________________
I
!
'
જ્ઞાન-સંવાદ
સુબોધી સતીશ મસાલિયા પ્રશ્ન પૂછનાર : શ્રી ડી.એમ. ગોંડલિયા,
જીવ એટલે સિદ્ધ થવાની યોગ્યતા વાળા અને અભવ્ય એટલે સિદ્ધ (ટ્રસ્ટી) સ્થા. જૈન. સંઘ અમરેલી
થવાને અયોગ્ય જીવ જેમ માટીનો ઘડો બને પણ રેતીનો ન બને.... ઉત્તર આપનાર વિદ્વાનશ્રી સુબોધી સતીશ મસાલિયા
તેવી જ રીતે ભવ્ય-અભવ્યમાં સ્વભાવથી જ ભેદ છે. અભવિ શ્રી ડી. એમ. ગોંડલિયાજી લખે છે કે “જ્ઞાન-સંવાદ' અંતર્ગત, આત્મા મોક્ષની વાતો કરે. મોક્ષને સમજાવે, મોક્ષના ઉપાયો બતાવે પ્રબુદ્ધ જીવન સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૮ના અંકમાં મારો સવાલ, આહારના પણ અંતરથી કદી મોક્ષને ઇચ્છે નહિ. દેવલોકના સુખ મેળવવા, ત્યાગથી આત્માની ચેતના ક્રમિક રીતે નબળી કેમ પડે છે? આ અભવિ આત્મા દીક્ષા લે કે ભયાનક કષ્ટ પણ વેઠે, પણ મોક્ષને પ્રશ્નના પ્રત્યુત્તરમાં આપે આપેલ સમાધાનથી સંતોષ થયો છે. માને નહિ. અભવ્ય આત્માની પરિણીતી અત્યંત કઠોર હોય, તેની “અનાહારી આત્માનો ખોરાક કર્મ છે,'' એવો પ્રત્યુત્તર યોગ્ય છે. આંખમાં કરુણાના, અનુમોદનાના કે પશ્ચાત્તાપના આંસુ ન આવે. આપનું આ વિધાન સરળતાથી સમજાય છે. એમનો નવો સવાલ તે નિર્દય, કઠોર, નઠોર હોય. અભવ્ય જીવો પણ શ્રાવકના તે આ મુજબ છે....
સાધુના વ્રત અંગિકાર કરે. સૂત્ર સિદ્ધાંત જાણે, એમના ઉપદેશથી સવાલ : અભવિ આત્મા, અર્થાત, મહાઅશુભ કર્મોનો કર્તા બીજા તરી જાય, પોતે બાહ્યકરણી પણ ઘણી કરે, છતાં તેઓને એવો આત્મા કાળે કરીને અજીવ બને છે? કે કાયમ પરિભ્રમણ કરે સમ્યક જ્ઞાન -દર્શન-ચારિત્રની પ્રાપ્તિ થતી જ નથી. તેથી જ્ઞાનીની છે? અથવા શાશ્વત કાળ માટે અભવિ તરીકે ચોક્કસ યોનીમાં રહે દૃષ્ટિએ તો તેઓ અજ્ઞાની ને મિથ્યાત્વી જ છે. અભવિ જીવો પણ
સાધુના વ્રત પાળી નવમી રૈવેયક ના દેવલોકના સુખ ભોગવવા ભાઈશ્રી ..... કોઈપણ જીવ ક્યારે પણ, કેટલો પણ કાળ જઈ શકે છે.... પરંતુ અભવિ જીવમાં પરાત્મશક્તિની પ્રગટતા વીતે છતાં પણ જીવ કદી અજીવ બનતો નથી. અજીવ કદી જીવ કેવળ જ્ઞાનરૂપે કદી નહીં થાય. એ જીવ અનંતો અનંતો કાળ બનતો નથી. અભવિ જીવ શાશ્વતકાળ માટે કોઈ ચોક્કસ યોનિમાં સંસાર પરિભ્રમણ કર્યા જ કરશે.' રહેતો નથી. એ કાયમ પરિભ્રમણ કરે છે. પહેલા તો તમે અભવિ આત્માની જે વ્યાખ્યા કરી છે તે યોગ્ય
૧૯, ધર્મપ્રતાપ, નથી. અભવિ આત્મા, અર્થાત મહા અશુભ કર્મોનો કર્તા એવું નહિ.
અશોક નગર, દામોદર વાડી, ગમે તેવા અશુભ કર્મોનો કર્તા જીવ હોય તે પોતાના કર્મની નિર્જરા
કાંદિવલી (ઇસ્ટ), ૪૦૦૧૦૧. કરીને, કર્મને ખપાવીને સિદ્ધ થઈ શકે છે. મોક્ષે જઈ શકે છે. “ભવ્ય
ફોન - ૮૮૫૦૮૮૫૬૭ ( પાલીતાણા તીર્થ સંબંધી વિવાદો અંગે એક મનોમંથન
ડૉ. અભય દોશી ચૌદ રાજલોકમાં સર્વશ્રેષ્ઠ અને સ્વયં સીમંધરસ્વામી પ્રભુ આજથી ત્રણેક વર્ષ પૂર્વ પાલીતાણામાં ચોમાસું નવ્વાણુ, ઉપધાન જેનો મહિમા ગાય છે એવું લોકોત્તર તીર્થ શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ આદિ અનુષ્ઠાનો ટૂંક સમય માટે બંધ રાખવાની ચર્ચા હતી. આપણા મહાન પુણ્યના ઉદયથી આપણને પ્રાપ્ત થયો છે. આપણે પાલીતાણાનું વધતું જતું વેપારીકરણ અને સ્થાનિક લોકોમાંના સૌ તીર્થાધિરાજની યથાશક્તિ ભક્તિ પણ કરતા આવ્યા છીએ. અસામાજિક તત્ત્વો પર નિયંત્રણ લાવવા માટે આ પ્રયાસ હતો. પરંતુ એ સાથે જ આપણી ઉતાવળ, શારીરિક ક્ષુદ્ર ગણતરીઓ, પરંતુ, દુર્ભાગ્યે એ પ્રયાસ સફળ ન થયો. આ વર્ષોમાં ગિરિરાજ અને કેટલાક સમાજવિરોધી તત્ત્વોની દુર્બુદ્ધિને કારણે શત્રુંજયતીર્થની પ્રત્યેની આરાધનામાં અવિરત વૃદ્ધિ થઈ રહી હતી. પરંતુ એ સાથે યાત્રા પદ્ધતિ પર પ્રશ્નો ઊભા થયા છે.
જ ડોળીવાળાઓ, સ્થાનિક વેપારીઓ દ્વારા યાત્રિકોનું શોષણ ચાલુ સામાજિક માધ્યમો (વોટસએપ, ફેક્સબુક આદિ) પર આવતા હતું. ખાસ કરીને ડોળીવાળાઓ ગિરિરાજ પર જતાં હોવાથી સંદેશાઓની હારમાળાઓએ આ પ્રશ્નો અંગે, મનોમંથન-ચિંતા નાની-મોટી આશાતનાઓ પણ ચાલુ હતી. એ સાથે જ ગિરિરાજ અને ચિંતન કરવાની આવશ્યકતા ઊભી થઈ છે. કોઈ પ્રત્યે પર અનેક સ્થળે રાતોરાત અન્ય ધર્મીઓના કામચલાઉ મંદિરોનું પક્ષપાતથી નહિ, પણ નિષ્પક્ષ દૃષ્ટિએ ગિરિરાજસંબંધી પ્રશ્નો નિર્માણ થઈ જતું પણ જોવા મળ્યું. આ નિર્માણકાર્યો દ્વારા પરમપવિત્ર અંગે વિચારવિમર્શ કરવો પ્રબુદ્ધજનો માટે અનિવાર્ય થઈ ગયો છે. ગિરિરાજની અમૂલ્ય ભૂમિ પર કબજો જમાવવાની વૃત્તિ જોવા
પ્રવ્રુદ્ધ જીવન
ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૯
