Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta sAra. 20 zamApaka saMkSipta sAra. phegaTa che. evI AtmasaMtoSI muninA muSTijJAnanI sthitimaryAdA che, e TuMke jJAna anupama che. - 6 aMtaranI rAgadveSamaya mehagraMthine bhedI nAkhanArUM AtmajJAna jene pragaTa thayuM hoya tene vividha zAstrazikSAonI zI jarUra? je daSTija aMdhakArane phedha zake evI hoya te kRtrima dIvA karavAnuM prajana zuM ? 7 mithyAtva parvatanI pAMkhene chedanAra jJAnavajAvaDe zobhita muni IndranI je nirbhaya chate AnaMda naMdanamAM hAle che. Indra karatAM paNa muninI sAhebI caDIyAtI che. 8 AtmajJAna apUrva amRta, rasAyaNa ane aizvaryarUpa che. zamASTaka saMkSipta sAra. (6) 1 zAnta vikalpavALI, daDha svabhAvagrAho je jJAnanI paripakavatA eja zama. 2 karmanI vicitratAne aNaicchate je svarUpa sattA vaDe sahune sva AtmA samAnaja lekhe che te zAntAtmA mekSe janAre che. 3 gAbhyAsI muni bAhA kriyAne paNa Adara kare paraMtu gArUDha thayela aMtarakriyAlakSI muni zamathIja zuddhi kare che. 4 dhyAnavRSTithI dayAnadInuM zamapUra caDyuM te kAMThe ugelAM vikAravRkSanuM mULathI umUlana-uchedana thAya che. 5 jJAna, dhyAna, tapa, zIla ane samyaktva sahita cha sAdhu pote e AtmalAbha pAmI nathI zakate ke je zAntAtmA pAmI zake che. 6 svayaMbhUramaNa sAthe spardhA karatA ane vadhatA jate samatArasa che jenAmAM evA muni sAthe sarakhAvI zakAya evI kaI vastu duniyAmAM nathI. 7 jemanuM mana rAta divasa uttama zamaamRtathI siMcita rahe che te "kadApi rAgaviSadharanI viSasaMtatithI dagdha thatA nathI. 8 gAjatA jJAnarUpI hastIo ane nAcatA dhyAna rUpI azvovALA munirAjanI zamasAmrAjyalakSamI jayavaMtI varte che. Itizama. -:x:x: sajananAM lakSaNa. sukha dukhanA vakhatamAM, dhIraja ghAre jeha caDatImAM je nava chake, sajana mAne teha. bhuM na thAha keinuM bhUruM na bela je; suMTha na kare karma je sajana mAne te 1 2 bhAve
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 zrI jaina dhama prakAza, zrI cidAnaMdajI kRta baheAMterImAMthI pada 27 muM. -:*::*: (rAga-bihAga athavA DhADI.) laghu 1. laghu 2. laghu0 3. laghutA mere manamAnI, laI gurUgama jJAna nizAnI. e AMkaNI. mada aSTa jinene dhAre, te durgati gaye bicAre; dekhA jagatame prAnI, duHkha lahata adhika abhimAnI. zazI suraja baDe kahAve, te rAhuke khaza Ave; tArAgaNa laghutA dhArI, svarNAnuM bhIti nivArI. cheTI ati joyaNugaMdhI, lahe khaTarasa svAda sugaMdhI; karaTI meTAi dhAre, te chApa zirapara DAre. jakha bALacaMda hoI Ave, taba sahu jaga dekhaNu dhAve; punama dina baDA kahAve, tava kSINa kaLA hAi jAve. gurUvAi manameM vede, nRpa zravaNa nAsikA chede; aMgamAMhe laghu kahAve, te kAraNa caraNa pUjAve. zizu rAjadhAmameM jAve, sakhI hilamila geAda khIlAve; hAya baDA jANa niva pAve, jAve teA sIsa kaTAve. atara madabhAva vahAve, tama tribhuvananAtha kahAve; Ima cidAnaMda e gAve, rahaNI viralA kAu pave. laghu 4 laghu. 5. laghu laghu bhAvArtha --gurU mahArAjanI kRpA-prasAdIrUpe maLelI hitazikSAthI laghutaH-namratA -mRdutA-sabhyatA AdaravAmAM lAbha nIcenI vAta lakSamAM letAM samajAyA che. 1 mithyA abhimAnI ( ghamaMDa rAkhanAra) dunIyAmAM chakkaDa khAI paDe che ane bhAre duHkhI-herAna thAya che. jAti, kuLa, khaLa, aizvarya, buddhi pramukha a dhikatA (bIjA karatAM sarasAI ) pAmI je tene jIravI nathI zakatA ane madAMdha banI tenA durUpayAga kare che, te khIcArA bhuMDA hAle marIne nIcI halakI gatimAM jaI paTakAya che. tyAM tene keAI trANu-zaraNu ke AdhArarUpa thavA pAmatuM nathI. 2 cadra ane sUrya jyotiSamaMDaLamAM moTA kahevAya che teA te rAhuvaDe grasAya che, ane tArAe nAnA-deATA kahevAya che te temane rAhunI kazI bIka rahetI nathI, temane rAhu naDatAja nathI, 3 ati cheATI kAyAvALI kIDI gadhabaLathI khaTarasa svAda lahI zake che ane hAthI meTAI dhArI suDhavatI peAtAnAja mAthe dhULa nAMkhe che. 1 rAhu. 2 ka, 3 kIDI. 4 hAthI. 5 kacarI. 6 bIjanA caMdra, 7 mATAi.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cidAnaMdajI kRta maheAMterInuM pada 27 mu. 207 4 jyAre paDave ke bIje caMdranI kaLA pragaTe che tyAre sahu koI tene dekhavA-jovA doDe che, paraMtu eja cadra puname pUrI seALa kaLA pAmI rahe che; pachI tenI kaLA kSINu ( ochI thavA mAMDe che, eTale te prathamanI jema prItipAtra thatA nathI. 5 kAI tevA duSTa aparAdha prasaMge aparAdhIne zikSA devA agamAM ThIka zelanika ne upayogI lekhAtA kAna ne nAkane rAjA leke cheDhAvI nAMkhe che; ane aMgamAM paga-caraNa sAva nikRSTa laghu lekhAya che tethI ziSTa ne pUchya janAnAM caraNe pUjAya che. 6 nAnuM bALaka ramata gamatamAM rAjamahelamAM cAlyu gayu hoya te temAM vasanArI aMteurIe ane tenI dAsIe! sudhAM bhegI maLIne prItithI tene kheALAmAM besADI ramADe jamADe che, paNa jo koi meATI umaranA ajANyA mANasa hoya te te tyAM javA pAmeja nahIM ane bhUle cUkaye kadAca koi tyAM gaye hAya teA tenA jIvanuM jokhama thAya. nAnA bALakamAM nirdoSatA-saralatA-prasannatA joI jANI sahu tenI cAhanA kare che ane meTAmAM khATI AzaMkA upajAvI tene prANa levA tatpara thai jAya che. 8 jyAre pUrvokta maThTha abhimAnamAtrane gALI nAkhavAthI nivrutAnirabhimAnatA-vItarAgatA Ave che tyAre traNa bhuvanamAM pradhAna-pUjanIca pada pAme che. e rIte cidAnaMdajI mahArAja hitazikSA ApI chevaTe jaNAve che ke kaI virala sadbhAgI janeAja kharI hitakaraNI AdarI sukhI thAya che. sAra bAdha--kula, jAti, baLa, vidyA, aizvaryAdi ATha prakAranA mada karanAzane lAbha kazA thatA nathI ane hAni te pArAvAra thavA pAme che. je je vastune mada karAya che teja vastuthI bhavAntaramAM enazIkha rahe che. ane jo sarva mamAtrane jaya karavAmAM Ave che teA tIthaMkara jevI sarvotkRSTa padavI paNa pAmI zakAya che. itizam (sa. ke. vi.) (anusaMdhAna pRSTha 205 thI cAlu.) leza kaSAya kare nahIM, vera na rAkhe je; avaguNu upara guNa kare, sajjana mAnA tehuM. eAla vicArI je vaDhe, mADyu pALe je; garImanuM rakSaNa kare, sajjana mAnA tehu vizvAsune nahIM ThaMge, je guNa-cAra na thAya; niMdA na kare. pArakI, te sajjana kahevAya. paraguNa gAve premathI, na kare ApamaDAi; guNagrAhI sau vAtamAM, te sajjana kahevAya. 3 * 6 bhAkI.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakAza . zrI cidAnaMdajI kRta bahetarImAMthI pada ra8 muM. (rAga-TeDI.) kathaNI kathe sahu keI, rahaNI ati durlabha hoI. e AMka. zuka rAma nAma bakhANe, navi paramAra tasa jANe, yA vidha bhaNI veda suNAve, paNa akaLa kaLA navi pAve. phanniza prakAra raI, mukha gaNatAM tRpti na hoI zizu nAma nahIM tasa leve, rasa svAdata sukha ati le. katha0 2 baMdIjana kaDakhA gAve, suNI zUrA sIsa karAve; jaba rUMDhamuMDatA bhAse, sahu AgaLa cAraNa nAse. katha8 3 kahI te jagata majurI, rahaNa he baMdI hajurI; kahaNuM sAkara sama mIThI, rahaNa ati lAge anIThI. katha0 4 ja rahaNIkA ghara pAse, kathaNI taba giNatI Ave; aba cidAnaMda Ima joI, rahaNakI seja rahe che. katha0 5 bhAvArtha-kathanI-narI vAte te sahu koI karI zake che, paraMtu kathanIya vibhAgamAMthI vivekapUrvaka AdaravA gya AdaravA ane tajavA gya tajavA tarapha lakSa rAkhanArA koI virala sabhAgI ja hoya che, e vAta nIcenI hakIkata uparathI spaSTa thavA pAmaze. 1. jema bhaNAvI rAkhelo popaTa rAmanuM nAma le che khare paraMtu tene paramArtha kaze jANato nathI, tema veda-zAstra pramukha bhaNI jaI bIjAne te saMbhaLAve khare, paraMtu paramArtha zUnyatAthI kharI Atma-kaLA (adhyAtma zA) pAmI na zake. 2. chatrIze prakAranI rasoInAM nAmamAtra gaNI javAthI kaMI bhUkha bhAMgatI nathI. nAnA bALakane tenuM nAma ThAma kAMI AvaDatuM na hoya to paNa bhUkha lAge tyAre kaMI khAvAnuM maLatAM sukha saMteSa pAmI jAya che. e rIte kaheNuM ! mAtrathI nahI paNa kharI raheNI-karaNIthI ja kArya saravAnuM che. 3. saMgrAma samaye bhATa cAraNa zUrAone adhika zUra caDhAvavA "kaThakhA" gAya che, tethI zUrA raNasaMgrAmamAM bahAdurIthI laDhe che; paraMtu jyAre zastra astrathI raMga jAme che-mAthAM kapAvA mAMDe che, te dekhavAmAM Ave che ke tarataja teo mUThIo vALIne sahu pahelAM nAsavA lAge che. 1 cAraNabhATa vigere. 2 mAthAM kapAvA mAMDe tyAre, 3 aniSTa-kaDavI.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ para 8 . 4. bI bI vAta karavI ane lokane rIjhavavA e te jagatanI majurI karavA barAbara che. kharI raheNI karaNIja hitarUpa che ane svaparane sahAya rUpa thaI zake che. tema chatAM narI vAta karavI kene sAkarajevI mIThI lAge che ane kharI raheNu-karaNI karavI e ati aniSTa-jhera jevI lAge che. 5. jyAre jIva bhAgyavazAt kharI raheNI karaNI karatAM zIkhaze tyAre ja tenI kathanI lekhe Avaze-saphaLa thaze. ema samajanArA jJAna ane kriyArasika janoe nakAmI vAtamAM amUlya vakhatane nahIM gumAvatAM sadviveka yoge je kaMI hita AcaraNa thaI zake te karavAmAMja saMtoSa mAnave ghaTe che. ema cidAnaMdajI mahArAja ApaNane hitabuddhithI kahe che. sAbedha-kiyA (karaNI) vagaranuM ekaluM jJAna pAMgaLuM hoI bejArUpa thaI paDe che ane jJAna-samaja vagaranI ekalI kriyA jaDa-AMdhaLI lekhAya che. pAMgaLa hoI te svataMtrapaNe gati karI na zake tema AMdhaLo paNa karI na zake; paraMtu je ekabIjAnI sahAya meLavI zakAya te jema AMdhaLe ane pAMgaLa baMne kSema kuzaLa Icchita sthAne pahoMcI zake che tema jJAna ane kriyAne sahaga thavA pAme che tethI AtmAnI unnati saralatAthI sAdhI zakAya. te sivAya ekalI ( samaja vagaranI AMdhaLI) karaNI ke ekaluM (karaNI vagaranuM lakhuM) jJAna sevavA mAtrathI AtmAnI unnati thaI na zake. tethI ucita che ke AmAMthI bhAIbahenoe jema bane tema pramAda-mada, viSaya, kaSAya, nidrA ne vikathAdikane tajI samyagra jJAna ane sabhya AcaraNa tarapha adhika abhirUci rAkhavI. samaja sAthe karelI zubha karaNIthI jaladI beDe pAra thAya che, te joI jANI anya jane paNa tema karavA saheje AkarSAya che. itizama. (sa. ka. vi.) . (anusaMdhAna pRSTha 205 thI cAlu) kapaTa kaLA je nava kare, na kare je anyAya; sAce sAce je sadA, te sajajana kahevAya. paradu:kha dAjha dIle dhare, para hita karI harakhAya; guru janane de mAna je te sajana kahevAya. sejana saMtane purUSa, che ekathI nAma; sajajananA lakSaNa thakI, durjana dUra tamAma. (sa. ka. vi.) .. ya
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zrI jaina dharma prakAza. hitazikSAnA rAsanuM rahasya. (anusaMdhAna pRSTha 148 thI) : zrI ThANAMgasUtranA trIjA ThANAmAM kahyuM che ke-A jIva traNane oza. gaNa na thaI zake-tenA karelA guNane badale vALI na zake. te traNa koNa? zeTha, dharmagurU ne mAtapitA. mAtapitAe karelA guNano ezIMgaNa thavA mATe putra zata pAka sahastrapAkAdi tailathI pitAne hAthe temanuM abhaMgana kare, sugaM. dhI vastuthI pIThI coLe, pachI sugaMdhI jaLavaDe huvarAve. sugaMdhI ane suM vALA vastrathI zarIra lahe, uttama vastro paherave-seLa zaNagAra dhAraNa karAve. ahIM purUSanA 16 zaNagAra kahe che - kucha muMcha samarAya, bhajana kuMDaLa kAne. ' vastra tilaka vANuhI, mukuTa mukha zebhe pAne; khaga mudrikA hAtha, caMdana aMge lagAve, kamare pasaMbara sAra, churikA tyAMhI banAve; vidhA vinIta zILe bhalA, seLa zaNagAra sehe narA, - kavi =3Sabha epare uccare, puNya purUSa pAme kharA. "mAthAnA muchanA vigere vALa utarAvI samarAve 1, majajana kare 2, kAnamAM kuMDaLa pahere 3, vastro uttama dhAraNa kare 4, kapALamAM tilaka kare che, pagamAM upAnaha pahere 6, mAthe mukuTa pahere 7, pAna vigere tAMbuLa khAIne mukhane zebhAve 8, hAthamAM mudrikAo pahere 9, khaga dhAraNa kare 10, zarIre caMdananuM vilepana kare 11, kamare paTebara-uttama vastra bAMdhe 12, temAM charI rAkhe 13, uparAMta vidyA 14, vinaya 15, ane zILa 16 ne dhAraNa kare. A pramANenA soLa zaNagArathI purUSa zubha pAme; paraMtu RSabhadAsajI kahe che ke puNyavAna purUSaja kharekhara e zaNagAre prApta karI zake." uttama putra potAnA pitAne gya zaNagAra sajAve-tenI ahaniza bhakti kare, tene pUchIne kAMI paNa vAta kare, niraMtara namaskAra kare, pitAnA jamyA pachI ja jame, jamatI vakhata pitAnI sArI zakti hoya te rUpAne pATalo mAMDI besADe, AgaLa bhejana mATe karelI badhI vastu dhare, senAne vizALa thALa AgaLa mAMDe ane temAM managamatAM pAka ane pakavAna pIrase ke je khAvAthI jIhA ane sugaMdhathI nAka sukhI thAya. siMhakesarIA modaka jamADe. (64 prakAranA kusumanA rasa, 84 prakAranA rAjadravya ane 16 prakAranA * 1 kucha-keza-mAthAnA vALa. 2 mejaDI-pagarakhAM.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ hitazikSAnA rAsanuM rahasya. sugaMdhI vAsa nAkhavAthI siMha kesarIA modaka bane che). zALa, dALa, aDhAra jAtinAM zAka ityAdi pIrase. e rIte jamI rahyA pachI sugaMdhI ne nirmaLa jaLa vaDe hAtha dhovarAve; pachI kapUravAsita sugaMdhI pAna (tAMbULa) Ape. tyArabAda uttama gAyana ane vAchatrAdi saMbhaLAvI prasanna kare. kadI mAtapitAne page aDacaNa hoya to jAvajachava sudhI temane potAne khabhe upADIne phe, tIrtha yAtrA karAve. A pramANe bhakti kare te he prabhu ! mAtapi- " tAno guNa ozIMgaNa thAya ?" ema zrI gautama svAmIe pUchavAthI prabhu kahe che ke "na thAya." gatama svAmI pUche che ke tyAre zI rIte guNa ozIMgaNuM thAya ?" prabhu kahe che ka-"he gautama! je mAtapitAne dharma pamADe te guNa zIMgaNa thAya." have zeThanA guNa ozIMgaNa thavA upara eka daSTAMta kahe che- keI eka vyavahArI pitAnI vakhAre AvIne beThe che. tenA vANotare paNa badhA beThA che. tevAmAM eka kumAra (bALaka) mAgavA Ave. zeThane tenI vAta sAMbhaLatAM tenA para dayA AvI. chekarAe kahyuM ke mArA mAtApitA mArI nAnI vayamAM devaleke gayA che, mArI pAse je kAMI dhana hatuM te paNa badhuM meM kheI nAkhyuM che, AjIvikAnuM kAMI paNa sAdhana mArI pAse nathI, tethI huM ghare ghare pharuM chuM. mATe je Apane dayA Ave te mane AdhAra Apo. zeThanI tenI upara dayA thaI, tethI tene potAne tyAM rAkhe ane bhajana vastra paNa sArI rIte ApyAM. anukrame te chokare cavAnAvasthA pAmyuM eTale zeThe tene paraNAvya; pachI te jUduM ghara mAMDIne rahyo; paNa te bahu buddhizALI havAthI zeThane tamAma vyApAra teNe hAcamAM lIdhe. zeThe tenI upara pUrNa vizvAsa rAkhela che ane tenuM vANotarapaNuM dUra karI cotho bhAga karI Ape che. pachI zeThanI AjJAthI te paradeza vepAra karavA gaye ane ghaNuM laphamI meLavI A vyuM. tyAM rahyo rahyo paNa je kamAte te badhuM zeThane mokalato hato, ane AvyA pachI je raLyo hato te badhuM zeThanI pAse raju karyuM. pachI zeThanI rajA laIne teNe ekale vepAra karavA mAMDyo temAM paNa te sAruM kamAye. e. Tale zeThanuM tamAma dravya cukAvI daIne te bIje nagare jaIne vepAra karavA lAgyuM. - ahIM keTaleka divase durdevanA yogathI zeThanI peDhI bhAMgI dIvALuM nIkaLyuM. zeThane khAvA pIvAnA sAMsA paDavA lAgyA. evI mAThI sthiti thaI. kartA kahe che, ke-"emAM kAMI navAI nathI." juo ! dina saghaLA sarakhA nahIM, ma kare purUSa gumAna; brahmadatta cakI chazyA, bhamatAM na mile dhAna. 1
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 zrI jaina dharma prakAza. . dAdhI nagarI dvArakA, nAThA bAMdhava doya; taro trikama vana mue, mAna ma karaze keya. 2 samaya kaSaNa samaya dhana, samaya saha samarastha gepana rAkhI ane, teha bhAthAM teha haththa. lajA mati satya zILa kuLa, udhama varata palAya; jJAna teja mAnaja vaLI, e dhana jAtAM jAya. sAyaraputrI trikama piyu, caMdra sarikhA bhAu; lacchI hIMDe gharaghare, mahilA nIca sabhAu. badhA divaso sarakhA hotA nathI. mATe he purUSa! gumAna abhimAna karaze nahIM. brahmadattacakI jevA hoya te paNa evI sthiti kamalege prApta thAya ke ghera ghera bhamatAM paNa khAvA dhAnya na maLe. juo ! dvArikA AkhI nagarI jetAjotAmAM baLI gaI ane kRSNa ne baLabhadra be bhAIo ja mAtra jIvatA nIkaLI zakyA; teo tyAMthI bhAgIne vanamAM AvyA, kRSNane tRSA lAgI, baLabhadra pANI levA-zAdhavA gayA ane pAchaLa jarAkumAranA bANathI trikama je kRNa te tRSAtura5Ne maraNa pAmyA. mATe he bhAIo ! kaI mAna karazo nahIM. kAraNa ke badhuM samayanuM che. arthAt vakhata pramANe prApta thAya che. yogya samayeja khetI thAya che, egya samayeja dhana maLe che, egya samaye ja sahu samartha thaI zake che. juo ! teja hAtha ane teja dhanuSya chatAM arjuna je bANAvaLI eka govALIAthI hArI gaye. vaLI kartA kahe che ke-lajajA, buddhi, satya, sadAcAra, kuLavAnapaNuM, udhama, vrata niyama, jJAna, teja ne mAna-e badhuM dhana jatAM jAya che--nAza pAme che. samudra je pitA, kRSNa je pati ane caMdra jevo nAI chatAM lakSmI ghare ghare bhaTake che; kAraNake strI jAtine svabhAvaja e nIca hoya che." ( A laikika daSTAMta che.) ahI zeThanI jyAre tamAma lakSmI nAza pAmI tyAre teNe vicAra karyo ke have ghera besI rahevuM ThIka nathI, have to paradezamAMja jauM ke jethI kAMIka prApti thAya." kahyuM che ke data keza nakha adhama nara, nija thAnaka zobhaMta; supurUSa siMha gacaMda maNi, saghaLe mAna lahaMta. 1 dAMta, keza, nakha ane adhama manuSya pitAne sthAnake ja le che; sthAnabhraSTa thayA pachI zebhatA nathI; ane purUSa, siMha, hAthI ane maNi te svasthAna ke parasthAna kyAM jAya tyAM zobhe che." A pramANe vicArIne zeTha gharethI nIkaLyA, paNa pAse. bIlakula dravya
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ hitazikSAnA rAsanuM rahasya. 213 nathI, tethI mArgomAM bahu duHkha pAmavA lAgyA. anna paNu duHkhe maLavA lAgyuM. e pramANe pharatAM pharatAM tenA pelA vANAtara je ALakapaNAthI temanI pAse AvelA hatA te jyAM vepAra kare che te nagare zeTha paheAMcyA. khajAramAM pharatAM teNe zeThane dUrathI dIThA eTale te dukAnethI utarI zeTha pAse AvIne page lAgyA, ane zeThanI AvI duHkhI sthiti joine tene bahu lAgI AvavAthI te zeThane gaLe vaLagIne bahu rAce; pachI dukAna para laI jaI zeThane ceAgya Asane besADI pAte sAmeA beThe ane pUchyuM ke- he svAmI ! ApanI sthiti AvI kema thaI ? ApanA gharamAM suvarNa, ratna, maNi, meAtI, vastro, AbhUSaNA vigere pArAvAra hatAM te badhAM kayAM gayAM ?" zeTha kahe ke- he vatsa ! tuM judo paDIne ahIM Avye tyArapachI tArI pachavADe mArUM dravya badhuM gayuM. pUrvanuM puNya khutyu eTale pachI kAMi paNa rAkhyuM rahyuM nahIM. taddana niridrAvasthA AvI, khAvA pIvAnA sAMsA paDavA lAgyA eTale huM ghara cheDIne paradeza nIkaLyeA.' zeThanI A pramANenI hakIkata sAMbhaLIne te vANeAtara bahuja rAvA lAgyA; chAno rAkhatA paNa rahe nahIM. eTale tenA vAAtarA kahevA lAgyA ke-- zeTha te ghelA thaI gayA che ke zuM thayuM che ? ke jethI AvA eka bhIkhArIne gaLe vaLagIne rAyA kare che.' eTale teNe chAnA rahIne saune khelatAM vAryAM ane kahyuM ke-'emaNe te mArI cAmaDI pAkhelI che, enA kALIyAthI hu' ucharyAM chuM, eNe mane vepArI banAvyeA che, huM eneA vANeAtara chuM ane e mArA zeTha che, enA guNu mArA hRdayamAM samAtA nathI.' A pramANe kaDIne pachI zeThane peAtAne ghera laI gayA ane nhevarAvI vastrAlaMkAra dhAraNa karAvI IMdra jevA anAvyA, khAnapAnathI bahu prasanna karyA; pachI eka divasa te vANeAtare peAtAnAM badhA parivArane ekaTho karI eka peAtIyuM mAtra paherI peAtAnA ghara, hArTa, vakhAra, dhana, bhUSaNeA-sarva zeThane apaNu karyuM ane page lAgyA. A pramANenI vAta karI gAtamasvAmIe duSita thaine prabhune pUchyuM ke- he prabhu! have te vANeAtara ezIMgaNa thayA ?' prabhu kahe che ke--' A pramANe karavAthI ezIMgaNa na thAya, paNa jo zeDane dhama pamADe te ezIMgaNa thAya.' have pelA vANeAtare zeThane kahyuM ke-"huM pitAjI! A RRddhi mRdhI hu jaina dharmanA pasAyathI pAmyA chuM, mATe tame jaina dharmanuM ArAdhana kareA. ' d A pramANe kahIne te zeThane munirAja pAse laI gayA ane jaina dhama sabhaLAvye. eTale zeTha dhama pAmyA ane dararAja sAmAyaka pratikramaNa karavA lAgyA, vyAkhyAna sAMbhaLavA lAgyA, jinapUjja karavA lAgyA; vANeAtara zeThanI chAMyAmAM rahIne vepAra karavA lAgyA ane je kamAya te zeThane ApI badalo
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 - zrI jaina dharma prakAza. vALavA lAgyo. anukrame zeTha ghaNu dhanavAna thayA. jaina dharma upara pUrepUrI AstA beThI eTale uttama kAryomAM zeThe puSkaLa dravya vAparyuM. prAMta dIkSA lIdhI ane sadgati pAmyA. ATalI vAta thayA pachI pharI gautama svAmIe pUchayuM ke-"have te vANotara ezIMgaNa thaye ?' prabhue kahyuM ke-"hA, thayo." A guNa ezIMgaNa thavA upara bIjo bheda kartAe kahyo. have gurUne ezAMgaNa ziSya kema thAya? te upara kahe che. apUrNa cidAnaMdajIkRta prastAvika duhA. (artha-rahasya sAthe. anusaMdhAna pRSTha 194thI) chijata china china Au chuM, aMjaLa jaLa kuM mitta; kAlacaka mAthe bhamata, sevata kahA abhIta9 "he mitra! he dharmabaMdhu! AyuSya kSaNe kSaNe ghaTatuM jAya che, gaLatuM jAya che, ochuM thAya che, ane kALacakra kahe ke mRtyu kahe te mAthe bhamyA. kare che, te chatAM tuM bhayavinAne thaIne kema suI rahe che? tane zuM mRtyuno bhaya lAgatuM nathI athavA zuM te kAMI mRtyu sAthe bhAIbaMdhI ke goThavaNa karI che ke jethI Ama nizciMta thaIne suI rahe che? arthAt saMsAranAM kAryo temAM rAcImAcIne karyA kare che ane dharmane te saMbhArate paNa nathI ke je tane parabhavamAM sahAyaka thaI zake tema che. vaLI- tana dhana jAvana kAramA, saMthArAga samAna; sakaLa padAratha jagatameM, supana rUpa citta Ana, 10 zarIra, dhana (dravya), vanavasthA e sarva kAramA-eka kSaNamAM vinAza pAmI jAya tevAM asthira che. tene saMdhyA samaye AkAzamAM thatA vAdaLAnA vicitra raMgenI upamA ApI che. tenI sAme joI rahIe to te kSakSaNamAM badalAyA kare che ane taddana jatA paNa rahe che. tema che mitra ! A jaganA sarva padArtha svapnanI jevA tArA cittamAM ANa-jANu. jema svapna game tevuM sArUM ke mAThuM Ave-svapnamAM kadi rAjA ke dhanavAna banI javAya paNa netra khulI gayA pachI temAMnuM kAMI hotuM nathI, tema tuM A jagatanA padArtha mATe jANu. jyAre tAruM AyuSya pUrNa thaze tyAre badhuM ahIM paDayuM raheze ne tuM ekale khAlI hAthe cAlyA jaIza, athavA te tArA dekhatAM dekhatAM paNa keTaluMka nAza pAmI jaze ne keTaluMka badalAI jaze, mATe-
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ cidAnaMdajIkRta prastAvika duhA. 11 merA merA kayA kare, terA he nahIM koya; cidAnaMda ! parivArakA, meLA hai dina dAya. he cidAnaMda ! hai jJAnasvarUpI ! temAMja AnaMda mAnanArA AtmA ! tuM mArUM mArUM zuM karyA kare che ? A strI mArI, A putra mArA, cyA ghara mArU, A parivAra mArA, A maMgalA mArA, A drazya mAruM, Ama kahyA kare che ne mAnyA kare che, paNa temAM tArU' khIlakula nathI, kAMI nathI, kAMI paNa nathI; A parivAranA ane sarva vastune meLeA tA e divasanA che. e divasamAM athavA alpa kALamAM tenAthI viyeAga thavAnA che. kayAM te tuM tene melIne jaiza athavA te te tane melIne jaze; temAM vAstavika tArU sAthe Ave tevu... kAMI paNa nathI. mAtra dharmAMja tArI sAthe AvanAra che ema AmajavAnI khAsa jarUra che.' esA bhAva nihAratAM, kIje jJAna vicAra; miTe na jJAna vicAra viSNu, aMtara rAga vikAra. 12 A pramANenA jagatnA bhAva jovAthI-jANavAthI tene jJAnavaDe vicAra karavAnI jarUra che ke temAM heya zuM che ? jJeya zuM che? ne upAdeya zuM che ? evA jJAnavaDe vicAra karyAM vinA aMtaramAM rahelA rAgavikAra eTale jagannA padArtho uparanA-srI putrAdika uparane rAga sa'badhI vikAra maTe tema nathI-nAza pAme tema nathI, ane kharI jarUra tenIja che.' jJAna rAve vairAgya jasa, hirade caMdra samAna; tAsa nikaTa kahe kima rahe, mithyAtama duHkha mANu. 13 'jenA hRdayamAM jJAna rUpI sUrya ugyeA hAya ane vairAgya rUpI caMdra prakAzita thayeA hAya tenI najIkamAM tenA aMtaramAM kartA kahe che keduHkhanI khANu rUpa jenAthI A prANI sarva prakAranAM duHkhA pAme che evA mithyarUpI aMdhakAra kema rahI zake ? kema TakI zake ? jyAM sUrya ke caMdranA udaya thAya-prakAza thAya tyAM adhakAra raheja nahIM.' Apa Apake rUpameM, mANuta samatamaLa khAya; nitya rahe samatArasI, tAsa badhe navi kAya. 215 14 'je prANI pAtapAtAnA rUpamAM mANe che-varte che-AnaMda kare che ane mamatA rUpa maLane khue che-tenA nAza kare che, te prANI niraMtara samatArasamAM nimagna rahe che ane tene karmabaMdha koi prakAranA thatA nathI, arthAt te pUrvakRtakamanI nirjarAja kare che.' mamatAne mUkavI ne samatAne dhAraNa karavI e A duhAnA sAra che. anAdi abhyAsa tethI viparIta hAvAthI tema thavu' mahA muzkela che, paNa tema thayA vinA-karyAM vinA AtmAne A saMsAranA
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 zrI jaina dhama prakAza. khamAMthI chuTakA paNa thavAnA nathI, mATe aharniza te dazA kema pra!sa thAya ? tenA vicAra karavA. paraparaNita parasaMgaththu, upajata vinasata jIva; mithyA mAha parabhAvako. acaLa abhyAsa diva. 15 A prANI paraparaNati-pudgaLanA svabhAva-tenA prasaMgathI upaje che ne vinAza pAme che, arthAt janma maraNAdi kare che. A praNIne mithyAtva mehanIrUpa parabhAvane acaLa sadaiva abhyAsa che.' jyAre te abhyAsa cheDaze eTale huM mithyAtvane tajaze ane samakitane bhajaze, vastunuM satya svarUpa samajIAtmAnA zuddha svarUpane eLakhI tene meLavavA-prApta karavA prayAsa karaze tyAre A AtmAnuM zreya thaze ane janmamaraNanA pherA TaLaze. te sivAya yAMsudhI parabhAvamAM ramaNatA che tyAMsudhI e duHkha TaLavAnu nathI. te upara kahe che kejese kacukI tyAgase, vinasata nahIM bhujaMga; dehatyAgathI jIva paNa, tese rahata abhaga. 16 'jema kacukI eTale kAMcaLI tajI devAthI sarpa vinAza pAmatA nathI, te te tevA ne tevoja rahe che tema A jIva paNa eka zarIranA tyAgathI vinAza pAmatA nathI te te alagaja rahe che.' arthAt A zarIra tajIne jIva anyatra gayA eTale khIjuM zarIra dhAraNa kare che; sa thA zarIrane tyAga tA jyAre sa karmIno kSaya karI mekSa prApta kare tyAreja thAya che. apU *:~ bhAva viSayaka sajhAya. bhavi0 1 OM bhiva bhAva hRdaye dhare, je che dhanA dhorI; ekalamalla1 akhaMDa je, kAye karmInI derI, dvAna ziyaLa tapa traNya e, pAtaka maLa ve; bhAva jo ceAthe vi maLe, tA te niSphaLa heAve. re vi2 veda purANu siddhAMtamAM, sa dRna bhAkhe; bhAva vinA bhava saMtati, paDatAM keANa rAkhe ? r bhavi0 3 tAraka 35 e vizvamAM, jape jagabhANa; bharatAdika zubha bhAvathI, pAmyA padma niravANa re bhavi0 4 auSadha Aya upAya je, mAtra jatra ne mULI; bhAve siddha have sadA, bhAva viSNu sahu dhULI. re bhiva 5 udayaratna kahe bhAvathI, kANu keANa nara tariyA; zodhI jojo. sUtramAM, sajjana guNa dariyA. re bhavi06 (21. . (a.) 1 asAdhAraNa sama vIra. 2 zreNi-paraMparA. 3 sarvajJa prabhu 4 meAkSara
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM dAridrAvasthA bhAgavatuM jJAnakSetra.. ApaNuM sIdAtuM - dAridrAvasthA bhogavatuM garIbahuM jhAnakSetra. ( lekhaka maganalAla ravacaMdna zAha, heDamAstara, zubhA mukhya skula ) anusaMdhAna pRSTa 63 thI 217 ApaNI jaina kAmamAM staMbharUpa dharmapradipti karanAra dhanika zreSThIonuM aDhaLaka dravya ApaNI jaina kAmanI kharekharI unnati karanAra ane dharmAMtattvadIpaka sarvotkRSTa jJAnakSetra kevaLa sIdAtuM paDI gayA chatAM navIna navIna jinamaMdire adhAvavAmAM tathA jINu prAya thayelAMne jIrNoddhAra karAvavAmAM hAlanA dezakALanI sthiti vicAratAM vadhu paDatuM kharacAtuM jaNAya che. te sabaMdhI ApaNe AgalA lekhamAM joyu che. navIna jinamadire khaMdhAvavAmAM tathA jIrNoddhAra karavAmAM tema karavAnI khAsa AvazyakatA che ke kema te vicAravuM. te ghaNA lAMbe kALa TakI zake tevAM ane; paraMtu temAM sAdAI jaLavAi zake ema khAsa lakhintu rAkhIne kAma karavuM. tene ghaNAM mehaka ane bhabhakAdAra banAvavAmAM mInajarUrI vadhu paDatA ghaNuMA dravyavyaya karavAmAM sunna sarjanAe avazyameva dIrgha draSTie vicAra karavA. jainamaee jINu prAya thaI gayelA sarvotkRSTa unnatikAraka jJAnakSetranA udghAra paNa karavAnA che, e vAta bhUlI javI joitI nathI; ane tema karavA sArU dareka kSetranI sthiti lakSamAM laIne ceAgya pramANamAM dareka kSetrane uddhAra karavA sArU dravyanA ceAgya macAva avazya karavA joie. jo jJAnakSetrane sArA uddhAra thaze te jinamadirA jIrNoddhAra vigerenI AvazyakatA samajanArA ghaNA purUSo taiyAra thaze, ne dareka kSetranA uddhAra karavAnI pAtAnI pharajaja che ema samajIne pAtAnI pharaja bajAvanArA ghaNA jaina bhAIe nIkaLI Avaze; eTale dareke dareka kSetranA uddhAra saheja thaI jaze. upara jaNAvyA pramANe sarvathA unnati karanAra jJAnakSetrane bhUlI jai jinapratimAM ane jIrNoddhAra e ane kSetromAM kemanuM dravya vizeSa kharacAya che. jinapratimA ane jIrNoddhAra e ane kSetrA tarapha jaina prajAnu jeTalu lakSa che teTaluM jJAnakSetra jaLahaLatuM karavA tarapha nathI; paraMtu kevaLa durlakSa ja che ema kahevAmAM Ave teA sarvathA satya che. ema jyAre ApaNe hAlanA jJAnakSetranI sthiti tapAsIzuM tyAre sa kAi kabula karaze. A doSathI te ApaNA pUjya munimahAtmAo paNa keTaleka aMze dUSita che. jinamadirAne jaLahaLatA karavA jeTalA ne jevA teozrIne upadeza che teTalA ne tevA jJAnakSetrane uddhAra karavA mATe nathI tene sAkSIbhUta teezrInA peAtAnA aMtarAtmAja thAo.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 zrI jana dharma prakAza. have jJAnakSetra vizeSa zocanIya sthitimAM AvI paDyA chatAM puNyazALI dhanika zreSThIo muM vadhu paDatuM dravya bIje paNa kaye kaye sthaLe kharacAya che te atre vicAravAnuM che. moTAM moTAM zahero ke jemAM jaina kemanI bhAre vastI che ne je jainapurIo kahevAya che, tevAM zaheramAM navakArazI jene svAmIvAtsalya kahevAmAM Ave che. AvI navakArazIo jamADavAmAM ApaNA dhanika zreSThIonuM dravya kaMI ochuM vaparAtuM nathI. amadAvAda-rAjanagara jevA moTA zaheramAM eka ja navakArazI jamADavAmAM saheje Aje. daza hajAra rUpIA kharacAI jAya. AvI navakArazIo ekalA amadAvAda zaheramAM ja daravarase dazeka jamatI hoya te ochAmAM ochA daravarase ekalA amadAvAda zaheranAja eka lAkha rUpIA phakta amadAvAda zaheranAja jaina baMdhuone eka TaMkanuM jamaNa ApI tethI thate saMteSa mAnavAmAMja vaparAI jAya che. bIjA chuTA chavAyAM nAnAMmoTAM AvAM ja svAmIvAtsalyamAM thate dravyavyaya paNa A sAthe lakSamAM levo joIe; ane bIjA paNa zahere ane meTAM tIrthakSetramAM daravarase AvI keTalIka navakArazIo thatI haze, ne keTalAe dravyane vyaya thatuM haze tene je ekaMdara AMkaDo kADhIe te ekaja varasamAM AvI rIte vaparAtI ghaNuM bhAre rakama ApaNu lakSamAM saheja AvI zakaze. te rakama vaDe ApaNuM jainonI eka maTI jJAnakSetra sudhAranArI saMsthA ubhI thaI zake ne tethI ApaNI bhaviSyanI- AgaLa upara utpanna thanArI jena prajAne saMtoSakAraka unnatae mUkI zakAya. kemanuM kharekharUM dhana AgaLa upara ucharanArI navI prajA che. teone zArIrika, Arthika, sAMsArika, naitika, dhArmika ane chevaTe ucca AdhyAtmika keLavaNI A pI jaina tattvonA ucca jJAtA-sAkSara ane ucca cAritravAna jaina banAvavA sArU jenI pAse ghaNI moTI bhAre rakame hoya evI ghaNI saMsthAo hevI joIe, ke jemAM koI paNa jaina bALaka krI tarIke eTale kaMI paNa kharacanI rakama ApyA sivAya bIna harakate sarvottama keLavaNI laI zake; ne tema thavA sArU ApaNA dhanika zreSThionA dravyane vyaya AvI keLavaNI ApanArI saMsthAo sthApI teone calAvavA sArU bhAre bhAre rakamonAM ghaNAM ne meTAM phaMDA karavAmAM tha joIe AvI saMsthAo sthApavAno vicAra karatAM prathama navakArazIo jene svAmIvAtsalya nAma ApavAmAM Ave che te kharekharUM yathAtathya che ke kema? te tapAsIe. svAmIvAtsalya e mULazabda sahadhamI vAtsalya zabdano apabhraMza zabda che, ane tene kharekha ne saMpUrNa artha te e che ke pitAnA sahadharma
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM dAddhiAvasthA bhagavatuM jJAnakSetra. 219 bhAIo uparane nisvArtha nirmaLa aMtaraMga prema eTale pitAnA sahadharmI bhAIone koI paNa prakAre dIna duHkhI jeIne jenuM hRdaya-aMtarAtmA dayAthI pIgaLI jAya ane te evI rIte ke tene te dIna duHkhI avasthAmAMthI mukta karIne tenI sAMsArika temaja dhArmika sthiti-baMne prakAranI sthitiomAM te saMteSakAraka rItie sukhe samAdhIe pitAnI jIMdagI vyatIta karI zake e banAve. AvI sthitimAM pitAnA dareka sahadhama bhAIone lAvI mUkvAnI aMtaHkaraNanI pavitra ane uMDI lAgaNIne vaza thaI teone tevI sthitimAM AvA pitAnuM saMpUrNa vIrya pheravIne game teTalA Atmabhege banatA upAya levA teja kharuM svAmIvAtsalya-sahadharmIvAtsalya che. jema ucca kuTuMbanAM khAnadAna mAbApanA hRdayanI lAgaNI pitAnA saMtAnane ucherAne temane dareka prakAranI uttama keLavaNI ApI, saMtAnanI bhaviSyanI zArIrika, Arthika temaja dhArmika rithati sudhArI teonI sarvathA unnati karavA tarapha hoya che. vaLI jema sadugurUonA aMtaHkaraNanI lAgaNI potAnA suziSya tarapha teone ghaNuM ucca keTImAM gaNAtA taravajJAnI sAkSara banAvavA tarapha tathA uttama cAritravAnuM sunivaryo banAvavA tarapha hoya che, ne tema karavA sArU teonA hadayanI uThe lAgaNIne vaza thaI temanI saghaLI zaktie te dizAmAM jeTale pavitra prayatna karI rahI hoya che, teTalAja pavitra prayatnathI potAnA sahadhamI bhAIonI sAMsArika temaja dhArmika sthiti saMtoSakAraka banAvavA tarapha aharniza satata prayatna Adara e ja kharUM saze svAmIvAtsalya che. AvI sthitimAM dareka jainadharmI bhAIonA aMtaHkaraNamAM pravartatuM sahadharmIvAtsalya je kharekharUM AtmakalyANanuM sAdhana che, tene navakArazI jamADavAnA rUpamAM mUkIne te bahAne eka zaheramAM ke gAmamAM vasatA jaina bhAIone eka TaMkanuM jamaNa ApI tethI jamana rAone thato AnaMda ApavAmAM daravarase hajAregame ne lAMbI mudate te lAkho game dravyane vyaya karavAmAM Ave ne kemanI unnati je jJAnakSetranA utkRSTapaNA vaDeja che te tarapha taddana bedarakAra rahIne durlakSa ApavAmAM Ave ne jaina baMdhuomAM jainatva ANavA jeIte dravyavyaya karavAmAM na Ave e ghaNuM ja khedAspada che. hAlanA svArthaparAyaNa temaja irSAvazavartI jamAnAmAM evuM saze nirmaLa uttama prakAranuM sahadharmIvAtsalya hAlanA jainabaMdhuonA AtmAmAM pravartatuM thAya eTalI badhI meTI AzA te pUrNa thAya tyAre kharI? paraMtu pitAnA sahadharmI bhAIbahene samAgamamAM AvatAM temane zAMtithI AnadI caherelAvavAM, temane yathAzakti temanI gyatA pramANe AdarasatkAra kara,
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 - zrI jaina dharma prakAza. temanAM sukhaduHkhanI hakIkata zAMta hRdayathI sAMbhaLavI ne temane mATe pitAthI banatuM karavuM. ATalI pharaja bajAvavA te dareka sAdhAraNa jaina hoya teNe paNa cukavuM joIe nahi. sahadhamavAtsalyanuM kharUM svarUpa samajavuM ane tenA prabhAvanuM jJAna thavuM-tenA abhAveja ApaNI kemanI kSati che. e jamAnAnI ane bhAvInI prabaLatA che. sahavAmIvAtsalyanuM kharUM svarUpa tathA tene prabhAva nahi samaja eja jJAnakSetranI sIdAtI avasthA upara pramANe navakArazIo jamADavAmAM svAmIvAtsalyane nAme ghaNI moTI moTI rakamone dravyavyaya thato aTakAvI-baMdha pADI teja dravyavyayathI ApaNI sarva prakAranI unnatikAraka jJAnakSetrane uddhAra karavA tarapha ApaNA jinazAsanazaNagArarUpa dhanika zreSThIenuM valaNa thAya evuM koNa karI zake ? A mahAna kArya ApaNA parama pUjya gItArtha muni mahAtmAe ja karI zake. kAraNa ke temanAM vacana para sarvane zraddhA che. temanA sivAya A kArya bIjA koIthI thaI zake tevuM nathI, teo kare toja thAya. eTale dhanika zreSThIonA dravyane vyaya karavAnuM temanuM valaNa je navakArazIo jamADavA tarapha che te badalAIne sIdAtA jJAnakSetrane uddhAra karavA tarapha thAya. vaLI te mahAtmAzrIoja kemane vastunuM kharUM ravarUpa samajAvI zake eTale jJAnakSetrane uddhAra thavAthI maLato lAbha samajAvI zake. upara pramANe thato dravyavyaya karavAnuM valaNa badalavAmAM ApaNI kemanA agragaNya gaNatA sujJa netAonI sahAyanI paNa jarUra che. vaLI navakArazIo sivAya paNa jJAnakSetra sIDhAtI sthitimAM chatAM dhanika zreSThIonA dravyano vyaya bIje kaye kaye sthaLe thAya che te tapArIzuM te jaNAze ke pUjya mahAtmAzrIonA sadupadezathI dhanika zreNIo zreTa bioTA saMgha kADhe che ane te evA ke ekaja saMgha kADhavAmAM 50 pacAsa hajAra rUpIA jeTale dravyane vyaya thAya che. dareka saMghapati dareka saMgha kADhavAmAM ATalA badhA dravyane vyaya karatA nathI e vAta kharI che. paraMtu, dareka saMghapati svazakatyAnusAra saMgha kADhavAmAM dravyano vyaya te kare che. dara varase ApaNuM jaina komamAMthI AvA bhArebhAre nIkaLatA saMghamAM thatA dravyane AMkaDe ekaMdara karIe to temAM thatA dravyavayanI rakama ApaNane uDA vicAronA vamaLamAM nAkhyA vinA raheze nahi. A to mukhya mukhya sthaLoe bhAre bhAre rakamane dravyavyaya thavAnI vAta karI. paraMtu pratiSThAo karAvavAmAM, ujamaNuM karAvavAmAM ane evA evA zubha prasaMge jevA ke samavasaraNanI racanA karavAmAM tathA aDDAI mahotsava maMDAvavAmAM vagere vagere puNyAnubaMdhI kAryo karavAmAM, bhAre bhAre varagheDAe caDhAvI jinazAsananI unnati karavA sArU thate dravyaya paNa kAMI ocho nathI.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM dAridrAvasthA bhAgavatu jJAnakSetra. 221 upara gaNAvelAM sakAryo AtmakalyANanAM sAdhana che ane te avazyameva karavAM jarUranAM che; paraMtu jJAnakSetra cheka sIdAtI avasthAmAM evu' AvI gayuM che ke ApaNAM sarva zAstrane sAra je navakAramaMtra tene zuddha uccAra paNa karI jANatA nathI evAM ghaNAM bhAikhtunA che. gAmaDAMnA keTalAMka jaina bhAisnAne te jIMdagI paryaMta navakAramaMtrane sparza sarakhA paNu thatu nathI, teA pachI paMcaparameSThInuM svarUpa oLakhavuM, jANavuM ne Adaravu' evuM teA kyAMthIja ane AvI sthitimAM jainazAstranAM zuddha tatttAnuM jJAna ApaNA jaina bhAine thAya, evI AzA zI rIte baMdhAya ? A badhuM ApaNe ApaNu jJAnakSetra kevI avasthA bhAgave che te tapAsIzuM tyAre jaNAI Avaze ke upara batAvelAM saghaLAM AtmakalyANanAM sAdhane karavAnA hetu tathA rahasya ane temAM thatI kriyAonuM jJAna ghaNAMja juja bhAIsnAne hoya che, te have jJAnakSetranA uddhAra karavA te kA upalAM sa kSetrathI vizeSa Avazyaka che. vaLI lagna prasaMge ane maraNa prasa ge temaja anya kAi zubhAzubha prasagAe paNa ApaNA dhanika zreSThIonu dhana kai AchuM kharacAtuM nathI. vagere vagere nAnA moTA zubhAzubha prasaMge e ApaNI samagra jainakAmanA prativaSe thatA dravyanyayanA ekadara AMkaDo karIe tA asAdhAraNa AMkaDA jaNAI Avaze. navAM navAM jinamaMdirA badhAvavAM, temAM prabhujI padharAvI pratiSThAe karAvavAno lhAvo levA, jINu prAya thaI gayelAM jinamaMdiranA jIrNoddhAra karAvavA, upadhAna vahevaDAvavAM, ujamaNAM mAMDavAM, tItha yAtrA nimitte saMghapati thai saMghA kADhavA ane prasaMgavazAt zAsanapradiptine mATe bhAre bhAre ne bhavya varagheADAe caDhAvavA vagere vagere zubha kAryoMmAM thatA dravyavyaya puNyAnu dha karAvanAra hAvAthI Avazyaka che; paraMtu ApaNI kAmanI sarvotkRSTa sthiti banAvanArU ApaNuM jJAnakSetra kevaLa sIdAtI avasthA bhAgavatuM hoya te chatAM upara khatAvelA zubha prasaMgAmAM bhAre bhAre rakameAnA dravyavyaya karavAmAM Ave, ne sIdAtA jJAnakSetranA uddhAra karavA tarapha kevaLa durlakSaja ApavAmAM Ave e keTaluM badhuM khedAspada che! ema punaHpunaH kahevAnI jarUra paDe che. A vastusthiti harakoI su! sajjanAnA lakSamAM AvyA vinA raheze nahi. upara pramANe ApaNI jaina kAmamAM AtmakalyANArthe dharmane nAme thatA dravyayane vicAra karavo. ATalethI aTakIne ApaNuM jJAnakSetra kevI avasthA bhAgave che te have pachInA aMkamAM ApaNe jyAre breizu tyAre ApaNuM sathA AtmakalyANu karanArUM je jJAnakSetra tenI kevaLa jajarIbhUta avasthA sujJa sajjanAnA lakSamAM AvatAM tenAM aMgeaMga rAmAMcita thayA sivAya raheze nahi. (apU)
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 zrI jaina dharma prakAza. pustakonuM vAMcana ane manana. (lekhaka-bhAilAla suMdarajI mahetA. jhIMjhuvADA) uMcA prakAranI pravRttivALA thavuM hoya, ucca vicAre rAvI svArtha ne paramArtha sAdhatAM zIkhavuM hoya, purasadanA vakhatane atyaMta AnaMdamAM gujAravAnI bhAvanA thatI hoya, sabhA samakSa sArAM bhASaNe ApI samAjamAM sudhArA karAvavA hoya, malIna vicArane ujavala banAvavAnI tIvra IcachA thatI hoya, markaTa manane caMcaLatAthI mukta avasthAmAM lAvavuM hoya, temaja ucca hada prApta karavAnI vATanA bhemIA thavuM hoya te satapurUSanAM racelAM uttamottama pustake temaja nAnA prakAranAM kAvyo vAMcavAnI tathA sAMbhaLavAnI Teva pADavI te zreyaskara che. pUrve pratiSThita purUe je je pustako racelAM che te kharekhara vAMcanArane uttama banAvavAnI preraNA karatAM hoya tema jovAmAM Ave che. jema mArgadarzaka vinA Icchita sthAnaka prApta thavuM durlabha che temaja preraka vinA harakoI kAma pUrNa karavuM dusaha che. upara jaNAvela pustakanuM vAMcana purUSa temaja strI e baMne vargane ghaNuM ja upayogI che. mATe dareka jaNe AkhA divasanA covIsa kalAkamAMthI amuka vakhata tene mATe mukarara karI rAkho ja joIe. vAMcanavaDe viziSTa jJAnanI prApti thAya che. | vAMcanamAM dAtArane guNa raheluM che. dAtArane svabhAva e hoya che ke je koI tenI pAse yAcanA kare tene kAMIka ne kAMIka te dAna Apeja, paNa nirAza. karI keI divasa pAchA kADhe nahI; tevIja rIte vAMcanadAtAra paNa teja che. je strI purUSa vAMcanano Azraya kare che temane jarUra te dAna ApyA vinA rahetuM nathI. temAM eTaluM vizeSa che ke jene jevI prIti. tharDa prItivALAne thoDuM ne jhAjhI prItivALAne jhAjhuM dAna Ape che. vaLI vAMcanadAtAra gaMbhIra peTavALe che, tethI te game teTaluM dAna Ape te paNa te kaI divasa abhimAnanA zabda. belI yAcakajanane meNuM mArato nathI. jethI tevA sadgI dAtAra pAsethI dAna levAmAM jarA paNa pramAda kare tene sujJa purUSe kharekharI bhUla samaje che. vAcakapurUSa dAyaka pAse jyAre jAya tyAre tene rastAmAM game teTalAM kaSTa paDe chatAM paNa tene nahIM gaNakAratAM sIdhe te dAtAra purUSa pAse jaIne ubhe rahe che ne pitAnI mULa sthitinI vAta kahI dAnanI mAgaNuM kare che, tyAre dAtAra paNuM. pAtra je tenI yogyatA pramANe dAna Ape che. ApaNe vAMcanadAtAra paNa teja che; kAraNa ke yAcaka vAMcana pratye jevI bhAvanA rAkhe che ne jevuM
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustakAnuM vAMcana ane manana.. 223 yAcakatuM mana tathA magaja hAya che tevu ja tene vAMcanadAtAra phaLa Ape che. mATe dAna levA icchanAre yAcakavRtti kharAbara sAcavavI, jyAre mananI prIti vAMcana sAthe bhinnabhAva vinAnI thaze tyAreja icchita kAne sAdhI zakaze. vAMcana te magaja! amUlya khArAka che. jema peTamAM lAgela sudhA nAno prakAranAM svAddiSTa bhojanathI dUra karI zakAya che, tema ka'TALI gayelA manuSyanA magajane uttama prakAranA vAMcanarUpI khArAka ApavAthI kaiMTALA TaLI jaI magaja zAnta ane AnadI bane che. vAMcanane vaidyanI upamA paNa ApI zakAya che; jema vaidyo ASadha ApI aneka prakAranA zarIranA rAgone hare che, tema vAMcanarUpI vaidya mananI za'kArUpI aneka prakAranA jherI rAgona nAbuda kare che, ne pathya khArAkarUpI sArAM sArAM citAnuM vAMcana ApI magajanI tathA mananI zaktine majabUta banAve che. `vAMcanane sanmitranI upamA paNa yathArtha ghaTI zake tema che. jema ApaNA peTanA ubharA ApaNe ApaNA kharA mitrane kahI ApaNu` hRdaya khAlI karIe chIe ne tenI pAsethI navA navA anubhave meLavIe chIe temaja kAMi salAha levI ghaTe teA laIe chIe, tevIja rIte vAMcanarUpI mitra pAse paNa tevuM kAya karI zakAya che. kAraNa ke jyAre ApaNA peTanA ubharA mhAra kADhI hRdaya khAlI karavuM hoya tyAre navA navA anubhava meLavavA sArU navAM navAM pustaka vAMcavAthI jarUra sanmitranI garaja sArI zakAya che. AvI anupama zaktivALuM pustakanuM vAMcana ane manana A avanImAM janma lai jemaNe aMgIkAra karela nIM te kharekhara ajJAnarUpI nidrAmAM jhokAM khAtAM kharAkhara peAtAnA amUlya avasara AyuSyamAMthI e kare che. :00: upadezaka pada yA pudgalakA kayA bisavAsA, haiM supanekA vAsAre yA camatakAra bijalI haiM jaisA, pAnI bIca patAsA; yA dehIkA ga na karanA, jaMgala hAyagA vAsA. jUThe tana dhana jADe jobana, jADe he dharavAmA AnaMdadhana kahe samahI jADe, sAcA zivapura vAsA ** - *: 1 dehArdika jaDa padAI. 2 vizvAsa, zasA. 3 vijaLI jevA paOika. yAka 1 yA 2
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 . zrI jaina dharma prakAza. zrI vijayadharmasUrino atyaMta khedakAraka svargavAsa. zrImAna munirAjazrI vRddhicaMdajI mahArAjanA ziSya zrIvijayadharmasUrie bhAdrapada zudi 14 maMgaLavAranI savAranA 6 kalAke zivapurI nAmanA gvAliyara pAsenA vizALa gAmamAM lAMbA vakhatanI mAMdagI bheLavIne svargavAsa karyo che. emane abhAva thavAthI jainavargamAM e khabara phelAtAM sarvatra atyaMta dilagIrI vistarI che. jaina samudAyamAM ja nahIM paNa sAhityanA kSetramAM paNa temanI na pUrAya tevI khAmI paDI che. zrI vRddhicaMdajI mahArAjane ziSyavarga ja baheLe bhAge bahu nAmAMkita nIvaDela che. temAM A mahArAjazrIe te zrIvijayAnaMda sUrIzvare (AtmArAmajI mahArAje) pAzcAtya pradezamAM jainadharma saMbadhI jJAna phelAvavA mATe vAvelAM bIjane atyaMta pallavita karela che. atyAre e pradezamAM ghaNuM yuropIyana vidvAna jenadharma saMbaMdhI DIleseIinA jANanArA temaja Icchaka banyA che ane te pradezamAM aMgrejI bhASAmAM paNa keTaluMka jaina tattvajJAna phelAvyuM che, e saghaLe A mahArAjazrIneja pratApa che. e mahArAjazrI gRhasthapaNAmAM mahuvA zaheranA nivAsI hatA. saMvata 1924 mAM zAmavachAnA prasiddha kuTuMbamAM emane janma thaye hato. kALadharma pAmyA tyAre dIkSA paryAya 35 varSane ne vaya 55 varSanuM hatuM. mahuvAthI bhAvanagara AvatAM zAMtamUtti zrIvRddhicaMdajI mahArAjane prasaMga thaye; temanA upadezathI temane vairAgya prApta thayo ane pitAnA kuTuMbanI rajA meLavIne saMvata 1943nA vaizAkha vadi 5 me bhAvanagaramAM ja e gurUmahArAjanA hAthe teoe cAritra grahaNa karyuM hatuM. cAritra grahaNa karyA pachI gurUmahArAjanI vaiyAvaccamAM ahaniza tatpara rahyA hatA, kAraNa ke gurUzrInuM zarIra vadhAre narama rahetuM hatuM. eka divasa temanA vaiyAvaccAdi guNathI prasanna thaIne gurUmahArAje AzISa ApI hatI ke-"jA beTA ! abhyAsa kara, tuM jainadharmane meTa netA thaIza." A AzISa akSarazaH phaLI che. gurUmahArAja saM. 1949 mAM svargavAsI thayA bAda emaNe vihAra zarU karyo hato ane abhyAsa paNa vadhAravA mAMDyo hato. banArasa jevA jenanuM nAma paNa nahIM sahana karanAra kSetramAM emaNe ja saM. 1958 mAM zrI yazevijayajI jaina pAThazALA sthApI, eTaluM ja nahIM paNa zeTha vIracaMdabhAI dIpacaMda tathA zeTha gokaLabhAI muLacaMdanI sahAyathI kharIdAyelI aMgrejI keThIvALA makAnamAM jainadharmanI keDI sthApanA karI.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayadharmasUrine svargavAsa. 225 e pAThazALAmAM abhyAsa karIne ghaNA vidvAne bahAra paDyA che ane jaina zAsananI unnati karanAra nIvaDyA che. vihArAdikamAM emaNe zAsanahita mATe ghaNuM kaSTa sahana karyuM che. puzyabaLathI ane jJAnabaLathI yuropIyana prajAmAM ghaNuM mAna meLavyuM che. ghaNuM tadezIya vidvAno eo sAhebanI mulAkAta levA AvI gayelA che. dezI rAjA mahArAjAomAM kAzI narezAdi ghaNu rAjAone paNa prema meLavyo che. dhArmika kAryonA saMbaMdhamAM eA sAhebane atyaMta lAgaNI hatI. chellA chellA bhAyakhALAnI jamInane aMge ane kAMkareLImAM thayelA tophAnane aMge paNa e sAheba prayAsa karavAmAM cUkayA nahotA. . emane ziSya parivAra paNa AgaLa vadhe che. upAdhyAya zrI iMdravi. jayajI, paMnyAsa bhaktivijayajI, pravarNAka maMgaLavijayajI, nyAyaratna nyAyavijayajI ane munirAjazrI vidyAvijayajI te khAsa bahAra paDelA che. AzA che ke-e gurUmahArAjane pagale cAlI ekasaMpathI vartI zAsanahitamAM tatpara raheze ne sAhityanA kSetramAM banate phALe ApyA karaze. A banArasa pAThazALAne pAchI jAgRta karavA prayatna mahArAjazrIe eNa sAlaja karela che. pravartAkajI vigerene tyAM mokalyA che. e pAThazALA pAchI jAgRta thAya ane navA vidvAna utpanna kare e IcchavA yogya che. ame e zubha prayAsanI phatteha IcchIe chIe. mahArAjazrInI zuddhi chevaTa sudhI bahu sArI rahI hatI. kALadharma pAmyA bAda rAjya taraphanA tamaja zrI saMgha taraphanA meTA sanmAna sAthe agnisaMskArAdi kriyA karavAmAM AvI hatI. temanA agnisaMskAranA sthAnake rAjya taraphathI taratamAMja vizALa jamIna bakSIsa ApavAmAM AvelI hovAthI tyAM mahArAjazrInA smaraNArthe stupAdi karavAmAM Avaze. mahArAjazrInuM avasAna thayAnA tAradvArA khabara phelAtAM aneka sthAne dilagIrInA TharAva thayA che. uparAMta aneka zubha kAryo temanA zreyanimitte karavAmAM AvyAM che. bhAvanagaramAM paNa aThThAI mahotsava karavAmAM AvyuM che ane manuSya tathA pazuone anukaMpAdAna ApavAmAM AvyuM che. anyatra paNa tevA zubha prasaMga banyA che tenI khabara temaja mahArAjazrInuM saMkSipta janmacaritra jainapatramAM pragaTa thayela che te vAMcavAnI bhalAmaNa karI e mahAtmAnA AtmAne zAMti maLe ema IchI A duka nedha samApta karavAmAM Ave che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 zrI jaina dharma prakAza. - A vAta gamaze ke? (lekhaka-saMdhavI jayaMtIlAla chabIladAsa- marabIvALA) TeTA havAI mukhara vachUTe, bhaMbheTIA vaLI che chuTara khUba chUTe; divALI hoya paNa heLI thaI jaya, zuM dezano udaya ema karI zakAya? (kezavakRti) | divALIne have kayAM vAra che? e to DekIyAM karI rahI che. dhAmadhuma ane taDAtaDInA divase najIka AvyA. phaTAkaDAnI zarUAta thavA mAMDI che. "dIvALIbAI kumakuma-panetA pagale padhAre che--divALIbAInI svArI AvI lAgI che. "e mahAna kamavIra mahAtmA gAMdhIjI" nA daivI upadeze ApaNe jAgRta thayA ! ApaNAmAM kaMIka caitanya prakaTayuM ane "adezI" nuM mahAmya samajavA lAgyA. ghaNuMkharA ema mAne che ke "videzI vastro" ne bahiSkAra karyo eTale "phaTAkaDA" pheDavAmAM kAMI ja harakata nahi; paraMtu temanI mAnyatAmAM gaMbhIra bhUla samAyelI che. Apa vicAraze ke phaTAkaDAne mATe bhAga kyAMthI Ave che? cIna ane jApAnathI ja. e "vadezI" ne phAMke rAkhanArAe ! zuM A "svadezI che? phakta traNa divasanI divALIbAInA mujArAmAM aMjAI ke phaTAkaDA, majazekha, ezaArAma, rAMDenA nAca ane vijaLIka lAITanA bhapakAmAM-te dvArA karaDe rUpIA hiMdathI paradeza dhakele che. lakSamIpUjana karyA bAda phaTAkaDA pheDavA ja joIe, te zubha zukana che." e kurUDhI paNa keNa jANe kyAMthI dAkhala thaI che? A rUDhI paNa dUra karavA yogya che. kAraNa ke te ajJAnathI dAkhala thayelI che. phaTAkaDA pheDavAthI keTalI badhI "hiMsA" thAya che? te vicAre. vaLI ApaNe "vIza hajAra" dezabaMdhuo temAM paNa mahAtmA gAMdhIjI" jevA mahAna karmavIra-ke jenuM ahiMsAmaya te zarIra che, satya ane nItirUpI te naLIo ane snAyuo che, te jela sevI rahyA hoya teve vakhate ApaNe phaTAkaDA phoDavA, mojazokhamAM gulatAna rahevuM, dIvAbattIonA bhapakA vigere kAryo karavAM ghaTIta che? zuM AvIja tamArI dezalAgaNI ! ATale ja AtmAga ! are ATalI pharaja paNa bajAvI zakatA nathI? tamAro aMtarAtmA zuM kahe che? meTA zaheramAM A prasaMge zrImaMtene tyAM be badAmanI nAyaka nAcavA jAya athavA teo gAyana sAMbhaLavAne bahAne nAyakAone tyAM jAya, A avaLI kuceSTAo kare-vigere kAryo zuM zrImaMtone yogya che? zuM AvI rIte tame uccamAM khapavA mAge che? mojaze ane ezaArAmamAM AvI rIte ja
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAta gamaze ke ? 227 samaya vyatIta karaze? vAlakezvara, mahAlakSmI ane pATInI samudrataTaparanI havA khAnAra mahAza-zrImaMtone garIba duHkhI bhAIbahenone madada karavAnuM kyAMthI sujhe? temane khyAla paNa kyAMthI Ave? e zrImaMta ! tame kadApi galIe galI bhaTakI tamArAM duHkhI bhAIbahenanAM duHkhane anubhava lIdhe che? tamArAM duHkhI bhAIbahenanA ArtanAde tamArA pASANadayane bhedI zakyA nathI jaNAtA ! tamAruM dila pIgaLyuM hoya ema nathI jaNAtuM! bhAIe ! me jazakhamAM paisA barabAda karavA karatAM tamArAM duHkhI bhAIbahenanAM "dIlanA dardo" pIchAne ! tapAse ! ane madada karavA AgaLa dhase ! baMdhuo ane bahena ! tame "jaina" hovAne "da " kare che, paraMtu tamArAmAM dayAne aMza che? hRdaya che? vicArazakti che? dezadAjha che? - tmazraddhA che? je A guNanuM tamArAmAM astitva hoya to avazya tame tamArAM duHkhI bhAIbahenanI vahAre dhAe, ane je dezamAM janmyA, je dezanA annathI piSAyA, je dezamAM kIti pAmyA te dezakhAtara "kartavya parAyaNa" banI phaTAkaDA, nAca. mojazokha, jugAra vigerene tyaje ane mahAtmA gAMdhIjI kahe che te vicAre. reTIAnI pUjA te lakSamIpUjana che. eTale dareka gharamAM reTIo dAkhala there joIe, kaMIka sutara paNa kADhavuM joIe ane je sutAra nIkaLe te ApaNe ApaNA "deza khAtara jame karIe." bALakone navI vastu te joIeja, khAdInAM vaLyo, ramakaDAM, daphatara vigere apAvIe. bALake phaTAkaDA mAge te kahIe ke, phaTAkaDA phoDavAnA divaso to "svarAjya " maLe ne "bhUkhamare" maTayeja Ave. jyAM lagI bhUkhamare nathI game tyAM lagI " phaTAkaDA" mAM paiso na ja kharacIe. dIvALInA divasamAM ATaluM te naja karIe. (1) ezaArAma na karIe (2) jugAra na khelIe (3) phaTAkaDA na pheDIe. A badhAthI bacatA paisA "svarAjya phaMDa" sArU ApIe. zuM tame vajA sama kaThIna che ? vicArahIna che ? dezadrohI che ? je ema na hoya te avazya mArI vAta dhyAnamAM AvavI ja joIe. " e mahAna AmabaLI karmavIra zrI mahAvIrasvAmI" nA putromAM AvuM kalaMka kema hoI zake? bhAIe ! AmabaLa khIla. AtmazraddhA rAkhe. * kartavya eja jIvana e siddhAMta dayAnamAM laI ApaNuM ucca Adarzone vyavahArU banA! bhAIo ! A vAta gamaze ke ?
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zrI jaina dharma prakAza, phuTa noMdha ane carcA. zrI kAMkareLImAM thayela jinacaitya saMbaMdhI atyAcAra. . zrI udepura rAjyanA tAbAmAM zrInAthajI pAse kAMkaroLI nAme gAma A veluM che. te gAma gosvAmIjI mahArAjane bakSIza ApeluM hovAthI ane hAlanA tyAMnA gosvAmI sagIra hovAthI vahujI mahArAjanA hAthamAM te gAmano vahIvaTa che. temaNe amadAvAdanA zrI madhusudanalAlajI mahArAjanI sahAya laIne ApaNu jinamaMdirane ghumaTaekadama teDAvI naMkhAvyo che, ane haju A varSanAja vaizAkha zudi 7 me thayelI pratiSThAvALA sAta jinabiMba taLAvamAM pheMkI dIdhAM che, upADI gayA che, temaja derAsaranI bIjI paNa tamAma vastuone vinAza karyo che. A bAbata paryuSaNanA pavitra divasamAM ja karavAmAM Avela che. A hakIkatane khabara zrI udepuranA saMgha taraphathI muMbaI, amadAvAda vigere sthaLoe phelAtAM A apakRtyathI jenasamudAyanAM dIla bahuja dukhANAM che. te bAbata taraphathI udepuranA nAmadAra rANA sAheba tarapha tAro cacelA che ane InsApha mAgavAmAM Avyo che. ApaNuM jainavarganA keTalAka mANasane duHkha paNa bahu ApavAmAM AvyuM che ane herAna karavAmAM AvyA che. A bAmata cokkasa khabara meLavavA ane megya prayatna karavA zrIna esesIezana opha iMDiyA taraphathI bhAIzrI lalubhAI karamacaMda dalAla tathA maganalAla ema. zAhane tyAM mokalavAmAM AvatAM temaNe tamAma tajavIja karI che, ane samAdhAna mATe temaja nyAya meLavavA mATe banatA prayatna karyo che. haju hakIkata samAdhAnI upara AvI nathI, paraMtu nAmadAra rANAsAhebe te bAbata tajavIja zarU karI che ane ApaNane vyAjabI nyAya ApavAnI kabulAta ApI che. paryuSaNa jevA divasomAM paNa zAsana pratyenI tIvra lAgaNIthI tyAM gayelA baMne baMdhuoe pitAne rIporTa zrIsaMgha samakSa pragaTa karyo che ane te jainapatramAM savistara chapAyela che. lAgaNIvALA baMdhuoe te vAMcavA yogya che. A saMbaMdhamAM ghumaTa banAvavAmAM paravAnagI maLavAnI cokkasa AzA upara jo ke kArya karavAmAM AvyuM che, paraMtu je gAmamAM aneka dharmanAM maMdira upara ghumaTa, zikhara ne kaLaza ho chatAM jainone khAsa anyAya ApavAnuM kAraNa samajAtuM nathI; tema chatAM temane geravyAjabI lAge te Ama johukamI na karatAM tenA nivAraNa mATe aneka upAye thaI zakatA hatA, chatAM AvI pravRtti strIpaNAne laine athavA ajJAna dharmAdha mANasenI preraNAthI karavAmAM AvI hoya te tene mATe ame dilagIra chIe. haju A bAbata samAdhAnIthI samajutI karavI vadhAre gya che, ema sUcavI A neMdha hAla samApta karIe chIe.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ puTa neMdha ane carcA. 229 zrI vaDhavANa zaheramAM AcArya zrI vijayadharmasUrijInA ziya paMnya sajI bhaktivijayajI caturmAsa rahelA che. temanA upadezathI tyAM ghaNI jAtanA lAbha thayA che. judA judA prakAranA tapi thayA che paryuSaNane aMge paNa ghaNI tapasthA thaI che. tenuM lIsTa eka gRhastha lakhI mokalyuM che. 5 mA khamaNa 15 seLa upavAsa 1 sattara upavAsa. 34 paMdarathI 11 sudhI 6 daza upavAsa 17 nava upavAsa. 76 aThThAI (ATha upavAsa) 66 sAta, cha ne prAMca upavAsa, a vI ugra tapasyAo kSamAsAhita karanAranI ApaNe te anumodanA karIe. tapasyAnI azaktivALAoe te prakArane aMtarAya bAMdheluM hoya chete aMtarAya teDavAnuM sAdhana tapasyA karanAranI bhakti, bahanAna, vaiyAvacce ane pAraNu vigere karAvIne gya paherAmaNI ApavI ItyAdi che. munirAjanA vihArathI ane caturmAsathI aneka prakAranA lAbha thAya che e cekakasa che. nAgapura sITImAM eja sUrinA ziSya munirAjazrI nyAyavijayajI jeo nyAyaratnanI upAdhivALA che temaNe cAturmAsamAM ghaNe upagAra karyo che. khAdI vAparavAnA satata upadezathI tyAM teno pracAra jainavargamAM bahuja vadhI gayela che. paryuSaNa parvamAM parabhAvanA paNa khAdInA khesa, TopI, pahera, coLI ane chetI A vigerenI thaI che. A banAva sarvamAM paheleja gaNa vA yogya che. tapasyAo paNa bahu ThIka thaI che. jyAM kaI paNa vakhata mAsakhamaNa nahIM thayeluM tyAM A vakhata eka mAsakhamaNa, aThThAio tathA paMcaraMgI tapa thayela che. svAmIvarAchaLa ane varaghoDAmAM paNa zAsannati bahu thaI che. eka svAmIvachaLamAM te dareka keme judI judI paMgate sAthe jamavA besIne baMdhubhAva batAvyuM che. varaghoDAmAM paNa digaMbarI baMdhuo, brAhmaNe, darajIe, vaNakare ane kalAle sudhAMe lAbha lIdhe che. tyAMnA vRddho paNa A badhI paristhiti joIne bahu rAjI thayA che ane potAnI ja kagImAM A badhe banAva prathamaja dITho che ema kahI vakhANa kare che. De. celakare paNa pitAnA vya - khyAnamAM ahIMnA khAdInA pracAra mATe mahArAjazrInI khAsa praza' sA karI che. A badhe munimahArAjanI nisvArtha dhArmika pravRttine pratApa che. utama muni mahArAjAnA vihAranI sarvatra khAsa AvazyakatA che. zrI surata gepIpurAmAM paM. mohanavijayajI mahArAja caturmAsa rahelA che. temanA upadezathI dharmakAryo bahu sArI rIte thayAM che. tapasyAo ThIka thaI che. aphAI mahetsava, navakArazI vigere paNa thayAM che. derAseramAM ghInI upaja 1000
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ "ra3 - zrI sa ra ka . maNanI thaI che. jJAnapUjAmAM rUA.800) AvyA che. bahAragAmathI AvelI TIpamAM rUA.4000) thayA che. A badhe uttama muninA vihArane prabhAva samaje. saMghavI jayaMtilAla chabIladAsa agamacetI Ape che ke "nUtana varSAbhinaMdana"nA lakhAtAM pattAM have baMdha thavA Avazyaka che, kramazaH ghaTADI devA rogya che. hAlamAM sarakAre " TIkITo" nA bhAva vadhAryA che, mATe tevAM ke nakAmAM "chApela pattAM mekalavAM nahi joIe." chApela pattAM zI asara kare che? kAMI karatA nathI. mATe te na lakhatAM tethI thatA bacAvanA paisA uttama mArge vAparavA. "eka AnAnI dIvALA" hiMdamAM AvI rIte paise pise paNa moTI rakamane bacAva thAya ane te paisAne janakalyANArthe upaga thAya te kevuM sAruM ! zrI vijayadharmasUri zivapurImAM kALadharma pAmatAM bhAvanagara khAte jene zubhecchaka maMDaLanI mITIMga maLI hatI ane temAM paNa dilagIrIne TharAva thaye hata, temaja temanA ziSyavargane aMta:karaNathI dIkSA ApavAne DarAva thaye hate. mahArAjazrInA guNAnuvAda karavAmAM AvyA hatA. zrI muMbaI mahAvIra jaina vidyAlayamAM badhA vidyArthIoe maLIne A saMbaMdhamAM TharAva karyo che ke-"zrI mahAvIra vidyAlayanI Aje maLelI sabhA jaina kema ane sAhityanI mahAna sevA karanAra zrI vijayadharmasUrijInA acAnaka ane dilagIrI bharyA kALadharma mATe pitAne atyaMta zeka pradazita kare che, ane temanA AtmAne zAMti irache che." zrI dIvALIbAI zrAvikA ugazALAno dvivArSika riTe. pATaNa-saM. 1975-76. A riporTa maLatAM te vAMcyuM che. kAryane prAraMbha bahuja upayogI che. AgaLa upara vadhAravAnI AvazyakatA che. kAryane prAraMbha karanAra bhAIzrI sarUpacaMdabhAI ane nagInadAsabhAI karamacaMde dravyasthiti te ThIka karI ApI che. abhyAsanI saMkhyA paNa sArI che. bAkI aMtaraMga sthiti te jAte joyA sivAya riporTathI samajAtI nathI. baMne baMdhuoe dravyane sArthaka karavAnuM A kArya sArUM AraMLyuM che. ame e khAtAne vizeSa udaya IrachIe chIe.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustakonI pahAMca. (mahIlA bhUSaNa, ) A nAmanuM navu' pragaTa thayeluM mAsika pu. 2 ju' a'ka 2 je julAI 1922 nu' maLyuM che. te surata jaina vanitA vizrAma taraphathI pragaTa thAya che. vArSika mUlya rUA. 2) paTeja sa.the rAkhela che. prathama trimAsika zASikA subodha nIkaLatuM tenuM ja A rUpAMtara che. mAsikanA lekhA jotAM te khAsa strIvagane vAMcavA lAyaka che. lekho bahuja upAgI che. A aMkanA lekhe paikI saralA ke zArahAvALA lekha bahu asarakAraka che. AvA lekhe dareka aMkamAM AvavAnI jarUra che. munirAjazrI kapUravijayajIvALA lekha paNa jainavargane upacAgI che, dayAnuM kharU svarUpa samajavAnI strIvarga ane purUSavaga banene ghaNI jarUra che. mAsikanuM lavAjama kAMIka vadhAre che paNa teno AdhAra grAhako upara che. gauhakonI saMkhyA vadhaze to jarUra lavAjama ghaTavA saMbhava che. ame tenI phateha IcchIe chIe. sapAdikA hena rUkimaNInA A prayAsa stutya che. - zrI siddhakSetra jaina bALAzramanA ripATaS. ( sa. 1975 zrAvaNathI sa. 1977 arADa sudhInA ) A ripATa maLatAM te sAdyata vAMcI joyA che. riporTanA pAnA 124 che, paNa tenA mATe bhAga sahAyakAnA nAmeAe ane hIzAe rAjya che. AvA sArvajanika khAtAnA riporTamAM tenI paNa khAsa jarUra che. riporTa prArabhanA 11. pAnAmAM che. te dhyAnapUrvaka vAMcavA lAyaka che. khAtuM ghaNuM ja uttama che ane jarUrIyatavALuM che. dravyavAnAe khAsa sahAya ApavA jevuM che. thAmika zikSaNa ne kriyA ThIka karAvAya che. pAlItANA yAtrA karavA AvanAra abuoe mulAkAta levA lAyaka che. tenA saMcAlake-kamITI sekreTarIo vigere jaina samudAyamAM nAmAMkita gaNAtA gRhasthA che. taduparAMta bhAvanagaranivAsI mI. kuvarajI mukIcada ghaNA prazaMsApAtra bhega Ape che. pAlItANA najIka helAthI vAraMvAra tyAM jaIne saMbhALa rAkhe che. temane kharekhara dhanyavAda ghaTe che. vASika bArathI tera hajAranA kharca vALuM A khAtuM che. tene vadhAravAnI bahuja jarUra che, ane sthAyI phaMDamAM sAMbhaLyo hato tevA vadhAro thaI jAya te pachI bIjI AvakethI A khAtuM sArU' vadhavA saMbhava che. ame A khAtAnI saMpUrNa phrahe icchIe chIe. navA lAipha membara, 1 zA. lagabhunadAsa akeradAsa bhAvanagara. 2 rAA, phatecaMda amIca'dabhAvanagara 4 vAsA, lalubhAI pItAMbara, zIlara. hAla muMbaI 4 zA. maNilAla nAgaradAsa. lIMbaDI, hAla kalakattA, pahelA varganA memara, 5 za umAbhAi jeThAlAla. amaDhAvAda.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAipha membarone eka sAthe lAbha. nIce jaNAvelI be buke vagara kiMmate bheTa ApavAmAM Avaze. 1 zrI zAMtinAtha caritra bhASAMtara. 2 -- 2 vinodakArI kathAono saMgraha. 0-12-9 nIcenI buke ne grathA dareka lakhelI ki*matamAMthI ekeka rUpIo - eche laIne ApavAmAM Avaze. 3 zrI upamiti bhavaprapaMcA kathA bhASAMtara. bhAga 1 le. 3-0-0 4 zrI dhanyakumAra caritra bhASAMtara. 2-8-0 5 zrI pariziSTa parva ( pUrvAcAryonA caritra ) bhASAMtara. 1-8-0 6 zrI upadeza kapallI bhASAMtara. 1-8-0 7 zrI upadeza prAsAda graMtha. mULa. vibhAga 3 je. sthabha 13 thI 18, 2-8-0 8 zrI vRhata kSetra samAsa. TI TIkA yukta. 3-4-cha pAchalA saMsakRta e cA levAnI IcchA na hoya temaNe nA lakhI mekalavI. kiMmata uparAMta pAsTeja, velyui 2jIjhara kharca gaNu. relave sTezanavALAne relave pAsalathI mokalI rasIda velyuTa karavAmAM Avaze. temane kharca ocho lAgaze. lAbha levAnI IcchAvALA baMdhuoe patra lakhavAnI taraphI levI. e vASika membarAne lAbha. upara jaNAvelI prathamanI be buke bheTa ApavAmAM Avaze ane tyArapachInI cAra muke ne be graMthA pANI kiMmate ApavAmAM Avaze. paTeja vigere kharca jI. lAbha levAmAM pramAda karaze te lAbha khAi besaze. - -: *jhAda 2 : pratikamaNanA heta. AvRtti bIjI. hiMmata ATha AnA A buka zrAvaka varga mATe atyaMta upayogI che. temAM pratikamaNanA prAraMbhathI chevaTa sudhInA dareka sUtre zA hetuthI kahevAmAM Ave che te tathA te sa''thI samajaNa sAthe bIjI aneka bAbate samAyelI che. pratikramaNa zabdanA ATha paryAya upara ATha kathAe ApelI che. A eka graMthanuM bhASAMtara che, paraMtu temAM samayocita vivaraNa sArI rIte A pela che. sAdhu sAdhvIne paNa upagI thaI paDe tema che. A buka vAMcyA pachI pratikramaNa karavAmAM eAra AnaMda Ave tema che, ane te vAMcyA vinAnuM pratikramaNa sukhu lAge tema che. nakale mAtra 500 chapAvI che. kAgaLa ne chapAvavAnI meM ghavArI chatAM ki'mata vadhAravAmAM AvI nathI, dareka 'dhu kharIda karI zake tevIja rAkhavAmAM AvI che maMgAve ne lAbha haze.. - zrI jana kema prasAraka sabhA -bhAvanagara,