________________
સૂત્રોના રહસ્યો
૪૯
સફળતા પાછળ દેવ-ગુરુની કૃપા જ કારણ છે. દેવગુરુની કૃપાથી જ હું આ સફળતા પામી શક્યો છું, તેવી આપણી સજ્જડ માન્યતા હોવી જોઈએ.
મગધની રાજધાની રાજગૃહી નગરીમાં નેપાળના વેપારીઓ રત્નકંબલ વેચવા આવ્યા. શ્રેણિકરાજા ચેલણારાણી માટે એક કંબલ પણ ખરીદી ન શક્યા, કારણ કે રાજખજાનાની માલિકી તેઓ પોતાની નહોતા સમજતા, પરન્તુ પોતાની પ્રજાની સમજતા હતા. પ્રજાની મિલકતથી પોતાના મોજશોખ શી રીતે કરાય ? સવાલાખ સોનામહોરની કિંમતવાળી તે રત્નકંબલ શ્રેણિક જેવા મહારાજ દ્વારા પણ ન ખરીદાતા, હતાશ થયેલા વેપારીઓ દુઃખમય ચહેરે રાજગૃહીના રાજમાર્ગો ઉપરથી પસાર થઈ રહ્યા હતા, ત્યારે તેમના દુઃખથી દુઃખી બનેલા, ભદ્રામાતાએ તેમને પોતાની પાસે બોલાવ્યા. પોતાના પુત્ર શાલિભદ્રની ૩૨ પત્નીઓ માટે બત્રીસ રતકંબલ માંગી..પણ વેપારીઓ પાસે તો સોળ રત્નકંબલ જ હતી.
સવાલાખ સોનામહોરની એક એવી સોળ રત્નકંબલો વીસ લાખ સોનામહોરોમાં ખરીદીને, દરેકના બબ્બે ટુકડા કરીને ભદ્રામાતાએ બત્રીસે વહુને ટુવાલ તરીકે ઉપયોગ કરવા આપી દીધી.
નેપાળના વેપારીઓ તો આ દશ્ય જોઈને આભા જ બની ગયા. પોતાનો બધો જ માલ વેચાઈ જતા, આનંદિત બનેલા તેઓ પોતાના દેશ ગયા.
પોતે એક રત્નકંબલ પણ ખરીદી શક્યો નથી, જ્યારે પોતાના જ નગરમાં રહેનાર ભદ્રા શેઠાણીએ એક નહિ પણ સોળ સોળ રત્નકંબલ ખરીદી લીધી છે, એટલું જ નહિ તેમની પુત્રવધૂઓએ તે સોળ રત્નકંબલમાંથી ૩૨ ટુકડા કરીને શરીર લૂછીને તે રત્નકંબલોને ગટરમાં નાખી દીધી છે તેવા સમાચાર જ્યારે મહારાજા શ્રેણિકને મળ્યા ત્યારે તેમને તે ભદ્રાશેઠાણી અને તેમના પુત્ર શાલિભદ્રની સમૃદ્ધિ જોવાની ઇચ્છા થઈ.
સાત મજલાના ભદ્રામાતાના મહેલમાં શ્રેણિકરાજા પધાર્યા. એક પછી એક મજલાની હેરત ભરેલી સમૃદ્ધિને જોતા શ્રેણિક આગળ વધી રહ્યા છે. પાંચમા મજલે જ્યારે પહોંચ્યા ત્યારે ભદ્રા માતા કહે છે, ‘મહારાજ ! હવે ઉપર નહિ જવાય.' શ્રેણિક કહે છે : ‘કેમ ? મારે તો ઉપરના બે મજલા પણ જોવા છે.
ભદ્રામાતા : રાજન્ ! છઠ્ઠા માળે મારી ૩૨ પુત્રવધૂઓ રહે છે. તેમના ખંડમાં કોઈપણ પરપુરુષથી જઈ ન શકાય. આપણા આર્યદેશની આ પરંપરા છે કે પરપુરુષ ૫૨સ્ત્રીની સામે પણ જોઈ ન શકે. આપ અહીં જ રહો. સાતમા મજલે રહેતા મારા પુત્ર શાલિભદ્રને હું અહીં જ બોલાવું છું.
બેટા, શાલિ ! નીચે આવ. શ્રેણિક આવ્યા છે. માતાએ બૂમ મારી, *મા ! તેમાં મારું શું કામ છે ? શ્રેણિક આવ્યા છે તો નાંખ વખારમાં !!!
શાલિભદ્ર મહાપુણ્યનો સ્વામી હતો. રોજ ૯૯, ૯૯, પેટીઓ સ્વર્ગમાંથી તેના પિતાદેવ મોકલતા હતા. ધરતી ઉપર કદી તેણે પગ મૂકવો પડ્યો નહોતો. અરે !
