Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ HINE caritrA Serving JinShasan A // zrI jinAya namaH / / (gurjara bhASAMtara sahita) // zrI mRgAMka caritraM prArabhyate / (kanA-zrI Rdhi caMdrajI) 200000 chApI prasidha karanAra-viThala jI hIrAlAla mAna (jAma nazara bALA) 086647 gyanmandirokobatirth.org P/2158 P. 12058 na A pustaka potAnA bhAskarodaya presamA chApj R
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||shro jinAya namaH / . mRgAMka || caritram // 1 // (gUrjarabhASAMtarasahita) // zrI mRgAMkacaritraM prArabhyate // (kartA-zrIRddhicaMdrajI) chApI prasiddha karanAra-viThalajI hIrAlAla lAlana--(jAmanagaravALA) zrIpArzvaH pratyahaM jIyAt sa zrImAn vsudhaatle| prodyadguNAlisaddhAma pArzvasevitapArzvakaH // 1 // yo dadAti mahadbhadraM bhavyAnAM bhItibhaJjanaH / bhAkhadbhAnusamAkAro nijvNshmrutpthe||2|| yugmaM // ___ arthaH-sakala guNanA dhAma, pArtha nAmanA yakSathI sevAyelA che paDakhAM jenA, bhavyAtmAonI bhItine bhAMgavAvAlA, mahAn kalyANakArI, potAnA vaMzarupI AkAzamA dedIpyamAna sUryasamAna evA zrImAn pArthaprabhu hamezAM jayavaMtA varto ? // 1-2 // bhArati! bhAratI sphArAM dadyAstvameva satvaram / surANAmapi zarmoghapradAmevAmRtaprabhAm // 3 // // 1 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ - mRgAMka bmi // 2 // l arthaH-he sarasvati ! devatAone paNa sukhanA samUha AphnArI, amRta jevI ane vistAravALI evI vANI taM mane / | turata Apa? // 3 // saccaritraM mRgAGkasya kariSye'haM janapriyam / natvA svagurupAdAbjaM nirmaladyutibhAsuram // 4 // ___ arthaH-nirmala kAMtithI dedIpyamAna evA potAnA gurumahArAjanA padakamalane namIne sajjana-priya evaM mRgAMkanuM caritra huM karIza. // 4 // nAlA 3 zidhyAnI 204} Hel tiHiRainitio| sarira PAROLD jambUdvIpe'tra bharatakSetraM vizvavibhUSaNam / nadIparvatasagrAmadraGgazreNisamanvitam // 5 // ___ arthaH-A jaMbUdvIpamAM jagatnA bhUSaNasamAna nadI, parvata, sArAM gAma tathA suMdara zaheronA samudAyeM karI yukta evaM bharatakSetra che. // 5 // tatrAsti nagarI ramyA vArANasI janAkulA | prottAlavapraparikhA vApIkUpasaro'nvitA // 6 // ___ arthaH-te bharatakSetramA suMdara, jana-samUhathI alaMkRta tathA uMcA killAo, khAio, vAvo, kuvAo ane sarovarodhI yukta evI vArANasI nAme nagarI hatI. // 6 // vihaarvrnnvaamaanggiivaagmiivaarnnvaajibhiH| vaNigvAcaMyamavRndavaidyaizca parizobhitA // 7 // yataH- // 2 // M P P.AC.Gunratnasuri.M.S. Jun Gun Aaradhak Trust RANT
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 3 // ___ arthaH-vaLI te nagarI bagIcAothI, aDhAre varNathI, strIothI, vaktAothI, hastiothI, ghoDAthI, vaNikothI, || munivRMdothI ane vaidyothI atyaMta zobhatI hatI. // 7 // kayuM che kevApIvapravihAravarNavanitA vAgmI vanaM vATikA, vaidyo viprakavArivAdivibudhA vezyA vaNig vaahinii| vidyA vIravivekavittavinayA vAcaMyamA vallikA, vastraM vAraNavAjivesaravaraM rAjyaM ca vaiH zobhate // 8 // ____ artha:-cAva, killA, bAga, aDhAre varNa, svIo, vaktA, vana, vADI, vaidya, vima, jalAzayo, paMDito, vezyA, vaNik, senA, vidyA, vIra, viveka, dhana, vinaya, munivara, naTIo, vastra, hAthI, ghoDA, khaccara vigerethI rAjya zobhe che. // 8 // rAjyaM cakAra tasyAM sad makaradhvajabhUpatiH / rUpeNa jitakandarpaH pratAprAkAntabhAskaraH // 9 // ' arthaH-tyAM pratApe karIne dabAvelo che sUryane jeNe, ane rupe karIne kAmadevane jItyo che jeNe evo makaradhvaja nAme rAjA rAjya karato hato. // 9 // nyAyavallIpayovAhaH kAmadhArthatatparaH / vizuddhakulasambhUtaH zastrazAstrAbdhipAragaH // 10 // artha:-te rAjA nyAyarupI velaDIne poSaNa karavAmAM meghasamAna, dharma artha ane kAmamA tatpara, vizuddha kuLamAM utpanna | || thayelI ane zastra tathA zAstrarUpI samudrano pAraMgata hato. // 10 // // 3 // P.P. Ac Giratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // caritram . .. fil taskaro yasya dezeSu bandhanaM nAsti kutracit / rogazzokakarazcaiva bhayaM vairaM parasparama // 11 // ___ artha:-jenA dezamA taskara, baMdhana, roga, zoka, kara, bhaya ane paraspara vairabhAva vigere kaMi nahotuM. // 11 // sacivastasya vikhyAto varttatesma mhiipteH| subuddhiriti nAmnA hi kuzAgrabuddhiRddhibhRt // 12 // // 4 // ___ arthaH-te rAjAne kuzAgra buddhivALo ane suprasiddha evo subuddhi nAme pradhAna hato. // 12 // rAjyabhAradharo nityaM srvshaastrvishaardH| paracittasya saDalpajJAtA bhogyakabhogakA ___ artha-vaLI te pradhAna rAjyabhArane hamezAM vahana karavAvALo, sarva zAstramA pAraMgata, paranA hradayane jANavAvALo tathA bhogya vastune bhogavanAro hato. // 13 // nimnasAgaragambhIro buTyA ca dhISaNopamaH / samagraguNasaMyukto janAnAM mohakArakaH // 14 // ___artha:-vaLI te pradhAna mahAn sAgarajevo gaMbhIra, buddhimAM bRhaspati jevo arthAt sarva guNoe karI sahita evo lokone moha pamADanAro hato. // 14 // Lyo- 24 HOTo Mn 4gdigo tasya rAjJaH priyA reje nAnA madanavallabhA / samagraguNamaJjUSA rUpeNa madanapriyA // 15 // .' artha:-te rAjAnI sarva guNanI peTIrupa tathA rupe karI ratijevI madanavallabhA nAme miyA zobhatI hatI. // 15 // // 4 // // // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram || tasyA vadanamAbhAti rajanIzasamaprabham / sudhautadhAmasaddhAma padmapatrasulocanam // 16 // // . arthaH-teNInuM vadana caMdramAnI kAMtijevu tathA amRtanA bhAjanasarakhaM tejasvI ane padmapatra jeyAM che locana jenAM evaM zobhatuM hatuM. // 16 // sA bhAti bhuvane ramyA zIlena janakAtmajA / sarvazaGgArasaMyuktA cAturyaguNazobhitA // 17 // ... arthaH-vaLI teNI sarva makAranA zRMgArathI saMyukta, cAturIyarthI zobhito tathA zIlathI sItAnIpeThe mahalamA zobhatI hatI. // tasyAH sUnuH sadA reje rUpasundaranAmataH / vinayAdiguNAdhAraH samagrasukalAnvitaH // 18 // __ arthaH-teNIno vinayAdi guNovALo tathA sarva uttama kaLAothI yukta evo rupasuMdara nAme putra hamezAM zobhato hto.||| rUpeNa jitadevendraH shstrvidyaavibhuussitH| zAstrAlaGkArazilpajJaH prasiddhabudhasevitaH // 19 // . arthaH-vaLI rupavaDe karIne deveMdrane paNa jItavAvALo, zastravidyAthI alaMkRta, zAstrAlaMkAra tathA zilpakaLA jANavAvALo te kumAra prasiddha paMDitothI sevita hato. // 19 // tasya zarIramAbhAti rambhAga tikomalam / lasallakSaNasaMyuktaM kalyANavimaladyuti // 20 // . artha:-te kumAranuM zarIra keLanA garbhasamAna komala, dedIpyamAna guNothI saMyukta ane suvarNanA jevI kAtivAllaM || / / zobhatuM hatuM. // 20 // P.P.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ caritram mRgAMka ||| tasyAM vasati dAtA hi zreSThI kusumasArakaH / parivAreNa saMyuktaH vikhyAtaH kssitimnnddle|| 21 // // . - arthaH - te nagaramAM parivArathI vITalAyelo ane jagatmAM suprasiddha tathA kharekhara dAnezvarI evo kusumasAra nAme zeTha vasato hato. // 21 // janabajeSu kalpadrurdravyeNa dhanadopamaH / dharmakarmavidho dakSaH rUpeNa rativallabhaH // 22 // ___ arthaH-vaLI te zeTha mANasonA samUhamAM kalpavRkSajevo, dravyamA kuberajevo, dharmakAryamAM dakSa ane rupamA kAmadevajevo hato. // 22 // - - tasyAsti ramaNI ramyA svayaMprabhAbhidhA shubhaa| kelIvatkomalAGgI ca kalAkalApadhArikA // 23 // . arthaH-te zeThanI kadalIjevA komala aMgavALI ane zubha kaLAomAM pAraMgata tathA suMdara svayaMmabhA nAme patnI hatI. virAjate mukhaM tasyA vikakharakajaprabham / saddantanayanairyuktamarcitaM janaMdakkaH // 24 // . arthaH -teNInuM mukha dAMta ane cakSuthI yukta vikasvara kamaLanA jevU mANasonI dRSTirupI kamaLothI arcita thayu thakuM zobhatuM hatuM. // 24 // . tasyAH kukSau samutpanno mRgAko mRganetrajit / gatyA tarjitamattebho vaktreNa yAminIpatiH // 25 // .P.P.AC. GunratnasuriM.S. . : Jun Gun Aaradhak Trust
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka | caritram // 7 // arthaH-teNInI kRtithI netrovaDe mRgane jItato, gatithI matta hastino tiraskAra karato ane caherAe karI caMdramAne || | harAvato mRgAMka nAme putra utpanna thayo. // 25 // vRddhiM prApa kumAro'sau yAvadevASTavArSikaH / muktaH pitrA gurUpAnte kalAgrahaNahetave // 26 // yataH___arthaH- anukrame vRddhi pAmIne e kumAra jyAre ATha varSano thayo tyAre pitAe kaLA zIkhavA mATe tene gurupAse mokalyo. // 26 // kemakemAtA zatruH pitA vairI yena bAlo na pAThitaH / na zobhate sabhAmadhye haMsamadhye bako yathA // 27 // . arthaH-je mAtA pitA bAlakane bhaNAvatA nathI te zatru samajavA, kAraNake haMsanA ToLAmAM jema kAgaDo tema te apaThita bALaka paNa zobhato nathI. // 27 // lAlayet paJca varSANi aSTa varSANi pAThayet / prApte tu SoDaze varSe putraM mitraM samAcaret // 28 // ___ arthaH-putranuM pAMca varSa sudhi lAlana karavU, AThame varSe abhyAsa karAvavo ane zoLa varSano jyAre putra thAya tyAre mitranI samAna gaNavo. / / 28 // atha tatraiva nagare dhanaJjayo maharddhikaH / vasati pramadA tasya priyA dhanavatI zubhA // 29 // artha:-have teja nagaramA eka dhanaMjaya nAme zeTha raheto hato, tene dhanavatI nAme suMdara patnI hatI. // 29 // / P.P.AC.Gunratnasun M.S.. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 8 // gaa| tayoH putrI guNazreNiH padmAvatI kjekssnnaa| tadine sApi muktA ca paThanAya nirAlasA // 30 // I n artha: teonI guNanI zreNi rupa ane kamalinI jevo cakSuvALI padmAvatI nAme putrI hatI. teNIne paNa teja divase | tyAMja bhaNavA mokalI // 30 // .. padmAvatImRgADI to kalAbhyAsaM prakurvataH / kSIranIranibhA nityamAsItprItistayomithaH // 31 // yataH__ arthaH-kalAbhyAsa karatAM padmAvatI ane mRgAMka bacce paraspara kSIra ane nIranI peThe prIti thai. // 31 // kemake"paya pAnI upara mile aMtara milo nahIra / kiM umarAla noraha tajI ki u gahI pIi suSIra // 32 // SIravAri syuM prIti ati iha jAnata saba koy|krt judAI hasakhala khalathiM kahA. na hoy"?||33|| . arthI-khIra ane nIra sAthe maLela hoya temAM paNa haMsa che te norane tajIne khIra pI jAya che. khIra ane nIranI bhIti ati che ema sahu koi jANe che, paNa khala evo haMsa jUdA kare che, kemake khalathI zuM nathI yatuM ? // 32-33 // | ekasminsamaye tasminnanadhyAyaH samAgataH / chAtrapaThanazAlAyAM sthitA padmAvatI svayam // 34 // . arthaH-eka divase rajAno divasa Avyo tyAre te zALAmA mAtra padmAvatI ekalI beThI hatI. // 34 // || putraH kusumasArasya krIDAM kartuM gRhe gataH / smRtvA padmAvatI citte calitaH snehanoditaH // 35 // // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka artha-te samaye kusumasAra zeThano putra mRgAMka krIDA karavAne ghare gayelo tyAMcI pAvatIne saMbhArIne snehathI sphurita | || thayo dhako cAlyo. // 35 // . vajan mAge ca militaH dhanaJjayo dhanairbhUtaH / azItikapardAn tasmai sa dadau svasutAkRte // 36 // // 9 // ___ arthaH-mArge cAlatAM dhanavAn zeTha dhanaMjaya malyA, teNe mRgAMkane eMsI koDIo potAnI putrI padmAvatI mATe ApI. gRhItastena kUSmANDapAko vartmani gcchtaa| kathayiSyati sA ki mAmiti vicintya bhakSitaH // 37 // ___- arthaH-raste cAlatAM te koDIo vecIne mane te zuM kahevAnI hatI ema vicArIne kolAM-pAka laine khAi gayo. // 37 // padmAvatIsamIpe sa bhakSayitvA gtsttH| tayA praznaH kRtastasya, bhakSitaM bhostvayAya kim ? // 38 // ____ arthaH-te khAine padmAvatI pAse gayo tyAre teNIe pUchyu ke are! te Aje | khAdhuM che ? // 38 // kumArastAmuvAcaivaM dattAzItikapardakAH / tava pitrA tvadarthaM ca mama haste'tirAgataH // 39 // ___ arthaH-tyAre kumAre kIdhuM ke tArA pitAe snehathI mane tArA mATe esI koDI Apela, // 39 // | vikrIya tAn mayA sarvAna lAtvA kUSmANDapAkakam / bhakSitaH svAdato nUnaM bhuktvA caahmihaaytH|| In artha:-te sarva koDIo vecIne meM kolAM-pAka lIyo ane svAdapUrvaka khAine hu~ ahiM Avyo mu. // 40 // P.P: Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka NayAsAlA Fes! -mitratA3yAna15 da-pngs lyrig-2 - Andhan aintaintinu47 == || tat zrutvA kupitA sA covAca vaktreNa tatpuraH / naitat kAryaM hi mitrANAmekAkitvena bhojanam // // ___arthaH-te sAMbhaLIne kopAtura thai thakI roSayukta mukhathIM teNI bolI ke ekAkI bhojana karI lebu te mitranuM kArya nathI. // 10 // pazcAduvAca sA bAlA mRgAGkakumaraM prati / punaH kiM te mayA vAcyaM svodaraM bharitaM tvayA // 12 // arthaH-vaLI teNIe mRgAMkakumArane kI potAnaM peTa bharIne have taM mane kahe che. tema // 22||bhaavaalpeyjl peTa bharAmATe che kebhkssylesho'pi mahyaM ca na dattastvayakA'dhama ! / zikSA dadAmi kiM te ca nUnaM maitryAt punaH punH|| __ arthaH-vaLI he adhama ! jarA paNa khAvAnuM mane na Apyu tethI kharekhara have tane mitratA hovAthI zuM zikSA karuM? // 43 // yadA bhavanti matpAveM kapardAH kumara ! zRNu / tadAhaM bhUSaNaM ramyamakArSe karNakuNDalam // 44 // arthaH-jo mArA pAse te koDIo hota to he kumAra! sAMbhaLa ? ke hu~ tenA kAnanA suMdara kuMDalo karAvata. // 44 // zrutveti vacanaM tasyAH khedakhinno'bhavacchizuH / anayA mayi mitratvaM sAmprataM na vicAritam // 45 // ___ arthaH-ema sAMbhaLIne te mRgAMkakumAra khedavAn thayo thako vicAravA lAgyo ke A mArI mitratAno hAla vicAra karI zake tema nathI. // 45 // / vimRzyetyeva sa zAvo maunaM kRtvA sthitsttH| bhaviSyati madAyattA zikSA dAsye yadA tadA // 6 // PP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. arthaH-ema vicAroMne muMgAMkakumAra mauna rahIne vicArya ke jyAre te mArI thaze tyAre teNIne zikSA ApIza. // 46 // // mRgAMka // iti cintayataH prItirbabhUva manasA vinA / kalAkuzalatAM samyak to prAptI gurubhaktitaH // ytH||11|| ___ arthaH-evI rIte teo vacce mana vinAnI prIti thai, ane gurubhaktithI teo banne sArIrIte kaLA-kuzala thayA. // 47 // kayaM che ke- sanA R agani Kap Apr . YAYA Haura, // .... "vAti kIiM kavaNa guNa jihAM navi maliDaM mannaM / mannavihuNo premarasa jANe aluNo anna // 48 // ___ arthaH-jyAM mana nathI malyuM tyAM vAta karavAthI zuM ? kemake manavinAno prema te luNa vinAnI rasavatI jebo thAya che. manu tolo tanu tAjavI he sakhI ! neha ketA maNa hoy| laMgate lekhaM nahIM TUTai TAMka na hoya" // ____ artha:-he sakhi ! manarupa tolAMthI tanarupa kAMTAmAM snehane toLIe to keTalA maNa thAya ? lAkhe lekhu nahi, paNa sneha TuTathe eka TAMka paNa thAya nahiM. // 49 // . padmAvatImRgAko tau svasvadhAni gatAvubhau / paThitvA sarvazAstrANi gurunirdezato mudA // 50 // - arthaH-bAda padmAvatI ane mRgAMkakumAra sarva zAstronI abhyAsa karIne gurunI rajA leine harSathI potapovAne ghera gyaa.|| // krameNa yauvanaM prApa kumAraH kamalekSaNaH 1 pitA tasya kRte kanyA lokayAmAsa tatpure // 5 // PP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 12 // 'arthaH-anukrame kamalajevI cakSuovALo mRgAMkakumAra yauvanavaya pAbhyo, tyAre teno pitA tenA. mATe te nagarama mRgAMka garamA . | kanyAno zodha karavA lAgyo. // 51 // caritram ekasmin divase zreSTho padmAvatI dadarza ca / samagraguNamaJjUSAM zolAlaGkAradhAriNIm // 52 // . __ arthaH-eka divase zeThe sarva guNanI peTIrupa ane zIlarupI alaMkArane dharavAvALI padmAvatIne dIThI. // 52 / / dhanaJjayasamIpe sa vAGgajAthai yayAca tAm / kumArasadRzAM caiva vayasA vidyayA guNaiH // 53 // ____ arthaH-ane dhanaMjayanI pAse potAnA putra mRgAMkakumAra mATe vayathI, vidyAthI ane guNathI yogya te padmAvatInI yAcanA / / karI. / / 53 // dhanaJjayastadvacanamaGgIcakAra nizcitam / zubha muhUrtamAlokya vivAhaH kriyate dhruvam // 54 // ___arthaH-dhanaMjayazeThe paNa tenuM vacana aMgIkAra karIne zubha muhUrta joine vivAha karavAno nizcaya karyo. // 54 // tayoH zubhe'hni vipreNa vivAhastatra melitaH / paJcazabdAdivAditraiH gItanRtyaiH purassaram // 55 // ____ arthaH bAda brAhmaNe zubha divasa jIine teono vivAha meLavyo. ane paMcazabdAdi vAjiMtro vAgate tathA gIta ane // nRtya thate chate, // 55 // M.P.P.AC. Gunrainasuri M.S. // 124) // 12 // Jun Gun Aaradhak Trust
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 13 // gaz2aturagasaGghAtaiH sukhAsanaizca sadhvajeH / yAcakavajasadAnaiH turyasandohasundaraiH // 56 // . arthaH- hAthI, ghoDA, sukhapAla ane uttama dhvajAovALA vAhanothI yukta, yAcakonA samUhane dAna dete chate, ane suMdara evI zaraNAio vAgate chate, // 56 // anekotsavasandohezcakratuH zreSTizekharau / tayornUnaM zubhe lagna pANigrahaNamadbhutam // 57 // yugmam / ... arthaH-ityAdi aneka utsavothI te zreSTivaryoe temanu zubha lagne adbhuta evaM pANigrahaNa karAvyu. // 57 // kRtodvAhaM mano'bhISTaM samAnItA svasadmani / harSa prApeti sa zAvaH phalitaM mama vAJchitam // 58 // ___ arthaH-mana icchita vivAha karIne teNIne potAne ghare lAvIne mRgAMkakumAra harSita thayo thako vicAravA lAgyo ke mAruM vaMchita phalyu khalaM. // 58 // tAveva dampatI tatra bhojayAmAsatuH sukham / prasuptAvekadA svairaM rajanyAM saptame gRhe // 59 // ___ artha:-bAda eka divase teo banne sakhethI bhojana karIne rAtrie sAtamI meDIe satA httaa..||59 // mRgAko vacanaM tasyAH sasmAra hRdi tatkSaNe / mArayAmyahamenAM kim abalAM balavarjitAm // 6 // L: arthaH-te vakhate mRgAMkakumArane teNInuM vacana yAda AvavAthI te vicArato havo ke A balarahita evI abalAne hu~ A // 13 // P.P. Ac. Gunratnasuri.M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 14 // | gacchAmyaparadezeSvenAM muktvA'traiva sAmpratam / yenaiSA labhate sadyaH svakIyavacasaH phalam // yataH- I ___ arthaH -paNa hAla to teNIne atreja mUkIne hu~ paradeza jauM, ke jethI potAnA vacananuM phala teNIne maLe. kA che keAjJAbhaGgo narendrANAM gurUNAM mAnamardanam / pRthak zayyA ca nArINAmazastravadha ucyate // 62 / / ___ arthaH-rAjAnI AjJAno bhaMga, gurunu apamAna ane strIthI judI zayyA te zastra vinAno vadha kahevAya che. // 62 // ApRcchaya pitaro prAtarmagADo gmnotskH|ckaar potasAmagrI vANijyArthaM ca sttvvaan|| yataH___ arthaH - vyApArArthe paradeza javAne utsuka balavAn evo mRgAMkakumAra savAramA mAta-pitAne pUchIne vahANanI taiyArI karavA lAgyo. // 63 // kemakelakSmIrvasati vANijye kiMcidasti ca karSaNe / asti nAsti ca sevAyAM bhikSAyAM na kadAcana // 6 // - arthaH-lakSmI vepAramA vase che, ane thoDI khetImAM rahe che, sevAmA che ane nahiM, paNa bhikSAmAM koi divasa rahetI nathI. // 64 // . pratyuvAca mRgAGkastAmiti me vacanaM kuru / bhadre ! tvayAtra sthAtavyaM dezAntare vrajAmyaham // yataH arthaH-bAda mRgAMkakumAre potAnI strI padmAvatIne kIdhuM ke he bhadre! hu paradeza jAuM tAre ahiM rahIne huM kahuM te ||| // 14 // karaje? // 65 / / kayuM che keP.P. Ac Gynratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 15 // vakI - zAhanane paMDitannajheka - dIsaha vivihacariaMjANijai sajaNadujaNaviseso / appANaM ca kalijjai hiMDijai teNa pohviie|| ___ arthaH-pRthvIpara pharavAthI vividha kAranAM caritro jovAya, sajjana ane durjana samajI zakAya ane potArnu parAkrama phoracI zakAya. // 66 // gRhakAryaM ca kartavyaM zobhA rakSestataH parAm / subhra ! kAryA tvayA pitrorbhaktirdevagurau tathA // 67 // arthaH-tAre ghara-kAma karavU, zIyalane sAcavatuM ane he subhra! tAre mAta-pitAnI tathA devagurunI bhakti karavI. // 67 // AkarNya vacanaM tasya pratyUce nijavallabham / AgamiSye bhavatsArdhaM chAyeva vapuSaH sadA // 68 // __ arthaH-e pramANe mRgAMkakumAranAM vacana sAMbhaLIne teNI kahevA lAgI ke, huM to chAyAnI peThe ApanI sAtheja AvIza. gRhe sthAtuM na yuktaM hi yoSitAM patinA vinA / prANAnte na hi muzcAmi samIpaM bhavatastataH // 69 // __ arthaH-kAraNake strIone pati vinA ghare rahe yukta nathI, mATe pANAMta sudhi tamArAthI hu~ khasIsa nahi. // 69 // tayA sArdhaM mRgAko'sau praNamya caraNaM pituH| ambudhI yAnapAtraM ca vyAruroha zubhe dine // 70 // __ arthaH-bAda mRgAMkakumAra teNIne sAthe leine mAta-pitAne namaskAra karIne zubha divase samudramA rahelA vahANamA || | beTho. // 70 // .. // // 15 // P.P.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 16 // tatazcacAla potastho bhRgAko jalavama'ni / krIDAM kurvan tayA sArdhamanekaguNasaMyutaH // 71 // || __ arthaH-ane jala-mArgamAM guNavAn evo mRgAMkakumAra padmAvatInI sAthe vividha prakAranI krIDA karato AgaLa cAlyo. krameNa rAkSasadvIpaM taraNDaH prApa tasya san / taM draSTuM rakSitastatra mRgAlenaiva lIlayA // 72 // ___ arthaH-anukrame te vahANa rAkSasadvIpa AgaLa Avyu, tyAM saheja jovA mATe mRgAMkakumAre vahANane thobhAvyu // 72 // utteruH potataH sarve cakruH kAryANi te janAH / kecid gItAni gAyanti kecit krIDanti nirbharam // ___arthaH-vahANamAMthI badhA mANaso utaryA, temAM koi gIto gAvA lAgyA, koi svecchApUrvaka krIDA karavA lAgyA, arthAt sarva mANaso icchAnusAra kAryo karavA lAgyA. // 73 / / / Anayanti jalaM kecit kecit kurvanti bhojanam / kecit snAnaM prakurvanti dIrghikAsu vizeSataH // __ arthaH-koi jala lAvyA, koi bhojana karavA lAgyA, koi vAvamA vizeSa prakAre snAna karavA lAgyA. // 74 // kecid bandhUn samAhUya darzayanti ca kautukam / ityAdikrIDayA sarve tiSThanti tatra nirbhayam // 75 // ___ arthaH-koi mitrone bolAvIne kautuka batAvavA lAgyA, ityAdi krIDAo karatA sarve mANaso bhayarahita thayA thakA tyAM rahyA. // 75 // ... // 16 // P.P.A. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 17 // / uttatAra mRgAko'pi kAntayA kAntayA yutaH / darzayitvA vanaM sarva suSvApa kelimandire // 76 // || artha:-mRgAMkakumAra paNa potAnI strIsahita vananuM nirIkSaNa karIne keLano maMDapa banAvIne suto. // 76 // ghoranidrA vadhUM dRSTvA kumArazvotthitastataH / smRtvA ca vacanaM pUrva manyunA'ruNalocanaH // 77 // arthaH-bAda padamAvatInuM vacana yAda karIne krodhathI lAla AMkhovAlo thayo thako teNIne ghora nidrAvALI joine mRgAMkakumAra uThyo. / / 77 // madhyarAtrau pragatAyAM lekhA'zItikapardakAn / prabadhdhvA ca mRgAThUna padmAvatyaJcale tataH // 78 // ____ arthaH-ane madhyarAtri gayAbAda eMsI koDIo lekha sahita padmAvatInA vastrane cheDe bAMdhI / / 78 / / tallekhe likhitaM tena mayodaraM ca pUritam / athaitAn kapardAn bhadre ! gRhItvA kuru bhUSaNam // 79 // isa- arthaH-te lekhamAM teNe lakhyu ke he bhadre ! eMsI koDIthI meM to peTa bhayu, paNa have te koDIothI tuM kAnanuM bhUSaNa karaje? // 79 // svapriyAM tatra muktvA ca calitaH potasanmukham / pUtkAramiti cakre sa rAkSasabhaikSitA vadhUH // 80 // arthaH-evI rIte potAnI piyAne tyAMja mUkIne pote vahANapAse AvIne pokAra karavA lAgyo ke mArI strIne rAkSase khAdhI. // 8 // // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // // 18 // yA hakkAritaM mRgADrenopavizya potamaGgatam , krameNa gacchatA mAgeM saMjAtastapanodayaH // 81 // ___ arthaH - bAda pote vahANamA besone vahANa hakAryu, krame krame mArgamAM jatA sUryodaya thayo. // 81 // dhanaJjayasunA tatra jAgRtA kelimandire / mAM muktvA ca gataH kutra cintitamiti me patiH // 2 // __ artha:-have kadalI-maMDapamA rahelI dhanaMjayanI putrI padmAvatI jAgI, ane vicAravA lAgI ke mAro pati mane mUkIne kyAM gayo ? // 82 // arpitAhaM ca bhartAraM militvA mAtRpitRbhiH / na muJcati vane'so mAM yAnapAtre bhaviSyati // 3 // ___ arthaH-mane mAta-pitAe malIne bhartArane sopo che to te mane vanamA mUkIde nahi, te vahANamAM haze. // 83 // sA'pi jagAma tatpotaM gatvA tatra vilokitam / na yAnaM na ca bhartA hi dharitryAM patitA ttH|| ___ artha:-bAda teNI vahANapAse jaine jue che to vahANa ane bhartArane na jovAthI pote jamInapara paDI gai. // 84 // cakAra rodanaM tasmin padmAvatI viyoginii| kiM karomi ke gacchAmi ramaNena vinA'dhunA? // 5 // __ arthaH-ane viyoginI evI teNI rudana karavA lAgI ke have zuM karUM ? bhartAra vinA have hu kyAM jauM ? // 85 // "sukha gayAM savi sAsarai pIhara TalIuM mAna / kaMtavihaNI goraDI jiMhA jAi tihA rAna // 86 // // 18 // Navigns.P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Compagain Jun Gun Aaradhak Trust
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ arthaH-sAsarethI sarva sukha gayu, pIyaramAM mAna gayuM, pati vinAnI strI jyA jAya tyAM rAna (arthAt AdhAra rahita || jaMgala jevU ) che // 86 // // 19 // hiyaDA ! jhUra ma muSTikara jhUrata nayaNe hANi / kavaNa suNesyai rAnamAM royuM kaMTha parANa // 8 // ___ arthaH-mATe he hRdaya ! have rovu ane jhuravU nakA, che kAraNake rovAthI nayanane ane kaMThane hAnija che, A nirjana vanamAM koNa sAMbhaLaze? // 87 // daiveM kIdhAM dUri dohilaM ketuM ANIha / hIyaDA kari saMtosa karama likhyuM phala pAI // 8 // yataH. artha:-mATe he hiyaDA ! daive viyoga karAvyo emAM kone olaMbho daie ? mATe saMtoSa rAkha karmamA lakhyuM phaLa maLe che. / / 88 // kemakeudayati yadi bhAnuH pazcimAyAM dizAyAM, pracalati yadi meruH zItatAM yAti vahniH / vikasati yadi padmaM parvatAgre zilAyAM, na calati vidhivazAnAM bhAvinI kamarekhA // 89 // .. arthaH-kadAca sUrya pazcima dizAmAM uge, kadAca meru calAyamAna thAya, kadAca agnimAM zItalatA Ave, kadAca parva- / / tanI zilAmAM paca uge, paNa vidhine vaza evI bhAvI kamarekhA calAyamAna thatI nthii.||89|| P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ // caritram mRgAMka || babhUva sAvadhAnA sA prasaracchItavAyunA / tadeva svAJcale dRSTvA lekhAnvitakapardakAn // 90 // ___ arthaH-bAda zItala vAyuthI teNI sAvadhAna thai tyAre potAnA kapaDAne cheDe lekha sahita koDIo dIThI. // 9 // // 20 // vAcayAmAsa tallekhaM padmAvatI vane sthitA / pratyuvAceti bhartAraM yuktaH kopo'tra te na bhoH!||91|| . arthaH-te patra padmAvatIe tyAM vanamAMja vAMcyo, ane bhartArane uddezIne bolI ke are ! AvI rIte kopa karavo yukta nahoto ! // 91 / / uttamaina kadA kArya yoSitAM vanamocanam / vilalApa sthitA tatra sItevA'raNyamadhyagA // 92 // arthaH-kemake uttama mANasoe strIne vanamA mUkI devI na joie. ema vilApa karatI sItAnI peThe araNyamAM teNI rahI. bhavatu tava kalyANaM tvaM mAM muktvA gataH param / ityAzIH pradado zreSThinandanI nijavallabham // 13 // arthaH-tyAM rahI thakI padamAvatI potAnA patine saMbhArIne AzISa ApavA lAgI ke Apa mane mUkIne gayA, to paNa Aparnu kalyANa thAo ? / / 93 // . bhaviSyatIha tvatsaGgo mayA sAdhaM yadA dhava! / tadAhaM tava dAsyAmi kAMcit zikSAM ca nizcitam // ____ artha:-vaLI he svAmin ! jyAre ApanI sAthe hu~ maLIza tyAre kharekhara kAIka paNa Apane zikSA karIza // 9 // // // 20 // KumAPP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha jinaprabhAvAcca kaSTogho yAsyati kSayam / AditIrthakRto murti cakArA'to mRgekSaNA // 95 // // mRgAMka ____ artha:-have jinamathunA prabhAvathI duHkhano samUha dUra thaze ema vicArI AdinAthamabhunI mUrti teNIe banAvI // 95 // caritram ..|nivezya pratimAM zaile prAnarca satataM vadhuH / tadane zrInamaskArAn sA ca japati bhaavtH|| ytH||21|||||| artha:-te patimAne turata zikharapara sthApana karIne teNI zrI navakAramaMtrane bhAvathI japavA lAgI. // 96 // kayu cha ke saMgrAma-sAgara-karIndra-bhujaGga-siMha-durvyAdhi-vahni-ripu-bandhanasaMbhavAni // ___cora-graha-bhrama-nizAcara-zAkinInAM, nazyanti paJcaparameSThipadairbhayAni // 97 // arthaH-saMgrAma, samudra. hAthI, sarpa, siMha, dussaha vyAdhi, agni, zatru baMdhana, cora, graha, bhrAMti, rAkSasa ane DAkinI vigereno bhaya paMcaparameSTinAM smaraNathI nAza pAme che. // 97 // yo lakSaM jinabaddhalakSyasumanAH suvyaktavarNakramaM zraddhAvAn vijitendriyo bhavaharaM maMtraM japet shraavkH| puSpaiH zvetasugandhibhizca vidhinA lakSapramANairjinaM yaHsaMpUjayate sa vizvaviditaH zrItIrtharAjo bhavet // artha:- lAkhavAra jineMdrane viSe joDayu che lakSa arthAt mana jeNe, tathA sApha hRdayavALo, zraddhAvAna temaja iMdrione jItanAro zrAvaka bhavane haravAvAlA maMtrano jApa kare, tathA sapheda ane suMgaMdho evAM lakSamamANa puSpothI vidhipUrvaka jinevaramabhune pUje te jagatmA prakhyAta evaM tIrthakaranAmagotra bAMdhe. // 98 // // 26 // P.P.AC. GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 22 // vane raNe zatrujalA'gnimadhye, mahArNave parvatamastake vA / caritram suptaM pramattaM viSamasthitaM vA, rakSanti puNyAni purAkRtAni // 99 // arthaH-vanamAM, raNamAM, zatruomAM, jalamAM, agnimAM, moTA samudramAM, parvatanA zikhara upara sutelAne, pramAda karanArane, dussaha sthitimA rahelAne pUrve karelAM puNya-kAryo rakSaNa kare che. // 99 // ato babandha sA bAlA parvatopari saddhvajam / vidRzyainaM yataH ko'pyatrAgacchati vajanpathi // 10 // _ arthaH-have te padmAvatIe tyAM parvatapara eka dhvajA bAMdhI, kemake te joine raste cAlato vaTemA koi Ave. // krameNa ko'pi tanmArge gacchaMzca vyaavhaarikH| dhvajaM dRSTvA ca taddvIpe taraNDo rakSitastataH // 1 // ___ arthaH-anukrame te mArge koi vyavahArI jato hato teNe dhvajA joine tyAM vahANa thobhAvyu. // 1 // uttIrya vaNijAM mukhyo javAt tatra nage gataH / arhadbhaktiparAM bAlAM dadarza rUpasundarIm // 2 // ___arthaH-turataja te mukhya vaNik utarIne parvatapara gayo, tyAM suMdara rupavALI evI bALAne arhadbhaktimAM lIna thayelI dIThI. iti papraccha tAM zreSThI tvaM tiSThasi kathaM vane / devI vA kinnaro vA tvaM bhadre kathaya mAM prati // 3 // arthaH - teNIne te vaNike pUchyu ke he bhadre ! tuM devI cho, kinnarI cho, athavA koNa cho ? ane A vanamA kema rahe || // 22 // che te tuM mane kahe ? // 3 // Jun Gun Padhak Trust R -RD.AC.Gunratnasuri M.S.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // caritram // 23 // 33D pUNa dhyAnaM ca kRtvA sA, zrutveti tdvco'vdt| bhrAto'haM zreSThinaH patnI yAnabhaGgAdihAgatA // 4 // || arthaH-te zeunuM vacana sAMbhaLIne dhyAnamAthI nivRtta thaine teNI bolI ke he bhAi ! huM zreSTipatnI chu ane vahANanA bhAMgavAthI atre AvI chu.||4|| uvAca tAM punaH zreSThI bhagini me vacaH shRnnu| Agaccha tvaM mayA sAdhaiM mocayiSye zubhasthale // 5 // ___ arthaH-tyAre zeThe vaLI kIg ke he bahena ! mAruM vacana sAMbhaLa ? mArI sAthe tuM cAla, tane yogya ThekANe huM mUkIza // sA vidhAyArhataH pUjAM cacAla zreSThinA saha / calitaM zreSThinazcittaM vadhUpari vrajanpathi // 106 // yataH____ arthaH-teNI paNa prabhu-pUjA karIne zeThanI sAthe cAlI. mArge cAlatAM teNI matye zeThanuM citta calita thyu.||6|| kemakepuSpaM dRSTvA phalaM dRSTvA dRSTvA nArI suzobhitAm / tAni trINi vane dRSTvA kasya na calati mnH||7|| ____ arthaH-puSpa, phala ane suMdara strI e traNene vagaDAmAM jovAthI konuM mana calita thatuM nathI ? // 7 // bhaginI kathayitvemA vacanAcalitaH zaThaH / jJAtveti zAsanadevyA tatpotaH khaNDazaH kRtH||8|| _ artha:-te zaTha arthAt luccA evA zeThe bhagini kahIne mana calita kayu tethI zAsanadevIe tenA vahANanA kaTakA | karI nAkhyA. // 8 // // 23 // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 24 // || sA vadhUH phalaka labdhvA prottarantI payonidhim | ullAlitA gajendreNa zuNDayA suravartmani // 9 // mRgAMka ____ arthaH-te padmAvatIne pATIyuM hAtha AvavAthI samudra taratI hatI, tevAmAM eka hAthIe AvIne teNIne suMDha vaDe || AkAzamA uDADI. // 9 // vidyAdharavimAne sA patitAtIva sundarI / uvAca kArmukaM vAkyaM tasyA vidyAdharAdhipaH // 10 // ___ artha:-eTale teNI vidyAdharanA vimAnamAM par3I, teNIne suMdara svarupavALI joine vidyAdharAdhipatti kAmottejaka vAkyo kahevA lAgyo. // 10 // vidyAdharaM ca sA bAlA vacasA pratyabodhayat / sa zIlAdiguNaistuSTastisro vidyA dadI vraaH|| yataH____ arthaH-paNa te vidyAdharane teNIe vacanovaDe pratiyodhavAthI zIla vigere guNothI khuzI thaine vidyAdhare uttama traNa vidyAo teNIne ApI. // 11 // kemake sIlaM uttamaM vittaM sIlaM AroggakAraNaM paramaM / sIlaM bhoganihANaM sIlaM ThANaM guNagaNANaM // 12 // ____ arthaH-zIla che te uttama dhana che, zIla che te ArogyanA kAraNabhUta che, zIla che te saMpatti devAvALu cha, arthAta // 24 // // zIla guNanA samUhanA sthAnaruSa che. // 12 // R.B.AC.Sunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 25 // adRSTakaraNI vidyAM paravidyAvinAzanIm / anyarUpakarI caiva sApi jagrAha tatkSaNe // 13 // .. arthaH-te vidyAdhara pAsethI teNIe adRSTIkaraNI, bIjAonI vidyAno vinAza karavAvALI ane anyarupakarI e traNe || vidhAo turataja grahaNa karI. // 13 // ahaM muzcAmi kutra tvAM bAle ! kathaya matpuraH / tayoktaM susumArAkhyapure muzca mahAzaya ! // 14 // ___ artha:-he bALA ! huM tane kyAM mUkuM ? te mane kahe ? ema vidyAdhare pUchavAthI teNIe ko, ke he mahAzaya ! mane musumArapura nAme nagaramAM mUka ? // 14 // sa bAlAM tatpurodhAne muktvA svasadane gtH| sA'nyarUpaparAvartyA vidyayA puruSo'bhavat // 15 // ____ arthaH-bAda teNIne te nagaranA udyAnamA mUkIne vidyAdhara potAne sthAnake gayo, pachI padmAvatI rUpaparAvartinI vidyAthI puruSarUpe thai. // 15 // sahasrAGketi nAmnA'sau bhUtvAjagAma ttpure| puSpalAvIgRhe tasthau lIlayA krIDayan bhRzam // 16 // arthaH-sahasrAMka nAma dharIne teNI gAmamA gai ane mAlIne ghare utarIne atyaMta krIDA karavA lAgI. // 16 // nagarasya janAH sarve AyAnti tasya saMnidhau / so'pi samastazAstrANi sarveSAM vadati sphuTam // 17 // // 25 // A.. P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 26 // // artha:-te sahasrAMka pAse nagaranA ghaNA mANaso AvavA lAgyA, ane te paNa teonI pAse sarva zAstrono hakIkata || kaheto havo. // 17 // mAlinIsadane tiSThanme jAtA bahavo dinAH / vinA dravyeNa madbhaktiranayA kriyate bhRzam // 18 // ___ arthaH-A mAlaNane ghare hu~ ghaNA divaso thayAM rahuM chu, chatAM dravya vinA teNI mArI ghaNI bhakti kare che, // 18 // kayAcit kalayA kRtvA dravyaM dadAmi tatkare / iti matvA kare tasyA Arpayacca kapardakAn // 19 // ___ arthaH-to kAiMka kaLA karI teNIne dravya ApuM. ema vicArIne mAlaNane teNe koDIo ApI. // 19 // . uvAceti zaM zreSTinandano mAravigrahaH / mat kapardAna gRhItvA tvaM barhANyAnaya mAlini ! // 20 // ___ arthaH-ane kAmadevajevA dehavALA zreSTiputra sahasrAMke kIdhuM ke he mAlini ! A koDIo leine tuM moranA pIchAM lAva ? sadbarhANi samAnIya kumArAya ca sA dadau / kRtastena narabrahmanAmAGkitaH suvyaJjanaH // 21 // ___ artha-mAlaNe te pIchAM lAvIne sahasrAMkane ApyAM, teNe "narabrahma" evA akSaro aMdara goThavIne eka paMkho bnaavyo.|| ityuktvA sa dado tasyA haste vyaJjanakaM mudA / paMcazataizca dInAraiH vikreyaH SoDazAdhikaH // 22 // ___arthaH-ane mAlaNane harSapUrvaka te paMkho ApIne kIg ke tAre (516) sonAmahorothI A paMkho veMcavo. // 22 // // 26 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ mayAMka // 27 // vikreyAthai gRhItvA sA gatA vyaJjanakaM mudA / vadantI mAlinI mUlyaM catuSpathe janAkule // 23 // // ____ arthaH-mAlaNa paNa te paMkho vecavA mATe bajAramA gai, ane mANasothI bharapUra bajAramA besIne teNI kiMmata kahevA lAgI. // 23 // janAH purasya tatpAve darzanArtha samAgatAH / ekaH kare gRhItvA taM pazyatisma nirarthakam // 24 // ___ artha:-nagaranA loko te paMkho jovA mATe tyAM ekaThA thayA, koi hAthamA lei phokaTa jovA lAgyA. // 24 // papracchaikastasya mUlyaM vAyuM kSipati kazcana / vadatyeko na gRhNAmi hAsyameke prakurvati // 25 // arthaH-koi tenuM mUlya pUchavA lAgyA, koi tenAthI pavana nAkhavA lAgyA, koi hAsyapUrvaka kahevA lAgyA ke A to || ApaNe na lai zakIe ? // 25 // iyaM jAtA hi yathilA vadantyete mitho jnaaH| yadAsti dravyametacca prApyante vyaJjanotkarAH // 26 // ____ arthaH-koi kahe A gAMDI thai gai lAge che, jo eTalaM dravya hoya to paMkhAnA DhagalA AvI paDe ! // 26 // || ekasya hRdaye jAtamAzcarya bahumUlyataH / kathitastena vRttAntaH narabrahmanRpAya ca // 27 // // arthaH-bahu mUlya hovAthI eka mANasane Azcarya thayuM tethI teNe te hakIkata narabrahma rAjAne kahI. // 27 // . // 27 // P.P.AC. GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka zrama // 28 // sa tAmAkArayAmAsa kotukAd nRpatirjavAt / sA'pi gatvA sthitA pArzve praNamya nRpatiM ca tam // _____ arthaH-kautukathI rAjAe turataja teNIne bolAvo tyAre teNI jaine rAjAne praNAma karIne ubhI. // 28 // taM svanAmAbhitaM dRSTvA vyaJjanaM harSito nRpH| ApRcchaya mAlinI mUlyaM dviguNaM dattavAna nRpaH // ___ artha:-potAnuM nAma goThavelo paMkho joine rAjAe harpita thaine mUlya pUchyuM, tethI bama[ rAjAe teNIne Apyu. // 29 // punaH papraccha tAM rAjA nirmitaH kena vyanH| mAlinyUce mahonAtha! vaideziko'sti madagRhe // 30 // ____ arthaH-vaLI pharIne rAjAe pUchayu ke A koNe goThavyu ? tyAre mAlaNe kIdhuM ke he pRthvIpati ! mAre ghera eka vaidezika Avela che, // 30 // rUpalAvaNyasaMpanno vidyayA kalito yuvA / tenAyaM nirmito ramyastava naamsmnvitH|| yugmama // ___ arthaH - te rUpa, lAvaNya ane vidyAthI yukta evo yuvAna che, teNe ApanA nAma sahitano A suMdara paMkho banAnyo che.|| zrutvetyAkArayAmAsa taM kumAraM narAdhipaH / puSpalAvIgRhAtso'pyAgatyAnanAma taM ziraH // 32 // ___ artha:-te sAMbhaLIne rAjAe mAlaNane gharethI te kumArane bolAvyo, kumAre paNa AvIne rAjAne mastaka namAvIne ITRan praNAma karyA. // 32 // .P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka IM caritram // 29 // vidyAvantaM viditvA taM narabrahmanarAdhipaH / mumocAtmAGgajAna sadyastapArzve paThanAya ca // 33 // __ arthaH- bAda te narabrahmarAjAe tene vidvAna jANIne turataja potAnA putrone. tenA pAse bhaNavA mokalyA, // 33 // | zabdanItilasatkAvya-zAstrachandAMsi bhuurishH| etAni sarvazAstrANi pAThayaitAn mamAjJayA // yataH___ arthaH-ane AjJA karI ke A mArA putrone zabda, nIti, uttama kAvyo, chaMdazAstra, vigere sarva zAstrono abhyAsa karAva ? // 34 // kayuM che kevidyA nAma narasya rUpamadhikaM pracchannaguptaM dhanaM, vidyA bhogakarI yazaHsukhakarI vidyA gurUNAM guruH / vidyA bandhujano videzagamane vidyA parA devatA, vidyA rAjasu pUjyate nahi dhanaM vidyAvihInaH pshuH|| ____ artha:-vidyA puruSatuM adhika rupa che, vidyA gupta dhana che, vidyA bhogane karavAvALI tathA yaza ane sukha karavAvALI tathA gurunI paNa gurU che, vaLI vidyA che te paradezane viSe baMdhusamAna ane iSTa devatA jevI che, rAjasabhAmA paNa vidyA pUjAya che dhana pUjAtuM nathI arthAt vidyA rahita mANasa pazu samAna che. // 35 // .. uvAca sahasAGko'so narabrahmamiti sphuTam / eteSAM pAThanakRte mandiraM me samarpaya // 36 // - artha-tyAre sahasrAMke te narabrahma rAjAne kIg ke kumArone bhaNAvavA mATe mane eka mahela Apo? // 36 // / rAjJA tasmai gRhaM dattaM tasthivAna so'pi nirbhyH| kumArAn pAThayAmAsa tAn sarvAn hi nirantaram // // 29 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka |30|| // artha:-rAjAe temane mahela Apyo, tyAM nirbhayapaNe rahyo thako sahasrAMka rAja-kumArone hamezAM bhaNAvato hato. // 37 // || caritram |.chando'laGkArasaGgItagUDhArthanyAyanItayaH / etAni sarvazAstrANi peThuste ca vizeSataH // 38 // __ arthaH-chaMda, alaMkAra, saMgIta, gUDhArtha che jemAM evaM nyAyazAstra, tathA nItizAstra e sarva zAstro teo vizeSaprakAre bhaNatA havA. // 38 // kalAsu kuzalAH sarve jAtAH stokadinairapi / rAjJo'ye sahasAGkena muktAste'pi ca bAlakAH // 39 // ____ arthaH-thoDA divasomAM paNa teo sarve kaLAmAM pAraMgata thaMyA tyAre sahasrAMke te kumArone rAjA pAse mokalyA. // 39 // tAn kumArAn nRpeNoktaM parIkSArthamiti dhruvam / darzayantu vinodaM bhoH! putrAH! zAstrasya matparaH // 40 // eka ekaM pratyuvAca____ artha:-te kumAronI parIkSA mATe rAjAe kIdhuM ke he putro ! zAstrano vinoda tame kharekhara mArApAse magaTa karo? // 40 // rAjaputro paraspara kahe che kekiM jIviassa ciDhaM ? kA bhajjA hoi mayaNarAyassa ? kiM pupphANaM pahANe ? pariNIA kiM kunnh| // 30 // | vAlA? // 1 // apareNottaraM dttmiti-'saasrijaaii'| punaH dvitIyenoktam A P.P.AC.Sunratnasuri M.S. VIRA Jun Gun Aaradhak Trust
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ bALA zuM kare ? // 41 // caritram mRgAMka arthaH-jIvita, cinha zRM? kAmadevanI strI koNa ? puSpamA pradhAna puSpa kayu ? ane paraNelI bALA zuM kare ? // 41 // // bIjAe uttara Apyo ke "sAsuraijAi" vaLo vIjAe pUchayu ke - zarIraM vigatAkAramanukhAravivarjitam / yadidaM jAyate rUpaM tatte bhavatu sarvadA // 42 // aprennoktm||31|| zrIriti / punarekenoktam. arthaH-vigatAkAra zarIravAlaM, anusvArathI rahita, e, je rUpa thAya te hamezAM tamone yAo? // 42 // bojAe javAba Apyo ke "zrI" lakSmI. vaLI bIjAe pUchayu keAyena hInaM jaladhAvadRzya, madhyena hInaM bhuvi varNanIyam / antyena hInaM dhinute zarIraM, yasyAbhiH dhAnaM sa jinaH zriye vaH // 43 // anyenottaraM dattam-zItala iti. punaH kazciduvAca artha:-je nAmano pahelo akSara hIna karIe to te samudrathI adRzya rahe che, madhya akSara hIna karIe to pRthvImA mazaMsanIya che, aMtya akSara hIna karIe to te zarIrane kaMpAvavAvALu thAya che, te jinezvara ApaNA kalyANa mATe thAo?|| // 43 // bIjAe uttara Apyo ke "zItala" zItalanAtha mabhu. vaLI koi bolyo ke-. | jaTilo'pi na ca brahmA trinetro naiva zaMkaraH / ambudharo naiva megho vanavAsI naiva tApasaH // 44 // I caturthenottaraM dattam-nAlikeramiti / ..... // 31 // PP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 32 // ___ arthaH-jaTAvALo che paNa brahmA nathI, traNa cakSuovALo chatAM zaMkara nahi, jalane dhAraNa karavAvALo chatAM megha nahi, / ane vanavAsI chatAM tApasa nathI. (tyAre te koNa ?) // 44 // cothAe uttara Apyo ke " nAlikera." nALIera.. caritram iti zAstravinodaM sa dRSTvA nijAGgajanmanAm / harSitastamuvAcaivaM sahasAGgha dharAdhavaH // 45 // . ___ arthaH-e pramANe potAnA putrone zAstra-vinoda karatA joine harSita thayelA rAjAe sahasrAMkane kodhu ke-||45|| tuSTo'haM tvayi satprAjJa ! yAcasva varamopsitam | yayAce zaulkikatvaM sa dado rAjApi tatkSaNam // arthaH-he satpurUSa ! hu~ tArAmatye tuSTamAna thayo chu to icchita mAga ? tyAre sahasrAMke dANa. levAna adhikArIpaNuM mAgyu. tyAre rAjAe paNa turata tene te kAma sopyu. // 46 // zaulkikatvaM gRhItvA sa khAnucarAn prajalpati / arddhadANaM mayA muktaM taccaurya tyaajymddibhiH||47|| ____ artha:-teNe jagAta, kAma grahaNa karIne potAnA nokarone z2aNAvyu ke huM aradho jagAta mApha karuM chu, mATe koi. paNa mANase dANa corI karavI nahi. // 47 // ityAdighoSaNAM kRtvA kumArastatra tasthivAn / sukhena svAdhikAraM ca pAlayAmAsa tatpure // 48 // ___ artha:-ema DhaMDhero pImavIne te kumAra lyAM rahyo thako sukhe karI potAno adhikAra pALato hato, 48 // ... || 3sA // 32 // ... AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ || atha tasminpure cauraH samAgatya nirantaram / cauyya karoti niHzaGko durjayo divyavidyayA // 49 // // mRgAMka __. artha:-have te nagaramAM durjaya evo koI cora hamezAM AvIne divya vidyAthI corI karato hato. // 49 // caritram ekadeti mahIpAlo vijJapto purvaasibhiH| asmAbhizcaurabhItyA ca pure sthAtuM na zakyate // 50 // ____ arthaH-tethI eka divase nagaranA lokoe rAjAne vinaMti karI ke ame coranI bIkathI A nagaramA rahevAne asamartha chIe. // 50 // .. nRpaH zrutvA talArakSamAhUyetyavadat ttH| cauraM karSaya tvaM sayo yathA'tra syAt sukhaM nRNAm // 51 // ____ artha:-ema sAMbhaLIne rAjAe koTavALane bolAnyo ane kIdhuM ke tuM corane turata pakaDa ? ke jethI Alokone mukha thAya. ityuvAca talArakSo narabrahmamahAnRpam / vilokito mayA cauraH paraM kvApi na labhyate // 52 // ___ arthaH-koTavALe narabrahmarAjAne kayuM ke meM corane ghaNo joyo paNa kyAMya malato nathI. // 52 // tato mantrI lasabuddhirnarabrahmamuvAca tam / athA'haM taskaraM karSe uditvA bIDakaM dhRtam // 53 // _ artha-tyAre lasatbuddhi nAmanA maMtrIe rAjAne kIg ke Ajeja hu~ corane pakar3a ema kahI bIDu lIdhuM. // 53 // iti zrutvApi sa coraH pradhAnasadane gtH| datvA'vakhApinI nidrAM sarveSAM gRhavAsinAm // 54 // // 33 // PP.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka AL: arthaH-e hakIkata sAMbhaLIne core te pradhAnane ghera jaine gharanA sarva mANasone avasvApinI nidrA ApI. // 54 // kRtvA ca pazcime dvAraM praviSTastatra taskaraH / gRhaneteva sarvatra dadarza nirbhayo balI // 55 // ____ arthaH-ane pachavADenA bAraNethI praveza karIne baLabAna ane nirbhaya evo te cora gharanA dhaNInI peThe badhuM jovA lAgyo. // 34 // muktAphalAni ratnAni vastrANi bhUSaNAni ca / anyAnyapi ca vastuni muSitvA taskaro gataH // 56 // ____arthaH-bAda ratnono samUha, muktAphala, vastrAbhUSaNa vigere ghaNI vastuo corIne te cora cAlyo gayo. // 56 / / prabhAtasamaye jAte pradhAno jAgRtastataH / tadaiva khagRhe khAtraM dRSTvA manasi vismitaH // 57 // . ___ artha:-savAra thatAM pradhAna jAgIne jue che to potAnAja gharamAM coro thayelI joine manamAM vismita thayo. // 57 // sa pradhAno nRpAsanne gatvA'vadat punaH punaH / na muktaM magRhe kiJcit caureNa sphArabuddhinA // 5 // ___artha:-te pradhAna rAjA pAse AvIne vAraMvAra kahecA lAgyo ke catura buddhivALA evA core mArA gharamAMkaradeva dIdhuM nathI. // 58 // tato'vadajjarAjIparNA nRpaM nagaranAyikA / vazIkAryoM mayA cauraH kSaNena kapaTAd bhRzam // 59 // . arthaH-tyAre ghaDapaNathI vRddha thayelI nagaranI nAyikAe rAjAne kardA ke huM eka kSaNamAM kapaTathI corane vaza karI || // 34 // / leiza. // 59 / / PRAC. Gunrainasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 35 // | rUpamadbhutamA ! dhRtvA zrutvA coraH sa bIDakam | krIDAM kurvan suyAminyAmAgato nAyikAgRhe // 60 // | caritram ___ artha:-e vAta sAMbhaLIne adbhuta rupa karIne cora krIDA karato rAtrie nAyikAne ghare Avyo. // 6 // kabjarUpadharAM dAsI dRSTA caureNa tatra ca / maSTighAtena sA dAsI saralA vihitA tadA // 61 // ___ arthaH-tyAM core kubaDI evI eka dAsIne joine muSTi-mahArathI te kubaDIne sarala karI dIdhI. // 61 // . sA'pi svakhAminIpAveM gatvA natvA ca saMsthitA / dvArasthitena kenApi saralA vihitA mudA // ___ arthaH-te dAsI paNa potAnI bAi pAse jaine praNAmapUrvaka kahevA lAgI ke bahAra ubhelA koike mane sarala karI dIdhI. nAyikovAca taM zrutvA dAsImiti punaH punaH / tvamAkAraya taM bhadre ! zIghraM so'pi samAgataH // 63 / / ___ arthaH-te sAMbhaLIne nAyikA dAsIne vAraMvAra kahevA lAgI ke he bhadre ! tene tuM turata bolAva ? tethI te paNa Avyo. || nAyikovAca bho vidvan ! mAM kuru navayauvanAm / arpitA guTikA tasyai zikSayitveti tena vai // 6 // _ arthaH-tyAre nAyikAe lene kIdhuM ke he vidvAna ! mane nava-yauvanA banAva ? tyAre te core tene jaDIbuTI ApIne | zIkhavyu ke, // 64 // .. zunyasadmani nirvastraM sthAtavyaM tvayakA'dhunA / tvAM yadA kathayiSye'haM gandhanIyeyamadbhutA // 65 // // 35 // . P.P.AC.Gunratnasuri M.S. * Jun Gun Aaradhak Trust
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka .. arthaH-hamaNAM tAre eka zUnya oraDAmAM jaine nirvastra thaine rahevU, ane jyAre huM kahuM tyAre A adbhuta prabhAvavAlo || jaDocuTI tAre muMghavI. / / 65 // . sa nAyikAM gRhe. kSiptvA kapATaM dattavAn tataH / pazcAtsarvANi vastUni muSitvA taskarI'vadat // ___ // 36 // || | artha:-e pramANe nAyikAne oraDAmA rAkhI mAthe AgaLIo deine sarva vastuo corI leine cora bolyo ke, // 66 // gandhasva guTikAM vRddhe ! ityuktvA taskaro yyo| sApi vAratrayaM mUlIgandhitA'mRcca rAsabhI // 17 // - artha:-he vRddhA! te guTikAne have suMgha ? ema kahIne te cora cAlato thayo. teNIe praNavAra te guTikA muMghavAthI / gaDIrupe thai gai. // 67 // prAtaHkAlo yadA jAtastadA dAsI samAgatA | vRddhAM ca rAsabhI dRSTvA gatvA rAjJe nyavedayata // 6 // ___ artha:--savAra thatAM dAsI AvIne jue che to nAyikAne gadheDIrupe joine teNIe rAjA pAse jaine nivedana karya. / / .: / tat zrutvA subhaTAH sarve tasminpure'pi hAritAH / tad bIDakaM hi kenApi caurabhItyA ca nAhatam // 19 // artha:-te sAMbhaLIne rAjAe AkhA nagaramA lazkara goThavI dIdhuM, paNa coranI bIkayo koie bIIM lIdhuM nahi. // 69 // | cintitamiti caureNa kasmin suvAsare hRdi / athAnayAmi bhUpasya putrImatIva sundarAm // 7 // // 36 // Jun Gun Aaradhak Trust A PP.AC.Gunratnasuri M.S. MEMAIL
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 37 // ..artha:-vaLI koi sAre divase core vicAra karyo ke A rAjAnI ati khubasurata evI tenI putrIne lai A // 70 // // // madhyarAtrI samAgatya gRhItA nRpnndnii| gatvA svasadane muktA putrImatIva sundarAma // 71. // . ___ arthaH-madhya rAtrie core nirbhayapaNe AvIne te suMdaratara rAja-putrIne leine potAne ghare mUkI. // 71 // .. prAtastasyA gRhe ceTI samAyAtA shubhaannaa| no dRSTvA tatra tAM bAlA-mityavocannRpAntike // 72 // . arthaH-savAre te rAja-putrInA mahelamAM suMdara caherAvAlI dAsI AvIne jue che to teNIne na jovAthI. rAjApAse AvIne te dAsIe nivedana kayu. // 72 // vaputrIharaNaM jJAtvA paTahodghoSaNaM kRtam / yo hyAnayati matputrI labhate to salakSmIkAm // 73 // - artha:--potAnI putrI paNa guma thayAnA khabara sAMbhaLone rAjAe paTaha vajaDAvyo ke je koi mArI putrIne lAvaze te, te kanyA lakSmIsahita meLavaze. // 73 // . . sahasAGkena taM zrutvA gRhItaH paTahastataH / nRpate! smara jinAdhIza-mAgacchati yathA sutA // 4 // // artha:-te sAMbhaLone sahasrAMke bIhUM lIdhuM ane kIdhuM ke he rAjan ! jinezvaramasunu smaraNa kara ke jethI tArI // 37 // putrI aav.||74|| .. .... .. ...... . ... . . . ..... .. 6. .... ... // PP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka. // 38 // | punarUce nRpasyAgre sahasAGkaH khbuddhinaa| caurasya bandhanaM kRtvA-neiSyAmi hi tavAtmajAm // yataH caritram ____ arthaH-vaLI te sahasrAMke buddhipUrvaka rAjAne kIdhuM ke te corane bAMdhone tAro putrI sahita kharekhara lAvU chu. // kemakeyasya buddhirbalaM tasya nirbuddhestu kuto balam / vane siMho madonmattaH zazakena nipaatitH||76 // - artha:-jenI pase buddhi-bala che teja khalaM bala che. buddhi rahitane bala kyAthI hoya ? kAraNa ke vanamA madonmatta evA siMhane paNa zIyALe ( kuvAmAM ) pADayo. // 76 // udyamaH sAhasaM dhairya balaM buddhiparAkramam / SaDete yasya vidyante, tasya devo'pi zaGkate // 77 // ___ arthaH-vaLI udyama, sAhasa, dhairya, bala, buddhi ane parAkrama, e cha jenA pAse che tenAthI devatAo paNa zaMkita rahe che.|| uditveti kumArastaM svasadane smaagtH| pratyudghATya svabhaNDArAn pracchannaH saMsthito nizi // 7 // ____ arthaH-e pramANe rAjAne kahIne te sahasrAMke potAne sthAnake AvIne potAnA bhaMDAro ughADA rAkhyA ane rAtrie pote guptapaNe ubho rahyo. / / 78 // paravidyAvinAzanI smaran citte sa hrssitH| svakIyamadRzyarUpaM kRtvA tatra ca tasthivAn // 79 // // an // arthaH-anyanI vidyAno nAza karavAvALI vidyA smaraNa karIne tathA potArnu adRzya rupa karIne te sahasrAMka ubho.|| Jun Gun Aaradhak Trust P.P.AC.Gunratnasuri M.S.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 39 // | tasminnavasare caura Agatya tasya sadmani / sarveSAmavasvApinI-nidrA dadau sa nirbhayaH // 8 // // artha:-te samaye nirbhaya evA te core tenA makAnamAM AvIne badhAne avasvApino nidrA ApI. // 8 // kumAravidyayA jAtA-'vasvApinI ca nissphlaa| dRSTaM sarva kumAreNa na ca. caureNa sa pumAn // 8 // ___ arthaH-paNa kumAranI vidhAthI avasvApinI nidrA niSphala thavAthI sahasrAMka badhuM joto hato paNa core tene dITho nhi.|| tataH sarvANi vastUni gRhItvA taskaro vajan / dRSTastena kumAreNa so'pi cacAla pRSThataH // 8 // ___ arthaH-tyAre sarva vastuo leine cora cAlavA lAgyo te kumAre dIDaM tyAre te paNa tenI pAchaLa cAlavA lAgyo. // guphAmudghATya cauro'sau dhanaM muktvA ca tatkSaNam / ityuvAca kumArI tAM bhuMkSva bhogAnmayA saha // ___ arthaH-core guphA ughADIne aMdara dhana mUkIne turataja rAja-putrIne kahevA lAgyo ke mArI sAthe bhoga bhogava ? // 83 // cauramace kumArI sA zrutveti vacanaM kaTu / balAtkAreNa satprItinoM bhavati kadAcana // 4 // yataH___ artha:-te kaTuvANI sAMbhaLIne teNIe corane kII ke koi divasa balAtkArathI satmIti thatI nathI. // 84 // kemakekavitA vanitA gItiH, svayamevAgatA vrm| balAdAkarSamANA hi sarasA virasA bhavet // 85 // / // 39 / / P.P.AC.Gunratnasuri-M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 40 // arthaH- kavitA, lalanA ane gIti potAnI meLe AvelAM sArAM, paNa baLajabarothI meLavavAmAM Ave to sarasa hovA chatAM || nIrasa thai jAya che. // 85 // zrutvA tadvacanaM coro bhImakhaDgena satvaram / kezapAzaM kare kRtvA tAM prahartuM samutthitaH // 86 // artha:-teNInuM te vacana sAMbhaLIne turataja core teNIno coTalo jhAlIne bhayaMkara khaDga leine mAravA uThayo. // 86 // tad dRSTvA sahasAGkazca khaDgaM dhRtvA kare'vadat / taskara ! mAM samAgaccha yadi tvaM balavAnasi // 7 // ___ artha:-te joine sahasrAMka paNa talavAra hAthamA leine bolyo ke he cora ! tuM jo balavAna che to mArA sAme Ava ? // zrutvA vimucya tAM cauro, gataH kumArasannidho / kumAracaurayoyuddha-mabhUttatra bhayaGkaram // 8 // ____ artha:-te sAMbhaLIne cora teNIne mUkIne sahasrAMkasAme gayo, ane tyAM teo banne bacce bhayaMkara yuddha thayu. / / 88 // dRDhaM baddhaH kumAreNa taskaro balavAnapi / karagrahItanistriMzaH sattvAt kiM labhate na hi ? // 89 // yataH___ arthaH-cora baLavAna hato tene paNa sahasrAMke dRDha bAMdhyo, kAraNa ke sattvavAna ane hastamA rAkhela che talavAra jeNe e zuM nathI meLavI zakato? // 89 // kabuM che kevijetavyA laGkA caraNataraNIyo jalanidhivipakSaH paulastyo raNabhuvi sahAyAzva kpyH| // 40 // ..P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 4 || tathApyeko rAmaH sakalamavadhIdrAkSasakulaM, kriyAsiddhiH sattve vasati mahatAM nopakaraNe // 90 // | __arthaH-lakAne jItavI, caraNathI samudra taravo ane rAvaNa jevA zatrune jItavA mATe sahAyaka phakta vAMdarA hatA. chatAM // caritram // eka evA rAme AkhA rAvaNanA kuLane haNI nAkhyu, mATe mahAn mANasonI kriyA-siddhi sattvamA rahelI che, upakaraNa (sAdhana) mAM nahi. // 9 // ghaTo janmasthAnaM mRgaparijano bhUrjavasano, vane vAsaH kandAzanamapi ca duHsthaM vapuridam / tathA'pyeko'gastyaH sakalamapibad vAridhijalaM, kriyAsiddhiH sattve vasati mahatAM nopakaraNe // 9 // ___ arthaH-ghaTa che janmasthAna jenu. mRga che sahacArio jenA, bhoja-patra che vastro jenAM, vanamA cha vAsa jeno, phaLAhAra che jeno tathA atyaMta durbala che zarIra jejeM, evo eka agasti saghaLaM samudra-jala pI gayo, mATe mahAna mANasonI sattvamAMja kriyAsiddhi rahelI che, upakaraNamAM nahiM. // 91 // .. subhaTazreNikoTIraH kumAro nRpasannidhau / pratyUSasamaye gatvA sadyastAvArpayad bhRSam // 92 // artha:-bAda sahasrAMka ghaNA subhaTothI parivarelo savAre turataja rAjApAse jaine (sarva vastu ) arpaNa karato havo. // yattaskareNa tadbAme gRhItaM vastu vizrutam / tatsarvaM janatAvRndairgRhItaM zrInRpAjJayA / / 93 // R // 41 // P.P.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka IM caritram // 42 // artha:-te gAmamAthI core corelI aneka vastuoM rAjAnI AjJAthI jana-samUhe lei lIdho. // 93 // janAH sarve'pi santuSTAH kumArAyAziSaM dduH| dRSTvA tasya kumArasya kAryametadrIyasam // 94 // ___ artha:-te sahasrAMkanu Avu moTuM kArya joine sarva loko saMtuSTa thayA thakA tene AzIpa ApavA lAgyA. // 94 // kharya'vasvApinI vidyA tAlakodghATanI tathA / tathA rUpakarI vidyA viduSAM vallabhA sadA // 95 // ____ arthaH -- uttama evI AkAzagAminI vidyA, avasvApinI vidyA, tAlakodghATinI vidyA tathA vidvAnone hamezAM miya evI rUpaparAvartinI vidyA / / 95 // catasrastaskarAdetA vidyA jagrAha tatkSaNam / kumArasahasAGko hi sattvavAn sujanapriyaH // 96 // | ___arthaH-e cAre vidyA te cora pAsethI turataja sajjanapriya ane baLavAna evA sahasrAMke kharekhara grahaNa karI. // 96 // || kumArAnugRhAdrAjJA karSito dezato bhiH| avadhya iti nizcitya taskaro nijacetasi // 97 // ___ arthaH-bAda rAjAe te corane kumAranA AgrahathI dezapAra karyo, ane cora paNa potAne avadhya mAnIne nizcita thayo. // nagaryA jayakAro hi tasmin jAto vishesstH| taskarakarSaNAdeva kumAro'pi sa harSitaH // 98 // II // arthaH-corane dezapAra thayo mAnIne nagaramA vizeSa prakAre jayajayakAra thayo, ane kumAra paNa harSita thayo. // 98 // " .. .. A PP.AC.GunratnasuriM.S. . . Jun Gun Aaradhak Trust
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ // caritram // narabrahmo'pi saH pazcAt sahasAeM ca jalpivAn / tvamudrAhaya sallagne me putrIM zrIsamanvitAm // 99 // / mRgAMka | arthaH-bAda narabrahmarAjAe sahasrAMkane kIdhu ke zubha lagne lakSmI sahita tuM mArI putrIne paraNa ? // 99 // // 43 // rAjAnaM sahasAGkazca proce bhAgyapurandaraH / sAmprataM niyamaH samyag mayA kRto'sti bhAvataH // 200 // ___ arthaH-tyAre bhAgyavAna sahasrAMke kIdhuM ke hAla meM bhAvathI niyama grahaNa karyo che. // 20 // . ekadA cintayAmAsa sahasAGkaH svacetasi / mRgAGko me patirvaryaH sameSyati kadA'tra vai? // 1 // ___ artha:-have eka divase strIrUpadhArI sahasrAMka manamA vicArato havo ke mAro uttama evo pati mRgAMka kyAre ahiM Avaze ? // 1 // krameNa siMhaladvIpAt sanmRgAGkaH samAgataH / upavizya taraNDe hi bhRte vastuvizeSakaiH // 2 // arthaH-anukrame siMhaladvIpathI aneka vastuo bharIne te sajjana evo mRgAMka vahANamAM besIne Avyo. // 2 // susumArapuraM jJAtvA rakSayitvA ca potakam / tasmAduttaritaH zreSThI mRgAko guNanIradhiH // 3 // : arthaH-ane susumArapura jANIne ahiM vahANane yobhAvIne te guNanidhAna mRgAMkakumAra tyAM uto. // 3 // || kusumasArasya putro mRgAGko'tra samAgataH / kathitaM sahasAGkAma iti svAnucareNa ca // 4 // - . // 43 // .P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 44 // // arthaH-tyAre sahasrAMkanA nokare khavara ApI ke kusumasArano putra mRgAMkakumAra ahiM Avela che. / / 4 // mRgAGkakumaraH so'pyupAyanaM gRhItvA tataH / Agato vinayaM kurvan gatyA tarjitavAraNaH // 5 // ___ arthaH-bAda te mRgAMkakumAra bheTaNuM leine hastinI gatine tiraskArato vinayapUrvaka tyAM AvyoH // 5 // sahasAGkaH svabhartAraM dRssttvaasnaatsmutthitH| sanmukho'pi gatastasya vinayArthaM ca zuddhadhIH // 6 // yataHartha:-zuddha buddhivALo sahalAMka paNa potAnA bhartArane joine vinayathI uThIne sAmo gayo. // 6 // kabuM che ke kenAJjitAni nayanAni mRgAGganAnAM, kazcotpaleSu dalasaJcayamAtanoti ? / ko vA karoti rucirAGgaruhAn mayUrAn, ko vA karoti vinayaM kulajeSu puMsu ?. // 7 // artha:-magalIonAM nayano koNe AMjyAM che ? kamaLamAM daLa-saMcaya koNe karyo che ? mayUronA pIchAne koNa suMdara banAve che ? ane satkulamA utpanna thayelA puruSomAM vinaya koNa utpanna kare che ? (A badhuM svataH siddha hoya che koi karavA jatuM nathI) // 7 // vinayaM rAjaputrebhyaH paNDitebhyaH subhASitam / anRtaM yatakArebhyaH strIbhyaH zikSeta kaitavam // 8 // ____ arthaH- rAjaputrothI vinaya, paMDitothI sadvacano, jugArIoyI julu ane strIothI kapaTa zokhAya che. // 8 // // 44 // P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ maga // 45 // ityUce sahasAGko'so kusumasAranandanam | tavAnanaM nirIkSyAhaM harSitaH pUrvarAgataH // 9 // caritram - arthaH-bAda kusumasAranA putra mRgAMkane sahasAMke kI, ke tAruM mukha joine pUrvarAgathI huM harSita thAuM chu // 9 // tatkAraNAd mayA muktaM tavArddhadANameva ca / tvAM vArayAmyahaM zreSThin ! na kAryA dANataskarI // 10 // - arthaH-ane te kAraNathI hu~ tAru ardha dANa mApha kara chu, paNa he zeTha! huM Apane spaSTa kahuM chu ke dANa-caurI karazo nahiM. // 10 // lekhaM vilikhya vastuni jagrAha zaulkikaH shubhH| likhanAdadhikaM pote, dRSTvA babhUva kopabhAk // 11 // ___ artha:-tenA kahevA pramANe sarva vastuo noMdhIne jagAta lIdho, paNa. lakhAvyAthI vahANamAM vadhAre vastuo joine sahasrAMka kopAyamAna thayo. // 11 // . sayenaM bandhayadhvaM ca zreSThinaM daanntskrm| zolkikazca hi bho lokAH! ityAdizat samAnuSAn // 12 // ___ arthaH-are mANaso ! dANacorI karanAra A zeThane turataja bAMdho ? ema te dANanA adhikArI sahasrAMke potAnA mANa sone hukama karyo. // 12 // M dRDhaM badhvA tadAdezAd mRgAkaM tasya sevakaiH / khagRhe ca samAnItaM muSitvA tattaraNDakam // 13 // ||| // 45 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 46 // artha-te hukamathI tenA nokaroe mRgAMkane majabUta bAMdhyo ane vahANamAthI la~TIne ( sarva vastu) ghare lAvyA. // 13 // || // caritram krodhenA'ruNamAkRtya locanamavadatpunaH / yaSTimuSTiprahAraizcainaM mArayata bho janAH! // 14 // ___ artha:-krodhAvezathI lAla AMkho batAvIne sahasrAMka vAraMvAra kahevA lAgyo ke are mANaso ! A zeThane lAkaDI muSTi vigere prahArathI mAro? // 14 // mama citte mahAnkopo varttate bho vicakSaNa! kiM karomi paraM svAmi-nna mokSye tvAmataH param // ___ artha:-he vicakSaNa ! mArA hRdayamAM ati kopa Avyo che tethI zuM karUM ke tane choDI zakuM tema nathI. // 15 // .. ityuktvA sahasAko'so cacAla nijamandire ! poteza ! bhojanaM ramyaM kariSyase hi magRhe // 16 // arthaH-ema kahIne sahasrAMke potAne ghare cAlavA jatAM pUjyu ke he vahANapati ! tamo mAre tyAM manohara bhojana karazo ? // tenoktaM mAMDavInAtha ! vAJchitaM kathitaM tvyaa| tataH so'pi ca tatsAI bhojanAya gataH khalu // yataH__ arthaH-zeThe kIdhuM ke he dANanA adhikArI ! bahu sAraM, Ape yogya kI , ema kahI zeTha paNa tenA sAthe bhojanamATe gayo. // 17 // kayuM che keabhimatamahAmAnagranthiprabhedapaTIyasI, gurutaraguNagrAmAmbhojasphuTojjvalacandrikA / // 46 // P.P.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 47 // gaa| vipulavilasallajjAvallIvitAnakuThArikA, jaTharapiTharI duSpUreyaM karoti viDambanAm // 18 // .. || . arthaH -jethI abhimata moTA mAnarupa graMthinA bhedanamAM catura, ati moTA guNanA samudAyarupa kamaLane vikasita karavAmAM | ujvala caMdrikAsarakhI, moTI suzobhina lajjArUpa valline vidAraNa karavAmAM kuhADIrupa, A duHkheM pUrAya evI peTarupa peTI viDaMbanA kare che. // 18 // sahasAGkaH khahastena cakArA'tha subhojanam / ghRtapUraiH samAyuktaM prANinAM madhuraiH sadA // 19 // ___ arthaH-bAda sahasrAMke potAne hAthe prANione hamezAM madhura evaM ghRtathI taraboLa kareluM bhojana banAvyu. // 19 // taptiharaizca sattAraiH kuSmANDapAkakairvaram / modadaM satataM ramyaM siMhakesaramodakaiH // 20 // arthaH-tApane haravAvAlo evo uttama koLAMpAka tathA anupama siMhakesarIA lADu tAjA ane khuza kare evA turata banAvyA. // 20 // sarvapakvAnnasaMyuktaM surANAM surabhi dhruvam / haramazeSarogANAM kalitaM lApanazriyA // 21 // yataH___ artha:-sarva pakvAnothI mizrita karela tathA kharekhara devatAone paNa sugaMdhi ApanAra, temaja sarva rogane haravAvALI | // 47 // / / evI lApasI paNa banAvI. // 21 // kayuM che ke P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 48 // - dugdhaM godhUmacUrNa ghRtaguDasahitaM nAlikerasya khaNDa, drAkSA-khajUra-suNThi-taja-maricayutaM / pezalaM nAgapuSpam / pakkaM tAne kaTAhe talavitamatulaM pAvake maMdakAnto, dhanyA hemaMtakAle pracuraghRtayutA bhunyjtelaapnshriiH|| 22 // arthaH-dUdha, ghauMno loTa, ghI, goLasahita nAlIeranuM khamaNa, drAkSa, khajura, suMTha, taja, marI ane nAgakesaranA puSpoe karI yukta, nathI dekhAtuM taLaM jenuM evI tAMbAnI kaDAimAM maMdAgnithI pakAvelI ane ghaNA ghIthI yukta lApasI hemaMtaRtumA je mANaso khAya che te mANaso dhanya che. / / 22 // nirmalakSIrasatkhaNDa-prAjyAjyapUrvikAnvitam / praviSTA'ndho-vidAlibhyAM rAjitaM doSavarjitam // ___ arthaH-nirmala kSIrathI sApha karela che khAMDa tathA ghIthI paripUrNa karela che evA mAlapuDA, mITho bhAta tathA caDI dALa | vigere doSavarjita rasoithI tene raMjita karyo. // 23 // itthambhUte manojJe ca kriyamANe subhojane / pUrvaH svAdastadA prAptaH mRgAGkenA'tibuddhinA // 24 // ___ arthaH-evI rotarnu uttama bhojana karavAthI buddhizAlI mRgAMkane prathamanA vakhatano svAda Anyo. // 24 // // tenAsvAdena citte ca kumAro'vagamattadA / iyaM padmAvatI cAsti kiMvA nAsti ca vallabhA // 25 // // 48 // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 49 // // arthaH-te svAdathI mRgAMka manamAM vicAratA lAgyo ke A zuM mArI strI padmAvatI na hoya ? // 25 // | caritram | yA tu mayA vane muktA samAyAtyatra sA katham ? / eSastu zaulkiko nUnaM nararUpeNa dRzyate // 26 // ____ arthaH-are! jeNIne meM vanamA choDI dIdhI che te ahiM kyAthI hoya ? A to kharekhara puruSarUpadhArI jagAtano uparI che. // 26 // so bhavyaM bhojanaM bhuktvA vacasetyavadattataH / mAM sahasAGka ! muJcasva kRpayA dInamandiram // 27 // ___arthaH-uttama bhojana karyA bAda mRgAMke tene vinaMti karI ke he sahasrAMka ! garIbAinA ghararupa evA maneM kRpA karIne choDa ? // 27 // zreSThinaM taM kalAdhAma-sahasAGkaH prajalpivAn / yAvatvaM jIvasi bhavya! tAvatpAN na mucyate // 28 // ___ arthaH-kalAvAna sahasrAMke te zeThane kIdhuM ke he bhavya! jyAMsudhI tuM jIve che tyAMsudhI tAruM paDakhaM chor3I zakuMtema nathI. mRgAGka! tvaM sadA dIna-mantumAnasi me bhRshm| tenAhaM tADayiSyAmi mahaddaNDena pANinA // 29 // artha:-he mRgAMka! sadA dIna evo tuM mAro ghaNo aparAdhI cho, tethI mArA hastarUpI moTA daMDathI tane huM mArIza.. zreSThinaM bandhayitvova tADayantu puro dhRtam / etAdRzI mukhe bhIti-madarzayat punaH punaH // 30 // 49 // PP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // caritram // 50 // ___arthaH-" A zeThane uMce TAMgo ane mAro" evI bIka moDhethI vAraMvAra ApavA lAgyo. // 30 // nRpeNa nijakarNAnte etatsarvaM yadA zrutam / muJcApitazca vegena mRgAGkaH kRpayA tadA // 31 // ___ arthaH - rAjAnA karNasudhI A vAta jyAre pahoMcI tyAre turataja mRgAMkane dayA lAvIne choDAvyo. // 31 // nRpasya vacanAnmukto mutkalo vyaavhaarikH| pratijJAmiti nizcitya na gantavyaM mayA vinA // 32 // ___ arthaH-rAjAnI AjJAthI chuTA karelA te zeTha sAthe evI pratijJA karAvI ke mArA vinA tAre (kyAMya) jaq nahiM. // 32 // dAso bhUtvA mRgAko hi sa dainyamadadhat tdaa| anyatkRtyAni nIcAni cakAra so'pi sarvadA // 33 // arthaH-mRgAMka paNa dInapaNe sevaka thaine rahyo ane bIjAM halakAM kAma paNa hamezAM te karavA lAgyo. // 33 // ekasmin divase zreSThI karau niyojya sNsthitH| zaulkikena tadA dRSTo nayanotpannarAgataH // 34 // arthaH-eka divase hAtha joDIne te zeTha ubho, tyAre dANanA adhikArIe tenA tarapha rAga-mizrita nayanothI dRSTI karI. prasannacittaM vijJAya vijJaptimiti so'karot / tvamAzu dInasaMstyAya-madhunA muzca mAM prati // 35 // ___ artha:-tevu prasanna citta jANIne mRgAMke vinaMti karo ke, have Apa A dInane javA mATe turata choDI muko ? // 35 // ahaM yAvat ciraMjIvI tvAM na muJcAmi taavtH| mantumandiramadhyasthaM duSTadhIdhanadhArakam // 36 // " HA PP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 51 // ____ arthaH-(sahasrAMke kIdhuM ke) duSTa buddhivALA ane mArA aparAdharupI pAMjarAmAM pUrAyelA tane huM jIvIza tyAMsudhI / choDIza nahi. // 36 // || caritram matpadoryadi tvaM zreSThin ! shossyeghRtstplm| sadA tvAM sAdarAtsadyo muzcAmi grAmabandhanAt // 37 // ||86644 ___ arthaH-vaLI he zeTha ! jo tuM eka paLI ghI mAre page coLI Apa to hu~ tane AdarathI turataja grAma-baMdhanathI choDaM. aGgIcakAra sa zreSThI pUrvaM yad bhaNitaM vcH| pazcAt zayyAM mahAramyAM supto hi prati zaulkikaH // 38 // ___ arthaH-A vacana zeThe aMgIkAra karyu eTale sahasrAMka manohara zayyAmA suto. // 38 // . . tataH paraM mRgAko hi cakAra ghRtamardanam / itaH tavatastandrA zaulkikena kRtA parA // 39 // . .. arthaH-ane mRgAMka ghIthI mardana karavA lAgyo, daramyAna (sahasrAMka) kapaTa-nidrAthI sui gayo. // 39 // | padasparzavazAdAjyaM vigyaritaM ca bhAjane / atha zoSamupaiti na mRgAGkeneti cintitam // 40 // ____ arthaH-paganA sparzathI ghI unuM thavA lAgyu paNa zoSAya nahiM, tethI mRgAMke vicAyu ke, // 40 // ghoranidrAvazIbhUtaM jJAtvA zaulkikamuddhatam / pazcAd mRgAGkaveSThinA dattamAjyaM mukhe bhRzam // 4 // // arthaH-A dANano adhikArI ghoranidrAmA che ema jANIne zeThe te ghI potAnA moDhAmAM mukI dIdhuM. // 41 // // 1 // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ // MI sahasADrena sadyaskaM tataH krodhena jalpitam / re! re! raGka mahAraGka ! jaTharasyaiva pUrakaH // 42 // mRgAMka . arthaH-tyAre sahasrAMke krodha karIne kIdhuM ke are raMka! mahA raMka ! tuM to peTabharoja che. // 42 // // 52 // badhvAJjaliM mRgAko hi jalpati prtiduHkhtH| te'haM mahAparAdhIno yathA rucistathA kuru // 43 // . artha:-hAtha joDI mRgAMka duHkhathI bolyo ke huM Apano mahAn aparAdhI chu to Apane yogya lAge tema karo? // 43 // sahasAMkastadA jAtaH padmAvatI manoharA / racayitvA ca zRGgAraM navasatAdikamadbhatam // 44 // yataH ___ arthaH-bAda sahasrAMka paNa zoLe zaNagAra sajIne manohara padmAvatIrUpe thayo. // 44 // kayu cha keteam Adau majanacArucIratilakaM netrAJjanaM kunnddle| nAsAmauktikapuSpahAradhavalaM jhaMkArako npurau|| aGge candanalepakaM kucamaNiH kSudrAvalI ghnnttikaa| tAmbUlaM karakaMkaNaM caturatA zRGgArakAH ssoddsh||45|| * arthaH-prathama nahAvaM, sArAM lugaDAM, tilaka, AMkhamAM aMjana, be kuMDalo, nAkamAM motI, puSpano hAra, be jhAMjharo, aMge caMdanano lepa, kAMcaLI, nAnI nAnI ghugharIo, nAgaravelanAM pAna, hAthamAM kaMkaNa ane caturAi e zoLa zaNagAra strIonA che. pazcAtpraNamya sA bAlA mRgAMkamiti jlpivaan| te'haM mahAparAdhInI pAdopAnahasadRzI // 46 // // 52 // " . P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ paganI mojaDA mRgAMka caritram . // 53 // arthaH-pachI te bALAe mRgAMkane praNAma karIne kIg ke hu~ ApanI moTI aparAdhinI chu ane tamArA paganI mojaDI || jevI chu. // 46 // parasparaM svavRttAntaM zrutvA santoSamApatuH / nRpo'pyeti pravRttiM ca zrutvA hrssmupaagtH||48|| .. ___ arthaH-vAda paraspara potapotAnuM vRttAMta sAMbhaLIne teo harSita thayA, ane rAjA paNa A hakIkata sAMbhaLIne khuzI thayo. harSeNa to sukhaM pazcAd bhojayAmAsaturmithaH / nRpeNa cintitaM citte sutAM dadAmi saMprati // 49 // __ arthaH-ahiM teo harSapUrvaka sukha bhogavavA lAgyA, bAda rAjAe vicArya ke have hu~ Ane mArI putrI ApuM. // 49 // dharAdhIzena putrI sA samaM tena vivaahitaa| arddharAjyaM ca ratnAni svarNAni ca dado tataH // 50 // arthaH-tyArapachI rAjAe potAnI putrIne mRgAMka sAthe paraNAvI ane ratna, suvarNa sahita ardha rAjya Apyu. // 50 / / | dinAni kayapi sthitvA vArANasI cacAla saH / prAtaM ca tatpuraM ramyaM stokaireva dinairapi // 51 // arthaH-tyAM keTalAka divaso rahIne te mRgAMkakumAra vArANasI nagarI pratye cAlyo ane thoDA divasamA te manohara nagarImA Avyo. // 5 // | mAtRpitroH padadvandvaM natvA natvA'tirAgataH / cakAra milanaM pazcAt mRgAMko hi parasparam // 52 // // 53 // . P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka - caritram // 54 // ___ arthaH - tyAM mAta-pitAnA caraNa-kamalane ati premathI namIne mRgAMke paraspara milana karAvyu. / / 52 / / svavezmani sukhaM bhuJjan zreSThaH kusumasArasUH / tasthivAn lalanAdvandvaiH saMyutaH snehabhAjanaiH // 53 // arthaH-kusamasAra zeThano putra mRgAMkakumAra sneha karavAne yogya evI banne strIo sAthe potAnA mahelamAM sukha bhogavato thako rahyo. // 53 // itazca. tasyAM vArANasyAM makaradhvajo nRpaH / vartate vizvavizvezaH putraratnavivarjitaH // 54 // yataH- arthaH-te arasAmAM vANArasI nagarImA jagatpati evo makaradhvaja nAme rAjA putrarahita hato. // 54 // kemake ... gharaaMgaNaMmi masANaM jattha na dIsaMti dhUlidhUsaracchAyaM / - aDaMti paDaMti raDataDAiM do tinni DiMbhAi na dosaMti // 55 // artha:-je gharanA AMgaNAmAM be-traNa chokarA rakhaDatAM, paDatA raDatAM ane dhULathI AcchAdita thatAM dekhAtAM nathI te ghara | masANa jevu dekhAya che. // 55 // eko'pi yaH sakalakAryavidhI samarthaH, satvAdhiko bhavati kiM bahubhiH prasUtaiH / tArAgaNaH samudito'pyasamartha eva, candraH prakAzayati digmukhamaNDalAni // 56 // // 54 // // BP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 55 // ___ arthaH-saghaLAM kAryamA dakSa ane sattvavAna eka putra paNa ghaNA putro karatAM sAro, kemake asamartha evA tArAonA || samUha karatAM ekaja caMdra dizAone prakAzita kare che. // 56 // tena rAjJA mRgAsya vRttAnto mUlataH shrutH| tadeti cintitaM citte matputrIzo bhavatvayaM // 57 // ___ arthaH-te rAjAe mRgAMkanuM vRttAMta athathI iti sudhI sAMbhaLIne manamAM ciMtavyu ke A mArI putrIno pati thAya to sAru, vicintyeni nRpeNaiva svarAjyaM ca nijAM sutAm / atyADambarato datvA svayaM hi vratamAdade // 58 // ___ arthaH- ema vicArIne rAjAe potAnuM rAjya putrIsahita ghaNA ADaMbarapUrvaka mRgAMkane deine pote vrata aMgIkAra karyu pazcAnmRgAGkabhUpAlaH pAlayAmAsa rAjyatAM / anekabhaTasando haiH saMyutaH sAravikramaH // 59 // , arthaH-bAda mRgAMkabhUpAla paNa parAkramI evA aneka sAmaMtothI parivaryA thakA rAjya karatA havA. // 59 // kiyatyapi gate varSe graamopaantvnaantre| AgatA matipUrNAzca matisAgarasUrayaH // 60 // _____ artha:-keTalAka varSoM vyatIta thaye te nagarInA vanamA pUrNa mativALA matisAgara nAme sUrIzvara padhAryA. // 6 // tadetyuktaM vanAdhIzairgatvA mRgAHsannidhau / uttaritA vane santi matisAgarasUrayaH // 61 // arthaH-tyAre vanapAle mRgAMkabhUpAla pAse AvIne kayu ke vanamAM matisAgara nAme sUrimahArAja AvelA che. // 61 15 // P.P.AC. Gunratnasur M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMka | tatzrutvA hRSTamanasA mRgAlenaiva satvaram / dattAni vanapAlAya vastrANi bhUSaNAni ca // 62 // | caritram ___ artha:-te sAMbhaLIne harSita thayeluM che mana jenuM evA mRgAMkabhUpAle turataja vastra ane AbhUpaNo vanapAlane ApyA. || // 56 // tatazcacAla tatsthAnAta bhuupaalo'dbhutbhaavtH| saMyutaH sarvalokAMpairvanditvA niSasAda saH // 63 // ___ artha:-tyArabAda mRgAMkabhUpAla ati bhAvathI ane ghaNA loko sahita tyAM jaine bhUrimahArAjane vAMdIne yathAsthAne beTho. / / 63 // pazcAtsUrimahAramyA-mArebhe dharmadezanAm / zrotrayoH sukhadAM nityaM bhavyAmbhoruhabhAsinIm // 64 // ___ arthaH-bAda sUrimahArAje paNa uttama, karNane sukha AphnArI ane bhavikajanarUpI kamaLane vikasAvanArI dharma-dezanA ApavA mAMDI. // 64 // dezanAnte mRgAGgo'pi papraccha svAminaM prti| kathaM labdhA gatA lakSmIH punaH prApteti kAraNaM // 65 // ___ arthaH-dezanA bAda mRgAMkabhUSAle sUrimahArAjane pUchyu ke zuM kAraNathI mane maLelI. lakSmI gai ane pAchI pharIne te prApta thai ? // 65 // khAmyUce bhavavRttAntaM pure guNapurAbhidhe / haMsapAlAbhidho kSatrI patnI lIlAvatI varA // 66 // Jun Gun Aaradhak Trust || // 56 // P.P.AC. Sunratnasuri M.S.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // 57|| ___ arthaH-tyAre gurumahArAje paNa tenA pUrvabhavatuM vRttAMta koI ke-guNapura nAme nagaramAM haMsapAla nAme kSatrI raheto hato, IL tenI lIlAvatI nAme uttama strI hatI. // 66 // ekasmin vAsare tvaM hi paradezeSu jagmivAn / dhanopArjanakAryArtha-mutkalApya mRgekSaNAm // 67 // __ arthaH-eka divase haMsapAla strIne kahIne dhana upArjana karavAmATe paradezamA gayo. // 67 // bhramitaH sarvadeze tvaM nAtaM kiMcid dhanaM tvyaa| pazcAt tvaM pratisaMstyAyaM calitaH premapreritaH // 6 // ___ arthaH-sarva dezamA pharyo, paNa tene kyAMya dhana prApta na thavAthI memathI merAyelo evo te potAnA ghara tarapha pAcho vaLyo. mArge'pyAgacchatA dRSTaH zvetapuSpalAzakaH / tanmule khanite AptaM bhANDaM dravyasamanvitam // 69 // __ arthaH-mArgagAM cAlatAM teNe dhoLAM puSpovALu khAkharAnuM jhADa dIkheM, tenA mULamAM khodavAthI dravyathI bhareluM eka ThAma malyu. / / 69 // krameNa sadane gatvA kAntAyai bhANDamarpitam / sA prApa paramAnandaM vivekavinayAnvitA // 7 // __ arthaH-anukrame potAne ghare jaine strIne te ThAma Apyu tethI teNI paNa viveka ane vinayapUrvaka parama AnaMdita thai. tayA hi paramAnnaM ca kRtaM bhojanamuttamam / tasmin mAsopavAsI cA-jagataH sadmani punnytH||||||5|| P.P.Ac, GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka - // 58 // artha:-teNIe dUdhapAkanu uttama bhojana banAvyu, te arasAmAM temanA puNyodayathI mAsopavAsI sAdhu temane ghare || AvI caDyA. // 71 // tato bhUyo'rthayitvA ca pradattaM kSIrabhojanam / pazcAditi kubhAvazca jAto dattaM mayA vRthA // 72 // ____ arthaH-tyAre lIlAvatIe vAraMvAra prArthanA karIne te dUdhapAka vorAvI dIdho. pAchaLathI teNIne kumanoratha thayo ke meM phogaTa A (uttama bhojana ) ApI dIdhuM. // 72 // haMsapAlena tenApi kubhAva iti cintataH / dhik kAnte ! mAM hi muktvA ca pradattaM bhojanaM muneH|| arthaH- bAda haMsapAle paNa kumanoratha ciMtavatAM thakAM kIdhuM ke he bhiyA ! tane dhikkAra che ke mane mUkIne teM badhuM bhojana sAdhune ApI dIdhuM. // 73 // : .... punardvandvasya sadbhAvaH samutpannaH samaM hRdi / idaM vayaM kRtaM kAnte ! parasparaM prazaMsataH // 74 // . artha:-vaLI pharIne bannenA hRdayamA sadbhAva Avyo ke he piyA ! A uttama kAma thayuM, ema paraspara prazaMsA karavA lAgyA. samyaktvamUlamApanno krameNa gurusannidho / dharmakRtyAnvito jAto dvAvapi satataM tadA // 75 // ____ artha:-tyAravAda anukrame te bannee gurupAsethI samyaktva aMgIkAra kayu, ane banne hamezAM dharma-kRtyamA tatpara thayA. " // 58 // P.P.AC. GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka / tatasto ca surAgAre pAlayitvA nijAyuSam / jagmaturdo sadAkAro pUrvapuNyAnubhAvataH // 76 // // .... artha:- bAda te banne svAyuH pUrNa karIne pUrva karelAM puNyodayathI devalokamAM utpanna thayA. // 76 // .. // 59 // devalokAnmRgAGkatve-notpannaH zreSTino gRhe / lIlAvatyapi saMjAtA zreSThinaH sadane sutA // 77 // .. arthaH-devalokamAMthI cavIne tuM (kusumasAra ) zeThane ghare mRgAMkapaNe thayo, ane lIlAvatI paNa zreSTi-gRhe putrIrUpe thai. pUrvarAgeNa sambandho milito hi parasparam / pAtradAnAtsukhamApta-masukhaM tu kubhAvataH // 78 // ___ arthaH-pUrvanA rAgathI tamAro saMbaMdha paraspara malyo, pAtra-dAnathI sukha malyu ane kumanorathathI asukha prApta thyu.||78|| punaH sukhaM hi sadbhAvAt saMprAptaM vasudhAdhipa ! / dezanAmiti zrutvA sa dharma cakAra bhAvataH // 79 // . arthaH-vaLI he rAjana ! uttama bhAvathI pharIne mukha malyu. evI rItanI dharma-dezanA sAMbhalIne te mRgAMkabhUpAla bhAvapUrvaka dharmodyama karato havo. // 79 // .. jIrNoddhArapratiSThAdi jinabimba-jinAlayam / ityAdidharmakRtyAni cakAra dharaNIpatiH // 8 // ___ artha:-jIrNoddhAra, jina-biMba, jina-pratiSThA ane jina-maMdira vigere dharma-kRtyo mRgAMkabhUpAla karato havo. // 8 // || ekasmin samaye cyutvA dvAdaze hi divAlaye / dvAvapi duSTasaMsArAd jagmatuH sukhahetave // 81 // || // 19 // P.P. Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. mRgAMka // 6 // . artha:-samayAMtare mRgAMkabhUpAla ane tenI sI A duSTa saMsArathI cavIne mukhamATe bArame devaloke gayA. // 81 // | caritram punaH khargAt samAgatya bhuktvA ca mAnuSaM bhanaM / mRgAko muktigehe hi mAninyA saha yAsyati // 2 // athe:-vaLI svagethI cavIne manuSyabhava bhogavIne mRgAMkano jIva strI sahita mokSe jaze. // 82 / / / evaM vibhAvya bho bhavyAH ! dAnaM datta subhAvataH / pAtrApAtre yathA zaktyA nidAnaM sukhasantataH // arthaH-e pramANe jANIne he bhavya loko! pAtrApAtrano vicAra karIne zakti pramANe sukha-saMtatinA kAraNabhUta evaM dAna sadbhAvathI Apaq / / 83 // zrImattapagaNagagane gaganamaNivijayasenasUrIzaH / tasyAnukramapaTTe gururvijadevasUrivaraH // 84 // ' artha:-zrImattapAgaccharUpI AkAzamAM sUryasamAna vijayasenasUrIzvara nAme AcArya thayA, tenI pATe anukrame vijayadevasUrIzvara thayA. // 84 // tadgacche satataM jayantu sukhadAH zrIbhAnucandrAzciram / SaNmAsA'bhayadAyakAH kSitipatiM dillIpati pezalam // sadAgbhiH pratibodhya zAstrajaladheH pAraMgatA bhuutle| tIrthezA'karakArakA gatagadAH prAgbhA // // 60 // rapuNyotkarAH // 5 // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka caritram // 6 // :-temanI pATe uttama evA dillIpati ( akabara ) ne manohara vANIthI bodhIne cha mAsamadhi amArI paLAvanAra, zAstrarUpI samudrano pAra pAmelA, pRthvIpara rahelA tIrthonA karane choDAvanArA, gayA che rogoM jenA ane mahoTA puNyanA utka-! rSane karavAvALA temaja sukha ApanArA zrI bhAnucaMdropAdhyAya hamezAM jayavaMtA varto ? / / 85 // .. .. "tasya varyapadAmbhoja-zilImukhAnukAriNA / saparyAsaktacittena RddhicandreNa nirmitam // 86 // arthaH-temanA uttama evA caraNakamaLamAM Asakta citte bhramaracaM anukaraNa karanAra zrI RddhicaMdra (mahArAje ) A|| caritra racyu. // 86 // idaM vizve prasiddhasya bhAvAMmmoruhabhAkhataH / saccaritraM mRgAGkasya zlokAbhyAsanahetave // 87 // __ artha:-A jagatmasiddha ebuM ane bhAvarUpI kamaLane vikasAvanAruM zrI mRgAMkanuM caritra zlokanA abhyAsa mATe banAvyu. paNDitavrAjakoTI rairudycndrdhiidhnaiH| zuddhIkRtamidaM samyak caritraM cittasAtkRtam // 8 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAMka // arthaH-paMDitonA samUhamA mukuTasamAna, buddhirUpI dhanavALA evA zrI udayacaMdra (mahArAje ) cittane zAMta karanAraM A || caritram caritra samyakaprakAre zuddha kayu che. // 88 // // iti zrI mRgAGkacaritraM sArtha samAptam // // 62 // A graMthanI mULa prati tathA arthanI eka copaDI munimahArAja zrIvinodavijayajInA ziSya munizrI vIravijayajI mahArAja pAsethI maLela tethI temano AbhAra mAnI te uparathI yathAmati artha karIne prata AkAre amArA "sUryodaya pinTiMga presa-jAmanagara"mAM svaparanA zreyAthai chApI prasiddha karyo che.|| zrIrastu / lI. viThalajI hIrAlAla haMsarAja.. // // 6 // . P.PAC.Gunratnasuri M.S. Jun Sun Aaradhak Trust
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ ge o teo 25636636736************ // iti zrI mRgAMkacaritraM sAtha samAptam // REFENCE SORRECTOCOCKINCEST-KOREGLECRECORRECICC PARMAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Trust