Saddha Jiyakappo

Author(s): Dharmghoshsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Sangh Surat

Page 68

अणुव्रतविषयं प्रायश्चित्तम् जहण्णो य । दवाइआ च उहत्ति । उक्कोसमुसावाओ चउव्विहो-दव्वओ खेत्तओ कालओ भावओ। मज्झिमो वि चउव्विहो दव्वाइ । एवं जहण्णो वि चउव्विहो । एवं अदत्तादाणं दुवालसभेअं। मेहुणंपि परिग्गहो वि राईभोयणपि दुवालसभेदं । उक्कोसं पुण दव्वं एवं भवइ । बहुत्तओ सारओ वा मूलओ वा । एवं मज्झिमे वि तिन्नि भेयो । जहण्णे वि तिन्नि भेया । उक्कोसे दव्वावलावे उक्कोसो मुसावाओ मज्झिमे मझो, जहन्ने जहन्नो । एवं अदत्ताइसु जोअणिज्जं । खित्तओ जं जत्थ खित्ते अचिंतं मज्झिमं जहन्नं वा । कालओ जं जत्थ काले अर्चितं मज्झिमं जहन्नं वा । भावओ वि वण्णाइगुणेहिं उक्कोसं मज्झिमं जहन्नं वा । एवं बुद्धीए आलोएउं जोअणा कायव्वा इति । तत्र त्रिविधेऽपि जघन्यमध्यमोत्कृष्टरूपे मृषावादे गुर्वादि प्रायश्चित्तं भवति। जघन्यमृषावादे गुरुमासः शी मध्यममृषावादे चतुर्लघु, उत्कृष्टमृषावादे चतुर्गरुवा च प्रायश्चित्तं भवतीति सर्वत्राऽपि भावना कार्या। केचिजघन्येव मध्यमेवी उत्कृष्ट पञ्चकल्यं च । अपरे पुनर्जघन्यादौ मासलघ्वादिकमाहुः । 'भिन्नं' ति । 'जणसमक्ख'मित्यस्य गाथापर्यन्तवर्तिनः सर्वत्राऽपि योगाजनसमक्षं जारविलासिन्यादिदोषदानेऽन्ये पुनराचार्या भिन्न प्राहुः । 'डाइणि 'त्ति। लोकसमक्षमेवेयं डाकिनी, लब्धोऽमुत्रामुना निधिः, उपलक्षणत्वात् स्थितो वाऽस्य समीपेऽमुकनिक्षेप इत्यादिभणने लघुमासः १, गुरुगत्ति, जनसमक्षमेव चौरोऽयं यतोऽमुकस्यानेनामुकं चोरितमित्यादिभणने गुरुकाश्चतुर्गरव इति । एके तु चौर-जारप्रभृतिकलङ्कदाने राटिरटने च जघन्ये चतुर्लघु, मध्यमे स्वजनादिसमक्षे चतुर्गुरुवा उत्कृष्ट राजपर्यन्ते क्षपणद्वयम् । दण्डापितेऽशीतिसहस्राधिकं लक्षस्वाध्यायं चाहुः । केचित्त्वक्षरमषीमन्त्रभेदे चतुर्लघुप्त इति कथयन्तीति गाथार्थः ।। ७८ ।।
चउलहु परपरिवायाब्भक्खाणासन्भराडि-पेसुन्ने ।
रायकुलंते कलहे पणकल्लं दप्पभणिए अ॥ ७९ ॥
व्याख्या-परपरिवादे-स्वभावादन्यदोषप्रकाशने अभ्याख्याने-प्रकटमसदोषाध्यारोपे असभ्यराटिकादाने-असभ्यवचनोचारपूर्वककलहे पैशून्ये-प्रच्छन्नं सदसदोषाध्यारोपे च 'चउलहु 'त्ति । प्रत्येक चतुर्लघु । 'राय'त्ति । राजकुलान्ते राजकुलं यावत् प्रसिद्ध कलहे कृते, दर्पण च भणिते पञ्चकल्यं, चशब्दाद् वक्ष्यमाणादत्तादानादिष्वपि दर्पणाचरितेषु पञ्चकल्यमेव । यदुक्तं
मोसाइसु मेहुणवजिएसु दव्वाइवत्थुभिन्नेसु । हीणे मज्झुक्कोसे आसणमायामखमणाई ।।१।। अहवा मोसादत्ते परिग्गहे मेहुणे अ परदारे । पत्तेयं पत्तयं, दप्पेणं पंचकल्लाणमिति ।। ७९ ॥
अथ तृतीयाणुव्रतविषयं प्रायश्चित्तमाह
लहु सगिहतणुअदिन्ने मज्झि-अनाए गुरु-लहुग-नाए ।
जिठे दसगमनाए सकलह-नाएत्थ पण-कल्ला ॥ ८ ॥
व्याख्या-इह सामान्येन द्रव्यादि-चतुःप्रकारेऽप्यदत्तोदाने जघन्ये गुरुशी मध्यमे चतुर्लधुरा उत्कृष्ट चतुर्गुरुवी। यदुक्तं- मोसाइसु मेहुणवज्जिएसु 'त्तीत्यादि । एतत्सूत्रोक्तं तु विशेषतः पुनरेवं'लहु 'त्ति । स्वगृहे तन्वदत्ते-जघन्यादत्तादाने लघुः-लघुमासः । ' मज्झि 'त्ति । मध्यमे-मध्यमादत्ता
_
www.jainelibrary.orge