________________
(૧૧૪) પ્રકારે અને પાંચ પ્રકારે છે. તેમાં તમારા કહેલા તત્વમાં રુચિરૂપ સમક્તિ એક પ્રકારનું છે. ૮.
દ્રવ્ય ને ભાવથી અને નિશ્ચયને વ્યવહારથી બે પ્રકારે છે અથવા નિસર્ગ ને ઉપદેશરૂપ પણ બે પ્રકારે તમારા વચનને જાણનારા મહાત્માઓએ કહેલું છે. ૯ - પરમાર્થને જાણ્યા વિના પણ તમારા વચનમાં જે તત્ત્વપણાની રૂચિ તે દ્રવ્યસમકિત છે અને પરમાર્થને જાણવાથી થાય તે ભાવસંમતિ છે. ૧૦.
જ્ઞાનાદિમય આત્માના શુભ પરિણામ તે નિશ્ચયસમકિત છે અને મિથ્યાષ્ટિના પરિચયના ત્યાગ વિગેરે હેતુવડે થાય તે ઈતર વ્યવહારસમેતિ કહેલું છે. ૧૧.
અહીં પંજત્રયના સંબંધમાં જળ, વસ્ત્ર અને કેદરાના દષ્ટાંત છે અને પ્રસ્તુત પ્રસંગમાં માર્ગ ને જવરનું દષ્ટાંત છે. આવા દષ્ટાંત વડે જેણે નિસર્ગ ને ઉપદેશવડે થતું સમક્તિ કહ્યું છે એવા આપને અમારો નમસ્કાર થાઓ ! ૧૨.
તમારા મતને જાણનારા પંડિતોએ કારક, રોચક ને દીપક એમ ત્રણ પ્રકારે સમક્તિ કહ્યું છે. તેમ જ ક્ષાપશમિક, આપશમિક ને ક્ષાયિક-એમ પણ ત્રણ પ્રકારે કહ્યું છે. ૧૩.
આપે જે પ્રકારે પ્રવૃત્તિ કરવાની કહી છે તે પ્રકારે પ્રવૃત્તિ કરનારનું સમક્તિ કારક કહેવાય છે. તમારા ધર્મમાં રુચિ માત્ર કરનાર તે રેચક સમકિત કહેવાય છે અને પિતે મિથ્યાણિ છતાં ધર્મકથાદિવડે બીજા જીવોને જે પ્રકાશ પાડે છે તેને તમારા સિદ્ધાંતને જાણનારા મહાત્માઓ દીપક સમક્તિ કહે છે. ૧૪–૧૫.
પૂર્વે જેણે ત્રણ પુંજ કયાં નથી એવો જીવ ઉદીર્ણ મિથ્યાત્વને ક્ષય
