________________
४
તે પછી વિ. સ. ૨૦૨૬ માં ખારડોલીના ચાતુર્માસ પ્રસંગે મેં તેને વાંચવે શરુ કર્યાં. એક મુનિની મગજની બીમારીના કારણે એ વાચન તે અધૂરું રહ્યું, પણ સદ્દભાવમાં વધારે થયે..
પ્રાકૃતભાષાથી અજાણ પણ ભવ્ય જીવે આ ગ્રન્થના આરાધક બને, એ આશયથી તેનેા અનુવાદ કરવા મારી ભાવના પ્રગટી, પણુ અનુકૂળતાના અભાવે તે કામ લંબાયુ'. પછી ભાગ્યયેાગે વિ. સ. ૨૦૨૯-૨૦૩૦માં જ્યારે મારવાડ પ્રદેશમાં વિચરવાનું થયું, ત્યારે ત્યાં નિવૃત્તિ મળતાં અનુવાદ શરુ કરવા ઈચ્છા પ્રગટી અને તે વખતે ત્યાં લુણાવામાં બિરાજમાન પ્રશમરસમહેાદધિ, વાત્સલ્યનિધિ, પૂજ્યપાદ પન્યાસજી મહારાજ શ્રી ભદ્રંકરવિજયજી ગણિવરની શુભ આશિષ મળી. શરુ કર્યુ, પૂજ્યેાની કૃપાથી એ કામ પૂર્ણ થયુ. અને આજે ગ્રન્થરૂપે શ્રીસંઘના હસ્તકમળમાં જોઈને કૃતા'તા અનુભવુ` છું.
શુભ મુહૂર્તો લખવાનુ
પ્રાકૃતભાષામાં વિવિધ વર્ણાના, વિભક્તિઓના વગેરે ફેરફારા એ રીતે થાય છે કે–તેને સસ્કૃતપર્યાંય નક્કી કરવા અને ગુજરાતી અર્થ લખવે! મારા માટે તે દુષ્કર છે, છતાં જીભે યથાશક્તિ યતનીયમ્’–એ ન્યાયે પ્રયત્ન ચાલુ રાખ્યો અને જે જે પૂછવાયેાગ્ય લાગ્યું તે તે પૂછવાયેાગ્ય સ્થળે પૂછીને લખતા રહ્યો. છતાં કાઈ કાઈ શબ્દોના અર્ધાં અણુઉકેલ પણ રહ્યા છે.
અનુવાદમાં સ્વીકારેલી પદ્ધતિ મુખ્યતયા. પ્રાકૃત મૂળ ગ્રન્થ પણ એ આશયથી અનુવાદ કરેલા હૈાવાથી રાખવા છતાં કાઈ કાઈ વાકય લિષ્ટ રૂપે આલેખવા અને મૂળ ગ્રન્થનેા ભાવ
આ અનુવાદના આશ્રય લઇને વાંચી શકાય વાકયરચના બને તેટલી સરળ કરવા લક્ષ્ય જણાશે, કારણ કે-કમણીપ્રયાગાને કરીતથા શબ્દાર્થ અખંડ રાખવા તે ઘટ છે.
ગાથાઓને ક્રમાંક બ્રેકેટમાં લીધા છે, જેથી કેાઈ પણ ગાથાનેા અ તુત જોઈ શકાય. છતાં જ્યાં છે અથવા અધિક ગાથાઓનું એક વાકય (યુગ્મ-કુલક વગેરે) છે, ત્યાં તે ગાથાઓનેા ક્રમાંક ભેગેા લખ્યા છે.
જે જે શબ્દના અર્ધાં કઠિન લાગ્યા, તે તે મૂળ શબ્દને બ્રેકેટમાં મેટા અક્ષરોમાં લીધા છે અને તેના અર્થ ચાલુ અક્ષરોમાં લખ્યા છે. ગુજરાતી પણ જે શબ્દ પારિભાષિક કે ભાષામાં અપરિચિત જેવા જણાયા, તેની સ્પષ્ટતા માટે બ્રેકેટમાં તેને ખીજો પર્યાય ચાલુ અક્ષરેામાં જ લખ્યા છે.
ગ્રન્થને વિષય તે એટલેા વિસ્તૃત છે કે તેનું વિવેચન કરતાં બીજો એક માટે ગ્રન્થ બની જાય. તે તેા સ્વય' વાંચવાથી જ સમજાય, છતાં સ`ક્ષિસ લખેલા વિષયાનુ ક્રમથી તે ટૂંકમાં સમજાશે.
