Book Title: Jain Satyaprakash 1937 12 SrNo 29
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521527/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jena satya prakAza. ACHARYA SRI KAILASSAGARSURI GYANMANDIR SHREE MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA Koba, Gandhinagar - 382 007. ' Ph. : (079) 23276 252, 23276204-0% Fax : (079) 23276249 I varSa 3 | [ aMka pa | ka mAMka ra9 | tejhI zAha. cImanalAla 15LadArA For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza (mAsiva patra ) virSa-2-6-za-na 160 1 zrI sarasvatIstotram : :. . zrI. vinacapadmaznaranI 1pa che 2 prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna : A. bha. zrI. vijayalabdhisUrijI 158 3 samyagdarzana : A. bha. zrI. vijalapadmasUrijI 4 samIkSAbhramAviSkaraNa : bhA. 5. zrI. vijJacaTAvAnnatinI 164 5 jaina ane sattvaguNa : zro. zakaralAla DAhyAbhAI kApaDiyA 171 6 dhanapAlanuM Adarza jIvana : mu. ma. 8. suzIlavijayajI 173 vIra vikamasI : zrI cImanalAla catrabhuja belANI 8 vaNuM batrIzI : mu. ma. zrI jJAnavijayajI 1 9. 4 do rAsoMkA aitihAsika sAra : zrIyuta agaracaMdajI nAhaTA 184 10 digaMbara zAstra kaise bane mu. ma. zrI darzanavijayajI 187 11 vIra mAtA : 2, 190 11 mAMDavagaDha saMbaMdhI zilAlekha : zrIyuta naMdalAlajI loDhA, 1.5 samAcAra 196 sAme 199 sthAnika de Dha rUpiyA lavAjama bahAragAma be rUpiyA Taka a ke traNa AnA svIkAra pa ca saMgraha-saTIka bhAga bI je-saMpAdaka ane saMzodhaka : paramapujya AcArya mahArAja zrI vijaya premasUrIzvarIjI mahArAja, prakAzaka: zrI mukatAbAI jJAna maMdiranA maMtrI zA. khUbacaMda pAnAcaMda DabhAI.. karmaprakRti-e TIkA ane cUNiyukata-saMpAdaka ane saMzodhaka tema ja prakAzaka upara pramANe. mUlyaH ATha rUpiyA. mudraka : caMdraza kara umAzaMkara zukala, prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, mudraNarathAna : yugadhama mudraNAlaya salApasa kesa roDa amadAvAda, prakAzanasthAna : zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAyaoNlaya, jeziMgabhAI nI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Namo tthu Na bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM, bhavvANaM maggayaM visayaM // 1 // zrI jaina satya prakAza. pustaka 3 : bhAMra 28 : .. ma 5 vibhava0 1984 : mAgazara sudI terasa vI2 saya 2464 - budhavAra : sana 1937 DIsembara 15 // zrI sarasvatIstotram // kartAH-AcArya mahArAja zrImad vijayapadmasUrijI (gatAMkathI pUrNa) // AryAcchaMdaH // spaSTaM vada vada mAtaH, haMsa iva tvatpadAmbuje capalaM / hRdayaM kadA prasannaM, nirataM saMpatsyate nitarAm // 16 // rasasaMcAraNakuzalAM, granthAdau yAM praNamya vidvaaNsH| sAnandagranthapUrti-maznuvate tAM stuve jananIM // 17 // pravarAjArIgrAme, zatrujayaraivatAditIrtheSu / rAjanagararAMteje, sthitAM stuve pattane'pi tathA // 18 // atulastavaprabhAvaH, surasaMdohastu te mayA bhushH| anubhUto gurumaMtra-dhyAnAvasare vidhAnADhaye // 19 // te puNyazAlidhanyAH, vishaalkiirtiprtaapstvdhraaH| kalyANakAMtayaste, ye tvAM manasi smaranti narAH // 20 // vipulA buddhisteSAM, maMgalamAlA sadA mahAnandaH / ye tvadanugrahasArAH, kamalA vimalA bhavetteSAM // 21 // guNanaMdanidhIndusame, zrIgautamakevalAptipuNyadine / zrIjinazAsanarasike, jainapurIrAjanagaravare // 22 // vijJAnapuMjalAbhA, zrutadevIviMzikA vizAlArthA / praNavAdimaMtrabIjA, zrutArthibhavyAGgipaThanIyA // 23 // racitA saralarahasyA, pUjyazrInemisUriziSyeNa / zrIpadmasUriNeyaM, munimokSAnandapaThanArtham // 24 // For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna lekhaka -AcArya mahArAja zrImada vijayelabdhisUrijI ( kramAMka 7 thI cAlu ) - evI rIte jIva tatvanI, bheda prabheda nityAnityAdI vAstavika svarU5 yukta vyAkhyA jevI prabhu mahAvIranA tatvajJAnamAM maLe che tevI bIje maLI zakatI nathI, kAraNake jIvatatvane saMpUrNa svarUpe jANavAnuM sadbhAgya zrI. kevaLajJAnI bhagavatene hoya che. mana:paryavajJAnI avadhijJAnI, ane zrutakevaLIo paNa jIvatattvane jovAnI zakti dharAvatA nathI. te pachI bIjA manuSyone te te jANavAnI zakita hoya ja kayAMthI? ane e ja kAraNathI bIjAoe kevaLa nityanityanI kalpanAthI kAlpanika svarUpa upara UbhI karelI baMdha muktinI mahelAte kadIe TakI zakatI nathI te ApaNe joI gayA. ajIva tattvamAM paNa mAtra pudgalanA bhedone ja jANavAnI zakti chadmasthamAM hoI zake, te sivAya dharmAdhama AkAzAdine jovAnI zakti paNa sarvajJa prabhumAM ja hoya che. ane tethI je tatvane praNetA sarva prabhu heya te ja tatva abAdhita svarUpe rahI zake che. jIva ajIva tattva ya svarUpe che. arthAt jANavA lAyaka ja che. heya upAdeya -cheDavA dhAravAnuM temAM nathI. ane puNya, pApa, Azrava ane baMdha; e cAra tattva hoya-DavA lAyaka che. ane saMvara nirjarA ane mekSa e traNa to upAdeya-grahaNa karavA lAyaka che. AthI e siddha thAya che ke uparyukta nava tatvanA sene jJAtA, heyanA hatA ane upAdeyanA saMpUrNa rIte upAdAtA prabhu mahAvIra svAmI hatA. ane tethI temaNe prarUpelAM tattva samyaga tattva che. sarva tano jJAtA jIva hovAthI te mukhya tattvanuM ApaNe prathama varNana karyuM. have tenA pratipakSarUpe upasthita thatA bIjA ajIva tattvanuM varNana vicArIe. zrI. vIra prabhue dharmAstikAya- 1 rakaMdha, 2 deza, ane 3 pradeza adharmAstikAya4 skaMdha, 5 deza ane 6 pradeza; AkAzAstikAya che aMdha 8 deza, 8 pradeza ane 10 kAla; pudgalAstikAya- 11 skaMdha, 12 deza, 13 pradeza ane 14 paramANu e caMda achavanA bheda kahyA che. ahIM kAla sivAya dharma, adharma, AkAza ane pudagala e cAra dravyane "astikAya zabda joDavAmAM Avela che ane kAlane nathI joDo te sakAraNa che. "asti" eTale pradeza ane "kAya" eTale tene samUha ema be zabdothI "astikAya" zabda bane che, eTale pradezane samUha evo artha thayo. tevA pradezane samUha kAla, samayAtmaka hovAthI temAM hoI zaktA nathI mATe kAlane cheDI ajIvanA mULa cAra bhedamAM astikAya zabda ve che ane jIvamAM paNa asaMkhya pradezane samUha hovAthI temaja astikAyane saMbaMdha maLavAthI jIvAstikAya kahevAya che. eTale pAMca astikAya ane chaDro kALa e cha ja dravyamAM taiyAyikane soLa padArtha, vaizeSikonA cha padAthe, kaNAdanA sAta, sAMkhyanAM paccIza to ane Akheya kaleka AvI jAya che. astikAya pAMca ja che te mATe juo bhagavatI sUtranA bIjA zatakano dazamA udezAna pAThaka - For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - aMka 5 prabhu zrI mahAvIranuM tatvajJAna [15] katiNaM bhaMte! atthikAyA pannattA? goyamA! paMca atthikAyA paNNattA, taMjahAM - dhammatthikAe - adhammatthikAe - AgAsatthikAe jIvatthikAe pogalatthikAe / artha- he bhagavana, astikAyo keTalA kahyA che. prabhue kahyuM he gatama! 1 dharmastikAya, 2 adharmAstikAya, 3 AkAzAstikAya, 4 jIvAstikAya ane 5 pulAstikAya; ema pAMca astikA kahyA che. tyArapachI gatamasvAmIjIe cha dravyamAM kyAM kayAM dravyomAM varNa, gaMdha, rasa ane sparza che vagere prakane karyA che jethI padArthonA rUpI arUpInuM, jIvAjIvanuM, vyApi-avyApinuM, nityAnityanuM tathA teonA guNa AdinuM jJAna thaI zake cha. te paaii| nIye bhur| cha:___ dhammatthikAe NaM bhaMte ! kati vanne kati gandhe kati rase kati phAse ? goyamA! avaNNe agandhe arase aphAse arUe ajIve sAsae avaThThie logadavve se samAsao paMcavihe pannate, taMjahA-davvao khettao kAlao bhAvao guNao, davvao NaM dhammatthikAe ege davve, khettao NaM logappamANamette, kAlI na kayAvi na Asi na kayAi natthi jAvanicce bhAvao avaNNe agaMdhe arase aphAse, guNao gamaNaguNe / ahammatthikAevi evaM ceva, navaraM guNao tthaanngunne| AgAsatthikAevi evaM ceva, navaraM khettao NaM AgAsatthikAe loyAloyappamANamette aNaMte ceva jAva guNao avagAhaNAguNe / jIvatthikAe NaM bhaMte ! kati vanne kati gaMdhe kati rase kai phAse ? goyamA avaNNe jAva arUbI jIve sAsae avaDhie logadavve se samAsao paMcavihe paNNatte, taMjahA-davvao jAva guNao, davaoNaM jIvatthikAe aNaMtAI jIvadavvAI, khettao logappamANamette, kAlao na kayAi na Asi jAvanicce, bhAvao puNa avaNNe agaMdhe arase aphAse guNao uvaogaguNe / poggalatthikAe NaM bhaMte! kati vaNNe kati gaMdhe rase phAse? goyamA! paMca vaNNe paMca rase du gaMdhe aThTha phAse rUvI ajove sAsae avaThThie logadavve, se samAsao paMcavihe paNNate taMjahA davvao khettao kAlao bhAvao guNao davvao NaM poggalatthikAe aNatAI davvAI, khettao logappamANamette, kAlao na kayAi na Asi, jAvanicce bhAvao vaNNamaMte gandha0 rasa0 phAsamaMte guNao gahaNaguNe / artha:-bhagavan ! dhAritaayamA va, gaMdha, 24 mane 25 mAMDAya ? gautama ! temAM varNa, gabdha, rasa ane sparza hotAM nathI. te arUpI ajIva zAzvata avasthita lekavyApI dravya che. te saMkSepathI dravya, kSetra, kALa, bhAva ane guNa ema pAMca bhedathI varNavI zakAya che. dravyathI dharmAstikAya eka dravya, kSetrathI le kaparimita, kAlathI koI paNa vakhate hetuM ema nahI arthAt nitya, bhAvathI varNa, gadha, rasa, sparzathI rahita, guNathI cAlavAmAM sahAya karanAra che. adharmAstikAya paNa evI ja rIte che. pharaka mAtra eTale ja juo pAnuM 160] For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samyagdarzana lekhaka-AcArya mahArAja zrImad vijyapadrasUrijI (gatAMkathI cAlu) A aMtarmadatta jeTalI sthitivAlA anivRttikaraNanA jeTalA samaya thAya, teTalA ja tenA adhyavasAye jANavA ane tevA adhyavasAya purva pUrva samayanA adhyavasAyanI vizuddhithI AgaLa AgaLanA samayamAM anaMtaguNI vizuddhivAlA jANavA. tathA jema apUrva karaNamAM zarUAtathI ja sthitighAta vagere cAra kAryo karavAmAM Ave che, tema A trIjA karaNamAM paNa te kAryo karavAmAM Ave che. A aMtarmuhUrta pramANa sthitivAlA karaNanA karelA (kApelA) saMkhyAtA bhAgamAMthI ghaNA bhAge ( Tale teTalo vakhata) jyAre vItI jAya ane eka saMkhyAtama bhAga bAkI rahe, tyAre sIdhI lAIna rU5 mithyAvanI sthiti saMbaMdhi nIce aMtarmuhUrta pramANu udaya valikane bhAga cheDI daI (udayAvalikA sivAyanA) bAkInA bhAgamAM aMtarakaraNa kare che. aMtarakaraNano artha e che ke- aMtarmuhUrta kAla sudhI bhogavavA lAyaka (evA) madhya bhAgamAM rahelA dalikane prathama sthitimAM ane ditIya (bIja) sthitimAM dAkhala karavAnA kAraNabhUta je kriyAvizeSa (amuka jAtanI kriyA) athavA [ 1pa8mA pAnAnuM anusaMdhAna | ke te sthira rahevAmAM sahAya kare che. AkAzane kSetrathI lokAloka parimANu anaMta mAnya che ane guthI avakAza ApavAne svabhAva che. bAkI uparanI jema ja samajavuM. bhagavan! jIvAstikAyamAM varNa, gabdha, rasa, sparza keTalAM heya ? maitama ! varNa, gaMdha, rasa, sparza rahIta arUpI zAzvata avasthita lokaparimANavALo AtmA che. dravyathI chavadravya anaMtA che. kSetrathI loka pramANa che. kAlathI koI paNa divasa te tema nathI kintu nitya che. bhAvathI varNa, gaMdha, rasa, sparza zunya che. guNathI upaga guNavALe che. putralAstikAyamAM keTalA varNa, gabdha rasa, sparza hoya ? gautama ! pAMca varNa, be gandha pAMca rasa ane ATha sparzI hoya che ane te rUpI ajIva zAzvata avasthita lekavyApI dravya che. tenA saMkSepathI dravya, kSetra, kALa, bhAva ane guNa ema pAMca bheda hoya che. tyAM dravyathI pugala dravya anaMtA che, kSetrathI lokapramANa che, kAlathI nitya ane bhAvathI-varNa, gaMdha, rasa, sparzavALAM ane guNathI grahaNu guNavALAM che. dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAya rUpa rAmasta dravyo te skaMdha kahevAya, tenA mAdhyamika vibhAge te deza kahevAya ane kevalI bhagavAnanI kevalaprajJA vaDe paNa je kAlpanika aMtima vibhAgane punaH vibhAga na thaI zake tene pradeza kahe che. pudgala dravya samasta te aMdha kahevAya che ane tenA pradezathI prathamanA jeTalA vibhAgo te deza ane aMtima vibhAga pradeza kahevAya che ane te ja pradeza pitAnA skaMdha ane dezathI judA paDI jAya tyAre paramANu kahevAya che. ema pudgalanA cAra bheda che. apUrNa 1 ekeka samaya dITha ekeka adhyavasAya gaNavAthI. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir arka 5 ] samyagdarzana [11] adhyavasAye tenuM nAma aMtarakaNu jANavu. eTale je kriyAnA pratApe athavA adhyavasAyAnA pratApe pahelI ane khIjI sthitinI vacamAM AMtarUM ( kama~lika vinAnA khAlI bhAga) pADI zakAya tevI je kriyA athavA je adhyavasAyo, te aMtarakaraNa kahevAya. A aMtara karaNanI nIcenI sthitinu nAma prathama sthiti tathA uparanI sthitinuM nAma dvitIya sthiti ema jANavu. prazna- kayA kAraNathI aMtarakaraNa karavu joie ? uttara- a gaLa pAmavA lAyaka aMtarmuDUta pramANu sthitivAlA aAlika mika samyagdarzanane mithyAtvanA puddagale vidhna na kare evA muddAthI eTale te darzonaguNune mithyAtvanA pudgalo na bagADe, eTalA mATe aMtarakaraNa karavuM joie. zAstrakAre aMtaHkaraNane aMta dUtta kAlapramANavAnuM karyuM che. jyAre A kriyA kare tyAre mithyAtvanI sthitinA be bhAga paDe che. temAM 1) prathama sthitinA vibhAga-aMtarmukUrta prANuvAle che. (2) dritIya sthitino vibhAga- aMtaH DAkoDI sAgaropama pramANa jANuke. A prasaMge udIraNA ane AgAtra kene kahiye ? tathA te emAM zuM taphAvata ? A upayogI prazno paNa khulAsA jarUra samajavA jevA che. ane te e ke-prathama sthi timAM vartImAna javA udIraNA-prayogathI te (prathama sthiti)nA dakSikAne kheMcIne je udayAlakAmAM dAkhala kare che, tevI dAkhala karAnI je kriyA te udAraNA kahevAya. e ja pramaNe dvitIya (bIja) sthitimAM rahelA dalAne te ja udIraNA prayoga vaDe karIne kheMcI udayAvalikAmAM dAkhala kare, tevI je kriyA te agAla kahevAya. ema Agala te udIraNAne eka bheda che ema samajavu. uddI nu ane AgAlanu rahasya e che ke-uddIrAnA prastAve prathama sthiti kalike udayAlikamAM dAkhala karAya che ane AgAlanA praratAve te dvitIya sthitinA kalikA udayAnAkAmAM dAkhala karAya che. udaya vaDe ane udIraNA vaDe prathama sthiti (nA dalikA)nya anubhava karatA kutA jyAre te (prathama) sthiti e AvalikA pramANu (jeTalI) AkI rahe, tyAre AgAlarUpa udIraNA pravarttatI nathI, paNa mithyAtvanA sthitidhAta ane adhAna tathA udIraNA teA pravarte che (cAlu rahe che. e AlikanI pahelAM ja AgAla ane guNazreNi pravartI zake. ema thatAM jyAre thama sthiti AvRlikA kAla pramANa jeTalI) 1AkI rahe che, tyAre upara jaNAvelAM traNe kAryo (mithyAtvanA sthitiSThAta ane rasaghAta tathA uIrA paNa madha paDe che eTale pravarttatA nathI. tethI te AvalikamAM rahelA dalakAne udaya vaDe ja anubhave che. ahIM prathama sthitimAM vartAtA jene kharI rIte mithyAdRSTi ja kahI zakAya. kAraNa ke--te jIna mithyAtvanA dalikAne anubhave che. mithyAtvanI prathama sthiti kAlanA carama samaye eTale nivRttikaraNanA chellA samaye bIjI sthitimAM rahelA daliAnA anubhAga (rasa)nI taratamatA (eThA vadhatApaNA)-ALA traNa puja (DhagalA) kare che. A bAbatamAM jue sAkSIpATa-- te kAlaM bIyaThihaM- tihA'NubhAveNa desaghAittha // sammattaM sammistaM-micchattaM savvadhAittha // 1 // For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 12] zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 spaSTArtha -te kAle eTale je samayanI pachI pazamaka samyagdarzana pAmaze te samaye athavA prathama sthitinA chellA samaye mithyAtva bhAvamAM rahyA chatAM bhavya je bIjI sthitimAM rahelA-kamaMdalikone anubhAganI apekSAe zuddha ( kha), ardhazuddha ane azuddha ema traNa jAtanA kare che. temAM je zuddha dalike te samyakatva mohInIyane puMja jANo A je samyakatva mehInIyate dezaghAti prakRti gaNAya che. kAraNa ke te prakRtimAM rahelo rasa-viziSTa zraddhAna rUpa dezane roke che (DhAMke che), paraMtu sAmAnya zraddhAnane rokata nathI. tathA je ardhazuddha dalika te mizra mohanIya puja jANavo ane je azuddha daliko te mithyAtva mohanIya puMja jANavo. A baMne prakRtione zAstramAM sarvadhAti prakRtinI negI gayuM che. kAraNake te baMne prakRtimAM sarvathA zraddhAnane ghAta karanAra rasa rahe che. tripujanI kriyA mINavAlA kedarAnA daSTAMtathI samajI zakAya che. jema tadana mINa vinAne kedArane je Dhagalo te zuddha paMja kahevAya ane ardhA mINAvALA ane ardhA mANuM vagaranAM ema be jAtanA kodArAne je Dhagale te ardhazuddha puMja kahevAya. tathA badhAye mINavAlA kodArAne je Dhagale te azuddha puMja kahevAya. ema tadana cekhA mithyAtva mohanIyanA je pagale te samyakatva mehanIyane puja jANa. je ardhA cekhA pagale heya, te te mizra mehanIyane puja kahevAya. ane pahelAMnI jevA ja je mithyAtva mehanIyanAM azuddha pagale te mithyAtvamehanIyane puMja samaja. ema kame prakRti ane tenI cUrNiA abhiprAye jaNAvyuM ke anAdi mithyASTi bhavya jIva Apazamika sabhyatva pAmyA pahelAM tripuMja kare. paraMtu zrI zataka ivagere graMthane Azaya paNa samajavA jevuM che. tyAM ema kahyuM che ke pahelI ja vAra samyaktane upajAvata anAdimithyASTi bhavya jIva zarUAtamAM paNa karaNa karIne Apazamika samyakatva pAme. tyArabAda mithyAtva mehanIyanA dalikane-traNa jAtanA banAve che. te A pramANe (1) zuddha puja (2) mizra puMja (3) azuddha puMja, juo Aja arthavALo zataka cUNine sAkSi pAThaH 2 paDhamaM sammattaM uppADato tiNNi karaNANi kareuM uvasamasammata paDivaNNo micchattadaliyaM tipuMjI karei-suddhaM - mIsaM - asuddhaM ceti // e pramANe tripuMja karavAnI bAbatamAM jaNAvelA be vicAro paikI prathama vicAranuM rahasya ema saMbhave che ke-samyagdarzanAdi viziSTa guNonI gerahAjarImAM paNa trIjA karaNanI madadathI tripujanI kriyA karI zakAya. ane bIjA vicAranuM rahasya ema samajAya che ke- jema kodarAne mINe chANathI utArI zakAya, tema Apazamika samyagdarzanathI mithyAtvanA likamAM traNa varga pADI zakAya che. baMne vicAronuM kharuM tatva zrI kevalaprabhu jANe. prastuta vAta evI che ke-prathama sthitinA anubhava kAlamAM traNe karaNane karanArA saMsArI 1- cUrNine pATha A pramANe jANo-"camanamartha midadi zAhe uvasamasamma hiTThI hohIi, tAhe biiyaThiI tihANubhAga karei, taMjahA-sammatta, samami chatta, mitte reti " (A pAThane artha-upara jaNAvyuM che.) 2.prathama (Adau) samyaktvamutpAdayan-troNi karaNAni kRtvA-ApazamikasamyaktvaM pratipannA-mithyAtvadalikaM tripuMjI karoti-zuddhaM mizraM azuddhaM ceti|| For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 5 ] samyagdarzana bhavya che-mithyASTi ja kahI zakAya, kAraNa ke teo mithyAtvanA dalikone anubhavI (bhagavI) rahyA che. anAdi mithyASTi bhavya che- jyAre pahelI sthitinA lika saMpUrNa bhogavI rahe, tyAre aMtarakaraNanA pahelA samaye Apazamika darzanane meLave che. senAdhipati jema durjaya zatrune jItIne ghaNo ja khUzI thAya, tema saMsArI bhavya jIvo paNa ( A vakhate apUve varSollAsavALo hovAthI) mahAsenAdhipati jevA banIne pitAnA kharA zatrubhUta mithyAtva (vagere)ne jItIne atyaMta sArika Ananda pAme che. A bInAmAMthI ApaNane apUrva bodha e maLe che ke-kharA zatruo-ATha karmo che. te AThe karmomAM paNa durjaya zatru mehanIya che. temAM paNa mithyAtva e mukhya che. jema vijaya meLavavAnI cAhanAvALA buddhizALI purUSa pahelAM-senApatine harAve te ja lazkarane thoDA vakhatamAM harAvI zake che. tema jeo mithyAtvane harAve teo ja mahAdine harAvavA pUrvaka tamAma karma zatruone jItI zake che. AvAja irAdAthI ghaNuM ekAgratAthI AtmavIrya pheravIne zarUAtamAM mithyAtvane jItavAnI jarUra paDe che. A abhyatara zatruo jeTalI ApaNuM kharAbI kare che teTalI kharAbI bAhya zatruo karatA nathI; ane karavAne samartha paNa nathI. jyAre bAhya zatruo cAlu vinazvara sukhanAM sAdhanone bagADe che, tyAre abhyatara zatruo AtmAnI sthira, akhUTa samyagdarzanAdi bhAva lakSmIne bagADe che. AvuM samajatAM mahAsAtvika purUSe bAhya zatruonA ju tarapha lakSya rAkhatA ja nathI. paramAtmA mahAvIra devane gozAlAe, gevAliAee tathA saMgamadeve ghaNuM ye upasargo karyA, chatAM te tarapha prabhue dhyAna ApyuM ja nahi. ulaTuM te zItAraka deve pitAnI upara tejalemyA mukanArA maMkhaliputrane paNa zItalezyA mukIne bacAvyuM. ane ApaNane zIkhAmaNa ApI ke jo tame kharA dharmavAsanAvALA thavAne cAhatA he, athavA tevA he te aparAdhine jarUra bacAvaje. niraparAdhi jene bacAvanArA to duniyAmAM ghaNuM ye ja dekhAya che. kharuM dharmipaNuM (kharUM samyagdaSTipaNuM) te aparAdhanI upekSA karIne bhAvadayApi amRtane dhedha-pravAha varasAvIne gunegAra jIvene paNa bacAvavAmAM che. mATe ja mahAsamartha prabhudeve saMgamadevanI upara ane govAliyAnI upara tathA caMDakauzika sapanI upara lagAra paNa TheSa rAkhyuM nathI ane akhaMDa bhakta indrAdinI upara rAga paNa dhAraNa karyo nathI. graMthibhedane apUrva prasaMga paNa Ave ja uttama bodha Ape che. ema AkhI samyagdarzana pAmavAnI praNAlikA paNa aneka sthaLamAM apUrva AtmazakSAne bodha ApavA samartha che. mATe A prakriyA apUrva bedhadAyaka che, e jarUra samajavuM joIe. (apUrNa) 1. jema jeTalI DhAMkavAnI varatuo ( tapelI vigere ] heya, teTalA ja DhAMkaNAnI jarUra paDe, tema ahIMyA ATha karmo e DhAMkaNuM jevA samajavAM. kAraNa ke dareka bhUla karma ekeka mUla guNane zike che. tevA DhAMkavA lAyaka ATha gaNone dhyAnamAM rAkhI karmo ATha mAnyAM che. For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samIkSAbhramAviSkaraNa [yAne digaMbara matAnuyAyI ajitakumAra zAstrIe "zvetAMbara mata samIkSA"mAM ALekhela praznano pratyuttara] lekhakaH-AcArya mahArAja zrImad vijayalAvaNyasUrijI sAdhu kyA kabhI mAMsa bhakSaNa bhI kare ? (kramAMka 27 thI cAlu) A prazna lakhatA lekhake zvetAmbara darzana para kuThArAghAta karI hArdika vRttine ThalavI che, eTalu ja nahi parantu samaya jainadarzanane doSAvartamAM doravAnI bAlizatA sevI che. astu ! A praznanI pIThikAnA caNataramA lekhake goThavelI eka iMTa"vinA mAMsatyAgake jainadharma dhAraNa nahIM kiyA jAya" Ano vAkyArtha kAMika parIkSA mAge che. mATe prathama tenI vicArasRSTinA katipaya bhAgane avagAhIe. jainatvano dAvo dharAvanAra mAnavI pAse ochAmAM ochu samyagdarzana ratna to hovU joie, ata eva samyagdarzana jainatvaceM mUla che ema vinA saMkoce mAnavU paDaze. parantu virati ja nahi. kAraNake guNasthAnakanI zreNinA caturtha sopAna para rahelA bhavya gaNanI pAse virati nahi hovA chatAM te samyagdarzana vibhUtine laine jaina hovAno dAvI dharAvI zake che. A prastuta arthane jaina zabdanI vyutpatti paNa pUrI sahakAra Ape che. 'jino devatA yasya sa jainaH', jinezvarane ja deva tarIke mAnya karanAra ghyakti jaina kahevAya che. A mAnyatAno samavatAra samyagdarzanamAM thAya che. A samyagdarzana guNa anantAnubandhinA kaSAyanI catuSTayInA ane darzanamohanIyanA kSayopazamAdikane AbhArI che. tyAre bIjI bAju dRSTipAta karIe to virati guNa apratyAkhAnAdi dvAdaza kaSAyanA kSayopazamAdikane AbhArI che, jenAM kAraNo bhinna cha, jenuM svarUpa bhinna che, jenAM phalAdikamAM vizeSatA che. evI bhinna svabhAvavALI be vastumAM amuka ekanA abhAve aparano abhAva pradarzita karavo te mRttikAnA abhAve paTotpattinA niSedha sarakho che. __ prastutamAM mAMsatyAga 'mAMsavirati' dvAdaza kaSAyanA kSayopazamAdikane adhIna che tyAre jainatva tadvyatirikta kAraNanI gaveSaNA kare che. mATe bhAMsaviratinA abhAve jainatvano ekAnta abhAva batAvavo te kapolakalpanAne AbhArI che. yadyapi eTaluM to sAkSarane akSarazaH svIkAravU paDaze ke For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 25] samIkSAbhramAviSkaraNa [195] samyagdarzanamAM anukampA guNa hovo joie ane anekazaH lolupatAdi bhAve mAMsa bhakSaNa karanAra nirapekSa vyaktine te TakI zakato nathI. ataeva mAMsa bhakSaNane narakAyubandhanA kAraNa tarIke varNavela che. chatAM paNa sApekSa bhAve anadhInatAne laine kadAcit kacit koi na tyajI zakato hoya to tene jainatva ja nathI evaM ekAnta kahevuM te ucita nathI. sArAMza e che kejaina nAmadhArIe mAMsa bhakSaNa na karavuM joie, mAMsa bhakSaNa mahAhiMsAnuM sthAna che, anukampA guNane lopI narakAyubandhanuM kAraNa bane che. phakta ekAnta kathananI sAme ja amArI asahakAra che. 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kramazaH padanyAsa karatI lekhakanI lekhanIe ALekhela azliSa AlekhanaH'manusmRti Adi grantha ke samAna kahIM to mAMsabhakSaNa meM bahutase dUSaNa batalAte haiM, kintu kahIM kinhIM graMthoMmeM usI mAMsa bhakSaNakA poSaNa hai. " AmAMthI traNa vastu spaSTa tarI Ave cheH 1 mAMsabhakSaNanA saMbandhamAM zvetAmbara zAstra manusmRti Adi granthonA sAdRzyane vahana kare che. 2 zvetAmbara zAstramAM te te prAsaGkika sthalomAM mAMsabhakSaNane aMge mahAn doSo varNavyA che. 3 zvetAmbara darzananA keTalAeka granthomAM koi koi sthale mAMsabhakSaNanI puSTi karela che / prathama vastuno khulAsA : vimala AcAranA, anupama tatrajJAnanA ane vizvavyApinI dayAnA vahana karanAra jinendra bhASita zvetAmbara Agama kyAM ? ane mAMsabhakSaNane agra sthAna ApanAra manusmRti kyAM? kharekhara, lekhake upamA alaMkArane asthAne yojIne, potAne mATe upamA alaMkAra bhAgI lIdhela che. vicArazIla vAcakavarga ja te samarpa ! mAMsanI bhakSyAbhakSyatAne aMge manusmRti prabhRtinA ninAdo : mAMsa bhakSayitA'mutra, yasya mAMsamihAdmyaham / etanmAMsasya mAMsatvaM, pravadanti manISiNa: // manusmRti, a0 5 zlo. 55. ekAkSarI niryuktine anusAre mAMsa zabdanA be vibhAga kalpIne artha karatA manu jaNAve che ke 'sa' A janmamAM jenuM mAMsa huM khAi rahyo chu te jIva 'mAM' AgAmI bhavamAM mane khAze A mAMsanuM mAMsapaNuM che, arthAt mAMsa zabdanI nirukti che, ema niruktavidhinA niSNAta puruSo kahe che. A uparyukta zlokathI manu spaSTa jaNAve che ke he mAnavIo, A bhavamAM tame jenuM mAMsa khAi rahyA cho te bhavAntaramAM tamAruM mAMsa khAnArA thaze mATe mAMsa varjana karavuM joie / For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [153 nAkRtvA prANinAM hiMsAM, mAMsamutpadyate kvacit / na ca prANivadhaH svargyastasmAnmAMsaM vivrjyet|| manusmRti, a05 shlaa048|| prANIonI hiMsA karyA sivAya kadApi mAMsa utpanna thai zakatuM nathI. ne prANIvadha svargane ApanAra nathI, mATe mAMsajeM varjana karavU joie| samutpattiM ca mAMsasya, dhadhabandhau ca dehinAm / prasamIkSya nivarteta, sarvamAMsasya bhakSaNAt // manusmRti, a05. shlo041|| mAMsanI utpatti kevI rIte thAya che te vicArIne tathA prANIonA 1dha baMdhanane joi vicArIne sarva prakAranA mAMsa-bhakSaNathI nivRtta tharbu joie, arthAt koI paNa jAtanuM mAMsa khAvU nahi. A uparyukta manunI vacanadIpikAe dayA mArgamA sAro prakAza pheMkyo che. A dizAne ja manue jo saMbhAlI rAkhI hota to yajJAdikamAM akAle maraNane zaraNa thatA azaraNa pazugaNanA Akranda nAdo gaganamaMDalane jhIlavA paData nahi. parantu AnI pratikUla dizA pakaDavAmAM paNa manue pAchIpAnI karI nathI. juo na mAMsabhakSaNe doSo, na madye na ca maithune / pravRttireSA bhUtAnAM, nivRttistu mahAphalA // manusmRti, a05, zlo056 // mAMsabhakSaNamAM, madirApAnamAM ane maithunasevanamA doSa nathI, kAraNa? A to jIvonI anAdikAlanI pravRtti ja che. Ana varjana karavAthI mahAlAbha thAya che. manunA A pUrvAparanAM vacano paraspara keTalo virodha dharAve che ? pUrvanA traNa zloko jyAre mAMsabhakSaNamAM doSa batAve che tyAre cotho zloka doSanI nA pADe che. are, pUrvAparanAM vacano to bAju para rahyAM, parantu antima zlokanA ja arthamAM paraspara virodha Ave che. juo-antima zlokanA be artha batAvyA chaH 1 anAdi kAlano jIvanI pravRtti hovAthI mAMsabhakSaNAdimAM doSa nathI, 2 mAMsabhakSaNAdinI nivRtti karavAthI mahAn lAbha thAya che. AmAMthI bIjA arthanA saMbandhamA pUchavAmAM Ave che ke nivRtti mahAphalavALI zAthI che ? zu sadoSa pravRttine rokanAra hovAthI ? athavA nirdoSa pravRttine rokanAra hovAthI? sadoSa pravRttine rokanAra hovAthI, ema jo kahetA ho to nakkI thai cUkyu ke mAMsabhakSaNAdinI pravRtti sadoSa che. ane pUrva arthamAM to nirdoSa che tema jaNAvI cho, mATe paraspara virodha Avaze. kadAca ema kaho ke nirdoSa pravRttine rokanAra hovAthI mahAlAbha che, to sArAMza e Avyo ke nirdoSa vastune rokathAmAM mahAlAbha thAya che. have nivRtti nirdoSa hovAthI nivRttinI nivRtti karavAmAM paNa mahAlAbha For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45] samIkSAzvamAviSkaraNa [197] thavo joIe, ane nivRttinI nivRtti te pravRttirUpa che mATe mAMsabhakSaNAdinI pravRttimAM paNa mahAn lAbha thavo joie. ane teno svIkAra thai zake tema nathI kemake nirdoSa vastune choDavAmAM jo mahAlAbha thato hoya to sanyAsAzramAdi nirdoSa dharmakriyAone paNa tyajavI joie, kAraNake temAM mahAn lAbha samAyela che. A vastu paNa iSTa kahI zakAya tema nathI. ataeva kahevU paDaze ke A eka ja zlokanA arthamAM paNa paraspara virodha Ave che| _paraspara virodha dharAvatA manunA uparyukta vacananI saMgatino eka navo upAya A che:___ 'na mAMsabhakSaNe doSaH' e pAdamAMthI jema doSa zabda nIkalI zake che, tema uccAraNa sadRza chatAM 'na mAMsabhakSaNe'doSaH' e rIte 'a' ne lopAyela mAnavAthI 'adoSa' zabda paNa nIkalI zake che, ane teno artha evo thAya che ke mAMsabhakSaNamAM adoSa nathI arthAt doSa ja che." dvau nau prakRtyartha nizcinutaH' be niSedha mUla arthane sunizcita kare che. 'na madye na ca maithune' Ano artha-madirApAnamAM ane maithunasevanamAM adoSa nathI arthAt doSa ja che. 'pravRttireSA bhUtAnAM' Ano artha prANIonI A pravRtti che. pravRtti eTale 'pravartante utpadyante'syAmiti pravRttiH' utpattisthAna cha, arthAt mAMsa, madirA ane maithunasthAnamA agaNya jIvonI utpatti cha, athavA 'bhUtAnAM' kahetA bhUtonI bhUta pizAca rAkSasa prabhRti kSudra devonI A pravRtti che, arthAt vivekavaMtane mAMsamadirAdikamAM pravRtti karavI te ucita nathI. 'nivRttistu mahAphalA ' AmAM rahela 'tu' zabda nizcaya arthane jaNAvanAra hovAthI, nivRtti karavAthIja mahAlAbha thAya che. saMgatino bhaMga karanArAM manunAM vacanoprokSitaM bhakSayenmAsaM, brAhmaNAnAM ca kaamyyaa| yathAvidhi niyuktastu, prANAnAmeva vAtyaye // 1 // manusmRti, a. 5 zlo0 27 // vaidika mantrathI saMskAra apAyela mAMsa khAvU, brAhmaNoe khAtA vacela mAMsa tenI icchAthI khAvU, 'yathAvidhi' zabda ahIyAM joDavAthI evo paNa artha thAya ke yajJavidhi, zrAddhavidhi ane prAghUrNaka vidhimAM brAhmaNoe khAtA vacela mAMsa tenI icchAthI khAya, tathA guhapa kAryamA joDyo hoya to mAMsa khAya. ahIyAM 'yathAvidhi' zabda joDavAthI evo paNa artha thAya ke yajJavidhi, zrAddhavidhi ane prAghUrNaka vidhimAM gurue joDelI vyakti mAMsabhakSaNa kare, athavA prANanA nAzano prasaMga upasthita thayo hoya to paNa mAMsa-bhakSaNa kare, kAraNa ke 'sarvata AtmAnaM goSayet ' dareka rote AtmAnuM rakSaNa karavU joie / yajJavidhi-pazumedha, azvamedha prabhRti yA ne pratipAdana karanAra zAstramA che. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [18] zrI jaina satya prakAza [153 270 zrAddhavidhi-maraNane zaraNa thayelA mAtapitAdine uddezIne karavAmAM Ave che. AmAM judI judI jAtanA mAMsa bhakSaNathI phalanI vizeSatAo batAvI che. dvau mAsau matsyamAMsena, trIn mAsAn hAriNena tu / urabhreNeha caturaH, zakunena tu paJca vai // manusmRti, a0 3, 268 SaNmAsAMzchAgamAMsena, pArvatIyena sapta vai / aSTAveNasya mAMsena rauraveNa navaiva tu // 269 daza mAsAMstu tRpyanti, varAhamahiSAmiSaiH / kUrmazazakamAMsena, mAsAnekAdazaiva tu // saMvatsaraM tu gavyena, payasA pAyasena tu / vArSINasya tu mAMsena, tRptiAdazavArSikI // 271 zrAddha kriyAmAM mAchalAnA mAMsanuM bhakSaNa karavAthI svargastha pUrvajone be mahInA sudhI tRpti maLe che, e rIte hariNanA mAMsathI 3 mAsa, gheTAnA mAMsathI 4 mAsa, pakSIonA mAMsathI 5 mAsa, bakaranA mAMsathI 6 mAsa, dhoLA cAMdAvALA mRgalAnA mAMsathI 7 mAsa, zyAma mRgalAnA mAMsathI 8 mAsa, ruru mRgalAnA mAMsathI 9 mAsa, bhUDa tathA pADAnA mAMsathI 10 mAsa, kAcabAnA ane salalAnA mAMsathI 11 mAsa, gAyanA dudhathI tathA kSIranA bhakSaNathI 12 mAsa ne lAMbA kAna tathA nAkavALA baherA dhoLA bakarAnA mAMsathI bAra varSa sudhI svargastha pUrvajone tRpti maLe cha / prAghUrNaka vidhi-" mahokSa vA mahojaM vA, zrotriyAya prakalpayet" yAjJavalkya jaNAve che ke-zrotriya brAhmaNa ghera Ave tyAre moTA vRSabhanA athavA moTA bakarAnA mAMsathI telI memAnagIrI karavI. paraspara AvatA virodhanA parIhAranI eka ceSTAH upara jaNAvyA pramANe manunAM vacanomAM je virodha jaNAya che teno parIhAra nIce pramANe cha__ mAMsabhakSaNano niSedha karanArAM je manunAM vacano te zAstramA nahi jaNAvelA mAMsane mATe che, ane mAMsa-bhakSaNa karavAnA je manunAM vacano te zAstramA batAvelA mAMsane mATe che / virodhaparIhAraka ceSTAnI anucitatAH A kalpanAmAM eka man doSa upasthita thaze, te eja ke "nivRttistu mahAphalA " mAMsa bhakSaNAdinI nivRtti che te mahAphalabALI che, Aq je prathama batAvI AvyA chIe te koi paNa rIte ghaTI zakaze nahi. kAraNa ? nivRtti to prApta vastunI hoi zake che. kadAca ema paNa kahevAmAM Ave ke laukika mAMsa bhakSaNa prApta ja che kAraNa ke zAstramA nahi batAvelA mAMsabhakSaNa paNa lokamAM thAya che. to te paNa vyAjabI nathI, kAraNa ke laukika mAMsabhakSaNano to " mAMsa bhakSayitA, " nAkRtvA pazUnAM hiMsA" "samutpatti ca mAMsasya" ityAdi vacanoe niSedha karelo cha, mATe te prApta ja nathI. tathA For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45] samIkSAbhUmAviSkaraNa laukika mAMsa-bhakSaNane prApta gaNIe to tenI nivRttimA ja mahAlAbha thaze paraMtu zAstrIyamA mAMsa-bhakSaNanI nivRttimA nahI thAya. vaLI "na mAMsabhakSaNe doSaH" mAMsa-bhakSaNamAM doSa nathI ema kahI "ni .. ttistu mahAphalA" ema jaNAvela che. mATe je mAMsabhakSaNamAM doSa nathI te mAMsabhakSaNanI nivRttimA mahAlAbha che ema mAnavU paDaze. kadAca ema kahevAmAM Ave ke "na mAMsabhakSaNe doSaH" e vAkya zAstrIya mAMsa-bhakSaNabhAM doSa nathI ema jaNAve che, A zAstrIya mAMsa-bhakSaNa "prozitaM bhakSayenmAMsaM" ityAdi zAstrazI prApta che, eno "nivRttistu mahAphalA" ema kahIne niSedha karavAmAM Aye che. to te paNa byAjavI nathI. kAraNa ke zAstravihita vastuno niSedha karavAmAM mahApApa samAyela che. A vAta "yathAvidhi niyuktastu" ityAdi vacanothI manue spaSTa karI batAvI che. vaLI sAmAnya doSavALI paNa vastu banI zake to dhArmika prasaMgamAM barjavI joie tene badale mAMsa-bhakSaNa jevI mahAdoSavALI vastune dhArmika prasaMgamA doSa nathI ema kahIne poSavI ane dekhAva khAtara laukika prasaMgamA niSedhavI te paNa eka ukela koyaDo ch| tathA tarkadRSTie vicAra karIe to paNa A vacano ucita nathI. " na mAMsabhakSaNe doSo na madhe na ca maithune / pravRttireSA bhUtAnAM " A vAkyamAMthI nIce pramANe anumAna vAkya nIkaLI zake che'zAstravihitaM mAMsabhakSaNaM na duSTaM, bhUtAnAM pravRttiviSayatvAt / A anumAna prayogamAM jaNAvela hetu anekAntika hovAthI duSTa che. kAraNa ke bhUtapravRttiviSayatva to asatya vacanAdikamAM paNa che ane tyAM doSAbhAva nathI. A doSano parihAra karavA mATe kadAca ema kahevAmAM Ave ke 'zAstravihitapravRttiviSayatvAt ' evo hetu karIzuM to te paNa vyAjabI nathI, kAraNa ke pravRttipada nakA, paDe che ane vyartha zabda ghaTita hovAthI hetu duSTa thaI jaze, kadAca ema paNa kahevAmAM Ave ke " zAstravihitatvAt" eTaloja hetu ApIzaM to te paNa vyAjabI nathI, kAraNa ke pakSa ane heturnu aikya thai jaze, kAraNa ke pakSa ane hetumAM phalataH vizeSatA nthii| virodhaparIhAranI dvitIya ceSTAH manunA samayamAM pazu-hiMsA ane mAMsabhakSaNa vizvavyApI banI gayuM hatuM, tethI sarvathA rokavU azakya hatuM, mATe samayajJa manue alpakAlika dhArmika prasaMgamAM mAMsabhakSaNa batAvI dIrghakAlika sakala mAMsabhakSaNane niSedhyu hatu, AthI spaSTa thayu ke mAMsabhakSaNano tyAga karako eja manuno abhiprAya che. virodhaparIhAraka dvitIya ceSTAnI anucitatA:__mAMsabhakSaNane tyAga karAvavAnoja jo manuno abhiprAya hota to eTaluMja kahevU joituM hatuM ke dhArmika prasaMgamAM icchA na hoya to na paNa karo, paraMtu te sivAyanA prasaMgamAM to khA, kalpe ja nahi. Ama na kahetAM manue bhAra mUkIne jaNAvyu che ke dhArmika prasaMgamAM jo mAMsabhakSaNa na kare to mahAdoSane pAme che. juo: For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [170] zrI jaina satya prakAza [13 yathAvidhi niyuktastu, yo mAMsaM nAtti mAnavaH / sa pretya pazutAM yAti, saMbhavAnekaviMzatim / / manusmRti, a.5 zlo. 35 // yajJamAM athavA zrAddhamAM zAstrokta vidhi pramANe nimantraNa karAyela mAnava jo mAMsa-bhakSaNa na kare to tene marIne ekaviza vAra pazu jJAtimAM utpanna tharbu paDe che. A manunAM vacano batAve che-ke dhArmika prasaMgamAM to icchA ho yA na ho to paNa avazya mAMsa khAvU joie, jo nahIM khAva to marI ekavIza vAra pazu thazo / virodhaparIhAranI tRtIya ceSTAH__ " na mAMsabhakSaNe doSaH" A vAkyathI zAstrIya mAMsabhakSaNa je nirdoSa batAvela che te gRhasthAzramane mATe che, ane " nivRttistu mahAphalA " e vAkya baDe je mAMsabhakSaNanI nivRtti batAyI che te saMnyAsAzramane mATe che. have ahIyA gRhasthAzramamAM je mAMsa bhakSaNanI prApti che teno sanyAsAzramamAM niSedha thAya che mATe " prAptipUrvako hi pratiSedhaH" prApti pUrvaka ja niSedha hoya e vAkyano paNa virodha Avato natho, tathA gRhasthAzramamA rahela mAnavIne dhArmika prasaMge mAMsabhakSaNa karavU joie ane kare. Ama mAnavAthI vidhimArga sacavAI rahe che tathA sanyAsAzramamAM mAMsano tyAga karavAthI nivRttimArga paNa sacavAi rahe che. AmAM koi paNa jAtanA virodhane avakAza rahetA nthii| virodhaparIhAraka tRtIya ceSTAnI anucitatA:___ A uparyukta samAdhAnamAM eka mahAn doSa Ave che te e ke "na mAMsabhakSaNe doSaH " A vAkya TakI zakatuM nathI kAraNa ke je mAnavI pravrajyA padavI meLavavAne mATe kamanasIba che tene to zAstrIya mAMsa khAvu ja paDaze ane tethI mAMsa-nivRttino je mahAlAbha te meLavI zakavA te bhAgyazAlI banI zakaze nahi. mATe mAMsabhakSaNanI nivRttithI je mahAlAbha meLavavAno hato te ja meLavI zakAto nathI e ja moTo doSa che. pachI bIjA doSanI gaveSaNAnI paNa zI jarUrata cha ? __ have A viSayanA vizeSa uMDANamAM nahIM utaratA A prastuta viSayane upasaMhArI amo eTalaM ja jaNAvavA mAMgIe chIe ke manusmRtie dhArmika prasaMgane uddezIne mAMsabhakSaNane jyAre agra sthAna Apela che tyAre digambara lekhake upamAne asthAne yojI che ema je amo jaNAvI gayA chIe te vyAjabI che. digambara lekhakanA lakhANamAMthI pUrva tAravelI dvitIya vastumAM amane kAMi kahevA jevu rahetuM nathI. trijI vastumAM lekhake jaNAvyuM hatuM je "pravetAmbara darzananA keTalA eka granthomAM koi koi sthaLe mAMsabhakSaNanI puSTi karela che." A hakIkata paNa taddana satyathI vegaLI che. zvetAmbara darzananA koi paNa zAstre koi paNa sthaLamAM mAMsanI puSTi karIja nathI. A saMbandhamA digambara lekhake ApelA pATho mImAMsA pUrvaka amo Agala batAvIzu. (apUrNa) For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jeno ane sattvaguNa lekhaka-zrIyuta zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIyA je zAstranA paripakava jJAnano abhAve kevI vicitra vAte vAMcavA maLe che! ga divAkara' nAmanuM eka ganuM pustaka che. te yoganA abhyAsa mATe AzIrvAdarUpa che. kAraNa ke vega mArganI temAM lekhaka mahAzaye ghaNI chaNAvaTa karI che. paraMtu sAthe sAthe te mahAzaye kaI kaI sthaLe jana dharma saMbaMdhI ullekha karela che, te ke asaMbaddha ane hAMsI upajAve te che te A nIcenA lakhANathI vicAraka vAcaka baMdhuone phuTa thayA sivAya raheze nahi. che. divAkara'nA lekhaka mahAzaye vega divAkaranA 67mA pAne nIce pramANe lakhANa AlekhyuM che : "jaina loko kahe che ke mAtra tame guNa ane rajoguNa che. tamoguNane adharma ane rajoguNane dharma ema teo mAne che. jeTaluM jeTaluM A calana valanuM che, teTaluM teTaluM badhuM AvA dharmamAMthI utpanna thAya che. ane jeTalI jeTalI sthiratA ane stabdhatA javAmAM Ave che teTalI teTalI adharmathI utpanna thAya che e jainone siddhAMta che." vaLI bIje sthaLe 71mA pAne nIce pramANe Alekhe che, je uparyukta lakhANathI vidha sUcave che - "jena leka te kahe che ke karmathI karIne AtmAne baMdha thAya che. te karma AtmAne mAtra vaLagI rahyuM hoya che. athavA te tene lepa AtmA upara caDhelo hoya che. athavA AtmA ane karma e bannene maLI eka mitra goLa banelo ja hoya che. tapa karavAthI AtmA temAMthI mukata thAya che. A tapa jANe kamane haLave haLave joI nAMkhe che. enuM nAma nirjaraNa athavA te AtmA upara karmano lepa caDavA devo nahIM enuM nAma saMvara." jaina darzananA pustakanA AdhAre upayuMkata prathama phakaro lakhyA hoya tema lAgatuM nathI. te jainadharmanA upalakIA jJAnane AbhArI che. te A nIce jaNAvela bAbate uparathI spaSTapaNe samajAze. bIjA phakarAmAM lekhaka mahAzaye jaNAvyuM che ke "saMvara tatva" jene mAne che. have jo saMvara tatvanuM yathArtha jJAna lekhaka mahAzaye meLavyuM hota to satvaguNane abhAva jaina darzanamAM batAvyuM che te kahevAnuM kAraNa raheta nahi. saMvara eTale je AvatA karmane reke te saMvara. saMvaranA-samiti, 3 gupti , 22 pariSaha, 10 yatidharma, 12 bhAvanA ane 5 cAritra; ema sarva maLI 57 bheda thAya che. saMvara tattva cAritranuM piSaka che. cAritra eTale svasvabhAvamAM ramaNatA. have jemAM AtmatamanA rahelI hoya te sattvaguNa viheNuM kema kahI zakAya? saguga eTale cittamAM prakAza kare che. AtmajJAnathI ja cittama prakAza thAya che. te pachI sattvaguNa jene mAnatA nathI, te lakhANa temanA bIjA phakarAthI ja mAluma paDe che. For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [72] zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 dharmAstikAya ane adharmAstikAya che jene pa dravya mAne che temAMnAM be dravya che. ane te arUpI dravyo che. rajasa ane tamasU je cittanI vRttio tenI sAthe tene meLa sAdhya che te paNa hAsyAspada lAge che. dhamastikAya ane adharmAstikAya te arUpI dravya che. ane pANI jema mAchalAne saMcAra karavAne apekSAkAraNa che, vaTemArgune jhADa vizrAma ApavAmAM jema apekSAkaraNa che tevI rIte anukrame dharmAstikAya ane adharmAstikAya jIva tathA pudgalane gati tathA sthiti ApavAmAM apekSAkAraNa che. chava tathA pulamAM je halana calana ane sthiti thAya che te temAMthI (dharma ane adhamamAMthI) maLatAM nathI, teo to apekSAkAra che, bAkI zakita te jIva ane pudgalanI che. ane je ApI hoya te rUpIne ApI 5 zI rIte zake? jethI rajasa ane tamasa guNa sAthe temano je dharma ane dhamapaNAne saMbaMdha lekhaka mahAzaya batAve che te jainazAstranA jJAnanuM ajJAnapaNuM sUcave che. vaLI jainadharmane pAyo ahisA dharma para racAyo che ane ahiMsA te cokakho adhyAtmavAda che. te pachI jeno savaguNane mAnatA nathI ema mAnavuM e kevaLa bAlIzatA che. jainone "sama" zabda te jagata jANItuM che. e zabda zuM sUcave che? sama-zAMti vaDe viSaya kaSAyAdi pramAdane pariharavAthI Atmazuddhi thAya che. have Atmazuddhine Dagale ne pagale je dharmamAM sthAna hoya, tyAM sattvagurunI khAmI gayuvI e kevI vicitratA che? be kSaNikavAdane mAnanArA che. teo AtmAne na mAne te cAlI zake, paraMtu AtmAne jyAM sthAna hoya vaLI " 3 no paramaMA" AtmA e ja paramAtmA che evuM jyAM manAtuM hoya te satva guNa vinA kema saMbhavI zake ? tevo vicAra ja buddhibahArane lAge che. jenI te mAne che ke samajAvI AtmAo deve karatAM paNa adhika sukha Amusmika duniyAmAM bhogave che. badhdhanI peThe badhuM duHkhama duHkhama mAnatA nathI. A sattva guNa vinA kema saMbhavI zake ? dhdha nivRtti mArganA prarUpaka che, ema dhArI jeno paNa ekalA nitti bhAgane kathana karanArA che, evuM keTalAka sanAtana vidvAnonuM mAnavuM thAya che. paraMtu teo temAM bhUla khAya che. vaidika dharmanI paraMparA jema pravRtti ane nivRtti umaya mArganI prarUpaka che, tema jainadhame paNa pravRtti ane nivRtti mArgane sadAne prarUpaka che. jaina zAstra sthaLe sthaLe ghoSaNuM kare che ke jJAnaviyAkhyAM mAH jJAna ane kyA ubhayanA sAhacayaMthI ja mokSa thAya che. kriyA jJAna vinA aMdha che, ane jJAna kriyA vinA pAMgaLuM che. Ama paraspara ubhayanA vege ja mokSa maLe che, ema lakhI pravRtti ane nivRtti mAge batAvyo che. vaLI jene je vyavahAra ane nizcaya daSTi prarUpe che, te paNa pravRtti ane nivRtti mArganuM AropaNa kare che. mATe yoga divAkaranA vAcaka baMdhuo uparanI bInA samajIne sudhAraze ane jainadharma saMbaMdhI satya vicAra samajaze evI AzA che. koI dharma mATe lakhavuM, tenI A svAtaMtrya yugamAM darekane chuTa che. paNa tenA abhyAsanA paripakvapaNAthI lakhyuM hoya te koIne paNa kadI anyAya ke nukazAna thavAno saMbhava rahe nahi, ane te ja lakhavAno Azaya saphaLa thaI zake. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paramA ta mahAkavizrI dhanapAlanuM Adaza jIvana lekhaka--munirAja zrI suzIlavijayajI ( gatAMkathI cAlu ) bhISma-pratijJAnA amala; zAbhane karelA svIkAra! [ pratijJA e AMtarakhaLanI divya prabhA che. ] sAlyA divasa para divasA ane varSonAM varSo vyatIta thavA lAgyAM, chatAM paNa upakArI sUrIzvaranA upakAro badalo vALavAnI bhAvanA sarva devanA hRdayakramalamAM jAgatI ja hatI. ane pote karela bhISma-pratijJAne Aja sudhI amala thayelA nahI hAvAthI antaHkaraNa nirantara AdhAtathI vyApta rahetu hatuM; te vAta hRdayamAM lAgelA zalyanI mArka karatI hatI. vaLI hajI sudhI e bhISma-pratijJAnI vAta potAnA kuTuMba-parivArane teNe karI na hatI, kAraNake petAna putrA mamIthyAtvI, rAjyanA mAnItA, vidyArUpI abhimAnanA zikhare paheAMcelA, dhanavAna--paisApAtra hAvAthI peAtAnI pratijJAneA kAi paNa rIte nirvAha thai zakavAne tene sabhava lAgatA na hatA. bIjI bAjU avasthAnA kAraNe divase divase sarva devanA jIvanadIpaka jhAMkhA thai rahyA hatA, zarIra kSINu thavA lAgyuM. hatu, vizALa AMkhA UMDI utaravA lAgI hatI, avayavo dhrujavA lAgyA hatA; ane te rIte mRtyudevanA dhaMTAno AchA AchA saMbhaLAvA lAgyA hatA. eka divasa, Avu karUNa dRzya jotAM, samagra pRthvI mAMDalane prakAza karanArA sUrya deva pazu jANe du:khI thayeA hAya tema potAnAM suvarNamaya karaNene sadharI astAcala paryaMta taraph prayANa karI gayA hatA. rAtri aMdhakAra vadhatA jatA hatA. cIbarI ne ghuvaDa jevAM hiMsaka prANIo potapotAnA bhakSanI zAdhakheALa karI rahyAM hatAM. divasanA parizramathI thAkI gayelAM ke rAtrinA aMdhakArathI bhayabhIta thayelAM pazu-pakSi sUryanArAyaNanA asta thayeo jANI, tAtAnA mALAmAM-nivAsa sthAne mAM-prayANu karI gayAM hatAM. sUvikAsI kamalAe pAtAne jIvana arpanAra sUryane aleApa thayeleA joine potAnI dehakalikAne sakAcAvI dIdhI hatI. prabhubhakitanA upAsako, AtmalIna purUSo, adhyAtma yAgIo, prabhubhajananI andara tabhaya thaine adhyAtma rasanuM pAna karI rahyA hatA. bIjI bAju tIkhIDa aMdhakAranA nAza karavA caMdramA potAnAM rAkhamaya kiraNo vaDe pRthvImaNDalane ujjvala-dhavala banAvI rahyA hatA. AkAza-maNDalamAM tArA jhagamagI rahyA hatA. caMdrane prakAzamAna thayelA joine cadravikAsI kamalo vikasvara--praphullita thai rahyAM hatAM. A rIte dhArAnagarI caMdranA rUperI ajavALAmAM snAna karI rahI hatI. ane samasta nagarImAM zAntinu sAmrAjya phelAi gayuM hatuM. A vakhate mAtra sadevanu dhara ja zAkapUrNa dazAmAM magna hatuM. sadeva maraNu patharIe paDayA hatA ane tenA aMtarAtmA atyanta AkuLa-vyAkuLa thai rahyA hatA. tenu tejabhayuM vanakamala zokamaya banI gayu hatu. tenA kuTuMba parivAra tenI cAre tarapha vIMTA gayelA hatA. For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrI jaina satya prAkaza [ varSa 3 [174] potAnA patAnI asvastha manodazA joine te vakhate tenA banne putroe kahyuM ke-- hai tAta, ApanA skrUTikavat nirmala antaHkaraNamAM kaiMka zalya hAya evu bhAse che. Apa je kaMi heAya te satvara nivedana karo ! ame prANanA bhoge pagu ApanA zalyane nirmUla karIzu. pAtAnA pUjya pitAnI pratijJAnI khAtara rAmacaMdre bAra varSa vanavAsa svIkAryAM hatA ane asahya du:khA sahana karyAM hatAM. bhISmapitAmahe pUjya pitAnI AjJA khAtara jIvana paryaMta brahmacaya ne svIkAra karyo hatA ane AkhI jIMdagI emAM ja pasAra karI hatI. te hai pUjya, ame paNu ApanA vacanane zirasAvadha karavAne taiyAra ja chIe." www.kobatirth.org putrAnAM AvAM madhura vacanethI sadevanA hRyamAM kaiMka zAMti vaLI. peAtAnI bhISma-pratinA pUrNa thavAnI tene saMbhAvanA lAgavA lAgI. tenA zarIramAM navuM cetana sphuravA lAgyuM. ane manebhUmi para chavAyela nirAzAnuM vAdaLa dUra thatuM lAgyuM. teNe kahyuM--"he vatsa, meM karela bhISma-pratijJAnA adhAvidha amala thayelA niha hAvAthI mArU hRdaya sadA AdhAtathI vyApta rahe che ane AtmA dhaNA ja muMjhAya che. mATe mane enAthI mukta karI ke jethI mArA AtmA sukhasamAdhi pUrNAMka paraloka prayANa kare ! " A sAMbhaLI je putra dhanapAle kahyuM--" huM tAta, evu te zuM che?" 66 sadeve niHsAsA pUrNAMka jaNAvyuM--he putra! meM karela bhISma- pratijJAnuM avazya pAlana karavAnuM ja che, kintu pALavAmAM ce kalaMka che ne nahi pALavAmAM ce kalaMka che. . 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ape bhISma-pratinA kAnI samIpe karI che?" jainAcArya mahendrasUrinI pAse. " pitAe javAba ApyA. temanI sAthe Apane ze! prasaMga paDayA?" " he dhanapAla, khAsa kuTuMba vagerenI unnati--vRddhi khAtara ! ApaNAM bApadAdA samartha vidvAna hatA. rAjyanA mAnItA hatA. caide vidhAmAM niSNAta hatA. teoe petAnI vidrattAthI ghaNuM ja dravya upArjita karyuM hatuM. tenI saMpatti-vibhUti ghaNI ja vizALa hatI. te dravya kyAM dATela che, kyAM rAkhela che, ke kAne Apela che, tenI me dhaNI ja zodhakheALa karI, paNa tenA pattA lAgatA ja na hatA. tenA pattA e jainAcAya mahendrasUrie Apyo che. ane temaNe dekhADela sthAnamAMthI kheAdAvatAM cALIsara lAkha (4000080) Taka suvarNa nIkaLyuM che. tethI ApaNI saMpatti ghaNI ja vastI banI che. A rIte te sUrIzvare ApaNA kuTuMba para mahAna upakAra karyo che, eTaluM ja nahi paNa veda vageremAM utpanna thayelA je sazayA smRti, zruti, dharmazAstra, vyAkaraNa, nyAya vageremAM 1 mahendro ceste, prathamI, prazitam | rUr // 60 ma0 60 2 5. prabhudAsa becaradAse tilakamAMjarI parathI banAvela " tilakamajarI kathA sArAMza"mAM ja NAvyuM che ke ----sadevane mahendrasUrie batAvela sthAnamAMthI corAzI lAkha (8400000) sAmaiyA nIkaLyA che. ane me je cALIza lAkha (4000000) TaMka suvarNa nIkaLyAnuM jaNAvyuM che te candraprabhusUrie racela saMskRta gAyAnA AdhAre lakhela che:---- " cacA icattuvanaca TaMkSA viniyayuH " // 28 // 60 ma0 60 rR0 229 For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org arka 5] dhanapAlanuM Adarza jIvana [15] thayelI je bhrama!! te sarvane sacoTa pratyuttara ApIne mane digmUDha karI dIdho che. mATe he putra, me kareza bhISma--pratijJAnuM avazya pAlana karavAtu che " ** alabatta, Ape zu pratijJA karI che? " 60 * saMpattine ardho bhAga ApavAnI." Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " ApI ghe, temAM ATalI badhI vyagratA zA mATe ? sapattimAMthI ardha bhAga ApI de, zuM e ja DIbhArI muzkelI che? '' te kaMcanakAminInA sarvathA tyAgI hAvathI dhana dolatane svIkAravAnI, tene speza suddhAM karavAnI, nA pADe che. me temane jaNAvyuM hatuM ke huM vibudha zirAmaNi, prANAMte paNa huM mArI pratijJAnA bhaMga karavAnA nathI. prathama Apa sa MpattinA ardha bhAga svIkArI ye, tyArabAda Apane ucita lAge tema karajo. eTale chevaTe sUrijIe jaNAvyu ke-he bhadra, ame krAi paNa hisAbe svIkAravAnA ja nathI. chatAM paNa je tamane pratijJAnA bhaga naDatA hoya te tamArA dharamAM sArarUpa putro che, temAMthI eka putra Ape, eTaze tamArI pratijJA pUrNa thAya. me atyaMta duHkhita hukye, azru pU` loyane, ene paNa svIkAra karyo. ane A pramANe peTa coLIne zULa pedA karyu che. have te ghaNuM ja asahya thai paDayu che. mATe huM mArA vahAlA putra, tamArA emAMthI eka jaNa mane A mahAna bhISma pratijJAmAMthI mukta karA! arthAt jaina dIkSAne aMgIkAra karo, eTale mArA AtmA sukha samAdhi pUrvaka maraNune zaraNa thAya !" 6; potAnA pitAnA A antima zabda sAMbhaLatAM ja buddhinidhAna evA dhanapAla krodhAyamAna thaine kahevA lAgyuM:1 huM tAta, vRddhAvasthAmAM tamArI mati bhraSTa thai gai lAge che. sparzane paNa ayogya, malIna, mahAdhRta ane ApaNA dharmanA dUSI evA sAdhugmA pAse jai zu kuLanuM nAma khALavu che? ApaNA caturthavedI vaDavA-pUjo ke jemanI kIti Aja sudhI ujajavala rahI che, tene zuM baTTo (kalaMka) lagADavA che ? cAre vedamAM niSNAta evA ApaNA caturveda vedI vaDavA dareka karatAM ucca gaNAya che. vidvattA ane anuSThA tene lIdhe sAMkAzyamAMra keTalA pavitra gaNAya che? zu' te tame nathI jANutA ? tuccha sa Mpatti khAtara A akAya ! zrI. mujarAje putra tarIke mane svIkArela, zrI bhojarAjanA huM bALamitra, mArI pratiSThA, custa vaidika rAjA bhojanA sambandha; A sarvanA mAre vIcAra karavA joie. tamArA ekanI khAtara4 sava pUrvajone zuM narakamAM nAkhavA? satpurUne niMdanIya e vyava 1 kopagarbha tadAha zrI dhanapAlA dhiyAMnidhiH // pra. ma. pra. 2 saMkAzyasthAnasaMkAzA vayaM varNeSu varNitAH // caturvedavidaH sAMgapArAyaNabhRtaH sadA // 43 // pra. ma. pra. 3 tathA zrImuMjarAjasya, pratipannasuto'bhavat // zrImonavAsaudArtha-mUmi>>mityutte tham // 44 || 60 60 60 4 ekastvamRNato mocyaH pAtyAH, sarve'pijanAH // # vyavahAra nAvAsye sannananivitam // 4 // 60 60-60 For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Li ]. zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 hArane huM kadApi svIkAra karavAnuM nathI. tamane phAve tema kare. mArAthI kazuM thaI zake tema nathI. moTA bhAInI vAta sAMbhaLIne e vakhate zobhananI AMkhamAM navIna cetana skraravA lAgyuM. tene aMtarAtmA koI ajaba AnaMdanI mastImAM DolavA lAgyA. pitAnA jIvanane udaya kALa thato mAnI navIna prabhAtanI lahero jANe anubhavatA hoya ema sasmita vadane, harSa pUrNa hRdaye te pitAnA pUjya pitAne kahevA lAgyuM ke-he tAta, huM prANanA bhoge paNa Ape karelI bhISma-pratijJAnuM pAlana karIza. huM jaina dIkSAne aMgIkAra karavAne mATe taiyAra ja chuM! Apa nizcita rahe ! koI jAtanI cIMtA karaze nahIM ! sarvadevanuM paralokamAM sidhAvavuM pitAne jIvana dIpaka olavAI jatAM pahelAM pitAnI pratijJA pUrNa thavAthI sarvadeva saMtuSTa thaze, te be. " basa beTA! basa ! tane zAbAza che, te Aja tArA pitAnuM mRtyu sudhAyuM. putra che te A ja hajo !" - A pramANe belatAM belatAM sarvadevanI cakSuomAM harSanAM AMsu vahevA lAgyAM : tene antara AtmA praphullita thavA lAgyuM. teNe putra zobhanane bAthamAM laI gADha Aligana ApI cuMbana karyuM ane tene saMtuSTa thayela AtmA sukha samAdhi pUrvaka paralokamAM sIdhAvI gayo. svajana varga agnisaMskArAdi karI nivRtta thayA. (apUrNa) 1 zrutveti sarvadevazca, taM bAda pariSasvaje // pra0ma0 pra0 ityAkarNya tadA vipra AnaMdAzrupariplutaH // / uttasthau gADhamAzliSya mUni cumbitavAn sutam // 65 // pra0 ma0pra0 - pUjya munirAjane vinaMti karavAnI je ApanA vihAra daramyAna ApanA badalAtA saranAmAnA samAcAra dareka aMgrejI mahinAnI bAramI tArIkha pahelAM mokalAvaze jethI aMka geravale na jatAM veLAsara maLI zake. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vIra vikamasI [ zrI. zatruMjaya uparanA vimalavasahImAMnA eka pALiyAne itihAsa.] lekhaka zrIyuta cImanalAla catrabhuja belANI. unALAne divasa hatuM. baporanA bAreka vAgyA haze. dhoma taDake ta hatA. tevA samaye eka majabuta bAMdhAne juvAna mAthe lugaDAnI gAMsaDI ane hAthamAM dhoko laI, pitAnA dhaMdhAmAM masta e jANe koInI paNa paravA na hoya tema, nIDarapaNe chAtI kADhIne ughADA DIle nadI taraphathI cAlyuM AvatuM hatuM. ghera AvIne, mAthethI gAMsaDI utArI hAthamAMthI cheka nIce mUkI hAza karIne te nIce beTho. A yuvAna te koNa? tenuM nAma vikamasI, e nyAtane bhAvasAra ane sAkhe TImaNi hatA. sirASTranA naMdanavana samA ane jenA mahAna tIrtha zrI zatrunayagirinI chAyAmAM Avela pAlItANa gAme e rahetuM hatuM ane raMgATanuM kAmakAja karatA hatA. pite bahoLo vastArI hato paNa tene strI nahotI. tenA bhAIo ane bhAbhI vagere kuTuMbamAM hatAM. badhAM bhegAM rahetAM ane saMpIne pitAne baMdha karI gujarAna calAvatAM. haMmezanA niyama mujaba Aje paNa pareTiyAne uThIne vikamasI nadIe devA gayelo ane kAma pUruM karIne ghera Avyo hato. zramathI thAkIne lathapatha thaI gayelo ane bhUkha paNa kakaDIne lAgelI, jethI hAtha paga dhoI pANIne loTo bharI raseDAmAM gaye. paNa raseinuM kAMI ThekANuM na joyuM. koI kAraNasara Aje haju khAvAnuM nahotuM thayuM. vikamasAne mIjAja gaye; sudhAdevIthI pIDAyele vikamasI krodhanA AvezamAM AvI gayo. tenuM magaja hAthamAM na rahyuM, te ekadama bolI uThayo ke, Ama te kema cAle? bapora thayA paNa haju roTalo thayo nathI, ghera beThAM ATaluMya thatuM nathI, kare che zuM? khabaradAra, havethI Ama thayuM to Ama karIza, tema karIza, vagere bolavA lAgyA. vikamasIthI krodhanA AvezamAM jarA vadhu belAI gayuM, tethI bhojAIne rIsa caDI, teNue sAme pratikAra karyo ke, mArA upara ATaluM badhuM jora zAne dekhADe che ? bahu baLukA che te jAone siddhAcaLajInA mukatAghATa karene? A vakhate siddhAcaLajI upara mULanAyakanI TuMkamAM eka vAgha rahetuM hatuM tenI bIkane laIne yAtrALu upara jaI zakatA nahi ane jAya te vAgha herAna karato ane mArI paNa nAkhata. tethI yAtrA lagabhaga baMdha hatI. "A vAghanI sAme parAkrama kare te kharA" ema bhojAIe vikamasIne meNuM mAryuM. paraMtu vikamasI sAce vIra hatA. khare yuvAna hatA. tenI rageragamAM yuvAnInuM lehI uchaLatuM hatuM. te bhojAInuM meNuM kema sAMkhe? teNe tarataja saMkalpa karyo ke, vAdhane mArIne siddhAcaLajInA mukatAghATa karIne pachI ja ghera AvIza. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [18] zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 A pramANe nizcaya karI vikamasI gherathI cAlI nIkaLe, rate maLatAM snehi tathA saMbaMdhIo paNa sAthe thayAM. teNe pitAne haMmezane sAthI (lugaDAM dhovAne) cheka sAthe lIdho hato. vikamasI siddhAcaLajInI taLeTImAM AvIne ubhe rahyA. tyAM rahelA yAtrALunA saMdha ane nehi saMbaMdhIo samakSa teNe kahyuM ke, huM DuMgarapara rahelA vAghane mAravAne jAuM chu. vAghane mArIne ghaMTa vagADIza, tene avAja to sAMbhaLe te jANajo ke, meM vAghane bhAryo che. je na sAMbhaLo to mane mu mAnajo. Ama kahI vikamasI keDe bAMdhI DuMgarapara caDavAne taiyAra thayA. tyAM ubhelA janasamudAyanI chelle bhAvabhInI vidAya lIdhI ane DuMgara para caDhavA mAMDayuM, sarvanI AMkha tenA tarapha kheMcAI rahI. jota jotAmAM vimasI adazya thaye. vAghane mAravAnI jenA hRdayamAM pUrNa bhAvanA jAgI che evo vIra vikamasI eka pachI eka DuMgaranAM pagathiyAM caDhatA jAya che. tApane parizramane laI parasevAthI tenAM kapaDAM tarabaLa thaI gayAM hatAM. jema jema upara caDhato jAya che tema tema tenI bhAvanA paNa vadhu ne vadhu majabUta banatI jAya che. Ama TheTha DuMgara upara pahoMcI gayo. A vakhate barAbara madhyAnha thayo hate. unALAne tApa eTale zI vAta ? e tApathI zAMti levAne mATe vAgha eka liMbaDAnA chAMyaDA nIce AMkha mIMcI gheratA hatA. vikamasI tyAM jaI paheo ane joyuM ke hAM barA para lAge che. pAse jaIne potAnA hAthamAM cheke barAbara vAghanA mAthApara mAryo. baLa hatuM teTalA jorathI ane hiMmatathI karelo dhA vadhane barAbara mAthAnI khoparImAM sakhata vAgyuM. tenuM mAthuM phUTI gayuM ane lehI vahevA lAgyuM, te paNa te pazuone rAjA pitAnuM vera vALavAne taiyAra thaye, ane ubho thaI vikamasI tarapha dhasyo. vikamasI ghaMTa tarapha doDIne jyAM ghaMTa vagADavA jAya che tyAM te vASane eka paMjo vikamasI para paDaze. vikasI jamIna para paTakAye. eka bAju vAgha paNa paDI gaye. bannenA chellA prANa hatA. vikamasIe maratAM maratAM vicAryuM ke mArI bhakAmanA pUrNa thaI che te nIcenA mANase kema jANaze ? lAva ghaMTa vagADuM. ema vicAra karI potAnI pAsenuM kapaDuM zarIranA jakhama upara majabuta vIMTALI lathaData lathaDato ubhA thaI ghaMTa vagADa-khuba jorathI vagADe. e ghaMTanA vijayanAde tenA chellA prANa cAlyA gayA ane mRtadeha jamIna para paDI gaye. AvI rIte vIra vikamasIe jIvanA jokhame vAdhane mArI siddhAcalajInI yAtrA khullI karI ane yAtrALuone vAghanA trAsathI bacAvyA, popakArane mATe pitAnuM jIvana samarpaNa karanAra e vikamasI marI gayo paNa tenuM nAma Aje amara che. Aje paNa tene pALa, zatru jaya upara kumALapALa rAjAnA daherAsara sAme eka nAnA AMbAnA jhADa nIce hayAta che. tenA upara laDavaiyAne chAje te sIMdurano pizAka paherAvela che. hajI paNa tenI yAdagarimAM zatruMjayanI AsapAsa vasatA TImANayA gotranA bhAvasAranAM nava pariNita vara vadhunAM cheDAcheDI tyAM chUTe che tema sAMbhaLyuM che. zatruMjaya upara huM jyAre jyAre jAuM chuM tyAre A pALiyAne dhArI dhArIne jouM chuM, ane vikamasInI A vIra kathA mArI sanmukha khaDI thAya che, hRdayamAMthI ugAra nIkaLe che ke dhanya vIra vikamaraNI ! For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir varNa batrIzI saMpAdaka : munirAja zrI jJAnavijayajI. A varga batrIzInI hastalikhita prata maMgaLapura (mAMgaroLa)nA hasta likhita pustakanA jJAna bhaMDAramAMthI maLI AvI che. pahelA pahelAM A nAnakaDA graMthanuM nAma joine "varNa" zabda paratve aneka tarka-vitarka thayA! kaI aitihAsika mahApurUSanAM jIvananA varNanane AzrIne A pustakanuM nirmANa thayuM haze ke vyAkaraNa zAstrane AzrIne bhASAnA mULAkSarene lagatI koI batrIzI banAvI haze ? A ane AvI bIjI keTalIya kapanAo AvI, paNa je mULa vastune AzrIne A graMthanI racanA thai hatI te vastu te kalpanAmAM paNa na AvI; chevaTe graMthanuM vAcana karatAM e vastu phUTa thaI ane mAlUma paDayuM ke ApaNI gharagathu bhASAmAM "aDhAra varNa" jevA prayogomAM je artha mAM ApaNe "varNa" zabdano prayoga karIe chIe te varNa athavA (kaMIka aMze) jAtine anulakSIne A batrIzI banAvavAmAM AvI che. sAmAnya rIte ApaNAmAM aDhAra varNa hovAnI vAta pracalita che, jyAre A varNa batrIzI nAmanI kRtinI pAMtrIsa kaDimAM batrIza varNanAM darekanAM lAkSaNika varNane ApyAM che. A varNane jotAM, sAmAnya rIte dhaMdhAdArI ke evI koI dRSTie bhinna bhinna varNonI kalpanA karIne A batrIzInI racanA karI hoya ema lAge che. gujarAtI sAhityano paricaya dharAvatA bhAIoe nIcenI kaDI avazya joI haze - nAnakaDI nAra ne nAkamAM motI, piyu paradeza ne vATaDI jotI; uDADatI kAga ne gaNatI dADA, e eMdhANIe "nAgaravADA." A batrIzImAMnAM varNano paNa bIjI dRSTinAM chatAM kaMIka AvAM ja che. AvI rIte dareka varNanI tenA dhaMdhAnI dRSTie pichANa karAvatI A kRti banAvavAmAM tenA ajJAna kartAnuM buddhicAturya te jarUra jaNAI Ave che. A kRtinuM kavitvanI dRSTie jeTaluM mahattva che teTaluM-kadAca tenA karatAM vadhu-mahatva tenI bhASAnI dRSTie che. atyAre ApaNA sAhityakAro prAcIna bhASAnI zodha-khoLamAM divase divase vadhu ne vadhu UMDA utaratA jAya che te vakhate AvI koI paNa kRti temane mATe bahu ja agatyanI thaI paDe e svAbhAvika che. A batrIzInA kartA koNa che te jANI zakAtuM nathI. kAraNa ke bIjA graMthomAM ApavAmAM Ave che te rIte A graMthanA aMtamAM enA kartAe pitAnuM nAma, pitAnA gurUnuM nAma ke prazasti Apela nathI. graMthanA aMtamAM "u0 marirAjanihi . vinA tharagI : 1 zrI." mAtra A pramANe ullekha maLe che. A ullekha uparathI to ema mAluma paDe che ke bIjA koIe banAvela A graMthanI "paM. bhaktiku zala gaNie AnaMdanI khAtara nakala karI." For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 8i0] zrI jaina satya prakAza [ vaSa7 A prasaMge eka AzaMkA jarUra thAya che ke je paM. bhakitakuzala gaNie lakhanAra tarIke pitAnuM nAma ApyuM te pachI jenA graMthanI nakala karI hoya te graMthakAranuM nAma kema na ApyuM ? AnuM samAdhAna be rIte thAya che. eka to e ke emane pitAne paNa graMthakAranuM nAma na maLyuM hoya ane kartAnA nAma vagaranA graMtha uparathI temaNe nakala karI heya. athavA te, kaI kaI hastalikhita graMthonA ullekhomAM maLe che tema, lakhanAra pate ja graMthanA banAvanAra hoya; eTale ke 5. bhaktikuzaLa gaNie ja A graMtha banAvyo hoya game te hoya paNa bIjo koI sabaLa ullekha na maLe ke bIjI koI vizeSa ullekhavALI prata na maLe tyAM lagI A bAbatane nirNaya kare zakya nathI. A kavitAnA " batrIzI" evA nAma pramANe temAM batrIza ja kaDiyo hovI joIe chatAM AmAM vadhAre kaDiye che. paNa AvuM te keTalIka saMskRta prAkRtanI kRtiomAM paNa jevAmAM Ave che. mULa nAma aSTaka, paccIsI, batrIzI ke zataka heya paNa saMkhyA be cAranI vadhAre hoya. graMthakAre prAraMbhamAM sarasvatInI stuti karIne bIjI gAthAmAM suvatIo-sAdhuo-nA nivAsasthAnanI oLakhANa ApI che ane tyArapachI dareka varNanuM varNana ApyuM che. AmAM je batrIza varNanuM varNana ApeluM che te A pramANe che : 1 zrAvaka, ramezrI, 3 brAhmaNa, 4 vartiyA, 5 rajapUta, 6 kalabI (kaNabI), 7 kadaI, 8 pIstAgIyA (kAchiyA), 9 kuMbhAra, 10 vAlaMda (hajAma), 11 mALI, 12 sutAra, 13 bhIsAta (bhIstI-pakhAlI), 14 tabelI, 15 sonI, 16 gAMchA (suMDalA banAvanAra) 17 bebI, 18 luhAra, 18 mocI, 20 darajI, 25 dhAMcI, 22 gelA (pravAsa), 23 bhavAyA. 24 vezyA, 25 raka (bhaMgI ), 26 bhIla, 2 7 vAdharI, 28 sarANiyA, 28 loTiyA, 30 aMtyaja (8), 31 mAchI ane 32 bhAMDa. A batrIzInI hastalikhita pratamAM eka bAju upara vadhube gAthAo Apela che te meM pariziSTa rUpe aMtamAM ApI che tathA bIjI be gAthAo duhA tarIke ApI che. chevaTane thoDeka gadha bhAga graMthanI puSpikA rUpe aMtamAM Apela che. A gadya bhAgamAM 18 varNamAMnA che ne nArU, 5 ne kArU ane 4 ne vAra; ema 18 varNane judI judI saMjJA ApI che, te kayA AzayathI te samajI zakAtuM nathI. A batrIzImAMnI junI bhASA tenA abhyAsIone jarUra rasa utpanna karaze. AmAMnA keTalAka zabdo nIce ApyA cheH bhArahI bhAratI, kajhikakAje, tADauM tajavuM; tAtikarai=ThIkaThAka karI, naI=ane, cInI pIMchI, gophaNa=eTale, pADo=paLapADozI, DeTiMga =koThIbaDAM, rehuA DhagalA, nAMbhA-nIMbhADe, muMdra=muMDavuM, vaNasADo nAza karavuM, jADaumukha, gADha kaThaNa, tADI teDavuM, khalI kheLa. payasaI=pese. rakavADe saravADe, tIThara tetara, mani=mana, nigura=guNavagaranA, kucaTa nAnI, vATii vaNavuM, cihucAra, kahaI=kahe, chazche, dihADe divasa, kaThav=kAMI. jeno artha khyAlamAM AvyuM te sAmAnya rIte upara Avela che. A uparAMta bIjA paNuM ghaNuya abhyAsa karavA egya zabdo che. For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 5] vaNu batrIzI A kAvyamAM vaparAyelI bhASAne bArIka abhyAsa uparathI tenA vizeSa e kAvya keTaluM junuM haze tene kaMika nirNaya jarUra karI zake. prAcIna gujarAtI sAhityane samRddha banAvavAmAM jaina kavio-munirAje ane gRhasthAe ghaNe agatyano bhAga bhajavyo che. pitAnA AnaMdanI khAtara AvAM keTalAMya kAvyonI racanA karI che ane saMgraha karyo che. AvI apragaTa kRtio prasiddha karavI atyAre ghaNI ja jarUranI che. AzA che ke ApaNu vidhAna A tarapha avasya lakSa Apaze. varSa batrIzI samarI amarI bhArahI. khaMbhasuudahi bhajha; varNaha batrIsI racauM, cittavidaha kajhi. sahuI Avi karI sIsa namAvI, dharmakathA suNaI bhadraka bhAvI; dII sIkhAmaNa jIva jIvADa, eNaI IdhANaI suvratIvADauM." mAragI jAtAM jaI nIMcIM, bela belatAM vacana sAcauM; kaMdamUlasyauM mAMDaI tADauM, eNaI IdhANuI "zrAvakavADo." 3 AMgaNuI nIti ugiyAM dhotiyAM, tAti karaI pahiraI pitIyAM kaMdamUla naI veMgaNa jADau, eNaI IdhANuI "mahesarIvADauM. 4 phATa6 dhetiuM jaIgamAM sAMdhIuM, bAMDuM karavauM bAraNuI bAMdhIuM kayavalI gAya naI kaDI mau khADe, eNaI IdhANaI bAMbhaNavADauM." vakharyA kesa naI marakI cInI, dhekale dhekale bhUmikA bhInI; dAnazIlanau kahaI pavADauM, eNaI IdhANuI "vattiyAvADe." 6 rAtaDA dAMta naI rAtaDe cuDe, ziri sIMdura naI gaphaNe rUDo jIjI karatAM jAI dihADe, eNaI IdhANuI "rajaputavADe." rAti UThI vileNu vileI, Dhera dehI naI AMgaNuI sUI rahiMdIu mAMDI jagAvaI pADe, eNaI IMdhANuI "kalabIvADo." 8 mAMDI marako naI ghevara ghArA, karaI sAbUnI naI sakkarapArA tAjI sukhaDI galAvaI DADhe, evuI IdhANuI " kaIvADe." 9 kArelAM kakaDA kaTha kAliMgA, cUMsaDI turIyA DeDI DoDiMga; vecavA lAvaI bharI karI gADe, eNaI IdhANuI "pistAgIyAvADe." 10 rAkhanA reDaA naI gadaha lIMDA, cAki caDAvyA mATInAM pIMDA; rAsabha bhUkaI naI lAgo nobhAMDhA, eNaI IdhANuI "kuMbhAravADe." 11 nakha AMgaNaI naI nImAlA dIsaI loDhAM ArIsau ghAlaI khIsaI mayela utAraI naI muMDhaI TADhe, eNaI IdhANuI "vALaMdavADo." 12 For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [18]. zrI jaina satya prakAza [[varSa : mahamahaI pula naI vAsanA rUDI, tiNuI misiMdhAI baIthari huDI; tarata melI dII sarikha sahe, eNaI IdhANuI "mAlIvADe 13 vAMsala vIghaNuM sTAraDI ADIuM, lAkaDuM dIThuM tenI meDa pADIuM; sAhamAM baso tANaI saMghADe, eNaI IdhaNa "sUtAravADe." 14 piIsa peIsa pikArato AvaI sise liu liu sahanaI jaNAva pitaI pUMThathI naI AgalI pADe, eNaI IdhANuI "bhIMsAtavADe" 15 pAna aMDAgara kAtho naI cuno, yelanaI ApaI huI jeha dhune; bhucha naI kaI khAI kAM vaNasADe, eNaI IdhANuI "tabolIvADo" 16 sonAM vAnAM ghaDaI ghATa je sAro, ghaNuM ja varaNa huI jeha dhUtAre; arUparUM karaI sahI aMDavADe, eNuI iMdhANuI "senAravADe 17 vAMsanA khapayaDA vAMsanA DA, karaI che mAruM belaI bhuMDA; baIari Agali na phAI jADauM, eNaI IdhANuI "gAMchAvADe." 18 vastra pitAnAM na phATa nihAle, lugaDAM dhUtAM jotAM thayau kAle; hAtha kaThina naI ho ane gADha, eNaI IdhANuI "bIvADe" 19 phaTAphaTI dhamAdhami mAMDaI AtANuM tAM pIsu na chAMDa dhamaNi dhamaI naI lehAsya tADe, eNaI IdhANuI "luhAravADo." 20 cIkaNI khalInaI baNabaNuI mAkhI, cAMDA mukyA te pANImAM nAMkhI; pahiluu belA balaI ADe, eNaI IdhANuI "mecIvADe." gaja kAtaraNuM aMguthalI sUI, etalAM vAnAM ja pAsiMI huI sahanaI kahaI kAMI lugaDAM sIvADo, eNaI IdhANuI "darajIvADe" 22 mayalAM lUgaDAM naI khurA gaMdhAI, ghANuM zaba sabala saMbhalAI, baula khAI ghAInI liI jADe, eNaI IMdhAI "ghAMcIvADe" 23 sAmaTA sahuI zAli ja khAMDaI, baIyara mATInaI jAju ja bhAMDa keI na payasaI nivAraNaI ADe, eNaI IdhANaI "elAvADo" 24 kADhImUcha na rAkhaI haDII, jenAM AvaI kha irAgI jeDAI amaladAra naI kahaI ahanaI ramADe, aNaI IdhANuI "bhavAIvADo.25 eka yuvAna jAI eka AvaIraMgIle vesa raMDA paNa nAvAI rAmati raMga vinoda akhADe, eNaI IdhAI "vezyAvADo." 26 jabAdI kasUrI bAMkI belAvaI, vastrane gaMdha kurNi na khamAI aMtyaja AvI dII ghari DADe, eNaI IghANaI sahI "rakavADe" 27 pherA divAI jahAM jADa araNI, etalaI chaI I chokarI paraNI; lunagurA dhAI saI dII dhADo, eNaI IdhANuI jANe "bhIlavADA. 28 For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 5] vaNuM batrIzI [187]. kukaDa tIThara caDAM cIMcu AI, pApInaI mani mahira naM thAI sarva varaNamAMuM ghani lAge, egaI IdhANuI "vAgarIvADo." 29 dhAbInA kuMDanuM pANI pII, ativuiM aghorI veSa vigaI pratimA naI niMdaI na rAkhaI DAMDe. eNaI IdhANuI "kumativADe." 30 sarANa taNAvaI naI taNakhA te UDaI, dhAra caDAI bahu pApiI buDaI veDhi karaI ghaNI gAmano lADe, eNaI IdhANuI "sarANIyAvADe." 31 namAja roja Ida karaI dIvAlI, TuMka ejAra nake eha TAlI; kucara DADhI naI tarakana uDADauM, eNaI IdhANuI "leTIyAvADe." 32 tANuM taNatA te dosaI vAI, AMgaNuI hADIkAM kutarA cATa; bAragaIta vasI sImalI aghADe, eNaI IdhANuI "aMtyajavADe." 33 tAvaDI nAkhyAM jAvaDa chAMnAM, mAcha tyAM ugavyA moTAM naI nAnhAM; muMDhaI laI ghaNuM mAre pachADe, e gaI IdhAI "mAchIvADe." 34 mAyabApanaI baIDAM vigaI, thAMI nirlaja naI cihuM dizi joI belaI bhAMDa mukhi karaI pavADe, INaI IdhANuI jANe "bhAMDavADe." 35 vaha batrIsI karI, cittavinada upAya kahaI kaviyaNa thoDI suNo, sAMbhalII Ima thAya. iti vaNuM batrIzI parizi0 camakati cAlaI anaI vIMchAe vAjaI, hatho arIso naI AMkhaDI AMjaI AMkhaDI jatAM gaye chaI dahADe, eNae IdhaNuI "vANiyAvADe." 1 karaI traNu anaI muhi....khAraI, eka .....kaThaNa baI nakAra magalIka haI tihAM mAMDa ADe, eNuI dhANaI sahi "bhaTavADe" 2 duhA kaMI kAchIA kuMbhAra, madanIyA mAlI sUtradhAra; bhaIsAya1 taMbelIsAra, namo nArUM suNi sonAra. gAMchA chIMpA naI lahAra, mocI carma karaI vyavahAra; e cihuM uparI bolyAsaI, pAMca nAti e kArU kahI. evaM nava nArUM pAMca kArUM anaI cAra varNa vANuM ImeliI vaNe 18 jANavA, paM. bhaktikuzalagaNinA'lekhi vinodAya zrIrastu / chaH zrIH / For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kharatara gacchIya do AcAryoM ke rAsAkA aitihAsika sAra lekhaka : - zrIyuta agaracaMdajI bhavaralAlajI nAhaTA ( gatAMka se pUrNa ) bIkAnera nagara meM botharA gotrIya dharmasI sAha nivAsa karate the / unakI dharmapatnIkA nAma dhAraladevI thA, dampati sukha pUrvaka sAMsArika sukha bhogate hue rahate the / saM0 1647 vaizAkha zuklA 7 ko dhAradevIne zubha lakSaNavAna sundara putra janmA / pitA dvArA nAnA prakAra ke utsava kie jAkara zizukA nAma 'khetasI kumAra' rakhA gyaa| bAlyakAla meM hI kumAra samasta kalAoM kA abhyAsa kara nipuNa bana gae / 66 eka vAra bIkAnera meM kharatara gacchAcArya zrIjinasiMhasrari padhAre / unakA dharmopadeza suna vairAgya vAsita hokara kumArane dIkSA lene ke lie mAtApitAse AjJA maaNgii| bar3I kaThinatA se anumati prApta kara bar3e samAroha ke sAtha saM0 1657 mArgazIrSa kRSNA 10* ke dina pravrajyA grahaNa kii| unakA nAma rAjasIha rakhA gyaa| tatpazcAt mAMDala ke tapa karAke chedopasthApanIya cAritra de unakA nAma rAjasamudra prasiddha kiyA / rAjasamudrajIkI buddhi bar3I kuzAgra thI / alpakAla meM nyAya, vyAkaraNa tarka, alaGkAra, koSa, 45 Agama Adi paDha kara vidvAna hue| teraha varSa ko alpAvasthA meM cintAmaNi tarkazAstra Agare meM paDhA / yugapradhAna zrIjinacandrasUrijIne saM0 1667 + meM AsAuli meM rAjasamudrajI ko vAcaka pada se alaGkRta kiyA / vAcakajIne samasaddIsikadAra ko raMjita karake 24 coroM ko bandhanamukta kraayaa| ghaMghANI grAma meM pragaTa huI pratimAoM kI prAcIna lipi paDhI meDatA meM ambikA devI siddha huii| Age saMghapati ratanasI, juThA aura AsakaraNa ke sAtha tInavAra zatruJjayakI yAtrA kI thI, cauthI vAra devakaraNa ke saMgha ke sAtha siddhagirikI sparzanA kI / / * rAsakA prathama patra na milane se yahAMtaka kA ullekha zrIsArakRta jinarAjassUri rAsa " se liyA gayA hai / 1 * zrIsArakRta rAsa meM saM0 1656 mA0 zu0 13 likhA hai / isa rAsa kI prati meM bhI pahile yahI mitI likhakara aura phira kATa kara uparyukta mitI dI hai / anya prabandha meM saM0 1650 mA0 su0 1 likhA hai / +bandha meM saM0 1668 kA ullekha hai| isa rAsa meM mUla gAthA meM saMvat kinAre para likhA hai| For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5] aitihAsika sAra [185] vAcakajI ko bar3e bar3e rAjA, mahArAjA, rANA aura mukarabakhAna navAba Adi bahumAna dete the| mukarabakhAna ne samrAT ke samakSa inakI bar3I prazaMsA kI / samrAT jahAMgIra ke AmantraNa se zrIjinasiMhasUrijI bIkAnera se bihAra kara mer3atA padhAre / vahA~ sRrijIkA zarIra asvastha rahane lagA / antasamaya meM vAcakajIne bar3I bhakti kI aura sUrijI ke zreyArtha gaccha pahirAvaNI karane, jJAnabhaNDAra meM 636000 ( granthAgrantha) pustakeM likhavAkara rakhane, aura 500 upavAsa karane kA vacana diyaa| sUrijI ke svargavAsI ho jAne para saM0 1674 phA0 zu0 7 zanivAra ko rAjasamudrajI ko unake paTTapara sthApita kiyA gyaa| saMvapati AsakaraNane utsava kiyaa| AcArya hemasUrine * sUrimantra diyA / bhaTTAraka zrIjinarAjasruri nAma rakhA gayA / dUsare ziSya zrIjinasAgarasUrijI ko bhI AcArya padavI dI / kavine padasthApanA mahotsava karanevAle suprasiddha copaDA zAha AsakaraNa kA yaha vivaraNa likhA hai- jinake gharameM paramparAgata baDAI thI / zAha mAlA saMgrAma kI mAryA dIpakade ke putra kacarene bahuta dharmakArya kie / AsakaraNa ke pitA amarasI aura mAtA amarAdevI aura strI kA nAma ajAyaba thA / amIpAla, kapuracaMdabhAI, RSabhadAsa aura sUradAsa nAmaka buddhizAlI putra the / saMghapati AsakaraNa copar3Ane zatruMjaya saMgha, jinAlaya nirmANa, padasthApanA mahotsava Adi dharmakArya kie| bhaTTAraka zrIjinarAjasrariko jesalamera ke rAula kalyANadAsane vinati karake jesalamera bulAe, svAgatArtha kumAra manoharadAsa ko bhejA / bhaNasAlI jIvarAjane pravezotsava kiyaa| sUrijIne cAturmAsa kiyA / unake prabhAvase vahA~ sukAla huaa| bahutase dharmakArya hue| paryuSaNA meM amarasiMha ke putra jIMdAsAhane pauSadhavAloMko 1 sera khA~Da aura nagada rUpaye kI prabhAvanA kI / rAjakumAra manoharadAsa pratidina vandanA karane Ate, rAulajI bahumAna dete the / saMghapati thAharU zAha jo zrImAla zAha ke suputra the, laudravapura ke mandiroM kA jIrNoddhAra karAyA aura saM0 1675 mArgazIrSa zuklA 12 zubha muhUrta meM sUrimahArAja se pratiSThA karavAI | kavine thAharU zAha ke dharmakAryoM kA varNana isa prakAra kiyA hai-laudravapura kA jIrNa prAsAdoddhAra, grAmado meM kharatara gacchIya jJAnabhaMDAra karAyA, dAnazAlA kholI, cAroM aTThAhiyoM meM 4400 jinapratimAoM kI pUjA, sAtoM mandiroM meM dhvajA caDhAI, gItArthI ke pAsa siddhAnta zravaNa, trikAla devapUjA Adi dharmakArya karatA thA / laudravapura pratiSThA - samaya dezAntaroM kA saMgha bulaayaa| tIna rUpae aura azaraphIyoMkI lAhaNa kI, rAulajI ko vipula dravya bheMTa kiyA, yA * 'prabandha meM inheM pUrNimA gacchIya likhA hai / For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [18] zrI jaina satya prakAza [153 ko manovAMchita diyA, hararAja aura megharAja sahita ciraMjIvI rhe| usa samaya jIMdAzAha ne 200) rUpae de kara indramAla grahaNa kii| jIvarAja bhI putra sahita zobhAyamAna thaa| isake pazcAt ahamadAbAda ke suprasiddha saMghapati rUpajI kI ciThI napharai (DAkiyA)ne lAkara dii| zatruJjaya pratiSThA ke lie sUrijI ko bulAyA thaa| taba karamasI zAha aura mAlhu arajuna ne utsAhapUrvaka saMgha nikaalaa| gAMva gAMva meM lAhaNa karatA hu saMgha zrIjinarAjasUrijI ke sAtha zatrujaya phuNcaa| yugAdi jinezvara ke darzana kara saMghane apanA manuSyajanma saphala kiyaa| ___aba kavi rUpajI zAha ke viSaya meM kahatA hai ki ahamadAbAda ke kharatara gacchIya zrAvaka somajI aura zivA dattupAla tejapAla kI bhAMti dharmAtmA hue, jinhoMne saM0 1644 meM zatruJjaya kA saMgha nikaalaa| ahamadAbAda meM mahAmahotsavapUrvaka jinAlaya kI pratiSThA krvaaii| khaMbhAta, pATaNa ke saMgha ko Amantrita kara paharAvaNI kii| rANakapura, giranAra, serisai gauDIpura, AbU Adi tIrthoM kI saMgha sahita yAtrA kI, sAdharmIvAtsalya kiyaa| kharatara gaccha saMgha meM lAhaNa kii| pratyeka ghara meM arddha rUpayA diyA / svadharmIyoMko bahuta vAra sone ke veDha pahanAe / zatruJjaya para zAntinAtha caitya bnvaayaa| somajI zAha ke ratanajI aura rUpajI do putra the| ratanajI ke putra sundaradAsa aura zikharA suprasiddha the| rUpajIzAhane zatruJjaya kA AThavA~ UddhAra karAke kharatara gacchakI baDI khyAti phailaaii| saM0 1676* vaizAkha zuklA 13 ko caumukhajI kI pratiSThA zrIjinarAjavarijI ke hAtha se krvaaii| mAravADa, gujarAta kA saMgha aayaa| yAcaka, bhojaka, bhATa, cAraNoM ko bahutasA dAna diyaa| zrIjinarAjasUrijI saMghake sAtha vihAra kara navAnagara cAturmAsa kiyaa| bhANavaDa meM zAha cAMpasI (bAphaNA) kArita bimboM kI pratiSThA kii| guruzrI ke atizayase bimbase amRta jharane lgaa| jisase amIjharA pArzva prasiddha hue| meDatAke saMghapati AsakaraNane AmantraNa kara saM0 1677+ meM zrIzAntinAthajI ke mandira kI pratiSThA kraaii| bIkAnera cAturmAsa kara sindha deza padhAre / mulatAna, mereTha, phatepura, derA ke saMdhane sAmaiyA kara pravezotsava kiyaa| mulatAnI saMdhane bahutasA dravya vyaya kiyaa| gaNadhara zAlibhadra, pArikha tejapAlane saMgha nikAla kara sUrijIko derIvara zrIjinakuzalasUrijI kI yAtrA krvaaii| sUrijIne paMca pIroM ko sAdhana kiyA, [dekho pRSTha 19] *zilAlekhoM meM gujarAtI paddhatise saM0 1675 likhA hai| +zilAlekhoM meM jeTha badi 5 likhA hai| For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org lekhaka: digaMbara zAstra kase bane 1 - munirAja zrI darzanavijayajo ( gatAMka se kramazaH ) prakaraNa 15-A0 jinasena A0 guNabhadra maiM zurU meM likha cukA hUM ki - digambara samAja strI-mukti ko mAnatA nahIM hai sAtha sAthameM strIoMke samyakU cAritrako bhI mAnatA nahIM hai / magara prAcIna jaina sAhitya meM to strI - cAritra ke aneka pramANa upalabdha hote haiM / ataH ina AcAryAMne bhI mahApurANama strI dIkSAke prasaMga yathA prApta hI varNita kiye haiN| dekhie udAharaNa: Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bharatasyAnujA brAhmI, dIkSitvA gurvanugrahAt / gaNinIpadamAryANAM sA bheje pUjitA'maraiH // A0 pa0 24 zlo0 175 // suMdarI cAttanirvedA, tAM brAhmImanvadIkSata | anye cAnyAJca saMvijJA, guro yAtrAjiSustadA || A0 24 / 177 // sulocanA va subhadrAkI dIkSA ( 0 50 47 zlo0 288 ) jinadattAryakAbhyarNe, zreSThIbhAryA ca dIkSita / u071 / 206 / tathA sItA mahAdevI, pRthivI suMdarIyutAH / devyaH zrutavatI kSAMti - nikaTe tapasi sthitAH / u0 68 / 712 / / bhagavAn mahAvIra svAmI ke saMgha ke sAbu, AryikA zrAvaka aura zrAvikA kI saMkhyA uttarapurANa, parva 74 zloka 371 se 379 meM ullikhita hai / yahAM sAdhu aura AryikA chaThe guNasthAnakavAle svIkRta haiM, zrAvaka zrAvikA pAMcave guNasthAnakavAle haiM aura isa gaNanAmeM elaka-jhulaka kI saMkhyA nahIM hai| ataH ve zrAvaka meM darja mAne jAte haiM, jabaki AryikA to chaThe guNasthAna meM hI sthita hai / AryAoMmeM candanA mukhya hai / zlo0 379 / / suvratA gaNinI, guNavatI kAryA / u0 pa0 76 zlo0 165 se 167 // paMcama ArekI aMtima sAdhvI sarvazrI / u0 0 76 zlo0 433 // A. jinasenake kucha samakAlIna punnAdasaMghIya A0 dvi0 jinasena ( za0 saM0 705 ) ne harivaMza purANa banAyA hai / racanA kAlameM karIba karIba ekatA hone para bhI harivaMza purANa aura mahApurANa ke kathana meM bhinnatA spaSTa najara AtI hai / jaisekiH zvetAmbara zAstro meM bha0 RSabhadevako do patnIke nAma haiM sumaMgalA aura sunandA | jabaki mahApurANa pa0 15 zloka 70 meM nAma diye haiN| yazasvatI aura sunandA / tathA harivaMza nAma likhe haiM nandA aura sunandA / kIcaka ke dUsare bhavake liye bhI ina purANa sarga 9 zlo0 18 meM For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (188] zrI jana satya prakAza [153 donoMmeM matabheda hai| sambhava hai ki zvetAmbara granthoM se digambarIya saMskaraNa karate samaya parasparakA eka milAna na hone ke kAraNa aisI aisI gaDabaDa hui hai| harivaMza purANa meM bhI rAjImatI (pU 3 / 130 se 134) draupadI (63 / 78), dhanazrI, mitrazrI, kuntI, subhadrA (64 / 13, 144), agyAraha aMgakI dhAraka sulocanA + (12252) vagairaha ko dIkSAkA varNana haiM aura AryikA kI saMkhyA (1051 se 58) bhI likhI gai hai|* prAyazcitta graMthameM sAdhu aura AyikA ke liye samAna prAyazcitta batAyA hai (indranandI kRta cheda piMDa, gAthA 289) / bha0 indranandI kahate haiM ki-AyikA, grahastha va alpabuddhivAle ko siddhAMta denA nahIM (nItisAra, zlo0 32) / gaNinI aura AryAkI sAdhvIpadake yogya samAcArI hai ( mUlAcAra, pa0 4 zlo0 177-178) / bha0 devasena likhate haiM ki-A0 jinasena ke guru bhrAtA vinayasenake ziSya kumArasenane vi. saM. 753 meM kASTA saMgha claayaa| isane hI strIkI dIkSA va chaThe rAtri-bhojana tyAga nAmake guNavratakI sthApanA kI (drshnsaar)| di. yApanIya saMgha kevalI-bhukti, aura strImukti ke pakSameM hai| zrutakevalI dezIya di. A. zAkTAyanane ina donoM viSayakI siddhike liye svataMtra zAstra banAyA hai / yApanIya saMgha digambara hone para bhI digambara samAjase prazna karatA hai ki____No khalu itthI ajIvo, Na yAvi abhavvA, Na yAvi daMsaNavirohiNI, No a-mANusA, No aNAriya-uppattI No asaMkhenjAuyA, No aikUramai, No Na uvasaMtamohA, No Na suddhAcArA, No asuddhabohI, No vavasAyavajiyA, No apuvvakaraNavirohiNI, No NavaguNaThANarahiyA, No ajogAlaghIe, No akallANabhAyaNaM ti / kahaM Na uttama dhammasAhigatti // -jainadarzana, va. 4, aM. 7, pR. 295 / / mahApurANake rAmAyaNa kI racanA bhI dUsareke avataraNarUpa hI hai aisA devabandavAle prasiddha digambara lekhaka bAbU sUrajabhAnu vakIla kA vizvAsa hai| ve likhate haiM ki "padmapurANa aura mahApurANameM kaI bAtoM meM baDAbhArI matabheda hai" . "ina donoM digambara jaina granthoM kI pratyeka bAtameM dharatI AkAzakA aMtara hai ki-yaha donoM hI kathana kisI taraha bhI sarvajJabhASita nahIM hai" + jayakumArane 12 aura sulocanAne 11 aMga paDhe / hari0 sa0 12 shlo052|| *aura aura digambara zAstroMmeM bhI strIdIkSAke aura cAritra meM zrIoMke samAnAdhikAra ke kAphI varNana haiN| For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45] digabara zAstra kaMse bane ? (pR0) " ina donoM hI granthoMke kathana kucha adalabadala kara (vAlmIki) rAmAyaNa se hI liye gaye haiM ++zeSa kathana donoM granthoM meM rAmAyaNase hI liyA gayA hai" (pR0 )|"vaalmiik-raamaaynnse hI rAma-rAvaNa kI yaha kathA di. jaina granthoM meM lI gaI hai" (pR0 // a) / tA. 5 agasta san 1998 meM likhI padmapurANa samIkSA kI bhUmikA / ___ yaha mAnanA anivArya hai ki-A. jinasena aura A. guNabhadrane prAcIna zvetAmbara jainagrantha tathA ajaina granthoMke sahArese bRhadUkAya mahApurANa kIyA aura digambara samAjako baDe kathAnuyoga kA pradAnakarake RNI bnaayaa| (kramazaH) [ pRSTha 186kA anusaMdhAna ] bIkAnera pdhaare| karamasI zAha ke Agraha se keriNI caumAsA karake jesalamera pdhaare| ___ sA. arjunamAlhUne pravezotsava kiyA / naMdI sthApana kara karmasI zAhane caturthavrata aGgIkAra kiyaa| jesalamera cAturmAsa kara pAlo pdhaare| saMghapati jUThA kArita caityakI pratiSThA kii| nagarazeTha netAne guruzrIko vandana kiyaa| cAturmAla pATaNa kiyaa| vahA~se amadAbAdo saMghake Agraha se vahA~ cAturmAsa kiyaa| anekoMko pAThaka, vAcakapada evaM dIkSA pradAna kii| isase pUrva ambikA devIne pratyakSa ho kara "Apako bhaTTAraka pada pAMcave varSa prApta hogA" aisI bhaviSyavANI kI thI vaha evaM anya pacAsa bola phalIbhUta hue / ambikA hAjira rahakara Apako sAnidhya karatI thii| jayatihuaNa ke smaraNa se dharaNendrane 'Ajase cauthe varSa phAguNa sudi ko Apa bhaTTAraka pada pAoge' aisA kahA thaa| zrI jinasiMhamUrijI ke svargavAsa kI sUcanA tIna dina pUrva Apako jJAta ho gaI thii| bAlyAvasthA meM bhI ambikAne thirAda aura sAvora ke bIca meM eka paracA pUrNa kiyA thA / apane kathanAnusAra gaccha paharAvaNI, 636000 grantha bhaMDArameM rakhanA, 500 upavAsa karanA Adi kArya sampanna kie| saM. 1681 rAkhI pUnama ke dina jesalamera meM yugapradhAna zrI jinacandramUrijI ke ziSya paM. sakalacaMdragaNi ke ziSya upAdhyAya samayasundara ke ziSya vAdIrAja harSanandana ke ziSya paM0 jayakIrti ne prastuta kAvya racakara saMpUrNa kiyaa| aise aitihAsika rAsa jaina bhaNDAroM meM adyAvadhi seMkaDoM aprakAzita paDe haiN| unheM zIghrAtizIghra prakAzita karane ke nivedana ke sAtha isa lekha ko samApta kiyA jAtA hai| samApta. -samayasundarajI aura harSanandanajIkA paricaya dekheM "yugapradhAna jinacaMdrasUri" pR0 167 se 171 taka. jayakoti kRta pRthvIrAja veli bAlAvavodha upalabdha hai| For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vIra mAtA bharaphesaranI sajajhAyamAM ApaNe roja prAta:kALe mahAsatI mRgAvatIne saMbhArIe chIe. paNa te eka vIra nArI hatI ane kuzaLa purUSane chAje vAM kAryo teNe karyA hatAM te ApaNe bahu nathI jANatA. mRgAvatInuM pAtra kAlpanika ke ItihAsa pUrvanA yuganuM pAtra nathI. e 2500 varSa pahelAMnuM prabhuzrI mahAvIra devanA samayanuM ane saMpUrNa atihAsika pAtra che. tenA unnata jIvanane AlekhatI A eka haLavI kathA che. vatsadezanI rAjadhAnI kauzabi sukhasamRddhithI bharapura eka manahara nagarI hatI. tyAre rAjA zatAnika prajAvatsala, parAkramI ane dharmapremI hatA. tenI rANI mRgAvatI ati rUpavatI, guNavatI ane kuzaLa nArI hatI. tenA rUpanA badheya vakhANa thatA ane tenuM zIyaLa Adarza lekhAtuM. tenI gaNanA madrAsatIomAM thatI. banne jaNA prabhu zrI mahAvIra devanA upAsaka hatAM. rAjA zatAnika kaLApremI hato. pitAnuM kobi kaLAkauzalyathI samRddha bane e enI bhAvanA rahetI ane tethI te aneka kaLAkArone uttejana Apate temaja pitAnA darabAramAM temane sanmAnatA. A kaLAkAromAM eka citrakAra paNa hatA. eka divasa, kaMIka kAraNa banyuM ane rAjA zatAnika e cItArA upara nArAja thayA! rAjAnI nArAjagI eTale pALatADeluM pANI ! e kayAM jaine thobhe e ke bhAMkhI zake? ane e eka vakhatanA mAnItA cItArAne dezanIkAlanIne daMDa maLyo ! cItArAnuM mana AthI tephAne caDayuM ! rAjA taraphathI thayela dezanI kAlInuM apamAna tenA magajamAM vera-pratipodhanA paDaghA pADavA lAgyuM. te vicAravA lAgyo badalo levAno kaIka mArga! tene yAda AvyuM : kAMTe kAMTAthI ja kadAya ! rAjanuM vera rAjAnI madada vagara vALavuM azakya! paNa rAjAnuM vera rAjAnI mAraphata vALavA jatAM pite pitAnA vatananuM-vatananI nirdoSa prajAnuM-satyAnAza netarI rahyA che enI tene tamannA na hatI ! namAlI kAMsakInA kAraNe sArA valabhI rAjyanuM khedAna medAna vALanAra kAkunA jevI bhAvanA tyAre paNa hayAta hatI ! pote ajamAvavA dhArela yukti kyAM saphaLa thaze tene teNe vicAra karyo ane te avaMtipati mahArAjA caDapratanI pAse pahoMcyuM For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 5] vIra mAtA e pitAnI kaLAmAM ati nipuNa hatuM. eka vakhata najare joyela mANasanuM hubahu citra doravuM e ene mana ramatanI vAta hatI. lokomAM te vAte cAlatI ke cItaravAnA kAmamAM koI deva tene madada kare che ! eNe pitAnI kaLAne upayoga karyo ! mahArAjA zatAnikanI ati rUpavatI rANI mRgAvatInuM eka sarve suMdara citra taiyAra karIne teNe mahArAjA caDapradyatane sAdara karyuM. ane e citranI nAyikAnuM bhabharyuM varNana karIne emAM ajaba AkarSaNa reDayuM! cItArAnI yukti kAma karavA lAgI ! sUtelI lAgaNIone jAgrata thatAM vAra nathI lAgatI. citranA nimitta mAtrathI caMDatanI malina lAgaNIo tophAne caDI ! enI viveka buddhi upara pAzavavRttino paDaLa caDavAM lAgyAM. tene bhAna na rahyuM ke mRgAvatI tenI sALI thatI hatI ane te paNa eka rAjAne paraNelI ! pacIsa varSa pahelAMnA itihAsanuM A eka pAnuM che ! prabhu mahAvIra tyAre pRthvItalane pAvana karatA hatA ! :2H kIDIe kejarane gAMDe banAvyo ! nahAnI vAte meTuM rUpa lIdhuM ane caMDatanI becenI vadhavA lAgI ! kaI paNa bhoge mRgAvatIne meLavavAnI icchAe tenA hRdayane AvarI lIdhuM ! pitAnI pAsenI vizALa rAjasattA AgaLa tene A IcchA azakaya na lAgI ! sattAnA abhimAne tene naphaTa banAvyA ane eka divasa teNe rAjA zatAnika pAse rANuM mRgAvatInuM mAguM karavA dUtane ravAnA karyo. dUtanA saMdezAmAM be ja zarata hatI : kAMte rANuM mRgAvatIne soMpe, nahIM te laDAI mATe taiyAra thAo avaMtipatinI vizALa rAjasattA AgaLa vatsapatinI rAjasattA bahu nahAnI hatI ! caDapratane vizvAsa hato ke eka hAne rAjA pitAnI sAme nahIM paDe! paNa bicAra caMDatana! ene eTaluM bhAna na rahyuM keH "dIkarInAM mArAM heya, vahunAM na hoya !" ane mane baLa ke IjjatanI AgaLa nAnI moTI sattAnI gaNatarInA AMkaDA beTA paDe che. paNa AMdhaLA AgaLa dIva nakAme hato! rAjA zatAnike dUtanI vAta sAMbhaLIne svamAnapriya mA pIne chokta javAba Ape. teNe caMpratanA yuddhanA paDakArane svIkArI lIdhuM. pitAnA rAjyanI zakita ane caMDapatanI apAra zakitane bheda tenAthI ajANyuM nahotuM. paNa tenA mATe A sivAya bIjo mArga nahe; teNe yuddhanI taiyArI karavA mAMDI. dUtane saMdezo sAMbhaLI caMDakata lazkara laIne kazabi tarapha ravAnA thayo. jota jotAmAM banne pakSe taiyAra thaI gayA ane kauzabinA pradezamAM yuddhanuM maMDANa thaI gayuM. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [192] zrI jena satya prakAza [ varSa 3 Ama eka rAjavInI vilAsI vRttithI, yuddha devatAnuM khapara narasaMhArathI bharAvA lAgyuM. chatAM pitAnA parAkramI rAjAnI doravaNI nIce keza binI prajA kaI rIte macaka Ape ema na hatuM. paNa kamanasIbe rAjA zatAnika ekAeka zarIra vyAdhIthI maraNa pAme ane prajAzakitanuM nAva sukAnI vagaranuM banI gayuM. Ama kabi uparanAM AphatanAM vAdaLo vadhu gherAM banyAM ane vAta vadhu bagaDatI lAgI! : 3 caDakatanA AnaMdanI avadhi na hatI! dhaDapADune dhaNIvagaranuM ghara maLe eTale pachI pUchavuM ja zuM ? tene lAgyuM ke potAnI kAmanAnI siddhi have hAthaveMtamAM che. rAjA vagaranI prajAne parAsta karavAmAM ke pati vagaranI patnIne hastagata karavAmAM jarAya muzkelI na lAgI ! A bAju zaMbinI prajAnI muzkelIne pAra na hatuM ! yuddhanI bhayaMkara viTaMbaNAo - vacce, A nardhANayAta jevI sthiti kevuM azubha pariNAma lAvaze enI kalpanA koI karI zakatuM na hatuM. ane mahArANI mRgAvatI ! enuM te pUchavuM ja zuM? pitAnA ja kAraNe yuddha maMDAyuM ane pitAnA ja kAraNe pitAnA patinuM svarga-gamana thayuM A vicAro tene akaLAvatA hatA. paNa te eka samayajJa strI hatI ! vihipati mahArAjA ceTakanI e putrI rAjanItinA guMcavADA bharyA mArgethI sAva aparicita na hatI! atyAranI taMga paristhitinuM tene bhAna hatuM. prajAnA deza vyApI raMDApAnA duHkhA vicAra A 'La teNe pitAnA tAjA chApAnA du:khane visArI dIdhuM. rAjA zatAnikanA maraNathI naSTa thayeluM potAnuM saubhAgya haju prajA mATe rAjakumAra udayanamAM jIvaMta hatuM. game te bhoge je atyAre rAjakumAranuM rakSaNa karavAmAM Ave te rAjA vagaranI prajA pharI pAchI rAjAne pAmI zakaze e vAta te jANatI hatI; ane eka mAtA tarIke pitAnA putrane game tema karIne bacAvavAnI bhAvanA paNa tenAmAM adamya hatI ! Ama mRgAvatI upara bevaDA kAmane bhAra AvI paDayAH eka te atyAranA yuddhanA vAtAvaraNamAMthI prajAnuM rakSaNa karavA ane bIjo rAjakumAranuM rakSaNa karavAne ! paNa caDapAta jevA baLavAna ane cha cheDAela rAjA sAme A kAma kevI rIte pAra pADavuM e eka savAla hato. bIjI bAju caMDapAta mahAsatI mRgAvatIne tenA vaidhavyane vicAra na karatAM pitAne AdhIna thavAnA saMdezA mokalyuM jato hate. A badhI paristhitine mRgAvatI e svastha citte vicAra karyo ane tene lAgyuM ke baLathI kAma levAmAM ke yuddha AgaLa vadhArIne caMDa pratino sAmano karavAmAM prajAno, potAne ane rAjakumArane ema badhAyano nAza notarIne pitAnA hAthe pitAnA satyA nAzanI suraMge davA jevuM thaze, For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org caDapaghAtanA gaLe A vAta kayuM vana pasaMda paDaze ke kevA buddhi atyAre nirmaLa hatI. aMka pa ] vIra mAtA [193] AthI teNe yutithI kAma levADo niNya karyAM, teNe caDapravAta sAthe sadezAo zarU karyA ane rAjAne kahevarAvyuM ke atyAre cha sAta varSanI vayanA rAjakumAra bIjA cha-sAta varSamAM umara lAyaka thaine gAdIe bese eTale vatsadezanI prajA navA rAjAne meLavIne saMtuSTa thaze. pachI prajAne mArI bahu darakAra nahIM rahe. eTale hu mane ThIka lAgaze tema vartI zakIza. avasara Avye saiA sArAvAnAM thai raheze. . Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir utarI gai ! paNa bhaviSyamAM mahAsatI mRgAvatIne prakAranAM sArAvAnAM thaze e kazu vicAravA jeTalI enA AMdhaLA mANasa bIjAne vAgavAnA vicAranI jema potAne vAgavAnA vicArane paNa bhUlI gayA ! teNe yuddha baMdha karyuM ane ati tarapha pAche thayA. mahAsatI mRgavatInI kuzaLatAthI prajA ane bhAvI rAjA banne salAmata rahyA ! rAjamAtAnA viya thaye ! **: A pramANe caDapraghAtano sAthe tAtkAlika niveDA thai gayA chatAM te keTalo vakhata cAlaze te mRgAvatI barAbara jANatI hatI, maLelA samayamAM tene prajAne ane rAjAne- potAnA putrane surakSita karI levAnAM hatAM. vaLI udayana kumAra umara lAyaka thaIne rAjagAdI na sabhALe tyAM lagI rAjyanI lagAma peAtAnA hAthamAM rAkhIne rAjyanuM barAbara sa McAlana karavuM ane potAnA patie potAnA upara mUkela pharajane adA karavI e potAnu kAma hatuM te te jANatI hatI. teNe eka vIra rAjamAtAne chAje te rIte rAjyanuM sacAlana zarU karyuM. prajAne ke khAranAne rAjAne abhAva na jAya te mATe te kharAkhara takedArI rAkhatI. caDapradhAta sAthenA sulehanA samaya daramyAna teNe kaiza binI krUratA killo barAbara majabUta karAvavA mAMDayo ane pharI yuddhane prasaMga upasthita thatAM kauzAMba potAnuM rakSaNa karI zake teTalI dareka rIte taiyArI karavA mAMDI. ane pharI yudhdha maMDAvAnI tenI kalpanA kheADI na hatI! vakhata jatAM caDaEAtane jaNAyu ke pote eka strInA hAthe ThaMgAyA hatA. mRgAvatI jevI mahAsatI pAtane AdhIna thAya e vAta tene na banavA jevI lAgI ! vaLI ATalA vakhatanA aMtarAya chatAM mRgAvatIne meLavavAnI tenI vRtti haju zAMta thaI na hatI. vaDavAnaLa kadI zAMta thAya kharA ! ane teNe karI yuddhane nAda gajAmyo ! te kaTaka laIne koza'binA pAdaramAM AvI lAgyA ! rAjamAtAe zaheranA daravAjA baMdha karAvyA ! anne pakSe yuddha mATe taiyAra thai For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prAkaza [ varSa 3 - rahyA hatA. koNa pahelI zarUAta kare che tenI rAha jovAtI hatI. paNa A vakhate yuddhanA devatAne tarpaNa na maLyuM. paramAtmA mahAvIra devanA jANavAmAM A vAta AvI. niraparAdhI seMkaDo mAnavIone saMhAra te aTakAvavA teozrIe banne pakSanI samajutI karI. prabhunAM darzanathI caDatanA hRdayamAMnI pAzavI vRtti palAyana thaI gaI. pArasamaNinA sparzathI loTuM zuddha thAya tema tenuM hRdaya zuddha thaI gayuM. te pitAnI aMdha dRSTi samajI gayo ane pitAne avaLe mArga mUkatAM tene vAra na lAgI ! yuddha baMdha rahyuM ane vipakArI prabhunI mahAyAno jaya jayakAra thayo ! yunuM vAdaLa dUra thatAM ane rAjakumAra udayana gAdIe besavA yugya thatAM tene rAjyAbhiSeka karavAmAM Avyo. rAjA vagaranI prajA rAjAne pAmI. pitatAnA putrane pitAnI patinuM sthAna lete jaI mRgAvatInI AMkho harSa bhInI thaI ! udayana, kumAra maTI rAja thayo! vIra mAtAne mAtadeha saphaLa thaye! : 5 : paNa have mRgAvatInA manane cena na hatuM. je kartavya pAchaLa te pitAnuM jIvana vitAvatI hatI te saMpUrNa thatAM tene AtmA vadhu unnata kartavyanI bhukha anubhavavA lAge. atyAra lagI te kartavyanA sAdanI prerI te niSkALa thaine pravRtti karatI hatI. have te e niSkAma pravRttine samaya paNa pUrNa thaye lAgyo. tenI vRttio vadhu ne vadhu aMtamukha thavA lAgI. atyAra sudhI bIjA benA uddhAra mATe pravRtta thayeluM mana A mAnA uddhAra mATe lasavA lAgyuM. -ne eka divasa teNe pAka vicAra karyo prabhu mahAvIranA caraNe jaIne AtmasAdhanA karavAne! prajA ke putrane meha tene aTakAvI zake ema na hatuM. AtmAne sAda tene saMbhaLAI gayo hato. ne eka dhanya prabhAte teNe saMsArIne acaLa utArIne prabhu mahAvIre batAvela munimArgane bhekha dhAraNa karyo ! mRgAvatI rANI maTIne sAdhvI thai ! rAjA ane prajA duHkhI dIle pAchAM pharatAM hatAM. mRgAvatIne AtmA AnaMdamAM Dolato hato. dUra dUranI kSitija parano sUrya uMce caDhatA hatA ane sarovaramAMnAM kamaLa khIlI rahyAM hatAM! For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcAra pratiSThA-laphamaNItIrtha mAM je derAsaranA jIrNoddhAra karavAmAM AvyA hatA te derAsaranI kA. su. 13ne somavAre pratiSThA karavAmAM AvI. A avasare pUjya ma. ma. zrI. catIndravijayajI tyAM padhAryA hatA. dIkSA-(1) nAMdoja mukAme pU. A. bha. zrI vijayalAbhasUrijIe gAdhANAvALA bhAI vADIlAlane kArataka vadI pAMcame dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma vIravijayajI rAkhavAmAM AvyuM che. (2) UMjhA mukAme pU. A. zrI vijayadevasUrijIe bolImarAvALA bhAi bhIkhAlAlane kArataka padI pAMcame dIkSA ApI, (3) bhAvanagara mukAme pU. mu. zrI maMgaLavijayajIe bhAvanagaranA rahIza zA. premacaMda mANekacaMdane dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma kAM tavijayajI rAkhyuM. (4) majhAra gAme pU mu. zrI ka9yANavimaLajIe TaMkArAnA rahIza zA. chaganalAla tArAcaMdane kArataka vadI 0) nA divase dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma vidyAvimaLajI rAkhavAmAM AvyuM. (5) jaMbUsaramAM 1. A. bha. zrI vijayalakhrisUrIzvarajIe bharUcanA bhAi zAMtilAlane mAgasara sudI dazamanA divase dIkSA ApI (6) karAMcI mukAme pU. mu. zrI vidyAvijayajIe mAgasara sudI dazamanA divase raNajitasiMha nAmanA eka bhAIne dIkSA ApI. padavI -jAmanagara mukAme mAgasara sudI bIjanA divase pU pra. zrI kastUravijayajIne tathA muM, zrI. semavijayajIne gaNIpada tathA paMnyAsapada ApuvAmAM AvyuM. amadAvAda mukAme mAgasara sudI dazamanA divase pU. mazrI kalyANavijayajIne gaLI paTTa tathA paMnyAsapada ApavAmAM AvyuM'. | kALadhama-vAvamAM 5. tilakavijayajI gaNInA ziSya pU mu zrI rAmavijayajI mAgasara sudI trIjanA divase kALadharma pAmyA. | saMdha-(1) bhAvanagarathI zAM. amaracaMdra dhanajIbhAi taraphathI poSa'dhadhArIonA charI pALatA. pAlItANA nA saMdha kArataka vada terase kADhavAmAM AvyA hatA. sAthe pU. mu. zrI kamaLavijayajI Apade hatA. (2) AdarIyANAthI zaMkhezvarajIne sudha kADhavAmAM AvyA hatA. sAthe pU. mu. zrI. kamaLavijayajI Adi hatA. (3) jAmanagara mukAmethI zeTha zrI pepiTalAla dhArazIbhAi taraphathI mAgasara sudI cothanA divase charI pALate eka mATe 'dha kADhavAmAM AvyuM che. A saMdha pagapALe pahelAM junAgaDha jaI 0 thI unA-aArA thaIne pAlItANe Avaze. saMdhamAM yAtrALuo maTI saMkhya:mAM che. sa dhamAM pU. A. bha. zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja, pU. A. ke. kI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahu.rAja, pU. A. bha. zrI vijayamehanasUrIzvarajI mahArAja Adi munirAjo sa5.2vAra padhAryA che. hiMdamAM A 1mana-jaina sAhityanA abhyAsI DaoN. thomasa DIseMbaranI AkharamAM hiMdamAM vAvavAnA samAcAra maLyA che. jana chAtrAlaya-madrAsamAM ta'. 24-11-37nA divase jaina chAtrAlaya khullu mukavAmAM mAvyuM. temaja pAlanapuramAM paNa e ka jaina vidyAlaya khulphalu mUkAyu. | 'jA-akalATanA darabAre mahA Ira jayaMtInI rakta ma katra karI. madada - merabI nareze Ai derAsaranA jIrNoddhAra mATe traNa hajAra rUpiyAnI madada mApavAnuM kahyuM che. avasAna-vanarapatimAM jIvuM hovAnuM sAbita karatAra mahAna vaijJAnika sara jagadIzacaMdra mAjhanuM avasAna thayu. kanaDI bhASAmAM jaina pustakagatamabuddha pustakamAMnA tIrthaka zabdanI carcAthI jaNItA pelA zrImAnuM chu. po. rAjaratanam ema. e. e tAjetara mAM 69 mahAvIranAM suvAka cA " nAmaka kanaDI bhASAnuM pustaka pra saddha karyuM che. have pachI temanA taraphathI (1) bhagavAna bAhubali. mArA bhagAvana pArzvanAtha ane (3) bhagavAna mahAvIra nAmanAM pustake prasiddha thaze. For Private And Personal use only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Regd. No. B. 3801 taiyAra che ! . Aje ja maMgAve ! thI jena satya prakAza bIjA varSanI parI phAIla : jemAM paramAtmA mahAvIra devanA jIvanane lagatA aneka vidvattAbharyA lekhothI samRddha zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka nAmanA 228 pAnAnA daLadAra aMkano samAveza thAya che. TapAla khara sAthe kiMmata: - bAMdhyA vagaranA badhA e kAnA be rUpiyA. badhA a ke sAthe bAMdhelAnA aDhI rUpiyA. zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMkanuM chuTaka mUlyaHTapAla kharca sAthe mAtra tera AnA. mA: zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAinI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. (gujarAta) For Private And Personal use only