________________
ચતુર
भाग १० मो પાઠ ૨૫ મો
વ્યંજનાંત નામ સંસ્કૃત વ્યાકરણમાં વિભક્તિના સામાન્ય પ્રત્યય નીચે પ્રમાણે આપેલા છે.
એકવચન કિચન બહુવચન પ્ર. અને એ. હિતીયા કુતીયા
श्याम भ्याम् मिस्
भ्यस પંચમી ઘડી
ओस्
आम् સપ્તમી
આ પ્રત્યય કેઈ પણ ફેરફાર થયા વિના પુલિંગ તથા સ્ત્રીલિંગ -વ્યંજનાત નામને લગાડાય છે; પરંતુ એ લાગતાં પહેલાં નામોનાં મૂળ રૂપમાં જ કેટલાક ફેરફાર થાય છે તે આગળ જણાવીશું.
કેટલાંક નામ એવાં હોય છે કે એઓનું મૂળ રૂપ પ્રત્યય લાગતાં એવું ને એવું જ રહે છે. આ નામ પુલિંગ હોય કે રીલિંગ હોય, તે પણ એમનાં એકસરખાં જ રૂપ થાય છે; ઉદા. , મા શ્રી ઈ.
મજ (પુલિંગ) પવન
એકવચન દ્વિવચન બચત પ્રથમા તથા સં. मरु
મો હિતાયા
महतम् * ૫ને અતિ એકથી વધારે વ્યંજન હોય તો એમાને પઢા જ કાયમ હે છે અને બીજા બધા ઊડી જાય છે; ઉદા. કરૂ==ાણH ને લેપ થતાં)
:વ