Book Title: Jain Satyaprakash 1938 11 SrNo 40
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521540/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itIITUNITII/El/E LJETA ilitente :-- Da'.. taMtro cImanalAla gokaLadAsa zAha : kramAMka 40 : varSa 4: : aMka 4. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaina satya prakAza (maf Ta) vi--ca-darzana 1 zrI sUrIzvarasaptatikA : sA.. pro. vikrAiar : 250 2 prabhu mahAvIranuM tatvajJAna : A. bha. zrI. vijayalabdhisUri) : 258 ke takSazilA : mu. ma. bI. jJAnavijayajI : 26 4 gabhUtAne sthaLa paricaya : pre. hirAlAla ra. kApaDiyA : 2 5 jaina zAsanamAM itihAsa ane Agama pramANanuM sthAna : zrI sarva zAsanarasikapAsaka 6 zrI aratikumAla : mu. bha. zrI. yazebhadravijayavara : ra70 " virATa nagarIno prAcIna zilAlekha : mu, bha. zrI. nyAyavijayajI : 274 8 dabha paMcaka : A. . zrI vijayapAmyurika : 280 9 dhanapAlanuM Adarza jIvana : mu. bha. zrI. suzAlavijaya : 283 {" zAstrInAtha pratiSThApaka . zrIyuta bhaMvaralAlajI nAhaTA : 28 1 veda-zAka : mu. bha. zrI. suzIla vijaya : 289 12 navI-madada, vizeSAMka saMbaMdhI vadhu abhiprAya : 294-295 saMmAcAra, : 296nA sAme sthAnika grAhakone amadAvAdanA-sthAnika-je grAhaka bhAIonuM lavAjama AvavuM bAkI che tee amAro mANasa Ave tyAre tene lavAjama ApIne AbhArI kare ! - pU. munirAjone vijJapti - have comAsuM pUruM thayuM che tethI vihAra daramyAna mAsika vakhatasara ane kALAsara pahoMcADI zakAya te mATe dareka aMgrejI mahinAnI teramI tArIkha pahelAM, vihArasthAnI khabara amane maLatI rahe evI vyavasthA karavA so pU. munirAjone vijJati che, lavAjama sthAnika 1-8-1 bahAragAma 2-0-0 muvaka: narottama haragevina paMDayA, prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, mudrAna : yugadharma mudraNAlaya salApasa kesa reDa amadAvAda, prakAzanasthAna : kI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Namo tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayara majjhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM bhavvANaM maggayaM visayaM // 1 // zrI jaina satya prakAza : 40 : aMka 4 pustaka 4 vikrama saMvat 1995 : kAMtika vadI 8 vIra savata 245 magaLavAra : sana 1938 navembara 15 zrIsUrIzvara saptatikA ( zrI AcAryapadAstotrAparAbhidhAnA ) kartA - AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI ( AryAvRttam ) ( gatAMgathI cAlu ) jiyaguNaThANuvapase, paDirUvAivvahANaguNaNilaya | gAravasaNNAsala, cAIjogassarUvaNe davvAbhiggahayArI, uggamaNupAyaNovapaladae / saMjamavayaNapadaMsI virAhaNAdosaNIsaMgI pavvajjApaTThArasa - 'jugge je Na ppayacchae dikkhaM / NippAvajogavittI, sayayaM sUrIsare sarami 1130 11 // 31 // // 32 // // 33 // kAussaggapadose, sagadasamaraNe jiyANa borhate / pasaNamaMDalidose, micchattasamAhiThi virae sabalaNibaMdhaNaviraI, sikkhaThANovadaMsage viSNe / cattabhaMtaragaMThI, parIsahAvasaraNibbhIe samaNaguNAvalivarie, navakoDI suddhirakkhaNujjute / paDiletNApatte kAyakive vezyAsuddhi AyaraNAiyabhAve, NimmalayarajogasaMgaddAyaraNe / aDavIsaladdhilalie, pahAvage Namami Ayaripa // 34 // pAvastu parivajI, visohiguNadesame uyarahiyae / vijiyaMtarArivagrga, mohadvANAvilitaMge NANAI siddhaguNe, saMsaMte jIvabheyasaMdohe | saMtajiovasagge, viNayA jhApami sarIse // 35 // // 28 // // 29 // // 36 // ( apUrNa ) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIranuM tattvajJAna lekhaka:-mAcArya mahArAja zrI vijayadhiSThi ( kramAMka 30 thI cAlu ) putAna sAmA bheda tarIke vAvamanArAyasaNanuM vana vAca| jaina satya prakAzanA kramAMka 3mAMnA 2179-220me vane vAMcI gayA. have sattaramAM eka samayanusa saMsthAna che, jene a cAre taraphathI samAna mApa thavuM evA nIkaLe che. pakArAne beThalA purUSanA DAbA khabhAthI mA DIganuM, jAnA khabhAthI prabhA TIcaranuM, eka dvIpaNunI bIjA DIcananuM ane zisvI palAMra sudhInuM derIthI mApa zvetAM eka sarakhu Ave te samayanuma sasthAna kahevAya. A AkRti satra kRtithI zeAnika heAya che. AvI AkRtivALAethI lAka AkIya che, tethI A saMsthAnavALA lokanA bhAdarane pAme che, mATe e saMprati kahevAya. chatAMya mAtra jAne mATe ma vedhamanAro sadhAyunI jarUrata rahe che tema A sthAnanI jarUrata hetI nathI. kAraNa ke muktimAM poMcanAne pAra tapa, jaya ane viziSTa dhyAna vagere sAdhana mATe zArIrika LanI jarUrIAta rahe che tevI AkRtinI apekSA hetI nathI. eTale kacit upAdeyamAM paheluM saMdhayaNu Ave tema pahelAM saMsthAnanI jarUrata na hevI te tevuM upAdeya nathI. 18-19-20-21, e cAra bheda prazasta vaNu-gaMdha-rasa ane sparzanA thAya che. te paNa dareka jIvanane gamatA tema puchyuM prakRtimAM che. amulapu e bAnIrAmA bheda che. ' na haLavu, na bhAre ' e puNya prakRti anubhavasiddha che. vaLA hoya te tulanI jema havAthI paNa uDI jAya ane bhAre DrAya to ubhuM ya na thavAya mATe agurU badhu meM atyu thavAthI, purAnA bAvIsamA bheda che. dharAvAta nAmAmAM ke je vadhu khAte tenI sAme na thaI zake, tene joine ja pAcho paDe te puNyanA tevIzameA bheda che. cevIzamA zvAsa nAmaka mAM puNyapaNu spaSTa ja che. sArI rIte zvAseAzvAsanI gatithI pratimAM zAntinI ati navA kare che, tyAre tenuM trima sva, duHkhamaya vAvavuM hatuM karI muke che. jyAMsudhI zvAsa tyAMsudhI chavana. chAna che mane vhAlu che te tenuM sAdhana zvAsa priya kema na hoya ? mATe te puNyaprakRti gaNAya che. Atapa nAmanuM lakSaNa A pramANe che: strapatoDanukaLAnAM zIrAnamuTyaprayoga, dharma sAtavanAma ! svabhAvathI ja anu! zarIrane uSNatA ApanAra zu khAtara nAmane tya che. ane te sUryanA vimAnamAM rahelAM pRthvIkAyanA kathanA hoya che. nAnAgAmanu prakAzaprayojakaM karma udyotanAma, tatha ytidevottrkriycndrgrhtaaraarabArInAma zIne anuSya prakArA ApanAra gu udyota nAmakamathI thAya che, te sAdhu ane devanA uttara vaikriyamAM candra, graha, tArA ane ratnAdimAM hoya che. prAstA manahetuH karma zubhakhagatinAma / jAtiliGgAGgapratyaGganAM prati niytsthaapnaapraznotara karma nAMganAma! je kathI mArI pAva hoya te karmane jhulma mati nAma Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *+ 4 ] prabhu mahAvIranuM tattvajJAna ( 259 ] kahe che, ane nnatti liMga aMga pratyagAnuM je sthaLe joe te sthaLe yeAjana, nirmANa nAkathI thAya che. e prakRti puNyapravRtti kaDavAya te svatasiha che. uSNAdyabhitaptAnAM sthAnAntaragamanahetubhUtaM karma sanAma 1 / cakSurveca zarIraprApakaM karma bAdaranAma 2 / svayogyaparyAptinirvartanazaktisaMpAdakaM karma paryAptanAma 3 / pratijIvaM pratizarIrajanakaM karma pratyekanAma 4 | zarIrAvayayAdInAM sthiratvaprayojakaM karma sthiranAma 5 uttara kAya niSThazubhatvaprayojakaM karma zubhanAma 6 / anupakAriNyapi lokapriyatApAdakaM karma saubhAgyanAma 7 / karNapriya sparapatyaprayojakaM karma sudharanAma 8 vacanaprAmANyAbhyutthAnAdiprApakaM karmA''deyanAma 9 / yazaH kIryudayaprayojakaM karma yazaHkIrttinAma 10 / [ ekadiggamanAtmikA kIrtiH sarvadiggamanAtmakaM yazaH, dAnapuNyajanyA kIrtiH zauryajanyaM yaza iti yA | ja taDakA, TATa ane bhayAdinA kAraNe eka ThekANethI khIje ThekANe gamana karavAmAM hetu bhUta je kama te trasa nAmaka kahevAya che. du:khathI sukha bhaNI preraka hovAthI A puNya prakRti che. cakSuthI joI zakAya tevuM zarIra je kathI maLe te bAdar nAmakama kabAya. potapotAne gsa pabrinI ktinuM saMpAdana pIpta nAmanuM puSa che. kAraNake ApaUpna avasthAmAM jaladI maraNa Ave ane ahI prApti pU karyA sivAya AAle ja nahIM eTale tenI Ae dIrSAnI che, eTale puSpaprakRti hoya te svabhAvika che. dareka jIvane judA judA zarIra ApanAra je kama hoya te pratyeka nAmakama kahevAya che. zarIranAM avayavo Adi je vaDe sthira thAya te sthira nAmaka puNyamAM gaNAya te vyAjabI che. zarIranA uparanA bhAgamAM zubhapaNuM sthApagAra krama nAma che, ane temAM purNapaNe pratyakSa anubhavAya che. jema kAI AdamI pagamAM mastaka jhukAve yA kheALAmAM muke te iSTa gaNAya che, jyAre adhaHkAyanA paga vagere avayava lagADe te aniSTa lAge che. AthI siddha thAya che ke zarIranA uparanA avA puNya prakRtimAM gaNAya to vAMdho nathI. kAI paNa prakAranA upakAra nahI karanAra hAvA chatAMye lAkapriya banAvanAra kama saubhAgya nAmakasa nAmanI puNyaprakRti kahevAya che, temAM hatu ApavA jevuM kaI paNa nathI. karNapriya svara cokanAra karma suvara nAmakama kahevAya che ane te puNya prasiddha ja che. Adeya nAmanI puNyaprakRtithI jIvanuM vacana AdaraNIya thAya che ane lekA tene sAre! satkAra kare che. je kathI yaza tathA katinA udaya thAya te yazati nAnanuM puNyakama kahevAya che. eka dizAmAM gamana karanAra prati kahevAya che ane sarpa zAmAM bAdhaka yaza ! rekhAya che. ) pUrvanA DA vIza bhedamAM trasa darzakanA A daza bhedo meLavatA ADatrIza bhedo thAya che. devabhavanivAsakAraNAyuH prApakaM karma devAyuH / manujabhavanivAsanidAnAyu:prApakaM karma manuSyAyuH / tiryagbhavanivAsa hetvAyuHprAptijanakaM karma tiryagAya / aSTamahAprAtihAryAdyatizayaprAdurbhavananimittaM karma tIrthakaranAma // je karmonA kavI deva manuSya ane nicanA Ape. maLe che. vara manuSya ane ( jue pAnuM 264 ) Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ takSazilA [ takSazilA saMbaMdhI jaina zAstrAnA ullekhanI TUMkI noMdha] lekhaka : munirAja zrI jJAnavijyajI zrI. paryuSaNa parva vizeSAMka"mAM pUjya munirAja zrI jJAnavijayajI mahArAje lakhela "jaina tIrtho' zIrSaka lekhamAM takSazilA saMbaMdhI phalekha karyo che. keTalAka sajane taraphathI A ullekha nirAdhAra hovAnI sUcanA maLatAM ame A mATe pU. mu. zrI jJAnavijayajI mahArAjane pUchAvatAM, teozrI taraphathI amane khabara maLyo che ke teozrIe takSazilA saMbaMdho eka AkhuM pustaka taiyAra karyuM che, jemAM takSazilAne jene sAyane saMbaMdha vizada rIte carcA che. banI zake te takSazilA sudhI vihAra karIne jAte e badhuM joyA pachI e pustaka pragaTa karavAne temane vicAra hovAthI e pustaka prasiddha thavAmAM vilaMba lAgaze. daramyAna prastuta carcAnuM samAdhAna thaI zake e AzayathI jaina graMthomAM jyAM takSazilA saMbaMdhI hakIkata Ave che enI saMkSipta noMdha teozrIe lakhI mokalI che, je ame ahI pragaTa karIe chIe. taMgI. takSazilA jainonuM sauthI prAcIna tIrthasthAna che. bhale tyAM koI tIrthakara mahArAjanuM pAMcamAMthI eka paNa kalyANaka na thayuM hoya, chatAM A sthAna A yuganuM mahattvanuM tIrtha sthAna che. bhagavAna zrISabhadevajIne se putra hatA. temAM bhArata ane bAhubali be mukhya hatA. bharatane ayodhyA (vinItA)nuM rAjya maLyuM hatuM. ane bAhubali takSazilA ane hastinApuranA rAjA thayA hatA. "vasudevadiMDI' jevA prAcIna graMthamAM lakhyuM che ke " yaduvaM4i hathi -tAkSasarAmI" (vasudevahiMDI; pR. 186) AvI ja rIte "vividha tIrthakalpa'mAM zrIhastinApura ka95mAM ullekha maLe che ke "vAsTio taphariA yioor'' AvI ja rIte "navapada bRhadavRtti' ane 'trivaSTi zalAkA purUSa caritra parva 1mAM paNa ullekha che ke bAhubali takSazilAnA rAjA hatA. - have takSazilA tIrtha kayArathI banyuM te joIe. bAhubali takSazilAnA rAjA hatA. prabhu zrI kaSabhadevajIe dIkSA lIdhI ane chadmastha dazAmAM vihAra karatA karatA te takSazilAnA udyAnamAM padhAryo, bAhubaline vanapAle samAcAra ApyA. bAhubali pitAjInuM Agamana sAMbhaLI bahu ja prasanna thayA ane bIje divase prAtaHkAle potAnI samasta rAjyaRddhi sahita vaMdanA karavA javAno vicAra karyo. paraMtu temane A maratha manamAM ja rahyo ane prabhu te prAtaHkAlamAM anyatra vihAra karI gayA. bAhubali pitAnI rAjaRddhi sahita moDA moDA prabhujIne vaMdanA karavA udhAnamAM AvyA. tyAM prabhujIne na jovAthI udyAna pAlakane pUchayuM. teNe kahyuM, prabhu te hamaNAM ja vihAra karI gayA. A sAMbhaLI bAhubaline atIva duHkha thayuM; pitAnI bedarakArI ke pramAda mATe atIva kheda thaye. A www.jainelibrary.o Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ takSazilA [21 ] vakhate temanA maMtrIe kahyuM ke he deva ahIM AvelA svAmIne (prabhujIne) joyA nahiM evo zeka zA mATe kare che? kemake te prabhujI te haMmezAM tamArA hRdayamAM vAsa karIne rahelA che. vaLI ahIM* vaja, aMkuza, cakra, kamala, svaja ane matsyathI alaMkRta cihnathI bhAvavaDe svAmIne ja joyA che ema mAna. maMtrInAM A pramANenAM vacane sAMbhaLI aMtaHpura ane parivAra sahita sunaMdAnA putra bAhubalie prabhunA te caraNa biMbane vaMdanA karI. A caraNa biMbane have pachI keI atikramaNa na kare, A punIta pagalAMne keI na ulladhe e udezathI tyAM ratnamaya dharmacakranI sthApanA karI ane khUba bhaktithI tenI pUja 30. tAme para 'yathA rAjA tathA prajA" anusa25 rI maahitbhAvathI pUjA karI jethI tyAM puSpane nAne pahADa thaI gaye. trizaSTi zalAkA purUSa caritra parva 1 sarga mAM A saMbaMdhI vistRta vivecana che. meM te saMkSiptamAM sAra mAtra Apyo che. pAcakanI pratIti khAtara te mUla kSeke A sAthe ja ApuM chuM : svAmI samprApa sAyA nikuMjamiva kuJjaraH / bahalImaNDale bAhubalestakSazilApurIma // 335 // tasyAzca bahirudyAne, tasthau pratimayA prabhuH / gatvA ca bAhubalaye, tadAyuktairya vedyata athA'dikSat purArakSa, kSamApatistatkSaNAdapi / vicitra hadRzobhAdi, nagare kriyatAmiti || 337 / / bhagavadarzanotkaNThArajanIjAnisaGgamAt / puraM tadAnImunnidramabhUt kumudaSaNDavat // 342 // prAtaH svaM pAvayiSyAmi, lokaM ca svAmI darzanAta / itIcchato bAhubaleH, sA'bhUnmAsopamA nizA // 343 / / tasyAmISadvibhAtAyAM, vibhAvaryA jagadvibhuH / pratimA pArayitvAgAta, kvacidanyatra vAyuvat // 344 // X // 367 // avarUhya kariskandhAda vainateya ivA'mbarAt / chatrAdiprakiyAM tyaktvA, tadudyAnaM viveza saH vyomeva candrarahitaM, sudhAkuNDamivA'sudham / tadasvAbhikamudyAnamapazyadRSabhAtmajaH kka nAma bhagavatpAdA nayanAnandadAyinaH ? / ityapRcchadatucchecchaH, sarvAnucAnapAlakAn / tepyUcaH kizcidapyagre, yAminIya yayau vibhuH / yAvat kathayituM yAmastAvad devo'pyupAyayau hastavinyastacibuko bAdhyAyitavilocanaH / Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaina satya prakAza athedaM cintayAmAsa tAbhyaMstakSazilApatiH svAminaM pUjayiSyAmi, samaM parijanairiti / manoratho sudhA me'bhUd hRdi vIjamiyogare ciraM kRtavilaMsya, lokAnugrahakAmyayA / dhigiyaM mama sA jajJe, svArthabhraMzena mUrkhatA dhigiye vairiNI rAtridhiniyaM ca matirmama | antarAyakarI svAmipAda vibhAtamavyavibhAtaM bhAnumAnapyabhAnumAna dazAvavyadRzAveva pazyAmi svAminaM na yat atra pratimayA tasthau rAtriM tribhuvanezvaraH / ayaM punarbAhu saudhe zete sma nimrapA atha bAhubaliM dRSTvA, cintAsantAnasaGkulam | uvAca sacivo bAcA, zokazalyavizatyayA atra svAminamAyAtaM, nApazyamiti zocasi / ki deva! nityavAstavyaH sa eva hadi yasya ne ? kulizAGkuzacakrAbjadhvajamatsyAdilAgi chataiH / rahe: svAmipadanyAsairdRza: svAmyeya bhAvataH bhuti svAminastAni padavimbAni matiH / sAntaHpuraparIvAraH sunandAsraravandata padAnyetAni mA smA'tikrAmat ko'pIti buddhitaH / dharmacakraM ratnamayaM tatra bAhubalirvyadhAt aSTayojanavistAraM taba yojanamucchritam / sahasAraM babhau vimyaM sahasrAMzorivA'parama trijagatsthA minastasya prabhAvAdatizAyinaH / samastatkRtamevaikSi, duSkaraM pusadAmapi tattathA'pUjayat rAjA, puSpaiH sarvata AhateH / samajha yathA paura, puSpANAmi parvataH tatra pracarasaGagItanATakAdibhirudbharam / nandIzvare zakra iva sa cakre'STAhnikotsavam ArakSakAnarthakAMsa tatrA''dizya vizAMpatiH / namaskRtya ca kRtyajJo jagAma nagarI nijAma [ 292] / / 370 // // 371 // // 375 // || 376 // / / 372 / / // 373 // // 374 // // 377 // // 378 // / / 379 / / 11 320 11 // 381 // [2x / / 382 // // 383 // // 384 // // 385 // A ja vAtano ullekha Avaka niyukitamAM paNa che. Avasyaka niyukita upara, mahAna graMthakAra mAkinI mattAsanu AgAma zrI smirinane TIkA thI. che temAM vistArathI khUlAso ApyuM che. temAM paNa zrI RSabhadeva prabhujInuM tazilAmAM gamana, bAhubalinuM bIje divase vaMdanA karavA juM, ane prabhunAM na na thavAthI dharma . Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 4] narAlA [ 213 ] cakranuM sthApana karavuM darda vadhyuM che. "sAthe manuM varSa sthi, te stra rayaNAmayaM jovaNaparimaMDalaM paMcayojaNasiyadaMDa " huM gameya samitidAya prakAzita zrI Avazyaka niyukita, zrI haribhadrasUrijI kRta TIkAvALuM. pR. 145-147 mUla gAthA 322. ) zrI bAhubalijIe pAtAnA pitA zrI RSabhadevanAM pagalAM upara je dharmacakra stUpa banAva te bhAratIya ItihAsamAM stUpanI prathama ja racanA huM keke tamanuM khA prAcInamAM prAcIna tIyasthAna chaeN. A dharmacakrano ullekha Agama zAo, prAcIna dhagayA-so ane nAMgIna grupomAM pazu maLe che. dhamacAnuM nAma Ave eTake taziyA ja samajavI mATaluM ka dhacakranuM mahattva che. sauthI prAcIna zrI agArAMga sUtra dha cUlikA, niyukti bau zilAMka ra7 kRta vRtti sarita cyAgagAya samitidAna prakAzana, pR. 4184198 i * ahIM mULamAM janmavata " pADe che tenA apa TIkAkAro zivAMkaLie tAzamAM dharmacakra " kheta Ape che. AvI ja rIte opaniyukitamAM paNa che. jUo gAthA 119. nizIthacU Ni aprakAzitamAM paNa " haLavAM 'no ullekha che. mahAnizIyasatra prakAzita 1. 435 mAM che ke dharmacaE maMtraLa tyAM paNa takSazilAnuM dharmacakra ja lIdhuM che. ratnasAra bhA, 2, pR 18 thI 23ra prakAzitamAM zrI mahendraprabhasUrijIe takSazikSAnA dharmacakranuM varNana ApyuM che. te dhamatirtha majJanittipcrvohitye, " AvI ja rIte susiMd kuvalayamAlAmAM paNa takSazilAnuM ane suMdara dharmacakranuM varNana che, vikramanI prathama rAbdImAM thayelA ane zrI zatruMjya tIyanA uddhAraka te bhAva DazAhanA putra jAvaDazAha zrI zatruMjaya mahAtIrthAMmAM birAjamAna karavA mATe takSazilAmAMthI zrI hareSa prabhunuM maMdara vizALa bhavya jinabiMba laI gayA hatA. ( jI. ka zrI rAtruMjaya mahAtmya saM 14. ) babAjInA thI te gAthAo ahIM nathI ApI. nagarI zAkhA pazu chAzilAnA eka purA pADAcAnAgI ja nIkaLo che. * zrI jaina satya prakAyA paNa pa vIkamAM zrI mAdevasUriSThano paricaya ApatAM takSazilA mATe muni zrI nyAyavijayajI paNa A pramANe lakhe cheH X * temanA samayamAM takSazilAmAM pAMcanA nivatyu hatAM ane tyAM merI saMkhyAmAM jenA rahetA hatA. eka vakhata tyAM bhayaMkara mArIne ga ATI nIkaLyo. tyAMnA zrIsarpa devInA kahevAthI te samaye naDAlamAM birAjamAna zrImAnadevara pAse vIracaMda 66 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 216] zrI jana satya prakAza [varSa : nAmanA zrAvakane takSazilAmAM padhAravAnI vinaMti karavA mokalyo " x x " rijIe takSazilA na jatAM roganI zAnti mATe laghuzakti stotra' banAvIne ApyuM, ane e rAtranA jApathI maMtrelA jaLanA chaMTakAvathI upadravanI zAnti thavAnuM kahyuM. zrAvake takSa zilAmAM ja te pramANe karyuM eTale tyAM zAMti thaI gaI. devIoe te zrAvakane kahyuM hatuM ke traNa varSa bAda takSazilAne bhaMga thavAnuM che, tethI ghaNu kharA bhAvake jinamUtio vagere laIne anyatra cAlyA gayA. traNa varSe takSazilAne nAza thaye, ane temAM ghaNAM jinamaMdire nAza pAmyAM. keTalIka jinabhUti e paNa TAI gaI. zrI prabhAvaka caritrakAranA ullekha pramANe tyAMthI dhAtunI ane bIjI keTalIka mUrtio maLI Ave che. A ullekha kalpanA ke anumAna nathI, takSazilAnA khedakAma daramyAna samrATa saMpratie banAvarAvela kuNAlatupa, tathA jaina mUrtio nIkaLI che. - takSazilA jenonuM tIrthakSetra ane vidyAkSetra hatuM. paradezIonA vAraMvAra humalAthI takSazilAnuM gaurava khaMDita thayuM hatuM. takSazilAnuM dhamacaka bahu prAcIna che." 'bAdamAM caMdraprabhunuM dharmacakrarU5 tIrtha dhAma takSazilA banyuM hatuM. enuM gaurava ghaTatAM te bauddhonA hAthamAM gayuM. bauddho paNa tene caMdraprabhunA bodhisatva tarIke gaNatA hatA, Aje paNa e takSazilA purAtattva premIo mATe tIrthadhAma tulya gaNAya che." A prAcIna tIrthasthAnane vigatavAra itihAsa tyAM jaine jovAnI amArI IcchA che. je paMjAbamAM javAnuM thayuM te ame takSazilAnAM darzana avazya karIzuM ane tene saMpUrNa itihAsa jarUra prakAzita karIzuM evI bhAvanA che. eTale vadhu pramANenI tyAM sudhI pratIkSA karavAnuM sUcavI ahIM ApelAM pramANane vAcako egya nyAya Apaze evI AzA rAkhuM chuM. ( 259mA pAnAnuM anusaMdhAna ) tiryaMca Ayu nAmanI puNya prakRti kahevAya che. temAM tiryaMca gatinA AyuSyane puNyaprakRtimAM levAnuM kAraNa eTaluM ja che ke te AyuSya prApta thayA pachI choDavAnuM mana thatuM nathI, kIDAne paNa maravuM gamatuM nathI. je sthaLe maraNa bhaya utpana thato hoya te sthaLethI ekadama bhAge che, mATe tenuM AyuSya karma tene priya hovAthI puNyakarma gaNAya che. ATha mahAprAtihAryAdi atizane pidA karAvanAra karma tIrthakara nAma karma kahevAya che, jenA udayathI traNa bhuvanane paNa mAnya thAya che. jana gAminI dezanA vaDe jagatanuM parama kalyANa karanAra A karma parama puNyaprakRti che. kAraNa ke ekatAlIza puNya prakRtie pAmyA chatAMya saMsAranI rakhaDapaTTIthI dUra thavAtuM nathI. tyAre A puNyaprakRtine viSAkathI anubhava karanAra te ja bhavamAM mukita pAme che. A puNyaprakRtinuM vizatisthanAka tapa kAraNabhUta che. mahAna tapasvIo A padane meLavI zake che e ja enA paramANamAM kAraNa che. ( apUrNa ) 1 jue "megesthanIjhanA samayanuM hinda' temAM takSazilAne nakazo Apyo che ane kusustupa batAve che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMbhUtAno sthaLa paricaya lekhaka-. hIrAlAla rasikadAsa kApaDIyA. ema. e. dvAdazAMgImAM sthApanA dRSTie prathama sthAna bhogavatA AyA (saM. AcAra ) nAmanA aMganI zrI.zIlAcAyaeN je sthaLamAM TIkA racI che tenuM "gaMbhUtA' nAma che ema e TIkAnI keTalIka mudritara temaja amudrita patio uparathI joI zakAya che. A "gaMbhUtA" te kayuM sthaLa che e saMbaMdhamAM aneka vidvAnoe pitAne abhiprAya vyakta karyo che. jemake che. bIlara (Bihler) che. piTarsana vagere yuropIya vidvAnoe "gaMbhUtA' te "khaMbhAta' evo nirdeza karyo che. evI rIte bombe gejheTIara haiM. 1, bhA. 1, gujarAtano itihAsa, pR. 123 mAM " gaMbhUtA' e "khaMbhAta nuM prAcIna nAma che e nizvayAmaka ullekha koI kAraNa ke pramANa ApyA vina karAve che. vizeSamAM jItapasUtranI saMpAdakIya prastAvanA (pR. 12 )mAM nIce mujabanI paMkita jovAya che-- A utAre zIlAcAyaeN TIkAne A bhAga gupta saMvat 772 nA bhAdaravA sudI pAMcamane divase gaMbhUtA (khaMbhAta)mAM pUro karyo ema jaNAve che.'' - A paMkitamAM kauMsamAM je "khaMbhAta' lakhela che te uparathI enA lekhaka mahAzaya "gaMbhUtA'ne "khaMbhAta' gaNatA hoya ema anumanAya che. have "gabhUtA? te khaMbhAta nathI' e ullekha karanArAone huM nirdeza karIza. vasaMta patranI carcAmAM sva. zrIyuta tanasukharAme gaMbhUta nAma khaMbhAtanuM hoI na zake ema lakhyuM che kharuM, paraMtu tyAre e kayuM sthaLa che te jaNAvyuM nathI. e saMbaMdhamAM ' gRjarAtanuM pATanagara amadAvAda " vagerenA ktA zrIyuta ratnamaNirAva bhImarAva dvArA racAyela khaMbhAtano itihAsa (pR. 15) prakAza pADe che. tyAM kahyuM che ke gaMbhUtA e khaMbhAtanuM prAcIna nAma nathI e nirvivAda che. vanarAjanA samayanA zIlaguNasUrinA AcArAMga satranI TIkAmAM janmatAtha AvavAthI uccAra sAdRzyathI A bhUla De. nyUlara Adie karelI jaNAya che. mUtAnA ullekha prAcIna sAhityamAM 1 Ane zIlAMkari, tattvAditya ane zIlagusUri tarIke paNa keTalAka oLakhAve che. 2 jue zrI siddhacakra sAhitya pracAraka samitinI AvRtti ( pattAMka 288 a ) 3 jItakapasUtranI saMpAdakIya prastAvanA (pR. 12 )mAM noMdhela prati. 4 prastuta lekha nIce mujaba che:"sholaacaayeNnn kRtA gambhUtAyAM sthitena TIkaiSA " * - e khaMbhAtane katihAsa' (pR. 15) 6 AnA 14mA pRpamAM sUcavAyu che ke gajanI " khaMbhAtanuM ja e prAcIna nAma hatuM ema koI saMpramANe lekha ke graMthamAM jatuM nathI " AnA 16mA pRSAmAM e ullekha che ke je staMbhanapura nagaramAMthI sta bana pArzvanAthane khabhAtamAM lAvI sthApana karavAmAM AvyA hatA te nagara ane staMbhatIrtha-khaMbhAta e che kevaLa judAM ja cahero che, eTale staMbhatIka khaMbhAta prAcIna jaina tIrtha nathI." Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 5 ] zrI jaina satya prakAza [varSa : be traNa vakhata Ave che. emAM mUtA thavA e vArSika pathakanI sAnidhyamAM che, ane enI pAse kallarI gAmane paNa ullekha che. A vArSika pathaka te hAlanuM vaDhIAra eTale bahucarAjI pAsenA bhAga ane kA(c)rI gAmane hAla kAlaDI kahe che, te paNuM tyAM ja AveluM che. eTale gabhUtA pATaNa jillAmAM hovAnu siddha thAya che ane te hAlanuM merAnI pAse AveluM gAMbhu gAma che. hAla paNa ene kao kahI zakAya evaDuM moTuM e che. eTale pUrva pathaka eTale tAluke ane tenuM te mukhya nagara haze e sidhdha vAta che. khaMbhAta sAthe ene kAMI saMbaMdha nathI." A pramANe "gaMbhUtA" e 'gAMbhU hoya te e gAMbhU sAthe ane nahi te nAmasAdazyavALA anya gAMbhU sAthe saMbaMdha dharAvanArI hakIkata paNa nAMdhI laIe:-- (1) jana dhAtu pratimA lekha saMgraha (bhA. 1)mAMnA 73-82 lekha "gAma gAMsU'mAMthI lIdhelAno ullekha che. (2) jaina sAhitya saMkSipta itihAsa (pR. 174)mAM nIce pramANenI paMkitamAM kauMsamAM "gAMbhuno ullekha che - have seminAramAMthI ApaNane ema jANavA maLe che ke pArivAla jAti prathama zrImAlamAM utpanna thaI hatI. ane e jAtinA (zrImAlapuramAM utpanna thayelA) nimaya nAmanA eka saMnika mANasane (gAMbhU gAmathI) vanarAje (i. sa. 146 80 ) pitAnI navI rAjadhAnI aNahilla pATaNamAM vasavA mATe Ama." A pustakanA 17pamAM pRSThamAM nIce mujabanI paMkitamAM "gAMbhunA nirdeza che?-- vanarAje zrImAlapurathI gabhUmAM vaselA nInA zeThane pATaNamAM lAvI tenA putra lahira nAmanA zrAvakane daMDanAyaka (senApati) nI hatA, (A nInA zeTha te ja upayukata nimaya zeTha ke jeNe pATaNamAM RSabha jaina maMdira karAvyuM hatuM.)" A ja puratakanA 991mA pRSThamAM "gAMbhu (gaMbhUta) gAma" evA ullekhathI gol te gabhUta sUcavAtA gabhUta sAthe saMbaMdha dharAvatI nIce mujabanI paMkita pR. 282mAM jovAya che. saM. 1228mAM sidhdhAMtika yakSadeva ziSya pArzvanAge gaMbhUtamAM jaMbU nAmanA zrAvakanA jinAlayamAM tenI sahAyathI zaka 826mAM racelI zrAvaka pratikramaNusUtra para vRtti tADapatra para lakhAI (pATaNa sUci)." (3) zrI dezavirati ArAdhaka samAja taraphathI vi. saM. 1993mAM prasiddha thayela zrI prazasti saMgrahanA dvitIya vibhAganA 79mA patramAM "zrI aMbaDacaritra 27" mAM nIce mujabanI paMkitamAM gAMbhUno nirdeza che - " saMvata 1571 varSa jeSTha sudira bhaume gAMbhUgrAme zrI Agamagacche jagadaguru zrI mahopAdhyAya zrI munisAgaraziSyena svavAcanArtha aghaparArtha likhitamiti ma .' A pramANe gAMbhU, gaMbhUta ane gaMbhUtAne lagatA je ullekho mane atyAre khyAlamAM hatA te me atre noMdhyA che. e uparAMta bIjA je kaI ullekha hoya te koI sUna raju karaze te AnaMda thaze; nahi te 5chI yathAsamaya huM e dizAmAM pravRtti karIza. sAMkaDI zerI, gopIpurA, surata tA. 18-5-38 www.jainelibrary. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jainazAsanamAM ItihAsa ane Agama pramANunuM sthAna lekhaka-zrI sarvajJazAsanarasikopAsaka (gatAMkathI cAlu) aupacArika pratyakSa jainadarzana pratyakSa sivAyanAM sarva prakAranAM pramANene pakSa pramANamAM samAveza kare che eno artha e nathI ke anumAna, upamAna ke Agama pramANane te pramANa mAnavA nA pADe che. jeTalA prakAranAM yathArtha jJAna ane tenAM sAdhano che te badhAM zrI jaina darzanane pramANa tarIke svIkArya che. e ja kAraNe saMbhava ane ativya pramANa jevA atyaMta parokSa pramANene paNa zrI jaina darzana pramANu tarIke mAnavA taiyAra che te chatAM sarva prakAranA pakSa pramANamAM Agama pramANane je mahatva zrI jaina darzanamAM che te anyane nathI. Agama pramANa e sarva pramANamAM atizaya mahatvanuM sthAna dharAve che. Agama e AkhanuM vacana hovAthI ane zrI jainadarzane svIkArela Apta e sarvasa ane vItarAga hovAthI tenuM prAmANya sarvathI adhika hoya, emAM koI paNa prakAranuM Azcarya nathI. sarve pramANamAM pratyakSa pramANu e jeSTha pramANu che ema keTalAkane bhata che, te paNa chama mATe Agama pramANa e ja sarvopari pramANa che, ema mAnavuM e ja vadhAre gya che. endriyaka pratyakSa e aupacArika pratyakSa che. jyAM sudhI jJAna prApta karavA mATe AtmAne IndriyAdika bAhya sAdhanonI apekSA che tyAM sudhI tenuM jJAna teTalA aMze avizada yAne aspaSTa rahevAnuM ja che. "ewsSTa pratyakSama' e pratyakSanI vyAkhyA che. je jJAna jyAM sudhI huM paNa aspaSTa che tyAM sudhI te jJAna nirUpacaritapaNe pratyakSa kahI zakAya tema nathI. pustakAdi koI paNa bAhya sAdhanonI sahAya vinA sIdhuM ja Indri dvArA thatuM jJAna paNa prakAzAdi bAhya sAmagrI ane indriya nirmAlyatAdi AMtara sAmagrInI apekSA avazya rAkhe che. anyathA eka ja kerIne rasa ekane khATA lAge che ane bIjAne mITho agara ocho khATa lAge che te kadI bane ja nahi. eka ja padArtha ekane adhika durgadhI jaNAya che ane bIjAne ocho dugadhI jaNAya che. eka ja padArtha sUryanA prakAza vakhate anya rUpavALe jaNAya che ane caMdranA prakAza vakhate anya rUpavALA jaNAya che. vagara dunei jenArane je padArtha seMkaDo mAIla dUra ane sUkSma dekhAya che te ja padArtha tevA prakAranA durbinanI sahAyathI jenArane taddana nikaTavarti ane skUla dekhAya che. eka ja prakArano zabda lAuDaspIkara (yaMtra)nI sahAya vinA belanArane cheDA ja mANaso sAMbhaLI zake che ane lAuDaspIkara (yaMtra)ne upaga karanArane te ja zabda lA mANase sAMbhaLI zake teTale moTe hoya tevuM bhAna thAya che, je padArthanI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 1 ] zrI jaina satya prakAza [ kr garamI paramAauranI sahAyathI 10 DIpI karatAM pazu adhika rAya te ja pArtha eka tAvavALA mAsI sAthe U lAge che. eka ja pAMca saMbaMdhI gyA jAtinuM bhinna bhinna jJAna thAya che; e eka ja vastu siddha kare che ke aindriyaka pratyakSa be vizada nathI kanA gAda che, pAra hegana che tevuM ja spaSTa mAna inDiyAhArAtre thaI zakatuM haiya to jUdI jUdI vyaktigAna rUpa, rasa, gandha, sparza ane sAdinuM eka sarakhuM ja bhAna thavuM joie ane tema te! banatuM nathI. tethI andriyaka pratyakSane saOthA spaSTa pratibhAsa rUpa kahevuM e satya nathI. sarva jyeSTha pramANa anumAnAdi dvArA thanArA jJAna karatAM aindriyaka pratyakSadvArA thatuM jJAna vadhAre spaSTa DhAya che. eTalA khAtara tene vyavhAra ( upacAra thI pratyakSa kahevuM hoya to kaI jAtanI harakata nathI. kintu AtmAthI sAkSAta thanArA jJAna karatAM indriyothI thanArUM sAkSAt jJAna pazu ja arASTa hoya che e vAta bhulavI joSatI nathI. ane jeTalAM aspaSTa mAne aviAda sunA che temAM paramAthI pakSa ja ke tethI AnDiyaka pratyakSane sarva jye amAnu tarIke sthApana karavAnI zaikA karavI ke koi paNa vatIe nyAyasaMgata nathI. zrI jana zAsanamAM Agama pramANa e sarva jyeSTha pramANa eTalA mATe manAya che ke sakala padArthAne Atma pratyakSa karyA bAda tene kathana karanAra vaktAnA vacanane Agama pramANu mAnavAmAM AveluM che. zrI jaina zAsananuM Agama pragaNuM meM. sattu ane vItarAga evA zrI jinezvaradevAnA vacana svarUpa vacana svarUpa che. makSetra ane sa kALanA bhAvene prati samaye indriyAdi koI paNa sAdhanAnI sahAya vinA kevala AtmArAeja pratyakSa karanArA jJAnI purUSo, e zrI jaina darzanamAM zuM manAya che ane tevA AmAai dArA prakAzita thayela hiMtara uparanA madhyAya prahanuM nAma bhAgama che. e AmenAM vacanArAo dhanArA bAba tenuM nAma Agama pramANu che. e Agama, pAthInuM je jAtinuM pratipAdana kare te sarvathA brAnta ane viSTha che zaiTaluM ja nahiM kintu ne hitakara che. kevaLa sama khAvAnuM niSNu paNa ne tinA mArgathI cUnI ahitanA mArga preranArUM hoya te te kaLAye sevA chatAM patyu cettara AgamAM pramANu tarIke sanmAnane pAtra banI zakatuM nathI. Agama pramANa ane atitva pramANa vacce je kAMi aMtara che, te AthI spaSTa thAya tema che. atidya pramANa jo madhyastha ane satyaprarUpaka vakatAonA vacanarUpa hoya te te pramANa khatavAmAM kAI harakata nathI, paranta titinA viSeka karAvanAra ke atine DI kevaLa tine ja upadezanAra ne thaya evA niyama Dho nathI. Agama pramANamAM te niyama azciMta che. eTalA mATe tenI teNe te AvI zake tema nathI. anizcita anumAno evAM paNa keTalAMka aniAsika nathyA hoya ke jemAM tenA rainAtmAne aMta kyuM svASa ke rAmadeva hAto nathI eTaluM ja nahi kintu bhAvi prajAnA ktinuM pazu temAM "kSya krama che, topaNa te vaktA mahinA A ke e sayA vItarAga ane anantajJAnI hAvAnI sAthe jagatanA tamAma ve! pratye ananta karUNAthI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a'pha 4 ] zrI jainavAsanamAM pramANanuM sthAna [19] bharelA che. teonAM vacanAnI be jAvI zake tema nathI. vAstusthiti Ama devA chatAM aitihAnika pramANane eka saura pramANa tarIke sthApana karavA prayAsa karavA ane Ama pramANune tenI dayA upara ja jIvavAno adhikAra che evI natanA pracAra karavA e kAI paNa rItiee nyAyya nathI. Aje eka evA varga ubho che ke je Agama pramANane gauNa banAvavA ane aitihAsika pramANane ja eka sarva zreSTha pramANa tarIke sthApana karavA tanatoDa prayAsa kare che. te keTalA ArA mAtnI che te ahIM jovAnuM che. cArvAka jema pratyakSane virAdha na Ave tevA Agama pramANane mAnavA taiyAra tema kahevAtA adyiAsika prabhAvAdIe paNa pote mAgela pratidAsane bAdha na Ave teTalA Agama pramANane mAnavA taiyAra che. cArvAka jema pratyakSasiddha evI vAte paNa paisAnI mAga kAlasAnI tRptimAM ADI AvatI hoya to mAnavA nA pADe che tema AjanA attisika pramANane pramANa na karanArAmAM paNa pratikrithI siddha thanArI vastu potAnI bhaugalAlasA upara kApa mUkanArI hoya to tene jUnA jamAnAnI kahIne hasI kADhavA taiyAra che, be dAjIe cAMdA karatAM AAnA matiyAsika pramANyAdInAM thaI virodhatA nathI-kintu eka splei carcA karatAM paNa teo purtinAM uktastI patinA che ekha kahevAnAM rakata nathI. kALanAM jI gayelAM niMdrAmAM sarvajJa hatA ke koi paNa prakAranA svArthathI rahita hatA ema nathI tethI tenI vAte upara vizvAsa rAkhavAnI cArvAka nA pADe che, jyAre AjanA bhaNelA gaNAtA paNa niMdAsIo bhUtakALamAM thayela hAsakAronI prAntione ga jara teone devagananI mAphaka mAnA ane pUvA bakAya che. ane enA ja paSkiAme jabhAnAnAM mekAmomAMthI nikaLatA rASA ane citralekhA upasthI ghaDI kALamAM AvatAM anizrita anumAnane Apta vane karatAM paNa adhika Adara ApavA tAra thAya che. dhA aihika svAdha AthI kAI e ema mAnI levAnI AvasyakatA nathI ke jUnI vastunA khodakAma ane zikSAlekho uparathI karatAM anumAno e sarvathA asatya ja hoya che. e anumAno sarvathA khATAM nathI e vAta mAnyA pachI paNa e vAta kahyA vinA cAle tema nathI ja ke tenA upara Agama yAne Apta vacanathI paNa adhika athavA tulya zraddA dhAraNa karavI. je kAI paNa rItie cempa nathI. pta vacanathI aviTTupaNe je kAI anumAne jUnI zeAdhALA dvArA nakkI thaI zakatAM hAya te sarva satya che ema mAnavAmAM I paNa jAtano virodha hoI zake nahiM, hiMntu satya zodhavA mATe te ja eka parama AdhAra che evI jAtane adha vizvAsa keLavAto hoya te te zrI jainazAsanane koi paNa prakAre mAnya nathI. AjanA dekhatA kahevAtA jamAnAmAM paNa evA aMdha vizvAsa vadhatA jatA hAma to tenI pAchaLa prazna cardika hetuo hovA joIe. evI zakA vicAne AvyA sivAya rahe nahi, ahiM svAdhIne ja pradhAna mAnanAra beMka jyAre atiyAsika pramANe upara ATalo badho bhAra mUke tyAre te dArA teonA paNa naitika zyAI sidhdha thatA thavA joIe. eka anumAna upara ApyuM, e koInA mATe paNa saMbadhita che. ( apUrNa ) Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI avaMtisukumAla (ekavIza so varSa pUrvanA eka maharSinI mAMcaka jIvanakathA) lekhaka:-munirAja zrI yazobhadravijayajI Saa heta bhagavantanAM cothI vibhUSita ane mAnavaratnonI khANusamI avantI 1 nAmanI nagarI hatI. mAlavAnA mukuTasamI e nagarIne sItAro tyAre madhyAha kAlanA sUryanI jema camakate hate. ahiMsAnA sidhdhAMtathI maMtramugdha banelA prajAvatsala samrATa saMprati tyAM rAjya zAsana calAvatA hatA. kathA vA tathA prajJA e yukita anusAre avantInI prajA paNa temanA ucca Adezane jhIlatI ane ahiMsA dharmanuM AcaraNa karI potAnA AtmAne pavitra banAvatI. je nagarImAM Arya bAlA mayaNAsuMdarIne janma thayo hato te ja avantInA eka samRdhdhizAlI zreSThIne tyAM vikrama saMvata pUrva lagabhaga doDhaso varSe avanI sukumAlane janma thaye. temanA pitAnuM nAma maLatuM nathI, paNa mAtAnuM nAma bhadra hatuM. mAtA bhadrAnA e lADilA putranuM lAlana pAlana sukha sAhebIthI thatuM. potAnI pharaja samajI badha mAtAe kumArane ucca zikSaNa ApI saMskArI banAvyA hatA. kumAra yauvana vaya pAmatAM mAtAe tenuM uttama kulanI banIza kumArIkAo sAthe lagna karyuM. ane kumAra sAMsArika sukha bhogavavA lAgyA. ekadA carama caturdazapUrvadhara bhagavAna sthalibhadra mahArAjanA paTTaprabhAvaka, dazapUrva dhara, yugapradhAna, samrATa saMprati pratibaMdhaka, bhagavAn Arya sahastI mahArAja vihAra karatA karatA jIvaMta svAmInI pratimAne vaMdana karavA mATe avantI nagarI bahAra udyAnamAM padhAryA. Arya sahastIjIe vasati mAgavA mATe sAdhuone gAmamAM mokalyA. munie bhadrA zeThANunA ghare gayA. bhadrA zeThANIe pitAnA AMgaNe munione AvelA joI AnaMda pUrvaka vaMdana karI pUchayuM, he prabhe, zI AjJA che ? munie belyA, he kalyANI, ame bhagavAna Arya suharatIjInA ziSya chIe ane temanA AdezathI vasati mAgavA AvyA chIe. AthI ahobhAgya samajatI bhadrA zeThANIe vizAla tabele kADhI ApyuM. tyAra pachI bhagavAna AryasahastI saparivAra tyAM AvI rahyA. ekadA saMkhyA vakhate bhagavAna Arya suhastiI mahArAja nalinI gulma nAmanA eka adhyayananuM parAvartana karavA lAgyA. te vakhate avaMtisukumAla potAnA mahelanA sAtamA bhajalA5ra svarganI suMdarI samAna batrIza ramaNIo sAthe krIDA karate hato. karNane rasAyana jevuM te adhyayana tenA sAMbhaLavAmAM AvatAM tenuM mana temAM rokAyuM ane tene vizeSa spaSTa rIte sAMbhaLavA mATe te mahela parathI nIce utarIne vasatinA dvAra pAse AvyA, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMka 4 ] zrI avaMtisukamAla [21] pachI "AvuM meM kyAMka anubhavyuM che,' ema vicAra karatAM tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM ane e jJAnanA pratApe tene dekhAyuM ke huM nalinI gulma' nAmanA vimAnamAM pUrvameva devapaDyuM hatuM. ane e devapaNuM mAchImAranA bhavamAM dayAnuM pAlana karavAthI pAmI zakyA hatA. vAcakavargane jijJAsA thaze ke mAchImAra chatAM dayAnuM pAlana kevI rIte karyuM, te te bInA upadezataraMgiNInA AdhAre A pramANe jANavI: zrIpura nAmanA nagaramAM eka mAchImAra rahetuM hatuM. te ekadA pitAnI kara bhAryAnI preraNAthI rAtrinA cethA pahore jAla laIne mAchalAM pakaDavA nIkaLyo. gAma bahAra nIkaLyA pachI tene jaNAyuM ke hajI rAtri bahu che. tethI mArgamAM eka AMbAnA vRkSa nIce AvIne beThe. e vRkSa nIce munie paNa rAtri rahyA hatA. jJAnI munioe vicAryuM ke A mAchImAra mAchalAM pakaDavA jAya che. ApaNI pharaja che ke tene ahiMsAmaya banAvo. AvI suMdara bhAvanAe upadeza Apyo ane tethI mAchImAre vIlamAM Avela pahelA mAchalAne choDI mUkavAnI pratijJA karI. tyAra pachI samudra kinAre jai jAla nAMkhI ane jAlamAM Avela pahelA mAchalAne nizAnI karI choDI mUkavuM. have koI devane tenI pratijJAnI parIkSA karavAnuM mana thayuM ane tethI mAchImAranI jALamAM pharI pharI ne ja mAchaluM AvavA lAgyuM. AvI ghaTanAthI mAchImAra kaMTALIne khAlI hAthe ghera AvyA. mAchalAM nahi jovAthI tenI patnIe kaMkAsa karI tene gharamAMthI kADhI mUko. patnIthI tIraskAra pAmele mAchImAra pharIthI te ja sAdhuo pAse gaye ane dharmanuM rahasya pUchayuM. sAdhuoe dharmanuM svarUpa suMdara rIte samajAvatAM mAchImAre dayAmULa dharma aMgIkAra kI uttama rIte tenI ArAdhanA karI. ane zubha bhAvamAM mRtyu pAmI nalinI gulma vimAnamAM utpanna thaye. tyAMthI avI bhadrA zeThANIne putra atisukamAla thayo 1 nalinIgama vimAna kayA devalokamAM che e mATe zAstromAM traNa vicAravAmAM Ave che: utarAdhyayana satramAM paheluM devaka, samavAya sUtramAM navamuM leka ane vasudevahiDimAM bAramuM devaloka kahyuM che ane te sUtronA pATha nIce pramANe jANavA saudhameM nalinIgulmavimAne'sau surojani prayuktAvadhirajJAsIcchiSyAnAgADhayogina : // (uttarAdhyayana) ANae kappe devANaM atthegaiyANaM jahaNNeNaM aThArasa sAgAroSamAha ThiA pa0, je devA kAlaM sukAla mahAkAla anaNaM riTTha sAla samANa duma mahAdurma vizAla susAlaM paumaM paumagumma kumudaM kumudagumma naliNaM nalinagumma puDarIyaM puMDarIyagumma sahassAravaDiMsarga vimANa devatsAe uvaSaNNA tesi Na devANaM aTThArasa sAgarovamAi Thii p0| (samavAyaMga) rayaNamAlA vi devI saMgahiyavaya-sIla-rayaNamAlA kAlagayA accupa cevaM kappe naliNigumme vimANe ukkosadvitIo dekho jAto (vasudevahiDi) Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra7ra) zrI jaina satya prakAza [varSa 4 pitAnA pUrva bhavonuM vRtAMta jANI cUkelA avaMtisukamAle bhagavAn AryasuharatIjI pAse AvI namaskAra karIne kahyuM, he prabho, huM bhAno putra chuM, ane pUrve nalinI gulma vimAnamAM devatA hate. hamaNAM jAtismaraNathI te nalinI gulma vimAnanuM mane smaraNa thayuM che. ane pharIthI tyAM javAnI IcchAvALo huM ApanI pAse cAritra levA AvyA chuM, mATe kRpA karI mane dIkSA Ape. pachI AryasahastIjI kahevA lAgyA ke he vatsa, tuM sukumAra che, vaLI DhAnA caNA cAvavA ane agnine sparza karavo sulabha che, paNa jinaprati vata, aticAra rahita rIte pALavAM dukara che. eTale bhadrAsuta bolyA: he prabhe, dIkSA levAne huM atyaMta ukaMDita chuM. paraMtu sAdhu samAcArIne cirakALa pALavAne samartha nathI, tethI prathamathI ja hiMmata dharIne huM anazana sahita dIkSA laIza, kAraNa ke tema karavAthI kaSTa a5 lAge che. Arya suharatIjI belA he mahAbhAga, je tAre dIkSA levAnI IcchA hoya te tArA baMdhu varganI anujJA meLavI Ava ! pachI avaMtisukamAle ghera jaIne pitAnAM kuTuMbIo pAse rajA mAgI, paNa teoe AjJA ApI nahi eTale teNe potAnA hAthe ja kezane leca karI nAkhe, ane gRha vyavahArathI vimukha thaI sAdhune veza dhAraNa karI lIdho. pachI te ja veSe AryasahastIjI pAse AvyA. A svayameva svataMtra padhArI na thAya, ema dhArIne AryasahastI bhagavAne pravajyAno vidhi karAvIne tene dIkSA ApI. pachI cirakALa paryata dukara tapa karIne karmanI nirjana karavAne asarmatha evA bhadrA putra anazananI icchAthI gurUnI AjJA meLavI, tyAMthI anyatra gayA. raste jatAM sukumAra paga hovAthI temAMthI nIkaLatA rakatabiMduothI pRthvI jANe Idragopa sahita thaI hoya evI dekhAvA lAgI. pachI citAnI bhasmathI jayAM bhUtala dhusara thaI gayela che tevA ane jANe yamanuM kIDAsthAna hoya evA smazAnamAM te gayA. tyAM kaMthArikAkuDaMga nAmanA vRkSanI nIce samAdhi pUrvaka paMca parameThI maMtranuM smaraNa karatAM te anazana laIne kAryotsarge rahyA. evAmAM lehInA strAvathI AI thayelAM temanAM pagalAMne cATatI koIka zivAlaNI potAnA bALako sahita kaMthArikAnA vanamAM peThI. tyAM zodha karatAM katathI vyApta thayelA temanA paga joIne yamanI bena jevI te ziyANI tene khAvA lAgI. carmanuM, mAMsanuM, medanuM ane chevaTe hADakAnuM bhakSaNa karatI te jaMbukI temane eka paga rAtrinA pahelA pahore saMpUrNa khAI gaI, ane tenAM bALako bIjo paga khAI gayAM. AvI rItanA upasargathI paNa te sAtvika mahAtmA calAyamAna na thayA. * svmeda' e yukita anusAra AtmA nitya che ane deha anitya che, ema samajIne dhyAnamAM vizeSa magna thaI gayA. have bIje pahere te ziyANI ane tenAM bALako temanAM be sAthaLa khAI gayAM, te vakhate paNa A jIva bhale tRpta thAya, evI bhAvanAthI temaNe tenI dayA ja cIntavI, trIje pahere te temanuM udara khAvA lAgI, te vakhate munie vicAryuM ke A mArA udaranuM bhakSaNa karatI nathI, paNa mArA kamanuM bhakSaNa kare che, cothA pahere che te mahAsAtvika mahAtmA maraNa pAmIne nalinI gulma nAmanA vimAnamAM mahardhika devapaNe utpana thayA. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** 4 ] zrI avatisukumAla [ 273 ] pachI o, mahAnubhAva ane matAttvika vapa che. eMna karIne devatAo temanA zarI rastA mahimA karyo. A taraph atisukumAla jovAmAM na AvavAthI tenI strIe A suhastI bhagajAnane pUchyu ke huM bhagavana amArA patinuM zuM thayuM eTale zaimathI badhI rIta jANIne A suhastI bhagavate madhura vANIthI te strIone teneAsa vRttAnta kahI abaLAo, eTale atimAnI patnIe para jaI ne bAmAtAnI AgaLa te badhI nRttAMta nivedana karyo. tyArapachI atikumArI mAtA bhaDA roDAsI prabhAta kALamAM kArikAnA vanamAM smazAnamAM gayA. tyAM naiRtya dizAmAM paDelA putranA kalevarane joine bharAmAtA AMsunA milathI nage AdAna devAne utpanna thaI rAya tema putravadhU sahita kudana karavA lAgI, ane khelavA lAgI ke he vatsa, te prANAne pazu zA mATe tajI dIdhAM, tuM AvA nirdaya kema thayo, dIkSA lIdhA pachI eka divasa paNa vihArathI amArUM gRhAMga krama jiMtra na karyuM. have evI kALuArI te kaI citra caro ke jyAre svapnamAM jarR ane tA. darzana caro ! huM pasa, vatanI AithI nirmAnI thaI ne mArA to kadAca tyAga karyAM, paNa gurU mahArAja para paNa tuM kema nirmohI thayA ke temane paNu tajI dIpA ! A mAruM atizaya viASa karIne banne mAtAe kSiprA nadInAM taTapara zAstramAM kaLA pramANe tenuM audhvanika kRtya karyuM, ane tenI putravadhue vadhu vAra vAra vidha5 karIne kSiprAnAM potAnAM AvamanuM vadhAre daMpaNuM karyuM. pachI tamaraNanA zApa agnithI vyAla thaI gayela bhA ratAne zaMkhadhAmanA samAna pratya evAnI kAi thaI. tethI ghare jaIne mAtra eka samamAM putravadhune tyAM skane anya putra vadhuonI sAthe teNe dIkSA prabhu karI. pelI sagAM vadhuthI joyA putra atisukumA bharaNu sthAnaka mehu devamaMdira karAvyuM. vatinAM bhUdharUpa te maMdira aSi vidhamAna che. ane kokamAM mahAkAlaprAsAdanA nAmathI sArI rIte prasidhdha che. mA muratI kALavAna paNa aMta samaye eka zreSTha ziSyane ga sAMpIne anana - detA lAma karI sonA atiya thayA. kalikAlasarvajJa bhagavAna hemacaMdrAcArya kRta pariziSTa prarva Adi granthAnA AdhAre ArdrakhAla A lekhanI ahIM samApti karavAmAM Ave che. mahApunA catramAMthI AtmatinA sAdhanata akSayapadane pAme e ja zubhecchA. jhalAni zveta samA A ucca Adezane jhIlI, bhavya jIve vaMdana hai| bhagavAna mAyasIne ane sAttvika manA vati mAlane ! Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairATa nagarIno prAcIna zilAlekha lekhaka-munirAja zrI nyAyavijayajI (gatAMkathI cAlu) vairATane ame lIdhele mULa zilAlekha (pAThAMtare sahita) (1) zrIhIravijayasUrIzvaraA gurubhyo namaH / svasti zrImanna (2) ..rAje 2001 gavartamAne jijuna sura4 tIkAthAkU no. (3) .......... 4 pIpakSa mAjI jayahi togaDhiA viratAraHI.......... () .......ttixti namUta mAra mA ivaheM-gharAkramanta ratuma.............. ? 1 jaina lekha saMgrahamAM " " sauthI prathama A che. 2 jaina lekha saMgrahamAM[ -gau]" che ke jaina lekha saMgrahamAM "niratara vALa zamasTalakhyuM che. 4 jena lekha saMgrahamAM nIcenA pAThAMtaro che. vAcakonI anukULatA khAtara keTalAka jarUrI pAThAMtare uddhata karyA che. "caturjina [ vinA]" A jagadagurU zrI hIravijayasUri-58 mApAdhara janmasthAna pAbulapura. 1583 mAM janma. 1pa96 mAM pATaNamAM dakSA. 1907 mAM nAdapurImAM paMnyAsapada. 1608 mAM varANu pArzvanAthasamakSa vAcapada. 1910 mAM sirAhImAM sariSada. teo mahApratApI punyazAlI, parama prabhAvI uttama caritra zIla hatA. temanA uttama guNathI AkarSAi mogala samrATa akabare temane potAnA darabAramAM padhAravAnuM bahumAna pUrvaka nimaMtraNa moka9yuM. 163 mAM sUrijI mahArAja purasI kI padhAryA ane bAdazAhane patibAdha ApI ahiMsA premI-dayALu banAvyuM. megala samrATanA darabAramAM bahumAna pUrvaka javAnuM sauthI prathama mAna temane ja dhaTe che. temaNe ane temanA ziSya praziSpAe bAdazAhane pratibadhI cha mahInA ahiMsA paLAvI. zatruMjaya Adi tIrtho jena saMdha svAdhIna karAvyAM. tenA kara mApha karAvyA, jajIyA vere mApha karAvyuM. sUrijI mahArAje khaMbhAta, amadAvAda pATaNa, sirohI, AgrA, unA AdimAM pratiSThA karI jena zAsanane khUba khUba prabhAvanA karI-karAvI che, bAdazAha akabare temanA guNethI AkarSAI temane " jagadgurU"nuM mahAna birUda ApyuM hatuM. temaja sirohI AdinA aneka rAjAoe-aneka subAoe temane khUba sAra karI ahiMsAnAM pharamAna jArI karyA hatAM. sirohInA rAva sultAnajIe Abu kara mApha karyo hate. mahApratApI rANA pratApe sUrijI mahArAjane potAnA darabAramAM padhArI upadeza devAnuM nimaMtraNa ApyuM hatuM. sattaramI zatAbadI jaina zAsana mATe hIrayuga tarIke oLakhAya che. sattaramI zatAbdImAM temanA jevA bIjA prAbhAvika AcAryo nathI thayA. anukrame 165ra mAM bhA, su. 1 1nAmAM svarge padhAryA. Aje paNa samasta jaina saMdha avibhakapaNe temane nirvANa divasa-jayanti javI temanA gucchamAma gAya che. vizeSa mATe jue sUrIzvara ane sATa". Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varATa nagarIne prAcIna zilAlekha [ 275 ] (4) .........nyAyaikadhugadharaNadhurINa durupAsana madirAdivyasananirAkaraNapravINanai............ / (6) pAgocarIkRta prAktana nala narendra rAmacandra yudhiSThIra vikramAditya prabhRti mahAmahendra............ / (7) kItikaumudi nistaMdracandra zrIhIravijayasUrIndra caMdra cAra cAturI caMcura catura narA nirvaca............ 10 (8) na prodabhUta prabhUtataradayArdratA pariNatipraNItAtmIyasamagradezaprativarSa pryussnnaaprvdv............| (9) janmamAsa 40 ravivAsara 48 saMbaMdhiSaDadhikazatadinAvadhi sarva jantujAtAbhayadAna phurama......... 10 (10) 11valI varNyamAna pradhAna...12...tiH / dedipyamAna vizadatama nirayavida yazovAda dhrmkRty.............| (11) zrIakabbara vijayamAnarAjye / adheha zrIvaIrATanagare pAMDayutrIya vividhAvadAta zravaNa 13camace......... / (12) prAdhaneka gairika khAnI nidhAnIbhUta samana sAgarAMbare / zrImAla jJAtIya saMkyANagotrIya saM0 nAlAbhA14......... / (13) yAdelhI15 putra sA Isara bhAryA 1 jayakU putra saM0 ratanapAlabhAryA medAi putra saM0 devadatta bhAryA dhammU putra paatsaahi|17. (14) ToDaramallaB sabahumAna pradatta subahu grAma svAdhipatyAdhikAra kRta sva prajApAlanAnekaprakAra saM0 bhAramalla bhA...... .. / (15) iMdrarAjanAmA prathama bhAryA jayavaMtI dvitIya bhAryA damo18 tatputra saM0 cUhaDamalla / sva prathama laghubhrAtrI saM0 20ajayarAjabhAryA 5. bhAra zahAnI mane sebha sahama "ra" ne maha "ra". "nai" nathI. 7 "Na". 8 ["no"] . "" za nayI. 10 "phura (mAna". 11 "va". 12 "piyUSa". 13 "camacce" nayI. 14 "bhA" nayA. 15' zrI delhI" 16 pravakU 17" hi" nathI. 18" nAmnA". 16" damA" 20" ajayarAja" ( 31. mAra sakhAnInA bepamA mAtra " aja......" .). B rekaramala-lAhorane rahevAsI hato. keTalAka kahe che ke lAhora pAse cuniyA gAmanA rahevAsI hatA. ane eziyATIka saMsAyaTInI zodha mujaba te lArapura ilAkAnA avadhane rahevAsI hate. I. sa. 1573mAM akabaranA darabAramAM te dAkhala thaye. dhIme dhIme Akhare jyanA 27 mAM varSa mAM TeDaramalane bAvIsa subAone divAna ane vajIra banAvyuM. te cAra hArI hate. te jeTalA hisAbanA kAmamAM nipuNa hatA, teTale ja parAkramI paNa hatA. te pakSapAtathI sadAya dUra rahetA. teNe hisAba gaNavAnI kucIonuM pustaka lakhyuM che, jenuM nAma khAjane IsarAra hatuM. ToDaramala custa hindu hata-kriyA kAMDI hate. I. sa. 158 nI 10 navembare te maraNa pAme. (surIzvara ane samrATa, pR. 24) Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 ] zrI jana satya prakAza (16) jarInAM putra saM0 ghimaladAsa dvitIya bhAryA nagInAM sva dvitIya bAkI raMTa sthApavAsa mA......... I (17) kAM putra saM0 jagajIvana bhAryA motI21 putra saM0 kacarA sva dvitIya putra sai0 caturmukha kamRti samata kuTuMkayu............. | (18) irATa daMga svAdhipatyAdhikAraM bibhratA sva pitRnAmaprApta zela23 maya zrIpArzvanAtha 1rIrI maya svanAma dhArI ta zrI24 (22) gharakAma 2 mArU jhagharAka nAma dhAraNa zrImata rU pratimAlaMkRtaM mUlanAyakazrIvimalanAthabiMbaM / (20) svazreyase kAritaM bahulatama vittavyayena svakArite zrI indraSi hArAparAnAmni mahodayaprAsAde svapratiSThAyAM / (21) pratiSThitaM ca zrItapAgacche zrIhemavimalasUri25 tatpaTTa lakSmI kamalAkSI kaMThasthalAlaMkArahArakRta svagurvAjJaptI / (22) sahakRta umArga pArAvAra patajaMtu26 samuddharaNa karNadhArAkAra suvihita sAdhumArga kriyoddhAra zrI AnaMda / --- - - - 21 " mota". 22 (3). 23 " Dha". 24 "zrI". 25 zrI hemavimalasUri-pa5 mA paTTadhara. temanuM janmasthAna, janma saMvata aAda nathI maLyAM, parantu temanA samayamAM zithilAcAra vaye hatuM, chatAM te paramatyAgI ane nispRhI rahyA hatA. ane potAnA ziSya zrI ANaMdavimala sUrine AjJA ApI diyoddhAra karAvyA hatA. A samaye lokAgacchanA vidvAna yati-sAdhu RSi hAnA kaSi zrIpati baSi gaNapati Adie jaina zAstranA AdhAre jinapratimA satya che ema mAnI lokAgaccha DhADI zrI hemavimalasUri pAse sagI dIkSA lIdhI hatI. hASinA ziSya sAlacaMdra upAdhyAya (suprasiddha sattara bhedI pUjAnA racayitA ) thayA. temane aneka ziSya hatA. temAM sAticaMdra ane sUracaMdra mukhya hatA. teo prakhara vidvAna (paMDita) ane mahA vadI hatA. temanA ziSya mahopAdhyAya bhrAtRcaMdra thayA ane temanA ziSya siddhicaMdra thayA. jemaNe bAdazAha akabarane pratibodhavAmAM jabara phALo Ape che, zatruMjayane kara mApha karAve. chayA vare mApha karAve. ane ane divase amArI paLAvI. akabara ane jahAMgIra bAdazAhanA darabAramAM lagabhaga 25 varSa rahevAnuM bahumAna meLavyuM ane zAsananI prabhAvanA dhaNI ja karI. 26 DI. Ara zAhanImAM "patana" che. - zrI ANaMdavimalasUri56 mA paTTadhara, hemavimalasUrijInA ziSya ane bhagavAn mahAvIranA pa6 mA padhara. vi. saM. 1547 mAM iDaramAM janma. vi. saM. 155mAM pAMca varSanI nAnI ummare dIkSA. ane 1570mAM AcArya pada, 1582 mAM gurUAjJA pUrvaka kriyA ddhAra karI bhagavAna mahAvIranA zuddha mAganI sthApanA karI. temaNe saurASTramAM sAdhuone vihAra baMdha hatA te cAlu karAve, jesalamera Adi marUdezamAM zuddha pANInI duratAthI semaprabhasUrijIe vihAra baMdha karAvyuM hatuM te, lAbhanu kAraNa jaNI, punaH mahopAdhyAya zrI vidyAsAgara gaNI dvArA vihAra cAlu karAvyuM. jenazAsanane khUba pracAra karI A mahAna tapasvI 1596 mAM caitra suda 7 me nava upavAsanuM aNusaNuM karI amadAvAdamAM svarga gayA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 4] vairATa nagarIne prAcIna zilAlekha [ 277 ] (23) vimalamUritatpaTTa prakRSTatama mahAmukuTa maMDana yUDAmaNIyamAna zrI vijayadAnasaritapaTTa!) pUrvAcala taTIya / (24).........vAraNa26 sahasrakiraNAnukAribhiH svakIya vacana cAturIcamatkRta kRta kazmIra kAmarUpa / (25) ...28...multAna kAbila badakasA29 DhIllI marusthalI gurjaratrA mAlava maMDalaprabhatikAneka janapadA / (26) .........(zrI dvi) caraNanaika maMDalAdhipati caturdaza chatrapati saMsevyamAna caraNa hamAU naMdana jalAla30 / (27) (ddIna mahammada) zrIakabara...31...pradatta......32...varNitAmAriphuramAna pustaka bhAMDAgAra pradAna vaMdI 133 (28) ...... 34......gIyamAnaM sarvatra prakhyAta jagadguru birudadhAribhiH / prazAMtatA nispRhatA / (29) ......kRtA saMvignatA35 yugapradhAnatAyanekaguNagaNAnukRta prAktana vanasvAmyAdi sUribhiH / suvi (30) hita cUDAmaNi sugRhIta nAmadheya bhaTTAraka puraMdara paraM guru gacchAdhirAja zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI (31) zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI hIrasUribhiH sthaziSya saubhAgya bhAgya vairAga37 / (32) 38gAMbhirya prabhUti guNagrAma.........ya 34mahAmaNAgaNarohaNa kssonnii| vijayadAnasuri-pa7 mA padaddhara temanuM janmasthAna jamAlA, janma saMvat 1553, 1512 mAM dIkSA. 1587 mAM sUripada ane 1622 mAM varalImAM svarga, temaNe khaMbhAta-amadAvAda-pATaNa-mahesANA, gAMdhAra baMdara Adi aneka sthAnomAM utsava pUrvaka pratikAe karAvI hatI. temanA upadezathI sUratrANa mahamadanA maMtrI malI mo nagalezrI siddhagirine cha mahInA sudhI kara-muMDa vere mApha karyuM hatuM. jethI samarata dezamAM kaMkuma patrikAo melI aneka gAmanA samasta saM5 ekatra maLa zrI zatruMjayanI yAtrA karI ane motiethI vAvela hato. sUrijInA upadezathI gAMdhAranA bAvaka sA. rAmajI ane amadAvAdanA saM. kuMvarajI Adie zatruMjaya u5ra caumukhajInuM ane aSTApadanuM maMdira banAvyuM ane giranAranA maMdirane jIrNoddhAra karAze. teo mahAtapasvI ane rAma vihArI hatA. Agama-siddhAntanA pAragAmI hatA. ane ghI sivAyanI pAMca vigacanA tyAgI hatA. 27" kAraNa". 28 "stAna". 24 "sA". 30 " jalAlo". 31 " suravANa". 32 " pUrvopa". 33 "......". 34 "dibahumAna sarvadopa". 5 " saMvijJatA". 36 (hita ziroma). 5 " vairAgya". 300. bhAra zAsanAmA gAMbhIrya 206 nathI. jayAre se zabhA (audA) 2. 36 " hanIyamahAmaNI'. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 ] zrI jana satya prakAza [varSa : (22) ........... guarat viauva.......jAganetAne rAha mahADaMbara purassara / (34) .........utA pratiSThA TAkSI gaNAtrA hRArmaLa pravrajyA prdaa| () ......41 jarma nirmANa vizvakarmANamAjamadhya nA manaH vayika kSetra bodhibIja vapana pradhAna / (36) ....................... ta ta sudhAraNa vAgavizvAsa rAmAna tAddeshiiy drshnspRhyaa| (rU7) ...manoratha prathA prathaav2 karatA kAI 4 sugharSa parvatAyamAna vibudhaja44 / (28) (R)......... :45 purA mavidhyAya 9 zrI EddAnavijy gaNI parivRtau / (31) .............. kavira bAsAha prasAritaH paMjAmayikA jI 40 (tamavz). 41 "ja ". 4ra kathIra. 43 . 44 viduSaka. 45" hiM. S vAcakavarya zrI kalyANavijayajI- temano janma lAlapuramAM vi sa. 1601 nA A vada 5 nA divase thayo hato. 166ne vizAkha vada 2 nA divase. mahesANAmAM prI hIravijaya sUrIzvarajI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. ane 1642 nA phAgaNa vadI 7 nA divase temane paMDita pada maLyuM hatuM. teo jevA vidvAna hatA tevA ja vyAkhyAtA hatA. ane tevA ja tAki paNa hatA. vaLI temanuM cAritra paNa nirmaLa hatuM, tethI janatA para temanA upadezanI sATa asara thatI. temaja rAjapIpaDAnA rAja vacha vivADInI rAjasabhAmAM cha hajAra vidvAna brAhANa paMDita samakSa jamatu kartA khaMDanaviSaya upara suMdara vivAda karI taka muti ane dahIthI 2nane satya vastu samajAvI rAna taraphathI bahumAna prApta karyuM hatuM. (sUrIzvara ane samrATu rU. 242-24-244) A adbhuta guNethI AkarSAIne jagadUgarajI mahArAje temane vairATa pratiSThA karAvA meyA hatA. F 50 lAbhavijayagaNI--- A prazastinA lekhakane vadhu paricaya mane nathI maLyo, paraMtu vAcakaziromaNi bI yavijayajI mahArAjanA dAdAgurU teo thAya che. arthAt upAdhyAyanA guru zrI paM. navijaya maNI (nyAyavijayacha gaNI ) ane temanA guru zrI paMDita lAbhavijayagaNI thAya che. 5. zrI zAmavijayacha gaNuM akabaranA darabAramAM sUrijI sAthe vidyamAna hatA. temaNe najara eka satya hakIkata ja lakhI che. paMDita zrI lAbhavijaya gaNIvara, paM. zrI kalyANavijayajInA zikha thAya che. temaNe prameyaranamanuSA graMthanI zuddhi karI che. teo bahu vidvAna ane sArA krava hatA, jene cheDe paricaya prasArita mAM maLe che. sUrijI mahArAja sAthe je vidvAna 67 sAdhue samrATanA darabAramAM gayA hatA temAM te Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verATa nagarIne prAcIna zilAlekha [ 17 ] kRtA likhitA paM0 somakuzalaG gaNIbhiH / 40) ...........mairaka mAra ma7 mamavAha ! nedha A zilAlekhanI kula traNa nakalo mArI pAse che. je mUla pATha che e to ame utArela lekhamAMthI ja ukta karyo che. bIjI kopI rAyabahAdura DI. Ara. sahAnI utArI lAvelA te paNa amane maLI che, nIce nATamAM pAThAMtara temanA nAma sAthe ja ApyA che. ane trIjI nakala pAchaLathI maLI, je prAcIna lekha saMgraha bhA. 2 mAM prakAzita che. tenA pAThe paNa nIce neTamAM ( ) Apela che. mUla lekhanI zilAne paricaya bIyuna bhAMDArakaranA zabdamAM ja ApuM chuM, ane ame joyuM che te pramANe te barAbara che. A lekha 1-93" lAMbI ane 1-4" paheLI zilA upara 40 paMkitamAM kAtarAele che. bhASA saMsata madha che. jamaNI bAju tarapha pattharane uparano bhAga tUTI javAthI temaja DAbI bAjue nIce keTaleka bhAga TuTI javAthI ghaNIka lAine apUrNa ja hAtha lAgI che. te paNa jeTale bhAga akSata che tenA parathI lekhane sAra bhAga sArI peThe samajI zakAya che. mukhya hatA. A tera sAdhuomAM paM, lAjavijayajI paNa che. juo hIrasUrirAsa" lAbhavijayagaNIne muni vije, dhanavijaya ce ati bhaje." ( hIrasUrirAja. pR* 108 ) ( 5. semakuzala gaNI,-temane paNa paricaya mane nathI maLyuM. paraMtu semavijayane paricaya maLe che je Apu chuM, ahI' prazna e che ke semakuzala ane semavijaya eka che ke judA che? zrI jagad gurUjI mahArAja sAthe tera mukhya sAdhuonAM nAma jaNAvatAM kavivara RSabhadAsajI jaNAve che. vimaLa haSe me uvajajhAya, zAMticaMda che teNe ThAya. sAmavijaya paMDita vAcALa, saheja sAgara (50) buddhi vizALa a 6 che 5. semakuzavajIne paricaya nathI maLe eTale nathI ApyuM. (A. kA. ma mo. -50 108 ) . somavijayajI-mULa vIramagAmanA rahevAsI. temanA pUrvaja vIracha mali vachara hatA. pAMca DesvAre temanI hAjarImAM rahetA. temane putra sahasAkaraNa mali thayA. ane te muhammada zAha bAdazAhane maMtrI hatA. temane putra nepALajI thayA. nAnI ummaramAM abhyAsa sAro karyo hato. bAlyAvasthAmAM ja brahmacaryanI bASA lIdhI hatI. temaNe potAnA bhAI bahena ane bIna kula 18 jasu sAthe amadAvAdamAM bahu ja utsava pUrvaka kI. hIravijayajI sUrIzva2cha pAse dIkSA lIdhI. temane upAdhyAya padavI maLI hatI. ane sUrijI mahArAjanA pradhAna tarIke prasiddhi pAma hatA. A ja kAraNe sUrijI mahArAje vaizaTanI pratiSThA mATe u. kalyANa vijayajInI sAthe virATa mokalyA hatA. temaNe bAdazAhanA darabAramAM sUrijI sAthe hAjara rahI najara elI badhI vigate A zilAlekhamAM lakhI che, eTale A lekhanuM mahatva paNuM ja vadhI jAya che. 46 (10 jinA) bAra ja kayA rekhamAM lapAi bAramAM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durlabha paMcaka lekhaka khAcA mahArAja zrI vijayapArijI (gatAMkathI cAlu ) 4. zrIzAMtinAtha prazna-je prabhunA nAmamathI pa aneka aai nAza pAme che temanI pranna bhakita karavAthI vizeSa lAkha thAya emAM zI navA re prabhu zrIzAMtinAya pADI bhale gaMdharA na hatA, te vakhate temaNe prANanA bhoge paNa kataranuM rakSaNu karI jagatanA jJAne yAvIra thavAnA apUrNa pa Apyo hato. Agama vadhAmAM vadhu vela dharmavIra, Anavara, bAbIra, tapavIta, budhdhavIra ema anekatanA vIra puchyomAM prabhu zrIzAMtinAthane ApaNe yAvIra tarIke gaNavA joie, A praznanI janmabhUmi gajapuranagara hatuM. temanA pitA vizvasena rAjA ane mAtA atriya rANI hatAM. te dezamAM pUrve marakInA upadrava cAlato hato. mAtAnA game anu AvyA bAda rANIe amRta chAMTayuM, tethI upadravanI zAMti thai. AthI mAtA pitAe temanuM zAMtinAtha nAma pADayuM. prabhunI 40 dhanuSya pramANa kaMcanavA kAyA hatI. ahIMthI pAchalA bhAve te sarvAsa vimAnamAM 33 sAmarAmanA AyuSyavALA deva hatA. te teo bAdaravA vada sAtamanI rAte meyarAMrA tathA bIjI satramAM ciA aNIna kukSimAM padhAryA. prabhujI eka bhavamAM cakravartIpaNuM bhAgavIne tIrthaMkara padavI bhogavaze, mATe mAtAe pahelAM cIpaNAne sUcavanArAM cauda svapnA spaSTa (jhAMkhAM) joyAM. ane tyArabAda tIrthaMkarapAne sUcavanArA 259 14 svapna joyAM. ema cirAnI bhASaka ( kuMthunAthanI ) zrI mAtAe ane (aranAthanI) devI mAtAe paNa be vAra svapno joyAM hatAM. mA rIte A cevIzAmAM (cakrati'-tIrthaMkaranI ) be pakSInA bhogavanArA 16-1718mA tIrthaMkara thayA. dezanA gapuramAM nave khAsa uparAMta divasa vItyA bAda cothA ArAnA uttarAdha mAM je vada teraze meSarAzi bharaNi nakSatramAM prabhu janmyA.x teo 1008 hAjInA pAraka ane janmathI ja khata, dhRta, avidha jJAnavALA ane mRgalana yukta hatA. teo saunTa sura svarUpa ane anaMta bakSI hatA. temanArI ekyubanI apekSAo ja dhanuSya uMcu hatuM (eTale ke AbhAMgule karI 120 khAMgaLa uMcu ane pramAjhilanI apekSAe * gula ane 2 ya pramANa zuM hatuM. temane 64 hAra kara Adi cakravarti paTTane ucita parivAra hato. paccIsa dustara vadha kubhAra A ane ahIM thI kAladharma pAmI sanatkumAra nAmanA trIndra devalArka bhayAM che. x nA pacApama, 36 lAkha, 49 hendara varSe, 89 pakhavADIyA eTalA cepI Ara bAkI rahyo hatA. + AgaLa gRhasthAla pAA lAkha varSo jaNAve che, e apekSAe ahIM pheraphAra sabhave che. eTale ahI ekamAM pacIsa hajAra ane bIjA (cakritvamAM OM kumArapaNAmAM) 50 hajAra varSa sabane che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mk 4 ] laga paca [ 17 ] avasthAnA vItyA bAda 13 akrama karI (eTalI bhare) khaMDane sASI arthAta A te sthitimAM 25 stara varSa sudhI pAnI adi bhAmavI pradeva vijJAnI *manA samaya najIka have. beMniya sAvata ApAra pramANe vanati karI, ke nikhIla vaspAta pramukhe rAjanA 1 krUDa khADa lAkha sonaiyA vRta ka varSamAM 388 threDa 80 lAkha naiyAnuM dAna karI gajapuranagaramAM ja pAkSI vaSe ( 50 cAra varSanuM bhASa vItyuM ane teTaluM ja bAkI tyAre) dre tapa karI jo vA caine gevarAya ane bharaNuM nakSatramAM sarvoco nAmanI ziAimAM besI dhadhUmathI satravana nAmanA bagIcAmAM aka vRkSanI nIce AvI ghareNAM vagere dUra karI paMcamuja veMca karI takhara purAnA parivAra sahita prabhue be pAye apUrva zAMtiyA saMthama grahaNa karyuM. teja vakhate temane khanaHvAna jJAna prakaTa thayuM. prabhudevane (iMdre veluM) devakUSmAM vastra hai (jIva) sudhI rahyuM che. chaTThanA pAraNe sumitre maMdirapuramAM zrI thayA bAda vaTAvI samArakAma pAra . I vaga prazna tha kAma dhArAnA prasaMga DevAthI 120 kroDa senaiyAnI baMda thaI. dAna bhAjara (para N karAvanAra bhavya jIva-mADAmAM mA trIje bhave. to ya matiya pAme, prabhuzrI sAMtinAthanA matamAM ja tapa bhAre hinA sudhInuM hatuM. proMya dIkSA zaba joi eka va sudhI bAI caSidha abhigraha paNa karI A minAM vica. eka varSanA vastha kAla cA bAda gajapuranagaranA samayanamAM nadI vAta nIce poSa su nAme mekasisa rInAbanAM prabhudeva viSNunAM smAta thayA, ane patika baLA paDelA pathare yajJAna pAmyA. bhA vakhate du tapa ta, have to prabhu 19 devanA TAlanArA, 34 atizaya ane 8 mahA prAtihA nA dhAraka tema ja 35 gujIvALA pANInA beyanAma thayA. paheA ja samavasaraNamAM prabhue tItha cavadha saMdha)nI sthApanA karI. te tIya prabhuzrI punA tIyopatti kAla sudhI cAhyuM, AthI paMcanAM tIrthaM viccheda ala nathI. prabhudevanA cakrAyudhA 36 mar ane 36 guNa ( maccha temanA parivAra A pramANe cheH-- hatA. sAdhu-2000, sI-zruti vagere 10 zrAvaka-29000 zrAvikA - 39 3 0 0 0 kaivalI -43 * mana:parya vajJAnI-4000 pijhAnI-30 cA pUvI vaciddhiALA muni vAdimuni-2400 sAmAnyamuni-41464 anuttaramAM nAma prati khAra nathI. pratyeka bu | F prANa 2000 pravanA kaula vagere aneka bhakata rA hatA. dhummenAM bhAgata 4 ane nikalpa hato. 12 parama sukhanAra sAdhvIo hoya. traNa zrAvakanAM trato bhAra hatAM. mA zrI DhAMtiprabhunA tIthamAM banAra vira para ane 14 uparama athavA cAra caritra, nava athavA traNa tA, ane cAra sAmAyika hAya. pahelAM khe pratikramaNu hoya ane uttara guNamAM tribhojana gaNAya. sthita kalpa cAra prakAranA, ane thita kalpa ke prakArano jANyA pa ( AcAra nI pabanA sAra ma kAraNe Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ] zrI jaina satya prakAza [varSa 4 pratikramaNa hoya, sathamadhArI munivarA RnuprAsa hoya, 17 bhede sayama, cAra bhede athavA e bhede va hAya, vastranA varNanA niyama nahi. prabhudeva gRhasthaNAmAM paDelAM kalA mujaba pAra (50 dAra-ca varSo sudhI radda. ane chata payamAM-25 hajAra varSo ane daivika paryAyamAM eka varSa mu 25 hajAra varSa sakula karyAM. jo gRhasthapaNAno kAla 75 hajAra varSa gaNIe teA lAkha varSanI ghaTanA A pramANe-- - bRkSapaNAmAM 1 kazAmAM 249 lipaTTAmAM 100000 sthAvadha Ara pa gaNIe to A rIte eka lAkha varSa thAya -gRpavAmAM pa ke vAmomAM 49999-kevalapaNAmAM prabhuzrI zAMtinAtha aMtima kSaNe zrI sammeta zikhara ( zikharajI )mAM padhAryAM. tyAM mAsakhamaNa ane kAussaga Asane zukala nAsa thA. vara yoganirA karI saMaurI vadhAmAM ane kane mukAvI, je vidazerA mekA zirA tri nakSatramAM rAtrinA pUrva bhAgamAM nava munivaronI sAthe paramapada-mumaMta pAmyA, te vakhate pUrva avagADanA karatAM OM zarIranI avagAhanA thai. cothA ArAnA uttarArdhamAM prabhudevanuM pAMcamuM nirvANa kalyANaka samajavuM, eTale--prabhunA nirvANa pachI cAthe Aro pAtra copama, 65 lAkha, 84 hajAra varSe 89 pakhavADIyA jeTI bhArI hato. suta hRda bhUmi sAta puo sudhI cAlu rahI. A tIrthamAM gAtA kAla sudhI putra zrutanI pratti cAlI. tyArabada sAta kAla sudhI " vicchedo ane prati svatInI hayAtI sudhI jANavI. zra dhanAthanA nirvANuthI traNa pahyApama jemAM ochA che evA te bahu sAgaropama vItyA bAda zrI zAMtinAnuM nirvANuM thayuM ane zrI zAMti prabhunA nirvANa samI aa pacAsama pramANlR samaya vIdhA bAda zrI kuMthunAtha nirvANuM pAmyA. ahIM bhAvI hItha kara thanArA koi cA nathI. tema kAI darzana (ta)nI utpatti thai nathI tathA potAnA sivAya, anya kAI cakri vAsudevAdinI paNa utpatti thai nathI. A zrI zAMtinAtha prabhunA nAmanA Adi akSara 'za ' kAra che, temane cethA 'za' kAra tarIke jaNAbve, zrI zAMtipramunI sevA bhakti ArthithI 6 ugAdi nadI nAsa pAme che, te ja kAdAthI mAnavaii mahArAje tAni cI apane niva banAvyo. prabala puNyAye ja A prabhunI pUjAdi bhakita maLI zake mATe cAthe zakAra ( " zrI zAMti prabhu * ) durlabha kI. apUrNa saptatizata sthAnaka prakaraNamAM-jina gRhasthakAla A khAnAmAM hapa hunnarava kahyAM che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAta mahAkavi zrI dhanapAlanuM Adarza jIvana lekhaka--munirAja zrI suzIlavijayajI. (kramAMqa 36 thI cAlu ) yajJa mArabha maMDapa hiMsArAkSasIe vizvanA khuNe khuNAmAM karIne potAnuM sAmrAjya sthApyuM hatuM ane ene pratApe "sarvabhUtAnu '' e mAnavagaNanA asAdhAraNa dharma para chANI mUkANuMI hatI. pariNAme mANase niSThura-dhAtakI banyA hatA. paraspara amAnuSI vRtti calAvatA hatA. yajJAdika jevA maha:na dharmonuSThAneyamAM paNa niraparAdhI pazunA prANI hAmAtA hatA ane lehInI nadIo vahetI hatI, yajJAdikamAM AnDruti apAtA niraparAdhI paza! bicArAM hRdayadrAvaka AkraMda karatAM A phAnI duniyAmAMthI vidyAgiri pAmatAM hatAM. A vakhate brAhmaNonI preraNAthI rAjA bhoje eka mahAna yajJa karAvavA mATe eka bhavya maMDapa tayAra karAvye. tarehatarehanAM citrAthI maMDapane dhaNA ja zaNagAryo hatA. jyAM tyAM hArabaMdha ArIsAe! tarehatarehanAM jhummarA, ghaTA, dhaMTaDI, vagerethI te atIva ramaNIya lAgatA hatA. maMDapanA vizAla daravAjA para a.sepAlava, AmravRkSa vagerenA tAraNo bAMdhavAmAM AvyAM hatAM. yajJa karanArAone besavAnAM virAmAsanA gaThavavAmAM AvyAM hatAM. yajJamAM Ahuti ApavAne mATe yajJakuMDa banAvyA hatA, niraparAdhI pazuene bAMdhavA mAMTe maMDapamAM stUpa (thAMbhale ) reApAye hatA. alidAna devAnAM sarva sAdhanA sajja hatAM. jana samudAyane besavA mATe citra vicitra bhiAnAM bichAvavAmAM AvyAM hatAM. ekaMdara yajJamA~DapanI vizAlatA, bhavyatA, suMdaratA lokanRndane maMtramugdha karI de tevI hatI. yajJanA prarabhakAla priyana karele divase yajJanA prAraMbha karavAmAM AvyA. dhupa vagerenA sugaMdhI dhumADAo uMce uchaLavA lAgyA. yajJakuMDamAM dhagadhagatI jvAkSoe ekamekathane peAtAne jAvalyamAna prakAza cAre tarapha phekavA mAMDI. brAhmaNa maMtrAnAM uccAraNA, udveSA pUrvaka, udAtta anudAtta svarita sahita uccAravA lAgyA. phala, puSpa, dhRta vagerenI Ahuti apAvA mAMDI. maMDapa bahAra vAjitrAnA divya dhvani saMbhaLAvavA lAgyA. yajJa pauSTika dhavala-maMgala gIto gavAvA lAgyAM. thekAnAM TALe TALAMnA hara mate gayA. rAjA bhAja paNa petAnA parivAra sahita AvuM dRzya nihAlato AnaMdamAM magna banI gayeA. pUrNAhuti, pazune pAka jema jema divase pasAra thatA gayA tema tema pUNAhUtine samaya pAse AvatA lAgyA. hisArAkSasI paNa AnaMdamAM magna banelI rava bhakSanI rAha joI rahI hatI. yAvad yajJanI aMdara Ahuti ApavAne mATe meva (ekaDA ) ne yajJamAMDapamAM lAvavAmAM ALye, stUpe bAMdhavAmAM AvyA. maraNa samaya najIka Avela jANIne meSa tharathara dhrUjatA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284] zrI jana satya prakAza hatuM. bIjI bAju sAme yajJakuMDamAM agninI dhagadhagatI jvAlAo uchaLI rahI hatI. meSa upara maMtronAM uracAra thai rahyAM hatAM. ghAtakI mArA hAthamAM camakatI tIrNa dhAravALI taravAra laI ubhA hatA. AvuM ghAtakI dRzya nihALatAM mevanA zarIranA remeromamAM kaMpArI chuTavA lAgI. rAtIcoLa banI gayelI AMkhamAMthI azrunI dhArA chuTavA lAgI. avyakata (aspa) AjaMdanAda karate e meSa tyAM bumebuma pADavA lAge, chatAM hiMsArAkSasInA usake madirApAnathI madonmatta banelA pAgalanI mAphaka niSphara banI mene yajJakuMDamAM Ati ApavA ekadama maMtronAM uccAraNa pUrvaka sajaja thayA. te vakhate mepa vadhu bhayathI barADA pADavA lAgyo ane yajJamaMDapamAM AhAra macI che. dhanapAlanI yuktio ApuM hulakAvaka dazya joI rAjA bheja kavi dhanapAlane pUchavA lAgyA ke he dhanapAla, A meva barADA pADato zuM kahe che, tenuM varNana kare. jenA merejamAM sattA parama dharmaH" e mahAna sutra gUMjI rahyuM hatuM, jenA hRdayamAM dayAnuM nirmaLa jharaNuM vahetuM hatuM evA samayajJa kavIzvara dhanapAle niDaratA pUrvaka jaNAvyuM he rAjenda, Apane e meva ema sUcave che ke - " nA'haM svargaphalopabhogarasiko nAbhyarthitastvaM mayA, saMtuSTastRNabhakSaNena satataM sAdho na yuktaM tava / / svarga yAMti yadi tvayA vinihatA yaI dhravaM prANino, yajJa kiM na karoSi mAtRpitRbhiH putraistathA bAMdhavaiH // 1 // " Apa mane yajJakuMDamAM Ahuti ApavAne sajja thayA che, paNa svarganA daivI mukha bhegavavAnI lezamAtra mane abhilASA nathI, ane koI vakhata Apane meM e mATe prArthanA paNa karI nathI, huM te sadA vaNa (ghAsa) bhakSaNa karIne saMtuSTa rahuM chuM, mATe he sAdhu purUSa, mAre vAta kare e Apa jevAne yukata nathI. ATalAthI paNa nahIM aTakata meSa AgaLa vadhIne zuM bole che ke- pajJakumAM homAtAM pazuo je sAce ja svarga lomAM sIdhAvatAM hoya te he bhUpa, tArAM mAtA, pitA, putra, temaja bAMdhava vagerene yajJakuNDamAM Ahuti ApIne svarganAM sukha kema Apato nathI ?" ema A meLA Apane vade che. A sAMbhaLavAnI sAthe ja rAjAnA hRdayamAM dhAnala saLagI uThe. tenAM netro lAla thaI gayAM avazya tharathara kaMpavA lAgyAM. paNa yuti AgaLa te zuM kare? pachI rAjendra modha zAMta karavAnI khAtara ane tene sanmArgamAM lAvavAnI khAtara puna kavIMdra dhanapAle yukitapurassara, zAstronA anekazaH pramANe ApavA mAMDayAM- " yUpaM chitvA pazUna hatvA, kRtvA rudhirakardamam // yadyevaM gamyate svarga, narake kena gamyate // 1 // " "yajJamAM pazuone bAMdhavAne cUpa (thAMbhalo) ropa, tenI sAthe pazuone bAMdhI jAjvalyamAna agnikuMDamAM hama karavA mATe pazuone ghata karI, rakatanI nadIo Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMka 3] mahAkavi zrI dhanapAlanuM Adarza jIvana [285] vahevaDAvIne arthAt rUdhira (lehI)thI kAdava relamachelama karIne je svargamAM javAnuM heya, te pachI narakamAM kazuM jaze?" AvuM yukti bhareluM dhanapAlanuM vacana sAMbhaLI rAjAnA aMtaHkaraNamAM kAMIka zAMti vaLI. ane tenI satya-jijJAsA sateja banI ! rAjAe e jijJAsAne ukela karavA mATe-satya svarUpa samajavA mATe-dhanapAlane pUchayuM-A vastu Ama ja che te pachI yajJanuM vidhAna kevA prakAranuM hovuM joie? yajJamaMDapamAM cUpa kevA prakArane ropa joIe? agni kevA prakAranI hoya? Injana karyuM hoya? yajJamAM Ahuti kenI apAya? ke jene laIne sarva jIva svargAdi phala pAmI zake, daivika sukha bhogavI zake, ane prAMta mukitanA mevA laI zake. Ane javAba dhanapAle eka ja zlokamAM Ae - "satya to vinA, vaLAtu udho muddA __ ahiMsAmAhutiM dadyA-deSa yajJaH sanAtanaH / / 1 // " satya yajJastaMbha, tapazcaryA rUpI dedIpyamAna agni, temAM potAnA prANarUpI indhana (lAkaDAM) ane jyAM ahiMsArUpI devIne Ahuti ApavAmAM AvatI hoya, evA prakArane yajJa karavAmAM Ave, te ja sanAtana yajJa kahevAya che." AvA yajJathI sarva cho ravargAdi le pAmI chevaTe mukti meLavI zake che. he narendra, AvA prakArane je thata te ja sarvazreSTha che. te ja jagatanA sarva jIvone ISTa phala ApI zake che. pharI rAjAe pUchayuM -"he dhanapAla, A vAtane zAstro pokArI pikArIne kahe che chatAM paNa keTalAekane nahIM gamatI hoya tenuM kAraNa zuM ? manapAla-de nare, keTaleka aMze tema paNa bane che. kahyuM che ke"hiNsaa tyAjyA narakapadavI satyamAbhASaNIyaM, steyaM heya surataviratiH sarvasaMgAnivRttiH // jaino dharmoM yadi na rucitaH pApaghaMkAvRtebhya:, sarpiduSTaM kimalamiyatA yatpramehI na bhuGakte // 1 // " narakanA mArga rUpa hiMsAne tyAga kare, satya vANI bolavI, corI na karavI, brahmacaryavrata svIkAravuM ane sarva prakAranA parigrahathI nivRtta rahevuM, AvA prakArane jaina dharma pApa paMkamAM lapaTAelA prANIone rUca nathI. pramehanA rogavALAne ghI bhAvatuM nathI, tethI zuM ghImAM duSTatAne saMbhava che?" vaLI purANa vageremAM paNa kahyuM che ke"ahiNsaa satyamasteya, tyAgo maithunavarjanam / paMcaitAni pavitrANi, sarveSAM dharmacAriNAm // 1 // " ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane parigrahane tyAga, A pAMce vastuo Jain Education sarva darzanikee-sarva dharmAvalaMbIoe svIkArelI che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phalaudhI-pArzvanAthajIke pratiSThApaka le. zrIyuta bhaMvaralAlajI nAhaTA mAravADa kA phalaudhI-pArzvanAtha tIrtha sarvatra prasiddha hai| usa tIrtharAja ke viSaya meM adhika paricaya denA anAvazyaka hai, kyoMki saiMkaDo varSoM ke prAcIna prabandha, tIrthakalpa, stavana, rAsa, stotrAdi meM pUrvAcAryoM ne usakA prazasta yazogAna kiyA hai / usa jinAlaya ke nirmAtA aura pratiSThApaka AcArya mahArAja kauna the isa viSaya meM samaya lekhaka ekamata nahIM hai, ataeva una prAcIna abhiprAryoM ko vidvAnoM ke samakSa upasthita kara nirNaya kI ora agraNI honA paramAvazyaka hai| caudahavIM zatAbdI ke suprasiddha vidvAna prabhAvaka jainAcArya zrI jinaprabhasUrijI mahArAja apane 'vividha tIrtha kalpa' meM phalaudhI tIrtha kA paricaya dete hue usa gAMvakI prAcInatA ke viSaya meM likhate haiM ki pArzvanAtha bhagavAna ke yahAM pragaTa honese pUrva vaha grAma samRddhizAlI aura bhagavAna mahAvIra ke mandira se suzobhita thA aura phira ujaDa ho gayA, jaisAki nimna avataraNa se pragaTa hai: ___" atthi savAlakkhadeze meDattaya nagara samIvaThio vIrabhavaNAI-nANAviha devAlayAbhirAmo phalabaddI nAma gAmo x x x so vi riddhi samiddho vi kAlakameNa ubbasapAo sNjaao|" vaLI he rAjana, ApaNuM prANa jema ApaNane priya che, tema duniyAnA sarva prANIone pitAnA prANa priya hoya che. nAnAmAM nAnI kaDIthI mAMDI moTAmAM moTA hAthI sudhI, darekano AtmA eka sarakho che. A vAtane pUrva maharSioe dharmazAstromAM se Age paDhezIne 'ahiNsaane| prayAra yo cha bhane se zata matane hiMsAnA mArgethI pAchuM vALyuM che. dhanapAlanA AvAM dayAgarbhita, zAstrIya purAvA ane yuktiyukata vacane AgaLa rAjA bhojane leza mAtra paNa bolavAno avakAza rahyo nahIM, ane tene satya vastuno khyAla AvavA lAge. A uparathI paramahaMta kavi dhanapAla jainadhamI hevAthI rAjAne rAjI karavA mATe paNa dharmathI leza mAtra virUddha vacana pitAnA mukhathI bolatA na hatA e vAta siddha yAya che. yuche -"dharmAt pathaH pravicalaMti padaM na dhIrAH" dhAra pu3|| pitAnA dharmamArgathI eka pagaluM paNa calAyamAna thatA nathI. game tevA vikaTa prasaMge upasthita thAya chatAM paNa je sthitimAM hoya te sthitimAM ja sthita rahe che. (apUrNa) Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMka 4] phalodhI-pAzvanAthajIke pratiSThApaka [27] kintu isa samaya yahAM vIra-bhavana kA koI khaNDahara cihna bhI vidya. mAna nahIM hai| usake pazcAt jaba phirase gAMva vasA, mahAjana logoM kI vastI huI, taba bhagavAna pArzvanAtha kA bimba pragaTA, jinAlaya nirmita hokara pratiSThA huii| yaha ghaTanA vi. saM. 1981 aura saM. 1204 ke madhya kI hai / isa viSaya ke kucha prAcIna ullekha yahA~ diye jAte haiM 1 rAjagacchIya zIlabhadrasUri ke paTTadhara zrI dharmaghoSasarine saM. 1981 meM pArzva-caitya kI pratiSThA kii| nirmAtA kA nAma zrI zrImAlavaMzaja dhaMdhala zrAvaka likhA hai| [vividhatIrthakalpa, pR. 105-6 ] __ 2 devasarine dhAmadeva gaNi aura sumatiprabhagaNi ko vAsakSepa dekara bhejaa| saM. 1199 (pAThAntara 1988) phAguNa sudi 10 ko bimbasthApana kiyaa| saM. 1204 mAgha sudi 13 zukravAra ko devagraha nirmANa ho jAne ke pazcAt zrI jinacandrasUri ke vAsakSepa dvArA kalaza va dhvajAropaNa huaa| zrAvaka kA nAma pArasa likhA hai! [purAtana prabaMndha saMgraha, pR0 31 / 3 vAdidevasUri meDatA caumAsA kara phalaudhI Ae taba pArzvabimba prgttaa| caitya nirmANa ho jAne para saM. 1204 meM unake ziSya zrI municandrasUrine pratiSThA kii| nirmAtA pArasa zrAvaka thaa| [somadharma kRta upadezasaptati] 4 saM. 1204 meM vAdidevasarine pratiSThA kI prasiddha hai| [ dharmasAgarIpAdhyAya kRta tapA paTTAvalI ] ina cAroM ullekhoM meM 1 dharmaghoSasari aura 2 vAdidevamUri yA unake ziSyoM ke pratiSThA karAne kA nirdeza hai| donoM AcArya samakAlIna the ataeva kinhoMne pratiSThA karAI yaha vicAraNIya hai| ___ inameM prAcIna pramANa zrI jinaprabhasUrijI kA hai| ve vividha tIrtha kalpa meM dharmaghoSasarijI ke pratiSThA karAne kA ullekha karate haiN| isa deza meM dharmaghoSasari vicare bhI haiM, unake paramparAvAle mahAtmA loga aba bhI nAgora meM nivAsa karate haiN| phalodhI pArzvanAtha ke mandira meM saM. 1625 ke phAguNa vadi 10 guruvAra, mUla nakSatra, siddhiyoga meM pratiSThita zrI dharmaghoSasarijIke caraNa bhI vidyamAna haiN| kintu vAdidevamUrijI kI pratiSThA kA ullekha bhI kama prAmANika nahIM haiM, ataeva jabataka koI inase adhika prAcIna pramANa na mila jAya, nirNaya karanA kaThina hai| zrI jinaprabhasUrijI mahArAja Age calakara likhate haiM ki thoDe varSa bAda kalikAla ke prabhAvase adhiSThAyaka deva kI avidyamAnatA meM yavanoM ne utpAta macAkara mandira kA bhaMga kara diyaa| saMgha ne jIrNoddhAra kraayaa| garbhagRha ke praveza dvAra kI saM. 1221 kI lakSmaTa zrAvaka kI prazasti meM uttAnapaTa karAne kA ullekha hai| isa pratiSThA kA ullekha eka prAcIna guryA fAww.jainelibrary.org Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 288 ] zrI satya in [varSa : valI meM hai jo zrI barddhamAnamUrijI se jinapadmasarijI taka tIna bhAgoM meM zeSa hoto hai| prathama bhAga sumatimaNi kI gaNadhara sArdhazataka kI bRha. vRtti kA hai, dUsarA bhAga zrI jinapAlopAdhyAya kRta jinapatisari caritra kA hai| isa jIvanacaritra meM mahopAdhyAyajIne apane najaroM dekhI bAteM likhI haiM, kyoM ki unakI dIkSA saM. 1225 meM pohakaraNa meM zrI jinapatisarijI ke karakamaloM se huI thii| saM. 1269 meM jAvAlipura meM unakA upAdhyAya pada huA aura saM. 1311 meM pAlanapura meM jinapAlopAdhyAya svargavAsI hue / ve apane guru zrI jinapatisUrijI ke jIvanacaritra meM likhate haiM ki 'saM. 1234 phalavarddhikAyAM vidhicaitye pArzvanAtha : sthApitaH" / isa pratiSThA ke samaya zrI jinapAlajI ko dIkSA liye 9 varSa hogae the, ye prAya : apane guru ke sAtha vicare haiM, ataeva isase baDhakara prAmANika grantha aura kyA ho sakatA hai ? aba yaha nissandeha pramANita ho jAtA haiM ki pArzvanAtha bhagavAna kI pratiSThA saM. 1234 meM kharataragacchAcArya zrI jinapatisUrijIne kI thii| satarahayoM zatAbdI ke suprasiddha aitihAsika grantha " karmacandra mantri vaMza prabandha" meM likhA hai ki maMtrIzvara karmacandra saM. 1646 ke lagabhaga jaba bIkAnera kA tyAga kara meDatA meM rahate the taba unhoMne phalaudhI meM zrI jinadattamurijo aura zrI jinakuzalasUrijI ke stUpa nirmANa karavAe the| kintu isa samaya una pUjya stUpoM kA koI patA nahIM hai| mAravADa kI bhUmi bhUkampa Adi prAkRtika kopa se prAya : surakSita hai ataeva yavanoM ke utpAta ke sivAya dUsarA koI bhI kAraNa pratIta nahIM hotaa| na jAne kitanA bhavya zilpa anAryoM ke prabala hAthoM se dharAzAyI ho gayA ! isa samaya phalaudhI pArzvanAthajI meM jo dAdAbADI vidyamAna hai vaha dharmazAlA ke andara hI nabIna banI huI hai| saM. 1965 meM mer3atA nivAsI bhar3agotayA gotrIya zrAvaka karNamalajI ne banavAI huI hai| ataH prAcIna stUpoM kA patA lagAnA Avazyaka hai| ___ saMkhyAbaddha jana tIrtha jo prakRtidevI ke antasthala meM vilIna ho gaye unheM khojane va vartamAna tIrthoM kA prAmANika itihAsa nirmANa karane va zilAlekhoM kA saMgraha karake prakAza meM lAne ke lie vartamAna yuga kA vAyumaNDala preraNA karatA hai| jainoM ko isa aura khUba tamannA se saMlagna ho kara apane pUrvajoM kI kIrtiyAM camakA denA caahie| Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda-vAkayo saMgrAhaka--munirAja zrI suzIlavijayajI vizvavaMdya bhagavAna mahAvIra paramAtmAe, gautamAdika jevA samartha agiyAra sAkSaravA je caude vidyAmAM niSNAta hatA, aneka ziSyAthI parivarelA hatA, sarvajJapaNAne dAvo dharAvatA hatA, anubhAvanI parAkADAe paheoMcelA hatA, amuka amuka veda-padanA ane yathArtha rIte nahIM samajavAthI te sarve te arthamAM sAyavALA hatA, sahacarane pUchIne saMzayane dUra karI zake ema hevA chatAM pazu te mAnI lIdhelI sajJatAne jhAMkhapa lAge ema samajI hRdayastha saMzaya kAI AgaLa vyakata karatA na hatAtemane vedanAM padAne yathArtha rIte samAvI sanmArgomAM doryA hatA eTaluM ja nahIM paNa tripadI (35nnephyA vidmad aa dhruvaij thA ) samaLAvI, dvAdazAGgInI racanA temanI pAse karAvIne temane gaNadharapadathI alaMkRta karyAM hatA. A agiyAre gaNadhara kALakrame kevalalakSmIne varI prAMte ajarAmara padane pAmyA hatA. e agiyAre jaNAne je veda-vAkayonA artha viSe sazaya hatA te tathA tenuM samAdhAna karanArAM bIjA vAyA, tenA zAMta ane yathArtha artha sAthe mA nIce sagrahavAmAM AvyAM ---- prathama gaNadhara IndrabhUtti ( jIvane sazaya ) (1) " vijJAnaghana pavaitebhyo bhUtebhya: samutthAya tAmyevAnu vinazyati, na pretyasaMjJA'sti " ( vizeSA0 bRhadvRtti, pR0 666, paMkti 5 ) indrabhUtie karelA a----mAMgamAMthI mAdana ktinI jema, gamanAgamanAdi ceSTAvALA je AtmA te paca bhUta (pRthivI, paNI, agni, vAyu ane AkAza ) mAMthI athavA te| vikArabhUta ghaTapaTAdamAMthI utpanna thaine punaH paMca bhUtamAM athavA tenA vikAramAM, jaLamAM kSudghanI jema, kSaya (nAza) pAme che. ( AthI ) marIne punarjanma nathI thate. ( eTale ke jIva nathI. ) " jIva nathI '' evA iMdrabhUtinA nizcayane rAkanAra zrutiH << na ha (hi) vai sazarIrasya priyApriyayorapahatirasti, azarIraM vA vasantaM priyA'priye na spRzataH " ( vizeSA0 vR0, pR0 666 paMkti 6-7 ) zarIradhArI jIvane priya ane apriyane viyeAga nathI, athavA zarIra rahita ne priya ane apriya sparzI zakatAM nathI. 66 sa trai ayaM AtmA jJAnamayaH ifTM. {) 33 ( kalpasubodhikA, vyA0 60 pU0 115 kharekhara te A AtmA jJAnamaya che, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290] zrI jaina satya prakAza # dadada ( suvo, jyA 6, pR09, vRtti 2) damana, dAna ane dhyA A traNe kArane jANe te jIva kahevAya ? prathama zrutinA prabhu mahAvIre karelA yathAsthita a-upayoga svarUpa je AtmA ( arthAt AtmAne upayAga ) te paMca bhRta athavA tenA vikArabhUta padi vastumAMthI utpanna thAya che. te paMcabhUtanA vinAza thavAthI yA IjI vastuthI temAM vyavadhAna paDavAthI te upayeAgasvarUpa AtmA nAza pAme che, ( te upayoga nAza pAme che) ane pUrvanA upayogarUpa sA rahetI nathI. ( A punarjanmanA abhAvanI ke punaHja nmanA abhAvajanya jIvanA abhAvanI vAta nirmULa kare che. ke dvitIya gaNadhara - agnibhUti (kamane sazaya) (2) " puruSa tyenuM ni sarve, mRta, yaza mAdhyama, ratAmRtatvasthAnaH yadannenAtirohati, yadejati, yad naijati, yad dUre, yad antike yadantarasya sarvasya yat sarvasyAsya bAhyataH :" (vizeSA0 %00, pR0 678, if {~24) le 62 agnibhUtie karelA a--je thayuM, je thaze te badhuM A AtmAja che. je mekSanA mAlIka che, je annathI vadhe che, je hAle che, je nathI cAlatA, je dUra che, je pAse che, A sarvanI aMdara je che, A satranI hAr je che, te AtmA ja che. (arthAt kama che ja nahIM.) 46 ka che ja nahI" " evA agnibhUtinA nirNayane rekanAra zruti-- 'puNyaH puNyena karmaNA, pApaH pApena karmaNA " 704 ifr 6) '' (vizeSato 7, pR * puNyakA vaDe puNya baMdhAya che, ane pApakAya vaDe pApa adhAya che. prabhu mahAvIre karelA ghAsthita atha-- "purava_yeTa ni " } A zruti kevala AtmAnI prazaMsA karavA puti che, paraMtu anya vastunA abhAva batAvavA mATe nathI. kAraNa ke vedanI aMdara traNu prakAranAM vAkayeA cheH 1 vidhivAda, 2 arthavAda, 3 anuvAda. temAM 1 vidhivAda sUcaka vAkaya nIce pramANe jANavuM: " agnihotraM juhuyAt svargakAmaH " (vizeSA0 vR0, pR0 703, paMkti 15 ) svanI abhilASAvALA agnihotra kare ! 2 arthavAdanA be bheda che. stutyavAda ane nindAvAda. temAM stutya vAda 26 sa sarvavid yasyaiSA mahimA bhuvi divye brahmapure zeSa vyomti AtmAsu pratiSThitastamakSaraM vedayate yastu sa sarvajJaH sarvavit sarvamevAviveza (viropA. rR, rR. 703, paMktti 26-27) te sarvane jAnAra che ke jenA A mahimA svarga, mRtyu ane pAtAlamAM che, A AkAza ane AtmAmAM pratiti che, akSara evA Ane jANe che, te sarvajJa che, sarvAMvit che ane samAM praviSTa che. ' "7 ekayA pUrNAhutyA ( pUrvayAhutyA) sarvAn kAmAnavApnoti " (vizeSA0 Jain Educed e jn caliths, if, 27) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMka 4] veda-vAka [ ra1 eka pUrNa Ahuti vaDe sarva kAmane prApta kare che. nindArthavAda nIce pramANe - "eSa vaH prathamo yajJo yo'gniSTomaH, yo'nenAniSTvA'nyena yajate sa ga wwta" (vijAi chU, g0 0rU, jita 22) A agnioma tamAre mukhya yajJa che, Ane karyA sivAya je bIjA yajJane kare che te adha:patanane pAme che, 3 anuvAda nIce pramANe - kAjI mAtA varaNaH" (pis , g0 703, vaMti 20 bAra mahinA saMvatsara hoya che. "auir:" (fjasts chU0, g0 703, jarita ra0) agni Uo hoya che. "milsa epas" (hists , pR70rU, rita 20 agni ThaMDInuM auSadha che. hatIya gaNara - vAyubhUti (tajajIva tatva zarIrane saMzaya) (3) "vijJAna" e chatrabhUtinI saMkAvALA ja vAkyamAM vAyubhUtine saMzaya hato ane tene arthe paNa vAyubhUtie indrabhUtinI jema ja karyo hato. (ane tethI zarIrane ja jIva mAnI lIdhela hatA.) je zarIra te ja jIva che" evA vAyubhUtinA nirNayane rokanAra zrutiH "satyena labhyastapasA hyeSa brahmacaryeNa nityaM jyotirmayo hi zuddho ye rAtti dhattta thatA tamA" (vizeSA , g0 720, rita 2-20) A AtmA nimaya che, zuddha che, ane satya vaDe, tapa vaDe, brahmacaryo vaDe jANavA lAyaka che, dhIra evA saMyata munie AtmAne dekhe che. AnA samAdhAnamAM prabhu mahAvIre A vAkayane je artha IndrabhUtine jaNAvela te ja artha ahIM paNa samajI le. caturtha gaNadhara - vyakata (paMcabhUtane saMzaya). (4) "(yena) svoparma kai sakalamityeSa brahmavidhiraJjasA vijJeyaH" (karo. 40, pR. 722, gita 20) kharekhara, sakala jagat svapnasadaza arthAta asat che, A brahmavidhi zidhrapaNe jANo. (eTale ke paMcabhUta jevuM kazuM nathI.) "bhUta (pRthivI-pANI-ami-vAyu-ane AkAza) che te atuja che" evA vyaktanA nirNayane rokanAra kRtioH " pRthivI" (viroghAva , g0 722, rita 22). AkAza ane pRthvI che. "pii rekatA, Aje katA" (phig , g0 7ra6, rita 22). ain Education Inter,ravI devatA che, pa Na devatA che. Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [292] zrI jana satya prakAza [varSa 4 "agnidahati nAkAzo ko'tra paryanuyujyatAm ?" akhi bALe che, ane AkAza bALatuM nathI A bAbatamAM tene prazna karAya? (arthAtu teno te te svabhAva ja che.) prabhu mahAvIre karele yathAsthita artha--tame jene ISTa mAnI beThA che te kanaka kAminI AdinA saMge anitya che, AvI adhyAtma vicAraNAne aMge uparyukata zruti che, paraMtu bhUta (pRthvI vagere)ne niSedha karavA mATe nathI. paMcama gaNadhara-sudhama (je je te marIne te ja thAya--e saMzaya) (9) "puruSo hai uttama, parANaH patra" kharekhara, purUSa che te (marIne) purUSapaNAne pAme che, ane pazu che te (bharIne) pazupaNAne pAme che. je che te tevo ja thAya" evA sudharmAnA nirNayane rokanAra kRtio zrI jai ja nA yaH purI " (viphoSa0 0, pR. 790, paMdhita 2-3 ). je viSTA sahita baLe che te kharekhara ziyALa thAya che. "nina amarAkAminAvasi" (vizeSa jU0, 40 %8, ujita 22) agniSToma vaDe mRtyune te che. prabhu mahAvIre karelA A kRtine yathAsthita artha-mRdutAdi guNone laIne manuSya punaH manuSya paNa thaI zake che. (paraMtu tene evo artha nathI ke manuSya bharIne manuSya ja thAya.). SaSTha gaNadhara-maMDita ( baMdhakSane saMzaya) (E) "sa eSa viguNo vibhurna baddhayate saMsarati vA, na mucyate mocayati vA, na ghA ghA vAdyamatta yA veda"(vizeSA , g0 72, jita 24) sattvAdi guNe karIne rahita ane sarvavyApaka e je AtmA te karmathI baMdhAto nathI, saMsAramAM paribhramaNa karatuM nathI, karmathI mUkAta nathI, bIjAne mUkAvI zakate nathI, athavA bAhya atyaMtarane jANatA nathI. bandha-mekSa nathI" e maMDitanA nirNayane rokanArI kRti"go: pura zALA, pav: pAna kArmaLA" prabhu mahAvIre karelA A pratino yathAsthita artha-chadmastha bhAvathI rahita ane kevalajJAnathI samasta vizvane (jagatane) sparzanAra e je AtmA te karmathI baMdhAtA nathI, saMsAramAM paribhramaNa karato nathI, vagere AgaLa samajI levuM. (paraMtu dareka AtmAne mATe ema samajavuM nahIM.) saptama gaNadharmocaputra (devane saMzaya) (7) "ko jAnAti mAyopamAna gIrvANAna indrayamavaruNakuberAdIn" mAyA sadRza evA, indra, yama, varUNa, kubera vagere devene koNa jANe che? (arthAt deva che ja nahIM). Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka veda-lAcA * deve nathI ja ' evA nau putranA nirNayane zakanAra zrutiH (8) "jJa paNa cajJAsudhI cakramAno'sattA mahoti" (vizeSA0 6, pR. 778, ifta 24) te A yajJa karAvanAra yajamAna jaladI svargalokamAM jAya che. 64 'apAma somaM amRtA abhUma agaman jyotiravidAma devAn, kiM nRnamasmAt tRNavadarAtiH kimu mUrtimamRta martyasya " ( vizeSA0 vR0, pR0 678-72, paMtritao-) semalatAnA rasane pIdhe, ane amara thayA ItyAdi "cama-soma-sUrya-suguru-vArAnti gati (fxovA0 rR' 30 [ 293 ] dr 786, ma~ti?) thama, sAma, sUrya, suragurU, svanA rAjyane te che. prabhu mahAvIre karelA A grutinA yathAsthita artha-ApaNe banne sameAsaraNamAM eDela dezane pratyakSa joie chIe, zrutimAM je 'mAyopamAna" mUkyuM che te ema jaNAve che ke devatAo paNa azAzvatA che. abdama gaNadhara ati ( narakane sazaya ) (8) "6 4 ce presDa (naraOM) nArIH sati" (vizeSA. To, go 786, Mti 2) kharekhara, parabhavamAM nArakI nathI. " nArkI nathI" evA atinA niyane rokanAra zrutiH "nAro vaipa nAcate caH sutrAnnamAAti" (SiSA a, go 786, paMkti -2) zukranA annane khAnAra marIne kharekhara narakamAM utpanna thAya che. prabhu mahAvIre karele A zrutinA yathAsthita a-merU parvatanI jema nArakIe zAzvatI nathI, paraMtu koi paNa pApane AcaraNa kare che te marIne nArakIpaNe utpanna thAya che. vaLI nArImAMthI marIne tarata ja nArakImAM utpanna thatA nathI. navamA gaNadhara acalabhrAtAnA saMzayanuM samAdhAna bIjA gaNadhara agnibhUtinI jema ane dasamA gaNadhara metAnA sa MzayanuM samAdhAna prathama gaNadhara IMdrabhUtinI jema jANavuM. navamA gaNadharane puNyane sazaya hatA ane dasamA gaNadharane paralokanA saMzaya hatA. ekAdaza gaNadhara--prabhAsa (meAkSane sazaya ) (2) " narAmaya satatU sarca caniyotram " (vizA. rR, Yo 89, nainitI) jIve ane marI tyAM sudhI agniheAtrane karo ! ?? 64 * mekSa nathI ja AvA bhAsanA nirNayane rokanAra zrutiH " sevA muddA du:sakADhA " (vizeSa =0, pR. 8, patti 20) te meAkSarUpI guphrA du:khe karIne (muzkelIthI) grAhya che. (20) "ke strALI (veticce ) mAM ca, tatra parUM satyaM jJAnamana "3 ntaraM brahma (vizeSA. 30, pR. 86, pavita -22) cor'Private & Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra94] zrI jene satya prakAza [varSa 4 e brahma che, eka para ane bIjAM apara, temAM para brahma che te satya rUpa che. zAna raya che, anantara che. prabhu mahAvIre karele A zrati yathAsthita artha-svarganI IcchAvALe heya te che tyAM sudhI agnihotrane kare, ane "kA' zabdathI svarganI icchA na hoya, arthAtu mokSane abhIlAdhI hoya to, tene lAyaka viziSTa prakAranuM anuSThAna kare. lekhanuM laMbANa vadhI na jAya mATe zabdArtha purata ja artha ahIM batAvavAmAM Avela che, vizeSa jANavAnI icchAvALAe "vizeSAvazyaka vRtti " "Avazyaka cU" kalpasUtra TIkA" vagere granthomAMthI jANI levuM. navI madada ApaNA samAjanI kaI paNa prakAranI AMtarika carcAmAM jarApaNa bhAga na levAnI potAnI nItinuM kaDaka rIte pAlana karavAnI sAthe, chellAM traNa varSa daramyAna, pratikAra, itihAsa, sAhitya, taravajJAna ke purAtatva viSayaka sAhitya pragaTa karIne "zrI jaina satya prakAza " mAsika vadhu ne vadhu lokapriya banatuM gayuM che ane pUjya munimahArAje taraphathI paNa ene lekho dvArA ke madadanA upadeza dvArA ema eka yA bIjI rIte eka sarakho sahakAra maLate thaye che, ethI amane ati harSa thAya che. muMbaImAM caturmAsa birAjelA pUjya paMnyAsajI mahArAja zrI prItivijayajI gaNivaranA sadupadezathI zrImAna zeTha zrI mANekalAla cunIlAla taraphathI samitine rUA. pa01) ( rUpiyA pAMcaso eka)nI ane zrImAna zeTha zrI kAMtilAla IzvaralAla taraphathI rUA. 251) (rUpiA baso ekAvana)nI bheTa maLyAnI neMdha letAM amane ghaNuM AnaMda thAya che. samiti pratye AvI lAgaNI batAvavA mATe ame pUjya paMnyAsajI mahArAja zrI prItivijayajI gaNivarane temaja AvI udAra madada ApavA mATe zeThazrI mANekalAla cunIlAlane ane zeThazrI kAMtilAla IzvaralAlano khaba khUba AbhAra mAnIe chIe. ame AzA rAkhIe chIe ke bhaviSyamAM paNa teo taraphathI tathA bIjA udAra saddagRhastho taraphathI samitine A ja sahakAra maLatuM raheze ane pUjya muni mahArAje paNa amane vadhu ne vadhu sahakAra ApI amArA utsAhamAM vadhAre karatA raheze! - vyavasthApaka Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI paryuSaNa parva vizeSAMka saMbaMdhI vadhu abhiprAya (vartamAnapatranA abhipAye) atrethI nikatA jana satya prakAza mAsikane A vizeSAMka jana samAja mATe khUba ja AdaraNIya ane zairavavaMta gaNAya jaina samAjamAM aneka patro nIkaLe che temAM chellA pAMca varSanA khAsa aMkamAM A khAsa aMka savizeSa samRddha ane upayogI sAmagrIthI bharapura gaNI zakAya. A sAhasa mATe ame tenA taMtrIne athAga zrama badala abhinaMdana ApIye chIe. zarUAtamAM bha. mahAvIranuM triraMgI citra kalAnI dRSTie suMdara che. gacchane prAcIna saMkSipta ItihAsa, jainatIrtho, i. sa. pUrve kaliMgamAM sarAka jAti, camakate sItAramAM caMdragupta, biMdumAra, saMprati ane rAjA khAravelo paricaya, AganuM pAcana (hI. 2. kApaDIyA , 1 hajAra varSanI gure paraMparA, AgamavAcanA, kAlakAcArya, jena rAjAo, prAcIna jana sthApatyo, kAThIyAvADamAM prAcIna jaina zinI upalabdhi, dazazrAvaka, pATalIputra, pAdacinha, rAjAdhirAja, ceTaka vagere aneka aitihAsika, sAhityika bAbatathI samRddha aMka jaina dharmanI prAcInatA samajavA mATe mArgadarzaka che. sthAnakavAsI jana tA. 1-11-38 amadAvAdathI 3 varSathI e (zrI jaina satya prakAza) nAmanuM mAsikapatra che. jaina samAja taraphathI nIkaLe che. tene cothA varSanA prAraMbhane 216 pRne A khAsa daLadAra aMka che. jemAM gujarAtI ane hindI bhASAnA 26 lekho atIva saMzodhana vidvattA pUrvaka lakhAyela mAlama paDe che..eTaluM te kahevuM ja paDaze ke A aMkanI lekha sAmagrI atIva vipula che ane dareka lekha vAMcavA yogya che. kulle rada lekhomAM sarAka jAti, AgamonuM pAleca, gurUpamparA, jaina rAjAo, kAlakAcArya, prAcIna jaina sthApatyo, jana zilpa, dharmavIra ceTaka, 1000 varSanAM pAdacihe, jena Agama sAhitya, pATalIputra vagere lekho ghaNuM ja upayogI che. vaLI A aMkanI suMdaratA uDIne AMkhe vaLage tevI che. pAraMbhamAM bha. mahAvIranuM raMgIna citra che. daSTithI atIva manamehaka che, tema ja jainazilpanAM prAcIna 5 cine paNa saMgrahaNIya che. A uttama khAsa aMka pragaTa karavA mATe enA taMtrI zA. cImanalAla gakaLadAsa zAha dhanavAdane pAtra che. digaMbana 21-10-38 keTalAka jANItA jaina lekhakoe mukhyatve ItihAsa viSayaka lekho dvArA A aMkane samRddha karyo che. ItihAsa saMzodhanamAM ane tenA abhyAsamAM jene sArI peThe rasa dharAvatA thayA che e AnaMda upajAve tevI vAta che; ane jainonA dhArmika ItihAsa sAthe dezane rAjakIya tathA sAmAjika ItihAsa je rIte gUMthAye che te jotAM ja tenA itihAsa saMzodhanathI e dizAmAM dezane sArI peThe lAbha thavAne paNa saMbhava che. A aMkamAM ekaMdare 25 lekhakonA hiMdI-gujarAtI lekho che ane Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra9 ] zrI jaina satya prakAza [varSa temAMnA meTA bhAganA lekhomAM suMdara mAhitIne saMgraha temaja samanvaya karavAmAM AvyuM che. aMkanuM saMpAdanakArya prazaMsA mAMgI le che. prajAbaMdhu 30-1138 jo ke A khAsa aMka paryuSaNa pachI pragaTa thayela che, chatAM emAMnI lekha sAmagrI ane prabhuzrI mahAvIra devano suMdara raMgIna pheTa temaja manahara geTaapa jotAM prayAsa saphaLa thayela che ema kahI zakAya. lekha sAmagrI khAsa dhyAna kheMce tevI ane jaina dharmanuM svarUpa jANavAnI jijJAsuone sarasa barAka pUro pADe tevI che. lekhakagaNumAM tyAgI yAte muni varga temaja grahastha vargane sahakAra prApta karI je kRtinA sarjana karavAmAM Avela che te pratyeka jaine saMgharavA lAyaka che. jenayuga. 16-10-38 ahamadAbAda se prakAzita honevAle gujarAtI mAsika 'jaina satya prA" uSA urtha che sAkSa e cA vizeSajJa nihA he tame 20430-8 pejI ke 220 pRSTha haiN| kAgaja chapAI acchI hai / lekhoM kA bhI acchA saMgraha hai| zrI mahAvIra svAmI kA raMgIna citra bahuta hI manohara hai / isa vizeSAMka ke upalakSa meM sahayogI ko bdhaaii| vIrasadeza 25-10-38 ( amane maLelA kAgaLamAMthI) paryuSaNa aMka mAMhene zrI vIraprabhune phaTe pragaTa karavA badala khUba ja abhinaMdana. evA zAMta phaTAo vaDhavANanA eka jana peInTara zrI maNilAla vardhamAne ghaNuM cItarelA, paraMtu aneka dRSTie jotAM ema cokkasa kahI zakAya ke ApanA drArA taiyAra thayela A pheTAmAM thoDIka sudhAraNuM thAya te vIraprabhunuM apUrva evuM sarvAga suMdara citra taiyAra thayuM gaNAya. A pheTa mUrtimAM na mAnanArane paNa kSaNabhara mugdha kare te che ja. ane yathArtha tIrthakara kevA hoI zake tenI jhAMkhI karAve che. ghera ghera prabhu vIranuM A suMdara citra pahoMcavuM joIe. paryAvaraNa vizeSAMka paNa suMdara bahAra paDe che. rAjapaLa maganalAla vaherA, muMbaI, 29-10-38 tamArA "satya prakAza ' mAsika saMbadhI DAka zabdo lakhatAM mane ghaNe AnaMda thAya che. mane e dara mahine niyamita maLyA kare che. ene paryuSaNa parva vizeSAMka mane maLyo che. e vAMcIne mane ghaNo ja AnaMda thayo. e mATe huM tamane aMtaHkaraNa pUrvaka abhinaMdana ApuM chuM. jaina samAjane AvA patranI khUba ja jarUra hatI. huM e patranuM lAMbuM ane unnata bhaviSya IcchuM chuM. - paMnyAsa zrI kalyANuvimaLAjI( temanA aMgreSTa patramAMthI), dhAnerA, 21-10-38, Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAcAra dIkSA--pAlItANAmAM kArtika vada 2nA divase pUnya AcAya mahArAja zrI sAgaranaMda surIzvajI mahArAje mahesAA nivAsI bhAi vrajalAtra DAhyAbhAIne dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma munirAja vibhaLasAgarajI rAkhavAmAM avyuM, ane temane pU. AcA mArAjanA ziSya banAvavAmAM AvyA. phALadharma--muMbaI--lAkhagamAM tA. 10-10-38nA divase pUjya munirAja zrI gIrvANuvijayajI mahArAja kALadharma pAmyA. avasAna---vaDhavANunA rahevAsI, jANItA jaina siviliyana zrIyuta zivalAla pAnAcada zAhu Ai. so, esa, muMbaImAM gatamAsamAM avasAna pAmyA. manna gavADAthI vakhAriyA dharamacaMda rU de kArtika sudI 1ranA divase zrI kerrArayAjInI sadha kAye, navA upAzraya pANumAM zezrI nagInadAsa karamacaMdanA bhAi zrI maNilAla karamacaMda sacavI lagabhaga eka lakhanA kharca mATe upAzraya adhAvavAnA che. kAnpharansajana che. mU. kAnpharansanuM paMdaramuM adhivezana bhAvanagara mukAme nAtAlanI rajAomAM bharavAnI taiyArIo cAlI rahI che. vakhata adayA--pATaNamAM hemamAraravatasatra nAtAlanA badale AvatA vazAkhamAM ujavAze. amadAvAdamAM hemacaMdra jayaMto--amadAvAdamAM tA. 19-20 navembaranA divase muMbai sarakAranA nANApradhAna mAnanIya zrI. lar3ena pramukhapade hemacaMdra jayaMtI ujavAze. sakhAvata zeTha kAMtilAla pradharalAle mAMgaroLa jaina kanyAzALAnA vikAsa mATe rU. eka lAkha daza hajAranI ane zeThazrI mANekalAla cunIlAle . paMdara hajAranI sakhAvata ApyuM che. svIkAra 6 sUryapura aneka jaina pustaka bhAMDAgAra sUci--saMcayakAra kezarIya'da cIrAyada jhaverI, prakAzaka-metIcaMda maganabhAi cokasI brA, jaina sarpAhitya kDa. eka rUpi 2 nUtana jina tavanamALA--kartA munirAja zrI dakSatrijayajI, prakAzaka-jaina vijayAnaMda priMTIMga presa, kachupIDa bajAra surata. me AnA, 3 vairAgyAdi prakaraNa saMgraha tathA smaraNAdi saMgraha-prakAzaka-mahetA nAgaradAsa prAgajIbhAi DozIvADAnI poLa, amadAvAda. eka pie. 4 nUtana stavana--gahuMlI saMgraha--ratavanAnA kartA-AcArya mahArAja zrI vijayalabdhisUrijI mahArAja, prakAzaka- gAMdhI maMgubhAI nemacaMda, iDara, de... Ane 5 terApaMthImata samAlecanA--lekhaka ane prakAzaka ena. ema. zAha. amUlya. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd, No. B. 3801 jaiina sAhityanI AlamamAM bhAta pADatuM e uttama prakAzana meLavavA Aje ja grAhaka bane zrI jaina satya prakAzane zrI paryaSaNa parva vizeSAMka 26 pAnAnA A daLadAra vizeSAMkamAM bhagavAna mahAvIra svAmI pachInA eka hajAra varSanA ItihAsa upara prakAza pADatA vidvattAbharyA aneka lekho, bhagavAna aitihAsika vArtAo ane zilpa sthApatyanA lekho tathA citro ApavAmAM AvyAM che. A vizeSAMkanI sau koI mukta kaMThe prazaMsA kare che. ( abhiprAya mATe A aMkanI aMdara juo) ucA kAgaLa, suMdara chapAI, chatAM chUTaka mUlya TapAla kharca sAthe) eka rUpio. be rUpiA bharIne zrI jaina satya prakAzanA grAhaka thanArane A vizeSAMka cAlu aMka tarIke tathA e uparAMta bIjA 10 cAlu aMke apAya che. amUlaya taka ! ! { Aje ja maMgAvo! atyAra sudhImAM bahAra paDelAM badhAMya citromAM sauthI caDhiyAtuM kaLA ane zAstrIya daSTie sarvAMgasuMdara bha. mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra gujarAtanA prasiddha citrakAra zrI nu desAI pAse taiyAra karAveluM A citra prabhunI parama zAMta-mAnaratha muA ane parama vItarAga bhAvane sAkSAtkAra karAve che. A citra joyA pachI enI apUrvatA samajAyA vagara nahIM rahe. dareka jana gharamAM A citra avazya joIe. 14" x 10"nI sAijha, jahA ArTa kArDa upara suMdara chapAI ane seneTarI beDara sAthe mUlya-ATha AnA. TapAla tathA pikIMga kharcanA be AnA vadhu. lakhe- zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. (gujarAta) Jain Bhducation International, ...www.jainelibrorg