________________
જાન્યુઆરી અંક વિશેષ : કેલિડોરકોપિક નજરે: ગયા અંકની વાતો
શ્રી મોહનભાઈ પટેલ જાન્યુઆરીના જ અંકમાં ડૉ. નરેશ વેદ આપણને ઉપનિષદમાં થઈ શકે તે દેહત્યાગ એટલે કે સમાધિ વચ્ચેનો ફરક સુપેરે સમજાવ્યો દેવસ્ય મહિમા સમજાવે.
છે. આત્મહત્યા તો મનનો નબળો, કાયર કે મૂર્ખ માણસ જ કરે. તો, પદ્મશ્રી ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ કબીરના આલેખન સમજાવે સમાધિ એ સ્વેચ્છાએ સ્વીકારેલ યોગસિદ્ધિનો માર્ગ છે. જોકે, આપણા અને કર્મના વૃક્ષ પર ખીલતાં એષણાનાં ફૂલનો મહિમા વર્ણવ્યો છે. જેવા સામાન્ય લોકો માટે સમાધિ, મૃત્યુ પ્રાપ્ત કરવું એ બહુ મૃત્યુ અને દેહાંતર પ્રાપ્તિ વિશે આ અંકમાં સારું એવું લખાયું છે. સામાન્ય વાત નથી. કોઈક વિરલાઓ જ એવી સમાધિ મેળવે કે શશિકાંત લ. વૈદ્ય મૃત્યુને મુક્તિ સાથે સરખાવે છે. મારા મિત્ર જેમાં ઇન્દ્રિયોનાં દ્વાર બંધ થાય, બાહ્ય જગત સાથેનો સંપર્ક તૂટી નટવરભાઈ દેસાઈ ‘વિદાય વેળા’ વિશે લખીને પણ એ જ વાત કરે જાય, મન સ્થિર અવસ્થાને પામે. આ બધું કઈ રીતે મેળવાય ? છે કે, અંધારામાંથી આવ્યા અને વિદાય પછી ક્યાં જવાના છીએ? ખૂબ સમજણપૂર્વકનો લેખ છે ભાણદેવજીનો. જેમાં શ્રીમદ્ ભગવદ્ તે આપણે જાણતા નથી. એટલે કે, અંધારામાંથી આવ્યા અને ગીતા'માં વર્ણવેલ સમાધિ અને મૃત્યુ અને સામાન્ય દેહપરિવર્તન જે અંધારામાં જવાનું છે. સવાલ એ ઊભો થાય છે કે, આ બધું ખરું આપણે સામાન્ય માણસોને પણ ગીતાની આટલી સારી વાત સમજીને પણ ક્યારે તે પણ આપણા હાથમાં નથી. શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતામાં સંતોષ માનવાનો કે, કહ્યું કે, નાતસ્ય હિ ધ્રુવો મૃત્યુ પણ, આ બધામાં કોઈ ટાઈમસ્લોટ
देहिनोऽस्मिन् यथा देहे कौमारं यौवनं जरा। આપ્યો નથી.આપણો જ જીવ, આપણું જ શરીર, એને આપણે
तथा देहान्तरप्राप्तिर्षीरस्तत्र न मुह्यति ।। સ્વેચ્છાએ કેમ ના ત્યજી શકીએ? હું આપઘાતની વાત નથી કરતો. તો, ખેંચીને જીવવાનો કે પ્રયાસ કરીને મરવાની કોઈ જરૂર એ તો બહુ જ વ્યાજબીપણે ગુનો ગણાયો છે. શ્રી ભાણદેવજીએ નથી. આપણા માટે કરનારે બધું ગોઠવી દીધું હોય છે. એમના લેખ “સ્વેચ્છા દેહત્યાગ'માં આત્મહત્યા અને સ્વેચ્છાએ જે આટલું જ સમજીએ તો પણ ઘણું છે.
ભાવ પ્રતિભાવ અસહિષ્ણુતા, અસ્વસ્થતા અને બેચેનીથી ઉદ્ભવે છે. સારું કરવા માગે છે. ઘણી વખત, જ્યારે તેઓ આમ કરે છે ત્યારે
ઘણી બધી રીતે, દુનિયા પહેલાં કરતાં વધુ જટિલ છે. વધુ તેમાં ઘણા દબાણ હોય છે કારણ કે જુદાં જુદાં સંસાધનો અને માહિતી છે, માહિતીના વધુ સોત, જીવનમાંથી પસંદ કરવાની વધુ સક્ષમતાઓવાળા ઘણા સ્પર્ધકો હોય છે. જ્યારે તેઓ પોતાને કેટલાંક શક્યતાઓ અને આપણી આસપાસની સિસ્ટમ્સ પહેલાં કરતાં વધુ પાસાઓમાં અભાવ શોધી કાઢે છે, ત્યારે તે રેસ જીતવા માટે જટિલ છે.
સપોર્ટ, જ્ઞાન અથવા શક્તિ માટે કચડી નાખે છે. આ તેમને બેચેન ઇન્ટરનેટ, સોશિયલ મીડિયા અને ટેક્નૉલૉજીના કારણે, લોકોએ બનાવે છે. તર્ક વિના ઝડપી જીવન શરૂ કર્યું છે.
વૈશ્વિકીકરણની દુનિયામાં ઘણી તકો છે, જે લોકો લાભ લેવા માંગે વિશ્વ ભયંકર સ્પર્ધાત્મક બની ગયું છે. પછી ભલે તે શિક્ષણ, છે, જેનાથી તે તકોનો લાભ લેવા માટેના માર્ગો શોધવામાં આવે છે. રમત, વ્યવસાય, રાજકારણ, સર્જનાત્મકતા ક્ષેત્રે હોય. ધર્મ અને પ્રક્રિયામાં તેઓ અસ્વસ્થ બને છે. કેમ કે અન્યો તેના માટે સ્પર્ધા કરે આધ્યાત્મિકતા પણ પ્રતિકારિત રહી શક્યા નથી, બચી શક્યા છે, જેને તેઓ તેમના માર્ગને અવરોધે છે. નથી.
- નેટ, સોશિયલ મીડિયા અને અન્ય સ્ત્રોત દ્વારા ઉપલબ્ધ વિશાળ મને લાગે છે કે લોકો ખૂબ જ મહત્વાકાંક્ષી બની રહ્યા છે અને માહિતી ઉપલબ્ધ છે. તેઓ સંબંધિત માહિતીને શોધે છે, જે ઘણી તેઓ ખૂબ જ ટૂંકા સમયમાં તેમના સપનાં ભરવા માગે છે. વાર પ્રયાસો કરે છે, જે તેમને ક્યારેક અસ્વસ્થ બનાવે છે.
આજના સમયમાં લોકો વધુ અસ્વસ્થ બનવાના ઘણાં કારણો આપણે પોતાને આ પ્રશ્ન પૂછવાની જરૂર છે કેમ આપણે અસ્વસ્થ છે; આમાંના કેટલાંક નીચે પ્રમાણે છેઃ
છીએ? શું આપણે અસ્વસ્થ છીએ કારણ કે તે આદત બની ગઈ છે? - તે એક સ્પર્ધાત્મક વિશ્વ છે, જે વૈશ્વિકીકરણની વાસ્તવિકતાઓ આ સંજોગોમાં, અસહિષ્ણુતા વારંવાર ઉદભવે છે. દ્વારા સંચાલિત છે. જેથી લોકો ટકી રહે અને શ્રેષ્ઠ બનવા માટે વધુ
કુલ ગાંધી
મહામંત્ર નવકાર ના સાધક પૂ. શ્રી જયંતભાઈ રાહી ઉ. ૭૮ આજ મહા સુદ એકમ ના રોજ નમસ્કાર મહામંત્ર ની આરાધના કરતા અરિહંત શરણ પામેલ છે.
પ્રબુદ્ધ જીવન
ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૯]
