Book Title: Bhagwan Mahavir
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034763/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na paricaya zreNI - - 1 : Gllbildk 16 Illlebic 18 g 9 dAdAsAheba, bhAvanagara. O phona : 0278-2425322 3004846 FREE agni 13 vimAna.ratnarAzi 12 : : : bhAgavA.61. mahA.va.2 kumArapALa desAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. yu. ena. mahetA ane zrImatI zAradAbena yu. mahetA janadarzana 5 bhagavAna mahAvIra lekhaka kumArapALa desAI zrI mahAvIra jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMdha ze. kezavalAla mUlacaMda jaina upAzraya eperA esAyaTI, amadAvAda-380007 taraphathI sAdara bheTa ++++++++++++++++++++++ +++++ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sI. yu. ena. mahetA ane zrImatI zAradAbena yu. mahetA janadarzana 5 bhagavAna mahAvIra lekhaka kumArapALa desAI 10ra zrI jayabhikhkhuM sAhitya TrasTa 1/bI, caMdanagara esapTI, jayabhikha mAga, pAlI amadAvAda-380007 (1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama AvRtti H julAI 1986 sarva hakka lekhakanA pustakanI kiMmata 5 rU. cAra pustakanA seTanI kiMmataH 20 rU. mukhya vikretA : Adarza prakAzana, jumA masjida sAme, gAMdhIroDa, amadAvAda-380001 prakAzaka : zrI jayabhikhu sAhitya prakAzana, 13/bI, caMdranagara sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-380007 mudraka : kAntibhAI ma. mistrI, Aditya mudraNAlaya, rAyakhaDa, amadAvAda-380 001 TrasTI maMDaLa : 1. dhIrubhAI ThAkara, zrI kAMtilAla kAla) zrI viThThalabhAI amIna, zrI guNa " nayA, zrI rasikalAla dozI, zrI caMdrakAnta kare Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 anokhuM prayANa 0 ziSTa, saMskArI ane mAnavamUlya preratuM vAMcana ApavAne satata prayAsa karanAra zrI jayabhikhu sAhitya TrasTa jainadarzana paricayaNathI eka navI ja keDI para prayANa Adare che. dharmanI sanAtana bhAvanAo, ucca Adarzone mUrtimaMta karatuM dharmapurUSanuM jIvana ane mAnavatAnAM mUlya pragaTAvatI dharmakathAo ApavAno hetu A zreNImAM rAkhavAmAM AvyA che. vaLI saraLa ane pravAhI bhASAmAM, sahu koIne samajAya e rIte A pustikAo dvArA vAcana ApavAne amAro prayAsa che. Aje dharmanI vAto ghaNI thAya che, kriyAo ane utsava paNa thAya che, kyAMka rUDhi ane paraMparAnA jaDa cekaThAmAM dharmane saMkucita banAvI devAmAM AvyuM che te kyAMka svAthI hetu mATenuM sAdhana banI gaye che. Ave samaye dharma ane tatvajJAnanI vyApaka bhAvanAo ApIne dharma vizenI sAcI samaja keLavavAno AmAM prayAsa karyo che. jainadarzananA anekavidha pAsAo ane e bhavya darzanathI pitAnuM jIvana ghaDanAra vibhUtione paricaya ApavAne AmAM hetu rakhAyuM che. A yojanAnA anvaye pacAsa pustaka pragaTa karavAno Azaya che ane amane jaNAvatA AnaMda thAya che ke AnI prathama traNa zreNInA prakAzanamAM ToranTa leboreTarIjhanA sevAbhAvI agraNI zrI. yu. ena. mahetAne sAtha ane sahakAra sAMpaDayo che. mAnavajAtine preraNA ApanArA dharmatatvanI sAcI samaja ApatI AvI zreNInI tAtI jarUra che, tyAre amArA A prayAsane sahu koI vadhAvI leze. . .-12; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. yu. ena. mahetA ane zrImatI zAradAbena yu. mahetA jainadarzana-paricayazreNI bhagavAna mahAvIra lekhaka zrI kumArapALa desAI guru gautamasvAmI. lekhaka zrI ratilAla dI. desAI zrImad rAjacaMdra lekhaka pUjya AtmAnaMdajI (DaoN. mukunda seneja) kSamApanA lekhaka zrI kumArapALa desAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavA.6I. mahAvIra jo devANavi devo, ja devA paMjali namasaMti / taM devadevamahiaM, sirasA vaMde mahAvIraM // [je devonA paNa deva che, jene devo hAtha joDIne vade che, te devAdhidevathI pUjita mahAvIrane mastaka namAvI vaMdu chuM. ] bhagavAna mahAvIrane janma thaye te kALe dharatI para jIva mAtra saMtapta hatA. svarganA zekhIne zeDA mANasoe pRthvI para bahu moTA janasamAja mATe narka khaDuM karI dIdhuM hatuM. mANasa prArabdhane meLe jaIne beTho hate. pitAnA hAtha, paga ane magaja niSkriya karI puruSArthathI paravArI gayuM hatuM. e ema mAnavA lAgyA hatA ke je kAMI thAya te prArabdhathI thAya che, paNa e vAtane svIkAra bate ke prArabdha paNa ghaDAya che puruSArthathI. e samaye ane e kALe madire mAyA ane cAinAM dhAma banyAM hatAM. yajJa ane dakSiNA enAM mukhya kALa anyAM hatAM. pitAnAM pApa dhivA kAje AnuM kAraNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 H : jenadarzana zreNI-1 dharma mAnate. yonI bhaDabhaDatI javAlA aneka jIvane svAha karI jatI. hajAre pazuo vedI para potAne jAna gumAvatAM ane mAranAra mAnate ke ene svarganI prApti thaze. rAjAo nAnI nAnI lAlasAnI tRpti mATe samarAMgaNe jagAvI detAzA duhAI detA ke evA samarAMgaNamAM maranAra svarga pAmaze. hajAre strIonAM maMgaLatilaka bhUMsAtAM. hajAre nirdoSa bALake anAtha banI jatAM. jJAna para mUThIbhara lekene kabaje hate. tapa paNa amuka lekenA tAbAmAM hatuM. garIba ane halakA varNane vaLI jJAna zuM? amuka vargathI ja zAstra vaMcAya, bIjAthI te enuM zravaNa paNa na thAya. je kaI khAnagI khUNe zAstra bhaNe ke sAMbhaLe te enA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM reDAya. strInI sthiti bhAre kaDI hatI. e gulAmanI paNa gulAma hatI. ene parigraha-mAlasAmAna jevI saMgharavAnI vastu mAnavAmAM AvatI hatI. enuM svataMtra vyaktitva e yugane aNagamatuM hatuM. kaDhanA pazunI mukti saraLa hatI, paraMtu mRtyu vinA strInI mukti asaMbhavita hatI. cAre varNa UMcanIcanA bhAvathI sApa - neLiyAnI jema vartatA hatA. janmajAta moTAIne bhAre kepha hate. dAsa ane achUtanI durdazAno kaI pAra nahote. ene pRthvI para rahevA ghara nahotuM. moTA kenA bephAma jame ane avicArI trAsa mUMge moDhe sahevA paDatA. zaMtrutA eka mardAnagI lekhAtI ane maitrI mAganAra mAyakAMgala kahevAte. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 3 zatrunA raktamAM snAna karavAmAM zUrAtananI parAkASThA lekhAtI. mANasa aMdhArAmAM bAcakA bharate. te prakRtine pokAra gajabane hate. AtmAonI Aha ajaba hatI. e Aha ane pakArane pratidhvani hoya tema AjathI 2500 varSa pahelAM bhagavAna mahAvIrane janma thaye. pRthvInA narakavAsamAM ApameLe ajavALAM thayAM. trizalAdevIne cauda svapna A samaye bhAratavarSamAM aneka rAjya hatAM. keTalAMka rAjyamAM rAjA rAjya karate, jyAre keTalAMka rAjyamAM janasaMgha ane mahAjana rAja calAvatAM hatAM. videha rAjyanI pATanagarI vaizAlI gaMDakI nadIne tIre AvI hatI. A nagarInAM aneka parAM hatAM. emAMnuM eka paruM hatuM kuMDagrAma. A kugrAmamAM rAjA siddhArtha rahetA hatA. teo hatA te kSatriya, paraMtu ahiMsA ane satyamAM mAnanArA hatA. teo 200 varSa pahelAM thaI gayelA zrI pArzvanAthane ahiMsAdharma pALatA hatA. AvA rAya siddhArthanI rANI trizalAdevIne cauda svapnAM Ave . A svapna nIrakhI rANa jAgI gayAM ane eNe saba siddhArthane cauda svapnanI vAta karI. rAjAe svapna-pAThakene rAjasabhAmAM belAvIne A svapnanuM rahasya pUchyuM. te emaNe A cauda mahAsva artha tAravI Ape. svapna pAThake kahyuM ke paheluM saraprAMtavALA hAthInuM e e sAcave che ke te cAra prakAranA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : jenadana zreNI-1 thaze. A cAra prakAranA dharma te zramaNa, zramaNI, zrAvaka ane zrAvikArUpa che. bIjuM svapna che vRSabhanuM. e sUcave che ke pRthvI para dharmane ratha adharmanA kAdavamAM khUMpI gayo che. Apane putra e kAdavamAMthI dharmanA rathane kADhanAra dharmadhArI banaze. trIju kesarI siMhanuM svapna sUcave che ke jema siMha kAma jevA vikArarUpa unmatta hAthIone nAza kare che ane bhavya jIvarUpa vananuM saMrakSaNa kare che e ja rIte tamAre putra nIDaratA, vIratA ane udAratAmAM eka ane ajoDa haze. cothuM lakSmIdevInuM svapna sUcave che ke e vASika dAna ApIne tIrthaMkara padanA apAra ezvaryane upabhega karaze. pAMcamuM mALAnuM svapna batAve che ke e traNeya bhuvanamAM mastaka para dhAraNa karavA yaMgya eTale ke trika pUjya thaze. chaThTha caMdranuM svapna sUcave che ke e saMtApabharyA saMsAramAM zItalatA prasarAvaze athavA te caMdramA samAna zAMtidAyI kSamAdharmane upadeza Apaze. ' sAtamuM svapna che sUryanuM ane ene artha che ke ajJAnarUpI aMdhakArane nAza karanAra ane jJAnarUpI prakAza phelAvanAra sUraja je tejasvI thaze. AThamuM dhajAnuM svapna sUcave che ke tamArI kuLamAM rAdhanA A 6 : Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra :: 5 jyAre navamuM kaLazanuM svapna enAmAM sarva saMpattio, samagra zaktio ane saMpUrNa labdhione vAsa batAve che. dasamuM sarovaranuM svapnadarzana batAve che ke saMsAranA taLAvane kAMThe besIne tarasyA rahelA ane makhamalI chatrapalaMga para ArAma karavA chatAM thAkelA lekanA mana-tananA tApa dUra karanAra sarovara je banaze. agiyAramuM samudranuM svapna batAve che ke e samudranI mAphaka anaMta jJAna-darzanArUpa maNiratna dhAraNa karanAra thaze. bAramuM devenuM vimAna e batAve che ke enI kIti UMce UMce devabhavana sudhI jaze. devene paNa vadha banaze. teramuM ratnanI khANanuM svapna ene guNaratnanI khANa batAve che. caudamuM agninI tanuM svapna e Atmatine bhAva batAve che. A rIte svapna-pAThaka kahe che ke tamAre tyAM savaguNasaMpanna lekanAyakane janma thaze. nakhaMDamAM enuM nAma prakhyAta thaze. badhuM ja vadhamAna A samaye rAjA siddhArtha pAse kheDUte Ave che ane kahe che, "kAraNa kaMI jaNAtuM nathI, paraMtu jamInanA rasakasa vardhamAna che.' ja1/2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : jainadarzana zreNI-1 gevALiyA AvIne kahe che, "rANIjI, kaMI navatara kAraNa UbhuM thayuM nathI, paNa gAyanA dUdha vardhamAna che. gaucaramAM ghAsa vadhyA che." vanavAsIo kahe che, "AMbA enA e che ke phaLane kaI pAra nathI. velIo phUlathI ane vRkSe phaLathI lacI rahyAM che." nAgarike kahe che, "A varSe na jANe sukhAkArI sArI che. mRtyu ochAM thayAM che ane akALa mRtyu te thatAM ja nathI. mana vinA kAraNe utsAha-AnaMdathI vardhamAna che." A sAMbhaLI rAjA siddhArtha kahe che, "je tiSIenI AgAhI phaLaze te mahAna AtmA jagatamAM Avaze. mArA haiyAmAM paNa koNa jANe kema harSa vardhamAna che." rANI trizalAdevI kahe, ke, "mArA manamAM paNa apUrva maMgala thAya che. ApaNe bALakanuM nAma vardhamAna rAkhIzuM?" mAtRbhaktino mahimA Ave samaya garbhamAM rahela A mahAna AtmA vicAre che ke, "mArI harapharathI mAtAne keTaluM kaSTa veThavuM paDe che! mAre enA nimitta banavuM joIe nahi." Ama vicArIne garbhastha AtmA sthira thaIne bese che. hAlavA-cAlavAnuM baMdha karI akaMpa banI jAya che. mAtA trizalAnA peTanI akaLAmaNa ochI thAya che, paNa mananI akaLAmaNa vadhI jAya che. kaMIka AgaLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 7 thayuM hoya tevI zaMkA-kuzaMkA jAgatAM mAtA trizalA karuNa AkaMda karatAM mUchita thaI jAya che. A samaye AkhuM rAjakuTuMba zekamAM DUbI jAya che. pitAnA jJAna vaDe AvI jANa garbhamAM rahelA mahAna AtmAne thaI gaI. eNe vicAryuM ke "meM je kArya sukhane mATe karyuM, tenAthI UlaTuM duHkha ja niSpanna thayuM." AthI emaNe haraphara zarU karI dIdhI ane mAtAnA AnaMdane pAra na rahyo. garbhamAM AvyAne sADA cha mahinA thayA hatA tyAre A ghaTanA banI, paNa enI e mahAna AtmA para pragADha asara thaI emaNe vicAryuM, mAtAne putra tarapha ke ajaba prema hoya che! emAM duHkha ene sukha lAge che. saMsAramAM mAtAnI sevAthI koI moTo dharma nathI. hajI huM garbhamAM chuM, mAtAe mAruM mukha paNa joyuM nathI chatAM keTale badhe prema ! A samaye ja bhagavAna mahAvIre abhigraha karyo ke mAtApitAnI jIvita avasthAmAM huM dIkSA laIza nahi. Ama bhagavAna mahAvIre pahelo pATha Ape mAtR-bhaktino. varSanA bAra mahinAmAM caitra mahine uttama mAnavAmAM Ave che. zrIkRSNa bhagavagItAmAM kahyuM che, "mAsAmAM maLyuM mANas - huM mahinAomAM mAdhava mAsa - caitra mAsa chuM' A caitra mAsamAM ja caitra vada AThame bhagavAna rASabhadevane janma thaye hate. caitra suda terasane divase hastattarA nakSatranA yugamAM madhyarAtrie vardhamAnane janma thaye hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 :: jenadarzana zreNI-1 chappana dikumArIo A janma-ucharaMgamAM bhAga levA hAjara thaI te janmatsava mATe cesaTha devarAja Indro pavitra jalane abhiSeka karavA lAgyA. vardhamAna bALapaNathI ja nIDara ane baLavAna hatA. sAta varSanA vardhamAna ekavAra AMbalI-pIpaLI dAva ramI rahyA hatA. A samaye jhADanA thaDanI AsapAsa sApa vITaLAI gaye. je bALake nIce hatA te jIva laIne nAThA, upara hatA te DALane vaLagI paDyA, paNa emanA zarIra tharathara kAMpavA lAgyAM. paraMtu vardhamAnanA manamAM keI bIka nahotI, sApane saheje Dara nahatA. emaNe sApane pUMchaDIthI pakaDIne dUra phekI dIdho. vardhamAne bIje pATha Ape nirbhayatAne, abhayane. abhaya vinA Atmika unnati nathI. je kare tene saha rAve, abhaya AgaLa keInuM kazuM na cAle. kharekhara mahAvIra che! eka deve agharInuM rUpa laIne vardhamAnanA A abhayanI kasoTI karI. ATha varSanI vayanA vardhamAna gAmanI bahAra bIjA chokarAo sAthe ramata ramatA hatA. AmAM hArelA chokarAnI pITha para jItanAra bese e khela khelAte hate. A samaye eka deva bALasvarUpa laIne ramavA AvyuM ane hAthe karIne hArI gaye. vardhamAnane eNe pITha para caDAvyA ane pachI te paLavAramAM eNe pitAnuM zarIra UMcuM karyuM, to sAta tADa jeTale UMco picAza banI gayA. deve tA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 9 kikiyArI karI. enA mAthAmAMthI moTI jaTA nIkaLI AvI. enI AMkha lAladhUma banI gaI. bIjAM bALako te bhayathI bhAgI gayA, paNa vardhamAnanI AMkhamAM bIka nahatI ke zarIra para saheje kaMpArI nahotI. emane te jANe hAthI para beThA hoya evI nirAMta lAgatI hatI. emaNe enA khabhA para beThA beThA evI te mukkIo mArI ke deva vedanAthI cIsa pADI UThayo. enuM pizAcanuM vikarALa rUpa sameTI laI e nAnakaDe kizera banI gaye. bIjI bAju nagaramAM hAhAkAra macI gaye hate. vardhamAna siddhArtha rAjAne rAjakumAra hita mATe nahi, paNa e janatAne vaDAle hate. sahunI AMkhanI kIkI je hate. badhAe devanA khabhA para besIne AvatA vardhamAnane joyA. keTalAka mAravA devyA te vardhamAne kahyuM, nA ene marAya nahi. pApIne pApanuM bhAna thAya e ja ene thayelI sauthI moTI sajA che. ene sajA karanArA ApaNe kezu? mATe ene kSamA Ape ane cheDI mUke." sahue vardhamAnanI vAta mAnI tyAre pelA deve jatAM- jatAM kahyuM, "ApanI jeTalI prazaMsA devarAja indra karI hatI, tenAthI paNa A5 vadhu dhIra ane vIra che. tame . kharekhara mahAvIra che.' mahAvIra nizALe gayA, paNa AvA puruSane nizALa khAsa kaMI ApI zakatI nathI. zikSaka emanuM jJAna neIne vArya pAmyA ane kahyuM ke "mahAvIrane thavAno prayatna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10H jaina darzana zreNI-1 e sUrajane samajAvavA dI dharavA barAbara che. nAnapaNathI ja UMDe vicAra karatAM mahAvIre saMsArane duHkhI je. emaNe joyuM ke bIjAne duHkha ApavuM game che, paNa pitAne te e duHkhane paDachAye paNa gamatuM nathI. emaNe vicAryuM ke je jIva ApaNe che, te ja sahane jIva che. jema ApaNane jIvavuM game che te ja rIte sahune jIvavuM game che. evaM khu nANiNo sAraM, jaM na hiMsati kiMcaNa / ahiMsAsamayaM ceva eyAvantaM vicANiyA // ( keIne paNa pIDA na karavI e jJAnIo mATe sArarUpa che. ahisAnuM eTaluM tAtparya samajAya teya ghaNuM che. ] bAhya yuddhathI zuM vaLe? mANasanAM sukha ane duHkhanuM kAraNa meha ane IrSA, rAga ane dveSa che. emaNe joyuM ke aMkuzamAM nahi rAkhavAmAM AvelA rAga ane dveSa jeTaluM nukasAna kare che, teTaluM atyaMta tiraskAra pAmele baLavAna zatru paNa karatuM nathI. jema bataka IMDAmAMthI ane IDuM batakamAMthI utpanna thAya che, tevI rIte tRSNa mehamAMthI ane meha tRSNAmAMthI utpanna thAya che. zakti, baLa ke tAkAta game teTalA moTA hoya, paNa prema ke dayAthI vizeSa meTA nathI. emane manamAM ema. thAya che ke jagatamAM prema ane dayAnuM mAre sAmrAjya sthApavuM che. vardhamAnanA vicAro anerA che. e samaye kSatriye dhAra yuddha karatA ane zatrune zatru gaNune meTo saMhAra karatA. jyAre bhagavAna mahAvIre kahyuM ke bANa zuddhothI che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 2 vaLe? pitAnI jAta sAthe ja svayaM yuddha kare. pote pitAnI jAtane jItavAthI ja sAcuM sukha prApta karI zakaze. ajAra guf, te kullekha no | appANameva appANaM, jahatA suhamehae / [emaNe kahyuM ke durjaya yuddhamAM je hajAre yoddhAone jIte che tene badale je ekale pitAnI jAtane jIte che tene e vijaya parama vijaya gaNAya.] Ama vicAratAM mahAvIrane saMsArane tyAga karavAnI IcchA thAya che, paraMtu mAtA-pitA duHkhI thatAM hatAM. mahAvIra aThThAvIsa varSanA hatA tyAre emanAM mAtA-pitA mRtyu pAmyAM ane emaNe saMnyAsa svIkAravAnI taiyArI karI, paraMtu moTAbhAI naMdIvardhane kahyuM ke mAtA-pitAnA viyegane ghA hajI tAjo ja che ane emAM ekAeka baMdhuviyega te sahana karI zakIza nahi, meTAbhAI naMdIvardhananI IcchAne mAna ApIne varSa mAna be varSa saMsAramAM rahyA, paraMtu emane mana te zahera ane vana sarakhAM ja hatAM. rAjamahelamAM paNa tapasvI jevuM jIvana jIvatA hatA. vizALa rAjamahelanA ekAMta bhAgamAM besIne moTAbhAgano samaya ciMtanamAM pasAra karatA hatA. Ama eka varSa pasAra thaI gayuM. bIjA varSathI emaNe dAna ApavA mAMDyuM. roja savAre eka prahara sudhI teo dAna ApatA. senuM ane rUpuM, dhana ane dhAna e badhuM ja vahecI dIdhuM. ane marInI bhakha bhAMgI ne jamAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12? : jainadarzana zreNI-1 azokavRkSanI nIce pitAnA hAthe ja paMcamuSTika leca karyo. sAdhu jIvananI mahAna pratijJA lIdhI ? AjathI huM koI paNa jAtanuM pApakAma mana, vacana ane kAyAthI karIza, karAvIza ke anumodIza nahi. mArI saMpUrNa Atmazuddhi karIza." sAdhanAnA paMthe A samaye sahunI eka AMkhamAM harSa te bIjI AMkhamAM AMsu hatAM. sahunA haiyAM khaLabhaLI UThaDyAM hatAM. moTAbhAI naMdIvardhana vardhamAnanI bhAvanAne jANatA hatA, eTale emaNe bhAre haiye rajA te ApI, paraMtu A vidAya samaye mana mekaLuM karIne raDI paDyA. vardhamAnanuM mana have jagatanA meha ke zekamAM ghasaDAya tevuM nahotuM. emanI najara sAdhanA para hatI, ane ethI ja paLavAramAM emaNe gharane vana ane vanane ghara banAvI dIdhuM. trIza varSanI vaye vardhamAne saMsArane tyAga karyo. Indriyavijaya ane AtmasiddhinI A yAtrA hatI. rajapUtane paNa pANI pIvaDAve tevuM parAkrama hatuM. emaNe vastra aLagAM karyA. A vakhate devarAja Indra emanA khabhA upara suMdara evuM devadUSya vastra nAkhyuM. mahAvIra cAlI nIkaLyA. e samaye mazarmA nAmane eka brAhmaNa tyAM Avyo. eNe dAna mAgyuM. mahAvIra pAse bIju kaMI nahatuM, eTale temaNe potAnA khabhe rahelA 4mAMthI ardha vasa'phADIne ApI dIdhu: brAhagvasA laI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagana matavIra : : 13 pAchA vaLe. e vastra bhAre kiMmatI hatuM. vasa tuNanAre brAhmaNane kahyuM ke bIjuM aDadhuM vastra laI Ava te tUNIne AkhuM vastra banAvI dauM. khUba dAma upajaze. mahAvIranI pAchaLa cAlyo. vastra mAgatAM tenI jIbha na cAlI, paNa ekavAra temanA khabhA parathI e vastra sarI paDyuM. brAhmaNe e laI lIdhuM. mahAvIrane te enI ciMtA ja nahatI, tyAra pachI temaNe navuM vastra na svIkAryuM. je mamAimamaI jahAi, se jahAi mamAiaM / [je mamatvabhAvanAne tyAga kare che, te mamatvane parityAga kare che. 3. A ghaTanAmAM jema bhagavAnanI parama karUNa jevA maLe che, e ja rIte sva-deha pratyenI utkRSTa anAsakta vRtti dekhAya che. saMnyAsa lIdhAnI pahelI rAtre ja emanA samabhAvanI kasoTI kare tevuM banAva banyA. rAjakumAra vardhamAna have zramaNa vardhamAna banI gayA hatA. aizvaryanI nAjuka puSpazaSyA parathI sAdhanAnA kaThina kaMTakachAyA paMtha para emaNe kadama mAMDayAM hatAM. teo kamara gAmanI bahAra rAtre kAusagna karIne UbhA hatA, tyAre eka govALa emane enA baLada saMbhALavAnuM kahIne gayo. moDe moDe pAchA AvyA tyAre baLada na maLe. dhyAnastha mahAvIra pAsethI javAba na maLatAM ame navI kinAre kinAre aA zaMkA bhaya/ ya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14:: anazana zreNI-1 nALAmAM ane gADha jaMgalanA khUNe khUNe tapAsa karI. kyAMya baLada na maLatAM rakhaDIne thAkele govALa khinna citta pAchA pharatuM hatuM, tyAre baLadane mahAvIra pAse jeyA ane ene gusase bhabhUkI UThayo. A samaye e baLadanI rAza laIne mAravA gaye, paraMtu Indra AvIne ene paDakAryo. gevALane kahyuM, "keve mUrkha che tuM? jene tuM cera samaje che te te rAjA siddhArthanA tejasvI putra vardhamAna che. rAjavaibhavane Thokara mArIne AtmasAdhanA karavA nIkaLyA che, tyAre te tArA baLadanI corI karaze? duHkha e vAtanuM che ke tuM prabhu para prahAra karI rahyo che." gevALa dhrujavA lAge ane eNe mahAvIranAM caraNa pakaDI lIdhAM, mahAvIranI AMkhamAM asIma karuNa chalakAI rahI hatI. devarAja InTe kahyuM, "sAdhanAnA vikaTa paMthamAM AvA mUDha mANase Apane vinA kAraNe herAna-parezAna karaze, te mane ApanI sevAmAM rahI kaSTanivAraNanI taka Ape. AvatA sADAbAra varSa sudhInA sAdhanAkALamAM huM sAthe rahI ApanI saMbhALa rAkhIza." devarAja IndranI vAta sAMbhaLIne mahAvIre kahyuM, AtmasAdhakanA jIvanamAM Aja sudhI e kadI banyuM nathI ane banaze paNa nahi. keI bIjAnI madada vaDe Atmasiddhi ke Atmamukti sAMpaDI zake nahi. sAdhakane te Adarza che. "ghaje je vino--te ekale svapuruSArthathI ja AgaLa vadhate o che. dareka jIvI pitAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra H : 15 sukti pitAnA udyama, baLa, vIrya ane parAkrama para ja nirbhara che." pAMca saMka95 ekalavIra mahAvIra AgaLa vadhyA. kyAMka khaMDeramAM te kadIka smazAnamAM, kaI gADha jaMgalamAM ke UMDI khINamAM e dhyAna lagAvIne besI jAya che. tapa paNa sAthosAtha cAlyA kare che. evAmAM merAka sannivezamAM duIjjata tApasanA vizALa AzramamAM AvyA. A Azrama gocarenI pAse eka suMdara jharaNune tIre AvyuM hatuM. enA kulapati bhagavAnanA pitA siddhArthanA parama mitra hatA. emanA madhura Agrahane mAna ApIne mahAvIra tyAM rahyA. AzramanA kulapatie emane rahevA mATe ghAsanI jhUMpaDI ApI. mahAzramaNa mahAvIra ahIM cAturmAsa rahyA. hajI varasAda paDa zarU thaye nahote, tethI navuM ghAsa thayuM nahatuM. bhUkhI gAye emanI jhuMpaDInA sUkA ghAsane kheMcI kADhavA lAgI. tApase te lAkaDIo mArIne pazune bhagADatA hatA, paraMtu mahAvIra te satata dhyAnamagna ja rahetA. dIkSA letI vakhate emanA zarIra para lagADelA sugaMdhita dravyane kAraNe keTalAya kIDA, pataMgiyA, DAMsa ane macchara jevA jIve daMza mAratA hatA, paNa mahAvIra te A badhAthI nirlepa hatA. bIjA tApane thayuM ke divasabhara lAkaDIo laI laIne teo emanI jhUpaDIonuM rakSaNa kare che ane mahAvIra te saheje sAcavatA nathI. tApase, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 : jainadarzana zreNI-1 temanI niMdA karavA lAgyA. AzramanA kulapati pAse vAta pahoMcatAM emaNe paNa kahyuM, "pakSIo paNa pitAnA mALAnI rakSA kare che te Apa rAjakumAra thaIne paNa ATalI upekSA kema karo che?" mahAvIra dhyAnastha hovAthI kazuM bolyA nahi, paNa mane mana vicAravA lAgyA ke ghara parivArane tyAga karanAra sAdhaka jhUMpaDInI mamatAmAM phasAI gaye! sAdhanA mATe mArA gharane tyAga karyo, have zuM parAI jhUMpaDImAM phasAIne sAdhanAne bhUlI jAuM? mAre sAdhanA-dIpa vRkSanI nIce, guphAmAM ke khaMDeramAM - game tyAM jhaLahaLI zake tema che. AthI kulapatinI anumati laIne parama sadubhAva sAthe bhagavAne tyAMthI vihAra karyo. paNa e vakhate emaNe pAMca saMkalpa karyA H (1) aprIti thAya tevA sthaLe na rahevuM, (2) sadA dhyAnastha rahevuM, (3) prAyaH mauna rAkhavuM (4) hAthamAM ja, karapAtrathI khAvuM ane (5) gRhasthanI khuzAmata na karavI. A pAMca saMka9pe bhagavAna mahAvIranI tyAganI khumArI batAve che. vaDalAnA bIja jevI A pratijJAmAMthI emanA jIvanamAM saMyamane gheghUra vaDale vikasI UDyo. paraMtu A saMkalane kAraNe sArAM anukULa nivAsasthAne emane mATe azakya banyAM. ujajaDa araNya, khaMDera mahAlaye ane bhUtiyAM makAne ja temanAM nivAsasthAna banyAM. paNa mahAvIra e te mahAvIra! emanA saMkalpane bhaya ke kSobha saheje lagAvI zake nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - bhagavAna mahAvIra 17 zUlapANi yakSane upadrava duIjjata tApasanA AzramamAMthI vihAra karI bhagavAna mahAvIra asthigrAmamAM AvyA. A AkhuM gAma ujajaDa hatuM. moTAbhAganAM ghare khaMDera jevAM hatAM. cArebAju hADapiMjaranAM asthi verAyelAM hovAthI leke ene asthigrAma kahetA hatA. A gAmanA pAdaramAM AvelA maMdiramAM zUlapANi nAmane eka raudra yakSa rahetuM hatuM. ene mANasanA zarIranI gaMdha tarapha eTalI napharata hatI ke je mANasa maMdiramAM rAtrinivAsa kare te savAre marele ja jovA maLe. A yakSa rAtre mANasane DarAve, kaMI kaMI cALA kare ane bIkamAM ne bIkamAM mANasa marI jAya. bIka pote bhayaMkara nathI, paNa bIkanI bIka vadhu bhayAvaha che. maMdirane pUjArI Indra zarmA paNa enAthI bhayabhIta hatuM. paNa mahAvIrane Dara kane? emaNe kahyuM, "huM abhaya chuM. keIthI Darate nathI ane koIne DarAvatuM nathI. huM te maMdiramAM ja rAtavAsa karIza." aMdhAruM thayuM. maMdirane pUjArI paNa cAlyA gayA. mahAvIra te kAusagga dhyAne UbhA hatA, tyAre vIjaLInA jevuM camakatuM bhayaMkara bhUla hAthamAM laIne zUlapANi yakSa pragaTa thaye. jANe raudra rasa deDa dhAraNa karIne AvyuM na haiya! mAnavane bhakSa maLaze ema mAnIne yakSe dUra aTTahAsya karyuM. bhalabhalA e aTTahAsyathI phATI paDatA hatA, paraMtu mahAvIra te vajanI mAphaka avicala ane vikA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 : : jenadarzana zreNa-1 UbhA rahyA. yakSa hAthI, pizAca ane sApa banyuM. mahAvIranA nA aMgene kocyA ane daMza dIdhe. pitAnI divya devazaktithI mahAvIranA AMkha, kAna, nAka, mAthuM, pITha vageremAM bhayaMkara vedanA utpanna karI, paraMtu mahAvIra te "meraja vApaNa apamALo'-sumerunI jema akepita rahyA. AkhI rAta aneka bhayaMkara vItake sAthe pasAra thaI, paNa Akhare zUlapANi yakSa thAkIne letha thaI gaye. enuM rAkSasI baLa mahAvIranA AtmabaLa AgaLa parAjita thayuM. dhIre dhIre enuM hRdayaparivartana thatAM e mahAvIranAM caraNomAM namI paDyo ane be, "prabhu! mane kSamA Ape. meM Apane oLakhyA nahi." | mahAvIre kahyuM, "kSamA te zatrune hAya, tuM che mAre mitra che.' yakSane Azcarya thayuM, "huM mitra? ane te tamAre ? meM te tamane keTale badhe saMtApa Ape che!" mahAvIre kahyuM, "mAre te zuM, tuM jagata AkhAne mitra thaI zake tema che. tuM krodha ane ghaNAne vaza thaI mAnavanAM hADakAM sAthe khela khelatuM hatuM, paNa e dUra hiMsA tane kadI zAMti ApI zakaze nahIM. kSamA ane premathI ja zAMtine AviSkAra thAya che. A gAma sAthe tane vera che e huM jANuM chuM, paNa veranuM esiDa veramAM nathI, premamAM che. UnI UnI dharatI para megha varase tema mahAvIranA zabdae yakSanA baLabaLatA hRdayane zAMta karyuM. enA aMtaramAM prema ane karuNAnAM zItala jala ubharAyAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra H : 19 vihAra karatAM bhagavAna pharI merAkagrAmamAM AvyA. ahIM achandaka jAtine pAkhaMDI tiSI ajJAnI ane aMdhazraddhALu lekene camatkAranI vAtethI bheLavate hate. bhagavAnanA apUrva dhyAna ane tapanI sahaja siddhione lIdhe AvA achandakene prabhAva e che thaye. kSamA e ja bhUSaNa dakSiNa vAcAlAthI uttara vAcAlA bAju bhagavAna vihAra karI rahyA hatA tyAre caMDakauzika sapane bedha Ape. e pachI saMgama nAmanA eka deve bhagavAna mahAvIrane aneka upasargo karyA, paraMtu bhagavAnanuM mukha suvarNa jevuM camakI rahyuM hatuM. jANe madhyAhnane sUrya na hoya! cha-cha mAsa sudhI eNe mahAvIrane agaNita dukhe ApyAM, chatAM mahAvIra pitAnA sAdhanAmArge avicaLa rahyA hatAza ane nirAza saMgamadeva mahAvIranA pagamAM AvIne paDyo. thAkelA ane hArelA saMgame gaLagaLA avAje kahyuM, huM saMgama. meM Apane oLakhyA nahi. mANasa te zuM, devane paNa Apa pUjya che. addabhuta che Apane Atmavijaya, anerI che ApanI kSamA ane sahanazIlatA." -cha mahinAthI herAna thatA mahAyogI mahAvIranA mukhanI eka rekhA paNa na badalAI. emanA kaNApaNuM havAmAM e vicAra Ajo ke, "are! A bicArA jIvanuM zuM thaze ?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20:: jenazana zreNI-1 ane bhagavAnanA kamaLa jevAM locana vikasyAM. e lecanane cheDe be AMsu hatAM. e AMsu jeIne saMgama nAe ane bolyA, "eha! kSamAzIla prabhunAM karuNabhInAM locana jarUra muja aparAdhInuM kalyANa kare." A dazyanuM varNana karatAM kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArya kRtAparAdhe'pi jane kRpAmantharatArayoH / ISadbASpArdrayormadraM zrIharinetro: . [ aparAdhI pratye paNa jemanAM netromAMthI dayAbhAva nItare che, ne temanA pratyenI karuNAthI jemanAM netronA khUNuM AMsuthI bhIMjAyelA che: e bhagavAna mahAvIranAM netro kalyANakArI che !] ekavAra bhagavAna mahAvIrane vicAra Ave ke karmonI vizeSa nirjarA karavA mATe koI evA sthaLe javuM joIe ke jyAM mANasa mANasane zatru hoya. saMta-sAdhu eTale zuM te kaI samajatuM na hoya. na koI pichANa hoya, ke na keI oLakhANa hoya. emane ahiMsAdharmanI, premadharmanI parIkSA karavI hatI, AthI teo rADha nAmanA anArya pradezamAM gayA. jyAM vicaravuM atyaMta duSkara hatuM. ahIM leke temanA dehanuM mAMsa kApI gayA, kUtarAe aMge aMge baTakAM bharI mAMsa teDI gayAM. dUra manue bhagavAnanA suMdara zarIra para ujharaDA karyA. A vakhate emanA eka ziSe kahyuM, "khera ! mAravA mATe nahi, paNa harAvavA mATe ekAda lAkaDI sAthe rAkhIzuM?' ' . . . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra H H 21 mahAvIre kahyuM, "teya ApaNI ahiMsAnuM vrata tUTe." ahIM jIva javA sudhInA upasargo AvyA, teya bhagavAna mahAvIra saheje na DagyA. "AcArAMga sUtramAM kahyuM che? suvi saMjAma-savA. have tAre mAre | paDisetramANe karusAi acale bhagavaM rIityA / jevI rIte bakhtaradhArI yoddhAnuM zarIra yuddhamAM akSata rahe che, e ja rIte acala bhagavAna mahAvIre atyaMta kaSTo hovA chatAM pitAnA saMyamane akSata rAkhe.] pApane vipAka potAnI sAdhanAkALanA bAramA varSe bhagavAna chammANi gAmanA sImADe eka vRkSa nIce dhyAnamudrAmAM UbhA hatA. dIkSAnA pahelA divase je banAva banyuM hatuM, te ja banAva pharI banyuM. eka vALa pitAnA baLadene mahAvIranI pAse mUkIne kaMI kAmakAja mATe gaye. bhagavAna mahAvIra te dhyAnamAM hatA tethI emaNe govALane kaMI javAba na ApyuM, paraMtu vALa te maunane saMmati mAnIne cAle gaye. baLade te caratA caratA AsapAsanI jhADImAM pAI gayA. pitAnA baLadane na jotAM eNe pUchyuM, are sAdhu mahArAja ! mArA bALa kayAM che?' 56 kaze javAba maLe nahi pharIvAra pUchayuM paNa mahAvIra te dhyAnastha hatA, tethI kaI rIte kAma mAne ? vALanA ane pAra na rahyo. e je, " ApI daka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 :: jainadarzana zreNI-1 chuM toya kazuM bela nathI ane dekhADate paNa nathI. tAre te kAna che ke keDiyAM? kAnamAM tela nAkhIne Ubhe che! tAre mATe kAna nakAmA che; lAva hamaNuM ja pUrI dauM.' Ama kahIne jaDa zevALa be zULa laI Avye. e jADAM darbhamULanA khIlA jevA cheDA eNe mahAgInA kAnamAM nAkhyA ane pachI rakhene koI A zULa kADhI nAkhe ema vicArI enA bahAra rahelA cheDA kApI nAkhyA. Ama chatAM mahAvIranA mukhamAMthI eka uMhakAre paNa na nIkaLe. e pachI bhagavAna mahAvIra madhyamA nagarImAM AvyA. siddhArtha nAmanA vaNikane tyAM bhikSA levA gayA. siddhArthane ghera kharaka nAmane kuzaLa vaidya AvyuM hatuM, eNe kASThazalAkA beselI zedhI kADhI ane apAra prayatna e zULo bahAra kADhavAmAM AvI. paNa jyAre AvuM kaSTa ApanArAnI sahue TIkA karavA mAMDI, tyAre bhagavAne kahyuM, AmAM devALiyAne kaze doSa nathI, mAruM ja kareluM huM bhegavuM chuM. mArA aDhAramA pUrvabhavamAM huM tripRSTha vAsudeva nAmane rAjA hatA. ane meM ja bhAna bhUlIne mArA zayyApAlakanA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM reDAvyuM hatuM. te pApane ja A vipAka che. pote karelAM karma sahue bhegavavAM ja paDe che. pachI te bhegI hoya ke tyAgI heya." bhagavAnane prathama upasarga kamaragAmamAM eka gevALe karyo hato ane aMtima upasarga paNa eka vALa dvArA ja thaye. emanA sAdhanAkALamAM ane upara AvyA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 3 chatAM teo A upasargakarmamAM sadA-sarvadA zAMta rahyA. koInIya pratye dveSa ke roSa rAkhe nahi. virodhI hoya ke vinA kAraNe pajavanAre hoya, paNa dareka pratye emanA hRdayamAM snehane sAgara UbharAte hate. deva, dAnava, mAnava ane pazuoe emane bhISaNa kaSTa ApyAM, tema chatAM bhagavAne mana, vacana ane kAyAne vaza rAkhI A badhuM sahana karyuM ane AtmasAdhanAne mArge satata utkarSa sAdhatA rahyA. mUzaLadhAra varasAda hoya ke kAramI ThaMDI heya. AMdhI. hoya ke tephAna hoya te paNa emane sAdhanA-dIpa satata jalate rahyo. bhagavAne ahiMsAne ahAleka jagAvyuM hatuM, paraMtu mAnavajAta hiMsAmAM sarI paDatI hatI. sattAnA zekhIne yuddhane meDa kyAM Ajeya tyajI zake che? AvI laDAImAM vijayI. bananAra, hArelI prajAnuM senuM-rUpuM tUTI jAya ane yuvAna sI-puruSane pakaDIne bajAramAM vecavAmAM Ave. AvI rIte kauzAMbI nagarIe hamaNAM ja vijaya meLavyuM hatuM. A nagarImAM bhagavAna reja bhikSA mATe Ave che. ghera ghera phare. che, paNa bhikSA lIdhA vinA pAchA jAya che. Ama ne Ama. cha mahinA pasAra thAya che. cha-cha mahinAthI dama annane eka dANe paNa zikSArUpe lIdhe nathI bharyA sAgaramAM mAchalI tarasI rahe tevuM kauzAMbInI prajAne lA. AkhI. nagarI - pachI te rAja hoya ke amAtya hAya, vepArI hoya ke dharmazAstrI hoya paNa pA - pitapalanA svarganI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4H jainadarzana zreNI-1 tulAne jokhavA lAgI gaI. pApa zuM, puNya zuM, nyAya zuM ane anyAya zuM enA ja vicAra sarvatra thavA lAgyA. eka divasa khabara maLI ke dhanAvaha zeDanI eka gulAma strI caMdanabALA pAsethI bhagavAne aDadanA bAkaLA vaheryA ane bhejana karyuM. lekena pravAha dhanAvaDa zeThanA ghara tarapha vahI nIkaLe paNa DIvAre sahune khabara paDI ke jene gulAma mAnatA hatA te te caMpAnagaranA rAjAnI putrI hatI. khuda kauzAMbInA rAjAnI bhANeja hatI. A joIne saha kahevA lAgyA ke laDAI kevI kharAba che! jemAM mAnavI pite ja pitAnA svajanene haNe che. AtmAmAMthI paramAtmA mahAvIre jagatane AtmAnI ane zarIranI zaktinI parIkSA karI batAvI. emaNe sAdhanAkALanA sADA bAra varSa daramiyAna phakta 349 divasa ane teya eka ja TaMka je maLyuM te bhejana lIdhuM. bAkInA tamAma divasomAM pANe vAparyA sivAyanA upavAsa karyA. emanI A ugra tapazcaryAmAM eka cha-mAsI tapa, eka cha mahinAmAM pAMca divasa ochAnuM tapa, nava caturmAsI, be trimAsika, be sArdha-dvimAsika, cha dvimAsika, be sArdhamAsika, bAra mAsika, tera pAkSika vagere tapazcaryAne samAveza thAya che. pitAnA sAdhaka jIvananA 4,215 divasamAMthI 4,166 divasa nirjala tapazcaryA karI hatI. hajare mAIla pagapALA cAvyA hatA, deha para vasa nahi, mAthe nahi, pagamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIraH : 5. pagarakhAM nahi. Ama emaNe batAvyuM ke mANasanA AtmAnuM baLa ajaba che. eka tarapha duniyAnuM baLa hoya ane bIjI tarapha AtmAnuM baLa hoya, paNa AtmAnuM baLa jIte che. mANasa ahiMsA ane satyane raste cAle te e paramAtmA thaI jAya che. paramAtmA judo nathI, vyaktinA AtmAmAMthI ja paramAtmA sarjAya che. sADA bAra varSanI ugra tapazcaryA ane apUrva sAdhanA. bAda mahAvIra juvAlikA nadInA kinAre DAMgaranA khetaramAM dhyAna lagAvIne beThA hatA. vaizAkha mAsanI suda dasama hatI. divasane ceAthe pahera hato. teone chaThThanuM tapa hatuM ane A divase temanI mahAna tapazcaryA phaLI. zAlavRkSanI nIce. gaMdaDAsana(DhIMcaNa UMcA ane mAthuM nIcuM)nI avasthAmAM beThA hatA, tyAre kevaLajJAna thayuM. mahAjJAnane dIpaka pragaTyo. ekavAra A saMsAra apUrva prakAzathI jhaLahaLI UThayo. dizAo zAMta ane vizuddha thaI gaI. deve dudubhine. gaMbhIra ghoSa karatAM bhagavAnane kevalya mahatsava ujavavA mATe pRthvI para AvyA. bhagavAnane sAcA sukhane mArga maLI gaye hate. saMsAranI keI gUMca ke jagatanI kaI graMthi rahI nahatI. pRthvI, pAtALa ane svarga ema trilokanA traNe darzane ane bhUta, vartamAna ane bhaviSya ema traNeya kALanA darzana prabhunA aMtaramAM AvIne vasyA. kevaLajJAna prApta thayuM tyArathI teo ata, jina ane vItarAga ityAdi nAmathI vALakhAvA lAgata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 : : janana zreNI-1 sarvajJatAne prabhAva samila nAmanA dhanADhaya brAhmaNe madhyama pAvApurImAM ' virATa yajJanuM Ayojana karyuM hatuM. AmAM bhAga levA mATe bhAratavarSanA prasiddha kriyAkAMDa vidvAne AvyA. emAM indrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti jevA cauda vidyAnA pAraMgata vidvAna hatA. pratyekanI sAthe 500-500 ziSya hatA. vyakta ane sudharmA nAmanA be vidvAna 500-500 ziSyagaNa sAthe chellAka saMnivezathI AvyA hatA. jyAre maMDika ane mauryaputra nAmanA vidvAne 350-350 zikhyo sAthe maurya saMnivezathI AvyA hatA. akapita, acalabhrAtA, metArya ane prabhAsa nAmanA bIjA cAra vidvAne paNa A sabhAmAM upasthita hatA. bhAratanA vidvAnomAM A agiyAra vidvAne mUrdhanya gaNAtA hatA paNa teo saMzaya ane ajJAnanA aMdhakAramAM aTavAtA hatA. A samaye bhagavAna mahAvIra madhyama pAvApurImAM padhAryA. devatAoe samavasaraNanI racanA karI. sUra, asUra ane mAnava - sahu emane upadeza sAMbhaLavA upasthita thayA, tyAre A vidvAne bhagavAna mahAvIranI sAthe zAstrArtha karavA AvyA. paraMtu sarvajJa bhagavAne ja emanA saMza kahA ane tenuM nivAraNa karyuM. pariNAme A agiyAre vidvAna dIkSita thaI bhagavAna mahAvIranA dharmasaMghanA gaNadhara anyA. A pachI teo magadha, mithilA, kezala ane kaliMgamA pharyA. hajAre strI-puruSe temanA anuyAyI banyAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra HH ra7. idrabhUti gautama, sudharmA jevA mahAna vidvAna brAhaNe udAyI, meghakumAra jevA kSatriye, dhanA, zAlibhadra jevA vai; metArajaharikezI jevA zUdro prabhunA tyAgI ziSya banyA. vizAlIpati ceTaka mahArAja, magadhapati zreNika, tene putra keNika vagere kSatriye, AnaMda, kAmadeva vagere prabhunA khAsa gRhastha ziSya hatA. tyAgI strI-ziSyAomAM caMdanabALA tathA priyadarzanA kSatriyaputrIo hatI, devanaMdA brAhmaNI hatI. guDastha strI-ziSyAomAM revatI, sulasA, jayantI vagere viduSI strIo hatI. kula 14, 000 sAdhu ane 36,000 sAdhvIe prabhu mahAvIrane hAthe dIkSA pAmyAM hatAM. gRhastha strI-puruSe te ghaNuM ja hatAM. caturvidha saMghanI sthApanA prabhu mahAvIre A badhAMne saMgha sthApyuM. A saMgha tIrtha kahevAya che, eTale teo tIrthakara kahevAyA. emanA pachI bIjuM kaI tIrthakara thayuM nathI. eTale teo carama tIrthakara kahevAyA. temaNe pitAnA rAga-dveSa pUrepUrA jItI lIdhA hatA eTale teo jina paNa kahevAya che. A jinanA anuyAyI te jaina. bhagavAna mahAvIranI potAnA zAsananA nirgatha sAdhunI kalpanA joIe. teo kahe che ke A sAdhu mukta manane, hAra vicAra ane ahiMsAnA vatavAle ho saMsAranI, mananI, saMbaMdhanI, meTAInI kaI rAzi ene paze nahi. e mane paNa pramAda nahi kare. saMsAramAM mana, vasa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 :: jainadarzana zreNI-1 ane Azraya mATe mANasa aneka vyaktinI lAcArI kare che. e lAcArImAMthI nigraMtha sAdhu mukta haze. sadA pagapALA pravAsa karavAnuM hovAthI ene ratha, gADuM ke azvanI apekSA nahi heya. pagamAM pagarakhAM nahi hovAthI e mocIne nahi zeLe. hAthe keza lenAra hovAthI nAInI jarUra nahi rahe. enuM jIvana parAdhIna nahi paNa svAdhIna - svataMtra haze, durgama mArgane sukhada mAnaze. duHkha ane vipattine AtmapakAraka sukha mAnaze. sAdhunI pAse sadA eka kalpanA raheze. A kalpanA ApatAM bhagavAna mahAvIra kahe che, laDAImAM mokhare cAlate hAthI, keTakeTalAM vidane sahe che, keTakeTalA ghA veThe che! chatAM e AgaLa ja cAlyA jAya che, ema sAdhu AgaLa vadhaze. jema e hastI baMdha, cheda ke vadhanI darakAra karatuM nathIenuM citta lakSane vedhavAmAM hoya che, ema sAdhu paNa kazI darakAra nahi karatAM, jIvananI sAdhanAmAM AgaLa ne AgaLa vadhaze." bhagavAna mahAvIranA upadezanI paddhati e jJAtA-zailI eTale ke daSTAMta dvArA vAta samajAvavAnI saraLa paNa marmavedhI. zilI hatI. rAjagRhanA mAsAmAM ekavAra emaNe A kathA kahI - keTalAka leke atithi mATe gheTAne pALe che. ene khUba lADa laDAvI sAre ghAsa-pAle khavaDAve che. gheTo ha8puSTa bane che ane mAne che ke mArA jIvanamAM te AnaMda ane lahera che. masta thaIne khAvA-pIvAnuM ane enAthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 9 pharavAnuM che. bIjA gheTAM juone kevAM rakhaDe che! kevAM bhUkhe mare che! evAmAM gharadhaNIne tyAM atithi Ave che. gharadhaNI rAtAmAtA gheTAne pakaDe che ane ene vadha kare che. enA jhINuM jhINuM TukaDA karI svAdiSTa vAnagI banAve che. gheTAne maratI vakhate atithi AvyAne zeka thAya che.' A daSTAMta ApIne bhagavAna mahAvIra kahe che, "jarA UMDA UtarIne vicAra karo ke ghaDapaNarUpI atithi kene nathI Avate? mRtyarUpI charI kone halAla nathI karatI ? e atithi ane e charI AvyA pahelAM je cete te ja khare je kahevAya." nirvANa Ama bhagavAne lekenI bhASAmAM upadeza Apyo. emanuM chelluM mAsuM pAvApurImAM thayuM. ahIM ghaNuM rAjAo ekaThA thayA. emanA jIvananuM teramuM varSa pasAra thatuM hatuM. bhagavAna mahAvIranA nirvANa samayanI mAhitI maLatAM pAvApurInA gharagharamAM zekanI chAyA pharI vaLI. bAra-bAra varSanA mauna pachI hamaNAM ja e utAraka vANI varasI hatI. basa-pAMcase nahi, se-base nahI, pisAya nahIM, mAtra tera varSa thayA ne bhagavAna mukita ADe raheluM baMdhana cheDavAnI vAta kare che! game teTalI ara cAMdanI haya, paNa sata te te rAta ja karAya che ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 :: jainazana zreNI-1 bhaktajane bhagavAnanI AsapAsa vIMTaLAI beThA hatAM. RSimunio madhura zaMkha vagADatA hatA. devenA svAmI iMdra mRtyu-utsavanI maMgala racanA karatA hatA. paNa bhagavAnanI alaukika deha chabI ane pavitra vANuM pratyakSa nahIM maLe, ene zoka te deva ke mAnava sahunA hRdayamAM khaLabhaLI rahyo hate. iMdrarAjaneya thayuM ke bhagavAna potAnI nirvANaghaDI cheDe samaya pAchI Thele, te pachI vaLI AgaLa upara joI levAze. aNIcUkyo chevarSa jIve. vItelI ghaDI pharI pAchI AvatAMya vilaMba lAge. devarAja iMdra bhagavAnane prazna karyo, "prabhu, A nakSatra azubha bhAvine saMketa karanAruM che, mATe Apa ApanI nirvANughaDI DIvAra laMbAvI de te? samartha, sarvajJa ane sarvazaktimAna Apane mATe A te sAva saraLa che." mahAvIra iMdranA mehane pArakhI gayA. emaNe kahyuM, IMdrarAja, mArA deha pratyene tamAre meha tamane AvuM belAvI rahyo che. janmanuM kAraNa, dehanuM kArya ane jIvanane hetu pUrAM thayAM che. have AyuSyanI eka kSaNa te zuM, paNa kSaNanI eka kaNa paNa bejArUpa bane che. keTalAMka aMdaroaMdara manamAM gAMTha vALIne beThA hatA ke bhagavAna game te kahe, paNa hamaNuM nirvANa nahIM svIkAre. mahAvIranA parama ziSya maharSi gautama dharmabodha ApavA bIje sthaLe gayA hatA. pitAnA parama ziSyanI gerahAjarImAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagathana mahAvIra H : 3 - - - - - te bhagavAna kaMI vidAya letA haze? paraMtu prabhu te sUkSma kAyathega rUMdhIne nirvANa pAmyA. bhagavAnanA nirvANanA samAcAra maLatAM ja jJAnI gautama anarAdhAra raDI rahyA. bhalabhalAM kaThaNa hadaya pIgaLI jAya, e emane vilApa hate. ajJAnIne samajAva AsAna paNa A te mahAjJAnIne zeka iMdrarAja paNa gautamane zAMta kema pADavA te aMge mUMjhAI gayA. evAmAM ekAeka jJAnI gautamanA mukha para rudanane. badale prasannatA pragaTI, viSAdane sthAne AnaMda chavAI gayo. iMdrathI A parivartana parakhAyuM nahi. jJAnI gautama belyA, eDa! bhagavAne mane jIvanathI je jJAna ApyuM, ethI vizeSa emanA nirvANathI ApyuM. mane ghaNIvAra kahetA ke nirAlaMba bana. AlaMbana mAtra cheDI de. AMtara duniyA tarapha jA. tyAM na keI guru che, na kaI ziSya. paNa e veLA bhagavAnanA deha para mAruM mamatva hatuM. bAtmika pUjAne badale dehapUjA hatI. AthI ja nirvANa veLAe mane aLage rAkhIne bhagavAne samajAvyuM ke gautama, rameha, karatAM sAdhanA ghaNI caDiyAtI che." Ama bhagavAna mahAvIre jIva mArA mATe zAzvata. sukhane saMdeza ApyuM. Aje e vAtane 2500thI paNa vadhu varSa thaI gayAM che, paNa e saMdezo hajIya muvIne Mvana karI rahyo che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra : : jainadarzana zreNI-1 cveyannae se kusale mahesI, aNanta jANI ya aNaMtadasI / jasaMsigo cakravupahe Thiyasta jANahi dhammaM ca dhiI ca pehi / / [ nipuNa, kuzaLa ane maharSi evA mahAvIra anaMta-jJAnI ane anaMta-darzanI che. ApaNI sAme rahelA e yazasvI mahAvIranA - dharma ane zairyane jANe ane vicAra.] kAMtino dharma bhagavAna mahAvIranA e saMdezane vicAra karIe te pahelAM emaNe karelI kAMtine joIe. emaNe zAstrone AmajanatA mATe khullo mUkyAM. e jamAnAmAM AvI jJAnavArtA devagirA saMskRtabhASAmAM thatI hatI. sAmAnya leke e samajI zakatAM nahi ane emAM ja enI mahattA lekhAtI. samajAya e te sAmAnya vidyA kahevAya, na samajAya e ja mahAna vidyA lekhAya. e bhrama sarvatra vyApele hate. dharma, karma ane tatvanI carcA lekabhASAmAM karavI e hInakarma lekhAtuM. lekabhASAmAM belanArane keI sAMbhaLatuM nahi ane ziSTa lekhatuM nahi. enuM kaI sanmAna karatuM nahi. keTalAka kahetA ke AvI ucca vAte kaMI janapadanI bhASAmAM sArI lAge? UcI vAte mATe bhASA paNa UMcI ane agharI, bhAra khame tevI hevI joIe. : lokabhASA ane nArIsamAna bhagavAna mahAvIre pahele pagale bhASAnI mati karI. emaNe kahyuM jJAna mAtra jJAnI mATe nathI. sAmAnya mAnavI -mATe paNa che. sAmAnya leke samaje e rIte emabhAvamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com laga Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 33 lavuM joIe. AthI emaNe e kALanI magadha dezanI lekabhASA ardhamAgadhImAM upadeza Ape. emAM saMsAra ane dharmanAM gUDha svasya pragaTa karavA mAMDayA. jIva zuM, ajIva zuM? leka zuM, aneka zuM? A sava-saMvara zuM? baMdha-mekSa zuM? tiryaMca gati zuM? manuSyabhava zuM? e badhuM lokabhASAmAM kahevA lAgyA. lekene pitAnI jabAna ane potAnI bhASA maLI. paMDitene bhAra bejavALe jJAnabedha te emane mATe AMkhanuM kAjaLa gAle ghasyA jevuM hatuM. paNa have paMDita kahe te zAstra ane zAstra kahe te pramANa, ema mAnavAnuM rahyuM nahi. mahAvIrane upadeza sane samajAye ane badhAne mATe AtmakalyANanAM dvAra khullAM thayAM. bhagavAna mahAvIre strIne svataMtratA bakSavA mATe be mahAna sudhArA karyA. eka te vratamAM brahmacaryane sthAna ApyuM ane bIjuM strI saMnyAsinI thaI dIkSita thAya te sarva baMdhanamAMthI mukta bane ema kahyuM. jAti ane varNanA mahatvane kADhI nAkhyuM ane cAritryanI mahattA sthApI. emaNe kahyuM, kammuNA bhaNo hoi, kammuNA hoi khattiyo / bAso kammuNA hoha, suho hora kammuNA / / [ karmathI brAhmaNa, kSatriya vaizya ane zuddha thavAya che Ama emaNe zudrone gulAmInA aMdhakAramAMthI bahAra kADhayA ane pazutAmAMthI prabhutA ApI. kaI paNa ne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ami Gyanbhandar-Umara, Surat Www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34H jaina darzana zreNI-1 strI-puruSa dharma svIkArI zake che tema kahyuM. hakIkatamAM emaNe zramaNane kuLa, rUpa, jAti, jJAna, tapa, zrata ane zIlane jarApaNa garva na karanAra kahyo. bhagavAna mahA- vIranI A eka mahAna sAmAjika krAMti gaNAya. emaNe AkhIye paristhitimAM parivartana ANyuM. AtmAnA UMDANamAMthI UgelA A satyavicAre samAjamAM sthAyI rUpa lIdhuM. bhagavAna mahAvIre nIDaratA ane daDhatAthI pitAnA vicAro pragaTa karyA ane amuka varganA asAdhAraNa prabhutva, hiMsAcAra ane mAnasika gulAmImAMthI kone mukti apAvI. varNAzramanI jaDa dIvAlamAM keda thayelA samAjane bahAra lAvyA. UMcanIcanI kalpanAmAM samULI krAMti karI. strIne bALapaNamAM pitA pALe, yuvAnImAM pati pALe ane ghaDapaNamAM putra pALe e vicAra para kuThArAghAta karyo. jAti ke liMganA bhede AtmavikAsamAM kayAMya kadIya bAdhArUpa banatA nathI, tema kahyuM. AtmatatvanI daSTie badhA sarakhA che. brAhmaNa ke zudra, strI ke puruSa, yuvAna ke vRddha, rAya ke raMka je kaI puruSArtha kare te mekSane adhikArI che. AnA samarthanamAM ja temaNe caMdanabALAne prathama sAdhvI banAvI. IzvarakRpA para AdhAra rAkhIne prArabdhane sahAre jIvatA mAnavanI gulAmI emaNe dUra karI, puruSArthane upadeza Apyo ane kahyuM, deva bhale meTo hoya, game tevuM temanuM svarga heya, paNa mANasathI meTuM kaMI nathI. mANasa mAnavatA rAkhe te deva paNa enA caraNamAM rahe! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagavAna mahAvIra : : 35 mANase A mATe satya ane premane Agraha rAkhave joIe. pratyeka mANasa potAnA kAryathI, pitAnA guNathI ane pitAnA parizramathI mahAna thaI zake che. e mATe jAti, kuLa ke janma nirarthaka che." Atmika saMyamanI sAdhanA bhagavAna mahAvIre brahmacaryamAM parigraha - viramaNa vratathI vizeSa joyuM. brahmacarya e mAtra bIjI bahAranI vastuo grahaNa karavI ke cheDI devI e phakta bAhya vepAra nathI, paraMtu e te Atmika saMyamane prazna che. e ja rIte karmanAM aMdhanone cheda karavAne eka ane advitIya upAya tapa che, ema kahIne jIvanamAM tapanA mahatvane asAdhAraNa pratiSThA ApI. Ama bhagavAna mahAvIre gulAma manedazAmAMthI mAnavIne mukti apAvI. prArabdhane badale puruSArthathI ene gaurava apAvyuM. zuSka pAMDitya sAme sakriya prayatnanuM pratipAdana karyuM. varSothI cAlI AvatI rUDha mAnyatA ane aMdha vizvAsane dUra karIne mahAvIre vicAra-svAtaMtryanI pratiSThA karI. pitAne sAruM lAge tene svIkAra karavAnI nIDaratA batAvI. sAdhunI sAthesAthe gRhasthane paNa enA dharmo hoya che. emaNe kahyuM, "dharma sAdhu mATe che, ne gRhastha lIlAlahera karavAnI che, e mAnyatA sAva bhUlabharelI che. sAdhunI jema saMsArI gRhasthanA paNa dharma che sAdhu saze sUma rIte vata-niyama pALe, gRhastha yathAzakti skUla rIte pALe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 H jainadAna zreNI-1 e mATe sAdhue pAMca mahAvrata, ne gRhastha pAMca aNuvratane sAta zikSAtrata-ema bAra vratavALA dharmathI jIvananuM ghaDatara karavuM joIe. ema kare te mANasane beDe pAra thaI jAya. A uparAMta yajJamAM pazuhiMsA na kare. zAstrane chupAve naDi. zUdrane tiraskAre nahi." bhagavAna mahAvIre mata ane majahabanI laDAI gauNa pade sthApI. saMsAranA pratyeka matane sApekSa satyavALA TharAvyA. AcAramAM ahiMsA ApI. vicAramAM anekAnta Ape. vANumAM syAdvAda ApyA. samAjamAM aparigraha sthApe. emaNe kahyuM, dhammo maMgalamukkiLaM, ahiMsA saMtamo tayo / devA vi taM namasaMti jassa dhamme sayA maNo / [dharma utkRSTa maMgaLa che. ahiMsA, saMyama ane tapa enAM lakSaNe che. jenuM mana dharmamAM haMmezAM ramyA kare che tene devo paNa name che.] bhagavAna mahAvIre AtmakalyANa sAdhavA mATe keTalAka niyama pALavAnuM kahyuM. niyama eTale vrata. AvA pAMca mahAvrata eTale ke pAMca yAma che. parama dhama - ahiMsA AmAM paheluM mahAvrata cheH ahiMsA. bhagavAna mahAvIre kahyuM ke "jene tuM haNavA mAge che te tuM ja che, jenA para tuM zAsana karavA mAge che te tuM ja che, jene tuM paritApa upajAvavA mAge che te tuM ja che, jene huM mArI nAkhavA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bigasthata mahavIra : : 37 mAge che te paNa tuM ja che. Ama jANI samaju mANasa keIne haNa nathI, keInA para zAsana calAvate nathI ke keIne paritApa Apato nathI. ahiMsA e jainadharmane pAye che. bIjA dharmoe ahiMsA svIkArI che, paNa jainadharma jeTaluM prAdhAnya ene ApyuM nathI. A ahiMsAnI jeTalI sUkSma vicAraNA jainadharmamAM karavAmAM AvI che, teTalI vicAraNA anya dharmomAM thaI nathI. A ahiMsAne udgama tAtvika vicAraNA ane anubhavamAMthI thaye che. badhA jInI samAnatAnA siddhAMtamAMthI ahiMsAne AviSkAra thayA che, evI ja rIte sarva jIva jIvavA Icche che. keIne maravuM gamatuM nathI. sahu sukha Icche che keI duHkha IcchatuM nathI. hiMsA karavAnA vicArathI ja karmabaMdha thAya che. AthI jainadharmamAM hiMsA ane ahiMsA e kartAnA bhAva para AdhArita che. jyAM pramAda che tyAM nitya hiMsA hoya che. asatya vANI ane vartana e hiMsA che. bIjAne AghAta Apa ke bhraSTAcAra kare e paNa hiMsA che ane A ahiMsAmAMthI ja satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha pragaTe che. pahelAM vicAramAM hiMsA Ave che ane pachI vANI ane vartanamAM hiMsA Ave che. AthI ja kahevAyuM che, 'War is born in the hearts of men.' (2018 ahiMsAne uddeASa anekAMtamAM saMbhaLAze. jainadarzanamAM ahiMsAne pamapamAM kaNe che ane hiMsAne apAM pApa ane duHkhanuM mULa mAnuM che. ahInI ahiMsA manuSya pUratI ja maryAdhi nIpajAvI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 ? : jainadarzana zreNI-1 mAtrane AvarI le che. jIvananI ekatA(Unity of life)mAM mAne che. sarva jIvane e samAna gaNe che ane enA pratye samAna Adara rAkhe che. je prANa pratye krUra thAya, te mAnava pratye paNa dUra thaI zake. pUratA e mAtra bAhya AcaraNa nathI, paraMtu AMtarika duvRtti che. jenA hRdayamAM pUratA haze, te prANuM hoya ke manuSya-sahu pratye krUra vartana karaze. jenA hRdayamAM karuNa haze te badhA prANa pratye karuNAbharyuM vartana karaze. vaLI jainadharma punarjanmamAM mAne che. jIva Aje eka nimAM hoya e kAle bIjI enimAM paNa hoya. Aje mAkhI hoya te kAle manuSya hoya. AvuM hovAthI manuSyane manuSyatara prANIsRSTine paNa duHkha ApavAno adhikAra nathI. saMsAranA savA prANIo pratye, pachI te zatru hoya ke mitra, samabhAvathI vartavuM joIe. ahiMsAnuM jainadarzanamAM AvuM mahattva che - tuMgaM na maMdarAo, AgAsAmo kisAlayaM natthi / jaha taha jayaM mi jANasu, dhammamahisAsama natthi / / [ meruparvatathI UI cu ane AkAzathI vizALa jagatamAM kazuM nathI. tevI ja rIte ahiMsA samAna jagatamAM, bIjo koI dharma nathI.] satya e Izvara bIja mahAvata te satya. huM asatya nahi AcaruM, bIjA pAse nahi AcarAvuM ane ArAba tene mana nahi ApuM. prApa gvakarAi. tya ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra H : 39 bhagavAna che ema kahevAmAM AvyuM che. jyAre "AcArAMga. sUtramAM kahyuM che ke "satyanI AjJA para Ubhele buddhizALI mRtyune tarI jAya che." A satyane anubhava mAnavInA aMtaramAM thatuM hoya che. mahAvIranuM jIvana ja svayaM sAdhanAthI prApta thayelA anubhava para AdhArita che. AthI ja teo kahe che ke huM pUrNajJAnI chuM ane te tame svIkAre tema naDi. paNa dareka jIva sAcI sAdhanA kare te e padane prApta karI zake che e emane upadeza che. khuda bhagavAna mahAvIre paNa agAunA 27 bhavanI sAdhanA ane e pachI sADAbAra varSanI tapazcaryA bAda tIrthaMkara padanI prApti karI hatI. AthI emaNe kahyuM ke jAgrata rahIne asatyane tyAga karave joIe. asatya vacana bolanAra sadA avizvAsane pAtra bane che. vANImAM paNa kyAMya asatya kathana na Ave tenI takedArI rAkhavI joIe. mApasara ane doSa vinAnAM vacano bolavA joIe. kaTu ke kaThora bhASAthI dUra rahevuM joIe. teoe niraMtha vize kahyuM ke, "e nigraMtha vicArIne belaze kAraNa ke vagara vicAryuM belavA jatAM jUhuM belAI jAya. e krodhane tyAga karaze kAraNa ke gussAmAM AvIne asatya belAI jAya, e lobhane tyAga karaze kAraNa ke pralezanamAM AvIne javuM belAI jAya. e bhayane tyAga karaze kAraNa ke bhayamAM AvIne asatya belAI jAya. e hasI-majAkane tyAga karaze kAraNa ke TIkhaLamakarImAM asatya belAI jaya." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 : : jenadarzana zreNI-1 AvI satyapAlananI jAgRti jenA manamAM hoya tenI zuM vAta karavI? satya bolanArane agni saLagAvI zakate nathI. ke pANa DUbADI zakatuM nathI. jainadarzane satyanI vyApaka vicAraNA karI che. huM kahuM chuM te ja satya" evA Agraha, durAgraha ke pUrvagrahamAM vicAranI hiMsA samAyelI che. jyAre bIjAnA kathanamAM paNa satyane aMza hoI zake tevI udAra daSTi te anekAMta, kAraNa ke satya sApekSa che. tamArI najaranuM satya ane tenA paranI tamArI zraddhA tema ja bIjAnI najaranuM satya ane tenA taraphanI tenI vicAraNuM. Ama jIvananI sarva daSTi ne anekAMtamAM samatA che, sahiSNutA che, samanvaya che ane saha-astittvanI bhAvanA che. satyazedha mATenA avirata prayAsanI A eka sAcI paddhati che. badhI vastune sApekSabhAve vicAravI ane dareka sthitimAM rahelA satyanA aMzane je enuM nAma anekAMta che. mAruM ja sAcuM' ema nahi, paraMtu "sAcuM te mAruM ? evI bhAvanA pragaTa thaI bhagavAna mahAvIranA jIvanamAM "sAcuM te mAruM" batAvatA aneka prasaMge maLe che. emaNe emanA paTadhara jJAnI gautamane AnaMda zrAvakanI kSamA mAgavA kahyuM hatuM. bhagavAna mahAvIranA samaye aneka vivAda cAlatA hatA. dareka potAnI vAta sAcI TheravavA mATe bIjAnA vicAranuM khaMDana kare, bIjAnA vicAranA khaMDanane badale maMDananI bhAvanA bhagavAne batAvI, emaNe kahyuM, "tamArI ekAntI banelI daSTine anekAntI banAve. ema karaze te ja tamArI daSTine DhAMkI de "sarvathA zahene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 41. banele kadAjhamharUpI paDade haTI jaze ane pachI tarata ja tamane zuddha satyanuM spaSTa ane surekha darzana thaze." Ama bhagavAna mahAvIre mata, vAda, vicArasaraNI ane mAnyatAonA mAnavInA hRdayamAM cAlatA vivAdayuddhane. khALavAno prayAsa karyo. Ane mATe emaNe sAta AMdhaLA hAthIne je rIte jue che tenuM daSTAMta ApyuM. A anekAntavAdathI mAnavI bIjAnI daSTie vicArate thaI jaze ane. Ama thAya te jagatanA ardhA dukhe ochAM thaI jAya. anekAnta samanvaya ane virodha parivArane mArga batAve che. vinobAjI kahe che ke anekAna daSTi e mahAvIranI jagatane viziSTa dena che. asteya vrata bhagavAna mahAvIre kaheluM trIju mahAvrata te asteya: che. mANase sarva prakAranI cArIne tyAga kara Ie. aNahakanuM vaNaApyuM keInuM kazuM levuM joIe nahi, koInI pAse levaDAvavuM joIe paNa nahi ane evA kAmamAM sahAya ke Teke paNa ApavAM joIe nahi. emaNe te ema. paNa kahyuM ke dAMta khetaravAnI saLI jevI tuccha vastu paNa enA mAlikane pUchayA vinA sayama vALA mA letA nathI, bIjA dvArA levaDAvatA nathI ke tenI saMmati ApatA nathI. Ave vakhate moTI moTI vastuonI te vAta ja zI? saMyamIe pitAne khape thavI nirdoSa vastuo zodhI. zibIne hevI joIe. Ane artha ke pratyeka rAsta hatI. rAte banI nivA-devAno vicAra karo ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :4ra : : jainadarzana zreNI-1 sAhajika ane prasanna saMyama civuM mahAvrata te brahmacarya. bhagavAna mahAvIre zrI pArzvanAthanA cAra yAmamAM pAMcame brahmacarya yAma umerIne enuM AgavuM mahattva pragaTa karyuM. emaNe kahyuM ke svargamAM ane A lekamAM je kAMI zArIrika ke mAnasika duHkha che te badhAM kAmanI lAlacamAMthI pedA thayelAM che, kAraNa ke gopabhaga aMte te duHkhadAyI che. nadI vahetI hoya paNa ene be kAMThA joIe te rIte jIvanapravAhane vahevA mATe saMyama joIe. A saMyama svecchAe svIkAravAmAM Ave te svasthatA ane prasannatA arpe che. AthI ja bhagavAna mahAvIre kahyuM ke, "tuM pote ja potAnI . jAtane nigraha kara AtmAnuM damana kara. vAsanA, tRSNA ane kAmagamAM jIvanAra aMte te dIrghakALa sudhI dukha pAme che. emaNe kahyuM ke durAcAramAM pravRtta AtmA jeTaluM pitAnuM aniSTa kare che teTaluM te gaLuM kApavAvALe duzmana paNa karatuM nathI. AthI sukha, zAMti ane samAdhinuM mULa kAraNa sAhajika ane prasannatApUrvaka svIkArele saMyama che. aparigraha ane parama AnaMda pAMcamuM mahAvrata che aparigrahanuM. parigraha e pApanuM mULa che. mAtra kaI vastunI prApti ke saMgraha e ja parigraha nathI, paraMtu kaI vastu mATenI mUI ane Asakti e pa rigraha che. A parivaDa e himA-a, cArI, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra : : 43 caithuna ane Asakti e pAMceya pApanI zA che Aje ApaNe joIe chIe ke vartamAna jagatanI asIma yAtanAenuM mukhya kAraNa mawvInI bahekelI parigrahavRtti che. mANasa ema mAne che ke parigrahathI sukha maLe che, paraMtu hakIkatamAM parigraha ja enA duHkhanuM ane baMdhananuM kAraNa bane che. mAnavIne bAhya vastuone gulAma banAve che. AthI bhagavAna mahAvIra kahe che ke jema bhamara puSpamAMthI rasa cUsaze, paraMtu puSpane nAza karatuM nathI, e ja rIte zreyAthI manuSya potAnI vyavahArika pravRttimAM bIjAne ochAmAM oche kaleza ke pIDA Ape che. Ama pAMca yAmanuM nirupaNa karIne bhagavAna mahAvIra kahe che, je A rIte jIvaze, teo jema vAyu bhaDabhaDa saLagatI jvAlAone oLaMgI jAya che, tema te Adarza mAnavI paNa saMsAranI javAlAne oLaMgI, parama AnaMdane bhAgI thaze." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. yu. ena. mahetA ane zrImatI zAradAbena mahetA prerita jainadarzana paricayazreNI 0 AgAmI prakAzano , ka9pasUtra zrI ramaNalAla cI. zAha anekAntavAda paM. dalasukhabhAI mAlavaNIyA namaskAra maMtra zrI zazikAnta mahetA sAmAyika zrI tArAbena 2. zAha 5 hemacandrAcArya zrI panAlAla 2. zAha rAjA zrIpALa "jayabhikhu" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zovi Elcheblle bilerare RRA | SH natani zrI jayabhirly sAhityakrasTa prakAza Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com