Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vItarAgAya namaH vagAmI Eva upaga | guruprANa Agama batrIsI AzIrvAda dAtA tapasvI garadeva pUjya zrI ratilAlajI mahArAja sAheba pradhAna saMpAdikA : apUrva zrata Arodhaka pU. zrI lIlamabAI mahAsatIjI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2013 navarAta trvAra DIRE mULa vA >> #bhav va bALAM bA ' thI 1 tatvo nAnI karavAmAM che. - sva. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nA hastAkSaro imeNa caba jujjhA hi kiMtu jujjheNa basa a juddhA riTaM khalu dullu AcArAMga anya u. 3 TakAthI 1 A AtmAnA sAthe purNakara bacurNakALa matalaba zu ? duSTa AtmA nA samAna OMdh yama bIjI vastu phula che - aSrarA-AtmA sAvajanuM vyAjabA rabananA anukramasatyanAra logassa sAraMdhammo, dhammaM piya nANasAriyaM biti nANaM saMjama sAraM saMjama sAraM ca nivvANaM -11"AcArAMga a.pa. u.9 samastalArDe (sara)no sAra 6 sarmache. samenosArAna jJAnanA sAra, saMyamamAretra zaeNyama (vi)nA mAra nirvANa (khA) I netradalavabhAjananAti kalyANanA bALalAvI 11(5) khAte 3nA bane bhAvika paDI khAtI sAjana lakhanAra gAdhIsAtheDanA keLanA ThanA sA mAyAta vajanama nA nagadanAma leto ha Ajhila vIsATA baTanone kaMthanamAM che ta sAlAnI vAsanApati aLavItaravA 36 mana mA sala gIgA bAbatakhA palAnIsAthe dvArA vanane uThAtA che kAnA rAmajaNa
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ KIT2 101spe elena K22 elena K2T2 elena Kana Telena K22 elena 22 l&line The are were gta aena kate ene on the a neete pa kee KUP2 101s 162172 PECINE KX12 Tele 112 22 lec112 ta kele ala estlar kop desti ega 271 lec1112 2112 TERCIR X22 Pelcz 2712 12S ete kup ete ala. Vsete a eeme otg kele ata este
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vItarAgAya namaH pU. zrI DuMgara - deva - jaya - mANeka - prANa - ti gurubhyo namaH zrI gara prANa Agama batrIsI zrI prANalAlajI ma. sA. nI cIra smRti tathA saurASTra kesarI gurudeva pU. sthavira thita upAMga tapasamrATa gurudava pU. zrI ratilAlajI ma. sA. mahApracANa dazAbdIvarSa upalakSa zrI upAMga sUtra zrI niyAlikA sUtra goMDala gaccha jayavaMta ho kalpAvartAyakA, puSpikA, puSpalikA, vRSNidazA (mULapATha, bhASArtha, vivecana, pariziSTa) * pAvana nizrA : goMDala gaccha ziromaNI paramadArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. : saMpreraka : vANIbhUSaNa pU. zrI girIzamuni ma. sA. ane Agama divAkara pU. janakamuni ma. sA. - prakAzana preraka : dhyAnasAdhaka pU. zrI hasamukhamuni ma. sA. ane zAsanaaruNodaya pU. zrI namramuni ma.sA. zubhAziSa : maMgalamUrti pUjyavarA pU. zrI mukatAbAI ma. * parAmarza prayojikA : utsAhadharA zrI uSAbAI ma. : anuvAdikA : pU. zrI kiraNabAI ma. : prakAzaka : zrI guru prANa prakAzana * pradhAna saMpAdikA apUrva zruta ArAdhaka pU. zrI lIlamabAI ma. - saha saMpAdikA : DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. PARASDHAM pArasadhAma, vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ : Agama prakAzana prAraMbha : I. sa. 1997 - 1998 pU. zrI prANaguru janmazatAbdI varSa guruprANa phAunDezana, rAjakoTa. punaH prakAzana - I. sa. 2009 prakAzaka : zrI guru prANa prakAzana, pArasadhAma, ghATakopara prathama AvRtti prata : 1050 * dvitIya AvRtti prataH 1008 prakAzana tArIkha : Asovada amAsa - vIra nirvANa kalyANaka tathA tapasamrATa gurudeva pUjya zrI ratilAlajI ma. sA. janmadina guru prANa prakAzana zrI parAgabhAI zAha * zrI zaileSabhAI desAI * zrI barjIzabhAI desAI zrI sumatibhAI zAha * zrI girIzabhAI zAha * zrI jitenabhAI zAha prApti sthAna ? www.parasdham.org * www.jainaagam.org 1. muMbaI - pArasadhAma vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232. 2. U. S. A. - Girish P. Shah 4048, Twyla Lane, Campbell CA - 95008-3721. U.S.A. Ph. : (India) 09867054439 (U.S.A) 001- 408-373-3564 (4. vaDodarA - zrI harezabhAI lAThIyA gautama, 12, paMkaja sosAITI, narmadA gesTa hAusanI sAme, IlorA pArka, vaDodarA - 380023 phona - 9824058489 3. rAjakoTa - zeTha upAzraya prasaMga hola pAchaLa, 150 phuTa rIMga roDa, kAlAvaDa roDa, rAjakoTa - 360005 phona - 9824043769 mudraka : zivakRpA oNphaseTa prinTarsa, amadAvAda - phona : 079-25623828
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ . saurASTra kesarI bA. bra. pU. gurudeva " zrI prANalAlajI ma. sA. ne ananya zraddhAbhAve.. samarpaNa svIkAro mama dAdA gura, upAMga sUtra anuvAdaluM najarANuM. GusamrATa AziSe kRtajJabhAve, gharuM lava karakamalamAM A bheTazuM. o zraddhAtilakamaMDaLa !avirata vAvo ama parakRpAprasAdaLuM jharaNuM. yAvit vaMtivAra raheze, A zatAbdInuM saMbhAraNuM. saurASTranI ghanyavatI aza para jayAM nitya sAgara ghughavI rahyo che, tevA verAvaLanA AMgaNe jeono janma thayo, tyAM ja vairAgyanI prApti thaI, baDabhAgI bagasarAnI bhUmi upara saMyamanA sAja sajI agAramAMthI aNagAra banyA, saurASTranA khUNe khUNe vicArI vIravANItuM pAchA jaina jaiotara samAja karAvanAra paraguNa udyotaka, eDavAnA udghoSaka, choTasaritAvAhaka evA parama zraddheya pU. dAdA ratA karakamalamAM janma zatAbdI prasaMge upAMga sUtranA agvAdanuM jarANuM zraddhA bhakitasabhara dhye samarpaNa karuM chuM. - pU. mukta - lIlama - uSA guruNInA suziSyA sAdhvI kiraNa
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ garadeva pU. ratilAla vAlajI ma. sA. nA tapa samrATa tapasvI. A guru mahArAjanI janma zatAbdI nimitte AgamonuM prakAzana thaI rahyuM che, teno mane AnaMda che, tame sahu sAdhvIchaMda Agamano abhyAsa karI, tenAM mULabhUta tattvone samajo, jIvanane paMcAcAramaya banAvo, samAjamAM jaina dharmano pracAra karo. guru mahArAjanA nAmane amara banAvo ane saMyamI jIvanane saphaLa banAvo. e ja mArA aMtaranA AzIrvAda che. mArI sAthe cAturmAsa arthe royala pArka saMghamAM birAjamAna sAthvIvRMda bhagavAna mahAvIranI vANIne samagra vizvamAM gUMjatI kare tevA zubhAziSa. - muni zatilAla tA. 14/9/97 royala pArka upAzraya, rAjakoTa.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. zrI jayaMtamuni ma.. zaromaNi pU. zrI. nA svahastAkSare che . goMDala gaccha ji. bano gA| 24atra anuja (40 4 4 ba6 "AnakAe bharI 20 Dana S nAnI na paAN htpa) 4 ve navA kAryuM prakhya - namaNi na 515740sOn mama 56 ta- 30vo na mAtra traNa tala - 'pazvata na , bya3 % 3La vi. nI A % na kheMn - 7- -- 20 0 ka kSaya 1 (pa! to LLLL huM AzA ApuM chuM tathA A kAryane svIkRti ApuM chuM ke guruprANa Agama batrIsInuM punaH prakAzana avazya karavuM joIe. A mahAkArya pUjya goMDala garacha kIrtidhara arUNodaya zrI namramuni prAraMbha kare, A mArA bhAva che. A kAryanI anumodanA karuM chuM. AnaMda maMgalama. zubha thAo... suMdara thAo... A AzIrvacana arpita karuM chuM. tA. 27-04-2009 akSayatRtIyA - somavAra.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruprANa Agama batrIsI che (c) anuvAdiDAM @ A mahAsatIjIo sAMnidhya pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. pU. zrI girIzacandrajI ma. sA. jJAnadAnanA saMpUrNa sahayogI pU. zrI trilokamuni ma. sA. pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI. bA. bra. pU. zrI lIlamabAI ma. sahasaMpAdikA. DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. sUtranuM nAma anuvAdikA zrI AcArAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI sUyagaDAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI ThANAMga sUtra(bhAga 1-2). zrI samavAyAMga sUtra zrI bhagavatI sUtra(1 thI 5 bhAga) zrI jJAtA sUtra zrI upAsakadazAMga sUtra zrI aMtagaDadazAMga sUtra zrI anuttarovavAI sUtra zrI praznavyAkaraNa sUtra zrI vipAka sUtra zrI uvavAI sUtra zrI rAjaprazrIya sUtra zrI jIvAbhigama sUtra zrI prajJApanA sUtra(bhAga-1 thI 3) zrI jebUdIpaprajJapti sUtra zrI jyotiSagaNarAja prajJapti sUtra (caMdraprajJapti, sUryaprajJapti) zrI upAMgasUtra(zrI nirayAvalikAdi) zrI uttarAdhyayana sUtra(bhAga-1, 2) zrI dazavaikAlika sUtra zrI naMdI sUtra zrI anuyogadvAra sUtra zrI nizItha sUtra zrI traNa cheda sUtra zrI Avazyaka sUtra pU. hasumatIbAI ma., pU. puSpAbAI ma. pU. urmIlAbAI ma. pU. vIramatIbAI ma. pU. vanItAbAI ma. pU. DaoN. AratIbAI ma. pU. sumanabAI ma. 5. urvazIbAI ma. pU. bhAratIbAI ma. pU. sanmatibAI ma. pU. sunitAbAI ma. pU. uSAbAI ma. pU. kalpanAbAI ma. pU. biMdu-rUpala ya ma. pU. punitAbAI ma. pU. sudhAbAI ma. pU. muktAbAI ma. pU. rAjematIbAI ma. pU. kiraNabAI ma. pU. DaoN. amitAbAI ma. 5. sumatibAI ma. pU. gulAbabAI ma. pU. prANakuMvarabAI ma. pU. subodhikAbAI ma. pU. lIlamabAI ma. pU. DaoN. DolarabAI ma. pU. rUpAbAI ma.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 'sisamAMparAthI usasamAja valaNazomUrti,saurASTra kesarI) gurudevazrI prANalAlajI ma.sA.nIthI caraNomAM zataguNa praNAmAMjali jAgRtatA ArjavatA sahiSNutA ladhutA sajanatA sitA bhavyatA, tajajJo mArdavatA apramato dAMto Gutheile pratirUpatA utsAhitA namatI vibhutA kRta64tI prabhutA prauDhatA karuNatA krAMtikAra katA sevAzIlatA saumyatA AtmaramaNatA samanvayatA jJAnotsukatA ojasvitA girAgratvatA AtmaraNatA. akutUhalatI nayukatatI sAmyatA tallInatA lokapriyatA AstikyatA tejasvitA vyavahAra kuzaLatA | dharmakalAdharatA ekAMtapriyatA zUravIratA rajJAnavRddhatA vasvitA indriya damanatA satyavaktatvatA sAnadAtA - saMgaThanakArakatA anekAMtadarzitA dhIratA kSamAzIlatA pracavena paTutA pathapradarzitatA vicakSaNatA sthiratA gariSThatA pratibhAsaMpannatA vAlA zikSAdAtA vairAgyavArdhakya guNagrAhakato pavitratA vizALatA dayALutA sabhyaparAkramatA ArAdha katA katArthatA udAsInato jJAnaprasArakatA dAkSiNyatI premALatA sauSThavatA lAvaNyatA samayasatI pAmatA tattvalokatA naitikatA zraddhALatA. pramodatA nirbhayatA | paramArthatA svaramAdhurya ahaMtA , vinItatA , udAratA gaMbhIratA karmaniSThatA vAtsalyatA nivedatA praviNatA paripakvatA amIratA nirlepatA | samatA upazAMtatA zratasaMpannatA zreSThatA cAritra parAyaNatA vIratA khamIratA variSThatA divyatA rocakatA upazamatA zatAdi salluNAlaMkRta tava vapuH bhUcA bhavAlaMbanam
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa ( udI darI anna vathaasuthaishwassuu thaikabAlakathAkathaiuthayaahalaka ra ) kIri0i.00 0.00 0 jI hari dara C kahI data - pU. zrI haMma2-deva-jo-mANeka-prANa-ti-jaal-OArutaco 61013 che. hITa-vela- mAta-deva-ujaal-ula motI-zaan ajd- aNIjyotaat: goMDala saMpradAya-guruprANarati pUravAra F: O) maMgala manISI munivaro zAstra zusRSikA zramaNIvRMda 01. pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. 06. pU. zrI manaharamuni ma. sA. 02, pU. zrI girIzacaMdrajI ma.sA. 07. pU. zrI gajendramani ma. sA. o3, pU. zrI janakamuni ma.sA. 08. pU. zrI suzAMtamuni ma. sA. 04, pU. zrI jagadIzamuni ma.sA. 09, pU. zrI namramuni ma. sA.. o5. pU. zrI hasamukhamuni ma.sA. 10. pU. zrI pIyuSamuni ma. sA. jadina 0-00 000000ra3 0 9 * = 0 f 0 9 90 9 $ $ 0 $ 6 che. - VVVV = riddhi0i 0 9000ra9 20 dilii 2: 01, pU. gulAbabAI ma. 37. pU. prItisudhAbAI ma. 73. pU. nalinIbAI ma. 2, pU. prANakuMvarabAI ma. 38. pU. mInaLabAI ma. pU. rakSitAbAI ma. pU. lalitAbAI ma. 39. pU. manISAbAI ma. pU. rozanIbAI ma. 04. pU. lIlamabAI ma. 40. pU. kiraNabAI ma. pU. aMjItAbAI ma. pU. vimaLAbAI ma. 41. pU. hasmitAbAI ma. pU. saMjItAbAI ma. 06. pU. haMsAbAI ma. 42. pU. zailAbAI ma. pU. saMghamitrAbAI ma. pU. puSpAbAI ma. 43. pU. urmibAI ma. pU. AratIbAI ma. 08. pU. vijayAbAI ma. 44. pU. sudhAbAI ma. pU. rUpAbAI ma. pU. tarUlatAbAI ma. 45, , urvazIbAIma. pU. mitalabAI ma. 0. pU. jasavaMtIbAI ma. 46. pU. smitAbAI ma. pU. zreyAbAI ma. pU. vasubAI ma. 47. pU. urmilAbAI ma. 83. pU. zrI dattAbAI ma. 12. pU. prabhAbAI ma. 48. pU. DolarabAI ma. pU. zrutibAI ma. pU. latAbAI ma. 49. pU. kalpanAbAI ma. pU. bhAvanAbAI ma. pU. bhadrAbAI ma. 50. pU. saMgItAbAI ma. pU. bhavitAbAI ma. pU. sumitrAbAI ma. 51. pU. naMdAbAI ma. pU. zeSAbAI ma. pU. sAdhanAbAI ma. para. pU. sunaMdAbAI ma. pU. zreyAMzIbAI ma. pU. aruNAbAI ma. 53. pU. jayezAbAI ma. pU. parijJAbAI ma. pU. saralAbAI ma. pa4. pU. arcitAbAI ma. pU. zvetAMsIbAI ma. pU. vanitAbAI ma. papa. pU. ajitAbAI ma. pU. subodhikAbAI ma. 20. pU. dIkSitAbAI ma. pa. pU. amitAbAI ma. pU. zIlAbAI ma. 21, pU. dhIramatIbAI ma. 57. pU. punitAbAI ma. pU. hemAMzIbAI ma. 22. pU. rAjematIbAI ma. 58. pU. sunitAbAI ma. 23. pU. hasumatIbAI ma. pU. namratAbAI ma. pa. pU. gItAbAI ma. 24. pU. sumatibAI ma. pU. pannAbAI ma. 60. pU. vidubAI ma. 25. pU. anumatibAI ma. 61. pU. tarubAI ma. pU. pUrvIbAI ma. 26. pU. vIramatIbAI ma. 62. pU. mInAbAI ma. pU. jAgRtibAI ma. 27. pU. yazomatIbAI ma. 63. pU. pUrNAbAI ma. pU. prabodhikAbAI ma. 28. pU. jJAnazIlAbAI ma. 64. pU. razmitAbAI ma. pU. priyalabAI ma. 29. pU. darzanazIlAbAI ma. pa. pU. biMdubAI ma. pU. svarUpAbAI ma. 30, pR. vinodInIbAIma. 66. pU. viralabAIma.. 101, pU. suhAnIbAI ma. 31. pU. prajJAbAI ma. 67. pU. rUpalabAI ma. pU. hRdayAbAI ma. pU. priyadarzanAbAI ma. 68. pU. tejalabAI ma. pU. vaidehIbAI ma. 33. pU. kRpAbAI ma. 69. pU. sujItAbAI ma. 104, pU. bhavyAMzIbAI ma. 34, pU. mIrAbAI ma. 70. pU. svAtibAI ma. 105. pU. jayaNAbAI ma. 35. pU. kuMdanabAI ma. 71. pU. zvetAbAI ma. 106. pU. saMbohIbAI ma. 36. pU. jyotibAI ma. 72. pU. reNukAbAI ma. 107. pU. bhavyAnIbAI ma. andissioneinninositorioussainbowlanessoiniraniankaassistandeshGheironmangoossssssssssssssssscasinoncession 1000 ja ni jayadi laIne 9000 2000 %D0BDfication visit 09090 IT $ VVVVUUUUUUU $ $ $ # # $ UU $ $ $ to ja
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta sevAno satkAra zrutAdhAra (mukhyadAtA) zrI kizorabhAi naMdalAla zAha. "vaiSNava jana to tene re kahIe, je pIDa parAI jANe re" garIba, duHkhInA belI kizorabhAi sAcA arthamAM vaiSNava che. dazAzrImALI vaiSNava kuLamAM janmelAM kizArabhAi, bhagavAnamAM zraddhA rAkhanAra Astika mAnava che. hArDa varka, jAta mahenata ane prabaLa puruSArthathI minarala pAvaDaranA dhaMdhAthI zarU karelI dhaMdhAkIya kArakirdI evaresTa bilDararsa tarIke teoe prasiddhinI Tocane hAMsala karI che. teo mRdubhASI ane boleluM kArya pAra karanAra che. teo zrI nAghera samAjanA TrasTI che. vaiSNava saMpradAya sAI bAbA (rzaDI) nA anuyAyI che. zrI jagajIvana bApu sevAzrama - zImaranA parama bhakta che. jAyanTa grupa opha ghATakopara senTralanA pAyAnA paththararUpa presIDenTa che. pU. gurudeva namramuni ma.sA. nA jJAnamaya, prakAzamaya sAMnidhye teoe adhyAtmanI jhAMkI anubhavI che. temanA samarpita bhakta banIne rahyA che. temanA dharmapatnI zrI saryubena paNa gurudeva prati ananya zraddhA dharAve che. teo sozyala varkara che ane jAyanTa grupa opha ghATakoparanA presIDenTa che. suputra virala ane nayaneza paNa gurudevane samarpita che. suputrI grISmA tenI mereja lAiphamAM sukhI che ane baMne kuTuMbane ujjavaLa karI rahI che. pU. gurudeva zrI namramuni ma.sA. nA 39 mAM janmadine, koipaNa kArya mATenI pU. gurudevanI preraNA ke AjJA zreSThatAnuM sarjana karaze tevA bhAvane, guru caraNe samarpita karatAM teo Agama prakAzananA mRtadhAra banyA che. te mATe teo khUba khUba dhanyavAdane pAtra che. gaprANa prakAzana PARASDHAM
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstra svAdhyAya sadviveka tIrthaMkara prabhunA pavitra upadezarUpa AgamagraMtho dareka dharmaniSTha svAdhyAyapremI zramaNopAsake potAnA gharamAM vasAvavA joIe. tIrthaMkaronI anupasthitimAM tIrthaMkaronA upadezarUpa graMtho sAkSAt tIrthaMkara tulya mAnIne AgamagraMthone gharamAM kabATa ke zokezamAM suvyavasthita rUpe rAkhavA. pratidina tIrthaMkarone smRtipaTa para lAvI ahobhAvapUrvaka traNa bhAva vaMdana karavA . gharanA sadasyoe sAthe maLI zradhdhApUrvaka AgamavAMcana karavuM. vinaya dharmanuM mULa che tethI zAstra svAdhyAya mATe gurunI AjJA levI. 32 AgamagraMthomAMthI kAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya divasanA prathama ane cothA praharamAM ane utkAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya asvAdhyAya kAlane choDIne eTale ke be saMdhyA ane be madhyAhana kAlIna 48 miniTane choDIne game tyAre karI zakAya che. prAtaH uSAkAla, saMdhyAkAla, madhyAhna ane ardharAtrie be - be ghaDI zAstrano mULapATha vAMcavo nahIM. 32 asvAdhyAyamAM zAstra svAdhyAya thAya nahIM. gharamAM saMDAsa - bAtharUma hoya, strIone mAsikadharma hoya, vagere kAraNothI gharamAM Agama rAkhavAthI azAtanA thAya, tevI mAnyatA yogya nathI kAraNake sAdhvIjI potAnI pAse Agama graMtho rAkhe che. mAsika dharmavALA bahenoe zAsranA mULapAThano svAdhyAya karavo nahIM. te vyaktinI sAme paNa svAdhyAya karavo nahIM. tenAthI dUra alaga sthAnamAM besIne svAdhyAya karI zakAya che. gujarAtI anuvAda, bhAvArtha, vivecana, mAsika dharmamAM paNa baheno vAMcI zake che. temAM koI jAtanI azAtanA nathI. A samasta niyamo mULapATha vAMcavA ke svAdhyAya karavA mATenA che. kevaLa zAstronA gujarAtI bhAvArtha vAMcavA hoya, to uparokta niyamo lAgu paDatA nathI. AgamagraMthonA AdhAre ja bhUtakAlamAM anaMta jIvoe AtmakalyANa karyuM che. AgamagraMthonA AdhAre ja pAMcamA ArAnA aMta sudhI jinazAsana jayavaMtuM raheze. tethI AgamagraMthonuM saMpUrNataH bahumAna jALavavuM. 8
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya pU. zrI DuMgarasiMhajI ma.sA.nuM jIvana darzana pU. zrI prANalAlajI ma.sA.nuM jIvana darzana pU. zrI ratilAlajI ma.sA.nuM jIvana darzana punaH prakAzananA be bola pUrva prakAzananA be bola abhigama saMpAdakIya saMpAdana anubhavo anuvAdikAnI kalame 32 asvAdhyAya zAstra prAraMbha (varga-1 : nirayAvalikA varga-1, adhya--1H kAlakumAra adhyayanasAra rAjagRhanagara,udyAnAdi kAlakumAra kAlakumAranuM rathamuzaLa saMgrAmamAM gamana kAlIrANInI ciMtA bhagavAnanI dezanA;kAlIrANInI jijJAsA kAlakumAranI gati koNikanuM celaNAnI kukSimAM Agamana celaNAno dohada ane ArtadhyAna abhayakumAra dvArA dohadapUrti garbha prati celaNA devIno vicAra rAjA zreNikanI bALaka para anukaMpA rAjakumAranI vedanA ane nAmakaraNa rAjya lobhe koNikano kuvicAra kAlakumArAdi bhAIo dvArA svIkRti koNikanuM parivartana zreNikano matibhrama ane AtmahatyA vehallakumAranI krIDA viSayAnukramaNikA pRSTa O ? o = Le che ke 25 37 46 1 4 8 7o o o haiM? 9 na na >> 15 21 15 varga-3, adhya.-1H caMdradeva 28 3 viSaya padmAvati rANInI haThathI hAra hAthInI mAMga vehallakumAranuM manomaMthana, vaizAlIgamana dUtanuM vaizAlI gamana dUta satkAra : ceDArAjAno uttara roSayukta dUtanuM gamana ane yuddha ghoSaNA ceDArAjAnI gaNarAjAo sAthe maMtraNA ceDArAjA ane koNikanuM yuddha kAlakumAranuM mRtyu, narakagamana kAlakumAranuM bhaviSya varga-1, adhya.--2 thI 10 sukAlakumArAdi (varga-ra : kalpavataMsikA varga-2, adhya.--1H padmakumAra 9 adhyayana sAra padmAvatInuM svapnadarzana, padmakumArano janma,dIkSA padma aNagAranI tapa-saMyamasAdhanA padma aNagAranuM bhAvI varga-2, adhya. 2 thI 10 mahApadmakumArAdi (varga-3 : puSpikA adhyayana sAra caMdradevanuM rAjagRhamAM Agamana caMdrano pUrva bhavaHaMgati gAthApati aMgati aNagArano caMdra deva rUpe janma caMdra devanuM bhaviSya varga-3, aghya.--2 H sUryadeva adhyayana sAra sUryadevanuM samavasaraNamAM Agamana varga-3, adhya.--3H zukradeva adhyayana sAra mahAzukradevanuM prabhudarzane Agamana pRSTa *_*_* 49 51 54 57 57 9 % kara 4 * * * * * 77 78 80 82
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya kRSTa viSaya ana | pRSTa 132 84 137 137 139 141 142 100 103 105 144 106 109 147 112 150 zukramahAgrahano pUrvabhava-somila brAhmaNa somila brAhmaNa dvArA zrAvakadharma svIkAra daSTi parivartana-mithyAtvanI prApti somilanI dizApoSika sAdhanA somilanuM mahAprayANa mATe prasthAna deva dvArA somilane pratibodha somila dvArA punaH zrAvakadharma grahaNa somilanI zukra mahAgrahamAM utpatti zukra mahAgrahanuM bhaviSya varga-3, adhya.-4: bahuputrikA devI adhyayana sAra bahuputrikAdevI paricaya bahuputrikAdevI-pUrvabhava subhadrA subhadrAne saMtAna prAptinI jhaMkhanA subhadrAnuM zrAvaka vrata grahaNa subhadrAno dIkSAno saMkalpa subhadrAnI dIkSA vidhi subhadrAAryAno bALakomAM anurAga subhadrA AryAno gacchatyAga subhadrAAryAnI saMlekhanA, devagati bahuputrikA devIno bhAvI bhavaH somA somAnuM rASTrakUTa sAthe pANigrahaNa bahu saMtAnathI pIDita somA suvratA AryAnuM Agamana somAnuM parivartanaH dharmabhAva somAnI pravrajyA somAM AryAnI devagati, mukti varga-3, adhya.-5: pUrNabhadradeva adhyayana sAra pUrNabhadradevanuM nATayapradarzana pUrNabhadradevano pUrvabhava-pUrNabhadra gAthApati pUrNabhadra aNagAranI sAdhanA pUrNabhadranuM bhaviSya varga-3, adhya. 6thI 10 maNibhadra devanA pUrva-pazvAduM bhava (varga- 4 : puSpacUlikA ) adhyayana sAra varga-4, adhya.-1H zrI devI zrIdevInuM darzanArthe Agamana zrIdevIno pUrvabhava:bhUtA bhUtAnuM pravrajyA grahaNa bhUtA sAdhvInI saMyamamA bakuzatA bhUtA sAdhvInuM mRtyu ane bhaviSya varga-4, adhya.-2thI 10 hI devI Adi varga-pa : vRSNidazA ) adhyayana sAra varga-5, adhya.-1:niSadhakumAra adhyayana prAraMbha arihaMta ariSTaneminuM Agamana niSadhakumAranuM darzanArtha gamana niSadhakumArano pUrvabhava-vIrAMgadakumAra siddharvAcArya pAse dIkSA grahaNa vIrAMgadanI pAMcamA devalokanI utpatti vIrAMgadadevano niSadhakumArarUpe janma niSadhakumAranI dIkSA, ArAdhanA niSadhakumAra aNagAranI mukti zeSa agiyAra adhyayana pariziSTa-1 sUtragata kathAnAyakonuM vivaraNa pariziSTa-2 AgamamAM varNita vizeSa nAma pariziSTa-3 vivecita viSayonI akArAdi anukramaNikA pariziSTa-4 bauddhasAhityamAM vaizAlInAzano prasaMga 15re 153 154 154 155 157 159 129 130 131 17
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ goMDala gacchAdhipati, ekAvatArI AcArya pravara pU. gurudeva zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. - jIvana darzana nAma : : zrI DuMgarasiMhabhAi. " janma : vi. saM. 1792. janmabhUmi : mAMgaroLa. pitAzrI : dharmaniSTha zrI kamaLasiMhabhAi badANI. mAtuzrI ? saMskAra saMpannA zrImatI hIrabAi. janmasaMketa : mAtAe svapnamAM lIlochama parvata ane kesarI siMhane potAnI samIpe Avato joyo. bhAtR bhaginI : cAra bena - be bhAi. vairAgyanimitta : pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA.no upadeza. saMcamasvIkAra : vi. saM.1815 kArataka vada - 10 divabaMdara. sadgaradeva : pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA. sahadIkSita parivAra : svayaM, mAtuzrI hIrabAi, bahena velabAi, bhANejI - mAnakuMvarabena ane bhANeja - hIrAcaMdabhAi. saMyama sAdhanA : apramattadazAnI prApti mATe sADA pAMca varSa nidrAtyAga, jJAnArAdhanA, dharmazAstro, darzanazAstro ane tattvajJAnano abhyAsa. tapa ArAdhanA rasendriya vijayanA vividha prayogo, mitAhAra. svAdhyAya, sADApAMca varasa nidrAtyAga, dhyAnarUpa AtyaMtara tapa. goMDala gacchasthApanA : vi. saM. 1845 mahAsuda -5 goMDala. tathA AcAryapada pradAna javalaMta guNo ': vinaya, viveka, vicakSaNatA, virakti, karUNA, samayasUcakatA vagere.. na
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramukhaziSya : AcArya 5. zrI bhImajI svAmI. pramukhaziSyA : pU. zrI hIrabAI ma., pU. zrI velabAi ma., pU. zrI mAnakuMvarabAi ma. 6 sAdhu saMmelana ? vi. saM. 1861mAM AjJAnuvartI 45 jeTalA sAdhu sAdhvIjIonuM saMmelana karI saMtonI AcAra vizuddhi che mATe 13 niyamo banAvyAM. vidArakSetra : kAThiyAvADa, jhAlAvADa, kaccha, mAMgaroLa, verAvaLa, porabaMdara, dIvabaMdara Adi kaMThALa pradezamAM grAmAnugrAma. pratibodhita zrAvakavarca * zrI zobhecaMdrakarasanajI zAha - verAvaLa. sthiravAsa ? vi. saM. 1871 caitra suda - 15 thI goMDalamAM. anazana ArAdhanA : vi. saM. 1877 phAgaNa suda - 13 thI anazana prAraMbha, vaizAkha suda - 15 samAdhimaraNa. AyuSya : 84 varSa, saMyama paryAya - 62 varSa, AcArya pada - 32 varSa. uttarAdhikArI : AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. upanAma : gacchAdhipati, nidrAvijetA, yugapradhAna, ekAvatArI. pATa paraMparA : goMDala gacchAdhipati AcAryapravara gurudeva pU. zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. dvitIya paTTadhara - AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. tRtIya paTTadhara - AcArya pU. zrI neNasI svAmI. caturtha paTTadhara - AcArya pU. zrI jesaMgajI svAmI. paMcama paTTadhara - AcArya pU. zrI devajI svAmI. mahAtapasvI pU. zrI jayacaMdrajI svAmI yugadaSTA tapasvI pU. zrI mANekacaMdrajI ma.sA. saurASTra kesarI gurudeva pU. zrI prANalAlajI ma.sA. tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma.sA. vidyamAna vicarato parivAra : 11 saMto, 300 jeTalA satijIo. 12 .
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ saurASTra kesarI, munipuMgavA pU. garadeva zrI prANalAlajI ma.sA. jIvana darzana zubha nAma che " prANalAlabhAI. janmabhUmi verAvaLa. pitA zrImAna zrI kezavajIbhAI mIThAzA. mAtA saMskAra saMpannA kuMvarabAI. jJAti visA osavALa. janmadina vi. saM. 1954, zrAvaNa vada pAMcama, somavAra bhAtR-bhaginI cAra bhAI, traNa baheno. vairAgya bIjAropaNa be varSanI bAlyavaye. vairAgya bhAva-pragaTIkaraNa 13 varSanI kumAra avasthAmAM. saMyama svIkAra 21 mAM varSe vi. saM. 1976 phAgaNa vada chaThTha, gusvAra. tA. 13-3-1920 dIkSA bhUmi bagasarA-darabAra vAjasuravALAnA udyAnamAM vaTavRkSa nIce. gaccha paraMparA goMDala gaccha. saMyamadAtA mahAtapasvI pU. jayacaMdrajI ma.sA. zikSA dAtA parama zraddheya tapasvI mANekacaMdrajI ma. sA. dhArmika abhyAsa AgamajJAna, tattvajJAna, kathA sAhitya, rAsa sAhitya, vyAkaraNa, mahAkAvyo, karmasAhitya, jainetara graMthonuM vizALa avalokana, darzana zAstranA tajajJa. saMgha netRtva traNa varSanI dIkSA paryAye tapasvI pU. mANekacaMdrajI ma. sA. nA saMthArAnA samayathI. sevA zuzruSA vaDIla sAta gurubhrAtA ane aneka saMtonI sevA karI. 1
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ mmiri. samAjotkarSa jJAna prasAra deha vaibhava AtyaMtara vaibhava vihAra kSetra goMDala gaccha saMmelana upanAma svahaste dIkSita parivAra aMtima cAturmAsa deha vilaya aMtima vidhi ziSya parivAra ttaa caturvidha saMgha samAdhi mATe tAravelA traNa siddhAMta (1) lokonA paropakAra mATe dAnadharmanI pradhAnatA (2) a khaMDana vAda (3)nIti ane prAmANikatAnuM AMdolana, jaina-jainetaro (kAThI, darabAra, Ahira)ne sapta vyasanathI mukti, aneka sthAne sAdharmika rAhata yojanA. rAjakoTa, goMDala, jetapura, dhorAjI, DiyA, verAvaLa, porabaMdara, mAMgaroLa, jAmanagara, bhAvanagara vagere aneka sthAne jJAna bhaMDAra, vidhAlayanI sthApanA ane jIrNodhdhAra. lAvaNyamayI mudrA, sUrya sama tejasvI mukha, caMdrasamI zAMta AbhA, vizALa bhAla, nUrabharyA nayano, ghUgharALA keza, vINA jevo sumadhura kaMTha ane siMha jevI garjanA. vinaya saMpannatA, viveka, sAdAI, prema, vairAgya, sevA, pravacana-paTutA, gurucaraNa sevA, dIrgha daSTi, tyAgamastI. saurASTra, gujarAta. vi. saM. 2007mAM gaccha aikyatA mATe mahattvanuM yogadAna. paMjAba kesarI kAzIrAmajI ma. sA. dvArA pradatta 'saurASTra kesarI' cAra saMta- tapodhanI pU. ratilAlajI ma. sA., anazana ArAdhaka tapasvI pU. jagajIvanajI ma. sA., pU. nAnA ratilAlajI ma. sA., parama dArzanika pU. jayaMtamunijI ma. sA., pU. moTA prabhAbAI ma. Adi 15 satIjI, bagasarA. vi. saM. 2013 mAgasara vada terasa, zanivAra prAtaH 7-30 kalAke I. sa. 29-12-1956. sAtalaDI nadInA kinAre (bagasarA) vartamAne 118 saMta-satijIo 'prANa parivAra' nA nAme samagra bhAratamAM prasiddha che. 14
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapasamrATa pU. gurudeva zrI ratilAlajI ma.sA. nuM jIvana darzana zubha nAma janmasthAna janmadina pitA mAtA vairAgya bhAva dIkSA gurudeva gaccha paraMparA abhyAsa yoga sAdhanA yoga sevAyoga tapayoga * (c)20 ratilAlabhAI parabavAvaDI (saurASTra) Asovada amAsa vi. saM. 1969 zrImAna mAdhavajIbhAI raiyANI sadAcAra saMpannA jamakubAI 17 mA varSe phAgaNa vada pAMcama, guruvAra vi. saM. 1989-jUnAgaDha saurASTra kesarI pU. prANalAlajI ma.sA. goMDala gaccha. vyAvahArika- pAMca dhoraNa, dhArmika- 19 Agama kaMThastha, zvetAmbara-digaMbara sAhitya, kArmagraMthika sAhitya, dArzanika sAhitya, vyAkaraNa sAhitya rAtri-divasa niraMtara jAgRtadazAe AtmasAdhanA alpanidrA. vaDIla vRdgha 9 saMtonI sevA karI. 19 varSa ekAMtara upavAsa, 999 AyaMbila tapa(sAgAra), 19 varSa pANIno tyAga, 9 varSa makAI sivAya zeSa anAja tyAga. 15
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ maunayoga dIkSA pachI 9 varSa ekAMta mauna sAdhanA. I. sa. 1992 navembarathI AjIvana mauna ArAdhanA. puNya prabhAva gurudevanA puNya prabhAve aneka AtmAoe mAsakhamaNa Adi nAnI moTI tapazcaryAo tathA hajAronI saMkhyAmAM varSItapanI ArAdhanA karI che. temaja dAna, zIla ane che bhAvanI vRddhi thaI che. . vihAra kSetra gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza, orissA, bihAra, baMgALa jJAna anumodana zramaNI vidyApIThanA preraka banI 30 ziSyAo ane 30 vairAgI bahenone abhyAsArthe rahevAnI AjJA ApI. traNa sAmUhika cAturmAsa karAvI zAstravAcanA karAvI. dIkSA pradAnasaMkhyA 145 mumukSuone aNagAra banAvyA. Acarita sUtro jatuM karavuM, gama khAvo, vAda-vivAda ke dalIla na karavA, je thAya te sArA mATe, koI paNa jIvanI TIkA keniMdA na karavI. jIvaMta guNo vizALatA, udAratA, mAdhyasthatA, sahiSNutA, bhadrikatA, samAdhAna vRtti, jJAnaca. anazana pratyAkhyAna I. sa. 1992 rAjakoTamAM pU. bhAgyavaMtAbAI ma. ne 59 divasanI anazana ArAdhanA karAvI. aMtima cAturmAsa rAjakoTa, zrI royalapArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha saMcAlita omAnavALA upAzraya.(1997) mahAprayANa rAjakoTa, tA. 8-2-1998 mahA suda 11 ravivAra madhyAhna kALe 1.35 kalAke. aMtima darzana tathA pAlakhI zrI royala pArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha, rAjakoTa. aMtimakriyA sthAna 'tapasamrATa tIrthadhAma', rAjakoTa-amadAvAda hAI-ve, sAta hanumAna sAme, rAjakoTa. 16
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ eleg purva prakAzananA be bIjI (bIjI AvRtti) tIrthakara bhagavAnanA amRtasamA vacanone "Agama' rUpe gaNadhara bhagavaMtoe jhIlIne ziSya paraMparAne arpaNa karyAane ApaNane amRta vacano prApta thayA. tIrthakara bhagavAne anaMtajJAnane zrImukhethI pragaTa karI mahA upakAra karyo... gaNadhara bhagavaMtoe AgamajJAnane hRdayastha karI mahA upakAra karyo... ziSya paraMparAe AgamajJAnane kaMThastha karI mahA upakAra karyo... devardhvigaNi kSamAzramaNe AgamajJAnane graMthastha karI mahA upakAra karyo... graMthastha Agamone aneka AcAryoe samayAnusAra lokabhogya bhASAzailImAM anuvAda karIne sarvajana sahaja banAvyA. A ja paraMparAmAM saurASTrakesarI pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nI janmazatAbdI avasare temanA ja parivAranA mahAsatIjIoe gujarAtImAM anuvAda karIne jaina samAjanI jJAna sAdhanAne Agamika banAvavAmAM bahumUlo phALo Apyo che. A mahA kAryamAM apUrva zrata ArAdhikA pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI zrI lIlamabAIma. ane saha saMpAdikA zrI AratIbAIma., zrI subodhikAbAI ma.nA sahayoga maLyo che. A Agama batrIsInI prathama AvRttine gujarAtanA dareka saMpradAyanA sAdhusAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono bahoLo pratisAda maLatA TUMka samayamAM 1000 Agama graMtho anupalabdha thaI gayA ane punaH prakAzananI AvazyakatA ubhI thaI. ahIM eka khAsa ullekha karavAno ke jyAre prathamavAra Agama prakAzananI taiyArI cAlatI hatI tyAre ja tapasamrATa pU. gurudeva zrI ratilAlajI ma. sA. e zAsana prabhAvaka pU. zrI namramuni ma. sA. para kRpAdRSTi varasAvI. temaNe pATImAM lakhI ApyuM ke namramuni Agama prakAzananuM kArya saMbhALaze.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU.gurudevanI dIrghadraSTi ane kRpAdRSTine anubhavatA pU.gurudeva zrI namramuni ma. sA. e amone AjJA ApI ke ApaNe Agama graMtho prakAzananI bIjI AvRti pArasadhAma' nA upakrame pragaTa karavI che. - pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. nI AjJAne zirodhArya karIne pArasadhAma - ghATakoparanA upakrame guruprANa Agama batrIsIne punaH pragaTa karatA AnaMda anubhavIe chIe. amArA A aNamola kAryamAM amane zrI girIzabhAI zAha (hemANI)-U.S.A. tathA zrI jitenabhAI zAha (kalakattA) no ananya sahakAra maLyo, jenA kAraNe amAruM kArya saraLa banyuM che. amArA A komapyuTara kAryamAM zrI amInabhAI AjhAda tathA snehA amIta dajIno paNa sahakAra prApta thayo che. tevI ja rIte udAradilA dAtAzrIo e paNa amane sahyoga ApIne amAruM kAryavegavAna banAvela che. ame te sarvanA AbhArI chIe. aMtamAM Agama prakAzana ApaNA sahunA AtmAne anaMtajJAna prAgaTyamAM sahyogI bane e ja bhAvanA. zrI guruprANa prakAzana PARASDHAM vallabhabAga lena, tilaka roDa, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrva prakAzakanA be bolA (pahelI AvRtti) anaMta tIrthakara saha prabhu mahAvIranA anaMta jJAnanI amUlya nidhi che ApaNA AgamagraMtho. jenA mAdhyamathI ja jinazAsana jayavaMtuM rahyuM che, rahe che ane raheze. tene jIvaMta rAkhavA ane jana jananAM mana sudhI pahoMcADavA te pratyeka jaina nAma dharAvatI vyaktinI pavitra pharaja che. A pavitra pharajane ja dharma samajIne je tenuM AcaraNa kare che ane potAnAM tana-mana ane dhanane te kAryamAM samarpita kare che, tenuM manuSya jIvana saphaLa thAya che. eTaluM ja nahIM paraMtu te sAdhaka jinazAsananI prabhAvanAno amUlya lAbha prApta kare che. Avo ja apUrva lAbha prApta karavA ApaNA gujarAtI samAjane mATe AgamonA mULa pATha tathA saraLa gujarAtI anuvAdavivecana sahita prakAzana karavA mATe pU. mukta lIlama parivArane ekaciMtanadhArA jUnAgaDhanI puNyabhUmi para sparzI ane jene rAjANA nagarI rAjakoTamAM royalapArka upAzrayamAM sAkAra svarUpa maLyuM. ApaNA saunA parama upakArI goMDala gacchAdhipati, nidrA vijetA, ekAvatArI, yugapuruSa pU. zrI DuMgarasiMhajI ma. sA.nI pATa paraMparAe pU. zrI jaya-mANekanA lADIlA ziSyaratna saurASTra kesarI pU. zrI prANalAlajI ma. sA.nI janma zatAbdI nimitte A virATa Ayojana karyuM. pU. mahAsatIjIoe potAnI ciMtanadhArAne pUjya guruvaryonI samakSa pragaTa karI. sahunA harSollAsa ane AzIrvAda sAthe svIkRtinA samAcAra prApta thayA. royalapArka sthA. jaina moTA saMghanI nizrAmAM ame turaMta samiti racavAnI jAherAta karI. rAjakoTa prANa parivAranA sAmUhika cAturmAsa daramyAna janma zatAbdI varSa nimitte vi. saM. 2053 san 1997 mAM "pU. prANaguru zatAbdI prakAzana samiti rAjakoTa"nI sthApanA thaI. tyAra pachI tapasamrATa zrI ratilAlajI ma. sA., gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. ThA. pAMca tathA prANa parivAranA 73 sAdhvIjIonA pAvana sAMnidhyamAM janma zatAbdInA prathama caraNanI tapa-japa, sAdhanA sAthe bhavya rIte ujavaNI karavAmAM AvI. zrI guru prANa phAunDezana TrasTa dvArA 3ra Agamo ane prANaguru smRti graMthanuM prakAzana karavAnuM nizcita thayuM. AgamonuM lekhana kArya prANa parivAranA satIvRMde saharSa svIkArI lIdhuM. A rIte sarva samavAyano suyoga thatAM kAryano prAraMbha vegavaMta thayo ane batrIsa Agamo kramazaH gujarAtI bhASAmAM anuvAdita thayA.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ neTa C A prakAzananA aNamola avasare AzIrvAda varasAvI saharSa svIkRti ApanAra tapa samrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma. sA. tathA dareka AgamanA rahasyone pragaTa karato, tattvonuM vAstavika darzana karAvato, AzISa varasAvato amArA utsAhane vadhArato abhigama preSita karanArA goMDala gacchanA saMta ziromaNi parama dArzanika pU. zrI jayaMtIlAlajI ma. sA., ama mArgadarzaka gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. tathA AgamadivAkara pU. zrI janaka munijI ma. sA. nIDara vaktA pU. zrI jagadIzamunijI ma. sA. Adi muni bhagavaMto tathA Agamane suvyavasthita svarUpa ApanAra, athAga parizrama sahita niHsvArtha bhAve saMpUrNa sahayoga ApanAra Agama manISI pU. zrI trilokamunijI ma. sA. nA paNa amo RNI chIe. vAtsalya variSThA pUjayavarA pU. mukatAbAI ma., pradhAna saMpAdikA apUrvakRta ArAdhaka 5. lIlamabAI ma., ama prakAzana kAryanA udbhAvikA, utsAhadharA pU. uSAbAI ma., saha saMpadikA Do. pU. zrI AratIbAI ma. tathA pU. subodhikAbAI ma. ane prANa parivAranA anuvAdikA sarva mahAsatIjIonA ame RNI chIe. zrutAdhAra sahayogIo, ama Agama prakAzanamAMniSThAthI sevA ApanAra zrI mukuMdabhAI pArekha, zrI maNibhAI zAha, zrI navanItabhAI - tarUbena, kumArI bhAnubena, zrI jayavaMtabhAI zAha tathA Agamane komyuTarAIjhaDu karI mudraNa karI ApanAra bhAI zrI nehala hasamukhabhAI mahetAnA amo AbhArI chIe. Agama prakAzana kAryamAM zuddhikaraNanuM khUba ja dhyAna rAkhavAmAM AvyuM che. chatAM kyAMya azuddhi rahI gaI hoya to zuddha vAMcI te tarapha amAruM dhyAna doravA namra vinaMtI che. aMtamAM saunA sahiyArA puruSArtha badala zrI guruprANa phAunDezana sadAne mATe saunA kRtajJa banI raheze. jaya jinendra zrI guruprANa phAunDezana - TrasTI maMDaLa zrI caMdrakAMta mANekacaMda zeTha (pramukha) zrI ramaNIkalAla nAgaradAsa zAha (ceramena) zrI azvinabhAI kuMbhANI (Trejharara) zrI TI. Ara. dozI (upapramukha) zrI ke. pI. zAha (TrasTI) zrI kIrITabhAI zAha (TrasTI)
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** abhigama goMDala gaccha ziromaNI parama dArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma.sA. upAMga zAstranI tattvabhUmi -- nirayAvalikAdi pAMca zAstro rUpe prasiddha pAMca vargAtmaka A upAMgasUtra vAMcatA manamAM AhlAdaka bhAva to janme ja che, sAthe sAthe dharmakathAno paNa bodha thAya che. te samayanI dharmakathAo kahevAnI zailI paNa mana para aMkita thAya tevI hoya che. zAstrakAre svayaM mahAvIra bhagavAnanA zrImukhathI gautama svAmInA praznonA uttara rUpe badhI kathAono bhAva pravAhita karelo che. gautama svAmI bhagavAnanI sAme jANe ke eka nAnuM bALaka hoya e rIte kutUhala--jijJAsA bhAve, cauda pUrvanA dhAraka gaNadhara bhagavAna sAdA prazno kare tyAre manamAM prItibhAva janme che ane bhagavAnano tathA gaNadharano ApasI saMvAda kevo madhuro lAge che, te adhyayana karanArane jarUra anubhava thAya che. AB A zAstra viSe ghaNuM lakhI zakAya tathA kahI zakAya tevuM che. prathama nirayAvalikA varganA aitihAsika yuddhano saMpuTa rUMvADA UbhA karI zake tevo hRdayavidAraka bhAvavAhI che. atyAra sudhI pUrA bhAratamAM mahAbhAratanA yuddhane ja loko mahAyuddha tarIke jANe che paraMtu vaizAlI ane caMpApurInA A mahAyuddhane jANe paDaLa caDI gayA hoya, tema zAstranA pAnAomAM dabAyeluM ja choDI devAmAM AvyuM che. sAkSAt vaizAlInA yuddhanuM vizada varNana zAstranA pAnAomAM bhareluM che. nava licchavI ane nava mallavI e aDhAra rAjAonA gaNataMtra ane tenA netA tarIke vaizAlInA mahArAjA ceDA netRtva laIne raNamorace AvyA. vipakSamAM rAjagRhInI senAothI susajjita, thayela mULa rAjagRhIno rAjA kUNika, jeNe pAchaLathI caMpApurIne rAjadhAnI banAvI, tyAMno rAjA banyo hato, eka vizALa senAne saMgaThita-ekatrita karI, potAnA sagA bhAIone tathA oramAna bhAIone laDAInuM sUtra suparata karI, bahu ja vizALa sAgara jevI senA laIne Avyo ane aMte vaizAlI upara AkramaNa karI, vaizAlIno vinAza karyo. e AkhuM romAMcaka varNana nirayAvalikA nAmanA prathama varganuM prathama adhyayana pUruM pADe che. ApaNe ahIM zAstranI mULa vAtane yathAtathya namunA rUpe raju karazuM. samaLe 21
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAve mahAvIre Rtti vi parva vItI ahIMthI zAstranI lagabhaga daza, paMktiono kramazaH gujarAtI anuvAda karazuM, jethI yuddhanI ghaTanA pratyakSa thAya. 'he kAlIdevI ! tAro putra kAlakumAra traNa hajAra hAthIonI senAthI sajja thayelo, kUNika rAjAnI sAthe rathamuzala nAmanA saMgrAmamAM saMgrAma karato, zatrudalanA virone Ahata, mathita ane ghAta karato, teonI saMketa sUcaka dhajAone bhUmisAta karato, dizAone aMdhakAramaya karato, potAnA rathathI ceDA rAjAnA rathanI sAme Avyo. tyAra bAda te vaizAlI nareza mahArAjA ceDAe kAla kumArane potAnI sAme Avato joyo, joIne ekadama krodhathI bhabhUkI uThyA, paganI eDIthI mAthAnI coTI sudhI ruSTa thayelA ceDA rAjA kaMpAyamAna thaI gayA. teo krodhathI AMkho paTapaTAvavA lAgyA ane huMkAro karI potAnA dhanuSyane grahaNa karyuM ane tIrane paNa nizAna upara ThIka karyuM, cokkasa kendrabiMdu upara najara sthira karI, dhanuSyane tIra caDAvI, kAna sudhI kheMcyuM, ne saDasaDATa karatuM kAlakumAra upara tIra choDyuM. eka ja nizAne kAlakumArane Ahata karI, raktaraMjita karI, jamInadosta karI, jIvanathI mukta karI tenI jIvanalIlA samApta karI dIdhI.' A pramANe yuddha varNana karI bhagavAne kAlIrANIne kahyuM- he kAlIrANI ! kAlakumAra yuddhamAM marI gayo che, mATe have pharIthI tuM tArA putrane jIvita joI zakIza nahIM. A varNanathI pAThaka samajI zake che ke yuddhanuM keTaluM bIbhatsa kaDIbaddha varNana che. morace AvelA rAjAo keTaluM yuddha kauzalya batAve che. jenadharmanuM pAlana karatA hovA chatAM ceDA rAjA yuddhane morace potAnA kartavyathI Tyuta thayA nathI. bhagavad gItAmAM arjuna yuddhane morace kAyaratAnI vAta kare che athavA dharma-adharmanI vAta karI pApathI bacavA mAMge che tyAre zrIkRSNa bhagavAna temane kartavyanuM bhAna karAve che. yuddhano paNa eka nirALo dharma che. | nirayAvalikAnI jema bAkInA cAra varga (1) pUrvAsi (2) puSya (3) puSpavRttithI (4) vadizA che. kathAnuM mukhya AdhAra kSetra 'rAjagRhI' tathA 'dvArikA' che. Ameya rAjagRhI ane dvArikAne khUba ja mahattvapUrNa bhUmikA apANI che. eka pachI eka lagAtAra adhyayano dvArikA tathA rAjagRhI sAthe joDAyelA che. sAthe sAthe keTalIka vilakSaNa kathAo paNa joDavAmAM AvI che. A badhI kathAonA AdhAre jainazAstrono eka mukhya siddhAMta athavA dIrdhadaSTi, daSTigocara thAya che. sAdhAraNatayA 35 22,
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvane patita mAnI tenI durgati thaI, tyAM sudhIno ullekha jagatanAM sAmAnya graMthomAM jovAmAM Ave che. jyAre jainazAstranI kathAomAM AvA patita jIvone narakanA duHkho bhogavyA pachI punaH tenAmAM dharmano abhyadaya thAya che ane te janma mRtyunA cakramAM ghaNA gothA khAdhA pachI paNa Akhare mokSagAmI bane, tyAM sudhInuM varNana maLe che. A zAstramAM AcArahIna thayelI sAdhvIonA caritranuM hubahu varNana che. temanI upabhoga pratyenI dabAyelI mahecchAo sAdhujIvana svIkAryA pachI punaH pragaTa thaI che ane teo guNIno ke potAnA samudAyano tyAga karI svaccheda vihArI banI IcchAo pUrNa kare che. potAnI tapasyA saMbaMdhI niSThA ane tyAga mArgane na choDavAthI devagatine pAmI ane tyAM paNa potAnI atRpta IcchAo pUrNa karI punaH mAnavajIvanamAM AvI dharmanuM avalaMbana laI tyAganA prabhAve mokSagatine pAme che. A varNanathI spaSTa thAya che ke vikati ane vibhAvonI laDAImAM ghaNI vakhata jIva parAjaya pAme che paraMtu te AtmA sarvathA niMdanIya nathI, vibhAvo niMdanIya che ke jenA prabhAve jIva duHkha pAme che. paraMtu "jIva to jIva ja che"vibhAvothI mukta thatAM te potAnA divya svarUpane punaH pragaTa kare che. jaina dharmamAM jIvanI A dIrghakAlIna yAtrAnuM varNana karI, tattvadaSTi apanAvI, upadeza ApavAnI zailI mULabhUta che. jaina tIrthakaro ke jene maharSio athavA jaina zAstro samagra mAnavajIvana ke samagra jIvarAzi pratye bahu ja udAra ane uttama daSTi dharAve che. te jIvanA kalyANanI sAMgopAMga AzAno kyAre ya parityAga karatA nathI, kiMtu teo dvArA eka adbhuta kalyANanI AzAnuM kendrabiMdu sthApita karI jIvanuM tamAma caritra te kalyANamayI kendrabiMdu tarapha DhaLe, e rIte kathAcaritronuM sadAya lakSa rAkhavAmAM AvyuM che. sAtamI narakamAM sabaDato jIva paNa chevaTe sarvArthasiddhavimAnanAM carama sakhono upabhoga karI, sukhAtIta dazA-mokSane prApta kare che. jainadharmanI dravya daSTi eTalI sacoTa che ke khaMDa khaMDa thatI sukha duHkhAtmaka paryAya daSTine pariharI te zAzvata dravyamAM ja zuddha upayoganI sthApanA kare che. A sUtranA bahuputrikA adhyayanamAM uparanuM vivecana sAMgopAMga jovA maLe che. sAthe sAthe saMskAronI prabaLatA ane atRpta bhAvanAonuM pratikriyAtmaka rUpa te adhyayanamAM devabhava rUpe paNa joI zakAya che. bIjA paNa keTalAka adhyayano che jemAM varNita sAdhako saMpUrNa nirdoSabhAve sAdhanA karI sadgati pAmyA che. C 23 ON :
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** TUMkamAM amAre e ja kahevAnuM che ke A zAstra varNanonu ciMtana manana karatA jaina samAje khUba ja udAra daSTikoNa keLavavo joIe. zAstromAM kadama kadama upara udAra daSTikoNanuM ja darzana thAya che. chatAM paNa vartamAnamAM keTalAka "kaTTarapaMthIo" pote jainadharmanA ke jaina upAsanAnA moTA ThekedAra hoya tevI rIte kaTTaratAnuM pradarzana karI ekabIjA saMpradAyo mATe ke sAdhako mATe halakA zabdono prayoga karI, halakA daSTikoNanuM prasAraNa karI, vastutaH teo jaina zAstrane tathA jaina saMskRtine ja hAni pahoMcADe che. zAstronI mULa vAto to graMthakAra tathA saMpAdaka maMDaLa svayaM vivecana sAthe pragaTa karaze eTale ahIM sAmAnya abhiprAya mAtra pragaTa karyo che. AgamamanISI pU. trilokamuni ma.sA. ane amArA goMDala gacchanA muktamaNI jevA mahAsatIjIoe je athAga prayAsa zarU karyo che ane mULa zAstronI sparzanA karI, gujarAtI bhASAmAM bhAvAtmaka anuvAda karI, jaina samAjane je lAbha ApavAnI zarUAta karI che, tenuM varNana avarNanIya che. saMta satIjIonA A prayAsa ane parizrama sAme natamastaka thaI javAya che. zruta sAdhanA, e sAdhu jIvanano mukhya staMbha che. jenuM e nirmANa A kaThinakAlamAM zarU thayuM che te vastutaH bejoDa kArya che. sAdhu-sAdhvIjIo ! AjanA yugamAM Apa sahue saMgaThita thaI, rAjakoTa jevA jainakendrathI ane royala pArka sthA. jaina moTA saMghano AlaMbana laI, tenA pramukha zrI caMdrakAMtabhAI zeThanA kuzala saMrakSaNamAM saMpUrNa samAjane nirmaLa snAna karAvI zake tevI zrutagaMgA pravAhita karI che. tethI amane khUba ja AnaMda thAya che. A zAstromAM goMDala- gacchanuM saMcita paDeluM zruta javAhira jhaLakavA mAMDayuM che. badhA zAstro pragaTa thayA pachI AgAmI kALamAM A kArya khUba ja mahatvapUrNa gaNAze. ItihAsanAM pRSTho para tenuM mUlyAMkana aMkita thaze tyAre ApanI tapasyA ane A zruta sAdhanA lAkho lAkha jIvonA kalyANanuM nimitta banaze. aMte A AgamazreNInuM prakAzana vistAra pAmatuM rahe ane saunA uttama kSayopazamanuM pratibiMba Agama sarovaramAM jhaLakatuM rahe tathA A prakAzana sarvavizvavyApI banI rahe, tevI aMtaranI Urmi sAthe AnaMda maMgalam.. AB 24 jayaMta muni peTarabAra
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya apUrva mRtaArAdhaka bhAvayoginI bA. bra. pU. lIlamabAI ma. sa. bodhi bIja dIkSA-zikSA dore bAMdhI, "mukta lIlama" taNA tAraka thayA, guruprANa, "ujama phUla aMbA" guruNIvaryAne, vaMdana karuM bhAva bharyA. saMpAdana kArya karavAmAM kRpA varasAvI, zrutajJAna baLa pUrajo, bhAva prANa prakAza karavAmAM, mama aMtarayAmI sadA banI rahejo. svAnubhUti karavAnA jijJAsu vAcaka gaNa ! jJAyakanA jJAnezvarI; paramadaSTinA pAramezvarI; bheda jJAnanA ajoDa dAnezvarI; anaMta jJAnI, anaMta darzanI evA zrI vItarAga paramAtmAnI divya dezanAnA jhIlanArA, zruta jJAnanA pAragAmI evA zrI gaNadhara racita paramAgama dvAdazAMgInI puSTi karatuM; sthavira bhagavaMtoe pAmara jIvone paramArtha mArgamAM laI javA mATe raceluM; zrI upAMga sUtra-nirayAvalikAdi paMcaka varga saMpuTano gujarAtI anuvAda deva, guru dharma pasAthe, paMca parameSThinA maMgala smaraNanA nirmaLa zraddhA baLe ane zAsanapati bhagavAna mahAvIra svAmInA ra00mA avataraNa abhiSeka avasare guru guNI devonA kRpA baLe, goMDala gaccha ziromaNI jayaMta gusvaryanA preraka anugraha baLe, temanI ja nezrA anujJA baLe, Apa samakSa pragaTa karatAM atyaMta AnaMda anubhavIe chIe. prastuta upAMgasUtra saMpuTamAM dharmakathAnuyoganI khubu maghamaghe che. tadAkAle sAkSAt covIsamAM carama tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmI pAse bhakti karavA devo tathA devIo Ave che. prabhunA darzana karIne, potAnI RddhinuM darzana karAvI ravAnA thAya che. tyAre gautama svAmI prazna kare che. bhagavan! e koNa hatA? ane emano mokSa kayAre thaze? chakAya jIvonA rakSaka aNagAra, zIdhra sva-paranA baMdhana tUTe ane mokSa maLe tevI bhAvanAthI bharela, bhakti sabhara hRdayavALA, caudapUrvI, cAra jJAnanA dhAraka, IndrabhUti aNagAra gaNadhara gautama svAmI nAbhinA avAjathI Avo prazna pUche che tyAre... tenA javAbamAM karmanI vicitratA bhareluM, moha sAmrAjyanA samrATa rAgakesarI rAjAnA kedI thayelA, dveSa yuvarAjanA hAthathI baMdhAyelA, bAvana AtmAmAMthI keTalAka AtmAonuM romAMcaka kathAnaka bhagavAna svayaM zrImukhethI kahe che. to keTalAka AtmAonuM --
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgyapUrvaka grahaNa karela saMyamI jIvana paNa kahe che. te dharmakathAo A upAMga saMpuTamAM sthavira bhagavaMtoe bharela che. A upAMga zAstranA pAMca varga che. prathama varga nirayAvalikA, bIjo varga kalpAvaMtasikA, trIjo varga puSpikA, cotho varga puSpacUlikA, pAMcamo varga vRSNi dazA. pahelo varga nirayAvalikA hovAthI A upAMga sUtranuM nAma nirayAvalikA rUpe pracalita thayuM che. te nirayAvalikA pada be zabdathI bane che. niraya+AvalikA, nirayano artha che naraka, AvalikAno artha che paMkti; pUrNa artha thAya che- narakamAM janArA jIvonuM paMktibaddha varNana. jIvo pApa kema bAMdhe che ? manuSyabhava hArI jaIne adholokamAM dasa prakAranI vedanA bhogavavA mATe jIvone nArakI kema thavuM paDe che ? tenI vAta zAstrakAra prathama kare che. prathama, dvitIya varga : nirayAvalikA, kalpavataMsikA : te pahelA varganAM dasa adhyayanonuM ApaNe UMDANapUrvaka avalokana karatAM nirIkSaNa karazuM. A jIva, anAdikALathI mithyAtva, avrata, pramAda, kaSAya ane yogathI anuraMjita thaI; karmadhArI hovAthI jaDa nathI chatAM e jaDa jevo banI gayo che. rAga kesarI rAjAnA rAjyamAM rahevAthI tenA baMdhanamAM baMdhanagrasta hovAthI, teno ja mahAvaro hovAthI tevA saMskArathI vAsita thaI gayo che. te che to AtmA, parama pAriNAmika bhAvathI bharelo, paraMtu teNe bhAva cetanAno vikAsa na karatAM karmacetanAno vikAsa karyo che, te paNa zuddha pAriNAmika bhAvanI eka azuddha--vaibhAvika avasthA che. jIva dravye nitya hovA chatAM paryAye anitya che. te paNa be rIte vibhAjita thAya che-- zubha ane azubha. zubha karmanA saMyogathI sArI vRttinA pariNAma hoya tyAre zubha nimittano saMyoga prApta thatAM zubhakarma baMdhAya che ane azubha karmanA udayathI narasI vRtinA pariNAme hoya tyAre azubha saMyoganuM nimitta maLatA azubha karma baMdhAya che. te karmabaMdhanI sthiti paripakva thatAM, tenAM phaLo udita thAya che. temAMthI karma pramANe jIvanA adhyavasAya AMdolita thAya che. te jIvanI sAme jevA nimittathI jevuM jIvAjIvanI sAthe bAMdheluM karma hoya tevuM hAjara thAya che. tenA Azraye rahIne, jIva potAnuM svarUpa bhUlI jaIne navA karma upArjana kare che. vRtti pApamaya hoya tyAre tenuM poSaNa karanAra vyakti ke vastu upasthita thaI jAya che. tenI sahAyathI A bhavamAM, parabhavamAM ke bhavobhavamAM jIva jUnA karma sAthe navA karmano baMdha pADe che. A che jIvanI anAdikALanI dayanIya sthiti. te 26
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthitino pUrNa citAra A adhyayanamAM jovA maLe che. rAjA zreNika anAthI munivaranA samAgame bodha pAmyA hatA. tyAra pachI tene bhagavAna mahAvIra svAmI maLyA temanA samAgame avihaDa zraddhA baLe, tIrthakara nAmakarma bAMdhavAnA vIsa bolanI yathAyogya ArAdhanA karatAM teNe tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. te pahelAM kyAreka eka tApasane pAraNAnuM AmaMtraNa ApI ane bhUlI gayA hatA; be thI traNa vAra AvI paristhiti sarjAI gaI hatI. tApasano abhigraha phaLyo nahoto tethI te krodhe bharANo ane saMthAro laI temAM rAjA zreNika pratye niyANa karI mRtyu pAmyo. te niyANAnA prabhAve te celaNAnI kukSIe koNika banI avatAra pAmI gayo. nidAna karIne Avyo hato tethI tenI kaluSita lobhavRtti pragaTa thaI, pUrNa AtmA lobha kaSAyamAM gherANo. vRttinuM kokaDU AkAza jevaDuM lAMbu ane pRthvI jevaDuM pahoLuM hoya che. azuddha pAriNAmika bhAvamAM te nAnuM thaIne beThuM che. te kokaDuM ukhaLe che tyAre sAgaranA tophAnanI jema mojA uchALe che, anekanI uthala pAthala karI nAkhe che. koNike peMtaro racyo. nAnA bhAIone pAse bolAvI teone lAlacamAM lapaTAvyA. lalacAvelA bhAIone A badhuM gamI gayuM. pitAjI kALa pAmI jAya to jaladI gAdI maLe tevI duSTa vRttino cetananA AMgaNe sukAla thayo. pitAjI vRddha thayA che, mRtyu pAmatA nathI to have mahAkALa banI tenuM chidra joyA karuM tevI malina-kALI kRSNa lezyAthI lepAyo. ati sukRSNa varNanA pudgalo grahaNa karIne mahAkRSNa lezyAvALo banI gayo, tenuM hIra-nIra vIrakRSNa lezyAmaya banI ArtadhyAnanI dhuNI dhagAvato koNikano Atama rAmakRSNa lezyA sahita raudra- dhyAnamAM lIna banI pita maratA nathI to temane kedamAM pUravA, gAdI uparathI haTAvavA mahAkRSNa lezyAmaya burakho oDhIne parAkrama karuM, tevI malIna krUra bhAvanAthI uparokta dase ya bhAIono sAtha sAdhI kArya karavA tatpara banyo. A rItano pApamaya sahiyAro sAtha maLatAM kArya siddha karyuM. rAjA zreNikane nAnakaDI bhUlanA pariNAme pAchalI uMmare kedamAM pUrAI, mRtyu pAmI, kApota lezyAnA bhAvamAM pahelI narake javuM paDyuM. A che gahana gati karmanI. rAjyagAdI upara rAjA koNika AvyA ane rAjyanA agiyAra bhAga pADI bhAIo rahevA lAgyA paraMtu lobhavRttinuM mojuM vizeSa uchaLyuM. uchaLatAM uchaLatAM vAvAjhoDuM sarjAyuM. temAM paNa padmAvatI rANInI IrSAe vaDavAnaLa saLagAvyo. nAnA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthitino pUrNa citAra A adhyayanamAM jovA maLe che. rAjA zreNika anAthI munivaranA samAgame bodha pAmyA hatA. tyAra pachI tene bhagavAna mahAvIra svAmI maLyA temanA samAgame avihaDa zraddhA baLe, tIrthakara nAmakarma bAMdhavAnA vIsa bolanI yathAyogya ArAdhanA karatAM teNe tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. te pahelAM kyAreka eka tApasane pAraNAnuM AmaMtraNa ApI ane bhUlI gayA hatA; be thI traNa vAra AvI paristhiti sarjAI gaI hatI. tApasano abhigraha phaLyo nahoto tethI te krodhe bharANo ane saMthAro laI temAM rAjA zreNika pratye niyANa karI mRtyu pAmyo. te niyANAnA prabhAve te celaNAnI kukSIe koNika banI avatAra pAmI gayo. nidAna karIne Avyo hato tethI tenI kaluSita lobhavRtti pragaTa thaI, pUrNa AtmA lobha kaSAyamAM gherANo. vRttinuM kokaDU AkAza jevaDuM lAMbu ane pRthvI jevaDuM pahoLuM hoya che. azuddha pAriNAmika bhAvamAM te nAnuM thaIne beThuM che. te kokaDuM ukhaLe che tyAre sAgaranA tophAnanI jema mojA uchALe che, anekanI uthala pAthala karI nAkhe che. koNike peMtaro racyo. nAnA bhAIone pAse bolAvI teone lAlacamAM lapaTAvyA. lalacAvelA bhAIone A badhuM gamI gayuM. pitAjI kALa pAmI jAya to jaladI gAdI maLe tevI duSTa vRttino cetananA AMgaNe sukAla thayo. pitAjI vRddha thayA che, mRtyu pAmatA nathI to have mahAkALa banI tenuM chidra joyA karuM tevI malina-kALI kRSNa lezyAthI lepAyo. ati sukRSNa varNanA pudgalo grahaNa karIne mahAkRSNa lezyAvALo banI gayo, tenuM hIra-nIra vIrakRSNa lezyAmaya banI ArtadhyAnanI dhuNI dhagAvato koNikano Atama rAmakRSNa lezyA sahita raudra- dhyAnamAM lIna banI pita maratA nathI to temane kedamAM pUravA, gAdI uparathI haTAvavA mahAkRSNa lezyAmaya burakho oDhIne parAkrama karuM, tevI malIna krUra bhAvanAthI uparokta dase ya bhAIono sAtha sAdhI kArya karavA tatpara banyo. A rItano pApamaya sahiyAro sAtha maLatAM kArya siddha karyuM. rAjA zreNikane nAnakaDI bhUlanA pariNAme pAchalI uMmare kedamAM pUrAI, mRtyu pAmI, kApota lezyAnA bhAvamAM pahelI narake javuM paDyuM. A che gahana gati karmanI. rAjyagAdI upara rAjA koNika AvyA ane rAjyanA agiyAra bhAga pADI bhAIo rahevA lAgyA paraMtu lobhavRttinuM mojuM vizeSa uchaLyuM. uchaLatAM uchaLatAM vAvAjhoDuM sarjAyuM. temAM paNa padmAvatI rANInI IrSAe vaDavAnaLa saLagAvyo. nAnA 28
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAmI gayA. tenuM vizada varNana A bIjA varganA dasa adhyayanamAM che. A vargamAMthI hita zikSA e ja prApta thAya che ke zreNika rAjAnA pautra durdazAvALI ghaTanAnA ghaTaka nahIM banatAM mAtApitAnI AjJA laI bhagavAna mahAvIra pAse jaI dharmadhyAnanI Ahaleka jagADI dIdhI, tethI tarI gayA. teo sukhamAM sukha bhogavatAM devalokano bhava pUrNa karI, mahAvidehakSetramAM manuSya janma dhAraNa karIne mokSa pAmaze. trIjo varga : puSpikA : prastuta sUtramAM trIjo varga che 'puSpikA'. tenA paNa dasa adhyayana che. puSpa mAtra eka ja na hoya, alaga alaga choDanA alaga alaga puSpa hoya che. tema A varganA dase dasa adhyayananA nAyaka judA-judA sthaLe sAdhanA sAdhI, saMyama virAdhI koI caMdra ke sUrya ke zukra vagere bane che. A varganA adhyayanono UMDANapUrvaka abhyAsa karatAM khyAla Ave che ke sAdhanA zrAvakonI hoya athavA sAdhu-sAdhvInI hoya paNa tenA vicArono palaTo kema thAya che; kayAreka ulaTA vicAra karanAra deza virati zrAvaka samakita bhraSTa banI, saMta samAgama nahIM maLavAthI satsaMga bhUlI, kusaMgamAM raMgAI, phaLa-phUla-kaMda khAnAra tApasa banI jAya che. tene paNa deva AvI, du:pravrajyA kahI, vAraMvAra saMbodhana karI pAchA supravrajita kare che. A che khUbI prabhu pArasanAtha devAdhidevanA zAsananI. balihArI ho jaina zAsananI. devo paNa prabhunA zAsananI rakSA kare che ane bhUlA paDelA unmArge jatAM zrAvaka-sAdhu bhagavaMtone preraNA ApI pAchA saMyama sthAnamAM sthira kare che. trIjA varganA trIjA adhyayananuM A varNana vicAraNIya, ciMtanIya, mananIya che. khuda pArzvanAtha bhagavAnanI samIpe somila brAhmaNe chaLapUrvaka prazna karyA paraMtu javAba kevaLa jJAnInA sacoTa sAcA maLyA, tethI bodha pAmI dezavirati zramaNopAsaka banI gayA. teo avasare paDivAI thayA, deve sthira karyA ane jyotiSI devamAM zukra nAmanA deva thayA. A varganA cothA adhyayanamAM eka atRpta vAsanAthI vAsita AtmAnuM varNana che. te mAtRtvanA yoge bALakonI krIDA vageremAM sAdhaka dazA gumAvI, svAdhyAya choDI, saMyama virAdhI, bahuputrikA devI thaI, manuSyANImAM AvIne kevI vicitra dazA pAme che; te hubahu caritrane caritArtha karanAra nAnakaDuM adhyayana dAda mAMgI le che. vAmanamAM virATatA samAyelI che. ahIM A rIte dasekasa adhyayanano vistAra vAMcI vicArI, bodha prApta karI, jIvanane arva dhUnathI aMge aMgamAM, hADe hADanI majjAmAM vAsita karIe to 'caMdra' samI zItalatA 'sUrya' samI tapanI tejasvitA pragaTa thAya ane potAnA
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ "zuka' arthAt vIryano prayoga bahuputrikA'rUpa moha saMtati hAsya, krIDA kutUhala utpanna karanAra nokaSAya mohanIya nAza karavAmAM jo thAya to pUrNa zuddha, sahaja sukhavALo huM AtmA chuM tevuM bhAna sahajamAM thAya. te bhAna dvArA'maNi tulya bhadra pariNAme maLelA mAnavabhavanI sArthakatA sAdhavA dharmamAM 'datta' cittavALo thAya, temaja ziva gatine varavA vairya keLavI samyam baLa puruSArtha upADI anAdUta' kALajAne AdUta komaLa dayAmaya banAvI vItarAga avasthA prApta kare tyAre ja anaMta guNonI puSpikA cetananA AMgaNAmAM pAMgarI jAya. uparokta dase dasa adhyayananA nAma vAkyamAM vaNI lIdhA che; te judA judA sthaLanA deva-devI che. te badhA prabhu pArzvanAthanA zAsanakALamAM thayelA che. temanI pUrvabhavanI kathA bhagavAna mahAvIre varNavI che. te kathA sAMbhaLI gautame prazna karyo che ke prabhu! teono mokSa kayAre thaze? tenA javAbamAM prabhue kahyuM che- mahAvidehakSetramAM manuSyabhava pAmI, saMyama ArAdhanA dvArA karmakSaya karI mokSaprApta karaze. cotho varga : puSpacUlikA : A varganA dasa adhyayano che. te dasa adhyayananA jIvoe manuSya janmamAM strI veda prApta karyo che. sukomaLa aMgavALI kAyAnI mAyA kevI hoya che. mAyA mAtra rAgamAMthI janma dhAraNa kare che. rAga saMpUrNa saMsAranuM bIyAraNa che. rAgamAM ja 'SanI Aga bhArelI che. rAganI rAkha jarAka dUra thAya ke dveSanI Aga pragaTa thAya che. A rIte saMsAra vRddhi pAmatAM, navA deha dhAraNa karatA hovAthI tenA adhyAsa (lakSya)vadhatAM jIva zarIra sauMdaryamAM ja sarva sukha mAne che. tevuM kAyAnI mAyAnuM varNana A adhyayanamAM jovA maLaze. jene zarIra bAluzI nAmathI navAjavAmAM Avela che. prabhu mahAvIranA darzana karavA dasa devIo Ave che. tyAre gautama svAmI prazna kare che ane prabhu tenA pratyutaramAM ema kahe che ke he gautama! dasa devIoe pUrvabhavamAM puruSAdAnIya prabhu pArzvanAthanA zrI mukhe dIkSA dhAraNa karelI ane puSpacUlikA pramukha AryAjInA hAthamAM zikSita thayelI te dasa bA.. suziSyA hatI. devAdhideva jevA jene nAtha maLyA, ucca koTinuM cAritra maLyuM, chatra chAyA Ape tevA pUSpagullAnuM zaraNa caraNa prApta thayuM. agiyAra aMgazAstranA pAThI thayAM. upavAsa chaTha aThThama vagere tapa ghaNA karyA tema chatAM eka kAyAnI mAyAe bhAna bhUlAvyuM. te zarIranI saphAI karavA lAgI, hAtha-paga mukha dhovuM, guhya sthAno sApha karavA, je jagyA 30
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ para bese tyAM pANI chAMTavuM vagerenI kriyA, tenI gupti dhAraNa karavAmAM bAdhaka banI gaI. guNInI hita zikSA tenA haiyAmAM na vasI. tethI ekalI rahevA lAgI. svachaMdI banatAM pApanI AlocanA na karatAM, cAritra virAdhaka banavAnA kAraNe te sarve pahelA devalokamAM eka palyopamanI sthitivALI devIo banI gaI che. gautamasvAmIe punaH prazna karyoprabhu ! temano mokSa thaze? hA, gautama! manuSya bhava pAmIne te mokSamAM avazya jaze. A adhyayanano marma e ja che ke zarIra bAkuzI nahIM banatA maLelI dIkSAne divya banAvavA tyAga vairAgyapUrvaka jIvana vitAvavA ane kevaLajJAnarUpa zrI pAmavA DrI (lajjA)maya netra banAvI, dhI(buddhi)ne sthira karI, kIrtinI kAmanA karyA vinA buddhine sva svarUpamAM joDI, manane lakSamInI lAlacathI mukta rAkhI, IlA samAna kSamA sahiSNutA keLavI, be surA zabda rasa ane gaMdha upara vijaya meLavI daivika bhAvathI AtmAne bhAvita karatAM saMyamane sArthaka susaphala banAvavo joIe. pahelAMnA be varganAM kathA nAyakonA vAhaka prabhu mahAvIra che to pachInA be varganAM kathA nAyakonA vAhaka prabhu pArzvanAtha che. A rIte cAra varga pUrA thatAM vyutkramathI prApta bAvIsamAM tIrthakara arahaMta ariSTaneminA zAsana dIkSita teonA ja vRSNikuLa nA muktAtmAonA varNanano prAraMbha pAMcamA vargamAM thAya che. varga pAMcamo : vRSNidazA : A pAMcamo varga vRSNidazA nAmano che. temAM sarvajIvo prati vAtsalyanI gaMgA varasAvatuM, yathArtha ArAdhabhAvathI vAsita thatuM, bAra adhyayanamaya varNana che. te adhyayanomAM cAritra nAyakanA vAhaka, zAsaka, zAsanapati yadukulabhUSaNa ariSTanemI bAvIsamAM tIrthaMkara paramAtmA che. temane prazna pUchanAra munipuMgava gaNadhara bhagavaMta zrI varadatta munirAja che. bhagavAna nemanAthanA darzana karavA AvanAra puNyazALI AtmAo jyAre dezaviratipaNuM dhAraNa kare che tyAre temane mATe prazna thayA che. prabhue tenA javAbamAM pUrvabhavanI kathA saMbhaLAvI che; kayA kAraNe jIva kyAM jAya te vAta samajAvI samasyAnuM samAdhAna karyuM che. dhArmika, mArmika vAto A adhyayanamAM darzAvavAmAM AvI che. te bAra AtmAne vAkyamAM upasAvI saMkSiptasAra kahIza. vadhu vistAranuM A AgamamAMthI vAcakavarge vAMcana karI levuM. A badhA AtmAo haLukarmI puNyazALI puruSo che, jethI teoe saMsAravardhaka kriyAono niSadha karI, kaSAyarUpa mAnIne mArI, sukhA vaha
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA vIra mukhe vahetI jinavANInA mArgamAM 'pragatA' thaI jJAnanI yukti meLavIne, dasavidha yati dharmanA dazaratha mAM besI, asthira manarUpa ghoDAne yama niyamanI lagAma dvArA daDharathamAM joDI, saMyama yAtrAnuM pUrNa pAlana karyuM, kaSAyo sAme dvaMdva khelavA mahAvratarUpa mahAdhanvA banI kesarIyA karyA. pAMca IndriyanA viSayane jItavA, AhAra saMjJAne nAthavA sapta piMDaiSaNArUpa sapta dhanvA banI Asaktine vIMdhI nAMkhI. pramAdane patita karavA dasa samAcArInA daza dhanvA banI AThamada, nidrA ane vikathAnI kaMcukIne bhedI nAMkhI. jyAre moharAjAe humalo karyo tyAre zatadhanvA banI bhavobhavanA azubha karmanA subhaTone jamIna dosta karyA, aNAraMbhI zubha puNyanA puMjane ekaThA karI, kALanA avasare saMlekhanApUrvaka kALadharma pAmI, jenA sarva artha siddha evA sarvArtha siddha vimAnamAM utpanna thayA. tyAMthI cyavI mahAvidehakSetramAM janma dhAraNa karI, dIkSA grahaNa karI, parama zudgha pAriNAmika bhAva jAgRta karI, apramata dazA prApta karI, kSapaka zreNi mAMDI, dhairyanuM dhanuSya dhAraNa karI, moharAjAnA rAjyamAM pralayakALa sarjI saMpUrNa saMsAranA janma maraNanI jaMjALane TALI nAMkhaze. A pAMca vargAtmaka upAMga sUtramAM pahelAM narakanuM varNana, tyAra pachI devalokanuM varNana, tyAra pachI jyotiSI devonuM varNana, tyArapachI prathama vaimAnika devalokamAM devIone utpanna thavAnuM varNana ane aMte sarvArtha siddha vimAnamAM utpanna thavAnuM varNana karyuM che. A rIte karmanA bhArathI bharelo jIva adhogativALo hoya tethI adholokathI laIne urdhvaloka sudhInuM varNana karatAM sUtrakAre pApanI paMkti prathama darzAvI tyAra pachI puNyanI paMkti darzAvI che. prastuta sUtra vAMcanamAM bahu alpa che. paraMtu temAM sAMyogika, Arthika, sAmAjika, kauTuMbika samasyAne hala karavAnuM sAmarthya bharacaka bharyuM che. A sUtra vividha AzvAsana ApavAnI tAkAta dharAve che. temaja A zAstra zArIrika bImArIne tathA janma, maraNa rUpane Atma duHkhone nAza karavAnuM auSadha ane Atmazuddhi rUpa saMjIvanI jaDIbuTTI che. AtmabaMdhu ! A zAstranuM je pramANe tame manana karazo ane upayoga karazo te pramANe upayogI banaze. astu zubhaM bhavatu. AbhAra : sAdhuvAda : dhanyavAda : prastuta AgamanA anuvAdikA che amArA praziSyA daDha manobaLI dIrgha ane ugra tapasvinI zramaNI vidyApIThanI vidyArthinI viduSI kiraNabAI ma. jemaNe anuvAda 32
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Th( 5. svAdhyAya karavAno je puruSArtha upADyo te ghaNo ghaNo prazaMsanIya che. huM teonI kadara karuM chuM, dhanyavAda ApI bhUrI bhUrI prazaMsA karuM chuM ane zubha kAmanA karatAM kahuM chuM ke tame AgamanuM UMDuM avalokana karI, arihaMta banI javA nibaMdha saMyama yAtrAnuM nirvahana karatA raho, e ja bhAvanA. A Agamane suzobhita banAvanAra, AgamanA pATha pramANe vAstavika artha karI suMdara hArdanA bhAvabharI alaMkRta karanAra samayajJa AgamamanISI pU.trilokamunivaryane zatakoTi vaMdanA. saha saMpAdikA DaoN. viduSI sAdhvI AratI zrI evaM viduSI sAdhvI sabodhikAzrIne anekazaH dhanyavAda. amArA A Agama avagAhana karAvanAra sahayogI dareka sAdhvIvRMdane sAdhuvAda. zramaNopAsaka mukuMdabhAI, dhIrUbhAI vagerene dhanyavAda. prakAzana samitinA mAnada sabhya zrI paramAgama pratye avihaDa bhaktibhAvathI bharelA bhAmAzA zrIyuta 2maNikabhAI ane Agama prakAzana karavAnA aDaga bhekhadhArI, daDhasaMkalpI tapasvinI vijayAbena tathA bhaktisabhara zrI mANekacaMda bhAI zeThanA suputra narabaMkA royalapArka sthA. jaina saMghanA yuvA pramukhazrI caMdrakAMtabhAI zeTha tathA kAryAnvita sarva sabhyagaNo, kAryakartAo, mudraNa karanAra nehalabhAI, temanA pitAzrI hasamukhabhAI tathA temanA sahayogI rAmAnujabhAI, jIgnezabhAI, nItAbena ane sAbIrabhAI ane AgamanA dAnadAtAo vagerene abhinaMdana sAthe anekazaH dhanyavAda. A AgamanA anuvAda, saMzodhana, saMpAdanamAM upayogI thayelA, pUrva prakAzita AgamonA prakAzaka, saMpAdakone AbhArasaha anekazaH sAdhuvAda. Agama avagAhana karavAmAM upayoga zUnyatAnA yoge tUTI rahI javA pAmI hoya, jinavANI viruddha lakhAyuM ke chapAyuM hoya to trividhetrividha micchAmi dukkaDam. vItarAga vacana viruddha lakhAyuM hoya to mAMgu punaH punaH kSamApanA. maMgala maitrI pramoda bhAvamAM vaho sahu, evI karuM chuM vijJApanA. pa. pU. saumyamUrti aMbAbAI ma.sa. nA suziSyA - AryA lIlama.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdana anubhava Do. sAdhvI AratI tathA sAdhvI subodhikA anAdikALanA anaMtAnaMta jIvonA paribhramaNamAM anaMtakALe anaMtAnaMta jIvomAMthI koi ekAda jIvane jinavANI zravaNano yoga maLe che. tevA anaMta jIvomAMthI koi ekAda jIvane jinavANI zravaNa pachI tenI zradhdhA pragaTa thAya che. jinavANInuM zravaNa karyA pachI te bhAvone samajIne Agama saMpAdananA mAdhyamathI jana-jana sudhI pahoMcADavA maLe te kharekhara amArA mATe parama saubhAgya che... A eka sonerI taka che. gurukRpAe A taka amone sAMpaDI ane ame atyaMta prasannabhAve zradhdhApUrvaka takane vadhAvI te dizAmAM gatizIla banyA. kramazaH eka pachI eka AgamanuM saMpAdana karatAM zrI nirayAvalikA sUtranuM saMpAdana karavAno suavasara Avyo. kathAnuyoga pradhAna zrI nirayAvalikA sUtra nAmathI prasidhdha A AgamamAM pAMca upAMga sUtrono samAveza thAya che. zAstrapATha anusAra A zAstranuM nAma 'upAMgasUtra' che ane nirayAvalikA, kalpavataMsikA, puSpikA, puSparulikA ane vRSNidazA, A pAMca tenA varga che. samaLeLa mAvayA madAvIreLa... 3vaDALa paMca vaLyA paLattA, taM nahIM... riyAliyAo... samaya vyatIta thatAM A pAMca varga bhinna bhinna pAMca Agama rUpe prasidhdha thai gayA che. bAra upAMga sUtronI gaNanAmAM A pAMce varganI pAMca Agama rUpe gaNanA thai che. saMpAdana daramyAna prazna thayo ke A zAstrane ApaNe karyu nAma ApavuM ? saMpAdaka maMDaLe sAthe maLIne vicAraNA karIne nirNaya karyo ke zAstranA pATha anusAra mULabhUta 'upAMga sUtra' nAma jaLavAi rahevuM joie tethI zAstranI upara 'upAMga sUtra' lakhIne tenI nIce paraMparAthI pracalita 'zrI nirayAvalikA sUtra' lakhyuM che. A rIte zAstronI maulikatA ane paraMparAno samanvaya karyo che. prathama varga - zrI nirayAvalikA sUtramAM mAtA celaNAnA dohadanuM varNana che temAM caravatimaMsRtti - udarAvalimAMsa arthAt 'peTanA aMdaranA AMtaraDA' zabdano prayoga che. - 34
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu ardhamAgadhI koSamAM A zabdano artha "kalejAnuM mAMsa karyo che. TIkAkAre A zabdano artha karyo nathI. paraMparAmAM A artha ja pracalita che. tema ja calaNArANIne rAjA zreNikanA kalejAnuM mAMsa khAvAno dohada thayo hato tathA prakAranI kathA pracalita che tethI ame paNa pracalita arthane svIkAryo che. kalpavataMsikA Adi cAre vargamAM kramazaH daza, daza, daza, bAra adhyayana che. dareka adhyayanomAM eka-eka vyaktinA pUrva-pazcAdbhava sahita traNa-traNa bhavanuM varNana che. ame pAThakonI saraLatA mATe dareka adhyayanonI kathA prAraMbhamAM ApI che. pariziSTamAM pAMca varganI saMpUrNa vigata koSTaka rUpe ApI che jenAthI vAcako saMpUrNa zAstrane saraLatAthI smRtipaTa para aMkita karI zake che. prathama varga zrI nirayAvalikAmAM pAThakone kathAnuM sAtatya jaLavAi rahe ane rasavRdhdhi thAya, te mATe zreNikarAjAne prApta thayelA divya hAranI ghaTanA anya graMthonA AdhAre pragaTa karI che. rAjA koNika ane ceDArAjAnA hRdayadrAvaka yudhdhanA varNana pAchaLa zAstrakArano Azaya zuM che ? te adhyayananA aMte upasaMhAra rUpe prastuta karyuM che. kathAnA mAdhyamathI zAstrakAre saMsAranuM svarUpa, bhautika padArthonuM AkarSaNa ane tenA dArUNa pariNAmonI sAthe karmasidhdhAMtane spaSTa karyo che. pupikA vargamAM aMgatikumAranI mRtyu pachInI gatinA varNana prasaMge zAstrakAre viradiya sAmavo zabdano prayoga karyo che. prAsaMgika rIte vivecanamAM saMyama virAdhanA eTale zuM ? te viSayane spaSTa karyo che. A rIte vivecanamAM prasaMgonusAra kathAnakothI saMbaMdhita tAvika viSayone paNa samajAvyA che. kathAnakonA mAdhyamathI vairAgya tarapha gati karAve tevuM zrI nirayAvalikA sUtra sAdhakone aMtarmukha banAvI vairAgyane daDhatama banAve che. zAstra saMpAdananA nimittathI mAtra zAstravAMcana ja nahIM paraMtu zAstranA bhAvonI anuprekSA karavAno suyoga prApta karI ame dhanyAtidhanya banI gayA chIe. tenA mATe anaMta upakArI pU. guruvaryonA upakArano svIkAra karI teozrInA pAvana caraNomAM sAdara vaMdana karI virAma pAmIe chIe. 35
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstra saMpAdanamAM jinAjJAthI ochI, adhika, viparIta prarUpaNA thai hoya to trividha trividha micchAmi dukkaDam. sadA RNI mAta-tAta caMpAbena-zAmaLajIbhAi! sadA RNI mAta-tAta lalitAbena-popaTabhAi! karyuM tame saMskAronuM siMcana, karyuM tame saMskAronuM siMcana, anaMta upakArI o tapasamrATa gurudevazrI! anaMta upakArI o tapasamrATa gurudeva zrI ! ApyuM aNamoluM saMyama jIvana ApyuM aNamoluM saMyama jIvana zaraNu grahyuM pU. mukata -lIlama guruNIzrI ! zaraNuM rahyuM pU. mukata - lIlama- vIra guruNIzrI ! kholyA Ape divya jJAnarUpanayana kholyA Ape divya jJAnarUpanayana devaguru-dharmanI maLe evI kRpA devaguru-dharmanI maLe evI kRpA zruta AratIe pAmuM Atmadarzana. zruta subodhe karuM kaSAyonuM zamana. 36
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ anuvAdikAnI kalame - sAdhvI zrI kiraNabAI ma. jaina sAhityano prAcInatama vibhAga Agama che. A + gama = Apta puruSo-tIrthakaro dvArA ApeluM gama = jJAna Agama kahevAya che. carama tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmIe kevaLajJAna kevaLadarzana prApta karI, sarvajJa sarvadarzI thayA pachI pravacana dvArA jIva ajIva AdinuM svarUpa pragaTa karatAM karmabaMdha, baMdhahetu, mokSa ane mokSanA hetunuM rahasya udghATita karyuM. bhagavAna mahAvIra svAmInA pAvana pravacano agama kahevAya ane gaNadharo dvArA karelI sUtraracanA suttAgama kahevAya che. A AgamasAhitya AcAryo mATe nidhi samAna che tethI tenuM nAma gaNipiTaka rAkhavAmAM AvyuM. tenA maulika vibhAga bAra che, jene dvAdazAMgI kahevAya che. Agama vibhAjanamAM prastuta Agama : prAcInakALathI AgamonuM vibhAjana aMgapraviSTa ane aMgabAhyanA rUpe che. aMgasAhityanI racanA gaNadharoe karI che ane aMga bAhya sAhityanA racayitA sthavira bhagavaMto che. tyAra pachI kAlAMtare eTale devardhigaNi kSamAzramaNanA seMkaDo varSo pachI aMgabAhya AgamonA upAMga, mUla ane cheda ke cUlikAzAstra evA nAmo pracalita thayA ane tyAra pachI A upAMga AdinI saMkhyAo nizcitta thavA lAgI. joke tenI saMkhyAno koI maulika AdhAra nathI. chatAM sthAnakavAsI paraMparAmAM 12 upAMga, 4 mUla ane 4 cheda zAstronI mAnyatA pracalita che. prastuta AgamanI gaNanA upAMga vibhAgamAM thAya upAMga sUtra : nAmabodha : nirayAvalikA nAmathI prasiddha A zAstranuM Agamika nAma upAMga sUtra che. te 37
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke pahelAM bhagavAna mahAvIra svAmI pAse dIkSA grahaNa karI hatI. jJAtAdharmakathAmAM meghakumAranI mAtA zreNikanI (24mI) rANI dhAriNI hatI tevo ullekha che. dazAzrutaskandhamAM (2pamI) mahArANI celaNAnuM varNana che. te atyaMta rUpavAna hatI. tenA divya rUpane joIne bhagavAna mahAvIra svAmInA sAdhvIjIo stabdha thaI gayA ane nidAna karavA mATe tatpara thaI gayA. nizIthacUrNimAM zreNikanI eka rANInuM nAma aphatagaMdhA paNa maLe che paraMtu A nAma bahuprasiddha nathI. bauddha sAhityamAM vinayapiTaka nAmanA graMthamAM rAjA zreNikanI pAMcaso rANIono ullekha che. zreNikanA putra - AgamamAM zreNikarAjAnA chatrIsa putrono ullekha maLe che. te chatrIsa nAma A pramANe che- (1) jAlI (ra) mAlI (3) uvayAlI (4) puriSaNa (5) vAriseNa (6) dIhadaMta (7) laSTadaMta (8) vehalla (9) vehAyasa (10) abhayakumAra (11) dIghusena (12) mahAsena (13) laSTadaMta (14) gUDhadaMta (15) zuddhadaMta (16) hallA (17) duma (18) dumasena (19) mahAdumasena (20) sIha (21) siMhasena (22) mahAsiMhasena (23) puNyasena (24) kAlakumAra (5) sukAlakumAra (26) mahAkAlakumAra (27) kRSNakumAra (28) sukRSNakumAra (29) mahAkRSNakumAra (30) vIrakRSNakumAra (31) rAmakRSNakumAra (32) pitRsenakRSNakumAra (33) mahAsenakRSNakumAra (34) meghakumAra (35) naMdIsaNa (36) koNika. temAMthI anuttaropapAtika sUtrAnusAra jAlI Adi 23 rAjakumAro dIkSA laI saMyamadharmanI ArAdhanA karI ane anuttara vimAnamAM utpanna thayA. jJAtAsUtra anusAra meghakumAra paNa zramaNadharma svIkArI aMte anuttara vimAnamAM utpanna thayA. naMdIsUtranI TIkA anusAra naMdISeNa paNa saMyamI banI sAdhanAnA paMthe AgaLa vadhyA. A pramANe 25 rAjakumAroe dIkSA lIdhI. zeSa agiyAra(koNika ane kAlakumAra Adi 10) rAjakumAro saMyama grahaNa karyA vinA mRtyu pAmI narakamAM utpanna thayA. dvitIya vargaH kalpAvatasikA : kalpa zabdano prayoga saudharmathI azruta sudhInA bAra devaloka mATe prayukta thayo che. devalokamAM utpanna thanArA jIvonuM jemAM varNana che te varga kalpAvataMsikA che. devaloka te puNya bhogavavAnuM sthAna che.vrata-niyama dhAraNa karanAra, zubha bhAvathI puNyanA kArya karanAra devagati pAme che. A vargamAM varNita (1) padma (2) mahApadma (3) bhadra 38
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sUtranA mULapAThathI spaSTa che. upAMga nAmanuM A sUtra eka zrutaskaMdha rUpa che. nirayAvalikA Adi pAMca tenA varga che. pAMca vargonA nAma A pramANe che- (1) nirayAvalikA (2) kalpAvataMsikA (3) puSpikA (4) puSpacUlikA ane (5) vRSNidazA. pAMca varganA bAvana adhyayana che. saMpUrNa sUtranuM parimANa 1109 zloka pramANa mAnavAmAM AvyuM che. prathamavarga nirayAvalikA : A varga-vibhAgamAM narakamAM janArA jIvonuM(zreNika putranuM) kramazaH varNana che. tethI tenuM sArthaka nAma nirayAvalikA che. A vargamAM dasa adhyayana che. samrATa zreNika eka adhyayana :- prAcIna magadhanA ItihAsane jANavA mATe A varga ghaNo ja upayogI che. temAM samrATa zreNikanA rAjyakAlanuM varNana kareluM che. samrATa zreNikanuM jaina ane bauddha baMne paraMparAomAM anukrame zreNika bhiMbhisAra ane zreNika biMbisAra nAma maLe che. jaina dRSTie zreNIonI sthApanA karavAnA kAraNe tenuM nAma zreNika paDyuM. bauddha daSTie tenA pitAe tene aDhAra zreNIono mAlika banAvyo hato tethI te zreNika nAmathI prasiddha thayA. jaina ane bauddha baMne paraMparAomAM zreNIonI saMkhyA aDhAra ja che. zreNIonA nAmamAM paNa paraspara ghaNI ja samAnatA che. jaMbUddIpa prajJapti sUtramAM navanAru ane navakAru te aDhAra zreNIonA bhedonuM vistRta varNana che. paraMtu bauddha sAhityamAM zreNIonA nAma A pramANe vyavasthita rUpe maLatAM nathI. 'mahAvastu'mAM zreNIonA trIsa nAma maLe che. temAMthI ghaNA nAmo to jaMbUddIpa prajJaptimAM varNavela nAmonI samAna che. keTalAye vidvajjanonuM maMtavya che ke rAjA zreNikanI pAse ghaNI moTI senA hatI ane te seniya gotranA hatA, tethI tenuM nAma zreNika paDyuM. rAjA zreNikanI mahArANIo :- Agama varNana anusAra zreNika rAjAne paccIsa rANIo hatI, tenA nAma A pramANe che- (1) naMdA (2) naMdamatI (3) naMdottarA (4) naMdazreNikA (pa) marutA (6) sumarutA (7) mahAmarutA (8) marudevA (9) bhadrA (10) subhadrA (11) sujAtA (12) sumanA (13) bhUtadattA (14) kAlI (15) sukAlI (16) mahAkAlI (17) kRSNA (18) sukRSNA (19) mahAkRSNA (20) vIrakRSNA (21) rAmakRSNA (22) pitRsenakRSNA (23) mahAsenakRSNA. A rANIoe samrATa zreNikanA mRtyu pachI 39
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ navAMgI TIkAkAra AcArya abhayadeva sUrIe dIrghadazA zAstra ajJAta che, te pramANe kathana karyuM che, tema chatAM dIrghadazAnA adhyayano saMbaMdhI keTalIka saMbhAvanAo pragaTa karI che. naMdIsUtranI Agama sUcimAM te zAstrano ullekha nathI.dIrghadazAmAM AvelA pAMca adhyayanonuM nAma sAmya A zAstranI sAthe che. yathA- caMdra, sUrya, zukra ane zrIdevI bahuputrI maMdarA. AcArya abhayadevasUrie sthAnAMgavRttimAM nirayAvalikAnA nAma sAmyavALA A pAMca ane bIjA be adhyayanonuM saMkSipta vivaraNa karyuM che ane zeSa traNa adhyayanone apratIta kahyA che. AcArya abhayadevasUrinA sthAnAMga sUtranA vivecana ane prastuta AgamanA kathAnakomAM ghaNI sAmyatA che. cotho vargaH puSpacUlA - A varganA paNa daza adhyanana che. A daza adhyayanonA nAma A pramANe che. (1) zrIdevI (2) hrIdevI (3) dhRtidevI (4) kIrtidevI (5) buddhidevI (6) lakSmIdevI (7) IlAdevI (8) surAdevI (9) rasadevI (10) gaMdhadevI. A daze devIo pUrvabhavamAM prabhu pArzvanAthanA zAsanamAM puSpacUlA sAdhvIjI pAse pravrajita thaI hatI. tethI A varganuM nAma puSpacUlA che. saMyamanuM pAlana karatAM dehAdhyAsa jAgRta thayo ane te zarIra zuzruSAmAM lIna banI, zarIra bAkuzikA thaI, virAdhakapaNe kAladharma pAmI devIrUpe utpanna thaI che. aitihAsika daSTie A varNana atyadhika mahattvanuM che. vartamAna yugamAM paNa sAdhvIjIonA ItihAsa jANavA-meLavavA kaThina che. tyAre A vargamAM pArzvanAtha bhagavAnanA yuganI sAdhvIjIonuM varNana che. zrI, hI, dhRti, kIrti, buddhi, lakSmI Adi lokamAM je viziSTa zaktio prasiddha che tenI adhiSThAtrI devIonuM astitva hoya che. pAMcamo vargaH vRSNidazA - naMdI cUrNi anusAra prastuta varganuM nAma aMdhakavRSNidazA hatuM. Aje A vRSNidazA nAmathI prasiddha che. temAM vRSNivaMzIya bAra rAjakumAronuM varNana, bAra adhyayanomAM che. te adhyayanonAM nAma anukrame A pramANe che- (1) niSakumAra (2) mAtalIkumAra (3) vahakumAra (4) vakumAra (5) pragatikumAra (6) jyotikumAra (7) dazarathakumAra (8) deDharathakumAra (9) mahAdhanukumAra (10) saptadhanukumAra (11) dazadhanukumAra (12) zatadhanukumAra. A sarve puNyAtmAo arahaMta ariSTanemi pAse saMyama grahaNa karI anuttara vimAnamAM utpanna thayA che. prastutamAM 40 )
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) subhadra (5) padmabhadra (6) padmasena (7) padmagulma (8) nalinIgulma (9) ANaMda (10) naMdana Adi dase ya devagati pAmyA hatA. nirayAvalikA vargamAM je zreNikarAjAnA putra kAlakumAra, sukAlakumAra vagere daza rAjaputronuM varNana che, tenA ja daza putronuM varNana kalpAvataMsikA varganA daza adhyayanamAM che. daze rAjakumAra(zreNikanA pautra) zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI dezanA sAMbhaLIne zramaNa banyA, aMga sAhityano UMDo abhyAsa karyo, ugratapanI sAdhanA karI ane aMte paMDitamaraNa prApta karIne vaimAnika jAtanI devagatine pAmyA. A pramANe bIjA vargamAM vratAcaraNathI jIvanazuddhinI prakriyA para prakAza pAtharyo che. jyAM pitA kaSAyane vaza thaIne narakamAM gayA, tyAM tenA ja putra sukRtyo karIne devalokamAM gayA. utthAna ane patana manuSyanA svayaMnA karmo para AdhAra rAkhe che. manuSya sAdhanAthI bhagavAna banI zake che, te ja rIte virAdhanAthI narakanA duHkha paNa bhogavI zake che. trIjo varga : puSpikA : upAMga sUtrano tRtIya varga puSpikA che. A vargamAM caMdra, sUrya, zukra, bahuputrika, pUrNabhadra, maNibhadra, datta, ziva, bala ane anAdata A dasa adhyayana che. prathama be adhyayanamAM kramazaH caMdradeva ane sUryadevanA pUrvabhavanuM nirUpaNa che. trIjA adhyayanamAM zukra mahAgrahanA pUrvabhavanuM varNana che. cothA adhyayanamAM bahuputrikA devInA pUrva-pazcAdbhavanI viTaMbaNAothI bharelI vicitra kathA che. A kathAmAM sAMsArika moha-mamatA kevA prakAranI hoya tenuM spaSTa citra AlekhyuM che. kathAnA mAdhyamathI punarjanma ane karma phaLanA siddhAMtane paNa pratipAdita karyA che. zeSa cha adhyayanomAM pUrNabhadrAdinuM pUrvabhava sahita varNana che. sthAnAMgamAM varNita dIrgha dazAzAstranA adhyayano sAthe A varganI tulanA :- sthAnAMgasUtranA 10mA sthAnamAM dIrghadazA nAmaka zAstranA daza adhyayana kahyAM che, te A pramANe che- (1) caMdra (2) sUrya (3) zukra (4) zrIdevI (5) prabhAvatI (6) dvIpa dvIpasamudrotpatti (7) bahuputrI maMdarA (8) sthavira saMbhUtavijaya (9) sthavira pakSma (10) ucchvAsa- niHzvAsa. 41
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAja dvArA saMskRta vyAkhyA temaja tenA hindI ane gujarAtI anuvAda. (7) zramaNa saMghIya yuvAcArya zrI madhukaramunijInA kuzaLa netRtvamAM Agama prakAzana samiti bAvara dvArA 3ra Agamo vivecana sAthe prakAzita thayA, temAM paNa A sUtranA hindI anuvAdanuM vivecana sAthe prakAzana thayuM. (8) I.sa. 1977mAM AcArya tulasI dvArA saMpAdita, vizvabhAratI lADagUMthI prakAzita TippaNa sahita saMzodhita mUlapATha. (9) I. sa. 1990mAM Agama manISI pU.trilokamuni dvArA saMpAdita, Agama navanIta prakAzana samiti, sirohIthI prakAzita saMkSipta sArAMza . A ja kaDImAM guruprANa phAunDezana rAjakoTa dvArA mULa, bhAvArtha, vivecana sahita prastuta upAMga sUtrane prakAzita karatAM amo dhanyatA anubhavIe chIe. prastuta saMskaraNa : traNasvIkAra : pUrvanA prakAzanone AdhArabhUta mAnIne prastuta saMskaraNa taiyAra karyuM che. mULa pATha, saraLa bhAvArtha, Avazyaka vivecanathI Agamane saraLa ane rasaprada banAvavAno prayatna karyo che. aMte pariziSTamAM saMpUrNa Agamane AvarI letA cArTa banAvyA che, je vAMcako mATe atyaMta upayogI che. saMyamI jIvanamAM svAdhyAyanI pradhAnatA hoya che. jJAnanA AbhUSaNathI saMyamanA svAMga savizeSa zobhI UThe che. A sUtra amArI vairAgya avasthAmAM ja dIkSAdAtA tapasamrATa pU. gurudeve temaja guNImaiyA pU. muktalIlama-uSAbAI ma. e amane samajAvela hatuM. te sUtrane jIvanamAM vaNavAno puruSArtha amAro cAlu hato; saMyamI jIvanamAM svAdhyAyanI saragama nizadina madhurA sUre vahAvatI hatI te sUrane vadhAre sumadhura banAvavAno suvarNa avasara mane parama puNyodaye prApta thayo ane te suvarNakSaNa eTale dAdA gurunI janma zatAbdIno suavasara... janmazatAbdIne Agama batrIsIno gujarAtI anuvAda karIne ujavIe, jenuM vAMcana karIne gujarAtI samAja paNa jJAnathI sabhara bane ane bhAvI peDhI A zorTa enDa 0 42
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ niSadhakumAranuM pUrvabhava sAthe vistRta varNana che. zeSa agiyAra kumAronA mAtra nAma ja maLe che. uparokta pAMca varSAtmaka A eka sUtra che paraMtu kAlakrame A eka ja sUtra pAMca sUtranA rUpamAM gaNAvA lAgyuM. tema chatAM A sUtrane Aja sudhI vibhAjita karyA vinA ekI sAthe eka zrutaskaMdha rUpe ja rAkhela che. tethI tenI maulika ekasUtratA Aje paNa surakSita che. vyAkhyA sAhitya : prastuta sUtra kathApradhAna hovAnA kAraNe tenA para niryukti, bhASya ke cUrNi lakhAI nathI. zrI caMdrasUrie saMskRtabhASAmAM A sUtra para saMkSipta ane zabdArtha sparzI vRtti lakhI che. zrI caMdrasUrinuM ja bIjuM nAma pArzvadevagaNi hatuM. te zIlabhadrasUrinA ziSya hatA. vRttinuM graMthamAna 600 zloka pramANa che. bIjI saMskRta TIkAnuM nirmANa sthAnakavAsI jaina paraMparAnA AcArya ghAsIlAlajI mahArAje karyuM hatuM. tenI TIkA saraLa ane subodha che. te TIkAmAM koNikarAjAnA pUrvabhavanuM paNa varNana che. bIjA paNa ghaNA prasaMgo che. vartamAnamAM upalabdha A sUtranA prakAzita sAhitya A pramANe che- (1) sana. 1922mAM Agamodaya samiti surata dvArA caMdrasUriSkRta vRtti. (2) sana. 1885mAM banArasathI caMdrasUriSkRta vRtti ane gujarAtI vivecana. (3) vi.saM. 1990mAM jainadharma prasAraka sabhA, bhAvanagara dvArA mULa ane TIkA temaja tenA gujarAtI artha. (4) sana. 1934mAM gurjaragraMtha kAryAlaya amadAvAdathI bhAvAnuvAda. (5) vIra saM. 2445mAM haidarAbAdathI AcArya amolakha RSijI dvArA hindI anuvAda. (6) sana. 1960mAM zAstroddhAraka samiti rAjakoTathI AcArya ghAsIlAlajI 43
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ svITa vivecanano lAbha laI jainadarzananA hArdane samaje, tevI aMtaHskUraNA mama guruNImaiyA pU. uSAbAI ma. ne thaI. te bhAvanAne pU. gusvaryoe sAkAra svarUpa ApyuM. mahatuM puNya yoge mane zrI nirayAvalikA sUtrano anuvAda karavAnI AjJA thaI. gurvAjJAne saharSa zirodhArya karIne kAryano prAraMbha karyo. zruta avagAhana karatAM mane kharekhara anero AnaMda prApta thayo che. A anuvAdamAM pUrva prakAzita Agamono AdhAra lIdho che. tenA racayitA pUrvAcAryone bhAvavaMdana karIne teono AbhAra vyakta karuM chuM. sahu prathama mama saphaLatAnA sukAnI anaMta upakArI pU. tapasvI gurudevane smRti paTa para lAvI bhAvavaMdana karuM chuM. apramata yogI, niSkAma zrutasevaka evA pU. trilokamuni. ma. ne kema bhUlAya? jeozrIe khaMtathI ane premathI potAnA zAstrajJAnano amone lAbha ApI, A anuvAdanuM zuddhikaraNa karI Apela che. temanI A zrutasevAnI pratipaLa anumodanA karuM chuM.. pratyakSa ke parokSa preraNAstrota vahAvatA evA pU. jayaMta-giri-janaka-jagahasu-gaja-namra muni ma. sA. temaja amArA sahunA zirachatra pUjyavarA pU. zrI muktAbAI ma.; A sahune bhAvavaMdana karuM chuM. mArA jJAnadAtrI parama upakArI evA vaDIla guNImaiyA pU. sAhebajInI zrutaci to avarNanIya che. jeozrIe sadA bAhya jagatathI vimukha rahIne, potAnI sAdhanAnA amUlya samayanuM yogadAna ApI, satata parizrama uThAvIne, anuvAdanuM akSarazaH avalokana karIne, lekhanane sarasa opa Apyo che, teozrInA caraNakamalamAM zat zat vaMdana.. mArA saMyamI jIvananA zilpakAra evA anaMta upakArI guNImaiyA viduSI pU. uSAbAI ma. no upakAra mAnavAnI zakti mArAmAM nathI chatAM paNa teoe mane anuvAda karavAnI preraNA ApI, yogya mArgadarzana ApyuM teonI huM khUba ja RNI chuM. sahasaMpAdikA Do. zrI AratIbAI ma.(pI.eca.DI.) ane viduSI sAdhvIzrI subodhikAbAI ma. e anuvAdane saraLa banAvela che. temanA puruSArthane dhanyavAda. 44
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyamIjIvananA sahayogI mArA gurubeno temaja nAnA satIjIone paNa A take yAda karuM chuM. jeoe A kAryamAM mane suMdara sahakAra Apyo che. guruprANa phAunDezananA pramukha zrI caMdrakAMtabhAI zeTha utsAhathI A kAryane AgaLa vadhAryuM che. zrI mukuMdabhAI, zrI dhIrubhAIe pUrNatayA sahakAra Apyo che. bhAIzrI nehalabhAIe prinTiga kArya karyuM che. te badala sahuno A samaye AbhAra vyakta karuM chuM. anuvAdamAM chadmasthAvasthAne kAraNe, pramattayoge jinAjJA viruddha kAMI lakhAyuM hoya, kAMI paNa kSati rahela hoya to trividha trividha micchAmi dukkaDam..... mumukSu bhavyAtmAo A zrutasAgaramAM DUbakI mArIne jJAnamotI sahaja bhAve meLavI AtmAnaMda anubhave e ja maMgala bhAvanA.... 45 pU. mukta-lIlama guruNInA praziSyA ane vidUSI pU. uSAbAI svAmInA ziSyAsAdhvI kiraNa
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 svAdhyAya zAstranA mULapATha saMbaMdhI krama viSaya asvAdhyAya kAla eka prahara jyAM sudhI rahe tyAM sudhI be prahara eka prahara ATha prahara eka prahara jyAM sudhI dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 11 12-13 AkAzasaMbaMdhI dasa asvAdhyAya AkAzamAMthI moTo tAro kharato dekhAya digdAha-koI dizAmAM Aga jevuM dekhAya akAlamAM meghagarjanA thAya [varSARtu sivAya) akAlamAM vIjaLI camake [varSARtu sivAya AkAzamAM ghoragarjanA ane kaDAkA thAya zuklapakSanI 1, 2, 3nI rAtri AkAzamAM vIjaLI vagerethI yakSanuM cihna dekhAya karA paDe dhummasa AkAza dhULa-rajathI AcchAdita thAya audArika zarIra saMbaMdhI dasa asvAdhyAya tiryaMca, manuSyanA hADakAM baLyA, dhovAyA vinA hoya, tiryaMcanA lohI, mAMsa 60 hAtha, manuSyanA 100 hAtha [phUTelA IMDA hoya to traNa prahara] maLa-mUtranI durgadha Ave athavA dekhAya smazAna bhUmi [100 hAthanI najIka hoya]. caMdragrahaNa-khaMDa/pUrNa sUryagrahaNa-khaMDa/pUrNa rAjAnuM avasAna thAya te nagarImAM yuddhasthAnanI nikaTa upAzrayamAM paMcendriyanuM kalevara cAra mahotsava-cAra pratipadA aSADha, Aso, kArataka ane caitranI pUrNimA ane tyAra pachInI ekama savAra, sAMja, madhyAhna ane ardharAtri. 12 varSa dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 8/12 prahara 12/16 prahara navA rAjA thAya tyAM sudhI yuddha cAle tyAM sudhI jyAM sudhI hoya tyAM sudhI 21-28] saMpUrNa divasa-rAtri eka muhUrta 29-3ra [noMdha:- paraMparA anusAra bhAdaravA suda pUnama ane vada ekamanA divase paNa asvAdhyAya manAya che. tenI gaNanA karatAM 34 asvAdhyAya thAya che.] 46
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI pAMga sUtra zrI zrI pAMgasUtra bhUtra zrI upAMga sUtroNa bhI upAMga satra zrI dhAMsa yI yAMga sUtra zrI yAMga sUtrAMga sAMga sUtra zrI yAMga sUtra zrI pAMga va zrI GdhAMga sUtra zrI GdhAMga sUtra zrI GdhAMga sUtra zrI rAdhAMga sUtra zrI GdhAMga sUtra sUtra zrI udhAMga sUtrAMga zrI pAMga sUtra zrI pAMga upAMga zrI yAMga sUtra mUtra TaHTI : 2 racita 6 zrI yAMga sUtra zrI yAMga sUtra zrI upAMga kI vira ) pAMgasutra zrI bhAga sa nirayAvalikA zrI uparA mutra zrI upAMga sU zrI uga kalpAvataMsikA, puSpikA, puSpacUlikA, vRSNidazA mULapATha, bhAvArtha, vivecana, pariziSTa nI kiTa anuvAdika che kiraNa A kAlikasUtra che. tenA mULapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA pahelA tathA cothA praharamAM thaI zake che.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ puSpikA varga-4: adhya.-1 | [ 135 ] | | cotho varga ] - puSpacUlikA ja paricaya : A vargamAMdasa adhyayana che. temAM pArzvanAtha bhagavAnanA zAsanamAM "puSpacUlA" nAmanI pravartinI sAdhvIjI pAse dIkSita thayelI dasa strIonuM kathAnaka che. tethI A varganuM nAma "puSpacUlikA" che. adhyayana-1 : zrIdevI :- ekadA prathama devalokanI zrIdevI prabhu mahAvIranA samavasaraNamAM AvI, nATayavidhinuM pradarzana karI, svasthAne gaI. zrI gautama svAmInA pUchavAthI prabhue teno pUrvabhava kahyo. pUrvabhavaH bhUtA :- rAjagRhI nagarImAM sudarzana nAmanA dhanADhaya zeTha rahetA hatA. tene 'priyA' nAmanI patnI ane 'bhUtA' nAmanI suputrI hatI. bhUtA alpavayamAM paNa vRddha ane jIrNa zarIravALI dekhAtI hatI. tenA dareka aMgopAMga zithila hatA, jethI tene koI vara maLato na hato. eka divasa pArzvanAtha bhagavAna te nagarImAM padhAryA. bhUtA darzana-vaMdana karavA gaI. upadeza sAMbhaLI teNI saMyama levA tatpara banI. mAtA pitAnI AjJApUrvaka bhagavAne tene dIkSA ApI ane puSpacUlA AryAne ziSyarUpe soMpI. bhUtA sAdhvI puSpacUlA AryAnA sAMnidhyamAM saMyama-tapathI AtmAne bhAvita karatI vicAravA lAgI. kAlAMtare te bhUtA AryA zarIranI sevA-suzruSA karavA lAgI ane zucidharmanuM AcaraNa karavA lAgI arthAt vAraMvAra hAtha, paga, mukha, zISa, kAMkha, stana ane guptAMgane dhovA lAgI. besavA, UbhA rahevAnI jagyA upara pahelAM pANI chAMTavA lAgI. guNI dvArA A sarva pravRttino niSedha karavA chatAM tenI avagaNanA karI, ekalI rahIne potAnI IcchAnusAra pravRtti karatI, aneka prakAre tapa-saMyamanI pAlanA karIne, aMta samaye saMyamadoSonI AlocanA pratikramaNa Adi na karavAthI virAdhaka thaI, prathama devalokanA "zrI avataMsaka vimAnamAM 'zrIdevI' rUpe utpanna thaI. te devI tyAMnI eka palyopamanI sthiti pUrNa karI mahAvideha kSetramAM janma dhAraNa karIne siddhagatine prApta karaze. adhyayana- 2 thI 10:- zeSa nava adhyayanamAM nava devIonuM saMkSipta varNana che. te sarve devIo pUrvabhavamAM bhUtAnI jema saMyamagrahaNa karIne, pachI zarIra bAkuzI banIne prathama devalokamAM utpanna thaI che. tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma dhAraNa karIne siddhagatine prApta karaze.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 13 zrI nirayAvalikA sUtra | cotho varga : puSpacUlikA prathama adhyayana : zrIdevI madhyayana prAraMbha :| 1 jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM uvaGgANaM taccassa vaggassa pupphiyANaM ayamaDhe paNNatte, cautthassa NaM bhaMte ! vaggassa pupphacUliyANaM ke aDhe paNNatte ? bhAvArtha :- prazna- he bhagavan ! jo mokSaprApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe upAMga sUtranA puSpikA nAmanA trIjA vargano bhAva A pramANe kahyo che, to he bhaMte! puSpacUlikA nAmanA cothA vargamAM kayA bhAvanuM nirUpaNa karyuM che? | 2 evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM uvaGgANaM cautthassa vaggassa pupphacUliyANaM dasa ajjhayaNA paNNattA, taM jahA siri hiri dhii kittIo, buddhI lacchI ya hoi boddhavvA / ilAdevI surAdevI, rasadevI gaMdhadevI ya // bhAvArtha - he jaMbU! mokSaprApta zramaNa bhagavAna mahAvIre upAMga sUtranA cothA varga puSpacUlikAnA daza adhyayana kahyA che, te A pramANe cheuthaarth :- (1) zrIhavI, (2) zrIhevI, () tihevI, (4) tivI, (5) buddhivI, (s) lakSmIvI, (7) sAhevI, (8) surAhevI, () 2sahevI, (10) gaMdhavI. | 3 jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM uvaGgANaM cautthassa vaggassa pupphacUliyANaM dasa ajjhayaNA paNNattA, paDhamassa NaM bhate ! ajjhayaNassa samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNa jAva saMpatteNaM ke aTe paNNatte ? bhAvArtha - he bhagavan! jo muktiprApta zramaNa bhagavAna mahAvIre upAMga sUtranA puSpacUlikA nAmanA cothA varganA daza adhyayanonuM nirUpaNa karyuM che to he bhagavan! mokSaprApta zramaNa bhagavAna mahAvIre tenA
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ | puSpikA varga-4H adhya.-1 [ 137 | prathama adhyayanamAM kayA bhAvanuM nirUpaNa karyuM che? vivecana : prastuta vargamAM lokamAM prasiddha zrI, hI, lakSmI Adi vaimAnika daza devIonA bhUta-bhAvI jIvananuM varNana che. jaMbUdvIpa prajJapti sUtramAM paNa uparokta aneka nAmavALI devIonuM varNana che. paraMtu te zrI, hI, lakSmI Adi bhavanapati jAtinI devIo che mATe tene bhinna samajavI. zrIdevInuM darzanArtha Agamana :| 4 evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare / guNasIlae ceie / seNie rAyA / sAmI samosaDhe / parisA NiggayA / bhAvArtha :- te kAle ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. guNazIla nAmanuM udyAna hatuM. tyAM zreNikarAjA rAjya karatA hatA. zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI tyAM padhAryA. pariSada dharmadezanA sAMbhaLavA nIkaLI. | 5 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM siridevI sohamme kappe sirivaDisae vimANe sabhAe suhammAe sirisi sIhAsaNaMsi cauhiM sAmANiyasAhassIhiM cauhiM mahattariyAhiM, jahA bahuputtiyA jAva NaTTavihiM uvadaMsittA paDigayA / NavaraM dAriyAo Natthi / puvvabhavapucchA / bhAvArtha :- kALe ane te samaye zrI devI saudharmakalpamAM "zrI" avataMsaka nAmanA vimAnamAM, sudharmA sabhAmAM "zrI" siMhAsana upara bahuputrikAdevInI jema cAra hajAra sAmAnikadevIo ane cAra cAra mahattarikAo sAthe beThI hatI yAvata te bahuputrikA devInI jema bhagavAnanA darzanArthe gaI ane nRtyavidhi batAvI pAchI pharI gaI. ahIM eTaluM vizeSa che ke zrI devIe bALaka bAlikAonI vidurvaNA karI na hatI. zrIdevInA gayA pachI gautamasvAmIe pUchyuM ke he bhagavan! zrI devI pUrvajanmamAM koNa hatI? zrIdevIno pUrvabhava : bhUtA :| 6 evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare / guNasIlae ceie| jiyasattU rAyA / tattha NaM rAyagihe Nayare sudaMsaNe NAmaM gAhAvaI parivasai, vnnnno| tassa NaM sudasaNassa gAhAvaissa piyA NAmaM bhAriyA hotthA vaNNao / tassa NaM sudasaNassa gAhAvaissa dhUyA, piyAe gAhAvaiNIe attayA, bhUyA NAmaMdAriyA hotthAvuDDA vuDDakumArI juNNA juNNakumArI paDiyaputatthaNI varagaparivajjiyA yAvi hotthaa|
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 | zrI nirayAvalikA sUtra bhAvArtha - he gautama! te kAle te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. guNazIla nAmanuM udyAna hatuM. tyAM jitazatru nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. te rAjagRhanagaramAM sudarzana nAmanA dhanADhaya gAthApati rahetA hatA. tene priyA nAmanI patnI hatI. te atyaMta sukumAra ane suMdara zarIra Adi vizeSaNothI yukta hatI. te sudarzana gAthApatinI putrI tathA priyA gAthApatnInI AtmajA bhUtA nAmanI putrI hatI. je vRddhA vRddhakumArI(moTI uMmaranI kanyA) jIrNa zarIrI ane jIrNakumArI, zithila nitaMba ane stanavALI tathA avivAhita hatI. bhUtAnuM darzanArtha gamana :| 7 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAse arahA purisAdANIe jAva rAyagihe Nayare, guNasIlae ceie samosarie, vaNNao / parisA NiggayA / / bhAvArtha :- kALe ane te samaye puruSAdAnIya ahaMta pArzvanAtha bhagavAna grAmAnugrAma vicaraNa karatAM rAjagRha nagaranA guNazIla nAmanA udyAnamAM padhAryA. pariSada darzana karavA mATe nIkaLI. | 8 tae NaM sA bhUyA dAriyA imIse kahAe laTThA samANI haTTatuTThA jeNeva ammA-piyaro teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA evaM vayAsI- evaM khalu ammayAo ! pAse arahA purisAdANIe puvvANupurvi caramANe jAva samaNagaNaparivuDe viharai / taM icchAmi NaM ammayAo tubbhehiM abbhaNuNNAyA samANI pAsassa arahao purisAdANIyassa pAyavaMdiyA gamittae / ahAsuhaM devANuppie ! mA paDibaMdhaM / bhAvArtha - tyAre te bhUtA kanyA prabhunA Agamanane jANIne hRSTa-tuSTa thaI ane te potAnA mAtApitAnI pAse gaI. tyAM jaIne A pramANe kahyuM- he mAtA pitA! puruSAdAnIya arihaMta pArzvanAtha svAmI anukramathI vihAra karatAM karatAM ziSya samudAya sAthe rAjagRha nagaranI bahAra guNazIla udyAnamAM birAja- mAna che. he mAtA pitA ! ApanI AjJA laIne huM puruSAdAnIya pArzvanAtha bhagavAnanA caraNa-vaMdanA mATe javA IcchuM chuM. mAtApitAe kahyuM- he devAnupriye! jema sukha thAya tema karo, paraMtu zubhakAryamAM vilaMba na karo. | 9 tae NaM sA bhUyA dAriyA NhAyA jAva vibhUsiyasarIrA ceDIcakkavAlaparikiNNA sAo gihAo paDiNikkhamai, paDiNikkhamittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA dhammiyaM jANappavaraM durUDhA / / bhAvArtha :- tyAra pachI te bhUtA kumArI snAna karI lAvat alaMkAro dhAraNa karIne dAsIonA samUha sAthe potAnA gharethI nIkaLI ane jyAM bAhya upasthAnazALA hatI tyAM AvI ane zreSTha dhArmika rathamAM beThI.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ | ypi [-4 : adhya.-1 | 138 / | 10 tae NaM sA bhUyA dAriyA NiyayaparivAraparivuDA rAyagiha NayaraM majjhamajjheNaM Niggacchai, NiggacchittA jeNeva guNasIlae ceie teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA chattAIe titthayarAtisae pAsai, pAsittA dhammiyAo jANappavarAo paccoruhai, paccoruhittA ceDIcakkavAlaparikiNNA jeNeva pAse arahA purisAdANIe teNeva uvAgacchai uvAgacchittA tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei jAva pajjuvAsai / bhAvArtha :- tyAra pachI te bhUtA bAlikA potAnA svajana-parivAra sahita rAjagRhanagaranI madhyamAM thaIne nIkaLI ane guNazIla udyAna hatuM tyAM AvI, tyAM AvIne tIrthakaronA chatrAdi atizaya joIne zreSTha dhArmika ratha uparathI nIce UtarI. dAsIonA samUhanI sAthe jyAM puruSAdAnIya arihaMta bhagavAna pArzvanAtha birAjatA hatA tyAM AvI, AvIne teNe traNa vAra AdakSiNA pradakSiNApUrvaka vaMdanA karI yAvata paryApAsanA karavA lAgI. | 11 tae NaM pAse arahA purisAdANIe bhUyAe dAriyAe, tIse ya mahai mahAliyAe parisAe dhamma parikahei / dhamma soccA Nisamma haTThatuTThA vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI- saddahAmi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM jAva abbhuTemi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM, se jaheyaM tubbhe vayaha, jaM NavaraM bhaMte ! ammApiyaro ApucchAmi, tae NaM ahaM jAva pavvaittae / ahAsuhaM devANuppie ! mA paDibaMdha / bhAvArtha :- tyAra pachI puruSAdAnIya arihaMta pArzvanAtha bhagavAne bhUtA bAlikA ane ati vizALa pariSadane dharmadezanA ApI. bhUtAkumArIe dharmadezanA sAMbhaLI, hRdayamAM dhAraNa karIne hRSTatuSTa thaI. teNIe bhagavAnane vaMdana-namaskAra karyA ane A pramANe kahyuM- he bhagavan! huM nigraMtha-pravacana para zraddhA karuM chuM kAvat nigraMtha-pravacanamAM upasthita thavA mATe huM tatpara banI chuM. he bhagavan! nigrantha pravacanarUpe Ape je kahyuM te temaja che; he bhagavan! huM mAtA-pitAnI AjJA laIne pravrajyA aMgIkAra karavA IcchuM chuM. arihaMta bhagavAne kahyuM- he devAnupriye! jema sukha thAya tema karo'. bhUtAnuM pravajyA grahaNa :|12 tae NaM sA bhUyA dAriyA tameva dhammiyaM jANappavaraM durUhai, durUhittA jeNeva rAyagihe Nayare teNeva uvAgayA, rAyagiha NayaraM majjhamajheNaM jeNeva sae gihe, teNeva uvAgayA,rahAo paccoruhittA jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgayA, karayala pariggahiyaM jAva jahA jamAlI tahA Apucchai / ahAsuhaM devANuppie ! mA paDibaMdhaM / bhAvArtha - tyAra pachI te bhUtA dArikA vAva te dhArmika zreSTha rathamAM beThI, besIne jyAM rAjagRhanagara
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 140 / zrI nirayAvalikA sUtra hatuM tyAM AvI ane rAjagRha nagaranA madhyabhAgamAM thaIne jyAM potAnuM ghara hatuM tyAM AvI; AvIne rathamAMthI nIce UtarIne jyAM mAtA-pitA hatAM tyAM AvI ane jamAlInI jema hAtha joDIne yAvata aMjali karIne mAtApitA pAse AjJA mAMgI(aMtamAM mAtA-pitAe AjJA ApI ane kahyuM-) he devAnupriye! jema tane sukha thAya tema karo. 13 tae NaM se sudaMsaNe gAhAvaI viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM uvakkhaDAvei, mittANAi jAvaAmaMtei AmaMtittA jAvajimiyabhuttuttarakAle suIbhUe NikkhamaNamANettA koDuMbiyapurise saddAvei, saddAvittA evaM vayAsI- khippAmeva bho devANuppiyA ! bhUyAdAriyAe purisasahassavAhiNIyaM sIyaM uvaTThaveha, uvaTThavittA jAva paccappiNaha / tae NaM te koDuMbiya purisA jAvataM ANattiyaM paccappiNaMti / bhAvArtha - tyAra pachI sudarzana gAthApatie vipula azana, pAna, khAdima, svAdima rUpa cAre prakAranAM bhojana taiyAra karAvyAM ane mitra, jJAtijano Adine AmaMtraNa ApyuM bhAvatuM bhojana karAvyA pachI zuddha-svaccha thaIne niSkramaNa mATe kauTuMbika puruSo(sevako)ne bolAvIne kahyuM ke he devAnupriyo! zIdhra bhUtA kamArI mATe eka hajAra puruSothI vahana karAya tevI zibikA(pAlakhI) taiyAra karIne ahIM lAvo ane mane samAcAra Apo. tyAra pachI te kauTumbika puruSoe yAvat Adeza anusAra kArya karIne sUcana karyuM. |14 tae NaM se sudaMsaNe gAhAvaI bhUyaM dAriyaM NhAyaM jAva vibhUsiyasarIraM purisasahassavAhiNiM sIyaM durUhai, durUhittA mittaNAi jAvaraveNaM rAyagiha NayaraM majjhaMmajjheNaM, jeNeva guNasIlae ceie teNeva uvAgae, chattAIe titthayarAisae pAsai, pAsittA sIyaM ThAvei, ThAvittA bhUyaM dAriyaM sIyAo paccoruhei / bhAvArtha - tyArapachI te sudarzana gAthApatie, snAna karelI yAvatuM AbhUSaNothI vibhUSita thayelI bhUtAkumArIne zibikAmAM besADI ane mitro, jJAtibaMdhuo AdinI sAthe bherI, zaraNAI Adi vAjiMtronA nAda sahita rAjagRhanagaranA madhyabhAgamAM thaIne jyAM guNazIla udyAna hatuM tyAM AvyA ane chatra Adi tIrthakara prabhunA atizayo joyA; joIne tyAM pAlakhIne UbhI rakhAvI ane bhUtAkumArIne nIce utArI. |15 tae NaM taM bhUyaM dAriyaM ammApiyaro purao kAuM jeNeva pAse arahA purisAdANIe, teNeva uvAgae, tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karettA vaMdai Namasai, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! bhUyA dAriyA amhaMegA dhUyA iTThA, esa NaM devANuppiyA ! saMsArabhauvviggA bhIyA jammaNamaraNANaM devANuppiyANaM aMtie jAvapavvayAi / taMeyaMNaM devANuppiyA ! sissiNibhikkhaMdalayAmo / paDicchaMtu NaM devANuppiyA ! sissiNibhikkhaM / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibadhaM /
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ | puSpikA varga-4H adhya.-1 [ 141] bhAvArtha :- tyAra pachI mAtA-pitA bhUtA dArikAne AgaLa karIne jyAM puruSAdAnIya arihaMta pArzvanAtha bhagavAna birAjatA hatAM tyAM AvyA ane traNa vAra AdakSiNA, pradakSiNA karIne vaMdana-namaskAra karyA. pachI teoe kahyuM- he devAnupriya! A bhUtA kumArI amArI ekanI eka putrI che. te amane bahu ja vhAlI che. A putrI saMsAranA bhayathI ghaNI ja udvigna banI che ane janma maraNathI bhayabhIta banI che, tethI Apa devAnupriya pAse muMDita thaI pravrajita thavA Icche che. to he bhagavan! ame Apane A ziSyA rUpa bhikSA ApIe chIe; he devAnupriya! A ziSyA rUpa bhikSAno Apa svIkAra karo. arihaMta pArzvanAtha bhagavAne uttara Apyo-"he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo. 16 tae NaM sA bhUyA dAriyA pAseNaM arahA evaM vuttA samANI haTThatuTThA, uttarapurasthimaM disibhAgaM avakkamai avakkamittA sayameya AbharaNamallAlaMkAra omuyai, jahA devANaMdA NavaraM pupphacUlANaM aMtie jAva guttabaMbhayAriNI / bhAvArtha :- tyAra pachI arihaMta pArzvanAtha bhagavAnanI svIkRti sAMbhaLIne te bhUtAkumArI hRSTatuSTa thaI, IzAna khUNAmAM jaIne svayameva AbhUSaNa, mAlA, alaMkAra utAryA. A saMpUrNa varNana devAnaMdAnI jema jANI levuM. temAM vizeSatAe che ke teNIe arihaMta pArzvanAtha bhagavAna pAse dIkSA lIdhI ane puSpacUlikA AryA pAse zikSA grahaNa karI yAvatu te bhUtA sAdhvI gupta brahmacAriNI banI gaI. bhUtA sAdhvInI saMyamamAM bakuzatA :|17 tae NaM sA bhUyA ajjA aNNayA kayAi sarIrabAusiyA jAyA yAvi hotthA / abhikkhaNaM abhikkhaNaM hatthe dhovai, pAe dhovai,sIsaMdhovai, muhaM dhovai, thaNagaMtarAI dhovai, kakkhatarAi dhovai, gujjhaMtarAi dhovai, jattha jattha vi ya NaM ThANaM vA sejja vA NisIhiyaM vA ceei, tattha tattha vi ya NaM puvvAmeva pANaeNaM abbhukkhei, tao pacchA ThANaM vA sejja vA NisIhiyaM vA ceei / bhAvArtha :- tyAra pachI te bhUtA AryA zarIra bAkuzikA(zarIranI sevA karanArI) thaI gaI. te vAraMvAra hAtha dhotI, paga dhotI, mAthuM dhotI, mukha, stanAMtara, kAkha, guhyAMtara dhotI ane jyAM te UbhI rahetI, sUtI, besatI ane svAdhyAya karatI te te sthAno upara pahelAM pANI chAMTatI tyAra pachI te tyAM UbhI rahetI, sUtI, besatI athavA svAdhyAya karatI. | 18 tae NaM tAo pupphacUlAo ajjAo bhUyaM ajjaM evaM vayAsI- amhe NaM devANuppiyA ! samaNIo NiggaMthIo iriyAsamiyAo jAva guttbNbhyaarinniio| No khalukappai amhaMsarIrabAosiyANaM hottae / tumaMcaNaMdevANuppie!sarIra-bAosiyA
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nirayAvalikA sUtra abhikkhaNaM abhikkhaNaM hatthe dhovasi jAva NisIhiyaM ceesi / taM NaM tumaM devANuppie ! eyassa ThANassa Aloehi, sesaM jahA subhaddAe jAva pADiekkaM uvassayaM uvasaMpajjittANaM viharai / tae NaM sA bhUyA ajjA aNohaTTiyA aNivAriyA sacchaMdamaI abhikkhaNaM abhikkhaNaM hatthe dhovai jAva NisIhiyaM ceei / 142 bhAvArtha : - tyAre puSpacUlikA AryAe bhUtA AryAne A pramANe kahyuM- he devAnupriye ! ApaNe IryAsamiti Adi samitiothI sahita yAvat guptabrahmacAriNI nigraMtha zramaNI chIe. tethI ApaNe zarIra bAkuzikA thavuM yogya nathI, paraMtu he devAnupriye ! tuM zarIra bAkuzikA thaIne hAtha dhue che yAvat pANI chAMTIne bese, svAdhyAya kare che. tethI he devAnupriye ! tuM A sthAnanI(pravRttinI) AlocanA kara. ItyAdi zeSa varNana subhadrAnI jema jANavuM. yAvat AryA puSpacUlikAnA samajAvavAthI paNa te samajI nahIM ane eka divasa te upAzrayamAMthI nIkaLIne judA upAzraya jaIne ekalI rahevA lAgI. tyAra pachI te bhUtA AryA guruNI Adino aMkuza na hovAthI niraMkuza, koI rokanAra, aTakAvanAra na hovAthI svacchaMdI banIne vAraMvAra hAtha-paga dhovA lAgI yAvat pANI chAMTIne besatI hatI arthAt potAno pUrvokta AcAra cAlu rAkhyo. vivecana : prastuta varganA daze adhyayanamAM zarIra zuzruSA, zuci dharmitA ane sukhazIlatA vRttithI saMyamane dUSita karanAra sAdhvIonuM varNana che. je bhAvArthathI spaSTa che. uparokta pravRttione bAkuzI pravRtti ane tenuM AcaraNa karanAra sAdhvIjIo zarIra bAkuzikA kahevAya che. sUtrokta ghaTanA prabhu pArzvanAthanA zAsanamAM pravartinI sAdhvI puSpacUlAnI nezrAmAM banI hatI. tapa-saMyamanI sAdhanA karavA chatAM cAritramohanA udaye tathAprakAranI vRtti janme che. je saMyamane dUSita kare che ane bhavabhramaNa vadhAre che. bhUtA sAdhvInuM mRtyu ane bhaviSya : 19 sA bhUyA ajjA bahUhiM cautthachaTTha jAva bahUiM vAsAiM sAmaNNapariyAgaM pAuNittA tassa ThANassa aNAloiya apaDikkatA kAlamAse kAlaM kiccA sohamme kappe sirivarDisae vimANe uvavAya sabhAe devasayaNijjaMsi jAva siridevittAe DavaNNA, paMcavihAe pajjattIe pajjattA jAva bhAsamaNapajjattIe / evaM khalu goyamA !
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ | puSpikA varga-4: adhya.-1 143 ] sirIe devIe esA divvA deviDDI laddhA pattA abhismnnnnaagyaa| egaMpaliovamaM Ii bhAvArtha :- tyAra pachI te bhUtA AryAe vividha prakAranI tapazcaryA upavAsa, chaTha, aTTama, Adi tapathI AtmAne bhAvita karatAM ghaNAM varSo sudhI saMyama paryAyanuM pAlana karyuM. aMte potAnI dUSita pravRttinI AlocanA ane pratikramaNa karyA vinA mRtyunA avasare mRtyu pAmIne teNI saudharmakalpanA 'zrI avataMsaka' vimAnanI upapAta sabhAmAM devazayyAmAM zrIdevInA rUpe utpanna thaI; AhAra paryApti, zarIraparyApti, Indriya paryApti, zvAsocchavAsa paryApti ane bhASA-manaparyApti te pAMca paryAptithI paryApta thaI. A rIte he gautama! zrI devIe A divya devaRddhine meLavI che. prApta karI che ane svAdhIna karI che. devalokamAM tenI sthiti eka palyopamanI che. 20 sirI NaM bhaMte ! devI jAva kahiM gacchihii kahi uvavajjihii ? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihii / bhAvArtha :- prazna- he bhagavan! zrI devI devabhavanuM AyuSya pUrNa karIne vAvata kayAM jaze? kayAM utpanna thaze? uttara- he gautama! te mahAvidehakSetramAM janma dhAraNa karaze ane (saMyamanI sAdhanA karI) siddhi prApta karaze. adhyayana upasaMhAra :21 taM evaM khalu jaMbU !samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAvasaMpatteNaM pupphacUliyANaM paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe paNNatte / -tti bemi / bhAvArtha :- he jaMbU! mokSaprApta zramaNa bhagavAna mahAvIre puSpacUlikAnA prathama adhyayanano A bhAva kahyo che. ne varga-4 adhya.-1 saMpUrNa
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 zrI nirayAvalikA sUtra varga-4 adhya. ra thI 10| hrIdevI Adi hrIdevI Adi :| 1 evaM sesANaM vi NavaNhaM bhANiyavvaM / sarisaNAmA vimANA / sohamme kppe| puvvabhavo / Nayara-ceiya-piyamAINaM appaNo ya NAmAdi jahA saMgahaNIe / savvA pAsassa aMtie NikkhaMtA / pupphacUlANaM sissinniiyaao| sriirbaaosiyaao| savvAo aNaMtaraM cayaM caittA mahAvidehe vAse sijjhihiti| bhAvArtha :- A pramANe zeSa nava adhyanonA bhAva paNa jANI levA joIe. mRtyu pachI potapotAnA nAma anusAra vimAnomAM tenI utpatti thaI. jema ke- hI devI hI vimAnamAM, dhRti devI dhRti vimAnamAM, kIrtidevI kIrti vimAnamAM, buddhi devI buddhi vimAnamAM utpanna thaI che. sarvadevIonI utpatti saudharmakalpamAM thaI. te sarvano pUrvabhava bhUtAnI samAna che. nagara, udhAna, mAtA-pitAnA nAma Adi saMgrahaNI gAthA pramANe jANavA. gAthA upalabdha nathI. te sarva devIo pUrvabhavamAM pArzvanAtha bhagavAna pAse pravrajita thaI hatI ane puSpacUlA AryAnI ziSyAo thaI hatI. saMyamanuM pAlana karatAM karatAM te sarve zarIra bAkazikA thaI. devalokamAMthI cyavI, sarve mahAvidehakSetramAM janma dhAraNa karIne siddha thaze. vivecana : prastuta varganA daza adhyayanamAMthI eka adhyayananuM vistRta varNana che ane zeSa nava adhyayanonuM A sUtramAM saMkSipta varNana che. te daza kathAnaka eka samAna che. teonI nagarI vagerenA nAmomAM vizeSatA che. tenA mATe sUtramAM saMgrahaNI gAthAthI jANavAno nirdeza che paraMtu saMgrahaNI gAthA koI pratamAM ke TIkAmAM prApta thatI nathI. vargano upasaMhAra :| 2 evaM khalu jaMbU samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAvasaMpatteNaM pupphacUliyANaM dasa ajjhayaNANaM ayamaDhe paNNatte / - tti vani . bhAvArtha :- he jaMbU! A rIte nirvANaprApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe puSpacUlikAnA dasa
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ | puSpikA varga-4H adhya.-2 thI 10. 145 adhyayanano A bhAva prarUpyo che. upasaMhAra - A varganA varNanathI spaSTa thAya che ke lokamAM je lakSmI, sarasvatI Adi devIonI pUjApratiSThA karavAmAM Ave che. te prathama devalokanI devIo pratye eka prakAranI bhaktinuM darzana che. temane prasanna karI loko kaMIka meLavavAnI apekSA rAkhe che. trIjA vargamAM maNibhadra-pUrNabhadra devanuM varNana Ave che. jinamaMdiromAM tenI paNa pUjA pratiSThA karavAmAM Ave che. A sarva pravRttio bhautika sukhanI apekSAthI thAya che. vItarAga dharma to laukika AzAthI para rahIne mAtra AtmasAdhanA karavAno upadeza Ape che. trIjA cothA vargamAM varNita dharmakathAothI jaNAya che ke cAritranA virAdhaka sAdhako paNa jo zraddhAmAM deDha hoya to te virAdhaka thavA chatAM anaMta saMsAra paribhramaNa karatA nathI. cAritranI virAdhanAnA pariNAme te nimna jAtinA deva-devI tarIke janma dhAraNa kare che. teo punaH manuSya janma dhAraNa karI, ArAdhanA karIne siddha gatine prApta karI zake che. tethI saMyamanI hInAdhika ArAdhanA karanAra dareka sAdhakoe potAnI zraddhA, prarUpaNA to AgamAnusAra zuddha rAkhavI joIe ane kaSAya bhAvathI mukta rahI, bAra prakAranA tapamAM lIna rahevuM joIe. A prakAre sAvadhAna rahenAra saMyamI sAdhaka potAnA AtmAnI adhogatithI surakSA karI sadgati prApta karI zake che ane aMte mokSa pAmI zake che. | varga-4 adhya. 2 thI 10 saMpUrNa
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ e 3 ne e gara prANa Agama batrIsInA ta sahadhyogI dAtAo : prathama Agama vimocaka: mAtuzrI caMpAbena zAMtIlAla paraSottamadAsa saMghavI tathA mAtuzrI mRdulAbena navanItarAya zAMtIlAla saMghavI nA smaraNa sAthe sau. kuMdanabena jayaMtIlAla zAMtIlAla saMghavI zrI navanItarAya zAMtIlAla saMghavI zrI rAjIva jayaMtIlAla, zrI zaileza navanItarAya, zrI hirena navanItarAya saMghavI sutAdhAra muMbaI U.S.A. AkolA U.S.A. muMbaI * mAtuzrI kusumabena zAMtilAla zAha haste - suputra zrI INita - Do. nItA zAha, zrI bhASita - darzitA zAha mAtuzrI savitAbena Do. nAnAlAla zAha (hemANI) suputra zrI satISa - razmi zAha, suputrI zrImatI Do. bhAratI -Do. razmikAMta zAha sAdhvI subodhikA (bhadrA) jaina TrasTa, mAtuzrI lalitAbena popaTalAla zAha (hemANI) bahena-zrImatI latA zarada zAha, zrImatI harSA bhUpendra modI zrImatI dattA girIza zAha (pU. subodhikAbAI ma. nA bhAI-bhAbhI) suputra zrI muMjAla - vijyA, zrI bhAvina - tejala, suputrI nivizA manISa mahetA * pU. AratIbAI ma. nA baheno - zrImatI sarojabena jazavaMtarAya domaDiyA zrImatI harSAbena vasaMtarAya lAThIyA haste- zrI alakeza, zrI priyeza, zrI hemala mAtuzrI jayAbena zAMtIlAla kAmadAra, mAtuzrI ramAbena choTAlAla daphatarI haste zrImatI premilAbena kirITabhAI daphatarI Do. bharatabhAI cImanalAla mahetA suputra-cI. malaya, suputrI zrImatI virala AziSa mahetA mAtuzrI vijyAlakSmIbahena mANekacaMda zeTha suputra zrI dilasukhabhAI zeTha, zrI caMdrakAMtabhAI zeTha (zeTha bilDarsa) zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI * zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI * mAtuzrI hIrAgaurI harilAla dozI, zrImatI pUrNimAbena narendradozI haste-narendra-mInAdozI, ku. meghanA, ku. dezanA U.S.A. rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjakoTa muMbaI muMbaI * muMbaI rAjakoTa muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI cembara mAtuzrI kAzmIrAbena kAMtibhAI zeTha haste - zrImatI hetala saMjaya zeTha, ku. upAsanA, ku. kIMjala * mAtuzrI jazavaMtIbena zAMtIlAla turakhIyA, zrImatI bhAvanA dilIpa turakhIyA haste - dilIpa esa. turakhIyA, suputra- zrI pArasa - riddhi turakhIyA * mAtuzrI kiraNabena pravINacaMdradozI haste suputra zrI nIrava - tejala dozI, ku. priyAMzI, ku. jhIla mAtuzrI maMjulAbena chabIladAsa cUDagara haste - suputra zrI ketana - AratI cUDagara, ku. dhruvI zrI lakSmIcaMdabhAI jasANI parivAra zrI praviNabhAI gaMbhIradAsa pArekha ku. vidhi girIza jozI, kumAra kuzAna girIza jozI haste - zrImatI nIlAbena girIzabhAI jozI zrI parezabhAI sumatIbhAI zAha * zrI kizorabhAI zAha * zrI ramezabhAI gaTulAla kAmadAra mAtuzrI lIlAvatIbena nImacaMda nathubhAI dozI, sva. kizorakumAra nImacaMda dozI, sva. mRdulA kuMdanakumAra mahetA. haste - harSada ane kumakuma dozI mAtuzrI tArAbena modI mAtuzrI madhukAMtAbena naMdalAla bhImANI haste- zrI rAjezabhAI bhImANI * mAtuzrI kIkIbena desAI, haste - zrI zailezabhAI mInAbena desAI zrI aMjalabhAI DhAMkI gurubhakta zrI hemendrabhAI pUMjANI * mAtuzrI caMpakabena zazIkAMtabhAI mahetA, haste - suputrI zrI kirITa-arUNA, zrI ajaya-nItA, zrI kamaleza - divyA, suputrI - nirUpamA - niraMjana dozI mAtuzrI narmadAbena rUganAtha dozI, haste - zrI kAMtIbhAI rUganAtha dozI * zrI hemalatAbena naTavaralAla maNIyAra mAtuzrI amRtabena bhagavAnajI avalANI parivAra haste - zrI ramaNIkabhAI bhagavAnajI avalANI * zrI kezavajIbhAI zAha parivAra kalakattA kalakattA kalakattA muMbaI muMbaI rAjakoTa muMbaI kalakattA vaDodarA kalakattA kalakattA
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ U.S.A. U.S.A. AkolA AkolA kolhApura muMbaI muMbaI kalakattA kuta anumodaka zrImatI Do. bhAratIbena - Do. razmikAMta kAMtIlAla zAha zrImatI latAbena - zrI zaradabhAI kAMtIlAla zAha zrImatI harSA bhUpendra modI, zrImatI jImitA hirena modI, zrImatI Do. zruti maheza varmA, zrImatI bhavitA jayaMta IMgaLe zrI saurASTra dazAzrImALI prANa mahilA maMDaLa, haste - adhyakSA sau. harSAbena modI mAtuzrI nirmaLAbena lAlacaMda bharavADA * zrI parezabhAI ramezacaMdra sutarIyA * mAtuzrI suzIlAbena kAMtIlAla paMcamIyA * zrI mInAbena harIzabhAI desAI yuta sadasya zrI pAritoSa Ara. zAha * zrImatI rAjula rajanIkAMta zAha * jaina jAgRti senTara * zrI mukunda Ara. zeTha * zrI ketanabhAI zAha zrImatI guNavaMtIbena praphullacaMdradomaDIyA zrI sudhIrabhAI pI. zAha zrI rAjeza kalyANabhAIgAlA zrImatI mRdulAbena navanItarAya saMghavI haste - sau. hInA zaileza saMghavI, sau. sonala hirena saMghavI muMbaI muMbaI vAzI (muMbaI) muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI kalakattA
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama gotra zAstra ja cAla ga aa aa aa gA zAstra Aga zAstra Agama karyA vagara ja yoga mAmada ApI zAstra Ayo rAja kA mane mA zA chAza na thaI thI ya mA zAstra A ja ka aa aa aa mana zAstra Agata zA E aa aa ga aa ga aa aa gA zAstra
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Trepa 2ncl2 22112 211 2112 ile 201212 2 112 212 212 12lea ..KAME TRIM 72 Picle 27E dhe ne 22 10 12712 h 2 211212 212 dcl 2277212 2 h 22
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ PARASDHAM Vallabh Baug Lane, Tilak Road, Ghatkopar (E), Mumbai - 400 077. Tel: 32043232 www.parasdham.org www.jainaagam.org