnyaaniipuruss' aapnaake sb kichu diy'e den| guru aapnaake sNsaare pth dekhaan; onaar kthaa anusaare clle sNsaare sukhii hben| kintu aadhi-byaadhi-upaadhite yini smaadhi prdaan kren tini jnyaaniipuruss| | prshnkrtaaH yaaNr aatm-saakssaakaar hy'e geche erkm gurur kaach thekei taae jnyaan paaoy'aa yaay' ? daadaashrii H shudhu aatmsaakssaakaar krle kichu hbe naa| jnyaan-er jnye 'jnyaaniipuruss' pry'aaejn| ykhn 'jnyaaniipuruss' spsstt kre den ei jg kibhaabe clche, aami ke? e-ke?' tkhni kaary smpnn hy'| shudhu bi pdd'leo kichu hbe naa| bi taae saahaayykaarii, mukhy ny'| bi saadhaarn kaarn, asaadhaarn ny'| asaadhaarn kaarn ke? - 'jnyaaniipuruss! arpnn bidhi ke kraanaaer yaaegy? | prshnkrtaaH jnyaan neoy'aar aage arpnn bidhi kraanaae hy'| keu ydi aagei kon gurur kaache arpnn bidhi kre thaake taahle taar ki aabaar ei bidhi kraa uci? daadaashriiH arpnn bidhi taae guru kraani naa| ekhaane ki ki arpnn krte hbe? aatmaa baade aar sb kichu| sb kichu arpnn taae keu krei naa| arpnn hy' naa aar kon guru erkm kraano naa| guru taae aapnaake pth dekhaan| aapnaar pthprdrshker kaaj kren| aami guru ni, aami jnyaaniipuruss| ekhaane taae bhgbaanke drshn krte hbe| aamaake arpn krte hbe naa| bhgbaanke arpnn krte hbe| aatmaanubhuuti kibhaabe hy'? prshnkrtaa H aami aatmaa'-er jnyaan kibhaabe hy' ? nije ettaa kibhaabe anubhb kraa yaay'? daadaashrii H ettaa anubhb kraanaaer jnyei taae aami aachi| ekhaane ykhn [8] Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aami 'jnyaan' dii tkhn 'aatmaa' aar 'anaatmaa'-ke aalaadaa kre dii aar aapnaake ghre paatthiy'e dii| jnyaan-er praapti nije theke hy' naa| ydi nije theke jnyaan paaoy'aa yet tbe ei smst saadhu-snnyaasii sbaai taa pey'e yeten| kintu ettaa jnyaaniipurusser kaaj| jnyaaniipuruss-i er nimitt| | yemn oyudher jnye ddaaktaarer drkaar hy'; tkhn keu nije ossudh baaniy'e khaay' naa-bhy' thaake ye kichu bhul hle mRtyu hbe| kintu aatmaar smbndhe taae nijei mikscaar baaniy'e naao| gurur deoy'aa maargdrshn chaadd'aai nijer buddhimt shaastr pdd'e taar mikscaar baaniy'e khey'eche! bhgbaan eke sbcchnd blen| ei sbcchnd thekei taae annt jnmer mrnn hy'eche| yettaa eki jnmer mRtyu chil!!! | amjnyaan theke ngd maaekss | 'jnyaaniipuruss' ykhn aapnaar saamne prtykss aachen tkhn maargdrshn hy'e yaabe; nile laaek taae anek cintaa kre kintu maargdrshn-er abhaabe ultto raastaay' cle yaay'| jnyaaniipuruss' taae kdaaci ekjn prktt hn, taar kaach theke jnyaan pele aatmaanubhb hy'| maaekss taae ekhaane ngd hte hbe| ekhaanei deh smet maaekss pete hbe| ei akr'mjnyaan theke ngd maaekss paaoy'aa yaay' aar taar anubhb-o hy'| jnyaaniii aatm-anaatmaar bhed krte paaren ei aaNttite saaenaa taar taamaar mishrn aache| ye kaauke blle ki se ei saaenaa aar taamaa aalaadaa kre dite paarbe? ke ei aaNtti theke saaenaa aar taamaa aalaadaa krte paarbe? prshnkrtaa o saaenaar kaarigri taa paarbe| daadaashriiH arthaa ettaa yaar kaaj, ye ei kaaje paardrshii sei shudhu paarbe saaenaa aar taamaa aalaadaa krte; kaarnn se eder gundhrm jaane| saaenaar gundhrm aar taamaar gundhrm - duttoi taar jaanaa aache| temni jnyaaniipuruss aatmaar gundhrm jaanen aar anaatmaar -o gundhrm jaanen / aaNttite saaenaa aar taamaa mikscaar hisaabe thaake - taai aalaadaa kraa yaay'| kintu saaenaa aar taamaa kmpaaunddruupe thaakle taader aalaadaa kraa Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaabe naa; kaarnn ete gundhrm aalaadaa hy'e yaay'| temni jiiber bhitre cetn aar acetn-er mishrnn aache, yaug ny'| taai nijer sb-sbbhaabe phire yete paare| yaugpdaarth hy'e gele cetn-acetn kaaraaeri gundhrm brtmaan thaakt naa, aar tRtiiy' ek aalaadaa gundhrm upnn ht| kintu serkm hy' ni| cetn-acetn-er kebl mikscaar hy'eche|| | 'jnyaaniipuruss' jgter shresstth baijnyaanik 'jnyaaniipuruss' yini jgter shresstth baijnyaanik tinii kebl aatmaaanaatmaake pRthk kraar pddhti jaanen ebN krteo paaren| uni aatmaaanaatmaar bibhaajn kre den| shudhu taai ny', aapnaar paapsmuuhke pudd'iy'e bhsm kre den, dibyckssu prdaan kren aar ei jgt ki, kibhaabe clche, ke caalaacche prbhRti spsstt kre den| tkhni aamaader kaary smpnn hy'| kotti jnmer punnyer phle jnyaaniir drshn hy', ny' taae drshn kemn kre hbe? 'jnyaan paaoy'aar jny jnyaanii-ke cenaa jrurii; aar taany kon raastaa nei| yaar khoNj aache se tthiki pey'e yaay'| 6. 'jnyaaniipuruss ke? snt aar jnyaaniir byaakhyaa| prshnkrtaa : ei ye smst sntpuruss hy'echen, eNder saathe jnyaaniir paarthky kothaay'? daadaashrii o sntpuruss mnd kaajer theke duure sriy'e bhaal kaajer dike niy'e yaan| yini mnd kaaj tyaag kriy'e bhaal kaajer dike niy'e yaan tinii snt| yini paap kaaj theke baaNcaan tini snt aar yini paap-punny dutto thekei baaNcaan tinii jnyaaniipuruss| sntpuruss stthik raastaay' niy'e yaan aar jnyaaniipuruss mukti den| jnyaaniipuruss taae antim bishessnn blaa yaay' yini aapnaar kaary smpnn kre deben| styikaarer jnyaanii ke? yaaNr mdhye ahNkaar aar mmtaa duttoi nei| yaaNr aatmaar smpuurnn anubhb hy'eche tinii 'jnyaaniipuruss| tini puraae brhmaandder brnnn krte skssm, smst prshner uttr dite paaren| jnyaaniipuruss' maane pRthibiir ek aashcry', 'jnyaaniipuruss' maane jblnt prdiip| [ 10 ] Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jnyaaniipurusser pricy' prshnkrtaa o jnyaaniipurusske kemn kre cinb? | daadaashrii o jnyaaniipuruss taae kon kichu naa krei cenaa yaay' emni hn| onaar baataabrni anyrkm hy'| onaar sugndh theke, shbd theke cenaa yaay'| onaar cokh dekhleo cenaa yaay'| jnyaaniir bishbaasyaaegytaa thaake, prcndd bishbaasyaaegytaa| ydi bujhte paaraae taae onaar prtyekttaa shbdi shaastrsbruup, onaar baannii, kaaj aar biny' mnaaehr hy', mnke hrnn kre ney'| eirkm jnyaaniike cenaar anek lkssnn aache| | jnyaaniipuruss abudh (yaar buddhir kon upyaaeg nei) hn| yini aatmaar jnyaanii tini taae prm sukhii - taar mdhye bindumaatro duHkh thaake naa| eijny taar kaache nijer klyaann hy'| yini nijer klyaann krte perechen tinii anyer klyaann krte skssm| yini nije saaNtaar kaattte paaren tinii taae kaauke kinaaraay' pauNchaate paarben| ekhaane taae lkss laaek saaNtre paar hy'e yaay'| shriim raajcndrjii jnyaaniipurusser sNjnyaay' blechen, jnyaaniipuruss taakei blaa yaay' yaaNr kon kichur prti kinycimaatro spRhaa nei; jgter kon bstur prti yaaNr bindumaatro aakaangkhaa nei, shissy kraaro icche nei updesh deoy'aaro icche nei, kon rkm grb nei ahNkaar nei kon rkm krtaabhaab nei| 7. jnyaaniipuruss -e. em. pyaattel (daadaashrii) 'daadaabhgbaan' yini caudd laaeker naath tini aapnaar mdhyeo aachen kintu aprktt ruupe| aapnaar mdhye abykt ruupe aachen aar ekhaane uni bykt hy'echen| yini bykt hy'echen, prktt hy'echen tinii phl dite paaren| ekbaaro ydi onaar naam naao taae kaaj hy'e yaabe - emni| aar cine blle klyaan hbe, saaNsaarik baadhaabiptti duur hy'e yaabe| ekhaane yaaNke dekhaa yaacche tini daadaabhgbaan' nn| aapni yaake dekhchen| tNaakei 'daadaabhgbaan' ble mne krchen? kintu yaaNke dekhchen tini bhaadrner pyaattel| aami 'jnyaaniipuruss' aar bhitre yini prktt hy'echen tini-i 'daadaabhgbaan'| aami nije bhgbaan ni| aamaar bhitre prktt 'daadaabhgbaan' | [ 11 ] Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke aamio nmskaar kri| aamaar aar 'daadaa bhgbaan'-er mdhye bhinntaari bybhaar bidymaan| kintu laaeke mne kre ye ini sby'N-i daadaa bhgbaan| , nije daadaa bhgbaan ki kre hbe? e taae bhaan-er paattel| (ei jnyaan neoy'aar pr) daadaajii-r aajnyaa paaln kraa maane taa e. em. pyaattele-er aajnyaa paaln kraa ny'| sby'N 'daadaabhgbaan' yini caudd laaeker naath, e hl taar aajnyaa; er gyaaraantti dicchi| eisb kthaa taae aamaar maadhyme blaa hcche| e aamaar aajnyaa ny', daadaa bhgbaan-er aajnyaa| eijnye aapnaake ei aajnyaa paaln krte hbe| aami-o ei bhgbaan-er aajnyaa paaln kri| 8. krmik maarg - akrm maarg| maaekss praapt kraar dutti raastaa aache - ek 'krmik maarg' aar anyttaa 'akrm maarg| krmik maane siNdd'i bey'e otthaa| krmik maarge yemn yemn prigrh km hte thaakbe temni maaeksser dike agrsr hbe kintu taate bhukaal kette yaabe| aar ei akrm bijnyaan ki? siNdd'i cdd'e upre utthte hbe naa, liphtt-e bse saaejaa baaraaetlaay' pauNche yaabe -ettaa erkm 'liphtt'maarg| smst daay'-daay'itb smpuurnn kre, sntaander bibaah diy'e liphtt'-e bse maaeksse pauNche yaabe! eisb saaNsaarik daay'itb paaln kreo maaekss haatchaadd'aa hbe naa; eirkm akr'm-maargke apbaad-maargo blaa hy'| ei maarg dshlkss bchre ekbaar prktt hy'| ye ei liphtt'-e bsbe taari klyaann hbe| aami taae nimitt maatr| ye ei liphttu'-e bse geche taari smsyaar smaadhaan hy'eche| smsyaar smaadhaan taae krtei hbe| aami ye ei liphtt'-e bse maaekssmaarge egaaecchi taar prmaan ki? er prmaan hl krodh-maan-maay'aa-laaebh duur hbe, aartdhyaan-raudrdhyaan thaakbe naa| taahlei kaaj puraae hy'e gelaae, kemn ? akrm aatmaanubhuuti kraay' shj pthe krmikmaarge anek cessttaar prei aatmaa aache, ei dhyaan smbhb hy' - taao khub aspssttbhaabe aar lkssysthir taae hy'i naa| ete sbsmy' lkssy raakhte hbe ye aatmaa eiprkaar| aar akr'mmaarge aapnaar taae saaejaasuji aatmaanubhuuti hy'e yaacche| maathaabyaathaa krche, khide paacche ityaadi baairer sht smsyaateo antrer sukher anubhuuti yaay' naa - ekei aatmaanubhb ble|| | [ 12 ] / Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aatmaanubhb duHkhkeo sukhe pribrtit kre aar ajnyaan absthaay' sukheo duHkhi anubhuut hy'| ettaa akr'm bijnyaan seijnye et taadd'aataadd'i smkit hy'e yaay'-ettaa khubi uccstrer bijnyaan| aatmaa aar anaatmaa arthaa aapnaar nijsb aar prsb bstur mdhye ei bibhaajn kre dii ye ettaa aapnaar aar ettaa aapnaar ny'; maatr ekghnttaar mdhyei ei duiy'er bhedrekhaa ttene dii| aapni nije prishrm kre krte gele lkss jnm paar kreo kon rkmei krte paarben naa| aamaar saathe yaar saakssaa hy'eche sei adhikaarii prshnkrtaa H ei maarg et shj taae ete paatr'taa baa yaaegytaa dekhaa hy' naa? ye keu ki ettaa pete paare? | daadaashriiH laaeke aamaake prshn kre aami ki er yaaegy? aami taake bli "aamaar sngge taaemaar dekhaa hy'eche eijnye tumi adhikaarii| ei saakssaakaarer pichne taae 'bybsthit'-i (saay'enttiphik saarkaamsttyaansiy'aal ebhiddens) kaaj krche| aamaar saathe yaari saakssaa hy' sei adhikaarii| or saathe ken dekhaa hy' ? o adhikaarii blei aamaar saakssaa paay'| aamaar saathe dekhaa hoy'aar preo ydi or praapti naa hy' taahle or antraay' krm baadhaa hy'eche| krm-e krte hy' aar akr'm-e.......| ekbhaai ekbaar prshn krechil ye krm aar akrm-er mdhye paarthky ki? aami bllaam, krm maane yemn skle ble ye bhul chedd'e tthittaa dhraae| baar baar ettaa blaa-er naam krmik maarg| krme-e sb chaadd'te blaa hy' - ei laaebh-kptt chaadd'aae aar bhaal kaaj kraae| etdin prynt ei dekhechen naa? aar ei akrm maane kichu kraai ny' - ekhaane kraaemi-kraaesi-kraaeti nei! | akr'mbijnyaan taae khub bdd' aashcry| ekhaane aatmjnyaan neoy'aar prdin-i byktir mdhye pribrtn aase| ettaa shunei laaeke ei bijnyaan sbiikaar kre aar ekhaane aasaar jnye aakrssit hy'| | akrm-e bhitr thekei muul ruupe shuru hy'| krmik maarge taae shuddhtaao | [13] Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhitr theke shuru hy' naa kaarnn erkm kssmtaa nei| bhitrer pddhti jaanaa nei ble baairer pddhti neoy'aa hy'eche kintu ei baairer pddhti bhitre kbe pauNchaabe? mn-bcn-kaay'aar ektaa thaakle tbei taa bhitre pauNchaabe aar taarpr bhitre shuru hbe| aajkaal to mn-bcn-kaay'aar ektaa-i nei / ekaatmyog nsstt hoy'aay' apbaadruupe prktt hy'eche akrm| jg pryaay'krme aage egonor mokss maarg khuNje baar kreche kintu ei pth ttkssnn prynti kaaj kre ytkssnn mne yaa aache taa kthaay' blaa hy' ebN temni kaajeo taa dekhaa yaay' - nile ei raastaa bndh hy'e yaay'| eikaale mn-bcn-kaay'aar ekaatmtaa nsstt hy'e geche seijnye krmik maargo bhngg hy'e geche| eijnyei blchi kr'mikmaarger bhitti pce geche aar sei kaarnei ei akrmmaarg dekhaa diy'eche| ei maarge sbkichui mene neoy'aa hy'; tumi yemn tomaake temni mene neoy'aa hy' shudhu tumi ekhaane aamaar saakssaa krlei hbe| maane aamaake aar any konrkm jhnyjhaatt-i krte hy' naa| 'jnyaanii'r kRpaate-i 'pr'aapti' prshnkrtaa H aapni ye akrmmaarg-er kthaa bllen taa aapnaar mt jnyaanii-r jnye upyukt, srl| kintu aamaar mt saadhaarn sNsaarii loker jnye to muskil| er ki upaay' aache? daadaashrii H 'jnyaaniipuruss'-er mdhye to caudd loker debtaa sby'N bhgbaan prktt hy'echen - erkm 'jnyaanii'-r saakssaa hle aar ki baaki thaake ? aapnaar shktite krte hbe naa, onaar kRpaatei hy'| kRpaate sbkichu bdle yaay'| seijnye ekhaane aapni yaa kichu caaiben se smsti paaben / aapnaake kichui krte hbe naa| aapnaake shudhu 'jnyaaniipuruss'-er aajnyaate thaakte hbe| ettaa to 'akrm bijnyaan' maane prtykss bhgbaaner kaach theke aapnaake kaaj puro kre nite hbe aar uni to srbkssnn-i aachen, ekdu'ghnttaa ny'| prshnkrtaa H maane onaake sb smrpnn krle tbe-i uni sb kre den? daadaashrii H unii sb krben aapnaake kichui krte hbe naa| krte gele to ntun kre krmbndhn hbe| aapnaake shudhu liphtt-e bste hbe [ 14 ] Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aar paaNc aajnyaa-r paaln krte hbe| liphtt-e bse laaphaalaaphi krben naa, haat baaire baar krben naa - shudhu ettukui aapnaake krte hbe| eirkm raastaa kkhnaae kkhnaae khaaele - taa shudhu punnybaander-i jnye| bishber ettaa egaaraaetm aashcry blaa hy'| apbaade ye ttikitt pey'e geche taar kaaj hy'e geche| akr'mmaarg caalu aache| | ete aamaar kaamnaa taae eittukui ye, aami ye sukh pey'echi sei sukh| aapnio paan| arthaa ei ye bijnyaan prktt hy'eche taa htthaa-i nsstt naa hy'| aami aamaar pre jnyaaniider ky'ek piiddh'i (ky'ek puruss) rekhe yaab aar uttraadhikaarii rekhe yaab| taarpreo jnyaaniider prmpraa clbe| eijnye jiibnt jnyaaniikei khuNjbe| uni chaadd'aa smsyaar smaadhaan hbe naa| aami taae nijer haate ky'ekjnke siddhi prdaan krb| aamaar pre kaauke caai taae? baakii laaekeder jnye raastaa taae drkaar? 9. jnyaanbidhi ki ? prshnkrtaa H aapnaar jnyaanbidhi ki ? daadaashii o jnyaanbidhi aatmaa aar pudgl (anaatmaa)-ke pRthk kraa| shuddhcetn aar pudgl-er pRthkiikrn (sepaareshn) | prshnkrtaa : ei siddhaant taae tthik aache kintu er pddhti ki? daadaashriiH ete len-den er kon byaapaar nei| kebl ekhaane bse yemn| blb tthik temnibhaabe blte hbe| aami ke'-r jnyaan, pricy' du-ghnttaar| jnyaan pry'aaege hy'| er mdhye 48 minitt aatm-anaatmaake pRthk kraar bhedbijnyaan-er baaky blaanaae hy'; sbaaike eksaathe egulaae blte hy'| er pre ekghnttaay' paaNc-aajnyaa udaahrn diy'e sbistaare baaejhaanaae hy' yaate baaki jiibnttaa emnbhaabe kaattaanaae yaay' ye ntun krmbndhn aar naa hy', puraatn krm smpuurnnbhaabe shess hy'e yaay' ebN saathe 'aami shuddhaatmaa'-ei jaagRti sbsmy' thaake| 10. jnyaanbidhi-te ki hy'? aami jnyaan dii, ete kr'm bhsmiibhuut hy'e yaay' aar seismy' anek | [15] Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aabrn nsstt hy'| tkhni bhgbaaner kRpaa hy' ebN uni nije jaagRt hn| ei jaagRti cle yaay' naa, nirntr jaagRt thaaken| maane nirntr prtiiti thaakbei| aatmaar anubhb hoy'aa maane dehaadhyaas cle yaaoy'aa| dehaadhyaas duur hy'e yaaoy'aa maane krmbndhn aar hy' naa| prthm mukti ajnyaan theke hy'; pre ek-du jnme antim mukti paaoy'aa yaay'| jnyaanaagni dbaaraa krm bhsmiibhuut hy' yedin ei jnyaan dii sedin ki hy' ? ye krm chil taa jnyaanaagnite bhsmiibhuut hy'e yaay'| dui prkaar krm bhsmiibhuut hy' aar ek prkaarer krm baaki thaake| ye krm baassp-sbruup taa nsstt hy'e yaay', ye krm jl-sbruup taao nsstt hy'e yaay' kintu ye krm brpher mtaae jme geche taar naash hy' naa| ken| taa jmaatt beNdhe aache| ye krm phl deoy'aar jnye tairii hy'e geche taa chaadd'e naa| kintu baassp aar jler mt ye krm taa jnyaanaagni bhsm kre dey'| seijnye jnyaan petei laaek ekdm haalkaa hy'e yaay', jaagRti anek bedd'e yaay'| ytkssnn prynt krm bhsmiibhuut naa hcche ttkssnn jaagRti baadd'e naa| brpher mt jme yaaoy'aa krm taae bhaaeg krtei hbe| sei krmbhaaeg yaate shj hy' taar upaay' taae aami ble diy'echi, 'bhaai, ei 'daadaabhgbaan-er asiim jy' jy' kaar haaek' blbe, trimntr blbe, n' klaam blbe| sNsaar duHkh-er abhaabkei muktir prthm anubhb ble| ykhn aami jnyaan dii tkhn dbitiiy' din thekei taa shuru hy'e yaay'| taarpre ykhn ei shriirer baaejhaa, krmer baaejhaa sb nsstt hy'e yaay' tkhn dbitiiy' anubhb| tkhn taae et aannd hy' ye taar kon brnnnaa deoy'aa smbhb! | prshnkrtaa : aapnaar kaach theke ye jnyaan pey'echi settaai taae aatmjnyaan ? daadaashrii H yaa paaoy'aa yaay' taa aatmjnyaan ny', bhitre yaa prktt hy' taai aatmjnyaan| aami blaai aar aapni blen - taatei paap bhsmiibhuut hy' aar bhitre jnyaan prktt hy'| aapnaar hy'eche ki naa? prshnkrtaa : hNyaa, hy'e geche| daadaashiiH aatmaa praapt kraa ki shj kthaa? jnyaanaagni dbaaraa paap bhsmiibhuut hy'e yaay'| taar ki hy'? aatmaa aar deh pRthk hy'e yaay'| tRtiiy' aar ki hy'? bhgbaan-er kRpaa neme aase yaate nirntr jaagRti upnn hy' - taate prjnyaashktir aarmbh hy'|| [16] Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dbitiiy'aa theke puurnnimaa aami ykhn jnyaan dii tkhn anaadikaaler arthaa lkss jnmer ye amaabsyaa chil, amaabsyaa aapni bujhlen? 'cndr'hiin' anaadikaal theke andhkaarei sbaai beNce thaake| aalo dekhei ni; caaNd dekhei ni| aami ykhn ei jnyaan dii tkhn cndr'maa prktt hy'| prthme taa dbitiiy'aar caaNder mt aalo dey'| smpuurnn jnyaan dii kintu bhitre prktt hy' ktttaa? dbitiiy'aar caaNder mt / ei jnmei puurnnimaa hoy'aa pr'yynt aapnaake saadhnaa krte hbe| dbitiiy'aa theke tRtiiy'aa, cturthii, pnycmii hbe aar puurnnimaa hy'e gele smpuurnn hy'e yaabe arthaa kebljnyaan praapt hbe| kon krm aar baakii thaakbe naa, krmbndhno theme yaabe| krodh-maan-maay'aa-lobh thaakbe naa / aage nijeke ye 'cndubhaai" ble mne krten settaa bhraanti| 'aami cndubhaai'-ei bhraanti duur hy'eche| ekhn ye aajnyaa aapnaake deoy'aa hl sei aajnyaay' thaakben| ekhaane jnyaanbidhite ele aami smst paap dhuy'e deb, tkhn aapni nijer doss dekhte paaben| aar ykhn nijer doss dekhte paarben tkhn thekei bujhben mokss-e yaaoy'aar prstuti shuru hy'eche| 11. aatmjnyaan paaoy'aar pr aajnyaa paaln kraar mhtb aajnyaa, jnyaan-er rkssnner jnye aamaar jnyaan deoy'aar pr aapnaar ykhn aatmaanubhuuti hy' tkhn aar ki kaaj baaki thaake? 'jnyaaniipuruss'-er aajnyaa paaln kraa| 'aajnyaa'-i dhr'm aar 'aajnyaa'-i tp| aar aamaar aajnyaa sNsaarer jnye bindumaatr baadhaa ny' 4/ sNsaare thekeo sNsaar sprsh naa kre eirkm ei akrmbijnyaan| ei kaal-i emn ye srbtr-i kusngg aache| raannaaghr theke aphis, ghre, raastaay', baaire, gaadd'ite, ttrene - srbtr kusnggi paaoy'aa yaay'| ei ye jnyaan aami aapnaake du-ghnttaate diy'echi kusngg aache blei taake kusngg nsstt kre debe| krbe ki naa? eijnye paaNc aajnyaar rkssnn bedd'aa diy'e dii yaate ettaa jnyaanke rkssaa kre aar bhitre bindumaatro kssti hte naa dey'| ei jnyaan yemn deoy'aa hy'echil temn sthititei thaakbe| ydi bedd'aa bhenge yaay' taahle jnyaanke nsstt kre dhuloy' mishiy'e debe| aami eiye jnyaan diy'echi taa bhedjnyaan aar settaa aatmaa-anaatmaake aalaadaa kre dey'| kintu eraa yaate aalaadaai thaake taarjnye ei paaNc baaky [ 17 ] Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aami aapnaar rkssaar jnye dicchi kaarn ettaa kliyug-ei kliyuge sb lutte niy'e naa yete paare| baaedhbiij theke caaraa beraaele jl dite hbe ki? bedd'aa dite hbe naa ki? | jnyaan-er pre ki dhrner saadhnaa? prshnkrtaaH ei jnyaaner pre ki dhrner saadhnaa krte hbe? daadaashriiH ei ye paaNc aajnyaar paaln krche ottaai saadhnaa| aar any kon saadhnaa krte hbe naa| any saadhnaa taae bndhner kaarnn; ei paaNc aajnyaai mukti debe| prshnkrtaa paaNc aajnyaate emn ki aache? daadaashriiH paaNc aajnyaar ekttaa bedd'aa deoy'aa hy' yaate aapnaar bhitrer jinis keu curi krte naa paare| ei bedd'aa ydi aapni diy'e raakhte paaren taahle ye jnyaan aami aapnaake diy'echi taa bhitre ekirkm thaakbe kintu bedd'aate ekttuo ddhilaa dile keu ddhuke kssti kre yaabe| tkhn aamaake aabaar aaste hbe taa tthik krte| ytkssnn paaNc aajnyaay' thaakben ttkssnn nirntr smaadhir prtishruti aami dicchi| | aajnyaa thekei tiibr prgti hy'| prshnkrtaaH aapnaar jnyaan paaoy'aar pr mhaatmaader ye prgti hy' taar gti kiser upr aadhaarit? ki krle taadd'aataadd'i prgti hbe? (ttiikaa o daadaar jnyaan yaaNraa pey'echen taader mhaatmaa blaa hy')| daadaashriiH paaNc aajnyaa paaln krlei sbkichu taadd'aataadd'i hbe aar paaNc aajnyaai er kaarnn| paaNc aajnyaa paaln krle aabrn kssy' hy', smst shkti prktt hy', aishbr'yy prktt hy'| ye shkti abykt aache taa bykt hy'| aajnyaa paaln kraar uprei taa nirbhr krche| aamaar aajnyaar prti aantriktaa thaakaattaai sb theke drkaarii ebN mukhy gunn| aamaar aajnyaa paaln kre ye abudh (yaar buddhir bybhaar nei) hy'eche se aamaar mti hy'e yaabe| kintu ytdin aajnyaa paaln krte hbe ttdin aajnyaay' konrkm pribrtn hoy'aa uci ny'| taahle asubidhaa hbe naa| [ 18 ] Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRddh'nishcy' krle aajnyaa paaln daadaar aajnyaa paaln kre clte hbe ei bhaabttaai sb theke bdd'| aajnyaa paaln krte hbe ettaa sthirnishcy' krun| paaln hcche ki hcche naa taa aapnaar dekhaar drkaar nei| aajnyaa ytttaa paaln krte paarben krben kintu aapnaake sthirnishcy' krte hbe ye aajnyaa paaln krbaae| prshnkrtaaH aajnyaa paaln krte ydi km-beshii hy' taate kssti nei daadaashrii o kssti nei erkm ny'| aapnaake nishcy' krte hbe ye aajnyaa paaln krtei hbe| skaale utthei dRddh'nishcy' krben ye 'aamaake paaNc aajnyaatei thaakte hbe, paaNc aajnyaa paaln krte hbe| erkm tthik krlei aamaar aajnyaate ese yaaben aar aamaar ettukui caai| aajnyaa paaln krte bhule gele prtimn krben, "he daadaa, du'ghnttaar jnye aapnaar aajnyaa bhule gechilaam, kintu aamaake taae aajnyaa paaln krtei hbe| aamaake kssmaa krun| taahlei smst priikssaate paas - 100te 100 nmbri paabe| ete kon bipd thaakbe naa| aajnyaate thaakle sNsaar sprsh krbe naa| aamaar aajnyaa paaln krle aapnaake kichui sprsh krbe naa|| 'aajnyaa paaln thekei ythaarth purussaarther shuru aami aapnaake jnyaan diy'e aapnaar prkRti theke aalaadaa krechi| 'aami shuddhaatmaa' maane puruss aar ettaai ythaarth puruyaarth, styikaarer purussaarth| prshnkrtaaH styikaarer (riy'el) purussaarth aar aapekssik (rilettibh) purussaarth-ei dui-er paarthky ki? daadaashrii : riy'el puruyaarth-te kichu krte hy' naa| du'ttor mdhye paarthky ei ye styikaarer purussaarth arthaa 'dekhaa' aar 'jaanaa' aar rilettibh purussaarth maane bhaabnaa kraa ye aami eirkm krb| | aapni 'cndubhaai chilen aar purussaarth krten settaa bhraantir purussaarth chil kintu ykhn aami shuddhaatmaa'-r praapti hy'eche taarpre purussaarth krun, paaNc aajnyaay' thaakun settaa riy'el purussaarth, styikaarer purussaarth| puruss (pd)er praaptir pri purussaarth krchen taa blaa yaabe| | [ 19 ] Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prshnkrtaa : ei ye jnyaaner biij bunechen ei ki prkaash, ei ki jyoti? daadaashriiH hyaa, kintu biijruupe; erpr aaste aaste puurnnimaa hbe| pudgl aar puruss-dui aalaadaa hle tkhn thekei tthik purussaarth shuru hy'| yekhaane purussaarth shuru hy'eche sekhaane dbitiiy'aa theke puurnnimaa hy'e yaabe| ei aajnyaar paaln krle tbei hbe| aar kichu krte hbe naa shudhu aajnyaapaaln krte hbe| prshnkrtaa o daadaa puruss hoy'aar prer purussaarther brnnnaa ekttu din| ettaa bykti kibhaabe bybhaar krben? | daadaashriiH eNraa sbaai thaaken, ei ye smst mhaatmaaraa sbaai paaNc aajnyaay' thaaken| paaNc aajnyaai styikaarer purussaarth| paaNc aajnyaa paalner phle jnyaataadrssttaa pde thaakaa yaay'| aamaake ydi keu prshn kre stthik purussaarth ki? taae aami blb jnyaataa-drssttaa thaakaa| ei paaNc aajnyaa taae jnyaataa-drssttaa thaaktei shekhaay'| yekhaane aantrikbhaabe purussaar'th shuru hy'eche sekhaane aamaar kRpaabrssnn abshyi hy'|| 12. aatmaanubhb tintti dhaape, anubhb-lkssy-prtiiti prshnkrtaa : aatmaar anubhb hle ki hy' ? daadaashrii o aatmaar anubhb hle dehaadhyaas cle yaay'| dehaadhyaas cle gele krmer bndhn theme yaay'| aar er cey'e beshii ki caai? aage 'cndubhaai' kothaay' chil aar ekhn kothaay' aache taa bujhte paaren| ei pribrtn ki kre hl? aatm-anubhb theke; aage dehaadhyaas chil, ekhn ettaa aatmaar anubhb| | prtiiti arthaa smpuurnn maanytaa ekshaae bhaag bdle geche aar aami shuddhaatmaa" ei bishbaas smpuurnnbhaabe tairii hy'e geche| aami shuddhaatmaa' ei shrddhaa aase aabaar cle yaay' kintu prtiiti kkhno cle yaay' naa| shrddhaa bdle yaay', prtiiti bdlaay' naa| prtiiti maane dhre naao aami ei kaatth ekhaane raakhlaam - ekhn er upre anek bhaar dile taa beNke yaabe kintu jaay'gaa chaadd'be naa| temni yt krmer udy'-i haaek naa ken, as krmer-o udy' haaek prtiiti kintu sthaantyaag krbe naa| aami shuddhaatmaa'-ei bhaab kkhno cle yaabe naa| | [20] Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anubhb, lkssy aar prtiiti ei tinttei thaakbe| prtiiti sb smy'er jnye thaakbe| lkssy maajhe maajhe cle yaabe| byaabsaa baa kon kaaje byst thaakle lkssy cle yaabe, kaaj shess hle aabaar phire aasbe| aar anubhb taae tkhni hbe ykhn krmhiin absthaay' ekaante bse aachen - tkhn anubhber sbaad paaben| ydio anubhb krmshH baadd'tei thaakbe| | anubhb, lkssy aar prtiiti; er mdhye prtiiti-i mukhy - ettaai aadhaar| ei aadhaar tairii hoy'aar pr lkssy upnn hy'| taarpre aami shuddhaatmaa' - ettaa nirntr lkssye thaake aar ykhn ekaante bse jnyaataa-drssttaa thaakaa yaay' tkhn taa anubhbe aase| 13. prtykss ssngger mhttb smsyaar smaadhaaner jnye ssngg pry'aaejn| ei akr'mbijnyaan-er maadhyme aapnaaro aatmaanubhb praapt hy'eche| ettaa aapni shje pey'echen - ete aapnaar nijer laabh hbe, prgtio krte paarben| kintu 'jnyaanii'-r kaach theke bishessbhaabe bujhe neoy'aa drkaar| | ei jnyaan suukssmbhaabe bujhte hbe kaarnn ek ghnttaay' ei jnyaan deoy'aa hy'eche| et bishaal jnyaan ! ekkotti bchreo yaa smbhb ny' taa ek ghnttaay' hy'e yaay'| kintu besik maane buniy'aadii-ruupe hy'| eke sbistaare bujhe nite hbe naa? eke suukssmbhaabe baaejhaar jnye aapni aamaar kaache bse prshn krle aami aapnaake bujhiy'e deb| eijnyei aami bli ye ssngg khubi drkaar| aapni ye ye bissy'e ekhaane prshn krben sei sei bissy'er grnthi aapnaar bhitr khule yaabe| yaari kon sndeh thaakbe taari prshn kraa uci| | biij baaenaar pre jlsec kraao drkaar | prshnkrtaa o jnyaan neoy'aar preo 'aami shuddhaatmaa'-ei kthaa khey'aale raakhte hy' - ettaa besh ktthin| daadaashriiH naa, erkm hoy'aa uci ny'| khey'aale raakhte hbe naa - nije thekei thaakbe| erjnye ki kraa drkaar? er jnye aamaar kaache baarbaar aaste hbe| ytttaa jl deoy'aa drkaar taa deoy'aa hy' naa blei ei smst muskil hy'| aapni ydi byaabsaay' mn naa den taae byaabsaar ki hbe? [ 21 ] Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prshnkrtaa o kssti hbe nishcy'i|| daadaashriiH hyaa, ekhaaneo seirkm| jnyaan neoy'aar pr taate jl dite hbe, tbei caaraa bdd' hbe| chaaett caaraa thaakle jl dite hy'| maase-dumaase jl chittaanaae drkaar| prshnkrtaaH ghre taae jl dii| daadaashrii H naa, ghre dilei hbe naa| erkm cle ki? saamnaa-saamni drkaar, ykhn jnyaanii sby'N upsthit aachen| aapnaar taar kdri nei!... skule giy'echen? kt bchr skule pdd'echen? prshnkrtaa H dsh bchr| daadaashriiH taae sekhaane ki shikhlen? bhaassaa! iNrejii bhaassaa shekhaar jnye dsh bchr byy' krlen aar ekhaane taae ch'maaser kthaa blchi| ch'maas ydi aamaar saathe ghaaeraae taae taaemaar kaaj hy'e yaabe| nishcy' sttrN taae antraay' brek prshnkrtaa o baairer krmsuuci tairi hy'e geche seijnye aaste asubidhaa hbe| daadaashrii H aapnaar bhaabnaa ydi mjbut thaake taahle baadhaa duur hy'e yaabe| bhitre nijer bhaabnaa mjbut aache ki nei settaa dekhun| dRddh' nishcy' hle antraay' duur hy'| niy'mit ssngg kle sNsaare laabher prtishruti aamaar kaache anek bybsaay'ii aasen aar emn sb bybsaay'ii taaraa ydi dokaane ekghnttaa deriite yaan taae paaNcshaae-haajaar ttaakaar laaeksaan hbe| oderke aami blechi ye ekhaane ese ytkssnn thaakbe ttkssnn kon laaeksaan hbe naa kintu aasaar pthe ydi kon dokaane aadhghnttaa daaNdd'iy'e yaao taae laaeksaan hbe| ekhaane aasle daay'itb aamaar kaarnn er saathe aamaar kon len-den nei| ekhaane sbaai nijer aatmaar jnyei aasen seijnye sbaaike blechi ye ekhaane aasle aapnaader laaeksaan hbe naa; kon prkaarer laaeksaani hbe naa| [22] Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daadaar ssngger alaukiktaa ydi khub bhaarii krmer udy' hy' tkhn aapnaake bujhe nite hbe ye ei krmer udy' khub bhaarii aar aapnaake shaant thaakte hbe| krmer udy'ke tthaanddaa kre aapni ssngge taasben| ei rkm clte thaakbe| kkhn kemn krmer udy' hbe taa blaa yaay' naa| prshnkrtaa o jaagRti bishessbhaabe baadd'e -er upaay' ki? daadaashriiH ssngge thaakaa - ettaai upaay'|| prshnkrtaa : aapnaar saathe ch'maas thaakle prthme sthuul pribrtn hbe taarpre suukssm pribrtn hbe - eirkmi blchen ki? daadaashrii H hyaa, shudhu bse thaaklei pribrtn hte thaakbe| seijnye ekhaankaar pricy'e thaakaa caai - du'ghnttaa, tinghnttaa, paaNc ghnnttaa; ytttaa jmaa krbe ttttaai laabh| laaeke jnyaan neoy'aar pr mne kre aamaake aar kichu krte hbe naa| kintu settaa tthik ny'; ekhno prynt taae pribrtn hy'-ini| jnyaaniir saannidhye thaako prshnkrtaa : mhaatmaader puurnn pd paaoy'aar jnye ki krnniiy'? daadaashrii H ytttaa smbhb jnyaaniir kaache jiibn kaattaanaae drkaar - ettaai krniiy'; aar kichu ny'| yekhaanei thaako naa ken raat-din daadaar kaachei thaakaa uci| onaar (arthaa aatmjnyaaniir) dRssttipthe bse thaako| ekhaane ssngge bse krmer baaejhaa km hte thaake aar baaire taae krmer baaejhaa baadd'tei thaake| sNsaare taae smsyaai smsyaa| aami aapnaake prtishruti dicchi ye ytkssnn aapni ssngge bse thaakben ttkssnn aapnaar kaajkrmer kon kssti hbe naa; hisaab-nikaash krle dekhben ye laabh-i hy'eche| ei ye ssngg ettaa ki yemn-temn kon ssngg? ye shudhu aatmaar jnyei smy' dey' taar sNsaare laaeksaan ki kre hbe? shudhu laabhi hy'| kintu ettaa bujhle tbei kaaj hbe| ei ssngge thaakaa maane aasaa bekaar yaabe naa| ekhn taae kt subidhaa - bhgbaan mhaabiir-er smy' paay'e heNtte ssngge yete ht| ekhn taae baase baa ttrene cdd'e taadd'aataadd'ii pauNchaanaae yaay'| [ 23 ] Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prtykss ssngg-i srbshresstth ekhaane bse ydi kichui naa kro tbuo bhitre pribrtn hte thaakbe kaarnn ssngg-s maane aatmaa-taaNr saannidhy| ei aatmaa prktt hy'echen - taaNr saathe bse aachen| ekei cuudd'aant ssngg ble / - ssngge bse thaakle e smst khaali hy'e yaabe kaarnn saathe theke 'jnyaanii'-ke dekhte thaakle taaNr shkti sraasri aapni paaben taate jaagRti anek bedd'e yaay'| ssngge thaakte paaren erkm cessttaa krte hbe| ei ssngg-er saathe thaakle kaaj hy'e yaabe| kaaj kre neoy'aa maane ki? ytttaa smbhb tt beshii drshn krbe| ytttaa smbhb saamnaa-saamni ssngger laabh neben-prtykss ssngg| jnyaaniipurusser drshn krben aar onaar ssngge bse thaakben| ydi taa smbhb naa hy' to taar jnye mne yen khed thaake| 14. daadaar pustk ebN ptrikaa-r mhttb aaptbaannii kibhaabe kriy'aakaarii - e hl jnyaaniipurusser baannii - seijnye stej, brtmaan pristhitir jnye| eguli pdd'le nijer pristhiti bdle yete thaake aar yemn yemn pristhiti bdlaay' temni-i aannder anubhuuti hy'| ei baannii biitraagii-r baannii| raag-dbess rhit baannii hle taa kaaj kre nile kaaj hy' naa| bhgbaan (mhaabiir)-er baanniio phldaay'ii| biitraag baannii bhinn aar kon upaay' nei| prtykss ssngg smbhb naa hle prshnkrtaa H daadaa, ydi sngge thaakte naa paari to bi ktttaa saahaayy krbe? daadaashrii H sbrkm saahaayy krbe| ekhaankaar daadaar smst jinissdaadaar ei shbdsmuuh, yaa bite aache, daadaar updesh-maane smst kichui saahaayy krbe| prshnkrtaa : kintu saakssaa sngg aar ete paarthky to thaakbe? daadaashrii : paarthky dekhte caaile paarthky thaakbe| eijnye aamaake to ye smy' yaa paacchi taai krte hbe| 'daadaa' ykhn nei tkhn ki krbe? daadaajii-r pustk aache - taa pdd'ben| pustke daadaajii-i aachen naa? cokh bndh krlei daadaajii -ke dekhte paaben emn hbe| [28] Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. paaNc aajnyaay' jg nirdoss 'sbruupjnyaan chaadd'aa taae bhul dekhaai yaay' naa| kennaa aami cndubhaai', 'aami nirdoss', 'aami khub caalaak-ctur'- erkm maanytaa thaakei| sbruupjnyaan' praaptir pr aapni nispksspaatii hn aar mn-bcn-kaay'aar upr aapnaar kon pksspaat thaake naa| phle aapnaar nijer bhul aapni nijei dekhte paan|| yaaNr nijer bhul baaedhe aase, yini prtikssnn nijer bhul dekhte paan| yekhaane yekhaane bhul hcche sekhaanei dekhte paan aar yekhaane bhul hy' naa taao dekhte paan tini nije sby'N-i prmaatmaasbruup hy'e gechen| aami cndubhaai ni, aami shuddhaatmaa'-ettaa baaejhaar pri nisspksspaatii hoy'aa yaay'| ykhn anyer bindumaatr doss-o dRssttigaaecr naa hy' aar nijer smst doss dRssttigaaecr hy' tkhni nijer kaaj smpnn hy'eche blaa yaay'| ykhn nijer doss dRssttigaaecr hy' tkhn thekei aamaar deoy'aa 'jnyaan pripuurnntaar dike agrsr hte thaake| aar nijer doss dRssttigaaecr hoy'aa shuru hle anyer doss dRssttigaaecr hy' naa| anyer doss dekhaa - bhy'aank paap kaaj| ei nirdoss jgte yekhaane keu dossii-i ny' sekhaane kaake doss deb? ytkssnn prynt doss aache, ytkssnn smst doss shess naa hcche ttkssnn ahNkaar nirmuul hy' naa| aar ytkssnn ahNkaar nirmuul naa hcche ttkssnn doss dhute hbe| taarpreo ydi keu dossii dekhaay' taae settaa nijer bhul| kkhnaae naa kkhno taae nirdoss dekhtei hbe| esb aamaar-i hisaaber, ettaa-o ydi bujhe yaao taae anek kaaj hy'e yaabe|| aajnyaapaaln theke nirdoss dRssttir bRddhi aamaar taae jg nirdoss dekhaay'| aapnaar ykhn erkm dRsstti aasbe tkhn sb smsyaar smaadhaan hy'e yaabe| aami aapnaake et prkaash deb ebN aapnaar et paap dhuy'e deb ye aapnaar kaache prkaash thaake aar nirdoss dekhte paan| aar paaNc aajnyaa deb; paaNc aajnyaay' thaakle ei ye jnyaaner praapti hy'eche taate phryaakcaar hbe naa| tkhn hl skit | nijer doss dekhle tkhn theke skit hy'eche emn blaa yaay'| nijer doss dekhle bujhte hbe ye jaagRti eseche| nile taae sb nidraar [ 25 ] Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaaere clche| doss smpuurnnbhaabe shess hy'eche kinaa taar cintaa kraar drkaar nei, mukhy pry'aaejn taae jaagRti-r| jaagRti hoy'aar pr aar ntun doss hy' naa; aar puraatn dosssmuuh aaste aaste duur hy'| aamaader dekhte hbe oi dossgulaae kibhaabe hy'echil| | yt doss, tt prtikr'mn drkaar annt dosse dossii, taai ttttaai prtikrmn krte hbe| yt doss bhre enechen sb aapni dekhte paaben| jnyaaniipuruss' jnyaan deoy'aar pr doss dekhaa yaay' ny'taae nijer doss nije dekhaa yaay' naa - eri naam ajnyaantaa|| nijer ekttaao doss dekhaa yaay' naa athc anyer doss asNkhy dekhaa yaay'| ekei ble mithyaadRsstti| | dRsstti raakh nijdosser prti ei jnyaan neoy'aar pr bhitre khaaraap cintaa ele taake dekhbe, bhaalaae cintaa ele taakeo dekhbe| bhaalaae-r prti raag (anuraag) ny', aar khaaraaper prti dbesso ny'| bhaalaae-khaaraap bicaar kraar aamaar pry'aaejn nei kaarnn nijer sttaai nijer bshiibhuut ny'| jnyaanii taahle ki dekhen? smst jgke nirdoss dekhen| kaarnn e smsti nirgt hcche gln ruupe (ddisttaarj) - ete oi becaaraar ki doss ? aapnaake keu gaali dile settaa ddisttaarj; aabaar uproy'aalaa aadhikaarik (bs) aapnaake duHshcintaay' phele taae se-o ddisttaarj| bs taae nimitt maatr; jgte kaaraaer kon doss nei| doss | dekhle settaa nijeri bhul aar ei bhul thekei jg sNsaarer sNrkssnn|| doy dekhle anyer saathe shtrtaa hy'e yaay'| [ 26 ] Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eddjaastt eddeihaay'yaar (srbtr maaniy'e clun) ei kthaatti aatmsth krun 'eddjaastt ebhrihoy'yaar'-ei kthaatti ydi aapni nijer jiibne kaaje laagaate paaren taahlei ythesstt hbe| jiibne shaanti aasbe| kliyuger ei bhy'aank smy'e ydi maaniy'e clte naa paaren to shess hy'e yaaben| sNsaare ydi aar kichu naa paaren to clbe kintu maaniy'e clte abshyi jaanaa drkaar| saamner jn ydi maaniy'e cltei naa caay' tbu aapni ydi taar saathe maaniy'e clen to bhbsaagr saaNtre paar hy'e yaaben| ye anyer saathe maaniy'e clte paare taar sNsaare kon duHkh thaake naa| 'eddjaastt ebhrihoy'yaar'! prtyeker saathe smnby' hy'e yaay' - settaai sbtheke bdd' dhrm| e yuge skler prkRti bhinn, taai maaniy'e claa chaadd'aa kon upaay' aache ? dhrun ei aaiskriim, e to aapnaake ble naa ye aamaar theke duure thaako; aapnaar icche naa hle khaaben naa| kintu eismst by'sk lokeraa or opr birkt hy'e thaaken| ei mtbhed yug pribrtner kaarnne hy'| chottraa to yuger riiti anusaarei clbe| - aami yuger saathe maaniy'e clte blchi| chele ntun dhrner ttupi pre ele taake blbe naa ye 'erkm kothaa theke niy'e ele?' taar bdle maaniy'e niy'e blbe 'et sundr ttupi kothaay' pele? kt daam pdd'l? khub sstaay' pele?' eibhaabe maaniy'e clbe / nijer dhrm blche ye asubidhaar mdhyeo subidhaa dekho| yemn raate aamaar mne hl 'ei caadrttaa my'laa'| kintu yemni maaniy'e nilaam amni et molaay'em mne hl ye se aar ki blb| aasle pnycendriy'jnyaan asubidhaa dekhaay' aar aatmjnyaan subidhaa dekhaay'| seijnye aatmaa-y' thaako| bhaal-mnd blle taa nijekei ksstt debe| aamaaderke duttoi smaan dekhte hbe| ekttaake 'bhaal' blechen blei anyttaa 'mnd' hy'eche| aar tkhn taa ksstt debe| keu styi blle taar saathe maaniy'e clbe aabaar keu mithye blleo taar saathe maaniy'e clte hbe| keu ydi aamaake ble ye, aapnaar kon aakkel nei' aami saathe saathe taa maaniy'e niy'e bli, 'se to kondin-i chil naa| tumi ekthaa aajke jaanle? aami to chottbelaa [ 27 ] Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thekei jaani| erkm blle byaatt mitte yaabe| aar o aamaar kaache aakkel khuNjte aasbe naa| ptniir saathe maaniy'e claa (ejaasttmentt) kon kaarnne ydi deri hy'e yaay' aar strii raagaaraagi kre ble, et deri kre ele ? erkm hle aamaar clbe naa| aaro anek kichu ydi krodhbshtH ble taae blben, hyaa, taaemaar kthaai tthik| ekhn cle yete blle cle yaacchi, aar ydi bhitre aaste blaae taae bhitre ese bschi| tkhn se ydi ble, naa, yete hbe naa, ekhaane ese cupcaap shuy'e pdd'aae| taahle aabaar jijnyaasaa kraae, tumi blle khaai, naa hle shuy'e pdd'i| ydi ble ye naa, khey'e naao taahle or kthaa shune aapnaar khey'e neoy'aa uci, arthaa maaniy'e neoy'aa gel| prdin skaale sundr caa paabe aar ydi dhmk daao taahle skaaler caa raager saathe gmbhiir mukhe debe| tindin dhre ettaai clte thaakbe| aahaare maaniy'e neoy'aa bybhaare smpuurnn hy'eche tkhni blaa yaabe ykhn srbtr maaniy'e claa yaabe| ekhn prgtir smy' eseche, eijnye mtbhed hte deben naa| ei kaarnnei aami laaekeder suutr diy'echi, 'edd'ddaastt ebhrihaaey'yaar'-srbtr maaniy'e clun| kii (ek prkaar bynyjn) beshii naaentaa hy'e gele mne raakhbe daadaajii maaniy'e clte blechen; alp hleo khey'e nebe| aacaarer kthaa mne ele kichuttaa cey'e naao| kintu jhgdd'aa ny', ghre yen jhgdd'aa naa hy'| nije ydi kkhnaae jhaamelaay' pdd'e yaan taae sekhaane nijei maaniy'e neben-tbei sNsaar sundr mne hbe|| apchnd hleo maaniy'e naao niy'e naa claar maansiktaa (ddisayaaddjaastt) niy'e yaaraai aapnaar jiibne aasbe aapni taader saathe maaniy'e nin (ayaaddjaastt)| prtidiner jiibne ydi shaashudd'ii - baumaa, bdd'bau - chaaettbau-er mdhye jhgdd'aa-ashaanti thaake taae ei sNsaarckr theke mukti paaoy'aar icchaa yaar aache taakei maaniy'e nite hbe| sbaamii-striir mdhye ydi keu ekjn smprke bhaangn dhraay' taahle anyjnke taa meraamt krte hbe yaate smprk aar shaanti dui-i [ 28 ] Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bjaay' thaake| ei aapekssik sty-te aagrh dekhaanaaer, jed kraar bindumaatr pry'aaejn nei| maanuss taakei blaa hy' ye sb pristhitite maaniy'e clte paare| bdlaanaaer cessttaa naa maaniy'e neoy'aa? ydi aapni smst pristhitite saamner jner saathe maaniy'e clte paaren taae jiibn sundr hy'e utthbe| mRtyur smy' saathe ki niy'e yaab? keu hy'taae bll, "bhaai, aamaar striike saaejaa kre daao| aare, oke saaejaa krte gele tumi nijei beNke yaabe| se cessttaa naa kre yemn aache temni thaakte daao, settaai tthik| aapnaader ydi cirkaal eksaathe thaakte ht taahleo ekttaa kthaa chil; kintu ei jnmer pr du'jner ke kothaay' cle yaaben taar kon tthikaanaa nei| du'jner mRtyur smy' aalaadaa, krm aalaadaa, kichu neoy'aaro nei, deoy'aaro nei| ekhaan theke uni kothaay' yaaben taar tthikaanaa ki? aapni onaar unntir cessttaa krben aar prer jnme uni any kaaraaer hy'e yaaben| seijnye naa aapni oke paalttaanaaer cessttaa krben naa uni aapnaake paalttaanaaer cessttaa krben| yaa pey'echen taai saaenaar mt shuddh mne krun | prkRti kaaraaer bdlaanaae smbhb ny'| kukurer lej yemn baaNkaa temni-i thaake| taai aapni nije saabdhaan thaakun - 'ebhuujaastt ebhrihaaey'yaar| abhdr, ruuddh'-prkRtir laaeker saathe maaniy'e claa aadrsh saaNsaarik bybhaar taakei ble yekhaane mtbhed nei maaniy'e claa aache| emnki prtibeshiio blbe sb ghre jhgdd'aa hy'| kintu ei baadd'ite jhgdd'aa nei| yekhaane maaniy'e clte asubidhaa hcche sekhaanei aapnaar shkti baadd'aate hbe| anukuultaa yekhaane sekhaane taae shkti aachei| prtikuul laagaattaai durbltaa| aamaar ken sbaar saathe anukuultaa thaake? yt maaniy'e clte paarbe tt shkti bRddhi hbe aar durbltaa hraas paabe| stthik baaedhshkti tkhni aasbe ykhn smst bhraant bishbaas duur hbe|| nrm, bhdrsbbhaaber laaeker saathe taae sbaai maaniy'e nite paare| kintu ykhn kon abhdr, ekguNy'e, ruuddh'-krksh laaeker saathe maaniy'e clte paarbe, sbaar saathe maaniy'e clte paarbe tkhni kaarysiddhi hbe| birkt hle, rege [ 29 ] Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gele clbe naa| sNsaarer kon kichui aapnaar saathe khaap khaabe naa aapnaakei sbkichur saathe khaap khaaoy'aate hbe| taahlei jg sundr nile jg asundr| seijnye sb jaay'gaay' maaniy'e nin| aapnaar pry'ojn thaakle ydi keu abhdr, abaadhy-o hy' taahleo taar saathe maaniy'e nite hbe| stteshne aapnaar kuli-r pry'ojn aache aar se paarishrmik niy'e jhaamelaa krche to sekssetre aapnaake caar aanaa beshii diy'eo oke raajii kraate hbe ntubaa maal-ptr aapnaakei bite hbe| abhiyog? naa, maaniy'e neoy'aa (eddjaastt) baadd'iteo maaniy'e nite jaanaa caai| aapni ssngg theke derii kre baadd'i phirle aapnaar strii ki blben? 'ghdd'ir dikeo to khey'aal raakhte hy'|' ashaantir bdle ekttu aage baadd'i gele kssti ki? ekhn aapnaar erkm bhogaantir kaarnn ki? kaarnn aapni aager jnme anyder prti anek abhiyog ebN dossaarop krechen - ei jnme taar prinaam eseche| tkhn aapnaar haate kssmtaa chil taai shudhu abhiyogi kre gechen| ekhn aapnaar haate kssmtaa nei ble abhiyog naa kre maaniy'e nite hbe| ateb ekhn yog-biy'og kre nin| keu ydi gaali-o diy'e yaay' taa paaonaar khaataay' jmaa kre nin; abhiyog krben naa| - baadd'ite sbaamii-strii ubhy'ei ydi sthir kre ye aamraa eke anyer saathe maaniy'e clb to sb smsyaar smaadhaan hy'e yaay'| ekjn ydi jed krte thaake to anyjnke haar maante hbe| maaniy'e nite naa paarle sbaai paagl hy'e yaabe| gtjnme sbaaike hy'raan kreche blei paagl hy'eche| ye maaniy'e neoy'aar kaushl shikhe niy'eche se sNsaar theke 'mokss'-er dike ghure geche| maaniy'e neoy'aar naam-i jnyaan| ye maaniy'e nite shikheche se kinaaraay' pauNche geche| keu raate deriite shute yaan, aabaar kaaror abhyaas taadd'aataadd'i shuy'e pdd'aa - to eder mdhye smnby' ki kre hbe? erkm bhinn bhinn abhyaaser lok ydi eki pribaare eksaathe thaake to ki hbe? ghre keu ekjn aapnaake blte paare 'aapni nirbodh'; tkhn aapnaake dhre nite hbe er blaar dhrni eirkm| eibhaabei aapnaake maaniy'e nite hbe| taa naa kre ydi aapni prtyuttre kichu blte yaan to sNghaat bedd'ei yaabe aar [00] Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aapni klaant hy'e pdd'ben| saamner jn aapnaake dhaakkaa diy'eche ble ydi aapnio taake dhaakkaa den taae ettaai prmaann hbe ye aapnio andh| | aamaader maanusser prkRti cinte hbe| aapni ydi aamaake dhaakkaa dite aasen taa hleo aami dhaakkaa laagte deb naa, sre yaab; ny'taae durghttnaa hbe aar dujnei aaghaat paabe| kon gaadd'ir ydi durghttnaay' baampaar bhenge yaay'| taae bhitre bse thaakaa yaatriider ki absthaa hbe? taader taae crm durdshaa hbe| eijnye prkRtike cinte hbe| ghre prtyekeri prkRti bhinn - taa bujhe nite hbe| sNghaat ki raaej raaej hy'? ykhn aapnaar krmer udy' hy' tkhni sNghaat hy' ettaa bujhe sei smy' maaniy'e clte hbe| ghre ydi striir saathe| jhgdd'aa-ashaanti hy'e yaay' taahle taar pre taake baaire haaettele khaaiy'e khushii krun - sNghaat diirghsthaay'ii krben naa| khaabaar thaalaay' yaa aasbe khey'e neben| yaa saamne aase taa sNyaaeg| bhgbaan blechen ye sNyaaegke dhaakkaa diy'e sraanaaer cessttaa krbe sei dhaakkaa taakei laagbe| eijnye taapchnder jinis-o ydi khaabaar thaalaay' se taae taar theke alp kichu hleo aami khey'e nii| ye maaniy'e nite paare naa taake maanuss ki kre blaa yaabe? ye sNyaaegaadhiin hy'e sb kichu maaniy'e ney' taar ghre jhgdd'aa-jhnyjhaatt hbe naa| sNyaaeger laabh nite gele maaniy'e nite| shikhte hbe| jhgdd'aa-ashaantite kaaraaer kon laabh nei uprntu shtrutaa baadd'e| | prtyek byktir jiibne kichu niiti-niy'm thaake; kintu tbuo sNyaaegaanusaar kaaj kraa uci| jiibne yaa sNyaaeg aase taakei ye maaniy'e nite skssm sei maanuss| maaniy'e claattaa emn ekttaa astr ye keu ydi jiibner smst sNyaaege maaniy'e clte paare taae se shjei maaeksslaabh krbe| mnaaemaaliny (maaniy'e clte akssm) -ettaai muukhrtaa aapnaar kthaa ydi aapnaar saamner jn maante naa paare taahle settaa aapnaari bhul| nijer bhul shudhraate paarle se-o maaniy'e nite paarbe| biitraagiignn srbtr maaniy'e clte blechen| maaniy'e clte naa paaraattaai muukhrtaa| srbtr maaniy'e clte paaraakei aami nyaay' bli| nijer mt anyer upr caapiy'e deoy'aai anyaay'| [ 31 ] Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aaj pryynt aamaar saathe kaaror mnomaaliny hy'ni| aar ekhaane caarjner ekttaa pribaareo keu kaaror saathe maaniy'e clte paare naa| aapnaake sbaar saathe maaniy'e claa shikhte hbe| settaa ki khubi asmbhb? aapnaake prybekssnn kre shikhte hbe| aapni yaa mnoyog shkaare prybekssnn krben taai shikhben - ettaai jgter niy'm| keu kichu shekhaabe naa / ydi aapni ei jg-sNsaar smprke km jaanen, krmkssetreo aapnaar jnyaan siimit hy' - taahleo clbe kintu ki kre jiibne maaniy'e clte hy'| ettaa jaanaa atynt jrurii| maaniy'e clte naa jaanle aapnaake ksstt pete hbe| jiibne maaniy'e cle kaarysiddhi krun| [ 22 ] Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sNghaat edd'iy'e clun sNghrsse jdd'aaben naa 'kaaraaer saathe sNghaater mdhye yaaben naa - cessttaa krun edd'iy'e yete'; aamaar ei baaky ye aatmsth krbe maaeksspraapti taar naagaaler mdhyei hbe| aamaar ekttaa shbd-o ydi keu stthikbhaabe bujhe taa jiibne pry'aaeg kre clte paare taahlei kaaj hbe| | hyaa, aamaar ekttaa shbd-o ydi keu ekttaa puraae din paaln kre cle taahle taar mdhye prcndd shkti aasbe| prtyeker antre et shkti aache| | ye icche krlei anyer saathe sNghaat edd'aate paare, emnki aprdik theke sNghrsser sbrkm prcessttaa sttbeo| bhul kre baa anicchaakRt bhaabeo kaaraaer saathe sNghaate jdd'iy'e pdd'le sei pristhiti theke konrkm shtrutaar abkaash naa rekhe sthairyer saathe / smsyaar smaadhaan kre beriy'e aaste hbe| ttraaphik niy'm durghttnaa nibaarnn kre smst sNghaat theke dujneri kssti hy'| aapni kaauke duHkh dile saathe saathe aapnio duHkh paaben| seijnye aami ei ttraaphik niy'mer udaahrnn diy'echi| raastaay' ttraaphik niy'm naa mene clle durghttnaay' mRtyu prynt hte paare - sNghrss et bipjjnk| anyer saathe sNghaato erkm-i ksstikaark| seijnye kaaraaer saathe sNghaate yaaben naa| sNsaare praatyhik bybhaarer mdhyeo kkhno sNghaat tairi krben naa| taate sbsmy' bipd thaakbe| ydi kon bykti aapnaar saathe jhgdd'aa kraar maansiktaa niy'e ese shbdbaaemaa nikssep krte thaake taae aapnaakei strk theke sNghaat edd'aate hbe| prthme naa bujhleo aaste aaste jhgdd'aar ekttaa phl aapnaar upr prbhaab phelbe; aapnaar mn ashaant hbe| tkhn aapnaake bujhte hbe ye| anyjn aapnaar mne prbhaab phelche seijnye aapnaake taar raastaa theke sre aaste hbe| aapnaar baaedhshkti yt baadd'be tti aapni sNghaat edd'aate paarben| sNghaat edd'aate paarlei mukti smbhb| sNghaat thekei ei jgter uptti| ekei bhgbaan shtrutaa theke [ 33 ] Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tairii' eirkm blechen| prtyek maanuss emnki prtyek jiib-i prtihiNsaapraay'nn / ykhn sNghaat maatraatirikt hy'e yaay' tkhn keui aapnaake prtihiNsaa naa niy'e mukti debe naa| prtyeker mdhyei aatmaa aachen aar prtyeker aatmshktio smaan| sNghaater smy' shaariirik durbltaar kaarnne kon jiib ydi shy krte baadhyo hy' se bhitre prtihiNsaa pusse raakhbe, aar prer jnme taa sude-aasle usul kre nebe| keu ydi khub bkbk kre taahleo taar theke aamaader sNghaat sRsstti kraa uci ny' / aar aapnaar kthaa theke ydi kaaror mdhye ashaantir sRsstti hy' taahle settaa atynt bdd' doss| shy krbe? naa, smaadhaan kro - sNghaat edd'aano maane shy kraa ny'| shy kt krbe? shy kraa aar kon 'spriN'-ke daabaano - eki byaapaar| caapte caapte 'spiN' atynt shkti snycy' kre ek smy' laaphiy'e otthe aar anek kssti kre| seijnye shy naa kre smsyaar smaadhaan krte shekho| ajnyaandshaay' abshy shy krtei hy'| ydi kaauke aapni shy krte baadhy hn to bujhe neben ye settaa aapnaari krmer hisaab| aapni jaanen naa ye kothaa theke ebN kemn kre ei hisaab elo taai dhre nen ye ettaa any jneri doss 4/ aapnaar kon hisaab nei| kintu ntun kre aapnaake keu kichu dicche naa| aaj aapni yaa paacchen taa aapnaar puurbjnmer krmer phl; yaa gtjnme diy'echilen taai e jnme phire paacchen| aapni yaa paan taa aapnaar krmer udy'bshtH paan-saamner jn shudhu nimitt maatr| sNghaat-nijeri bhul theke ei jgte ye sNghaat hy' taa aapnaari bhul theke; yaar saathe sNghaat hcche (arthaa saamner jn) taar kon bhul nei| saamner jn to dhaakkaa debei| 'aapni ken dhaakkaa dilen?' ei prshn krle blben ye 'saamner jn dhaakkaa diy'eche - taai|' taahle blte hy' seo andh aar aapnio andh hy'e gechen| - kaaror saathe sNghaat hle aapnaake bhaabte hbe ye 'aami ki krechi baa blechi ye kaarnne ei sNghrss hl ?' nijer bhul dekhte pele nijei smsyaar smaadhaan krte paarben| nile ytkssnn aami anyjner bhul [38] Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khuNjte thaakb ttkssn jiibner kon smsyaar smaadhaan hbe naa| nijeri bhul' ettaa mene tbei sNsaarer ant aasbe| sNsaarer ant aanaar aar kon upaay' nei| kaaraaer saathe sNghaat hle settaa nijeri ajnyaantaar pricy'| ydi kon baaccaa paathr mere aapnaar rkt ber kre dey' taae ki krben? baaccaar upr raag krben| aar aapni yaacchen-paahaadd' theke paathr pdd'e aaghaat lege rkt beraaete thaakl| tkhn ki krben? raag krben? naa| er kaarn ki? paathr paahaadd' theke pdd'eche| baaccaattaa hy'taae pshcaataap kreche taar phelaa paathr aapnaar laagaate kintu tbuo aapni raag krben| aar paahaadd' theke paathr ke phellaae? bijnyaanke baaejhe prshnkrtaa : aami jhgdd'aa krte caai naa kintu keu ydi ese jhgdd'aa shuru kre tkhn ki krbaae? daadaashrii H ei deoy'aaler saathe ydi keu jhgdd'aa kre taae ktkssnn krbe? deoy'aaler saathe dhaakkaa lege maathaay' aaghaat pele aapni deoy'aalke ki krben ? maathaay' legeche maane aapnaar deoy'aaler saathe sNghaat hy'eche| - taahle ki deoy'aalke maarben? seirkmi yaaraa aapnaar saathe ldd'aaijhgdd'aa krche taaraao sbaai deoy'aal| ete taaderke doss deoy'aar kichu aache ki? aapnaar saathe yaaraa ldd'aai-jhgdd'aa krte aasbe aapnaakei bujhte hbe ye eraa deoy'aaler mt| tkhn aapni taa edd'aate paarben| taahle kon smsyaa nei| aapnaar ki ei deoy'aalke bkaabki kraar kssmtaa aache? temni anyer haateo kon kssmtaa nei| taai kaauke nimitt kre ye sNghaat aapnaar jiibne aasbe taar theke srte paarben naa| sutraaN cikaarceNcaameci kre laabh ki? nimittke doss diy'e laabh nei| kaaraaer haate kichu pribrtner kssmtaa nei| seijnye aapnio deoy'aaler mt hy'e yaan| aapni ydi striike bkaabki kren taahle taar bhitrer bhgbaan sb lkssy kren| aar ydi strii aapnaake bkaabki kren ebN aapni deoy'aaler mt hy'e yaan taae aapnaar bhitrer bhgbaan aapnaake saahaayy krben| [35] Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaaror saathe mtbhed hoy'aa aar deoy'aale dhaakkaa laagaa - dui-i smaan eder mdhye kon paarthky nei| dekhte naa paaoy'aar kaarnnei deoy'aaler saathe dhaakkaa laage| temni kaaror saathe mtbhedo dekhte naa paaoy'aar kaarnnei hy'| prthmkssetre se dekhte paay' naa saamne ki aache aar dbitiiy'kssetre se aage theke kon smaadhaan baar krte paare naa taai jhgdd'aay' jdd'iy'e pdd'e| krodh-maan-maay'aa-lobh yaa ei mtbhed-er kaarnn taa keu dekhte paay' naa ble er mdhye jdd'iy'e pdd'e| ei kthaattaa bojhaa drkaar| yaar laage taari doss- deoy'aaler doss ny'| deoy'aale dhaakkaa khele aapni deoy'aaler saathe jhgdd'aa krte yaan ki? ei sNsaarer smst kichui deoy'aaler mt; deoy'aaler sthititei aache| eijnye ke tthik ke bhul baa konttaa tthik, konttaa bhul taa bojhaate yaaoy'aar kichu pry'ojn nei / sNghaat - nijer ajnyaantaa - - sNghaater kaarnn ki? ajnyaantaa| ytkssn kaaror saathe mtbhed hcche ttkssn settaa aapnaar durbltaar prkaash| mtbhede bhul aapnaari - any loker ny'| anyer bhul hy'i naa| ydi keu jeneshune icche kreo sNghaate jdd'aate aase to okhaane aapnaake kssmaa cey'e beriy'e aaste hbe, "bhaai, e aami bujhte paarchi naa' ble| yekhaane mtbhed hcche sekhaane bhul aapnaar| ghrssnne shktikssy' smst aatmshkti ydi kon kichute nsstt hy'e yaay' taahle settaa ghrssnne| ekttuo sNghrss hlei shess| keu jhgdd'aa krte aasle aapnaake sNym raakhte hbe| mtbhed hoy'aa kaamy ny'| ydi shudhu sNghaat bndh hy' taahlei maanuss mukti paabe| keu ydi ettukuo shikhte paare ye 'aami kon sNghaater mdhye yaab naa'-taahle taar kon guru baa aar kaaror pry'ojn nei| ekdu jnme mukti pey'e yaabe| 'sNghaater mdhye yaab-i naa' - erkm ydi kaaror bodhe aase aar se dRddh' nishcy' kre ney' taahle tkhn thekei taar sti (aatmbodher shuru) hy'e yaabe| jnyaan-er pre ajnyaan absthaay' sNghaatjnit kaarnne ye shktikssy' hy'echil taa prthme phire aase| kintu tkhn aabaar ntun kre sNghaate lipt hle smst shkti nsstt hy'e yaabe aar taa naahle shkti uttrottr bRddhi paabe| [ 36 ] Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jgte prtihiNsaa thekei sNghaat hy'| sNsaarer muul kaarnn-i ei prtihiNsaa| yaar prtihiNsaa aar sNghaat bndh hy'e geche taar mukti hy'ei geche| shtrutaa cle gele prem aase| prem muktipther baadhaa ny'| kmn sens (saadhaarn baaedh) srbtr pryaaejy| ydi keu aapnaar saathe baad-bibaad krte caay' kintu aapni taar saathe bibaade lipt naa hn taahle aapnaar mdhye kmn sens'-er unmess hbe| kintu sNghaate jdd'aale 'kmn sens' cle yaay'| aapnaar dik theke konrkm sNghrss thaakaa uci ny'| anyer dik theke sNghaat ele aapnaar mdhye kmn sens' upnn hbe| aatmaar ei shkti emni ye sNghaater smy' ki bhaabe kaaj krte hbe taar smst upaay' dekhiy'e dey' aar ekbaar ei shkti bikshit hle taa aar chedd'e yaay' naa| anydik theke yt sNghaat aapnaar upr aasbe tt 'kmn sens' baadd'be| | ei deoy'aaler jnye ydi aapnaar mne kon nkaaraatmk (negettibh) bicaar aase taahle settaa atttaa ksstikaark ny' kaarnn ksstittaa ekdike hbe| kintu kon jiiber prti nkaaraatmk bicaar ele settaa khubi bipjjnk| du'dikei taa kssti krbe| kintu aapni ydi er prtikr'mnn kren taahle smst doss dhuy'e yaabe| seijnye yekhaane yekhaane sNghaat hcche sekhaane prtikr'mn krle taa shess hy'e yaabe|| | ye sNghaate lipt hy' naa taar tin jnme mukti hbe -er gyaaraanttii aami (daadaashii) dicchi| baad-bibaad hy'e gele prtikr'mn kre neben| ytkssn bissy'-bikaar aache, aatmiiy'-bndhu aache ttkssn sNghaato thaakbe| sNghaater muul kaarnni ei| ye bissy'-bikaarke jiteche taake kichu haaraate paarbe naa| taar prbhaab sbaar upre pdd'be| [ 37 ] Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaa ghtteche taa nyaay' prkRtite sbsmy' nyaay' hy' yaa prkRtir nyaay' taate ekmuhuurter jnyeo anyaay' hy'ni| prkRtite ekpler jnyeo kkhno anyaay' hy' naa| kortte anyaay' hte paare kintu prkRtite ny' 4/ 'yaa ghtteche taai nyaay''- prkRtir ei niy'mke bujhte paarle aapni jg theke mukt hy'e yaaben kintu kssnniker jnyeo ydi prkRtike anyaayy mne kren taahle taa jgte aapnaar smsyaar kaarnn hbe| prkRtike nyaay'ii bujhte paaraai jnyaan| smst kichur sbruupke bujhte paaraa-i jnyaan aar ei sbruupke cinte naa paaraattaa-i ajnyaan| jgte nyaay' khuNjte giy'ei to smst duniy'aay' yuddh hy'eche| jg nyaay'sbruup| taai jgte nyaay' khuNjte yeo naa| yaa ghttche taai nyaay'; yaa ghtte geche taa-o nyaay'| jgter loke nyaay' pete aain-aadaalt tairii kreche kintu sekhaane nyaay'bicaar paabe ettaa bhaabaa taader bokaami| taar bdle ki ghttche taar drssttaa ho - settaai nyaay'| loksNjnyaar nyaay' aar prkRtir nyaay' pRthk| nyaay' aar anyaay' - du'ttoi puurbjnmer krmphl| taar pribrte nijeder sNjnyaa anuyaay'ii nyaay' khuNjte giy'e loke aadaalter dbaarsth hy' aar nijederke niHshess kre phele| ydi aapni kaauke apmaan kren aar se aapnaake taar bdle bhubaar apmaan kre to aapnaar settaa anyaay' mne hbe| kintu aapnaake ettaa bujhte hbe ye aapnaar puurbjnmer krmphler hisaab anuyaay'ii se aapnaake apmaan kreche arthaa aapnaar hisaab puro kreche| prkRtir niy'm ki? aapnaar puraano hisaab sb eksaathe kre mittiy'e dey'| ydi kon strii taar sbaamiike utykt krchen taahle settaao prkRtir nyaay'| strii mne krchen sbaamii khaaraap aar sbaamii mne krchen strii khaaraap| kintu eo prkRtir nyaay'-i| kaaror ttaakaa khoy'aa gele settaa taar ejnmer kssttaarjit ttaakaa hte paare kintu taar nishcy'i puurbjnmer hisaab baaki aache| puurbjnmer hisaab naa thaakle keu kaaro theke kichu nite paare emn shkti-i kaaror nei| emn keu e pRthibiite jnmaay' ni ye puurbjnmer hisaab chaadd'aa kon lenaadenaa krte paare| prkRti emni nirbhul niy'aamk| [ 38 ] Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prinaam theke kaarnn baaejhaa yaay' ei smst kichui phl| priikssaay' ydi angke 100-r mdhye keu 95 paay' aar iNrejite 100-r mdhye 25 paay' taahle se kothaay' bhul kreche| bujhte paarbe naaki? ei prinaam theke taar ki bhul hy'eche taa taae se bujhbe| smst sNyaaeg yaa ektr hy' taa smst-i phl| ei phl theke kaarn ki chil taa aami bujhte paari| raastaar dhaare ekttaa kNaattaa khaadd'aa hy'e aache| sei raastaa diy'e taae anek laaeker yaataay'aat kintu kaattaa amnii aache| aapni scraacr jutaae-cppl chaadd'aa raastaay' beraaen naa| kintu sedin htthaa 'cor cor' rb otthaate aapnitaadd'aahudd'aae kre khaali paay'ei raastaay' beraaelen ki hy'eche dekhte aar tkhni ydi kNaattaattaa aapnaar paay'e phutte yaay' taae settaa aapnaar hisaab| | keu duHkh dile jmaa krben| yaa aapni aage kaauke diy'echilen| taai aapnaar kaache phire ele jmaa krben| kennaa kon kaarnn chaadd'aa keu kaauke duHkh dite paare prkRtite erkm niy'm-i nei| smst kaajer| pichnei kaarnn thaake| seijnye jmaa krben| bhgbaaner kaache kemn hy'? bhgbaan nyaay'sbruup-o nn aabaar anyaay'sbruup-o nn| kon jiiber bindumaatro duHkh naa hy' - ettaai bhgbaaner bhaassaa| nyaay'-anyaay' shbdgulaae shudhumaatr maanusser bhaassaatei aache| | cor curi kraake dhrm ble jaane, daanii daan kraake dhrm mne kre| kintu esb-i laaeksNjnyaa, bhgbaaner bhaassaa ny'| bhgbaaner kaache taae py'saa-kdd'i kichu nei| bhgbaaner jgte ei aache ye, kon jiib any kon jiibke bindumaatr duHkh debe naa; ei aamaar aajnyaa| | nijer mdhyer doss-i anyer doss dekhaay' keblmaatr nijer doyer jny laaeke jgte anyaay' dekhe| prkRtite taae ekmuhuurter jnyeo nyaay' hy' ni| shudhumaatr nyaay'-i hy'| kortt-er deoy'aa raay'-e nyaay' naao paaoy'aa yete paare - sekhaane anyaay' hte paare kintu prkRtir bicaare taae kkhnaae bindumaatro anyaay' hy' naa| [ 39 ] Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prkRtite anyaay' hle keu mukti pet naa| laaeke ble taahle bhaal laaeker muskile bhraa jiibn - erkm ken hy'? kintu keu kaauke muskile phelte paare naa| ye aaj muskile pdd'eche se jaati taabshyi puurbjnme kaauke muskile phelechil - seijnye eisb taar jiibne aasche| keu nije ydi anyer jiibne naak naa glaay' taae taar jiibneo kaaraaer naak glaanaaer kssmtaa nei| jg nyaay'sbruup ei jg sbpn ny'| smgr jg nyaay'sbruup| prkRti kkhno ekbindu anyaay' kre ni| keu durghttnaay' aaht hcche, keu maaraa yaacche - esbi| prkRtir nyaay'bicaar| prkRti kkhnaae nyaay'er baaire kichu krei ni| ettaa aamaaderi naa baaejhaar phl ye yaa khushii ble dii| jiibnyaapner klaa aamaader jaanaa nei| taai saaraakssnn-i cintaa| eijnye yaa ghttche taake nyaay' blun| | 'yaa ghtteche taa nyaay'' ble bujhle sNsaar-smudr paar hy'e yaaben| ei jgte ek muhuurter jnyeo anyaay' hy' naa - nyaay'i ghttche| kintu maanusser buddhii maanusske jaale jdd'aay' aar se bhaabe eke ki kre nyaay' blaa yaay' ? ei aami muul kthaattaa baaejhaate caai - prkRtir nyaay'ke buddhi diy'e bicaar krben naa; buddhike aalaadaa raakhun| buddhi sbsmy' maanusske jaale jdd'iy'e phele| ekbaar ekthaattaa bujhe neoy'aar pr buddhir kthaa shunben naa| yaa ghtteche taai nyaay'| maanusser kortte bhul-trutti hte paare, raay'e saaejaa-utto hte paare kintu prkRtir kortte kon anyaay' kkhno hy' naa| nyaay' khuNje khuNje taae prishraant hy'e gechen| maanuss bhaabe ye aami taae er kon kssti kri ni kintu e ken aamaar kssti krche? nyaay' khuNjte giy'ei taae eraa et maar khaacche| seijnye nyaay' khuNjben naa| nyaay'er khoNje taae maar khey'e khey'e ksst-te jiibn bhre geche; aar erpreo taae phl eki thaake| taahle prthm thekei ettaa bujhe niy'e mene nen naa ken? egulaae aar kichui ny', shudhu ahngkaarer dkhldaari| biklp-er ant, maaekssmaarger suucnaa buddhi ykhni biklp dekhaabe tkhn taake blte hbe ye yaa ghtteche taai nyaay'| keu aapnaar cey'e chaaett hy'eo mryaadaa dey' naa - tkhn buddhi nyaay' [ 40 ] Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khuNjte cessttaa krbe| o ydi mryaadaa dey' - settaao nyaay' aar naa dileo nyaay'| buddhir bybhaar yt km hbe tt aapni nirbiklp hben| nyaay' khuNjte gele biklp baadd'tei thaakbe aar prkRtir nyaay' biklp theke nirbiklp kre| yaa ghtte geche taai nyaay'| ydi saalishii sbhaar raay' kon| byktir biruddhe yaay' ebN se settaa amaany kre taahle taar bhaaegaanti baadd'tei thaakbe| se ydi aar kaaraaer kthaa naa shune nyaay'-er khoNje ghure bedd'aate thaake taahle taar smsyaar jaalei se jdd'iy'e yaabe aar shess abdhi kichui paabe naa shudhu duHkh-ksstt chaadd'aa| er bdle prthm theke mene neoy'aa uci ye yaa ghtteche taai nyaay'| prkRti nirntr nyaay'-i kre cleche| sbsmy' se nyaay'i kre kintu taar prmaan se dite paare naa| prmaan taae 'jnyaanii' den ye kibhaabe ettaa nyaay'| jnyaanii' ykhn kaauke dRddh' prtyy' kriy'e den ye kemn kre ettaa nyaay' tkhni se nirbiklp hy'e yaay' aar mukt hy'| [41] Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ye ksstt paacche bhul taar prkRtir nyaay'aaly'e ... ei jgte taae anek nyaay'aadhiish aachen kintu krmer jgte prkRtii ekmaatr bicaark ebN bicaarer baannii - "ye ksstt paacche taar bhul| ekmaatr ei nyaay' dbaaraai smgr brhmaandd niy'ntrit hcche| aar bhraantir nyaay' thekei smst sNsaar clche| prkRtir niy'm srbkssnn jgtke pricaalnaa krche| yaaraa purskaarer yaaegy taader purskaar dey' aar yaaraa shaastir yaaegy taader shaasti dey'| prkRtite niy'm bhirbhuut kon kaaj hy' naa| prkRtir niy'm smpuurnn pksspaatshuuny kintu maanuss settaa bujhte paare naa ble maante paare naa| ykhn kaaraaer mdhye shuddh baaedher udy' hbe tkhni se prkRtir nyaay'ke grhnn krte paarbe; ytkssnn prynt sbaarth dRsstti thaakbe ttkssnn prkRtir nyaay' bujhte paarbe naa| aapni ken ksstt paacchen? aapnaake ken duHkh-ksstt bhaaeg krte hcche ettaa khuNje baar krun naa| aamraa nijeder bhulei nijeraa baaNdhaa pdd'echi - keu aamaader baaNdheni| ei bhraanti cle gelei aamraa mukt| baastbe aamraa mukt-i kintu bhraantir kaarnne bndhne aabddh| jgter aasl sbruup, baastbiktaa smprke taae laaeker kon jnyaan nei| ye jnyaaner kaarnne sNsaare ghure mrte hy' sei a-jnyaan, saaNsaarik jnyaan-i shudhu aache| pkettmaar aapnaar pkett kette ttaakaa niy'e gele ki bhul kre ? aapnaar-i pkett kaattl any kaaraaer ken kaattl naa ? dujner mdhye ke ksstt paacche, pkettmaar naa aapni ? ye ksstt paacche bhul taar-i| | duHkh-ksstt nijer bhuler kaarnne| | ye duHkh paay' se taar bhuler shaasti paay', ye sukh paay' se purskaar paay'| laukik niy'm nimittkei dossii ble dhre| bhgbaaner niy'me yaar bhul taakei dhre aar settaai aasl kaanun| ei niy'm keu pribrtn krte paare naa, ettaa ekdm stthik| jgte emn kon niy'm nei yaa kaauke akaarnne duHkh-sukh dite paare| nijer kon doss thaakle tbei taae laaeke blbe| jgte kon jiib any jiibke ksstt dite paare naa| prtyekei sbtntr| [ 42 ] Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keu ksstt pele settaa puurbe kaauke ksstt deoy'aar prinnaam| nije dossmukt hy'e yaan taahle kaaraaer saathe kon hisaab thaakbe naa| | jg duHkh bhaaeger ny', sukh bhaaeger jny| yaar yemn hisaab se temni paay'| keu jiibne shudhu sukh paay' aar keu shudhu duHkh - ettaa kemn kre hy' ? kaarnn nijei erkm hisaab niy'e eseche| ye duHkh paay' se nijer dosse paay'| ye duHkh dey' doss taar ny'| sNsaarii mne kre ye duHkh dicche bhul| taari kintu bhgbaaner bicaare ye duHkh paacche taari bhul, ye duHkh dicche taar ny'| nijer bhuler prinaam ykhn aamaake konrkm ksstt pete hy' taa aamaari bhuler prinaam| nijer bhul chaadd'aa ksstt bhaaeg krte hy' naa| ei jgte emn keu nei ye aamaake bindumaatro duHkh dite paare| keu ydi duHkh dey' settaa nijeri bhuler prinaam| ye duHkh dicche se dossii ny' - se taae nimittmaatr| ye ksstt paacche bhul taari| sbaamii-strii khub jhgdd'aa kre ykhn ghumaate yaabe tkhn ydi dekhaae strii gbhiir ghume aar sbaamii jege baarbaar epaash-opaash krche taahle bujhte hbe bhulttaa sbaamiir - kaarnn strii taae kon kichu bhaaeg krche naa, se taae aaraame ghumaacche| aar ydi sbaamii gbhiir ghume cle yaay' athc strii jege thaake taahle bujhbe bhul taari| ye ksstt paacche taar bhul| kintu jg nimittkei maarte yaay'|| bhgbaaner kaanun ki? bhgbaaner kaanun ble ye kon kssetre, kon kaale ye ksstt paacche sei dossii| kaaraaer hy'taae pkettmaaraa hy'eche, taae pkettmaarer jnye settaa aannder smy', se taae haaettele giy'e khaaoy'aa-daaoy'aa krche aar tthik sei smy' yaar pkett kaattaa geche se kpaal caapdd'aacche| ye bhugche bhul taari| aage hy'taae se kkhnaae curi krechil taai taar pkettmaar hy'eche| aabaar pkettmaar ykhn dhraa pdd'be tkhn laaeke taake cor blbe| [ 43 ] Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smst jg ksstt ye diy'eche sei nimittke dossii dekhe| ksstt paacche nije athc dossii krche nimittke| ete taae nijer bhul dbigun hy'e yaay' aar smsyaao bedd'e yaay'| ei kthaattaa bujhle smsyaa kmbe| jgter niy'm ei ye yaa cokhe dekhaa yaay' taake bhul bhaabe| kintu prkRtir niy'm hl ye ksstt paacche bhul taari| kaauke bindumaatr duHkh ydi keu naa dey' aar kaaraaer kaach theke duHkh pele settaa jmaa kre ney' (kon dossaaraaep naa kre mene ney') taahle taar sei khaataar hisaab puraae hy'e yaabe| kaauke ntun kre kichu naa deoy'aa, ntun bybsaa shuru naa kraa aar yaa puraanaae aache taa mittiy'e phelaar arth hisaab puraae kraa| upkaarii, krm theke ye mukti deoy'aay' jgte kaaraaer kon doss nei; doss yaaraa khuNje ber kre taaderi doss| jgte dossii keu ny'| sbkichui nij nij krmer udy' theke hy'| ye ksstt paacche se ei jnmer kon dosser shaasti paacche naa; puurbjnmer krmer phlsbruup sb kichu ghttche| aajke pshcaataap hleo taate kichu laabh nei kaarnn ekbaar cuktiptre sbaakssr hy'e gele aar kichu kraar thaake naa| smpuurnn bhaaeg kre shess kraa chaadd'aa any kon raastaa nei| | shaashudd'ii bau-er saathe jhgdd'aa krche tbuo bau bhaal aache aar shaashudd'ii ksstt paacche, taahle bujhte hbe ye bhul shaashudd'iir| bhaadrbau-er saathe jhgdd'aa kre chaaettbau ydi ksstt paacche taae bujhte hbe chaaett bauy'eri bhul| aar bhaadrbau ydi kon jhgdd'aa-ashaanti chaadd'aai chaaettbauke duHkh dey' taae bujhte hbe aager jnmer hiseb yaa du'jner baaki chil taa ejnme puraae krlaae| e jgte hisaab naa thaakle kaaraaer saathe kaaraaer cokhaacokhi prynt hbe taae aar sb kichu binaa hisaabe ki kre hbe? aapni yt kichu yt jnke diy'echen taar smsti pher paaben - tkhn khushii hy'e jmaa kre neben aar jaanben ebaar hisaab puraae hl| kintu jmaa krte bhul krle aabaar ksstt pete hbe| [[ 44 ] Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | nijer bhuleri dndd aase| ye paathr pheleche taar bhul ny' - yaar legeche bhul taari| aapnaar aashepaasher baaccaader dussttumir prbhaab ydi aapnaar upr naa pdd'e, aapni ydi ksstt naa paan tbe aapnaar kon bhul nei| aar ydi oder kaajer jnye aapni ksstt paan taahle settaa aapnaari| bhul - ettaa nishcitruupe jene raakhun| bishlessnn taae kraae | bhul kaar khuNjte gele dekhaae ke bhugche? caakrer haat theke dshttaa glaas pdd'e bhenge gele taar prbhaab taae ghrer laaeker upr pdd'bei| ekhn baaccaader upr er kichu prbhaab hbe naa kintu taader baabaa-maa aapshaaess krte thaakbe| taar mdhyeo aabaar maa kichukssn pre aaraame shuy'e pdd'be| kintu baabaa cintaa krte thaakbe - pnycaash ttaakaar laaeksaan hy'e gel| beshii strk ble baabaar bhaaegaanti beshi| ye bhugche taari bhul' - aapni ydi smst pristhitike eibhaabe bishlessnn kren taahle aadhyaatmik unnti hbe ebN mukti paaben| | prshnkrtaa H kichu laaek emn aache yaader saathe bhaal bybhaar krleo taaraa taa baaejhe naa| | daadaashrii H ettaa nijeri bhul ye taaraa bujhte paare naa| yaaraa anyer doss dekhe taaraa bhul kre| nijer bhuler jnyei keu nimitt hy'e aase| nimitt ydi jiib hy' taae taake dossii mne kraae kintu kaattaa phutte ydi ksstt paao taae ki krbe? raastaar caumaathaay' kaattaa pdd'e aache, haajaar laaek sei raastaa diy'e yaacche; kaaraaer paay'e biNdhl naa kintu taaemaar paay'e biNdhl| bybsthit shkti' kirkm? yaar paay'e kaattaa phottaar taar paay'ei phuttbe| bybsthit shkti'i smst sNyaaeg ektr krbe-ete nimitter ki doss? keu ydi prshn kre ye aami nijer bhul ki kre khuNjb? taae aami taake bli ye yekhaane yekhaane aapnaake ksstt pete hcche sekhaanei bhul hy'eche| nishcy'i aapnaar kon bhul hy'eche taai ksstt paacchen - segulaaei khuNje baar krun| [ 45 ] Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muul bhul kothaay'? bhul kaar? ye bhugche taar| ki bhul? 'aami cndubhaai' - ei maanytaai aapnaar bhul| prkRtpksse ei jgte sbaai nirdoss kaajei kaauke dossii kraa smbhb ny'| ettaai baastbik sty| ye duHkh dicche se taae nimittmaatr - doss taae nijer-i4/ ye upkaar kre seo nimittmaatr aar ye kssti kre seo nimittmaatr| laabh - laaeksaan nijeri hisaab - seijnye erkm hy'| [ 46 ] Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nijdoss drshner saadhn - prtikr'mnn | krmnn-atikr'mnn-prtikr'mnn| sNsaare yaa kichu hcche taa krmnn| ytkssnn shj sbaabhaabikbhaabe hcche| ttkssnn krmnn kintu beshi hle taa atikr'mnn (arthaa mn-bcn-kaay'aa diy'e kon jiibke aaghaat deoy'aa)| yaar prti atikrmnn hy'eche taar theke ydi mukt hte hy' taae prtikrmnn krte hbe maane dhute hbe - tbei prisskaar hbe| puurbjnme ydi bhaab kre thaaken ye "amuk laaek-ke caar ghussi maarte hbe' taahle taa ykhn e jnme kaaje prinnt hbe settaa hl atikrmnn| tkhn taar prtikr'mnn krte hbe| yaar prti atikrmnn hy'eche taar bhitre thaakaa shuddhaatmaa-ke smrnn kre, taake saakssii rekhe prtikr'mnn krte hbe| | kon khaaraap bybhaar hle taake atikrmnn hle, kon khaaraap cintaa ele taake daag ble - mner mdhye kNttaar mt biNdhte thaake| taa dhaaeoy'aar jnyeo prtikr'mnn jrurii| prtikr'mnn krle aapnaar prti anyer (yaar prtikr'mnn kraa hcche taar) bhaabo bdle yaabe| nijer bhaab taae bhaal hbei - anyer bhaabo bhaal hbe| prtikr'mn-e et shkti aache ye baagho kukurer mt bybhaar krbe| prtikr'mnn kkhn kaaje aasbe? ykhn kon bipriit prinaam aase tkhn-i prtikr'mnn kaaje aase| | prtikr'mnn - ythaarthbhaabe baaejhaa | prtikr'mnn ki? keu ydi aamaake apmaan kre taae aamaar cintaa kraa| uci ei taapmaaner jnye dossii ke? ye apmaan krche se dossii naa yaake apmaan krche sei dossii - ettaa aage tthik krte hbe| ye apmaan krche se bindumaatr dossii ny' - se nimittmaatr| nijer krmer udy' hle tkhn erkm nimitt paaoy'aa yaay'| maane ettaa nijeri krmer phl| ye apmaan kreche taar prti ydi mne nkaaraatmk bicaar aase ye er erkmi sbbhaab, er kaaj-i sbaaike apmaan kraa ityaadi taae taahle prtikr'mnn krte hbe, ydi keu gaalaagaali kre taahleo settaa yaake gaali diy'eche taar-i | [ 47 ] Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | hisaab| laaeke taae ye gaali diy'eche taakei dossii ble aar seijnyei et jhgdd'aa| saaraadin ytjner saathe yt bybhaar aapnaar hy'eche taar mdhye ydi kaaraaer saathe bybhaar ultto (khaaraap) hy'e yaay' taahle ki aapni settaa bujhte paarben naa? aamraa ye saadhaarn bybhaar kri settaa krmnn| krmnn maane saaNsaarik bybhaar| kintu ydi kaaraaer saathe krksh bybhaar kren baa kaaraaer prti kon anyaay' kren, kaaraaer kssti kren taahle settaa taae baaejhaa yaay' naaki yaay' naa? eirkm bybhaarke atikr'mnn ble| | atikr'mnn maane ultto raastaay' claa| ytttaa ultto claa hy'eche ttttaai saaejaa phirle taake ble prtikr'mnn| prtikr'mnn-er ythaarth bidhi prshnkrtaa o prtikr'mnn-e ki krte hbe? daadaashrii o mn-bcn-kaay'aa, bhaabkrm-drbykrm-naaekrm, cndrlaal (***ei jaay'gaay' yaar prti tikrmnn hy'eche taar naam blben) ebN cndrlaal-er naam-er srbmy'aa theke bhinn emn eNr shuddhaatmaake mne kre blben 'he shuddhaatmaa bhgbaan! aami ruuddh'bhaabe kthaa blechi, ettaa bhul hy'e geche eijnye kssmaa caaichi, ei bhul aar hbe naa erkm nishcy' krchi, ei bhul aar naa hy' aamaake emn shkti din| shuddhaatmaake'-ke baa daadaake mne kre blun 'ettaa bhul hy'e geche'-eke ble aalaaecnaa; ei bhulke dhaaey'aa maane prtikr'mnn aar erkm bhul aar kkhno hbe naa ei nishcy' kraa-ettaa prtyaakhyaan| kaaraaer kon kssti krle baa kaauke duHkh dile yesb atikr'mnn taar saathe saathei aalaaecnaa, prtikr'mnn aar prtyaakhyaan krte hbe|| [ 48 ] Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prtikrmnn bidhi prtykss daadaa bhgbaan-er saakssiite, dehdhaarii (yaar prti doss hy'eche taar naam)-r mn-bcn-kaay'aar yog, bhaabkrm, drbykrm, nokrm theke pRthk emn he shuddhaatmaa bhgbaan aapnaar saakssiite aajker din pryynt aami ye ye **doss krechi taar jnye kssmaa praarthnaa krchi; mn theke atynt anushocnaa krchi, aamaake kssmaa krun| emn doss aar naahy' erkm dRddh' nishcy' krchi, er jnye aamaake prm shkti din| *** 'krodh-maan-maay'aa-lobh, bissy'-bikaar, kptt prbhRtir dbaaraa kaauke konrkm duHkh deoy'aa hle seisb dosssmuuhke mne krte hbe| eibhaabe prtikrmnn krle jiibn-o bhaalbhaabe kaattbe aar moksspraaptio hte paare| bhgbaan blechen ye 'atikrmnn-er prtikrmnn krle tbei mokss-e yete paarbe|' *** [ 49 ] Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trimndir nirmaanner pry'aaejn ykhn kon muulpuruss yemn shrii mhaabiir bhgbaan, shrii kRssbhgbaan, shrii raamcndrjii bhgbaan sshriire brtmaan thaaken tkhn taaraa dhrmsmbndhiiy' mtmtaantr theke ber kre laaekeder aatmdhrme sthir kren| kaalkrme eNder anupsthitite aaste aaste mtbheder kaarnne dhrmer mdhye bibhinn gaaesstthii| smprdaay'er udbhb hy' ebN prinaamsbruup sNsaare sukh-shaanti krmshH laaep paay'| | akrmbijnyaanii prmpuujniiy' shrii daadaabhgbaan laaekeder aatmdhrm taae praapti kriy'echen taar saathe dhrmer 'tui-tui, aami-aami' jhgdd'aa duur kraar aar sNkiirnn dhaarmik pksspaatitber duraagrher bipd theke baaNcaanaaer jnye ek adbhut kraantikaarii pdkssep niy'echen smpuurnn nipksspaatii dhrmsNkuler nirmaann kre| maaekss-er dhyey'-er puurnnaahutir jny shrii mhaabiirsbaamii bhgbaan jgtke aatmjnyaan praaptir pth dekhiy'echilen| shriikRssbhgbaan giitaa-y' arjunke updeshruupe 'aatmb srbbhuutessu' - ei dRsstti prdaan krechilen| jiib aar shib-er bhed cle gele aamraa nijeraai shibsbruup hy'e 'cidaanndruupN shibaaehN shibaaehN' dshaa praapt kri| smst dhrmer muulpurusser taantre aatmjnyaan praaptir kthaai chil| ei kthaa ye bujhbe taar purussaarth ekhaan thekei shuru hy' aar jiibmaatrke aatmdRssttite dekhle abhedtaa upnn hy'| kon dhrmer khnddn-mnddn naa hy', kon dhrmer prti bindumaatr aaghaat naa pauNchaay' eirkm bhaabnaa nirntr thaake|| prm puujniiy' daadaabhgbaan (daadaashii) blten ye, jnyaatsaare baa taajnyaatsaare kaaraaer konrkm biraadhnaa (asmmaan) hy'e gele taar baa taader aaraadhnaa krle smst biraadhnaa dhuy'e yaay'| eirkm nipksspaatii tr'imndir sngkule prbesh kre smst deb-debiir muurtir saamne ykhn ntmstk hoy'aa yaay' tkhn bhitrer smst jed, duraagrh, bhedbhaabe bhraa smstrkm maanytaa nsstt hte | [ 50 ] Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shuru kre aar niraagrhii kre taaele| daadaabhgbaan pribaarer mukhy kendr trimndir aadaalj-e absthit| echaadd'aa gujraat-er aamedaabaad, raajkott, bhaadrnn, claamlii, baasnnaa, bhuj, gaaedhraa prbhRti sthaane nisspksspaatii trimndirer nirmaann hy'eche| mumbi aar maaerbiite trimndirer nirmaankaary clche| | [ 51 ] Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jnyaanbidhi ki? jnyaanbidhite bhedjnyaaner pry'aaeg kraa hy' yaa prshnottrii ssngg theke aalaadaa| 1958te prmpuujy daadaabhgbaaner bhitr ye aatmjnyaan prktt hy'echil sei jnyaan aajo onaar kRpaate ebN puujy niiru maa-r aashiirbaade puujy diipkbhaaiy'er maadhyme praapt hy'| jnyaan ken neoy'aa pry'aaejn? jnm-mrnner ckr theke theke mukti paaoy'aar jny| nijer aatmaa jaagrt kraar jny| paaribaarik smbndh aar kaaj-krme sukh-shaanti anubhb kraar jny| jnyaanbidhite ki paaoy'aa yaay'? aatmjaagRti upnn hy'| stthik baaedher dbaaraa jiibn-bybhaar smpuurnn kraar caabi paaoy'aa yaay'| anntkaaler paap bhsmiibhuut hy'e yaay'|| taajnyaan maanytaa duur hy'| jnyaan-er jaagRti-te thaakle ntun krm-bndhn hy' naa aar puraanaae krm phl diy'e shess hte thaake| aatmjnyaan praaptir jny ki nije aasaa jrurii? aatmjnyaan jnyaaniir kRpaa aar aashiirbaader phl| er jny abshyi nije aasaa pry'aaejn| puujy niiru maa ebN puujy diipkbhaaiy'er tti.bhi. athbaa bhi.si.ddi ssngg kaarykrm ebN daadaajiir biptr jnyaaner pttbhuumi tairii krte paare kintu aatmsaakssaakaar kraate paare naa| any sb upaay'e shaanti abshyi paaoy'aa yaay'| kintu yemn bite aaNkaa prdiiper chbi theke aalaae paaoy'aa yaay' naa, taar jnye prjjblit prdiip [[ 52 ] Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ drkaar, temni aatmaa jaagRt kraar jny sby'N upsthit hy'e jnyaan praapt krte hy'| jnyaan praaptir jny dhrm baa guru pribrtn krte hy' naa| jnyaan amuuly, taai jnyaan praapt kraar jny konrkm muuly dite hy' naa| | [ 53 ] Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 8 & 6 daadaabhgbaan phaaunddeshn dbaaraa prkaashit hindii pustk b | jnyaaniipurusser pricy' skl duHkh theke mukti krmer siddhaant aatmbodh aami ke? brtmaan tiirthNkr shrii siimnyjr sbaamii ye bhugche, taar bhul ayaaddjaastt ebhrihoy'yaar 9 sNghaat prihaar 10 yaa ghtteche taa nyaay' 11 cintaa 12 krodh 13| 'prtikrmnn 14| daadaabhgbaan ke? 15 arther sd-bybhaare 16| antHkrnner sbruup 17 jgter krtaa ke? 18 trimndh 19 bhaabnaa shodhraay' jnm jnmaantr 20. maataa-pitaa o sntaaner byaabhaar 21 prem 22 bodh dbaaraa praapt brhmcryy 23 daan 24 maanb dhrm 25 sebaa-propkaar 26 mRtyur smy'e, puurbe o pre 27 | nij doss drshnne... nirdoss 28 | pti-ptniir diby bybhaar 29 | klesh rhit jiibn 30 31 | ahiNs4/ 32 sty-astyer rhsy guru-shissy 33 cmkaar 34 | paap puurnn 35 | baannii, bybhaare... 36 | krmer bijnyaan 37 | aaptbaannii-1 38 | aaptbaannii-2 39 aapt baannii-3 40 | aaptbaannii-4 41 | aaptbaannii-5 42 | aaptbaannii-6 43 | aaptbaannii-8 88 bodh dbaaraa praapt brhmcryy | (puurbaardh - uttraadh) * daadaabhgbaan phaaunddeshn dbaaraa gujraatii bhaassaateo kichu pustk prkaashit hy'eche| oy'ebsaaitt www.dadabhagwan.orgthekeo aapni ai skl pustk praapt krte paaren| * daadaabhgbaan phaaunddeshn dbaaraa prti maase hindii, gujraatii o iNrejii bhaassaate "daadaa baannii" myaagaajin prkaashit hy' / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 06 05 praaptisthaan daadaabhgbaan pribaar taadd'aalj : trimndir sNkul, miimnyjr sitti, taahmdaabaad-kllol haaioy'e, paaesstt - addaalj,, jiH gaandhiingr, gujraat-382421 phon H (079) 39830100, E-mail : info@dadabhagwan.org raajkott ? trimndir, aahmdaabaad - raajkott haaioy'e; trghdd'iy'aa cokdd'ii (skl), paaessttH maaliy'aasnn, jiH raajkott, phon H 9274111393 trimndir, hil gaarddener pichne, ey'aar paaertt raaedd| phon : (02832) 290123 maaerbii o trimndir, maaerbii-nolthii haaioy'e, paaesstt o jepur, taa-maaerbii, jiH raajkott| phon H (02822) 279079 surendrngrH| trimndir, surendrngr - raajkott haaioy'e, laaekbidyaaly'-er nike, mulii raaedd, phon H (02822) 297097 gaaedhraa / trimndir, bhaamaiy'aa gaao, eph sityaai gaaeddaauner saamne, gaaedhraa| jiH pnycmhaal| phon : (02672) 262300. ahmdaabaad : daadaadrshnn, 5 mstpaark saaesaaittii, nbgujraat klejer pichne ommaanpuraa, ahmdaabaad- phon H (079) 27540408 bdd'aaedraa / daadaa mndir, 17, maamaakipaael-muhllaa, raaopubaa pulish sstteshner saamne, saattbaadd'aa, bdd'aaedraa| phon H 992434335 mumbaai 9323528901, dillii H 9810098564 kolkaataa H 98300093230, cennaai H 9380159957 jy'pur / 9351408285, bhuupaal H 9425024405 indor : 98935 45351, jbblpur H 9425160428 raay'pur / 9329523737, bhilaai H 9827481336 paattnaa ? 9431015601, amraabtii : 9422915064 benggaaluru : 9590979099, haay'draabaad : 9989877786 punnaa : 9422660497, jlndhr H 9814063043 | 00 00 00 00 00 00 00 10 U.S.A.: Dada Bhagwan Vignan Institute 100, S W Redbud Lane, Topeka, Kanas 66606 | Tel: +1 877-505-DADA (3232), E-mail : info@us.dadabhagwan.org U.K. : +4433011 DADA (3232), UAE : +971557316937 Kenya: +254 7227220637 singapur: +65 81129229 Australia : +61421127947 / New Zealand : +64210376434 Website : www.dadabhagwan.org Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jnyaanbidhi annt jnm theke nijer sbruuper aatmmbruuper anubhutir jny pipaasaartt mumukssuder kaache khrnii puruss prm puujy daadaa bhgbaaner akrm binyjner maadhyme aatmsaakssaakaar paaoy'aar ek amuuly uphaar| jnyaanbidhi jnyaanii purusser bishess aadhyaatmik siddhir dbaaraa "aami" (aatmaa) -ebN "aamaar" (mn-bcn-kaay'aa)-r mdhye bhedrekhaa ttaanaar grn pry'aaeg| ei aatmgln theke shbaashbt aannder praapti hy' tthaa cintaa theke mukti shuru hy' ebN bybhaarik smsyaar smaadhaan praapti hte thaake| - daadaashrii| Printed in India Price 10 dadabhagwan.org