________________
૩૩૮
શ્રીચંદ્ર કેવલીનો રાસ
જે મનમાંહિ ધ્યાઈયો, ફળ પણ તેહવું થાય; દેવ આગે જે બલિ કર્યું, તે ભોજન નહિ થાય. ૧૦ બંઘ મોક્ષનું હેતુ છે, માનવને મન એવ; આલિંગને સરખી હુયે, બહેન ને સ્ત્રી સ્વયમેવ. ૧૧ દુર્બર મન વ્યાપાર છે, મનને હાથે બંઘ; ક્ષણ ઇક માંહે સાતમી, ક્ષણમાં મોક્ષ પ્રબંધ. ૧૨
यतः-आगमेऽपि मण वावारो गुरुओ, मण वावारो जिणेहि पन्नत्तो अहणेई सत्तमीओ, अहवा सिद्धि पराणेई १ मन एव मनुष्याणां, कारणं बंधमोक्षयो
यथैवालिंग्यते भार्या, तथैवालिंग्यते स्वसा २ ભાવાર્થ – ૧. મનનો વ્યાપાર મોટો છે. જિનેન્ટે એ પ્રકારે મનનો વ્યાપાર વર્ણવ્યો છે. મન એક ક્ષણમાં સાતમી નરકે લઈ જાય છે અને એક ક્ષણમાં સિદ્ધિ પમાડે છે. ૨. મન છે તે મનુષ્યને બંઘનું અને મોક્ષનું કારણ છે, જેમ ભાર્યાનું આલિંગન થાય છે, તેમ જ બહેનનું પણ આલિંગન કરાય છે; પણ બન્નેનું ફળ જુદું છે.
કહે શ્રીચંદ્ર હવે તે પ્રતે, વસ્તુ તણો પરાવર્ત; હોયે પણ વિવાહિયો, નરનો ન હોયે આવર્ત. ૧૩ સાકર ભ્રાતે દૂધમાં, ખેપવીયું હોયે લૂણ; તે જાણે પણ અન્યથા, કરવાને કહો કૂણ. ૧૪ મીઠા પાણીને ભ્રમે, કણિકા ખારે નીર; મેલી પણ મીઠી ન હુયે, તેમ વિવાહિત વીર. ૧૫ કરમેલાપક જેહનો, થયો ભ્રાંતે અથ જાણ; તે તેહનો ભર્તા થયો, અપરને પરસ્ત્રી વાણ. ૧૬
|| ઢાળ બારમી II
(મરુદેવી માતા એમ ભણે–એ દેશી) એમ નિસુણી કન્યા કહે, સુણો સાહિબ મોરી વાતજી; 'ચિત્ત વાચાએ તુમ વર્યો, અવર સવે નર તાતજી. એ૧
૧ નાખ્યું ૨. કોણ ૩. ચોખા (સાકરના બદલે ચોખા ખારા પાણીમાં નાખે તેમ) ૪. મન અને વચનથી