________________
અમદાવાદમાં જુમા મસ્જિદની સામે એક હવેલી.
રાત્રીનો પ્રથમ પ્રહર પૂરો થાય, અને એ હવેલીમાંથી જુદાં જુદાં વાજિંત્રોના મધુર સૂર વહે. એ સાથે ઝાંઝરના ઝણકાર પણ રેલાય.
એ હતી પાનકુંવરની હવેલી. બે માળની હવેલી! સફેદ આરસના પથ્થરો વડે બનાવેલી હવેલી. હવેલીને ફરતે નાનો અમથો કોટ. કોટને ઝાંપો. ઝાંપાની બંને બાજુએ ભાલો તથા તલવાર લઈને ચોકીદારો ઊભા રહે. - કોઈને જાણ ન હતી, પાનકુંવર ક્યાંની રહેવાસી હતી. કોઈ કહે તે મેવાડનું કોઈ રજવાડું છોડીને અમદાવાદ આવી હતી, કોઈ કહે તે મથુરા-વૃંદાવનની વતની હતી. ઘણાંબધાં એવું કહેતાં કે તે પ્રભાસ પાટણના સોમનાથ મંદિરની નર્તકી હતી.
પરંતુ એટલું ચોક્કસ હતું, તે અત્યંત સ્વરૂપવાન હતી, તે ઘણી સુકોમળ હતી. તેના રૂપ આગળ ઈદ્રની અપ્સરા પણ ઝાંખી પડે.
તેની અંગુલીઓમાં અજબ જાદુ હતો. સિતારના તારને જ્યાં તેની અંગુલીઓ સ્પર્શે કે મનને મુગ્ધ કરે એવા ઝંકાર જાગે.
