________________
૧૩૪
સ્ત્રીસુખ દર્પણુશ્રાવિકા.
ધામધુમ સિવાય કરવાં. વળતે દિવસે માત્ર સગાંવ્હાલાં અને મિત્રાને ખેલાવવા અને જન્મડવા, અને પેાતાની કામની ત્રણ દીકરીઓને લગ્નને દિવસે લગ્નદાન આપવુ, એવુ પ્રાગ્રામ તૈયાર થયું. એશી હજાર રૂપીઆના ચેક શારદા માશી ઉપર તેજ દિવસે મેાલી આપવામાં આવ્યેા. ન્યાત છેડાણી અને સગાંવ્હાલાં રીસાણાં, પણ ગિરજાદેવી તા હંમેશની માફક દૃઢ રહ્યાં. મારી ખાની દૃઢતા એજ મારા બાપુની દૃઢતા અને દિલાસા હતાં. તે બરોબર સમજતા, કે પોતાની જીંદગીના વાસ્તવિક રસ્તા ગિરજા હતી. મોરી ન્યાતની ત્રણ ચાર અને ખીજી ન્યાતની એ ત્રણ એવી રીતે અમે ૭ સાતનાં લગ્ન એકી સાથે થયાં, મારી બાના એવા ઉદ્દેશ હતા કે ૭ સાતે દીકરીઓને જે કાંઇ વસાવવું તે એકસરખું જ વસાવવું. મારા બાપુના મનમાં રહેતુ કે આમ કરવાથી મને માઠુ લાગશે અને મારૂ મન દુખાશે. પણ મારી બા કહેતી, કે આપણી દીકરીને કાઇ રીતે ખાટું લાગે નહીં, કારણકે તે આપણુ બાલક છે એટલે આપણા વિચાર તેના હૃદયમાં હાયજ.
આ વાતને કેટલાંક વરસ વીતી ગયાં એટલે કેટલાક જા મારા બાપુની પછવાડે લાગ્યા અને એક એ સ્થળે મંદિરા બંધાવીને તથા ત્યાં પૂજારી રાખીને સ્વર્ગને દ્વારે પહોંચાડવાની વાતા ચાલવા લાગી. આ ખખતમાં એક લાખ રૂપીઆ ખરચવાનું નક્કી થયું. મારા બાપુ મારી ખાને પૂછ્યા વગર કાંઇ પણ અગત્યનું કામ કરતા નહેાતા. મદિરાના નકશા તૈયાર થવા માંમાં, અને મીસ્ત્રીએ ધરે આવવા માંથા. આ અરસામાં વનિતાવિશ્રામના સેક્રેટરીને એક પત્ર મારી બા ઉપર આવ્યા. તેમાં લખેલું હતું, કે ‘ વિનતાઓનો સંખ્યા વધી જવાને લીધે મકાનમાં વધારે કરવાની જરૂર છે, અને તેમાં આશરે એક લાખ રૂપીઆની રકમની જરૂર છે.’ મારી ખાએ આ ઉપરથી એક લાખ રૂપીઆ વનિતાવિશ્રામમાં મેકલી દેવાના પોતાના અભિપ્રાય મારા બાપુને જણાવ્યેા. આથી મારા બાપુનું મ્હોં પડી ગયું અને ચહેરા ઉપર કાંઇક દીલગીરી છવાયેલી જણાઇ. ઘેાડી વાર વિચાર કરીને મારા બાપુએ પોતાના હાથ મારીબાના માથા ઉપર મૂકીને કહ્યું, “ ભલે, ગિરજા, જો વનિતાવિશ્રામમાં મદદ આપવાથી પ્રભુની સેવા ઉત્તમ રીતે થતી હાય તા તે પૈસા ત્યાં મેકલાવા.
"
મારાં લગ્ન પછી ત્રણ ચાર વરસે મારા દાદા અને દાદી દેશમાં મરણ પામ્યાં. ન્યાતને લાગ્યું કે લગ્ન વખતે ગિરજાપતિએ તદન નાગાઈ કરી હતી. ગિરજા આપણી આડે આવી હતી. હવે શું કરે છે તે જોઇએ, દેશમાં અને શહેરમાં ન્યાત જમાડવી જોઇએ, બ્રાહ્મણાની ચેારાશી ત્રણચાર દિવસ કરવી જોઇએ, અને સારાં હ્રાણાં કરવાં જોઇએ, કાઇએ જર્મનસિલ્વરના પેચદાર ઢાંકણાવાળા કળશ્યા, તા . કાઇએ જમનસિલ્વરની થાળી, વાટકા અને સાદા કળશ્યા, કાઇએ કાંક તા કોષ્ટએ કાંક એ પ્રમાણે કરેલું છે. હવે લાગમાં આવ્યા છે તે તેને સંભાળશેા. ગિરજાપતિ છે ભાઇ, એમ કહી મારા બાપુની મશ્કરી કરતા, કેટલેક ઠેકાણે તેા ખાડીના ગુલામ,‘ ગિરજા ઉપરથી મારા બાપુનું નામ ગિરજાપતિ દેવાતુ. ન્યાત હવે બરાબર સજ્જ થઇ હતી. મારા બાપુના મનમાં પણ એમ હતું કે હવે ન્યાતને કાંઇક શાંત રાખીએ તા ઠીક. ન્યાતમાં સૌ સાથે કડવાશ કરી છે, માટે હવે મીઠાશ લેવી જોઇએ. ન્યાતના ચારપાંચ પટેલીયાએ વગર ખેલાવ્યે મારા બાપુ પાસે આવવા માંડયુ, અને શુ શુ કરવાનુ છે તેની યાદી કરાવવા માંડી. બહુ સારી રકમના ખરચ કરાવવાના નિશ્ચય કર્યો. ક્રાઇ સ્વર્ગીના દરવાજો . ખેાલાવવા હતા. માબાપના આત્માને સ્વર્ગમાં શાંતિ પમાડવાની યોજનાએ આ પ્રમાણે ચાલી રહી હતી. મારા બાપુ આ વાત મારી ખાતે કરતા
