Taittiriya Samhita Part 03

Author(s): A Mahadev Shastri, K Rangacharya
Publisher: Government of Mysore

Page 457

www. kobatirth.org
448
तैत्तिरीयसंहिता.
का. २. प्र. २
स्सोमो न्याय्यस्में तस्मा इन्द्र प्रतिरमेम्यच्छे । आपान्तमन्युस्त
पलप्रभर्मा धुनिश्शिीवाञ्छरुमार तस्मै । इन्द्रम् । प्रतिरमिति प्र-तिरम् । एमि। अछ। "आपान्तमन्युरित्यापन्ति-मन्युः। तृपलप्रभर्मेति तृपल-प्रभर्मा । धुनिः । शिमीवान् । शर्रमानिति शरु-मान् । ऋजीषी । सोमः ।
स्या अप्येता एव, 'यस्सोमवामी स्यात्तस्मा एतं सोमेन्द्रं श्यामाकं चरुं निर्वपेत् '* इत्येतस्याः पुरोनुवाक्या-ऋदूदरेणेति त्रिष्टुप् ॥ ऋदूदरेण मृदूदरेण यस्मिन्नन्तःप्रविष्ठे अपान्ते उदरस्य मृदुत्वं भवति तादृशेन । छान्दसो वर्णलोपः, उत्तरपदप्रकृतिस्वरत्वं च । सख्या समानख्यानेन माममुञ्चता सोमेन रसात्मना सचेय सङ्गसी. य । पुनश्च विशेष्यते-हे हर्यश्व इन्द्र अयं सोमः पीतो न रिष्येत् नोद्यात् नो हिंस्यात् । अपि चास्माकं योयं सोमो न्यधायि उदरे निधीयते तस्मै तदर्थ तत्प्रधानार्थ इन्द्रं प्रतिरं प्रवर्तयितारं अच्छेमि आभिमुख्येन भनेय ।। ____ "तत्रैव याज्या-आपान्तमन्युरिति त्रिष्टुप् ॥ द्वावपि सोमेन्द्रौ । प्राधान्येन स्तूयेते । आपान्तमन्युः सर्वतोपगतमन्युः । अम गत्यादिषु, निष्ठायां 'रुष्यमत्वर' इतीडभावः, 'गतिरनन्तरः' इति गतेः प्रकृतिस्वरत्वम् । यहा-मन्युर्दीप्तिः, आपान्तमन्युः
*सं. २-३-२,