________________
तत्वार्थसार अधिकार ६ वा
अर्थ- शरीरादि पर द्रव्याविषयी ममत्व बुद्धीचा त्याग व राग द्वेषादि परभावाविषयी आत्मत्व बुद्धि-अहंकार बुद्धिचा त्याग, आर्त-रौद्रध्यानादि दुष्ट अभिप्रायाचा त्याग तो आकिंचन्य धर्म होय.
ब्रह्मचर्य धर्म स्त्रीसंसक्तस्य शय्यादेरनुभूताङ्गना स्मृतेः ।
तत्कथायाः श्रुतेश्च स्याद् ब्रह्मचर्य हि वर्जनात् ॥ २१ ॥
अर्थ- स्त्रीसंसर्गाने दूषित शय्या-आसन-संभाषण याचा त्याग करणे, पूर्वी अनुभवलेल्या स्त्री संभोगाचे स्मरण न करणे, स्त्री विषयी रागभाव उत्पन्न होईल अशा नाटक-कादंबरीतील कथा श्रवण न करणे तो ब्रह्मचर्य धर्म होय.
धर्माचे फल इति प्रवर्तमानस्य धर्मे भवति संवरः । तद्विपक्षनिमित्तस्य कर्मणो नाश्रवे सति ॥ २२ ॥
अर्थ- या प्रमाणे जो जीव या दशधर्माचे पालन करतो त्याला अधर्म निमित्तक पापकर्माचा आस्रव होत नाही संवर- निर्जरारूप मोक्षमार्गाची साधना करीत शाश्वत सुखाची प्राप्ती होते.
बावीस परीषहजय क्षुत्-पिपासा च शीतोष्णदंशमत्कुणनग्नते। अरतिः स्त्री च चर्या च निषद्या शयनं तथा ।। २३ ॥ आक्रोशश्च वधश्चैव याचनाऽलाभयोयं । रोगश्च तृणसंस्पर्शस्तथाच मलधारणं ॥ २४ ॥ असत्कार पुरस्कारं प्रज्ञाऽज्ञानमदर्शनं ।
इति द्वाविंशतिः सम्यक् सोढव्याः स्युः परीषहाः ॥ २५ ।।
अर्थ- परीषह २२ आहेत. परीषह सहन करणे यास परीषहजय म्हणतात.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
