Book Title: Buddhiprabha 1909 05 SrNo 02
Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/522002/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaina zvetAMbara mUrti pUjaka beDiMganA hitArthe prakaTathatu, buddhiprabhA (THE LIGHT OF REASON.) sarva paravazaM duHkhaM sarvamAtmavazaM sukham / / etaduktaM samAsena lakSaNaM sukhaduHkhayoH // 1 // nAhaM puTulabhAvAnAM kartA kArayitA na ca / / nAnumantApi cetyAtma-jJAnavAn lipyate katham // 2 // varSa 1 lu. akarajo. na viSaya 424 tA. 15 mI me 1909 prakaTa katA. adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa. viSayA numaNikA pu viSaya 1 .bhazakti khIlavavI. ..336 jIvadayA 2 zrI gurUbhedha. 3 AtmazraddhA. 8 Ele.... 5. Reg. No. B. 86. ... ... **** 7 meADIMga prakaSNu. 8 yeAgasAra... pRSTha para ...p . 1-4 44 9. atha zrI sAma sAbhAgya kAjyanA gujarAtI bhASAMtaranA - 49 saMbaMdhamAM keTalAka vicAra...61 vyavasthApaka zrI jaina zvetAMbara mUrtipujaka beDiMga. nAgArIsarAha-amadAvAda. vArSika lavAjama pATeja sAthe rU. 1-4-0, sthAnika 1-0-2 adAvAda * savijaya " presamAM gIradharalAla dvabhaca de chApyuM. P Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhakA ane grAhakeAne sUcanA. 1. jainazailIne anusarI lakhelA tattvoAdha, adhyAtmadhyeAdha, yogaviSaya, ane jaina samAjanI vyavahArika unnati thAya tevA viSayeAne A mAsikamAM sthAna ApavAmAM Avaze. mATe lekhakoe tevAja lekheA A mAsikanA ta trI upara meAkalI ApavA. 2 koI paNu aMgata viSaya athavA jethI kAmamAM kusa pa vadhe teveA kAi paNa lekha A mAsikamAM dAkhala karavAmAM Avaze nahi. 3 je mAsamAM lekha dAkhala karavA hoya te mAsanI 1 lI tArIkha a gAu te lekha maLavA joie. 4. lekhA athavA mAsikanA lakhANu saMbaMdhI sadhaLA patravyavahAra taMtrInA saranAme karavA. taMtrI " buddhiprabhA "--ratana pALa, amadAvAda ema zaranAmuM karavu. ,, 5. mAsikanI vyavasthA sabaMdhI athavA lavAjama saMbaMdhIneA patra vya vahAra vyavasthApakane nAme karavA. vyavasthApaka " buddhiprabhA " nAgArI sarAha, amadAvAda, ema zaranAmu karavu. 6. rDiMgane nukazAna na thAya, te mATe agAuthI grAhakA karI A mAsika prakaTa karyuM che. vaLI je leAkeAne AvA kAmane uttejana ApanArA yAgya sagRhasthA dhArI A mAsika mAkalAvela che, teAe aMka rAkhavAnI nA marajI hoya teA prathamathIja kAthI nA lakhI jaNAvI. pazu keTalAka aMka rAkhyA pachI nA lakhI A beDiMganA hitArthe prakaTa thatA mAsikane nAhaka nukazAnamAM na nAMkhavuM. grAhakatI saMkhyA vadhe temAM vizeSa sudhArA karavAmAM Avaze. lI. adhyAtma jJAnaprasAraka maMDala. zAkajanaka maraNu, A kheDIMganA vidyArthI mahetA mADhanalAla mAdhavalAla je vaDAlInA rahe. vAzI hatA tathA aMgrejI sAtamA dhoraNamAM abhyAsa karatA hatA ane eka sArA lekhaka ane vakatA hatA ane je AgaLa upara eka vidvAna nIkaLI AvavAnA sabhava hatA te phakta pAMca sAta divasanI tAvatI sukhta bImArI bhAgavI tA. 74-09 nA rAja gujarI gayA che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. (The Light of Reason.) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigRhadyotakam // satyAsatyavivekadaM bhavabhaya-bhrAntivyavacchedakam / / mithyAmArganivartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapradam / loke sUryasamaprakAzakamidaM 'buddhimabhA' mAsikam / / varSa 1 luM. tA. 1pa mI me sana 1909 aMka 2 je. Atmazakti khIlavavI. ( vahAlA vIra jInezvara; e rAga.) kharekhara zakti anati cetananI vakhaNAya che, dhyAnathI zakti anati aMza aMza pragaTAya chere. e Teka. AtmajJAnathI dhyAna dharo ghaTa anubhava amRta svAda lo jhaTa, AtmAnuM sukha anaMtu dhyAna vinA na jaNAya chere. kharekhara. 1 bAhya dRSTithI bAhya vase che, Atma dRSTithI mAMhya vaso che, daSTi jevI tevA mAnava thAya chere. kharekhara. 2 ratnatrayIne dharma khare che, anubhavIe manamAMhI vaLe che, ratnatrayI veNa kulAcAra gaNAya che. kharekhara. 3 bAhya kriyAthI kaMIka rAzyA, sAdhya zunya thaI kaMIka mAgyA, AtmajJAna vaNa satya are na gaNAya che. kharekhara. 4 AtmajJAnathI zakti prakAze, Anandamaya jIvana jhaTa bhAse, janapada nija padane tyAM aikaya bhAva vartAya chere. kharekhara, 5 je jANe tene che prIti, AtmajJAnathI jAya anIti, buddhisAgara zAzvata ziva sukhamAM malakAya che. kharekhara. 6 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zrIgurueAdha. (lekhaka, muni zrI buddhisAgarajI: ) vidyAguruno vinaya. sAM sArika vyApAra keLavaNI ApanAra, aneka prakAranI bhASA zIkhavanAra, yuddha keLavaNI ApanAra, aneka zilpa keLavaNI ApanAra vidyAnupa kahevAya che. vidyAgurUne yathAyegya vinaya karavAthI vidyAgurU prasanna thAya che, ane tethI vidyAgurU kALathI abhyAsa evI rIte karAve che ke, tethI vineya ( ziSya ) alpakALamAM te te vastunI siddhi karI zake che. vidyAgurU upara prematathA upakAranI dRSTithI jovu joie. vidyAgurUne vinaya karavAthI aneka ma nuSyo icchita siddhine pAmyA che. vidyAgurUnI sAthe premathI saMbhASaNa karavu, vidyAgurUne du:kha paDe tyAre upakAra karavA cukavu nahi. vidyAgurUnA khAdha lakSadeSTha sAMbhaLavA, vidyAgurUne namaskAra karave, jeTalI vidyAgurU upara prIti hAya che, teTalI vidyAne ziSyaprApta kare che. keTalAka ziSyA ema samaje che ke, vidyAgurU dhana lei bhaNAve che te, amAre zA mATe vinaya karavA joie ? kiMtu te samajaze teA mAluma paDaze ke game teTaluM dhana Ape te paNu vinaya vitA vidyAnI prApti thatI nathI. vinayathI vidyAnI prApti yAya che. te vidyAnu phaLa bese che. vidyAgurUne kanaDIne je bhavyeA vidyAnI prApti icche che te jIvA kAcIkerIne gheLIne rasapIvA kharekhara kare che. vinayadharIne vaza kare che, te pachI vidyAgurU saMtuSTa thAya emAM kai Azcarya nathI. keTalAka ziSyA svArtha sare, tAvat vidyAgurUne upara uparathI vinaya sAcave che. teoe samajavu joie ke tema karavAthI uccakoTImAM praveza yate nathI. AtmA bhaviSyanAM uccakAryo karI zakateA nathI. kArya siddhi thayA bAda paNa vidyAgurUnu* yathAzakti prasaMgeApAta sanmAna karavu. vidyAguru vinaya. paramArtha sAdhaka bhavya jIveA upakAra karIne pratyupakAra ne khalA vALeche. vidyAguru kadApi hita mATe dhamakAve tApaNu temane manathI paNa gALa devI nihyuM. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyAgunA sAmuM uddhatAIthI vadavuM vizeSataH hAnikAraka che. je koI bhUla hoya te mATe vidyAgurunI mAphI mAgavI ane pharIthI bhUla na thAya te mATe kALajI rAkhavI. vidyAguranI niMdA karavAthI aneka prakAranAM duHkha thAya che. vidyAgurunA avarNavAda bolyAthI pApanA bhoktA cho thAya che. prANute paNa vidyAgurunA upara ALa caDhAvavuM nahi. je jIvo vidyAgurunuM mahatva jANI zakatA nathI temanI buddhi alpa samajavI. gAyanA dudha sAmuM jovuM - Ie, paNa teno raMga kevo che te tarapha lakSa rAkhavAthI kaMI phAyado thato nathI. tevI rIte manuSyoe vidyAgurunI vidyA tarapha lakSa rAkhavuM joIe paNa te AvA che, AvI jAtanA che, ityAdi nakAmI bAbato para lakSa rAkhavuM yogya nathI. vidyAgurunI AgaLa nakAme bakabakATa kare nahIM. vidyAgurumAM kSamA paropakAra prema vigere je koI saddaguNa hoya te tarapha dhyAna kheMcavuM. vidyAguru je zubha zikSAone upadeza Ape te pramANe pravRtti karavI. vidyAguru vinayathI je vara Ape che, te avaniyathI ApanAra nathI. vinaya vihIna vidyArthIo mayuraprakRvata zobhe che. bhilane vinayathI mATInA gurUe vidyA ApI. eka bhile vanamAM mATIne teNuguru banAvyA, ane tene vinaya karyo. te vinayathI bhilanA AbhAmAM gupta rahelI zaMkta khIlI nIkaLI. ane te bhila ajuna karatAM paNa vizeSa dhanurvidyAmAM kuzaLa thaze. zreNIka rAjAe vidyAmATe caMDAlane vinaya karyo. zrI zreNika rAjAe eka divasa abhayakumAra pAse eka phala cAranAra caMDAlane pakaDI maMgAvyo. caMDAlanI pAse vADInAM Amra phaLa DALI namAvI leI levAnI, tathA jhADanI DALIo hatI tyAM rAkhavAnI, vidyA hatI, zreNika rAjAe caMDAlacerane mArI nAkhavAno hukama karyo. tyAre abhayakumAre kahyuM ke caMDAlanI pAse vidyA che, te prathama Apa zikhIlyo. zreNika rAjAe hukama karyo ke he caMDAla ! tuM vidyA bAla, caMDAla bolavA lAgyo paNa zreNikane vidyA siddha thaI nahi. tyAre buddhinidhi abhayakumAre kahyuM ke he rAjan ! Apa uccAsana upara upaviSTa thaI vidyA zikhavA prayatna kare che, ane vidyAdAtArane nIcA Asana upara besADyo che, temaja hastapaNu joDI vinaya karatA nathI tethI zI rIte vidyA AvaDI zake ? zreNika AvuM kathana sAMbhaLI pote nIce beThA, ane caMDAlane uccAsana para besADyo. behasta joDI vidyA zikhavA lAgyo ke tvarita vidyA prApti thaI. pazcata zreNike kahyuM ke caMDAlane mArI nAMkho, tyAre abhayakumAre kahyuM ke, he rAjanI eka akSa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 raMtuM jJAna karAve te paNa vidyAguru kahevAya te! A caMDAle te tamane sArI vidyA zikhavI, tethI te tamAre! te bAbatamAM vidyAgurU siddha chU, mATe tene mArI nAkhatAM tamane pApa lAge. abhayakumAranuM AvuM tivacana sAMbhaLI zreNika rAjAe ca`DAla vidyAgurUne satkAra karyAM, ane tene choDI dIdheA. AjathI 2435 varSa pahelAM zreNika rAjA pUrva dezamAM rAjyagRhI nagarImAM rAjya karatA hatA. vidyAgurUne AvI rIte je bhavyeA vinaya kare che, te saMsAramAM uttama sthiti pAmI zake che. peAtAnA sadvinayathI anyAnA upara te sArI chApa pADe che. jhumavu maTyuM je vaidya vaiInI rItane je jIvA anusare che, te upakAranA svarUpane jANI zakatA nathI. pUrvanA samayamAM vidyAgurU tarapha ziSyA bahu mAnanI lAgaNIthI jotA hatA tyAre te vyavahAramAM ucca sthiti bhAgavatA hatA, je dezamAM je jJAtimAM je kuLamAM vidyAgurU prati bahu mAna hoya che, te deza, jJAti, kuLa, sapara sattA bhAgave che. vidyAgurUne AzirvAda vinaya vinA maLatA nathI. keTalAka avinayI vidyArthiyA teA vidyAbhyAsaprasaMgamAMja zikSakanI mazkarIyeA kare che aneka prakAranAM zikSakanA cALA pADe che; zikSaka jANe eka gadhAvatarA hoya ema jANe che, paNa te yogya nathI. keTalAka tA zikSakanuM pAchaLa bhRgu khele che. AvI kharAba ceSTAthI te zikSaka pAsethI yathAyeAgyavidyA grahaNa karI zakatA nathI, ane ulaTA durguNAnu pAtra khane che. zikSakA vidyArthiyetu bhUMDuM ciMtave athavA te temanI unnati thAya tevI rIte prema pUrvaka hRdayathI vidyA na Ape teA tee deza pAtra banI zake, e zikSakoe paNa dhyAnamAM rAkhavu joie. mhArA hRdayamAM rahelI sarva vidyA ziSyane ApI dauM. evI zikSakA yA paDitA ( mAstareA ) nA manamAM sadA bhAvanA rahevI bleie. ziSyanI deza kuLa dhana vyApAra baLa sattAthI unnati sArI rIte kare te zubha zikSaka kahevAya. eka prasaMga vidyA gurUnA vinaya saMbaMdhIneA che, teApaNu prasaMge ATalu kahI vidyAgurUnA vinayamAM ziSyAe citta devuM, temAM tenI unnati che, ema vizeSata kahu chu. keTalAka tA vidyAgurUpAsethI vidyA lei pAchA vidyAgurUnI sAmA thai avinayane vadhAre che te yAgya nathI. kahyuM che ke. vidyayA vinayAvAptiH sA caivAvinayAvahA, kiM kurvaH kiM pratimaH garadAyAM svamAtari. vidyAthI vinayanI prApti sArI rIte thAya che, teja vidyA avinayane Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNa kare te potAnI mAtAja viSe jyAre putrane jhera de tenI peTha thayuM tyAM zuM kahevuM? zuM javAba devo ? aphasosa! kahyuM che ke - jyAMthI vidyA pAmiye, tenA sAme thAya, pratyanika te pApiye, marIne durgati jAya. vidyAgurU sAmAM thatAM, rahe na jagamAM lAja, vidyAgurU vinaye ahe; pAme sukha sAmrAjya. 2 vidyAgu upara uparathI vinaya karo, ane antaramAM kapaTa rAkhavuM, AvA vinayathI vidyAnuM sAphalya thatuM nathI. vidyAgurUmAM je je zubha guNa hoya tenI jyAM tyAM stuti karavI. vidyAgurUmAM je apUrva zakti hoya, te vinayathI grahaNa karavI. vidyAgurU krodha kare, vA mAre, tevuM asabhya vartana tyajavuM jeie. vidyAgurU je je viSaya sArI rIte manana karavAno kahe, te dhyAna daI manana karavo, aneka prakAranI zilpa, vyApAra, bhASAdika vidyA zikhavA mATe ghaNuM vidyAgurUo karavA paDe che. vidyAgurUonI sAthe yogya vinayathI vartavuM. vidyAgurU keI vakhata pitAnI bhUlathI ziSyane dhamakAve, topaNa te prasaMge ziSya zikSakane potAnI bhUlanuM bhAna thAya, ane vinayano nAza na thAya, tema mana, vANI, kAyAnuM vartana rAkhavuM. vidyAgurUvinaya saMbaMdhI nIcenI kavitAnuM punaH punaH smaraNa karavuM. chapayachaMda, vidyArUno vinaya kare te vidyA pAme, vidyAgurUne vinaya karyAthI kIrti jAme; vidyAgurUne namana karIne vidyA levI, vidyAgurUnA sAmuM belI gALa nA devI. vidyAgurUne vinaya kare te uMcavighA jhaTa vare, vazI karaNa che vinaya jagamAM uca sattA dhana kare. 1 vidyAgurU bahumAna karyAthI jagamAM mATe, vidyAgurUnI bhakti karaMtAM thAya na kheTe, vidyAgurUpara rIsa kare te lahe na khyAti; vidyAgurU apamAna karyAthI ucca na jAti, premabhakti vinaya ge gurU kRpAthI sukha lahe, Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 buddhisAgara priya vine vinayamAM rAcI rahe. putra putrIo vinaya vadhAre bahu majAne, satya vinaya karanAra jagamAM rahe na chAne; vidyAgurU upakAra hRdayathI kadI na bhUle, vinaya vihIne mayura pRvat zAthI le; caMDAlane paNa vinaya kIdhe zreNika narapati sAMbhaLe, buddhisAgara vinaya se maLI manane AmaLe. 3 vidyAgurUnA vinayamAM apUrvazakita rahelI che, te vinaya ziSya jANe che. vinaya kadI niSphaLa jato nathI. vinayathI AbhA ucca thAya che. vidyAgurane yathAyogya vinaya sAcavavAthI vidyAthI ghaNuM meLavI zake che. meTAne vinaya, pitAnAthI je umaramAM jJAnamAM sadAcaraNamAM moTA hoya temane jema ghaTe tema vinaya karavo. pitAnA moTAbhAI hoya temanuM mAna sAcavavuM joI e. potAnI moTI bena hoya tene paNa ghaTato vinaya karo. sagAMsaMbaMdhI vigere je koI meTAM hoya temane vinaya sAcavavAthI kIrti vRddhi pAme che. moTAne vinaya karavAthI saMsAramAM koI jAtanI ciMtA utpanna thatI nathI. moTAMne vinaya karavAthI ulaTI moTAI vadhe che, je bhavya meTAMne vinaya sAcave che, tenI saMsAramAM pratiSThA thAya che. vinaya sukhanuM muLa e sUtra vAraMvAra smaraNamAM rAkhavuM. moTAonI pAse je je sArA saddaguNo hoya che, tenI vinayane prAptI thAya che, moTAone vinaya karavAthI kaMI laghutva prApta thatuM nathI maTAone vinaya karavAthI teo game tevI hRdayanI vAta Ape che. meTAenuM game te vakhatamAM medanmata thaI apamAna karavuM nahi. dhuLane paNa pagathI haNavAmAM Ave che to mastaka upara uDIne caDhe che, te meTAonuM apamAna zuM na karI zake? meTAone tiraskAra karavo te pitAnA tiraskAra barobara che. moTAInI mazkarI karavI te kharekhara pitAnIja mazkarI che. kAkA, dAdA, dAdImA, kAkI, phaI, mAzI, vigereno paNa putra putrIoe yathAyogya vinaya sAcavo. manathI meTAonuM bhaluM ciMtavavuM. vANIthI priyakara vinayavacana bolavuM, kAyAthI moTAone namaskAra karavo, dhanathI duHkha vakhatamA vAgarIbAI vakhatamAM meTAMone hAya karavI, moTAonuM vacana pALavA prayatna karo. moTA kadApi zikSA Ape te sahanazIlatA dhAraNa Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavI, beTAonI vAta uDAvI devI nahi. moTAonI AjJA pALavAthI aneka prakAranI siddhi thAya che, moTAone aneka prakAranI ciMtA hoya to te TALavA prayatna kare te paNa eka jAtano vinaya che. moTAone joItI ane neka prakAranI sagavaDatA karI ApavI te paNa eka jAtane vinaya che. moTAene upara uparathI je vinaya kare che ane manamAM temanuM priya karavAne vicAra AcAra nathI te kharA vinayavaMta nathI. moTAonuM koI paNa rIte bhaluM teja kharekhara vinaya che. zabada mAtrathI vinaya kaMI phala Apato nathI, paNa vinayane je bahoLo artha thAya che, te pramANe vartavAthI AbhAnuM hita thAya che, moTAone karAto vyavahArika vinaya ucca sthiti pamADe che. moTAo vinayanA badalAmAM je kaMI Ape che, tenuM varNana thaI zakatuM nathI. jagatamAM meTAone vinaya karavAthI manuSyoe ghaNuM prApta karyuM che. ahaMkAramAM lIna thaelA moTAne laghu dhAre che, te ja laghuSTithI pite laghu bane che. manuSya ane uca bhAvathI dekhe che, tyAre hRdayamAM uccabhAvanA thavAthI pite ja ucca bane che. potAnA hRdayamAM ucca ke nIcabhAvanA game te utpana kare, paNa jevI bhAvanA tevuM phaLa tamAro AtmA prApta kare che. moTAenI sAthe ucita vinayathI vartanAra chava duHkhamaya jIvana paNa sukhamaya karI de che. meTAomAM aneka prakAranA de sAMbhaLyA hoya, vA jANyA hoya, te paNa dezanI bAju smaraNamAM nahi rAkhatAM temanAmAM rahelA saguNo tarapha dRSTi karavI. AmAM game tenA saMsargamAM Ave paNa jo AbhAmAM viveka daSTi utpanna thaI hoya che te doSo jItIne sadguNo grahaNa karI zake che. moTAonA sahavAsamAM Ave che, tyAre vinayathI temanAmAM je kaMI sAruM de. khe che, tene grahaNa kare che, paNa kALI bAju tarapha dRSTi nAkhato nathI. moTAonI kadI niMdA karavI nahi. koInI paNa niMdA karavI te eka jAtanI hiMsA che. moTAonuM buruM karavuM, karAvavuM, anamedavuM, te paNa, eka jAtanI hiMsA che. meTAonI sAthe jema bane tema ucita vinayathI vartavuM temAM ni. kAma buddhinI khAsa jarUra che. saMsAramAM moTAone vinaya sAcave e unnatinuM Avazyaka kRtya che. OM zAMti. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 AtmazraddhA ( SELF RELIANGE. ) ( lekhaka, satsaMgI. bI. e. ) AtmAnI zakti anaMta che; AvAtane! A jagatamAM dhaNAka gheADA purUSoneja yathArtha khyAla che. AnuM kAraNa ajJAna che. evA ghaNA pu ApaNune maLI Ave che ke jemanAmAM rahelI zaktinuM temane bilakula bhAna hetu' nathI paNa kAMika zubha nimittakAraNu maLatAM temane jaNAya che ke temAM paNu khIjA manuSyAnA jeTalIja zakti rahelI che. zraghdhA laoN maththA AtmA teja paramAtmA; e siddhAMtanuM vAkaya ApaNune bedha Ape che ke ApaNAmAM paramAtmapada meLavavAnuM sAmarthya rahelu che. je uccamAM ucca pada che tene ApaNe meLavI zakavAnuM baLa dharAvatA hAie teA pachI jagatanA sAmAnya lAbha meLavavA e kAma bahuja sahelu che. pazu upara jaNAvyA pramANe ApaNane ApaNI zaktinuM bhAna nathI. ApaNane ApaNA AtmabaLamAM vizvAsa nathI; tethI ApaNe ApaNI kharI padavI bhulI jai pAmara manuSyanA jevu jIvana gALIe chIe. jyAre peAtAnI zaktinuM mAsane jarA paNa bhAna Ave che, teja vakhate tenAmAM naveA utsAha sphure che, ane bIjAne AzcaryakAraka jaNAya tevAM kAryo te ghaNA gheADA samayamAM karI zake che, A upara jaNAveleA siddhAMta sAmAnya manuSyeA paNa kharAkhara samaje te mATe keTalAka vyavahAramAMthI lIdhelA dAkhalA upayAgI thaze ema dhArI te. atra ApatrAnuM ucita dhAryuM che. kaliyuganA bhImasena tarIke prasiddhi meLavanAra, siMdusAthe vagara hathIyAre kustI karanAra, ane peAtAnA zarIra baLathI jagatane herata pamADanAra sI. senDA jyAre dazavarSanI vayanA hatA, tyAre tenuM zarIrabaLa sAmAnya manuSya jevuM hatu, te zarIre pAtaLeA hateA. te tenA pitA sAthe ekavAra rAmanA myujhIya mamAM gayuM, tyAM tene prAcIna romananI mUrtie joi temanA zarIranA badhA ane bhavyadekhAva nihALI te Azcarya pAmyA, ane peAtAnA pitAne puchyu : he pitAjI ! AvA mANasa kayA dezamAM vase che ? tenA pitAe pratyuttara ApyA huM bhAi! AvA purUSa! asala reAmamAM vasatA hatA, temanAM A pUtaLAM che, hAla teA tevA manuSye A jagatamAM koI nathI." A uttara sAM Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaLI te nAno bALaka-bhaviSyane pahelavAna senDo vicAramAM paDyo." zuM hAla ApaNAthI tevuM zarIrabaLa na meLavI zakAya! asalanA romana le che paNa ApaNA jevAja manuSyo hatA, je teo AvuM zarIra baLa prApta karI zakyA to zuM ApaNe tevuM na prApta karIe !" te divasathI tenAmAM zArIrikabaLa prApta karavAnI utkaMThA thaI, teNe zarIranA baMdhAraNano ane zarIranA judA judA avayano tene lagatAM pustako vAMcI abhyAsa karyo ane potAnA zarIrane keLavavA mAMDayuM. "zarIrane baliSTha banAvavuM" eja tenI uccabhAvanA (idea!) hatI. te uccabhAvanAne lakSamAM rAkhI teNe nizadina kArya karyA karyuM, ane tenuM kevuM suMdara pariNAma AvyuM te bAbata jagavikhyAta hevAthI ane nivedana karavAnI jarUra jaNAtI nathI. joke viSayAntara thAya che, e vAta lekhakanI jANamAM che, chatAM A sthaLe jaNAvavuM jarUranuM che ke mUrtipUjAmAM paNa upara jaNAvelaja Azaya rahelo che. jema mI. seDe te prAcIna romana lekenI mUrtio nihALI temanA jevuM zarIrabaLa vadhAravAne derAyo, tema prabhu nI zAMta, yogasthamUrta jaI A page prabhunA jevA guNo khIlavavAno prayatna karavAnuM che. te prabhunI mUrti ApaNane prabodhe che ke, ApaNe paNa prabhunA jevA guvALA thaI zakIe. paNa te mATe uccabhAvanA ane dRDhaprayAsanI jarUra che. je dareka kArya karatI vakhate uccabhAvanA ApaNuM hadaya AgaLa ApaNe rAkhatA hoIe, ane tene vyavahAramAM lAvavA satata prayAsa thato hoya, te vahelI athavA meDI te bhAvana siddha thayA vinA rahe nahi. eka AcArya eka sthaLe lakhe che ke bramarInuM dhyAna karavAthI iyaLa bhramarI thAya che, to pachI ApaNe je bAbatanuM dhyAna karIe tevA ApaNe thaIe temAM zuM Azcarya! eka siMhanuM baccuM janmathI ja bakarAnA ToLAmAM vasavA lAgyuM hatuM, ane tethI pitAne te bakarA tarIke lekhatuM hatuM. potAno asala svabhAva bhUlI jaI te bakarAnI mAphaka AcaratuM hatuM. tevAmAM eka siMha Avyo, tene joIne badhAM bakarAMoe nAsavA mAMDyuM, tenI sAthe A siMhanA ba cAMe paNa palAyana karavAnuM zarU karyuM paNa tevAmAM te saMhe garjanA karI, eTale A siMhanA baccAMne lAgyuM ke AnI garjanA te mArA jevI che te tenAthI mAre zA sArU DaravuM joIe ? A vicArathI te bacyuM tyAMja ubhuM rahyuM ane vizeSa bArIka avalokana karatAM tene jaNAvyuM ke A siMha de. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAvamAM paNa mArA je che, te pachI mAre A bakarAnI mAphaka zA sArU nDIne doDI javuM joie ! bakarAnA ToLAmAM pharanAra ane pitAne bakarA samAna lekhanAra siMhanA bacAM jevI ApaNI sthita thayelI che. ApaNe ApaNo ucca adhikAra taddana bhulIgayA chIe, ane eka gAMDA athavA ajJAnI mAphaka ba hai vastuo sAthe ApaNuM akaya kabula karIe chIe. keTalAka jagatanI vastuone A mAnI kape che, te tethI AgaLa vadhelA zarIra ane indriyone AtmAnI mAne che. vaLI tethI jarA AgaLa vadhelA vikAro ane vAsanAomAM huM paNuM sthApana kare che, ane tethI vizeSa unnati pAmelA "mana te huM " ema mAne che. mananI pelI pAra rahelo AtmA te huM chuM evuM anubhavanAra te virala jaNAya che. A rIte pitAnI kharI padavI bhUlI jaI AkhuM jagata De ghaNe aMze unmAda avasthA bhogave che. gAMDAnI hospITalamAM rahenAra manuSyaja gAMDA nathI, paNa alpa ke vizeSa pramANamAM jagatanA saghaLA meha madirA pIne unmatta thayelA che. kAraNa ke pitAne prabhAva-sAmarthya temanAM jANavAmAM nathI. teoe nira tara A zlokanuM manana karavuM joIe ke - ahA'naMtavIryo'hamAtmA vizvaprakAzakaH / / trailokyaM cAlayatyeva dhyAna zaktiprabhAvataH / / atha- vizvane prakAza ApanAra A AtmA anaMtazakti vALo che ane Aja AbhA dhyAnazakita prabhAvathI traNa lokane calAvavAnuM baLa dharAve che. Avo AmAM ApaNe darekamAM vasI rahelo che, te pachI tevA AmAne che zakaya zuM che ? evI kaI sthiti che, evI kaI udaya pada nI che ke je A AtmA ne prApta karI zake ? tamane prathamadarzane A bAbata Azcarya jevI lAgaze, paNa nizcaya dRSTathI te satya che ke tamAro AtmA jInezvaranA AtmAnI bebara che. temanA AtmAmAM ne tamArA AratimAtra bheda nathI je bheda che te eTalo ja che ke te jInezvaranA AtmAnI zaktio prakaTa thayelI che, tamArA A mAnI zaktio tirahita chupI) che. mATe tene prakaTa karavI eja have ApaNuM kartavya che. tamane eka parvata keTalo moTo uMce lAge che! taleTIe ubhA rahI je tame evo vicAra kare ke A parvata upara zI rIte caDhAze, AgaLa rasta kevI rIte nIkaLaze, kAraNake ahIMthI sidhe mAgate jaNa nathI, mArAthI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te AvaDe uMce parvata zI rIte caDhI zakAya ! AvA je tame vicAra karo tame eka paNa pagaluM AgaLa jaI zakaze nahi tame je sthitimAM che tene te sthitimAM paDI raheze paNa je tamArA AtmabaLamAM vizvAsa rAkhI dRDhatAthI caDhavAnuM zarU karaze to dhImedhIme tame haiDAM pagathIyAM caDhI zakazo. jema jema tame uce caDhaze, tema tema tamane tamArI AtmazaktimAM vizeSa pratIta thaze, AgaLa vadhaze eTale tenI AgaLa mArga paNa sugama thaI jaze, ane A rIte tame eka parvatanI Toce pahoMcI zakaze. parvatanA zikhare pahecavuM che, e tamAre sAbaduM rAkhavuM joIe. te tamAruM nizAna tamAre cUkavuM joIe nahi. rastAmAM aneka AkarSaka padArtho tamArI dRSTie paDaze, aneka prakAranI mohaka vastuo tamane lalacAvaze; kadAca tame temAM phasAI jAo, te paNa tene tamArI bhUla tarIke lekha paNa kSaNavAra paNa nizAnane tamArI daSTa AgaLathI dUra karaze nahi, kaI paNa bAbatamAM vijaya meLavavAne AtmazraddhAnI sAthe ekAgratAnI jarUra che. jo tame tamArI zaktio hareka bAbata meLavavAmAM eka sarakhI rIte vAparI de te pachI tamArUM sAdhya bindu meLavavAmAM tamane jarUra vilaMba lAgaze. AgaLa je tIrthakaro thaI gayA teo dhyAnI hatA. teoe AtmabaLane dhyAnathI ekatrita karyuM hatuM, ane teoe te saghaLuM baLa AtmAno anubhava karavAmAM vAparyuM hatuM. ane A rIte teo iSTasiddha karI zakayA hatA. teo paNa ApaNe jevAja sAmAnya manuSyo hatA, teomAM paNa ApaNA jevA aneka doSo hatA, e temanAM pUrvajanmacaritro vAMcanAranA anubhavamAM AvyA vagara rahyuM nahi hoya. je teo devIzaktivALA hatA, to ApaNe paNa tevAja chIe. mATe jarApaNa nirUtsAhI thavuM naha ApaNe mAthe kamano game teTalo be paDele hoya, to paNa jarApaNu gabharAvuM nahi. e kamane je ApaNe zira mukanAra ApaNe piteja chIe te te utAravAnuM kAma paNa ApaNeja karI zakIzuM. ApaNuM pUrvakRta karmone lIdhe hAla ApaNe game tevA aniSTa saMjogomAM mukAyelA hoIe, te paNa ApaNuM bhaviSya ApaNuM hAthamAM ja che dareka paLe ApaNuM manathI vAsanAothI ane kAryothI ApaNe navAM karma bAMdhIe chIe. have ApaNuM bhaviSyanI sthiti kevI thaze tene AdhAra ApaNA manapara, vAsanAo para ane kAryo para rahelo che. mATe je te zubha haze te ApaNuM bhaviSya zubha thaze, je te azubha haze te ApaNuM bhaviSya azubha thaze. azubha karmadaLane vikherI nAkhanAra AtmA che, evI zraddhA nizadIna rAkhI zubha kAryamAM ughama Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavo joIe ane jarUra te kArya siddha thaze. eka aMgreja lekhaka lakhe che ke -- tamArI aMdara rahelA AtmAne chevaTe vijeya che, ane tenAmAM jaDa vastu upara sAmrAjya meLavavAnI sattA rahelI che te bAbata kahe zraddhA rAkhe; kAraNake AtmAnA anaMtazakitane bAdha karavA A jagatamAM koI paNa zakavAna nathI." A lekhano sAra e che ke niraMtara bhAvanA ucca rAkhe; je mANasa AkAza sAmuM tIra tAke che, te chevaTe vRkSa sudhI to mArI zake che, e vicArane hadayamAM dhAro; ane tame je sthitimAM mukAyelA che, te sthitimAMthI AgaLanuM pagaluM bharo. AtmAmAM daDha zraddhA rAkhI viktathI bhaya pAmyA vinA AgaLa vadhe. jema AgaLa vadhaze tema tamane tamArI zaktimAM vizeSa zraddhA Avaze; je mArga prathama durgama lAgato hato te sugama thaI jaze ane vizeva utsAhathI AgaLa vadhatAM iSTasiddhi thaI zakaze. Elst. (Charity. (lekhaka bhegIlAla maganalAla zAha, mu. godhAvI,) dAnaM kIrtitaraMgiNIkulagiridardAnaM nIdhiH zreyasAm / / dAnaM saMvananaM samastajagatAM dAnaM nidAnaM zriyAM / / dAnaM durjanapAnamardanamaho dAnaM guNotkarSakRt // kiMcAnye bhUvi dAnameva sakalaM sveSTAyasiddhikSamam // 1 // A dA no mahimA apAra che. dAnapuNathI manuSyanI kAti sarvatra vyApI rahe che. dAtA sarvane priya ane upayogI thaI paDavAthI sarvanA premanuM pAtra bane che, ane sarvathI sanmAna pAme che. tenuM kuLa ucca gaNAya che. dAtA sarvatra vyApelA 28 potAnA yazavaMDe potAnA kuLane paNa prasiddha kare che. te pitAnA kuLane zobhAve che, ane ucca banAve che. potAnA dAnaguNavaDe sarvanAM mana harI lei sarvane pitAne anukuLa banAve che. tenI kIrti vyApI rahevAne lIdhe tene udyogadinAM sAdhanA paNa vizeSa upalabdha thAya che. e sAmAnya kahevata che ke "vAve tevuM laNe." manuSya je pramANe janakalyANa arthe dravya Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 kharace che, te pramANe tene A lAkamAM temaja paraleAkamAM samRddhi prApta thAya che. jana kalyANa arthe kharaceluM dravya sva temaja para bhayanA kalyANanu phaLa A pe che. dAtA jema Ape che tema vizeSa prApta kare che. lakSmI caMcaLa hAvAthI jema tene vyaya thAya tema uttarettara dhRddhiMgata thAya che. dAna duSTa purUAAnA a haMkAranA nAza kare che caMdramAnA prakAza AgaLa tArAgaNA jema nisteja thAya, tema dAtAnA prabhAva AgaLa te nisteja bane che. dAtA svAbhAvika rIte uttama purUSAnA samAgamamAM AvI zake che, tethI tenAmAM sarva suguNAne vibhAva thAya che. sva5mAM A jagatanA viSe dAnaNu manuSyane sakaLa iSTa padArthonI siddhi karI Ape che. dAnaM hi paramo dharmo dAnaM hi paramakriyA, dAnaM hi paramo mArgastasmAdAne manaH kuru. &C // // dAna eja paramadharma che, dAna eja parakriyA che, dAna eja p rama mArga che, mATe dAna karavAnI vRtti rAkhe ! " dAnavarDa zatru mitra thAya che, dAnavarDa uttama purUSanA saMbaMdha thavAthI buddhi nirmaLa thAya che, ane sva95mAM dAnathI sAdhana catuSTayanI prApti thAya che. A duniAmAM jema vyavahAra (udyAga) nA hetu dravya prApta karavAneA che, tema dravyanA hetu dAnane che. ma nuSya jIvanane vAstava hatu anyane sahAyabhUta thavAmAM che. A sRSTimAMnA sarva padArtho prati dRSTi karatAM ane temane parasparanA sa MbaMdha ane dharma vi cAratAM sarve parArthe kriyAmAM rahelA jaNAya che, sUryane caMdra niyamasara uge che, Rtuo niyamasara Avye jAya che, tArAe temanI gati pramANe niyamasara karyAM kare che, vRkSA Rtu anusAra phaLa dhAraNa kare che, ane svalpamAM kudaratanA sarve padArtho peAtAnuM kArya yathAyogya prApta niyamAnusAra karye jAya che. jema ghaTikAyaMtranuM dareka cakra anyAnya sAthe ni yamAnusAra ge|ThavAi, anyane gati ApI peAtAnuM kartavya bajAve che, eTalu ja nahi paNa TikAyaMtraneA hetu siddha kare che, tema kudaratanA sarva padArtho pAtAnuM vAstava kartavya bajAvye jAya che; ane tema thatAM kudaratanIsthiti vyava sthita jaLavAi rahe che. janasamUhamAM paNa Divison of labour '' mahenatanI vaheMcaNI ", nirmAta thayela daSTigAcara thAya che. jo tema na heta to samAjayatra vyavasthita ane eka niyamAnusAra ApaNI dRSTie paData nahi. pratyeka manuSya peAtAnA udanirvA karatAM paNa vizeSa kamAvAne Atura hAya che. je padArtho zArIrika ane mAnasika mahenata vaDe te upArjana kare che, 64 '' Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te tene temaja tenA AkhA kuTumbane paNa cAle tethI vizeSa hoya che, je thI parokSa rIte paNa parArthane hetu sacavAya che. ethI ulaTuM keTalAka padArtho te AtmabaLathI atizrame paNa prApta karI zake tema na hoya tene, te pi tAnA upArjana karelA padArthanI Apale-vaheMcaNIthI maLe che. svalpamAM A duniyAmAM manuSya mAtrane pitAnI kudaratI vA akudaratI sAmAnya vA asAmAnya nya keI paNa prakAranI hAjate purI pADavAmAM anya para AdhAra rAkhavo paDe che, e niHsaMdeha che. koI paNa manuSya svAzramavaDe sarva pada prApta karI zakatuM nathI. ethI e vAstavika che, ke A duniyAmAM mayapnanuM jIvana pitAne temaja anyane upayogI-upakAraka thaI paDavA mATe che. kudaratanA A sAmAnya niyamanuM ulaghana karI je manuSya svArtha lubdha bane che, te manuSya ehika jIvananA hetune sAra na samajI zakavAne lIdhe anyane bojArUpa thaI paDe che. pibanti nadyaH svayameva nAmbhaH / / svayaM na khAdanti phalAni vRkSAH / / khAdanti sasyaM na ca vArivAhAH // uparAya satAM mRtaya: 2 || nadI pote jaLanA samuha chatAM jaLanuM pAna karatI nathI, vRkSo pite phaLa dhAraNa karatAM chatAM temane khAtAM nathI; pANIne pravAha pote anAjane pive che, chatAM anAja khAte nathI; mATe purUSonI vibhUti paropakArArtha che. je manuSya Atma baLathI nyAyapura:sara dravya prApta karyuM hoya che, te ravAbhAvika rIte udAra mana rAkhI zake che; kAraNa ke tene AtmabaLamAM zraddhA hovAthI te dravyanuM dAna ane vyaya karI zake che. dana mehanA nAzanuM ane nirlobha jIvananA kramanuM prathama pada . temAM uttarottara AgaLa vadhatAM manuSya samatA, sarva prANI para samAnabhAva, daya', Adino suguNa zreNIe caDI zake che. pAMcamahAvratomAMnuM chelluM aparigraha vRta paNa dAnanA AraMbhathI zarU thAya che. tIrthaMkara bhagavAna paNa cAritrya dharma aMgIkAra karatAM pahelAM vArSika dAna Ape che. A hetuthI jotAM paMcama kALamAM dharma susAdhya dAna vaDe thaI zake che. manuSya mAtrane saMsAra duHkhanA nimitta rUpa mukhya be bAbate ( viSayavAsanA ane lobha) pekInA lobhanA vinAzanuM ane nirlobha avasthA prApta karavAnuM parama sAdhana dAna vidhi che. zrI sadagurUzrI temanA padyasaMgraha bhAga bIjAmAM dAnaviSe ullekha kare che ke Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 dAnane deIe, dAnane deIe dAna dIdhA thakI puNya vRddhi dAnathI svarganI prApti che sahajamAM, dAnathI haya sarvatra siddhi. thAya vaza sahu verIe dAnathI, svarga pAtALamAM kIrti gAje, dAnathI devatA sevatA caraNa , dAnathI mukitanAM zame chAje. dAna dIdhA thakI sarva de TaLe. dAnathI dharmanuM bIja vAve; sAdhune premathI dAna dIdhA thaka; prANIo mukitamAM zigha jAve; dAnano mahimA avarNanIya che. dAna vaDe lakSmI maLe che; game te manuSya vaza thAya che; akhaMDa kIrti phelAya che; ane svalpamAM sarva ISTa padA. ghenI siddhi paNa tethIja thAya che. kahyuM che ka- yeSAM na vidyA na tapo nadAnaM te mRtyuloke bhuvi bhArabhUtA manupyarupA pazavazcarAnti // "je manuSya dharma dAna karI zakatA nathI, jemaNe vidyA prApta karI nathI, ane jemaNe tapazcaryA vaDe potAne deha vizuddha karyo nathI, te manuSpo A mRtyulokamAM bojArUpa che teo manuSya rUpe chatAM paNa pazu samAna che." dravyano saMgraha karI dAnAdi vaDe janasamUhanA kalyANa nimitte tene vyaya na thayo te te nirarthaka che. saMgrahavAnA hetuthI karela dravyasaMcayaja aniSTa che. dravya nahi paNa dayano ati lobha hAnikAraka che. janayaMtyarjane duHkhaM, tApayaMti vipattiSu / mohayati samRddhau ca, kathamarthAH sukhavahAH // "dhana e saMpAdana karatAM bhAre kaSTa Ape che. naSTa thayA pachI manane pIDA kare che; puSkaLa samRddhi thaI eTale meha utpanna kare che. te pachI dhana sukhAvaha che, evuM loko kahe che te kevI rIte, te samajAtuM nathI." udaranirvAha mATe jeTaluM dravya Avazyaka che te uparAMtanuM vadhArAnuM dhana hAnikAraka che. dravya e duHkha ane mehanuM muLa che, mATe manuSya dhana para Azakti rAkha. vI na joIe. anya sarva vAsanAo te vRddhAvasthAmAM zAnta paDe che, paraMtu tRSNa ghaTavAne badale vRddha pAme che. kahyuM che ke -tRcuit R for as waa A pramANe je ke kathanI zakti aniSTa che chatAM jIvana nirvAhanAM sAdhana prApta karavA mATe dravya bahu agatyanuM che. manuSyanAM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saghaLAM sukhasAdhano anna, vastra, gharabAra, rAcaracIluM ane pustako Adi sarve dravya para AdhAra rAkhe che. dravya vinA manuSyane dAridrayanAM aneka saMkaTa sahana karavo paDe che. AthI dravya prApta karavuM Avazyaka che. paraMtu jema anya sarva viSaya saMbaMdhe che, tema atra paNa maryAdAnI jarUra che. jema dravya vadhe tema lobhavRtti prabaLa thavI na joIe. paropakAra ttinuM jema paNa karavAmAM Ave tema lobha nirmaLa thAya che. mATe dravya prApta karatAM udara nivAha sAthe paropakArane hetu paNa manube lakSmAM rAkhavuM joIe. lakSmI caMcaLa che tene keAI samaye viga thapAne nakkI che. te kayAM sudhI raheze te nirNita nathI, mATe tene ati lobha nukazAnakAraka che. kahyuM che ke - dhanAni jIvItaM caiva parArthe prAjJa utsRjet / sannimite varaM tyAgo vinAze niyate sati // DAhyA purUSoe dhana ane AyuSya parArthe kharcavuM joIe, kAraNa ke jayAre teno vinAza nizcaya pUrvaka che, te tene sArA nimite vyaya thAya te uttama che." vivekI purUSo aMdagI temaja dravyanuM svarUpa che ? teo vicAre che ke nAzavaMta vastuno sadupayoga thAya temAM lAbha che. kAraNa ke vastupAtI thaye tene upaga na karatAM pAchaLathI vRthA vimAsaNa karavAthI kAMI vaLatuM nathI. varSARtumAM kRdhikAra ALasu thaI besI rahe ane pachI miyA zAca kare che tethI kAMI paNa lAbha thatuM nathI. mATe dhana zarIra baLa prApta thayuM che te zarIra, mana vA dhananI sahAyatAthI je janakalyANa na thayuM te pachI nirdhana ane vRddhAvasthAmAM to raMka manuSyanA manorathanI mAphaka AturatA dharavAthI zuM lAbha? mATe sAdhanasaMpanna avasthA mAMja teno lAbha levo joIe. paraMtu sArI sthitimAM manuSyane potAne ja khyAla rahyA kare che, " pote sukhI to badhI dunIA sukhI. " - "e ukti anusAra te potAnI sthitithI anyaviSe anumAna kare che, zrImaMtone du:kha ane saMkaTane anubhava na hovAthI teo du:khI manubenAM duHkha ane saMkaTa kaTapI zakatA nathI. teo vArtha zodhavAmAM ane sukhapaga bhogavavAmAMja AnaMda mAne che. sujJa purUSo ja tucha vicAra karatAM paropakAra buddhi rAkhe che. tene potAnuM kartavya gaNe che. dravyanuM sArthaka dAnava Deja teo kare che. tevA sujJa vivekI purUSone ja dhanya che. bAkI A saMsA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2mAM sarva ke pitAnuM bharaNapoSaNa kare che. pazu paNa potAnuM peTa bhare che paraMtu tethI zuM vizeSa che. AtmArtha jIvaloke'smin ko na jIvati mAnavaH / paraM paropakArArthaM yo jIvati sa jIvati / / A jagatamAM lobha-kalyANanI khAtara koNa ugI nathI paraMtu paropakAraarthe je uogI che, tenA jIvanane ja dhanya che ?" jyAre manuSya svArtha tajI pArtha vRtti dhAraNa kare che, tyAreja vizeSatA ga zakAya. zrImatI dharma che ke teNe anyajanonA lAbhArthe dravya kharacavuM joIe, jema kuTuMbane svAmI kuTuMba ane dravya kamAya che, ane khace che tema samRddhivAna pura paNa samAja-je vistRta arthamAM eka kuTumba che, tenA lAbhArthe dravya kharacavuM joIe. ( apUrNa ) SOUL (SUBSTANCE.) (jena daSTie tenuM svarUpa,) JED no dravyane kevA svarUpanuM mAne che, te batAvavAne A le. khanI pravRtti thayelI che. te viSaya ati kaThaNa che, chatAM tasaMbaMdhI pustaka vAMcatAM je vicAre te daza. vavAno A prayatna che. je A bAbatamAM matamaMdatAthI kAMI viparata jaNAvavAmAM AvyuM hoya, to te saMbadhI sUcavavA darekane bhalAmaNa karavAmAM Ave che, kAraNa ke AvA vize saMbaMdhI lakhavAno A mAre prathama prayAsa che, ane tethI apUrNajJAnane lIdhe temAM doSa rahI javAno saMbhava che. A jagatamAM je je padArtho ApaNA jevAmAM Ave che, teno jaina dharma pramANe paddhavyamAM samAveza thaI jAya che. paDadalathI atirikta koipaNa vastu A jagatamAM nathI. jo te paDadravyanuM yathArtha svarUpa samajavAmAM Ave to jenA draSTie jagatanA sarva padArthanuM jJAna maLI zake. te pabanA nAma nIce pramANe che. 1. va. 2. ajIva. 3. dharmAratakAya, 4. adharma takAya, 5. pukkala ane 6. kALa. A drazyanuM vivecana A lekhamAM huM karavA mAgato nathI, paNa dravya kone kahevuM, arthAta dravyanI vyAkhyA zI, svarUpa zuM te vicAravAnI IcchA che, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 dravyanI judI judI vyAkhyA ApavAmAM AvelI che. joke vastutaH bhinna bhinna AkhA| sAra ekaja prakAranA che, chatAM prathama ApaNe te mane judI judI vicArIzuM. 1. vacce rRkSa jenu lakSaNa sat che, arthAt je astitva dharAve che te dravya. A jagamAM je kAMI hayAtI dharAve che, te sarva dravya kahI zakAya. 2. kuLapAyacuta kUchyuM guNa ane paryAyayukta je kAMi hoya te vya che. pazu A vyAkhyA samajatAM pUrva guNu ane paryAyanuM svarUpa jaNavAnI jarUrI che, kAraNa ke vyAkhyAmAM je zabdo ApaNe vAparIe, tenA yathArthache.dha thayA sivAya vyAkhyA sa pUrNa rIte samajI zakAya nahi. guNa ane paryAyanA bheda vastunA ravAbhAvika dharmane guNa kahevAmAM Ave che, te guNa te vastu. mAM samavAya sabaMdha rahelA hAya che. te guNA sivAya guNInA vacAra karavA asabhAvata che. te vastunu svarUpa" te guNA mAraphate jANavAmAM Ave che. je guru na hAya tA vastunA ( guNInA ) abhAva thAya, kAraNake guNu vinA vastunuM svarUpaja zI rIte jANavAmAM Ave ! mATe vastunI sAthe AtaprAta rUpe rahelA je dharmAM te guNA kahevAya che. te avinAzI che, ane te sarvakALa vastunI sAthe rahe che. dAkhalA tarIke dAhakazakti e agninA guNu che; athA jJAna e AtmAnA guNa che. ca paryAya e vastunA vabhAvaka dharmo che. te kSaNaka che. kSaNe kSaNe khadalAya che, ane vastumAM ph kAra kare che; te vastunI sAthe sarvadA rahetA nathI. dAkhalAtarIke mATIne ghaTa banAvavAmAM Ave to mATInA paryAyA ghaTa rUpe pheravAi gayA ema kahI zakAya. paNa te paryAya nitya nathI, kAraNa ke te ghaTa bhAMgavAmAM Ave te te ghaTanA paryAya che kAcalIenA paryAyA rUpe badalAI jAya che. A rIte paryAyanI apekSAe kare che. A guNa ane paryAyanA svarupa uparathI jyanA keTalAka niyama ane keTalAka ananya dharmo ane nitya dharmothI taDAyelu che. nitya dharma guN kahevAmAM Ave che, ane nitya dharmone paryAya kahevAmAM Ave che. mATe keTalAka sthAyI ane keTalAka asthAyI varmayukta vastune drazya kahevAmAM Ave che. have ApaNe trojI vyAkhyA tapAsIzuM. te vyAkhyA jaNAve che ke vastumAtramAM pheraphAra thayA samajAyu haze ke dareka dra che. dareka ba te nitya Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Transg6 13 jemAM utta, vinAza ane sthiratA rahelI che te dravya che. dareka drazyamAM dareka kSaNe navA potI upana thAya che, junA paryAyono vinAza thAya che, ane vasturUpe te draya tevuM ne tevuM ja sthira-ninya rahe che mATe upani vinAza ane natyatA sahita je vastu te dravya che. eka ba Laka yuvAvasthA prAma kare che. have jaina paribhASAmAM belIe te bALakanA payodho vinAza pAmyA, yuvAvasthAnA paryAyonI utpatti thai, ane te mANasa tarIke tene teja rahyo. vaLI eka manuSya maraNa pAmI devagati pAmyo, tene bA dRSTithI vicAra karIe te manuSyanA paryAyono vinAza thayo, devanA paryAyonI utpatti thaI, chatAM banne avasthAmAM teja AmA nitya rahyA. mATe utpAta vinAza ane dhAtra yukta te AmAM e eka drava che. A rIte ApaNe dravyanAM lakSaNa vicAryA. jo ke prathama daSTie A traNa lakSaNo ApaNane bhinna bhAse che, chatAM sUkSma vicAra karatAM teo eka ja ave sUyavanArAM che. vastunuM kharuM svarUpa A vakharI vANI dvArA samajavuM e vikaTa kArya che, mATe jJAnI purUSo judA judA rUpe tene teja vicAra pratipAdana kare che. koIne amuka rUpamAM te vicAra sahelAIthI samajAya to bIjo koI bIjA rUpamAM te vicAra samajI zake. have A traNa vyAkhyAo kevI rIte ekaja lakSaNa jaNAvanArI che te ApaNe vicArIe. prathama lakSaNa e che ke je sat che te dravya. have sanI vyAkhyA jainadharma A pramANe Ape che. nicaniye sara ! je vastu nitya ane niya ekaja samaye hoya te sata kahI zakAya. dhravyatA pratipAdana karanAro nitya zabda che, ane anitya zabadathI utpAda ane thayanuM sUcana thAya che. A rIte utpAda vyaya ane vyayukta je vastu te sata vastu Thare che. ane sat dravyanuM lakSaNa hovAthI utpAda vyaya ane dhravya vALI vastu teja dravya ema siddha thAya che. dravya nitya hovAthI thatA siddha thAya che ane parvaya e anivadharma hovAthI utpAda vyayane sUcave che. A rIte paNa guNa ya yayukta e dravya " e vyAkhyA ane utpAdavyaya ghAvyayukta e dravya" e vyAkhyA maLatI Ave che. Patienee. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva dayA, (lekhaka. rAlpha vaDe TrAina) sthaLe jaNAvavuM jarUranuM che ke kedIonI sAthenI vartaNukamAM kedIonuM je khedajanaka apamAna karavAmAM Ave che, te kharekhara nindavA lAyaka, jarUra vagaranuM ane taddana aogya che, kedakhAnAmAM te mANasa dAkhala thaye e kAMI apa ' mAna nathI. tyAra pachI te kedInuM apamAna karavAne bIjI aneka adhama rItano upayoga karavAmAM Ave che tethI zuM lAbha? jelanA amaladAro bIjAnuM dekhI athavA cAlI AvelA kudhArA pramANe bicara dIonI sAthe saMpUrNa nirdayatAthI varte che. tethI kedamAM gayA pachI dayAnI AzA che kedIone bilakula choDI devI paDe che. tyAM kedamAM koI tenI para rahema batAtuM nathI, paNa sarva tenA prata ghAtakI rIte varte che, ane apamAna kare che, tethI pariNAma e Ave che ke kedamAMthI bahAra nIkaLyA pachI te paNa vizeSa ghAtakI rIte vartata thAya che. atizaya duHkha sahana karavAthI tenI lAgaNI buThThI thayelI hoya che, ane tethI te vizeSa durA cArI ke pAtakI thAya to te banavA joga che. A uparathI e siddha thAya che ke mANasane AkhI jIMdagI sudhI aparAdhI banAvavo hoya te. eka vAra tene jelamAM mokalavA jevo bIjo koI upAya nathI. sarva sadaguNonuM mULa dayA che, je mANasamAM dayA che te kadApi pApanAM karma karavA rAvaja nahi, paNa te dayAnAM bIjane puSTi ApavAne, ane te kedImAM sthAbhamAna (self-respect)nI lAgaNI utpanna karAvavAne badale, jyArathI te kedamAM dAkhala thAya che, tyArathI ja te bIja tenAmAM hoya to teno nAza karavAnA upAya levAmAM Ave che. je mANasa tarapha dayA batAvavAmAM AvI hoya, te mANasaja bIjA manuSya tarapha dayA batAvatA zikhI zake, paNa tene badale te kedInI sAthe kuratAthI vartavAmAM Ave to te dayAno guNa tenAmAMthI bilakula nAza pAme che; kedamAM te dayA nAma zuM che, teno tene jarA paNa khyAla maLato nathI te potAnI Asa pAsa ane pitAnA upara kuratAnA dekhAva pratidina nihALe che; ane tethI tenuM khedakA * (anuvAdaka. satsaMgI. bI. e.) Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pake raka pariNAma e Ave che ke kedamAMthI bahAra nIkaLatAMja tenA manamAM nyAya ane rAjasattA prati tirarakAra vachUTe che, pote manuSya jatane pApI bhALe che, ane vera levAnI vRtti tenA manamAM prabaLa vyApe che, ane tethI ghaNI vAra te rAjyahI bane che, ane te potAnI jAtane tathA janasamAjane eka bhayaMkara zatru rU5 thaI jAya che. je phojadArI kAyadAnI kalame; ane jelakhAnAnI vyavasthA, aparAdhIne jyAre te kedamAM dAkhala thaye tyAre tenI jevI sthiti hatI, tenA karatAM vadhAre sArI sthitivALA na banAve ane pharIthI aparAdha karatAM rekI na zake, te kalame ane vyavasthA kharekhara dilagIrI utpanna karanArI che. tyAre A biyArA aparAdhIe nI sthiti sudhAravAne zA upAyo yojavA joIe? manuSya jAtinA subhagya keI kaI rathaLe popakArI, dayALu hadayanA vora purUSo ane vIra strIo jaNAI Ave che, jeo kedakhAnAmAM jaI kedIonI tarapha mAyALu vartaNuka batAvI, prema ane daDhatAthI kedIone sudhAravAne ane temanAmAM nAtinA aMkura ane svAbhimAna utpanna karAvavAne banato prayatna kare che dhanya che tevA premAla strI purUSone ! A paropakArI kAma amerIkAnA keTalAka bhAgomAM ane IMglAMDamAM thAya che. kRtArtha che temano janma ! temanA prayAsathI kedIonI sthiti sudharatI jAya che, paNa tevuM kAma karanArA ghaNA viralA che, teo niraMtara upadeza ApI pApamArgathI dura rahevAnuM pharamAve che ane temanI tarapha dayA batAvI temanAmAM gupta rahelAM dayAnAM bIjone prakaTa kare che, jethI temanI saMbhALa nIce rahelA kedIo kedakhAnAnI bahAra nIkaLatA eka gRharathane chAje tevAM lakSaNavALAM thAya che. ane jema jema sAmAjika sthiti sudharatI jaze, ane sarva keI pitApitAne ucita dhaMdhA vyApAra karavA derAze, ane halakAthI te cheka upalA varganA manuSyone eka bIjA tarapha dayA batAvavAne umadA upadeza maLato jaze, tema tema A kedakhAnA saMbaMdhInA duHkhabharyA vikaTa praznanuM kAMika - 5 samAdhAna AvI zakaze. ApaNe ApaNA dararojanA jIvanavyavahAramAM ApaNA sobatIonI sAthe saMpUrNa dilase darzAvavI joIe. amuka vyakti ke amuka prajAnA saMbaMdhamAM paNa A niyama eka sarakhI rIte lAgu pADI zakAya tema che, aparAdhIone evA prakAranI zikSA karavI ghaTe che ke jethI pharIthI te tevA prakArano aparAdha na kare, ne zikSA vaLe, ane te ucca dazA prApta karavA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 derAya, paNa je daMDa karavAnI rItimAM koi ane vera levAnI vRtti bahu majabuta hoya te rAti dharmazAstranI AjJA virUddha che; te rAtanI mukhatA, agyatA ane nirarthakatA zI rIte varNavI zakAya ? deva mukanAra ane deSita TharAvanAra koNa hoI zake ! kaI paNa samaju ke bu havAna purUSa ke strI A kAma karaze naha. ane kharekhara kamanazIba aparAdhIone murkhanA hAthamAM kadApi soMpAvA joIe nahi. thoDAja varSa upara evo paNa samaya hato ke jyAre gaDA mANasonI sAthe evAja prakAranI vataNuka calAvavAmAM AvatI hatI; ane aparAdhIonI mAphaka temanI sAthe kuratA vAparavAmAM AvatI hatI. gAMDApaNuM e paNa eka aparAdha gaNavAmAM Avato hato. paNa ApaNe A kamanazIba mAnavabAMdhonA saMbaMdhamAM ApaNI rItabhAtamAM sudhAro thayo che, ane have ApaNe jANatA thayA chIe ke gAMDapaNa e eka jAtano mAnasika roga che, paNa jANI joIne potAnA svabhAvane ADe mArge doravApaNuM nathI; ane gAMDApaNuM te mANasanI pitAnI IcchAupara AdhAra rAkhatuM nathI. ApaNe sarva mAnatA thayA chIe ke gAMDApaNuM e eka jAtano mAnasika roga che. paraMtu je loka vidvAna che, ane jeoe aparAdhIo tathA pApI purUSonA svabhAvane dhyAnapUrvaka abhyAsa karyo che, ane je te svabhAvamAM sudhAre karavAne nizadina vicAra karyA kare che, teo evA anumAna para AvyA che ke mAnasika roganI paiTha eka prakArano nitikarega paNa utpanna thAya che. ane jenAmAM te naitikaga hoya che, teo aparAdha karavAne derAya che. A bAbata para dhyAna rAkhI je aparAdhIono nyAya karavAmAM Ave to A5NI kedIo sA nI vartaNUkamAM bahuja mATe sudhAre thayelo ApaNane jaNAze ane ApaNI hAlanI zikSA karavAnI paddhatimAM sAre pheraphAra thayelo jaNAze. ApaNuM mAnavabaMdhuo tathA pazu paMkhIo sAthe dilajI rAkhavI ane prema batAvavo e ApaNuM parama kartavya che. dareka jIvatAM prANI sAthe A darathI vatavuM joIe. temanAmAM paNa ApaNA jevo jIva che. kevaLa Apa upabhoganI vastu che, ema gaNuM tenA upara karatA vAparavI nahi, paNa jevI rIte pazu paMkhI ApaNuM sevA kare che, ApaNane jarUratI keTalIka cIje purI pADe che, ApaNane hareka rIte upayogI thAya che, ane ApaNuM AnaMdamAM vRddhi kare che, te rIte ApaNe paNa temanI sevA karavI joIe. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMjarAmAM rahela sArikA pakSInI vAta tamane yAda che te smaraNamAM A vatAM huM atre lakhuM chuM. " Alas for the b rd, who was born to sing, They have made him a wing, they have clipped his wings. They have shut him up in a dingy sleet, And they praise its singing and call it sweet But his heart and song are saddened and filled, With the woods and nest, he never will build, And the wild young dawn coming unto the tree, And the mate that never his mate will be, And day by day, when his notes are heard, They freshen the street, but alas for the bird !" azosanI vAta che ke gAvAne ane haravA pharavAne sarajAyelA pakSIne lokoe pAMjarAmAM kedI banAvyuM che. teoe tenI pAMkho kApI nAMkhI che, ane eka ghoMghATavALA lattAmAM tene purI rAkhI che; tenA gAyananA loko vakhANa kare che, ane te gAyana madhura che ema jaNAve che, paNa tenuM hRdaya ane gAyana dilagIrIthI bharelAM che. jaMgalamAM mALo bAMdhavAnA, vRkSanI aMdara prAta:kALa nirakhavAnA, ane pitAnA sAthInA sAthe saMbaMdhamAM Ava. vAnA viyArathI te zokAtura che ane jyAre jyAre te sArikA madhura gAyana gAya che, tyAre te lattAvALA AnaMdita thAya che, paNa bicAruM pakSI te khare khara dayApAtra che. - je suvarNamaya niyama pramANe ApaNe ApaNuM mAnava bAMdha tarapha vartIe chIe, teja niyama pramANe ApaNe pazupakSIonI sAthe paNa premapUrvaka ane dilanI lAgaNIthI vartavuM e ApaNuM parama kartavya che. ane je mAsa A niyama pramANe pitAnuM vartana calAvato nathI, te kadApi khare dha "ka kahI zakAya nahi; athavA te manuSyapaNaneja lAyaka nathI. pRthvInI aMdara vasanArA kIDAo paNa keTaleka aMze ApaNe upakArI che. te pRthvIne dhAnya ugava ne lAyaka banAve che. e bAbatanA aAcake jaNAve che ke temanA 1 bIjAne ApaNI tarapha jevI rIte vartAvavA icchatA hoIe tevI rIte ApaNe temanA tarapha vartavuM. # 2 = = - - - Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA khetIne anukULa jamIna kadApi banI zakata nahi. ApaNe temanA devAdAra chIe. have pakSIone vicAra karIe to ApaNane jaNAyA vagara raheze nahi ke je pakSIo na hota te vRkSa athavA pAMdaDAno anta AvI jAta, ane vanaspati ke zAka bilakula maLI zakata nahi. kAraNake pakSIonA bhAvathI kIDao te pAMdaDAne karaDI khAtAM aTake che. A bAbata ApaNe prathama varNavI gayA chIe. je zAka mAM bilakula na naLe te jIMdagIne paNa nAza thaI jAya. je ApaNe te prANIonI rItabhAta bAbara abhyAsa karIe to, ane te 5zu tarapha dilasAjI rAkhI dareka zuM zuM kAma kare che, te barAbara jANIe to ApaNe jarUra evA anumAnapara AvIzuM ke A jagatamAM te pakSIonI ane prANIonI jarUra che. ane darekane A jagatamAM potAnA bhAga bhajavavAno hoya che. ane jema manuSyo eka bIjA sAthe saMbaMdha dharAvanArA che, tema manuSya ane pazuvacce paNa saMbaMdha rahelo che. je ApaNe pazune nAza karIe athavA nAza karavA daIe, ane A pramANe sRSTinA niyamono bhaMga karIe to temAM aMte hAni ApaNane pitAne ja che. mATe prANI varganA zatru ke nAza karanArA ke herAna karanArA thavAne badale ApaNe tene manA mitra ane madadagAra thavuM joIe. boDIMga prakaraNa. A saMsthAmAM vidyArthInI saMkhyA hAlamAM 100 nI che. jemAM 15 peIga 4 hApha peIMga 81 kI che, kI vidyArthIo pakI 25 vidyArthIo mA bApa vinAnA nirAdhAra che. sane 1909 mAsa jAnevArIthI te mAsa eprIla sudhI kAyama kaMDa khAte AvelA rUpIAnI yAdI, 4-2-3 zrI pAMcamI jaina zvetAMbara konpharansanA hIsAba cUkate karatAM vadhelAM te ha. jhaverI bhogIlAla tArAcaMda. 4 - 0-0 zA. vADIlAla umalAla jhaverIvADA ha. zA. bApAlAla lAlacaMda. 1-0-0 mAstara hIrAcaMda kakala nAI amadAvAda. 10-0-0 zA. maganalAla phulacaMda kheDA. 8-0-0 bhAIlAla tIlAla kheDA. ( cAlu.) Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAga sAra. ( anuvAdakaH-- hIrAcaMdra lIlAdhara jhaverI, A, F. Aec, F, C. I.) deva svarUpa. OM namaH zrI hemacaMdrasUraye. praNamya paramAtmAnaM rAgadveSavivarjitam / yogasAraM pravakSyAmi, gaMbhIrArtha samAsataH // anuvAdaH--rAgadveSathI rahita thaelA paramAtmAne namaskAra karIne ga bhIra arthavALA yeAgasAranuM huM sakSepathI kathana karIza. yadA dhyAyati yogI, yAti tanmayatAM tadA / dhyAtavyo vItarAgastannityamAtmavizuddhaye / / anuvAdaH--jyAre yAgI jenuM dhyAna kare che, tyAre te tadrupa thAya che; mATe AtmAnI vizuddhimATe niraMtara vizuddha AtmAvALA vItarAganu dhyAna karavuM. ke jethI AtmA vizuddha thAya. zuddhasphaTikasaMkAzo, niSkalacAtmanAtmani / paramAtmeti sa jJAtaH pradatte paramaM padam // anuvAdaH--zuddha smATika sarakhA ane pUrNa ( vItarAga paramAtmA ) AtmAne viSe AtmAnI sAthe paramAtmArUpe che, ema jaNAyalA te vItarAga paramAtmA parama ( meAkSa) padane Ape che, 3 kintu na jJAyate tAvad, yAvanmAlinyamAtmanaH / jAte zAMsena nairmalye, sa sphuTaH pratibhAsate // anuvAda: paNa jyAMsudhI AtmAnI malinatA hAya che, tyAM sudhI te vItarAga paramAtmA uktarIte oLakhI zakAtA nathI, ane jyAre sa vaMze nirmalatA prApta thAya che, tyAre te raTa jaNAya che. 4 tattvAnaMtAnubadhyAdikaSAyavigamakramAt / AtmanaH zuddhikRtsAmyaM, zuddhaM zuddhataraM bhavet // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuvAda-te (nirmalatA) te anaMtAnubaMdhi Adi kaSAyanA nAzanA kramathI thAya che ane AtmAnI zuddhi karanArUM sAmyatva paNa zuddha, vizeSa zuddha (ane sarvathI zuddha ) thAya che. sAmyazuddhikrameNaiva, sa vizudhyata AtmanaH / samyaktvAdiguNeSu syAt sphuTaH sphuTataraH prbhuH|| anuvAda-sAmyatvanI zuddhinA mavaDeja vizuddha thatA AtmAne samyakata vigere guNasthAnakemAM te paramAtmA chuTa ane rapuTatara thAya. 6 sarvamohakSayAtsAmye, sarvazuddhe sayogini / sarvazuddhAtmanastveSa, prabhuH sarvasphuTIbhavet / / anuvAda-sarvathA mihano kSaya thavAthI, sAyakava prApta thAya, tyAre sarvathA zuddha evA sogi guNasthAnakane viSe (vartatA) sarvathA zuddha AtmAne A vItarAga paramAtmA sarvathA smaTa thAya. kapAyA Apa saMpati, yAvatkSAntyAditADitAH / tAvadAtmaiva zuddhoyaM, bhajeta paramAtmatAm // anuvAda:-kapAyo paNa kSAjyAdi (dazadhAsAdhudharma) thI jeTalA pramANamAM tADita thAya che, teTalAja pramANamAM jAya che, ane teTalAja pramANamAM zuddha thaelo A AmA teTalIja hadamAM paramAtmapaNAne pAme che. 8 upasarpati te yAvat, prabalIbhUya dehiSu / sa tAvanmAlanIbhUto, jahAti paramAtmatAm / / anuvAda-te kapAyo prabala thaIne jyAM sudhI dehadhArI prANiomAM phare che, tyAMsudhI malina thaelo AtmAmAM rahela paramAtmatAno tyAga kare che. 8 kapAyAstannihaMtavyAstathA tatsahacAriNaH / nokaSAyAH zivadvArArgalIbhUtA mumukSubhiH // anuvAda:-teTalA mATe mokSanI chA rAkhanArAoe mokSamArgamAM argalArUpa thaelA kapAyone tathA temanA sahacAri, ne-kone haNavA joIe. 10 haMtavyo kSamayA krodhI, mAno mArdavayogataH / mAyA cArjavabhAvena, lobhaH saMtoSapopataH / / Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 anuvAda:- kSamAvaDe krodha haNI zakAya che, mRdutAnA yogathI mAna haNI zakAya che, sarala bhAvathI mAyA haNI zakAya che, ane saMtoSanuM piSaNa karavAthI lAbha haNI zakAya che. 11 harSazokau jugupsA ca, bhayaM ratyaratI tathA / vedabhayaM ca haMtavyaM ttvdRddhdhairytH|| anuvAda -tatvanA jANanAra purUe, daDha vairyathI, ha zoka jugupsA, bhaya, rati, ati ane traNa vedane (purUSada, strIveda, tathA napuMsaka veda ) haNavA joIe. rAgadveSamayeSyeSu, gateSvAMtaravairiSu / sAmye munizcale yAyAdAtmaiva paramAtmatAm / / anuvAda-jyAre rAgadveSamaya A aMtaraMga duzmano jatA rahe ane sunizcala sAmyabhAva prApta thAya, tyAre AbhAja paramAtmAne pAme. 13 sa tAvadehinAM bhinnaH samyag yAvana lakSyate / lakSitastu bhajatyaikyaM, rAgAdyaMjanamArjanAt // anuvAdaka. jyAMsudhI te vItarAga (paramAtmA) samyaga prakAre jaNAto. nathI tyAM sudhI te dehadhArI prANione judo jaNAya che; paNa rAgAdi aMjananA mArjana thavAthI (dara khasavAthI) lakSita thAya tyAre (dehadhArI prANio. sAthe) aikyatA pAme che. yAdazo'naMtavIryAdiguNo'tivimalo prabhuH / tAdRzAstapi jAyante, karmamAlinyazodhanAt / / anuvAda:-teo (dehadhArI prANio ) paNa karmarUpI malinatAnA dhanathI vItarAga prabhu jevA anaMta vIyadi guNavALA ane ati nirmala thAya che. 15 AtmAno dehino bhinnA: karmapaMkakalaMkitAH / adehaH karmanimukteH paramAtmA na bhidyate / / anuvAda:--kamarUpI kAdavathI kalaMkita thaelA dehadhArI AtmAo judA judA che paNa karmanI niryuktithI ahI thaela paramAtmAmAM judApaNuM nathI. 14 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhyayAnekarUpo'pi guNata eka eva saH / anaMtavIryadarzanajJAnAnaMdaguNAtmakaH / / anuvAda-saMkhyAthI aneka rUpavALo hovA chatAM, paNa guNathI anaMta vIrya, darzana, ane jJAnAnaMda rU5vALe te (paramAtmA) ekaja che. 17 jAtarUpaM yathA jAtyaM bahurUpamapi sthitam / sarvatrApi tadevai paramAtmA tathA prabhuH / / anuvAda:--judA judA rUpane pAmeluM suvarNa jema ghaNuM rUpamAM raheluM chatAM paNa sarvarUpamAM (suvarNapaNAthI) eka ja che, tema prabhu paramAtmA paNa (judA judA dehamAM hovA chatAM paNa guNathI) eka che. AkAzavadarUpo'sau, cidrUpo nirUjo zivaH / siddhikSetrogato'naMto, nityaH zaM paramaznute / / anuvAda: siddhi kSetramAM prApta thayela A paramAtmA AkAzanI peThe arUpI che, cidrarUpa che, rega rahita che, kalyANakArI che, anaMta che, nitya che ane parama sukhane bhagave che. yenaivArAdhito bhAvAt, tasyAyaM kurute zivam / sarvajaMtusamasyAsya na parAtmA vibhAgataH // anuvAda:-je enuM bhAvathI ArAdhanA kare che, tenuM ja te kalyANa kare che. kAraNa ke tene sarva jaMtu sama hovAthI paramAtmA tenI daSTimAM judo nathI. 20 kRtakRtyo'yamArAdhyaH syAdAjJApAlanAtpunaH / AjJA tu nirmalaM cittaM kartavyaM sphaTikopamam // anuvAda:-kRta kRtya evA A 'vItarAga paramAtmA) AjJAnuM pAlana karavAthI ArAdhya thAya che, ane raphaTika sarakhuM nirmala citta karavuM te 21 jJAnadarzanazIlAni poSaNIyAni srvdaa|| rAgadve pAdayo doSA hantavyAzca kSaNe kSaNe || anuvAdaH-zAna darzana ane zIlanuM niraMtara poSaNa karavuM ane rAga depa vigere dene kSaNe kSaNe haNavA. AjJA che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nat a he List Er. *#; nI atha zrI sema sebhAgya kAvyanA gujarAtI bhASAMtaranA saMbaMdhamAM keTalAka vicAra, (lekhaka, rA, ra. zAha. gIradharalAla hIrAbhAI,) mahAvIra prabhunA gaNadhara zrI sudhamasvAmInI pATa paraMparAmAM, tapa gachamAM je somasuMdarasUri thayA, temanI bAbata A kAvya che, te tenA gujarAtI bhASAMtara sAthe muMbaImAM zrI jJAnaprasAraka maMDala che, temaNe padavI prasiddha karyuM che. A graMthanA viSayanI, ane te sAthe saMbaMdha rAkhatI vAtonI thoDI hakIkata, graMthakartAne lagatI kAMIka bInA, ane graMthanI sAla, prasiddha kartAe prastAvanAmAM lakhI hota te ghaNuM sAruM. graMtha vAMcavA mAMDatAM pahelAM, evI hakIkata vAMcanAranA jANavAmAM Ave che, tyAre teno graMtha upara bhAva vadhe che; ane tene rasa upaje che ane tene khAtrI thAya che ke teno zrama phegaTa jaze nahIM. A kAvyamAM dasa sarga eTale khaMDa agara prakaraNa che. tenI TuMkAmAM matalaba nIce mujaba che - pahelA sargamAM (pAne 1 thI 24 sudhI kAvya 63). maMgaLAcaraNa karyA pachI, kavi kahe che ke prahAdana nAme gujarAta dezamAM, tenA netrarUpa prAcIna nagara che. Abu parvatanA prahAdana rAjAe te vasAvyuM hatuM, ane temAM teNe zrI pArzvanAtha prabhunuM maMdira karAvyuM hatuM. e zaheramAM eka sajajana nAme meTo paisAdAra zeTha rahetA hatA, tenI strInuM nAma mAhRdevI hatuM. sarga bIjo (pAne 24 thI 38 sudhI kAvya 2). mAhaNa devIe garbha dhAraNa karyo tyAre svanAmAM sema (caMdra) dIThA hatA, tethI temane dIkare thayo tenuM nAma sAma pADayuM. (saMvata 1430) sama kuMvara moTo thayo tyAre tene nizALe bhaNavA besAya; ane thoDA vakhatamAM teNe ghaNuM zAstrono abhyAsa karyo. sarga trIjo-(pAne 39 thI 54 sudhI kAvya pa8). zrI mahAvIra prabhu, temanA gaNadhara gotama svAmI, sudharmA svAmI ane temanI pATa paraMparAe, tapagacchamAM je AcArya, saMmatilakasUra ane temanA ziSya jayAnaMda sUri sudhI thayA, tyAM lagInI hakIkata TuMkAmAM, A sagamAM kavi lakhe che. sarga - pAne 54 thI pAne sudhI kAvya 63 ). jayAnaMda Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUri pra(c)Adana nagaramAM padhAryA temanI dezanA sAMbhaLavA sajajana zeTha vigere gayA. joDe tema kuMvara paNa hatA. dezanA sAMbhaLI semi kuMvarane virAgya thayo, temanA aMganAM lakSaNo, jayAnaMda sUrie, dekhIne dhAryuM ke jo te dIkSA le te mahA prabhAvaka AcArya thAya. pachI jayAnaMda sUrIe sama kuMvarane pitAnA ziSya karavA mATe ApavA, sajajana zeThane kahyuM. zeThe potAnI strIne puchayA keDe javAba devAnuM batAvyuM. pachI bApa dIkare ghera AvyA. jamyA pachI, sema kuMvare dikSA levAnI rajA mA bApa pAse mAgI, tyAre temaNe harakato batAvI, paNa sama kuMvarane nizcaya joIne rajA ApI. pachI saMvata 1437 mAM temaNe Azare sAta varasanI ummare, pitAnI bahena sAthe jayAnaMda sUri pAse dikSA lIdhI. te vakhate temanuM nAma sAmasuMdara rAkhavAmAM AvyuM. pachI gurU sAthe temaNe bIje ThekANe vihAra karyo. sarga pAMca-(pAne 70 thI pAne 88 sudhI kAvya 61 ). jayAnaMda sUri devagata thayA pachI devasuMdara sUri gachanAyaka thayA. temane bhAva sema suMdara muniupara ghaNe hatA. temaNe jJAnasAgarasUri pAse, zAstrano ane bhyAsa karavA, samasuMdara munine mokalyA. dazavaikAlIka sUtra vigere teo zIkhyA eTale temane devasuMdara sUrie vaDI dikSA ApI. pachI vyAkaraNa vigere sarva zAstrano abhyAsa sAmasuMdaramunie sArI peThe karyo. bhagavatI sUtranA jega vahyA eTale temane gaNIpada maLyuM. ane saMvata 1450 mAM vIsa varasanI vaye temane upAdhyAya pada maLyuM. pachI mevADamAM rAjakuLa pATaka nAmanA nagaramAM semasuMdara upAdhyAya, bIjA keTalAka sAdhuonA parivAra sahIta gayA, tyAM lakSa rAjAnA mAnItA rAmadeva zeTha ane muMDa nAmanA maMtrI vigere grahasthoe temanuM zAmayu karyuM. nAnI vayamAM semasuMdara upAdhyAyanI dezanALAthI sabhAjano acaMbo pAmyA. pachI mevADanAM ghaNAM gAma nagaramAM vihAra karI dharamano upadeza keTaloka kALa temaNe karyo; ane aNahilapuramAM AvIne, teoe devasuMdara sUrine vaMdanA karI. ahI temane saMvata 1457 mAM sUri padavI maLI tyAre narasiMha zeThe mATo chava karyo hate; ane deza dezanA saMdha ekaThA thayA hatA. sarga cho-(pAne 90 thI pAne 103 sudhI kAvya 59). devasuMdara sUri devagata thayAthI temanI pATe, somasuMdara sUri gaLapati thayA. pachI vRddha nagaramAM teo AvyA. tyAM muni suMdara vAcakane temaNe AcAraja padavI ApI tyAre devarAja zeThe moTA ThAThavALo occhava karyo. pachI muni suMdarasurine sAthe laI devarAja zeThe siddhAcaLa ane gIranArajIno moTo saMgha kaho , Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtrA karIne ghera pAchA AvyA pachI munisuMdarasUrie bIje sthaLe gaI patinI rajAthI vihAra karyo. sarga sAtamo-(pAne 104thI pAne 134-sudhI kAvya-94). Iladurga ( IDaragaDha) nagaramAM raNamala rAjAno putra puMja rAjA rAjya karatA hato. teNe raNabhumImAM bAdazAhI lazkarano nAza karyo hato. ane "vIrAdhivIra" evuM barUda meLavyuM hatuM. teno mAnIto govIMda nAme zeTha e nagarane rahIza hatuM. tenA bApanuM nAma vacharAja hatuM. e nagaranA DuMgara u. paranA kuMvArapALanA deharAno uddhAra ghaNuM dhana kharacIne e govIMda zeThe karyo hatA. vaLI tAraMgAjInA DuMgaranA kuMvArapALa rAjAnA caitya upara temaNe navA bhArapada (bhAravADa ) ane staMbhe caDAvyA hatA. e govIMda zeThane vIra nAme dIkaro hato. banne bApa dIkarAe zubha kAmamAM dhana kharacavAno vicAra karyo. e avasare IladurgamAM semasuMdarasUrie jayacaMdra vAcakane sUri padavI ApI, tene occhava bahu ADaMbarathI govIMda zeThe karyo. pachI temaNe caMdha kahADI siddhAcaLa, gIranAra sopAraka tItha ane tAraMgAjInI jAtrA karI pAchA potAnA nagare AvyA. tyAre puMjA rAjAe zAmaiyuM karyuM hatuM. pachI temaNe nagaranA badhA caityamAM aThAI occhava karyo; saMgha bhakti karI, ane vistArathI gurUnI pUjA karI. eka vakhate e govIMda zeThanA manamAM, tAraMgAi uparanA devaLamAM zrI ajitanAtha svAmInI moTI pratimA bharAvI sthApana karavAnuM AvyuM, tethI temaNe ArAsuranA DuMgaramAM rahelAM moTAM guNavALAM ane prabhAvika zrI aMbIkA devInI ArAdhanA te DuMgara upara jaI suMdara sugaMdhI padArthovaDe karI. devI prasanna thayAM, zeThe varadAnamAM dhana ke rAjakaLA nahIM mAgatAM, jina pratimA karavA moTI zillA mAgI. mAtAe kahyuM, " pUrva tamArA pItA vacharAje AvIja araja karI hatI, tyAre te zillA moTI notI; paNa hAla te mATI bhAre thaelI che te tame ; gRhasthane e moTuM punya che." pachI govIMda zeThe e zillA khANamAMthI khodI kahA. DAvI, tAraMge lAvyA ane tenI zrI ajitanAtha prabhunI manahara pratimA ghaDAvI. ane zubha dIvase sthAna upara padharAvI. pachI semasuMdara sUri vigere saMghanA leke ane puMjA rAjAnA mANasene laIne IladurgathI govIMda zeTha tAraMge AvyA; ane dezadezanA saMghane AmaMtraNa karI lAvyA; ane moTA ADaMbarathI semasuMdara sUrinA pAse e pratimAnI pratiSTA (aMjana zilAke) karAvI. e vakhatanI racanAno ane temAM dhana kharacAyuM tene pAra nete. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e avasare "uTaka" nAgaranA "zakAnhaDa" zeThe pitAnuM dhana sAta khetre kharacI moTA harakhathI potAnA putra, putrI, strI, bhAI ane bhANeja sahIta sema suMdara sUri pAse dikSA lIdhI. pachI govIMda zeTha, semasuMdara sUrine sAthe laI Iladurga pAchA AvyA, tyAre puMjA rAjA taraphathI temanuM sAmaiyu thayuM hatuM. sarga ATha-(pAne 134thI pAne 154 sudhI, kAvya 92.) semasuMdara sUri vihAra karatA "devakuLa pATaka" nAmanA nagaramAM padhAryA. tyAM niba nAme zeTha raheto hato. teNe "khAga haDI" nagarImAM ghaNuM ja zebhAyamAna jinamaMdIra karAvyuM hatuM. bhuvanasuMdara upAdhyAyane somasuMdara sUrie AcAraja padavI ApI, teno occhava niMba zeThe karyo hato. pachI semasuMdara gujarAtanA mukhya zahera karNAvatI nagarImAM padhAryA tyAM pAdazAhano mAnakarI guNarAja zeTha raheto hato. teNe sAmayu karyuM. temane bhAI A>> nAme hatA, teNe semasuMdara sUri pAse dIkSA lIdhI tyAre guNarAje cheTo chava karyo. vaLI tyAM rahI sAmasuMdara sUrie zetrujA mahAtama nAme graMtha vAM. te uparathI zetrujAnI jAtrA karyA pachI dahI dudha khAvuM, evI guNarAje bAdhA lIdhI. ane te pramANe nagaranA bIjA zAhukAroe paNa karyuM hatuM. pachI guNarAje saMgha kahADavAnI taArIo karI. ahimada pAdazAhe" te zeThane zarapAva Ave ane saMdhanA rakSaNa mATe puratuM lazakara vigere ApyuM. saMdha viramagAma gayo. tyAMthI ghaNuM jAtrALu saMdhamAM zAmela thayA. saMdhanI zebhA beza hatI, ane mANazo tathA vAhana vigere paNa ghaNuM hatAM, raste malIka vaMzanA zubAo ane rANAo bheTanuM ApI guNarAja saMghavInAM sama karatA hatA. saMdha dhaMdhuke pio tyAM devAlayonI zreNI joI saMdha camatkAra pAmyo ane bIjA dasa saMdho te saMghanA bhegA maLyA pachI saMgha vallabhIpura ane tyAMthI pAlItANe gayo. tyAM darzana vigere karI, DuMgara upara caDyo tyAM jAtrA karI saMdha mahue gayo; jyAM jinasuMdaravAcakane samasuMdarasUrie AcAraja padavI ApI tene ochava guNarAja saMghavIe jyA. tyAMthI devapure ane maMgaLapure anukrame saMdha gayo. maMgaLapuramAM navapallava prabhune vaMdanA karI, chevaTe saMgha junAgaDha gayA. tyAMnA rAjAne saMghapatie sArU bheTazuM ApyuM, rAjAe saMghanuM sAmaiyuM karyuM. pachI saMdha gIranArajInA DuMgara upara caDyo. jyAM nami prabhunI pujA karI tathA aMbIkA devInI pujA karI; ane saMgha pAcho junAgaDha Avyo ane tyAMthI karNAvatI pi. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI adhyAtmajJAnaprasArakamaMDala. vyavasthApaka, caMpAgalI, muMbAi. majakura maMDaLa taraphathI zrImad buddhisAgarajI granthamALA," zarU thaI che. nIce jaNAvela pustaka pragaTa thayAM che ane te janasamAjamAM priya thai paDayAM che. munirAjazrInI lekhana, ane kAvya zalI pardazanane hitakAraka hovAthI maMDaLe koIpaNa prakAranA lAbha vinA taddana najIvI kImate tevAM pustako pragaTa karI, samAja vAMcananA vadhu lAbha le, tema karavAnI zarUAta karI che. udAra gRhasthAnI madadathI A kAmane uttejana maLyuM che. ane tethI pragaTa thaI cukelA ane navIna racAtA granthA paikI koIpaNa grantha pragaTa karAvavA, thoDI ghaNI madada ApavA jeonI irachA hoya, thAya, teoe upalA saranAme patravyavahAra karavA, - inAma ane bheTa ApavA mATe dareka granthanI ochAmAM ochI 50 prata maMgAvanArane vadhu savaDa karI ApavAmAM Avaze. te mATe mAtra vyavasthApakaneja lakhavuM, vecANa mATe nIcalAM sthale paikI. vI. pI. thI maMgAvavA mATe pahelAM 4 sthale anukula che. kI0 pAsTeja karanAra saMda" mAna: 6-2-3 darekanI kIM. 0-8-0 0-2-0 1 'adhyAtma vyAkhyAna mALA tathA kSamApanA". zrI. 0-4-0 0-1-0 4 "samAdhizataka". 8-8- 0 0-2-0 5 "anubhava paccIsI tathA AtmapradIpa", kI', 0-8-0 0-2-7 maLavAnAM sthA, 1, muMbaI, pAyadhaNI naM. 56 6 jaina bukaselara medhajI hIrajanI kuM, C/o | 88 mAMgarALa jainasabhA. " 2, bhAvanagara, zrI AtmAnaMda jaina sabhA. " 3, amadAvAda, 68 buddhiprabhA ophIsa " ke, nAgorIsarAha. , , " satyavijaya presa " che. pAMcakuvA najIka. 5, pAdarA. vakIla mohanalAla hemacaMda jI 2 vaDodarA. f, punA. zeTha vIracaMda kRSNAjI. The. vaitAlapeTha. 7, bhAyaNI. bukaselaro pAse. 8, vIjApura The. bajhAramAM, sanAlAla motIlAla nathubhAI. 9, sANaMda sA maNIlAla vADIlAla 4, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurUEURrzana yAne sasasuvarNamaya kuMcIo. lekhaka:-dezI maNilAla nathubhAI, bI. e. A pustakamAM nIti ane tattvajJAnane zo saMbaMdha che, te batAvavAmAM AveluM che, ane dAna, zIla, kSamA, vairAgya, vIrya, dhyAna ane jJAna; e sAta sadgagApara dRSTAnta sAthe Arya prajAne mAnya siddhAMta pramANe vivecana kara- , vAmAM AveluM che, te upara vidvAna taraphathI sArA abhiprAye maLelA che. TuMke mudatamAM be hajAra nakke khapI gayelI che. hAla mAM tenuM' hiMdI bhASAmAM bhASAMtara chapAya che. kImata 0-6-6 ( peraTeja sAthe ). tA. che. A mAcihnanA grAhakone paTeja sAthe 7-4- e maLI zakaze. maLavAnuM ThekANu'. e 1 buddhiprabhA" ephIsa, amadAvAda, jhaverI lallubhAi rAyacaMda hAmaphAra inkayurebalaEparsa. amadAvAda, je lokonA rAga koIpaNa rIte maTI zake tema na hoya, tevA asAdhya rogavALA garIbAne madada karavAne upara jaNAvelI ispITAla tA. 13 jAnevArI sane 1908 nA roja amadAvAdanA maherabAna kalekaTara sAhebane hAthe khelavAmAM AvI che. tene je kaMI madada ApavAmAM Avaze te AkSa:2 sAthe svIkAravAmAM Avaze.. madadanI rakama nIcene zIranAme mokalI ApavI. i buddhiprabhA " ephIsa, nAgarIzAha, amadAvAda,