________________
શ્રી વિજયધર્મસૂરિને સ્વર્ગવાસ.
૨૨૫ એ પાઠશાળામાં અભ્યાસ કરીને ઘણા વિદ્વાને બહાર પડ્યા છે અને જૈન શાસનની ઉન્નતિ કરનાર નીવડ્યા છે.
વિહારાદિકમાં એમણે શાસનહિત માટે ઘણું કષ્ટ સહન કર્યું છે. પુશ્યબળથી અને જ્ઞાનબળથી યુરોપીયન પ્રજામાં ઘણું માન મેળવ્યું છે. ઘણું તદેશીય વિદ્વાનો એઓ સાહેબની મુલાકાત લેવા આવી ગયેલા છે. દેશી રાજા મહારાજાઓમાં કાશી નરેશાદિ ઘણુ રાજાઓને પણ પ્રેમ મેળવ્યો છે. ધાર્મિક કાર્યોના સંબંધમાં એઆ સાહેબને અત્યંત લાગણી હતી. છેલ્લા છેલ્લા ભાયખાળાની જમીનને અંગે અને કાંકરેળીમાં થયેલા તોફાનને અંગે પણ એ સાહેબ પ્રયાસ કરવામાં ચૂકયા નહોતા. .
એમને શિષ્ય પરિવાર પણ આગળ વધે છે. ઉપાધ્યાય શ્રી ઇંદ્રવિ. જયજી, પંન્યાસ ભક્તિવિજયજી, પ્રવર્ણાક મંગળવિજયજી, ન્યાયરત્ન ન્યાયવિજયજી અને મુનિરાજશ્રી વિદ્યાવિજયજી તે ખાસ બહાર પડેલા છે. આશા છે કે-એ ગુરૂમહારાજને પગલે ચાલી એકસંપથી વર્તી શાસનહિતમાં તત્પર રહેશે ને સાહિત્યના ક્ષેત્રમાં બનતે ફાળે આપ્યા કરશે. A બનારસ પાઠશાળાને પાછી જાગૃત કરવા પ્રયત્ન મહારાજશ્રીએ એણ સાલજ કરેલ છે. પ્રવર્તાકજી વિગેરેને ત્યાં મોકલ્યા છે. એ પાઠશાળા પાછી જાગૃત થાય અને નવા વિદ્વાન ઉત્પન્ન કરે એ ઈચ્છવા યોગ્ય છે. અમે એ શુભ પ્રયાસની ફત્તેહ ઈચ્છીએ છીએ.
મહારાજશ્રીની શુદ્ધિ છેવટ સુધી બહુ સારી રહી હતી. કાળધર્મ પામ્યા બાદ રાજ્ય તરફના તમજ શ્રી સંઘ તરફના મેટા સન્માન સાથે અગ્નિસંસ્કારાદિ ક્રિયા કરવામાં આવી હતી. તેમના અગ્નિસંસ્કારના સ્થાનકે રાજ્ય તરફથી તરતમાંજ વિશાળ જમીન બક્ષીસ આપવામાં આવેલી હોવાથી ત્યાં મહારાજશ્રીના સ્મરણાર્થે સ્તુપાદિ કરવામાં આવશે.
મહારાજશ્રીનું અવસાન થયાના તારદ્વારા ખબર ફેલાતાં અનેક સ્થાને દિલગીરીના ઠરાવ થયા છે. ઉપરાંત અનેક શુભ કાર્યો તેમના શ્રેયનિમિત્તે કરવામાં આવ્યાં છે. ભાવનગરમાં પણ અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ કરવામાં આવ્યું છે અને મનુષ્ય તથા પશુઓને અનુકંપાદાન આપવામાં આવ્યું છે. અન્યત્ર પણ તેવા શુભ પ્રસંગ બન્યા છે તેની ખબર તેમજ મહારાજશ્રીનું સંક્ષિપ્ત જન્મચરિત્ર જૈનપત્રમાં પ્રગટ થયેલ છે તે વાંચવાની ભલામણ કરી એ મહાત્માના આત્માને શાંતિ મળે એમ ઈછી આ દુક નેધ સમાપ્ત કરવામાં આવે છે.