________________
૨૧૦
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. हितशिक्षाना रासनुं रहस्य.
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૪૮ થી) : શ્રી ઠાણાંગસૂત્રના ત્રીજા ઠાણામાં કહ્યું છે કે-આ જીવ ત્રણને ઓશ. ગણ ન થઈ શકે–તેના કરેલા ગુણને બદલે વાળી ન શકે. તે ત્રણ કોણ? શેઠ, ધર્મગુરૂ ને માતપિતા. માતપિતાએ કરેલા ગુણનો એશીંગણ થવા માટે પુત્ર શત પાક સહસ્ત્રપાકાદિ તૈલથી પિતાને હાથે તેમનું અભંગન કરે, સુગં. ધી વસ્તુથી પીઠી ચોળે, પછી સુગંધી જળવડે હુવરાવે. સુગંધી અને સું વાળા વસ્ત્રથી શરીર લહે, ઉત્તમ વસ્ત્રો પહેરવે-સેળ શણગાર ધારણ કરાવે. અહીં પુરૂષના ૧૬ શણગાર કહે છે -
કુછ મુંછ સમરાય, ભજન કુંડળ કાને. ' વસ્ત્ર તિલક વાણુહી, મુકુટ મુખ શેભે પાને; ખગ મુદ્રિકા હાથ, ચંદન અંગે લગાવે, કમરે પસંબર સાર, છુરિકા ત્યાંહી બનાવે;
વિધા વિનીત શીળે ભલા, સેળ શણગાર સેહે નરા, - કવિ =૩ષભ એપરે ઉચ્ચરે, પુણ્ય પુરૂષ પામે ખરા.
“માથાના મુછના વિગેરે વાળ ઉતરાવી સમરાવે ૧, મજજન કરે ૨, કાનમાં કુંડળ પહેરે ૩, વસ્ત્રો ઉત્તમ ધારણ કરે ૪, કપાળમાં તિલક કરે છે, પગમાં ઉપાનહ પહેરે ૬, માથે મુકુટ પહેરે ૭, પાન વિગેરે તાંબુળ ખાઈને મુખને શેભાવે ૮, હાથમાં મુદ્રિકાઓ પહેરે ૯, ખગ ધારણ કરે ૧૦, શરીરે ચંદનનું વિલેપન કરે ૧૧, કમરે પટેબર-ઉત્તમ વસ્ત્ર બાંધે ૧૨, તેમાં છરી રાખે ૧૩, ઉપરાંત વિદ્યા ૧૪, વિનય ૧૫, અને શીળ ૧૬ ને ધારણ કરે. આ પ્રમાણેના સોળ શણગારથી પુરૂષ શુભ પામે; પરંતુ ઋષભદાસજી કહે છે કે પુણ્યવાન પુરૂષજ ખરેખર એ શણગારે પ્રાપ્ત કરી શકે.”
ઉત્તમ પુત્ર પોતાના પિતાને ગ્ય શણગાર સજાવે–તેની અહનિશ ભક્તિ કરે, તેને પૂછીને કાંઈ પણ વાત કરે, નિરંતર નમસ્કાર કરે, પિતાના જમ્યા પછી જ જમે, જમતી વખત પિતાની સારી શક્તિ હોય તે રૂપાને પાટલો માંડી બેસાડે, આગળ ભેજન માટે કરેલી બધી વસ્તુ ધરે, સેનાને વિશાળ થાળ આગળ માંડે અને તેમાં મનગમતાં પાક અને પકવાન પીરસે કે જે ખાવાથી જીહા અને સુગંધથી નાક સુખી થાય. સિંહકેસરીઆ મોદક જમાડે. (૬૪ પ્રકારના કુસુમના રસ, ૮૪ પ્રકારના રાજદ્રવ્ય અને ૧૬ પ્રકારના * ૧ કુછ-કેશ-માથાના વાળ. ૨ મેજડી-પગરખાં.
