Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva0 AcArya zrIkarma siMhajI svAmi smAraka granthamAlA-mauktikam 21 // zrIanAthimuni-caritram // yojaka:-yuvAcArya mahArAja zrInAgacandrajitsvAmi-ziSya-muni-ratnacandrajI. prakAzaka:--- kaccha bhojAya unaDoTha-grAmasya zrIsaMghasyA''rthika sAhAyyena zrAvaka vIracaMda lAlacaMda zAha ATakoTavAlA hAla dhulIyA. prathama saMskaraNam prati saMkhyA 500 vIrAbdam 2560 iskhIsan 1934 vikramAbdam 1990 palaHERIORATORRENT mUlyam-parizIlanam HEERENESDEMEMEHERE Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com ..
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni gurudeva-yuvAcArya zrInAgacandrajitsvAmine samarpaNam. saMsArAt sAgarAnnetre, jJAnadAnA'dhikAriNe / prapitsate'kSayaM sthAna, nAgendugurave namaH // 1 // bho kRpAlo ! gurudeva ! saMsArasAgaranimajjannahaM sadayaiH zrImadbhiruddhataH / pazutulyajIvanajIvantaM mAM bhavadaudArya guNamayazAntamudrayA''kRSya bhavadbhi-manuSyatve sthApito'ham / maddhatkSetre sajjJAnAtmakakalpataru samArope NA'haM bhavadbhiratIvopakRto'smi / yadyahaM bhavadAjJAnusAreNa saccaraNazIlo bhaveyaM tadaiva tadbhavadupakRtiRNamukto bhavitumaha kSamaH syAM, nAnyathA / tathApi maddhRtkSetrodgatabhavadropitadrumasya kiJcitphalasvarupamidamanAthinimranthacaritra zrImatkarakamale vinayabhaktibhAvapUrvakaM samarpya kRtakRtyo bhavAmyaham / / zrImatpAdAravindamadhupaH vIrAndam 2460 shissy-rtnenduH|| caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni ___ asmAkaM vandanam Com bhavabIjAMkurajananA, rAgAdyAH kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNu varvA, haro jino vA namastasmai // 1 // yatra tatra samaye yathA tathA, yo'si so'syabhidhayA yayA tayA / vItadoSakaluSaH sa cedbhavAnnaika ! eka ! bhagavan ! namo'stu te // 1 // aulokya sakalaM trikAla viSayaM sAlokamAlokita, sAkSAyena yathA svayaM karatale rekhAtraya sAMguli / rAgadveSa bhayA bhayAntaka jarA-lolatvalobhAdayo, nAla yatpadalaM ghanAya sa mahA-devo mayA vandyate // 2 // yo vizve veda vedya jananajalanidhe meM ginaH pAradRzvA, paurvAparyA viruddha vacanamanupama niSkalaMka yadIyam / taM vande sAdhuvandya sakalaguNanidhi dhvastadoSadviSanta, buddha vA varddhamAna zatadalanilaya kezava vA ziva vA // 1 // (kumArapAla caritrAta) caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAyimuni be bola * ___A anAthimuni-caritranA prakAzana mATe kaccha aSTakoTibRhatpakSanA yuvAcArya mahArAja zrInAgacandrajI svAmInA bAlabrahmacArI, vidyArasika ziSya muni zrIchoTAlAlajI svAmInI dIkSA saMvat 1988nA phAlguna zudi 10 guruvAre kaccha luNImAM thayela, te prasaMge kacchadezanA gAmo bhojAya ane unaDoThanA zrIsaMghoe bharAvela pasalInI ekaTThI thayela rakamanI Arthika sAhAyyathI A caritra chapAvavAmAM Avela che. tethI te te gAmonA zrIsaMghono A sthale AbhAra mAnavAmAM Ave che. dhaniko potAnA dravyano Avo sadupayoga AvI rIte uttama pustakonA prakAzana mATe ane dharma arthe harahamezAM karavA prerAya evo samaya tvarAthI AvI lAge ema hu~icchuchu. zlokaH- upajAtiH kAlAnubhAvAnmatimAndyatazca, zAnAgamaH pustakamantareNa / na syAdato granthaprakAzana hi, zrAddhasya yukta nitarAM vidhAtum // 1 // AbAlavRddho sahu A anAthimuni caritranI pavitra kathA vAMcaze, vaMcAvaze ane yathAzakti jIvanamA utAraze to A dAnanI sArthakatA thaze ane A caritra yojakano prayAsa saphala thayo gaNAze. ____ A caritranAM prupho, jIrNagaDha (jUnAgaDha) nivAsI thirapura (tharAda) iMglIza skUlanA heDamAstara rA. rA. caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zivadattarAyabhAi mAdhavarAya kIkANIe saujanyatApUrvaka niSkAmabhAve sudhArI Apela che. te mATe teozrIno A sthale khAsa AbhAra mAnavAmAM Ave che. anAthimuni poSa vada 6 zanivAra saM. 1990. nirgranthonA pAdapadmano upAsaka. zAha vIracaMda lAlacaMda ATakoTavAlA __hAla dhulIyA (pazcima khAnadeza) sUcanA A caritra saMskRtanA abhyAsIo ane pustakAlayone bheTa bhApavAna che. jijJAsuoe poSTejano eka Ano nIcenA sthale mokalI maMgAvabu. The0 zAha vIracaMda lAlacaMda (pazcima khAnadeza) mu. dhuLiyA. caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni OM prAsaMgika-vaktavya game teTalI ApaNI mAnIe to paNa kAyA ane mAyA koinI thai nathI. chatAM manuSyo tenI vadhAremA badhAre saMbhALa le che, jyAre vastutaH tenA tarapha ochAmAM oDulakSa ApaQ joie, jagatUnI jaMjALanAM te banne mULa kAraNa che. tenu mUlya AMkavAmAM jeTalI uNapa rahe te pramANamAM dehadhArIne bhrama rUpI bhUtano vaLagADa vaLage che. arthAt sat ane asat vastuno vidheka gumAvI corAzInA cakkaramA tene gothAM mAravAM par3e che. mAnavajanma ati durlabha che. saMsAra sAgara taravA mATenI te apUrva ane eka mAtra naukA che. . satkarma no udaya hoya toja A amUlya prApti thAya che. Avo pUrvakRta puNyathI maLelo bhava veDaphI nAMvavAnu buddhihIna sivAya bIjA kone pAlavI zake ? Avo uttama bhava sudhAravA mATe jJAnapUrvaka satsaMga, sAdhujanasevA, AcAra ane vicAranI aikyatA ane paropakAra parAyaNa jIvana khAsa Avazyaka che. saMsAranA mithyA saMbaMdho tarapha anAsaktibhAva keLavAya toja AtmAnu kalyANa thai zake ane manuSyabhava saphaLa thayo gaNAya. urAma puruSonA jIvanacaritro upadezapUrNa hoi manuSyane mArgadarzaka thai paDe che. teo potAnAM alaukika jIvana dvArA A vicitra saMsAranI asAratAne spaSTa rIte jAhera kare che, ane manuSyane sanmArga tarapha prere che. grAhakazaktinA pramANamA temane pagale pagale calAya to tethI sukha ane zAntino madhura AsvAda anubhavAya. jagatnA viSamaya viSayI padArtho anarthanA utpAdaka che. jIvanacaritro dvArA prApta thato sadupadeza AvA caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAyimuni viSayI padArtho sAthenI athaDAmaNamAthI manuSyane ugArI le che, eTaluja nahi paNa sarala ane unnatiprada hora Adarza tarIke gaNAya che. anubhava A satyanI sacoTa sAkSI pUre che. kaSucha keApadA kathitaH panthA, indriyaannaadsNymH| tajjayaH saMpadA mArgo, yeneSTaM tena gamyatAm // 1 // arthAt indriyone niraMkuza chUTI mUkI devAmAM duHkhanoja anubhava karavo paDe che. dhanya che te unnata jIvAtmAone ke jemaNe indriyo upara saMpUrNa vijaya meLavI AtmakalyANano virala mArga dekhADI manuSyajAta upara parama upakAra karyo che. caritrAtmaka sArarAjagRhI nAmanI nagarI hatI. tyAM zreNika nAmano rAjA hato. eka samaye maMDitakukSIvanamA pharatAM eka akiMcana chatAM paNa divya vyakti raSTigocara thai tenI AkRti parathI rAjAnA manamA aneka tarkavitarka thayA. nirAkaraNa arthe rAjA te tyAgI puruSa pAse vinIta bhAve jAya che, ane tyAgadhAraNa karavAnu kAraNa pUche che. uttaramA potAnI vItaka kathA kahI, "anAtha" maTI "sanAya" thavA mATeja tyAgavRtti grahaNa karyAnu jaNAvI munipuMgava zrIanAthinigraMtha nRpavarane "anAtha" yathArtha svarUpa samajhAve che, ane tyAgI temaja rAgInA dRSTibindu viSe rahelu mahAn antara-sAmasAmI dizAo jeTalu-upadeza ApI tenI samakSa khaDukare che. jene mAtA, pitA, suta, bhaginI, dArA, dhana, dhAma vigere aihika sukha sagavaDanAM sAdhano hoya tene caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. zrI anAthimuni duniyAMnI dRSTie anAtha kahI zakAya nahi; paNa vAstavika rIte A badhA sabaMdha svArtha puratA ane zvAsozvAsa sudhInAja hoya che, eTale A badhI anukULatAo hovA chatAM paNa manuSya anAtha rahe che. kharo samaya AvI. lAge che tyAre koNa mAtA ane koNa pitA ? are potAnI gRhalakSmI jene zAstrakAro aoganA tarIke oLakhAve che te paNa kSaNamAtramA baMgaLI thaha jAya che. te bakhate sAdhanasaMpanna manuSyane potAnI kharI sthitino yathArtha khyAla thAya che. mATeja mahAtmA-puruSo khaparatuM kalyANa sAdhavA mATe upadeza Ape che keH "khaMto daMto nirAraMbho, pabbaie aNagAriyaM" kharo sanAtha to teja che ke je kSaNabhaMgura saMbaMdhonA mohapAzamAM na phasAtAM zraddhA ane sAnapUrvaka AtmakalyANano avicaLa-mArga pakaDI samasta jIvAtmAone abhayadAna Ape che.-Avo sacoTa upadeza sAMbhaLatAM rAjAnI AMkha ughaDI jAya che, ane senA, saMpatti, sattA vhAya teTalA hoya to paNa-Akhara vakhate tahana nirarthaka temaja bojArUpa nIvaDe che, ema te kabUla kare che. . zAstrakAro paNa kahe cha ke jarA jAva pIDei, bAhI jAva na bar3hai / jAviMdiyA na hAyaM ti, tAva dhamma samAyare // 1 // matalabake samaya hoya te daramyAna sAvadhAna thA javu eja paramapada pAmavAno priya paMtha che. anyathA mahAtmA bhartRharijI kahe che tema "sandople bhavane tu kUpakhanana pratyudyamaH kIdRzaH" caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni / arthAt gharane Aga lAgyA pachI kuvo khodavAnI taiyArI karavA jevu thAya.. A pramANe munivarya zrIanAthimuni zreNikarAjAne upadeza ApI temane sanAtha zabdano artha sundara rIte samajAve che. A caritra parathI eja sAra levAno che ke parama kRpALu paramAtmAe dareka jIvAtmAne akhUTa svAtaMtrya ane sAmarthya bakSyu che, teno uttama bhAvathI sadupayoga karavo ane tema karIne manuSyabhAvanA antima lakSyane pahoMcI baLabu. A caritra pavitra jainAgama zrIuttarAdhyayanajIsUcanA 20 mA adhyayananA anusAra vidyAvyAsaMgI munizrI ratnacandrajI mahArAje lokakalyANa mATe lakhI bhAre parizrama uThAvyo che, te badala A sthale teozrIno vinItabhAve upakAra mAnuchu. saMvat 1990 satpuruSono kRpAkAMkSIzivadattarAya mAdhavarAya kikANI. tharAda. caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||nmH zramaNAya bhagavate mahAvIrAya // anAthimuni ||shrii anAthi-munezcaritram // // maGgalAcaraNam // . prabhuM vIraM namaskRtya, sajjJAnadhArakaM gurum / kurve vairAgyapUrNA hi, muneranAthinaH kathAm // 1 // anAthaH ka ucyate ? yasyA'ntike jIvanasyeSTavastumApterathavA bhogavilAsaprApteH sAdhanAnyapUrNAni, yasya ca rogadAridrayAdyApatsamaye sahAyaH svajanaparijanAdiH ko'pi sambandhI nAsti, tattvataH, sa tva'nAtha eva gaNyate, kintu yasyA'dhInAni tAni kAmabhogasAdhanAni santi so'trA'nAtha:-azaraNa iti kathamucyate ? atra zaMkAsthAnametat / tAM zaGkA nirasitumatra dRSTAntasyA''vazyakatA'rita / tadapi siddhAntasammatameva na tu manaH caritram 1 anuSTup / www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar Umara, Surat
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni // kalpitam / ato'tra mUlamUtrasyottarAdhyayanasya viMzatitame'dhyayane'zaraNabhAvanopari nidarzitamanAthimune nidarzanaM yujyate // tadyathArAjagRhInAmA nagarI / yatra daNDa-bandhana-tADana-madacchidravilokanAgrupadravo nA''sIt / yaduktaM 'choSu daNDazci'kureSu bandhaH, zArISu 'mArizca mado gajeSu / hAreSu vai chidravilokanAni, kanyAvivAhe karapIDanaMca ||1||praa0 tatra zreNikanAmA bhuuptiH| kiM viziSTaH saH ? yataH "dharmazIlaH sadA nyAyI, pAne tyAgI gunnaadrH| prajAnurAgasampanno, rAjA rAjyaM karoti saH ||2||praaptm // tasya maNDitakukSirityabhidhAnenA''rAmaH / sa tu navyavRkSavallI maNDapAdimaNDi to'nupamaH zobhate sma // ekadA zreNika bhUpaH saparivAro maNDitakukSyupavanamabhyagacchat / udyAne bhUbhRti pravizati satyeva tasyahara caritram 1 dRSTAntam / 2 indravajJAvRttam / 3 kezasamUhe / 4 sogtthii| 5 tADanam / 6 alaGkRtaH / * anuSTup / Shree SudharmasanGyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI durAvasthi tasyaikasya pAdapasyAbhibhukhaM ptitaa| tatra taroradhaH kiJcittejomayasvarUpaM dRSTipathamAyAtam / kamyedaM anAthimuni 1 PH tejasvisvarUpamiti ? jijJAsA'jani, tena bhUpAlasya vAhinI tadabhyasarat / yathA yathA'gre'gacchattathA tathA nRpate mAnase vicAromayaH privrtitaaH| prathama tu durato dRzyamAnaM vastu kAciddivyAkRtiriyamiti so'tarka yat, kintu 8 samIpaM gatena tena bhUdhavena jJAtaM yadayaM tu manuSyo'sti / kiM ca tasya saundarya mamAnuSamasti // yathA aho ! Aryasya vai rUpa-maho! lAvaNyavaNi kA !! aho! 'saumyamaho! kSAnti-raho ! bhogeSvasaGgatA ||3||praa0|| kA tasyA''karSa kA''kRtirasti ?! / aho ! kA tasya dehadIptirasti ?! | ke manohare tasyekSaNe staH!! / tasya pATalau gaNDapiNDau tathaivA'rdhacandrAkAraM ca lalATa prekSakasya vismayajanakAni santi / na kevalaM tasyA''kRtireva suramyA'sti paraM "AkRtirguNAn kathayatI"ti nyAyAnusAreNa tasya guNA api tAdRzA eva bhAsante / tasya zAntA mUrtiH samAdhidazA cA'pi tAdRze evotkaTe stH| parantu ko'yaM puruSaH ? Ihaka zarIrasaMpatti yuvAvasthA ca satyAvapi tasyA'ntike bhogasAdhanAni kAnicit kathaM na dRzyante / tasya samIpaM vastrA''bhUSaNAni, sevakabhRtyA, caritram 1 sainyam / 2 alaukikam / 3 anuSTup / 4 saundarya / 5 veSaH / 6 zAntiH 7 netre / 8 gulAbI / Shree Sudharma Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vAhanAdIni ca kAnicidapi nA'valokyante / kiM tasyaitAdazaiva sthitiH syAt / tadapi kathaM sambhAvyate / anAthimuni 10 asya paniTala tejasA tu tadbhAti yadeSa puruSo bhAgyanidhi bhavet, sammAptasampattizca syAt / kintu sa kiM tyaktavibhavaH syAt / yadi cedvisRSTa-samRddhika starhi kimartham / etAdRzA bahuvidhAstA bhUdharamanasi kramazaH samutthitAH / kintveteSAM praznAnAM nirAkartA'nyaH ko'pi nA tatra nA''sIt // tataH zreNikabhUnAtho vAhanAdava somaM bhavyAkRtipuruSamupAgacchat / sAgipuruSanItirotijJo bhakAnto niyu"ktakaraH san mastakaM praNAmya ziSTAcAraM vydhaat| tato viraktayuvakasya lakSya svAbhimukhamAkRSTuM vaagvyaapaarmaarbht|| asau divyamUrtirAtmA nA'nyaH ko'pi kintu sa eko mahAvratadharo munirAsIt / tarumUle padmAsana vidhAya zAntipUrvakaM samAdhidazAyAmasau lIno'bhavat / bhUpAlasya praznAvalerArambhAtpUrva zramaNena svadhyAna pArita, bhUmipatinA ca saha vArtAlApa aarbdhH| bhUmIzo'pRcchad " bho bhAgyavidhAyaka ! taruNAvasthAyAmasyAM gRhasthAzramaH kimarthaM tyakto bhavatA ? / kiM zrImati kA'pyApadA''patitA'bhUt ? kenacit saha vA kali rjAto'bhavadi"? ti // caritram 1 lalATam / 2 naraH / 3 uttIrya / 4 braddhAJjaliH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni 13 'munirAha mahArAja!, anAtho'smi patirna me| anukampAkarA'bhAvAt , tAruNye'pyAtaM vratam // 4 // praa0|| muninA pratibhASitaM "he bhUmipAla !na mayi kAcidA''pattirApatitA tathaiva na kenApi saha kalirapi samajAyata / gRhasAme kevalameka eva heturasti sa ca me'nAthatA, arthAna me ko'pi nAthaH-trANaH-zaraNo vA''sIdato'haM gRhAzrame'vasthAnamayuktamajAna " miti / / zreNikabhUmIzvaro'pRcchat "kiM bhavAnanAtha AsIt ? / bhavadAzrayadAtA bhavadrakSako vA ko'pi jano nA'miladi" ? ti // ___ munirAha " atha kiM, ahamanAtho'bhavami" ti // zreNikanRpo'vadana " mayA tu na sambhAvyate'daH / yataH __ varNAdinA'munA sAdho !, na yuktA te hyanAthatA ! / IdRk zrImatAM saundarya, mohana caujaH santyapi na ko'pi bhavadAzrayadAtA tadahaM kathaM manye / tathApi | 1 anuSTup / 2 anuSTup , pUrvArdhaH / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuSmatkayana kadAcit satyamastu, tadA he bhAgyazekhara ! yuSyAkamAzrayadAtU rakSakasya vaa'styaavshyktaa?| tAdRzaH anAthimuni 11 ko'pi zaraNadaH prApyate tadA kiM bhavAn svIkuryAtta"? miti // muniH prAha "kiM ne" ti ? // zreNikanRpatirabhASata___tadA hi te tvanAthasya, nUnaM nAtho bhavAmyaham ||5||praa0|| sundaraM sarvathA tahiM tu, mama sArdhamAgamyatAm / bhavatyahamatIva snihyAmi ! zrImantaM mayA sahaivA'haM sthApayiSyAmi, sarvathA saMrakSayiSyAmi, zrImatazcA'haM nAtho bhaviSyAmi / sarvathA bhavadoyamanorathAn sarvAna pUrayiSyAmi / bhavadiSTaM prAsAda bhavate samarpayiSyAmi, dhanadhAmakAmAdIni ca vividhAni sAdhanAnyahaM prpuuryissye| ataH paraM kimasti nyUnam / ataH bhogAn bhuMkSva yathAsvairaM, sAmrAjyaM paripAlaya / yataH punaridaM martya-janmA'tIvasudurlabham ||6|praa0|| 1 anuSTupa, uttraardhH| caritram Shree Sudharmall H Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 gamyatAM, vilasatu zrImAn saMsAravilAsa" miti // muninA gadita "he nRpAla ! pazcAttvaM mAmAmantrayasva, anAthimuni / prathamaM tu tvaM svAtmAnameva vicAraye" ti // zreNikanRdevo'bhaNat " kimatra vicAraNIyaM mayA ? / pUrNa me sAmarthya, paryAptA mama samRddhiH, puna phaina kenA'pi ripuNA saha yoddhaM me'laM balam / kadAcana bhavatAM kazcidariH syAttarhi tasmAdbhavatAM rakSaNAyA'pyaha zaknomyeve" ti // munirAcaSTa " narAdhipa ! zAnto bhava zAnto bhava ! bahu bhASase tvam / vicArasImollaGghayate tvayA / abhimAnasyA''vezena pramuhyate tvayA / AstAM mamA're meM rakSaNa, paraM te vidviSaH svAtmatrANArthamapi nAsti taba zaktiH / mama tava cobhayorapyA''vayo vipakSasamakSaM tvaM dIno'si / ato'haM tubhyaM prakAma kathayAmi yad yathA'hamanAtho'bhava tathA tvaM svayamapyanAtha evA'si / tvamAtmanA'nAthaH santraparasya nAtho bhavituM kathaM zakSyasI" 1 ti|| zreNikanarendro'bravIt "kiyanme sainya, kiyad me bala, kiyatI ca mama prakhyAti ? stayUyaM nA'bhijAnIyAta, tenaiva maduparyanAthatAyA mithyA''ropamAropayata / he mahArAja ! zrUyatAM, mama senAyAM trayastriMzatsahasrANi istinAM, trayastriMzatsahasrANi ghoTakAnAM trayastriMzatsahasrANi syandanAnAM trayastriMzatsahasrANi ca dUra tiSThatu / 2-3 shtru-| caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni padAtInAM santi / tathA ca mama kozA''gAre'ayyA lakSmIrasti / yadahamabhilaSyAmi tatmAptuM zakomi / kasyA'pi bhogasya vastu mAM durApaM nA'sti / kIdRzo'pi radviSanmayA yoddhaM na 3dhRSNuyAdato bhavAna vimRzyaiva brUyAt / / yasya kasyA'pyanAtha iti bhASaNe bhavatA bhavato'jJatA-bhramitatA-avivekatA vA''viSkriyata" iti // muniravIcan " narAdhIza ! mama'natAmahaM pratipAdayAmi yadi vA te'jJatA vaM sa~llakSayasi tattu ko'pi tRtIyastaTasthajano'trA'bhaviSyattahi so'kathayiSyat, kiMca tavA'gre'hamatra kizcidvaktavyaM vakSyAmi tacchutvA pazcAtsvayamapi svamanumaMsyase yadajJastvahaM svayamevA'smIti / zruNu, prathamaM tvanAthazabda: kena hetunA yojito mayA tadapi tvaM naa'vbudhyse| mama gRhe samRddhi-nA''sIt ko'pi vA kauTumbiko nA'bhavadato'hamanAtho'smivA'nyathA, tadapi tvayA'jJAtaM vartata" iti| zreNika narezo'pRcchan "mune ! tadA'nAthazabdasyako 5vAcyArthaH 1 kathaM ca bhavAnanAthIbhUtastacchrotumicchAmi, kiM tadbhavAnmAM zrAvayiSyati kRpaye "ti ? // vAcaMyamI kathitavAn " he narapate ! yadi cedvikSepaM vimucya zAnyA vaM zuzruSumtarhi tadahaM nUnaM mudA zrAvayi-10 jyAmI "ti|| caritram 1 duHkhena prAptuM yogyam / 2 zatruH / 3 sAhasa kuryAt / 4 prakaTayasi / 5 yathArthA'rthaH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni 17 zreNikanaravareNa proktaM "na me ko'pi vikssepH| ahaM tadvatta dhRyA zrotuM sannihito'smi zrAvayatvato bhavAni" ti // zramaNastacchAvayati, yathA-he naranAtha ! mama caritra svamakhena mayA varNanIya tadAtmazlAghArUpame sanAthA'nAthayo yathArtha svarUpaM bodhayitu tathA vidhAnAhate naa'sty'nyopaayH|| kauzAmbInagarIvAstavyaH prathamato'ham / dhanasaJcayo nAmnA mama pitA / kauzAmbIpuryA sa ekaH sugRhIta gRhastho'sti / rAjakule prajAvarga cobhayayo mama pitA'tIva mAnanIyo'sti / mama pitu nidhAvagaNyA zrIrasti / kiM bahunA tasya nidheraye sAmrAjyasya nidhAnamapi tRNAyate / evaMsa dhanadopamaH samRddhaH sannapi stsnggpraaynno'sti| "saMsArazrAntadehasya, tisro vizrAmabhUmayaH / apatyaM ca kalatraM ca, satAM saGgatireva ca ||7praa0|| purA'haM kila guNasundara iti nAnnA vizruto'smi / ahaM bAlye prabhUtaprabhutAzrImattAtale saMrakSitaH san vRddhiMgataH, paThitaH, kulInakanyayA ca saha prinniitH| tAvatkAla tu mayA kelikrIDAbhramaNa-bhogavilAsAdikenaiva 1 tatparaH / 2 supratiSThitaH / 3 prasiddhaH / * anuSTup / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI 18 samayo gamitaH / duHkhamApadA kIragvastu syAt ! nA'haM tadapyabodham / mamA'nye bhrAtaro bhaginyazcA''san / kadApi anAyimani kenApi kAraNena teSAM ko'pi mAM nA'dunot // yuvAvasthAyAmekena yUnA saha mama sakhyaM jAtam / prasahamahaM mama mitra cobhAvAvAM dvighaTikAkAla saMgataHghupAvizAva, zAsravinoda vArtAlApaM cA'kurbAva / yaduktam kAvyazAstravinodena, kAlogacchati dhImatAm vyasanena ca mUrkhANAM, nidrayA kalahena ca praa0|| matsakhA madane sadaiva kathAmasaGge vairAgyakathAM kurvANo'kathayada yada bho ! guNasundara ! asmaeNiloke sarve bhogAdipadArthA bhayAnvitAH santi / tathaiva sambandhinaH sarve'pi svArtha vRttaya eva bhavanti / kintu parama saukhyada ma nirmayaca mAtra vairAgyamevA'sti / yaduktam bhoge rogabhayaM kule 'cyutibhayaM vitte nRpAlAdyaM, maunye dainyabhayaM bale ripubhayaM rUpe jarAyA bhayam / 1 saGgatau ekatra sammilitau / 2 zArdUlavikrIDitavRttam / 3 saMyogaviyogAdi nAzabhayam / caritram 18 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthamuni 19 zAko vAdabhayaM guNe khalabhayaM kAye 'kRtAntAdbhayaM, sarvaM vastu bhayAnvitaM bhuvi nRNAM vairAgyamevA'bhayam // 9 // bhartR 0 // atastvaM sakalaM saMsArasambandhaM tyaktvA he mitra ! zivasukhAyaiva yatasveti // tadA'haM tasya kathanasya khaNDanamakaravam / mama svakIyadRSTAntenaivA'haM tasmai kathayAmAsa yat pazyatu, me pitarau bandhavo lalanAprabhRtayazca mayi gADhataraM snihyanti / te mAM pazyantaH santa eva pazyantaH santi / ahaM ghaTikAmAtramapi cirAd dRzyeya yadi, tarhi te dUyantetarAm / asmatkuTumbe nA'sti svArthikaprema kintu vADhatara AntarikapremA parasparaM varttate / evaM sarva bhogAdisaMyoga pratyakSa prekSya parityaktvA ca taM parokSasukhAya ko yateta ? / yA ime kAmA, kAliyA je aNAgayA / I yataH - ko jANei pare loe, asthi vA Natthi vA puNo // 10 // u0 a0 5 // saMskRtacchAyAhastAssgatA ime kAmAH, kAlikA ye'nAgatAH / ko jAnAti paro loko'sti vA nA'sti vA punaH // 10 // 1 mRtyo rbhayam | 2 atIva duHkhaM prApnuvanti / 3 anuSTup / 4 kAlAntare prAptuM yogyAH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat caritram 19 www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni mama mitraM matkathanamidaM satyaM nA'manyata / sa tvevameva kathayati sma yadatra vizve pazupatimAnavagaNAH sarve'pi svArthabandhava eva santi / nA'sti ko'pi vizvAsasthAnam / mRte svArthe na ko'pi kasyacit smbndhysti| ekadA zaradi vayameka taTAkaM gatavantastadA tatrA'nekapatatriNaH krIDanti sma, kamaleSu ca madhukarA gujAravaM kurvANA Asan / punadvitIyavelAyAM grISmato gatAstadA tatra na kiJcidapi dRSTam / ato mama suhRdA mAM kathita "bho ! bandho ! pazyeya svArtha buddhiH| yataH gajalarAgeAsIdvAri hyAsannamarA. gataM hya dakaMgatA bhrmraaH| kIhak sA khArthikA buddhi !-rna stokA premasaMzuddhiH // 1 // sphuTitapadma'bhavanmadhupAH, saGkoce tasya na hi madhupAH . sukhe kurvanti ye saGgatiM, tyajanti te duHkhe prItim // 2 // evamudyAnavRkSa pazu pakSi mAnavA''dikhAdInAmanekai nidarza naistenA'la pratibodhito'pi darla bhavodhitvAnnAhaM caritram 1 vigate / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni kiJcidapi tadvacanaM hRdi dhAritavAn / matsAhIta vicAragazAvevA'haM tvabhinivezyAsam / mama mitramiyanmAM kimartha kathayati ? tadahaM tadA nA'vodham / prAnte me suhRnmatsA mudhoSaradRSTisadRzavipralApena zrAnto mAmApRcchaya " he mitra ! mayA''vazyakakAryAyA'dhunA grAmAntara gantavyamanti tato mama kiyatkAlAvadhi tava sadane'nogamana bhaviSyatI" ti sa gtH| he narezvara ! mama sahAyake madantikAdgate satyeva sadyo mamAkhilAMDage'kANDa3 vaiklavyaM samutpannam / asthimadhye kApyetAdRzA vyathA samutthitA yathA vinodakaM matsya ivA'haM viceSTituM prvRttH| kSaNena palyaGke kSaNena ca bhUtale'haM luThituM lagnaH, para nA'haM kApi sukha lebhe| tIkSNasUcIsadRzazastrANi zarIrAntaH ko'pi praharatIva dehe pIDA jAtA / "uttamAGga vedanA'pyasahyA''sIt / sarvAGgeSu vipuladAho'jAyata / acireNaiva mama vezmavAsinaH prAtivezikAH kuTumbinazca sarve smmilitaaH| sarve'pi mAM paricarantisma / kecidvaidyAn kecittu mAntrikAn, katipayAH- "kAlajJAn katipayAstu bhUtavida AkArayituM praznayituM vA mantrayanti sma / ekaike vaidyAdaya Agasa sarve'pi cikitsituM pravRttAH / yadukta caritram 1 abhinivezI-AgrahI / 2 USaravRSTi kSArabhUmau varSaNa | 3 Akasmikam / 4 pIDA / 5 mastaka / 6 upacAra sevAM ca kurvanti / 7 jyotirvidaH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni vaiyA vadanti kaphapittamarudvikArAn , naimittikA grahakRtaM pravadanti doSam / bhUtopasarga iti mantravido vadanti, kameva zuddhamatayo yatayo raNanti ||11||subhaassit0|| svaizcikitsakAdika vividhA'gadaizcikitsA kRtA kintu na kAcitpazAnti rjaataa| "anthika bhUtavidAdayazcA'pi sarve klAntAH prayAtAzca svasvasthAna, parantu na ke'pi madvedanazamanazaktA abhavan // prabhUtakAlo vyatItaH / asahyavedanAmanubhUyA'haM tu kAtaro jAto'cintayaM ca yadasmAttu maraNaM varamiti ! / samajanA api sarve khinaaH| divA "naktaM ca mamA'tyAkrandai he na ko'pi stokAmapi zAnti prAptavAn / / IgavasthAyAM kazcidekaH paradezIyazcikitsakastA smaagtH| sa yathA darzanIyastathaiva vicakSaNo'pyupAlakSyata / matpitrA sa bhiSagAkAritaH kathitaM ca "matputrasya vyApiM haratu, bhavate'hamabhimataM dravyaM pradatsya" 1 vasantatilakA / :2 badanti / 3 vaidyAdikaiH / 4 rogaparIkSA, upacAro vA / 5 jyotirvidaH / 6 divase / 7 raatrau| ( vaidyaH / 9 ipsitam / caritram www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar Umara, Surat
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni | iti / vedo'bhASata " na me 'draviNena prayojana, ahaM tu paramArtha eva bheSaja karomi / matsakAzaM santIdRzAH siddhA auSadhayo, yanmayA yasya rugNasya cikitsA kRtA sa ko'pi matto nirAmayIbhUto na gata iti na kintu nirAtaGkI bhUtvaiva gataH / tathApi na mayA kasmAdapi vittamAdattam / gamyatA, nirUpayAmi prathama tu yuSmattanayatanu miti pocya sa matsamIpamAgatya mamADI svapANau gRhItA, mAvadaca "he zreSThin ! tavA'sya tanujasya nA'sti ko'pi rogaH, kiM cA'muSya tu bhUtopasarga evA'sti / ekena vyantareNa gRhIta eSa" iti / majjanakena prokta bho ! vaidarAja ! tasya pratikAro'pi bhavatsakAze tu bhavedeve" ti ? vaido'vadad "om , astyeva, kintu na santi tasyA'neka upAyo" iti / mattAtenoktaM kiM kArya prabhUtopAyai rekastvastyeva ? etenaiva yadi ce drujA prazAmyehi kimutA'nyeSAmAvazyakate" ? ti // eka upAyosti tvamoghaH,5 paraM......" iti bhASamANo vaidyo vyaramata / mama pitrA''caSTaM "punaH, paramiti kiM tadU? vyAkurvANaH kathaM viramati bhavAni" ? ti / bhiSajodita "sa upAyo durArAdhyo'sti / amunopAyena bhavatsUno yantarapraveza niSkAsayituM kSamo'smi, parantu tAmrajamAdAtumanya eko mAnavaH sanaddhA caritram 1 dravyeNa / 2 rogiNaH / 3 parIkSe / 4 rogaH / 5 saphalaH / 6 samarthaH / www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhI anAthimuni // bhavet / sa vyantaro'tIva duSTo jiivgraahko'sti| ekamuddharAmi tadA tasmai pratimartu manyenaikana janena sannihitena bhAvya" miti|| etadAkarNya kSaNa tu sarve'pi vicArodadhau nimagnA atiSThan / teSAM kecittu menire yadayaM cikitsako vAtulo jalpako vA'styeveti / evaM viSaM kathaM bhavet / astu pazyatu tAvat ! kiM bhavatIti ? manasi dhyAtvA te vaidya kathayanti sma " he bhiSagrAja ! yUyaM guNasundarAMgAd gadaM bahiSkuruta, pazcAyaM kathayiSyatha sa taM grahItumudyukto'sti / vayaM sarve'traiva sanaddhA stiSThAma" iti / bhiSagavaka "pazcAttadvikata bhavadbhina zakSyate'to vicArya va 5vyAkuryAte" ti| sarve babhASire "bADha, vayaM vicArya va vacma" iti // iyatmatipAdyA'tha vaidyarAjena mama vAsagRhAtmarve 'pi bahiniSkAsitA, dvArANi ca pidhattAni / madvaSasi sUkSmamekaM vastramAcchAdya svayaM mantrajApaM kazcitkalanaH / kSagAnmama dehe prasvedo jAtazcelaM ca samagraM klinnam / ekasmin 8kAcakarake ratadambaramApIDya puna madeha AcchAditam / evamekAraM dvikRtvastrizca taniSpIDitaM, tena tatkAcapAtraM pUrNa svedarUparogeNa pUritam | ahamatha pUrNatayA praNaSTavyAdhilabdhasamAdhiko'bhavam // 1 tatpareNa / 2 rogam / 3 tatparAH / 4 mithyAkatu 5 brUyAt / 6 vastram / 7 Ardram / 8 pyAlo / 9 vastram / caritram E Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhiSajA kapATA apAtAH, sarve'pi caantraahuutaaH| 2dharma jalapariNata gadamalla 3 haste lAtvA vaiyena anAthimuni gadita "pazyantu ! bho ! ayaM bhavatputrakA sampUrNa tayA nIrujo jaatH| tasyA'khila 4AtaGko'smin. 5mallake saMgato'sti / prakAzayantu, rogabhRtamima karakamadhunA pAtuM ka icchatI" ? ti vaido'ghoSayat // mama janaka jananI sahodara sodarIbhrAtRjAyAdIn sarvAn pRthaka pRthagAkArya rogabhRta mallakamApAtuM vaidyaH kathayAMcakAra, kintu he naradeva ! tanmallasthitapravAhipadArthaH kSAraniSkarSa ivocchalanA''sIttadA tasmAd dhUmAgnijvAlAsamAcirudgAraH prAdurbhavanA''sIt , tena kAraNena tatpAne mahatkaSTaM matvA na ko'pi sAhasa cakAra / / majanaka udagirad yathA-"karakastharogapAnaM tu karomyahaM kintvApaNavyavahAraH samagro'pi madAyatto vartate / tatpAnAnantaraM vyathApIDito'haM na tadvyavaharaNe kiJcicchaknomi / anyathA mama putrArtha prANAn vihAya 1 me sarvasvamapi dAtumahamudyato'smo" ti // majjanayitrI proktavatI "guNasundarasya janayitustanurupatarA'sti, tato mAM vinA na ko'pi tAM paripAlayituM zakto bhavet / ato maraNAdantareNa me sarva mapi 10zulka dAtumahaM zaknomI" ti // / caritram 1 udghATitAH / 2 sveda- | 3 pyAlo / 4 rogaH / 5 pyAlo / 6 bhginii-| 7 tejAba / 8 akathayat / 9 mamA'dhInaH / 10 strIdhanam / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ W anAthimuni | 26 mamA'rdhAGganayA laghuDimbhapAlanachapa prakaTita "matte Rte naitAni me bAlAni jIvanti / yadi me vallabho jIvati tadA'haM bahumUlyAni madAbhUSaNAnyarpayAmI" ti // bhrAtarasteSAM strIbhi niruddhAH / mama svasaH svakIyabhAro nyarundhan / anye sambandhinaH kecinmalotsargavyAjena, kecitta kiJcidanyakArya miSeNaivaM sarve'pi plaayitaaH| ante mama vyAdheH karako bhiSajA mamoparyeva siktastenA'haM pUrva vadeva punA rogagrasto jAtaH, paramadAruNavedanAM cAnvabhavam / tatazcikitsako'pyanyatrA'pait // etasmina samaye mama mitravAkyamahamasmaram / paramArthataH ! saMsArasvArthisambandho mayA cetasi samyag jJAtaH // yaduktam kRtaM yuddha bhrAtrA bharatavibhunA bAhubalinA, pitu rghAtaM cakra bata ! kumatinA kUrNikanRpaH / kRtA'ho ! cullinyA tanujahanane sphArakumatiH, surIkAntA rAjJI svapatimapi hA ! mAritavatI // 12 // 1 shikhrinnii| caritram 26 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni 27 'ciccheda rAjyalobhaiH kanakarathanRpaH svAGgajAGgAni lubdhvA, nirlajaH siMhaseno yugapadadahadAtmIyarAiyo nishaante| vRttAnyetAni bhUtAnyahaha ! punarapIhaivamevodbhavanti, saMsAre svArthavRtti hi tanutanubhRtAM kIdRzI dRzyate'tra ! ! ! // 13 // iyatkAla vaha mohamasto bhUtvA vRthaiva kAlamapAsyamiti mamA'vabodho jAtaH / tUrNamevA'hamacintayaM "yadi cedidaM mama vaiklavyamadhunA praNazyettarhi mayA'sArasaMsAropAdhIMstyaktvA sArarUpasaMyamaH sahasA svIkaraNIya" ! iti / evaM vicArya rajanyAmahaM suptaH / ekaH svapno mayA dRSTaH / svapne mama sakhA dRSTigocaro jAtaH tenodIritaM "bho mitra ! prabudhyasva, prabudhyasva, tvamahaM cA''vAmubhau devAvA''sva / gate devabhave tavA''yu-ryadA stokamavaziSTaM tadA tvayA'haM vRto, yathA he suhRt ! tavA''yuSyamadyApi matto'dhikataramavaziSyate'to'hamito mRtvA manuSyo bhavAmi, maddala bhavodhitvena tA tvayA mama pratibodhArtha mAgaMtavyam / yena kenA'pi prakAreNa mAM tvaM pratibodhayeriti / mayA'pi tatheti pratizrutaM yadahaM tvAM pratibodhayitumAgamiSyAmi tadeti / kimeSa AvayoH saGketo vismRtastvayA / caritram 1 sragdharA / 2 gRhe / 3 gamitavAn / 4 kathitam / 5 vacana dattam / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni kva gata te tadAnIMtana vairAgyam ? / kva gataM te tadAnIMtana jJAnam ? / he vandho ! sa evA'haM pratizrotA devo'dya tava samakSa tRtIyavelAyAM samupasthito'smi / ekadA mayA tvayA saha maitryaM vihita, tava saMsArasvarUpanidarzanArtha prayatnaH kRtaH kintu tvamasambuddhaH / tadA duHkhakArI sannapi sasavastujJApako'yaM dvitIyopAya dttH| dvitIyavelAyAM vaidyarUpeNa tavA'gre samAgataH so'pyahameva / tava vacananibaddho'hamadya tRtIyavelAyAM svapnAvasthAyAM taba samAgame samAyAto'smi / adhunA saMsArasya svArthabhRtasambandhasyopapalakSaNa jAtam ? / yadi cedapalakSaNaM jAtaM bhavettarhi tvamathA''tmasAdhanakRte sajjo bhv| kRtaikanizcayo bhava, yena tavA'khilA'pi rogaatirNjs|2 prnnkssyto"ti|| atrA'ntare'hamajAgara, yAvaccA'pazya tAvadamarastvadRSTo'bhavat / mayA prathamata eva nizcitamAsIt , parantu svapnArtha vicArya vizeSeNa dRDhanizcayaH kRto, yathA'dhunA mamaitadvedanaprazamanena sahaiva tvarita saMsArasambandhatyAgaH karttavya iti // he narapAlaka ! evaM nizcite satyevA''zu mama pIDA zamitumArabdhA, tatkAla caiva sukhaM nidrAdhIno babhUvA'ham // * aparechu 3ruSAyAM yadA'haM prabuddhastadA manivAsauko5 mama sambandhibhiH paripUrNo'bhavat / mama nidrAbhaGgo 1 avabodhaH-vivekaH-bhAna vA / 2 zIgham / 3 prAtaHsamaye / 4 jAgRtaH / 5 okaH gRham / * dvitIya dine / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni mA bhUyAditi te sarve maunIbhUtA mama 1prabodhana pratIkSamANA atiSThan / mayi jAgRte sarve'pi "kiM viziSTo bhavAni?" ti mAmapRcchan / "nirAmayo'ha" miti mayA pratyukte satyeva sarve santuSTAH kathitavantazca yadasmAkaM pratijJA phaliteti / kazcitvavadad yadahamekaM yakSamupAsitavAniti / kazcanovAca " ambikAmAtA vRtA maye" ti / paramahaM vyAjahAra yathA nA'nyasyakasyA'pyabhISTaM5 phalitaM, mAtra mamA'bhigraha eva phlito'sti| mama pitarau mAmapRcchatA "vatsa ! ko'sti te'bhigrahaH ? prakAzaya, prathama tavA'bhISTaM prapUrayAma" iti / ahaM jagAda "khato daMto nirAraMbho, pavvaie aNagAriyaM / arthAdidaM mamA'bhISTaM yadahaM niAdhito bhavAmi tadA kSAntaH kSamAmAhasa, dAntaH damitendriyo bhUtvA, nirArambhaH sarvathA''rambhaparigrahaM ca saktA, prabajeya svIkuryA, anagAritAM= sAdhutvamiti ! / evaM vimarza karaNamAtreNa mama vedanA pralayaM gtaa| ato'haM mamA''tmahita sAdhayiSyAmi / atra kRpayA mA ko'pyAtmasAdhanakAryapravRttaM mAM nivArayatu, kAMkSe'hametAvatImatrabhavatAM sarveSAM kRpA" miti // he rAjan ! atra viSaye mama pitroH sambandhinAM ca sArtha bahuH saMvAdo jAtaH kintu prAnte sarvAn bodhayitvA'haM dIkSAM jagrAha, tato'hamanAthAt sanAtho jAto'smi / mamA''tmAnmadhunA saMrakSAmi tathaivA'nyajIvAMzcAtApa trAye'to'haM kila svasya pareSAM ca nAthaH sAto'smi / asmAdattAtvaM svayameva vicAraya yattvamAtmanA sanAtho'si caritram 1 jAgaraNam / 2 mAnyatA / 3 yAcitA / 4 kathitavAn / 5 mAnyatA / 6 pUjyAnAm / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni 30 vA'nAthaH / RddhivilAsasAdhanAni yAni tvaM mahyamarpayituM bhASase'tra, temyo'pyabhyadhikatarANi mayA praaptaanyaasn| svajanaparijanamitrAdInyapyetAvantyevA'bhavastathApi na kenA'pi mAM rogasantApAnmocayituM prAbhUyata / ato'haM tadA'nAthIbhUta Asam / he dharAdhIza ! bada, duHkhAnmRte va trANAya tvaM samartho'si / asmiJ jagati jyeSThaH zatru tyuH karmANi vA santi, tebhyo rakSituM nAsti tava sAmarthya mata eva mayA "tvamanAtha" iti kathitam // kiM puna ryadi dIkSito'pi samyag na pAlayati tadA so'pyanAtha evA'sti / yaduktampravrajya ye paMca mahAvratAni, na pAlayanti pracurapramAdAt / raseSu yaddhA ajitendriyAzca, jinairanAthAH kathitAstaeva ||14||praa0|| teSAM sAdhutA nirarthakA bhavatyeva / yataH'nirarthakA tasya susAdhutA hi, prAnte viparyAsamupaiti yo'lam / 1 upajAtiH / 2 upajAtiH / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni na kevalaM nazyati ceha loka stasyA'paraH kintu bhavo vinaSTaH ||15||praa0|| kaH sAdhuH sanAthaH san mokSa gacchati ? / yataHnirAstravaM saMyamamAtmabuddhayA, prapAlya cAritraguNAnvitaH san / kSiptvA'STa karmANyakhilAni sAdhu rupaiti nirvANamanantasaukhyam ||16||praa0|| bhASasvA'dhunA he bhUpate ! yadi cenmadIyavacanAnyasatyAni tarhi tAni pratyAkarSa yAmyaham // zreNikamahIkSitA vyAkRtaM "bho ! kRtakRtyamune ! yuSmadvAkyAni satyAni santi / mamaiva pramAdo'yam / vizvasimi bhavadaco'taH parama / anayA rItyA vaha svayamapyanAtho'smi / mayA matsampattathaiva garva: ktH|mrnnrsptn samakSa kiyatyapi samRddhiH kiyatyapi sattA vA tucchAyate / bhavAneko dRDhavairAgyavAMstyAgipuruSazcA'sti / caritram 31 1 kathitam / 2 -shtru-| 18A Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni / 32 tathApi yUyaM bhogAyA''mantritA mayA, tena bhavadaparAdhaH kRtastatkRte'haM bhavanta kSamayAmi, bhavatazcA'nupamadharma matha zrotu micchAmo" ti // muninA'pi tato mahIbhRte dharmabodho dttH| taM zrutvA zreNikamahIpAlenA'nalpaprasannatAbhareNa sa dharmaH sasamyaktvaH svIkRtaH / yathA 'devo jiNiMdo gayarAgadoso, gurU vi caarittrhsskoso| jIvAitattANa ya sadahANaM, sammattamevaM bhaNiyaM pahANaM ||17||smyktvspttiH|| - saMskRtacchAyAdevo jinendro gatarAgadoSo, gururapi cAritrarahasyakoSaH / jIvAditattvAnAM ca zraddhAnaM, samyaktvamevaM bhaNitaM pradhAnam // 17 // tadanantaraM trikRtva 2AdAkSiNa pradakSiNAM kRtvA, vanditvA, namaskRsa, satkRsa, sanmAnya, "kalyANakArI bhavAn !, maGgalaM bhavAn !, daivataM bhavAn !, jJAnamUrtizca bhavAn !, tasmAd bho ! "bhadanta ! 5atrabhavantaM paryupAse'ha" caritram 1 upajAtiH / 2 gurordakSiNakarNAdArabhya vAmakarNa paryantam / 3 devasvarUpam / 4 pUjya ! / 5 pUjyam / AAT32 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAyimuni / miti ca stutvA'tha zreNikamahIdhara stataH prsthitH|| bhavyAtmanAmavabodhArtha sanAthaH sabapi "anAthI" ityabhijJAnenopalakSitaH sa munirapi mahImaNDale'nekabhavyajIvAna pratibodhyA''ntaraSaDaripu-kAmakrodhamadalobharAgadveSAtmakAn vijitya prAnte nirbhayaM siddhapadaM pApa // tatra sthitAH siddhajIvAH kiM viziSTAH ? / yaduktam arUpA api prAptarUpAH prakRSTA, anaMgAH svayaM ye tvanaMgapramuktAH / anantA'kSarA zcojjhitA 'zeSavarNAH, stumastAn vaco'gocarAn siddhajIvAn ||18||praa0|| yayoriyatI samRddhistathA bRhadrAjyamAsIttathApi tau guNasundarAkhyebhya"putrazreNikanRpasadRzAvapi yadA'nAthAvAstAM tadA pAmarajanaiH "vayaM sanAthAH" iti vaktuM kathaM yujyate // mhaavrtdhraastiiv-tpshossitvigrhaaH| 1 anyatracalitavAn / 2 vaMzasthavRttam / 3 akssraaH-gunnaaH| 4 ujjhita varjita- / 5 ibhydhnik-| 6 anuSTupa / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni tArayanti paraM ye hi, tarantaH potavatsvayam ||19||praa0|| // upsNhaarH|| yasyA'gAre vipulavibhavaH koTizo gogajA'zvA, ramyA rAmA janakajananIbandhavo mitravargAH / tasyA'bhUnno vyathanaharaNe ko'pi sAhAyyakArI, tenA'nAtho'jani sa ca yuvA kA kathA pAmarANAm ? // 1 // // bhAvanAzatakam // bhAvArtha: yasyA'gAre'gaNitA lakSmIrosIda, yasyA'Ggane'gaNyAni kariturirathavAhanAdInyAsan , manoramA nAryapi sAnukUlA''sIt, pitarau bandhavaH kuTumbinaH parijanAdayazcApi yasya bahavo'bhavana , tathApi guNamundarasya caritram 1 pravahaNavat / 2 mandAkrAntAvRttam / 34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni // (anAthimuneH pUrvAvasthAyA nAma) vapusi yadA'tulA vedanA samutpannA tadA satAM teSAM draviNavibhaktRNAM sambandhinAmapi na ko'pi tasya poDAM vibhaktuM sahAyo'bhavat / hanta ! kIdRzeyaM svArtha vRttiH!| atastena yuvakena khalu nizcita yadetAvati kuTumbe satyapi kilA'hamanAtha evA'smi ! na ko'pi me nAtha iti // bho ! bhavyA ! ekasya koTidhvajadhanikasya putro'pi yadA'nAtha evA'gaNyata tadA'nyeSAM pAmarANAM tu kA kathA ? // // antimavacanam // yathA'nAthimuniH prApa, sanAthatAM tathA janAH / bhavantvanAthato nAthA, bhavyAH ! svAtmaparAtmanAm // 1 // ||prshstiH // zrIkarmasiMho'bhavadatra sUriH, prauDhaprabhAvI gurusampradAye / tacchiSyanAgenduguruH samasti, kacchAravyadeze yuvasUrirAjaH // 1 // 1 anuSTupa / 2 indravajA / caritram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tacchiSyaratnendumunipraNIta-manAthinaH prajJamunezcaritram / dIpAvalau dhanyapure budhe ca, vIrA'bdavarSe kharasaira "jineze ||2||yugmm|| anAyimuni // iti zrI anAthimuni caritraM samAptam // caritram 1 dhAnerA grAme / 2 AkAza | 3 rasAH-6 / 4 tIrtha karaH=24, vIra saM0 2460 varSe / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAthimuni pRSTham paMktiH azuddham 1 8 -svarupa64 -dasaMyamaH ___7 12 jAva 20 11 tasyaham 1 dUrAvasthi tasyekasya , kamyedaM 2 -ravarUpa. 8 prekSakasya 12 5 -nIti| 12 . 11 kenacit |, phuTanoTa baddhAMjaliH / 135 -'vasthAna zuddhipatrakam zuddham pRSTham paMktiH azuddham -svarUpa- 16 4 te'jJatA -masaMyamaH , 7 -smivAjAva na , nAthazabdasyako tasya hara 21 3 tatA dUrAvasthitasyaikasya 11 vyantaraM praveza kasyeda " , sannaddhA -svarUpa 24 7 vicArya va prekSakasya 25 6 kAraNena -natikenacit 28 3 adataH bddhaaNjliH| 29 11 pa -'vasthAna- 30 temyo zuddham te'jJatA -smi vAnAthazabdasya ko tato vyantarapraveza sannaddho vicArya va kAraNena AdattaH 'pi caritram tebhyo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI anAthimuni caritraM samAptam Shree Sudhammaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com