________________
૧૦૫
પ્રકૃતિને ભાગ હોય છે તે માતાજી છે. પ્રકૃતિ સહજ થાય તે આત્મા સહજ થાય જ. આત્મા અને પ્રકૃતિ એ બેમાંથી એક સહજ ભણી ચાલ્યું. તે બને સહજ થઈ જાય
પ્રભુપૂજાનાં પગથિયાં પ્રશ્નકર્તા : દરેક ધર્મનાં શાસ્ત્રમાં નામનું મહત્વ બહુ બતાવે છે. નાના જાપ કરવાનું એમાં શું રહસ્ય હશે ?
દાદાશ્રી : એ બધું એકાગ્રતા માટે છે. “નામ” એ સ્થૂળ છે, સ્થૂળ ભક્તિ છે. પછી “સ્થાપના” એ સુમભક્તિ છે પછી દ્રવ્યએ સૂમતર ભક્તિ છે અને છેલ્લે “ભાવ” એ સૂકમતમ છે. આ ચાર પ્રકારની ભક્તિ છે. તે એકલા મહાવીર મહાવીર બોલતા હોય તેમ એ રસ્થૂળ ભકિત થઈ અને જે સ્થાપના એટલે કે ફેટો મૂકને મહાવીર, મહાવીર કરે તે સૂફમતિ થઈ કહેવાય અને જાતે મહાવીર હાજર હોય ને ભકિત કરે તે સૂક્ષમતર ભકિત કહેવાય. આ મારો ફોટો મૂકીને ભકિત કરે એના કરતાં હું જાતે હાજર હેઉં ને મારી હાજરીમાં ભકિત કરે તે એ સૂક્ષ્મતર ભક્તિ કહેવાય. અને પછી મારી આ જ પાળે તે એ સૂમતમ ભકિત કહેવાય. મારે કહેવાનું અમારી આશા, એના ભાવમાં આવી જાય તે એ ભાવભક્તિ થઈ ગઈ. એ તરત ફળ આપનારું છે. પેલી ત્રણેય પ્રકારની ભક્તિ ભોતિક ફળ આપનારી છે અને “આ” એકલું જ “રિયલી કેશ છે તેથી તે અમે કહીએ છીએ કે ધિસ ઈઝ કેશ બેક ઇન ધ વલર્ડ અને કેશ બેક” શાળ કહીએ છીએ કે અત્યારે અહીં છેલી ભક્તિ થાય.
નામ ભકિતય ખોટી નથી. નામને એ નિયમ નથી. નામમાં તે “રામ” બેલે તેય ચાલે ને કોઈ લીમડા” બોલ બોલ કરે તે ચાલે. ખાલી બોલવું જોઈએ. જે બેલ્યા તેની મહીં ઉપગ હે, એટલે બીજી બાજુ લિસોટાના માર માર કરે. આત્માને એક ઘડીવાર વીલ મુકાય એ નથી, માટે કંઈકને કંઈક એના માટે ઉપગ રાખવે. માટે નામસ્મરણ કરે છે એ કંઈ ખેટું નથી. કેઈ વસ્તુ છેટી હતી જ નથી આ જગતમાં પણ નામ, સ્થાપના ને દ્રવ્ય એ ત્રણેય વ્યવહાર છે અને ભાવ એકલું જ નિશ્ચય છે. વ્યવહારમાં તે અનંત અવતારી આનું આ જ કર્યું છે ને ભટક, ભટક, ભટક, ભટક કયાં કર્યું છે ! આચાર્ય થયા, સાધુઓ થયા, સાધ્વીજી થયા, આમ ને આમ ભટક ભટક કર્યા કર્યું", માર્ગ મળે નહિ.
