________________
મળી. થોડા સમય પહેલાં ગિરિરાજના ત્રણ ગાઉની પ્રદક્ષિણાપથ હરામ કરી હતી. અંતે મધ્યસ્થીઓ દ્વારા સીમલા-કરાર થયો અને પર રિસોર્ટના નિર્માણનો વિવાદ જાગ્યો હતો. આ ઉપરાંત પ્રશ્નોનો ઉકેલ આવ્યો હતો. આ આંદોલનની સફળતામાં સમગ્ર પાલીતાણામાં અનેક સાધ્વીઓ તેમ જ નવાણુ આદિ કરવા આવેલ જૈન સંઘની એકતાએ ખૂબ જ મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યો હતો. એ યુવાન શ્રાવિકાઓની ગંદી-મજાક, છેડતી આદિના પ્રસંગો પણ ઉપરાંત પ.પૂ. આચાર્યદેવશ્રી નેમિસૂરીશ્વરજી મ.સા.નું માર્ગદર્શન નોંધાયા છે.
તો હતું જ, પરંતુ સમગ્ર જૈનસંઘ વતી જે પણ ઠરાવો પસાર આવા વાતાવરણમાં ગિરિરાજની શુદ્ધિ અને સુરક્ષાના કેટલાક કરાતા, તેમાં આનંદજી પેઢીની મુખ્યતા રહેતી, અને સૌ કોઈ આ ઉલ્લેખનીય પ્રયત્નો પણ થયા. આચાર્યદેવશ્રી મુક્તિવલ્લભ- ઠરાવોનો સ્વીકાર કરતા. ઉદયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી સમતિ ગ્રુપ દ્વારા અત્યારના આંદોલનમાં મુખ્યરૂપે ડોળી ન વાપરવાની વાત ગિરિરાજની શુદ્ધિ-પ્લાસ્ટિકમુક્તિ માટે પ્રયત્નો થયા. આ.ક. પેઢી પરંતુ દુર્ભાગ્યે એવો એકત્વભર્યો સંપ દેખાતો નથી. થોડાંક વર્ષો દ્વારા ભારતના વિવિધ વિસ્તારના યુવાનો દ્વારા ગિરિરાજ સેવાના પૂર્વે પાલીતાણામાં ભરાયેલા તપાગચ્છીય શ્રમણ સંમેલનની કાર્યક્રમો યોજાયા. પ્રમાણમાં અવાવરુ રહેતી નવટુંકની યાત્રામાં પ્રવરસમિતિ આજ સુધી (તા. ૩૧/૧/૨૦૧૮) સુધી કોઈ સ્પષ્ટ પણ આ પ્રયત્નથી વધુ લોકો જોડાયા. મુનિશ્રી વિરાગસાગરજી નિર્ણય જાહેર કર્યો ૨૬-૧-૨૦૧૯ના દિવસે મેં યાત્રા કરી, ત્યારે દ્વારા હિંસામુક્ત પાલીતાણાની ચળવળ ચાલી રહી છે. પણ આ અંગે તળેટીના કોઈ સ્વયંસેવકો દ્વારા આ બાબતે જાગૃતિ
આ બધા પ્રયત્નો વચ્ચે કેટલીકવાર સ્થાનિક પ્રજાના અસામાજિક જોઈ નથી. ડોળી કે સ્થાનિક દુકાનો વાપરનારાની સંખ્યા ઓછી તત્ત્વો સાથે ઘર્ષણ થયું, પરંતુ શાંતિપ્રિય જૈનપ્રજાએ એ અંગે વધુ હતી, પરંતુ સંપૂર્ણ બહિષ્કાર શક્ય બન્યો નથી. પ.પૂ. આચાર્યદેવશ્રી ઊહાપોહ ન કર્યો. પરંતુ ૧૧ જાન્યુઆરી ૨૦૧૯નો દિવસ કાંઈક રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી સમુદાય, પંડિત મહારાજનો સમુદાય. ત્રિસ્તુતિક જુદા રંગો લઈ આવ્યો હતો. રાષ્ટ્રસંત પદ્મસાગરસૂરીશ્વરજી સમુદાય કે અન્ય અચલ-ખરતર દ્વારા પણ કોઈ વિધિવત્ નિવેદન મ.સા.ના શિષ્ય ક્રાંતિકારી પ્રવચનકાર વિમલસાગરસૂરીશ્વરજી જાહેર થયું નથી. હાલમાં બુદ્ધિસાગર સમુદાયના ગચ્છાધિપતિ મ.સા. સહવર્તી મુનિઓ સાથે ગિરિરાજની તળેટીના દર્શને આવ્યા. સમગ્ર સંમેલનના આગેવાન છે, પરંતુ તેમને પણ જે નિવેદન તેમના સહવત મુનિ કલ્યાણપદ્મસાગરજી મ.સા. જૈન જાહેર કર્યું છે, તે કેવળ પોતાના સમુદાય સંદર્ભે છે. આ અંગે સરસ્વતીમાતાના મંદિરે દર્શનાર્થે ગયા. માર્ગમાં પ્રગટેશ્વરમંદિરમાં વાતચીત કરતા જાણવા મળ્યું કે, શ્રમણસંમેલન તરફથી ટૂંકથઈ રહેલ અનધિકૃત બાંધકામ અંગે કાંઈક પૃચ્છા કરતાં ડોળીવાળા સમયમાં નિવેદન આવશે, પરંતુ હાલ તાત્કાલિક બુદ્ધિસાગરસૂરિ એસોસિયેશનના પ્રમુખ મનાભાઈ રાઠોડે સમગ્ર પાલીતાણા ખાલી સમુદાયે જ નિવેદન જાહેર કર્યું છે. પરંતુ આશા રાખીએ કે, ટૂંક કરાવવાની તેમ જ ધર્મશાળાઓ સળગાવવાની ધમકી આપી. સમયમાં સમસ્ત જૈન સંઘ અંગે એકતા દર્શાવે તેમ જ સ્થાનિક (આ ઘટનાનો વીડિયો પણ વાઇરલ થયો છે.) તેઓ પાલીતાણાના સમાજવિરોધી તત્ત્વોને યોગ્ય દંડ આપે અને પાલીતાણાને સુરક્ષિત હોદેદાર વ્યક્તિ હોવાથી ધમકીની ગંભીરતા વધી જતી હતી. આ જાહેર કરે. ઘટના બાદ ક્રાંતિકારી પ્રવચનકાર વિમલસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજે આ પ્રશ્નોની જડમાં એક પ્રશ્ન છે. છેલ્લાં થોડાં વર્ષોમાં સ્વાદવૃત્તિ પોલીસમાં ફરિયાદ દાખલ કરી. એ સાથે જ અનધિકૃત બાંધકામ બેફામ બની છે. તીર્થયાત્રા માટે ગયા હોય, ત્યાં પણ વિવિધ પર સ્ટે-ઓર્ડર આવ્યો.
પ્રકારના સ્વાદિષ્ટ ભોજન વગર ચાલતું નથી. મૂળમાં તો આપણે પરંતુ, તેના પરિણામે ગિરિરાજરક્ષાનું એક આંદોલન સોશિયલ યાત્રાસ્થળે રસોડું કરવું જોઈએ, પરંતુ સંકુલ આધુનિક જીવનમાં મીડિયામાં ફેલાઈ ગયું. વિવિધ સાધુ ભગવંતો દ્વારા પાલીતાણામાં શક્ય બનતું નથી. વળી, પાલીતાણા જેવા સ્થળે ગિરિરાજયાત્રાનો ડોળીવાળાઓ તથા દુકાનદારોના બહિષ્કારની અપીલ મુકાઈ. સમય તેમ ભોજનશાળાના નિશ્ચિત સમયનો મેળ ઓછો થતો સાથે જ પાલીતાણામાં એક પણ પૈસો ન વાપરવાની વિનંતી હોવાથી હોટેલ-ઉદ્યોગ વિશેષરૂપે વિકસ્યો છે. તેઓ દ્વારા ગિરિરાજની કરાઈ.
પ્રત્યક્ષ-પરોક્ષ આશાતના થતી રહે છે. આના ઉપાયરૂપે અત્યારે આ પૃષ્ઠભૂમિ પર આજથી થોડાં વર્ષો પહેલાં આપણા જૈનસંઘે તો ગિરિવિહાર- વિશા નિમા ભોજન શાળા (જેની જાહેરાત થઈ પ.પૂ. આચાર્યદેવશ્રી નેમિસૂરીશ્વરજી મ.સા. તેમ જ તત્કાલીન છે) તેવી લગભગ દિવસભર ચાલતી ભોજનશાળા જ ઉત્તમ પેઢીના હોદ્દેદારો દ્વારા પાલીતાણા રક્ષણ માટે થયેલું આંદોલન વિકલ્પ બની રહે. વળી, યાત્રામાં આપણે શક્ય હોય તો તપશ્ચર્યા સ્મરણમાં આવે. આજથી ૯૩ વર્ષ પહેલાં ઠાકોર દ્વારા ઉઘરાવાતા કરીએ, ન હોય તો પણ સ્વાદેન્દ્રિય પર અંકુશ રાખીએ, તો આ યાત્રાકર તેમ જ ઠાકોરની મનમાનીના વિરોધમાં બે વર્ષ સુધી દૂષણો પર કાબૂ લાવી શકાય. સંપૂર્ણ પાલીતાણામાં યાત્રા બંધ રહી હતી. આ તીવ્ર અસહકારે એમ છતાં કોઈ પણ યાત્રાધામમાં સ્થાનિક લોકોનો સંપૂર્ણ તત્કાલીન અંગ્રેજી સરકાર તેમ જ બ્રિટિશ રાણીની ઊંઘ પણ બહિષ્કાર શક્ય હોતો નથી. પહેલાનું આંદોલન રાજ્યસત્તા વિરુદ્ધ
ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૯
પ્રબુદ્ધજીવન
