Updeshmala Balavbodha Purvardha

Author(s): Kantilal B Shah
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre

Page 150

લોહી નીકલઈ, તે સુશિષ્ય મનમાહિ ચીંતવઈ, એ ગરૂઆ ગુરુકંઈ માહરઈ કીધઈ એવડી કષ્ટ આવિઉં, ઈમ ચીંતવતાં કેવલજ્ઞાન ઊપનઉં, મારગિ પાધરઉ હિંડવા લાગઉ, ગુરે પૂછિઉં, અંધારઈ પાધર કિમ હિંડએ છઈ કઈ અતિશય, હા ભગવનું, કિસિઉ પ્રતિપાતીલ, અપ્રતિપાતીઉ, ભગવનું, અપ્રતિપાતીઉં, પછઈ ગુરુછઇ પશ્ચાત્તાપ લગઈ', ખાંધ થિઉ ઊતરી, ખમાવતાં ગુરુઇ કેવલજ્ઞાન ઊપનઉં, જિમ તણઈ શુશિષ્ય વિનય કીધઉં, તિમ અનેરે શિષ્ય વિનય કરિઉં. ૧૬ ૭.
કેતીવાર ઈ કો ગુરુ અભવ્ય હુઈ, તઉ છાંડિવી શિષ્ય, એ વાત કહઈ છઈ.
[કેટલાક સુશિષ્યો એવા સુશીલ, નિર્મળ, ધર્મવંત હોય કે ગુરુજનને વૈરાગ્ય ઉપજાવે. જેમ નવદીક્ષિત શિષ્ય ચંડરુદ્ર ગુરુને વૈરાગ્ય ઉપજાવ્યો.
કથા : ઉજ્જયિનીમાં ચંડરુદ્ર ગુરુ સ્વભાવે ખૂબ રિસાળ. સાધુથી અલગ એકલા જ બેસે. એક વેપારીના નવપરિણીત પુત્રે મિત્રો સાથે આવીને સાધુને વંદન કર્યા. એક મિત્રે મજાકમાં કહ્યું, ‘આને દીક્ષા આપો.” સાધુ કહે, “એ વાત ગુરુ જાણે.” મિત્રે મજાકમાં કહેલું તે પ્રમાણે ગુરુએ ગુસ્સામાં પેલા યુવાનને માથે લોચ કર્યો ને દીક્ષા આપી. નવદીક્ષિત ચેલાએ પોતાનાં સ્વજનોથી છટકવા ગુરુને બીજે જવા કહ્યું. રાત્રે ગુરુને બાંધે ચડાવી ચેલો ચાલ્યો. અંધારામાં પગ ઊંચાનીચા પડે. રિસાઈને ગુરુએ ચેલાને માથે દાંડાનો પ્રહાર કર્યો. લોહી નીકળ્યું. સુશિષ્ય વિચારે છે ‘આ ગરવા ગુરુને મારે લીધે આવડું કષ્ટ પડ્યું. આ વિચારતાં કેવળજ્ઞાન ઊપજયું. ગુરુએ પૂછ્યું, “અંધારામાં હવે સીધો કેવી રીતે ચાલે છે ? કાંઈ અતિશય ?” શિષ્ય હા ભણી. ગુરુને પશ્ચાત્તાપ થયો. ખાંથી ઊતરી શિષ્યને ખમાવતાં ગુરુને પણ કેવલજ્ઞાન થયું.
અંગારજીવવહગો, કોઈ કુગુરુ સુસીસ પરિવારો,
સુમિણે જઈહિં દિઢો, કોલો ગયકલહ પરિકિનો. ૧૬૮ અંગાર લિહાલા જીવ ભણી વિણાસિયા, તે કુગુરુ, સુસીસ, રૂડે શિષ્ય પરિવરિઉ સુમિણે સુઉણામહિ યતિએ મહાત્માએ દીઠ૬, કિમ દીઠઉ જિમ કોલો ગય. કોલ સૂઅર હાથીયાને ઉત્તમ કલભલે પરિવરિઉ દીઠઉ ઇમ.
કથાઃ શ્રી વિજયસેનસૂરિને શિષ્ય મહાત્માએ, સુઉણામાહિ સૂઅર પંચસઇ કલભલે પરિવરિ દીઠઉં, પ્રભાતિ સુઉણકે ગુરદ્ધઇ કહિઉં, ગુરે તેહનઉ અર્થ કહિઉં, આજ કો એક અભવ્ય ગુરુ શિષ્ય પરિવરિઉ આવિસિ, ઇસિઈ રુદ્રદેવ નામિદં, અભવ્ય આચાર્ય પાંચસઇ, સુશિષ્ય પરિવરિઉ આવિ8, ગુરે તે મહાત્માન ૧ ખ, ગ લાગઉ. ૨ ક ગાયકલય ખ ગઇકલહ ૩ ખ, ગ લિહાલા જિણઈ. ૪ ક સિયા. ઉપદેશમાલા બાલાવબોધ પૂર્વાર્ધ)
૧૦૩