Prabuddha Jivan 2010 07

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 9

જુલાઈ ૨૦૧૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
• એવો પ્યાલો મુંને પાયો... સદ્દગુરુએ. (રવિસાહેબ)
• બેની મારા રૂદિયામાં લાગી રે...મેરમની ચોધારી... પેલી કટારી... • ‘અમ્મર પિયાલો મારા ગુરુજીએ પાયો...'(રવિસાહેબ)
(મૂળદાસજી) • હે જી મારા ગુરુજીએ પાયો રે અગાધ પ્યાલો દૂજો કોણ પીવે.. • પ્રેમકટારી આરંપાર... (દાસી જીવણ)
(ત્રિકમ સાહેબ) • એવી પ્રેમકટારી લાગી... (સાંઈ વલી) • મેરા રામરસ પ્યાલા ભરપૂર... (કબીર)
પરજ અનહદ નાદ
હે જી નાવ્યા નાવ્યા મારા... (મોરારસાહેબ) નાદના બે પ્રકાર છે, એક આહત નાદ – આઘાત ધ્વનિ, જે લાવો લાવો કાગળિયાને દોત... (મોરારસાહેબ) કોઈ પણ જાતના આઘાતથી ઉત્પન્ન થાય, બે મંજીરા ટકરાય ને રાત્રિના સાડા ચાર પછી રામગરી, પાંચ પછી પ્રભાતી અને રણકાર ઊપજે, બે વાદળાં ટકરાય ને મેઘગર્જના થાય, આપણા સાડા પાંચ પછી પ્રભાતિયાં ગવાય... ઉચ્છવાસથી ગળામાંની સ્વરયંત્રીઓમાં કંપન થાય ને અવાજ-શબ્દ બહાર રામગરી પડે... પણ બીજો એક નાદ, જેને માત્ર સાધનાની અમુક કક્ષાએ • હે જી વાલા અખંડ રોજી રે...હરિના હાથમાં... (નરસિંહ મહેતા) પહોંચેલા સાધકો જ સાંભળી શકે છે, જેને કોઈ હદમાં બાંધી શકાય છે. હે જી વાલા હારને કાજે... (નરસિંહ મહેતા) તેમ નથી, જેને કોઈ જ પ્રકારના આરંભ, મધ્ય, અંત, સીમા કે બંધન • હે જી વાલા જીવણ જીવને... (ભીમસાહેબ) નથી, અને તે અનાહત અનહદ નાદને વર્ણવતાં ભજનો આપણા પ્રભાતિ સંત-ભક્તકવિઓએ રચ્યાં છે.
• જા જા નિંદરા હું તુંને વારું, તું છો નાર ધૂતારી રે.. (નરસિંહ મહેતા) દેખંદા કોઈ આ દિલ માંય...નિરખંદા કોઈ, પરખંદા કોઈ આ • મેં કાનુડા તોરી ગોવાલણ... (નરસિંહ મહેતા) દિલ માંય...
• જશોદા તારા કાનુડાને સાદ કરીને વાર રે... (નરસિંહ મહેતા) ઝણણણ ઝણણણ ઝાલરી વાગે... (દાસી જીવણ).
• નારાયણનું નામ જ લેતાં વારે તેને તજીયે રે... (નરસિંહ મહેતા) યોગાનુભૂતિ
જાગને જશોદાના જાયા, વાણલા રે વાયા... (નરસિંહ મહેતા) • ગુરુ મારી નજરે મોતી આયા. હે જી મેં તો ભેદ ભ્રમરા પાયા...
ભણતી સાં કાનજી કાળા રે... (પૂનાદે)
| (અરજણ) પ્રભાતિયાં
• જોતાં રે જોતાં રે અમને જડિયાં રે સાચાં સાગરનાં મોતી...
• હે ઉગિયા સૂરજ ભાણ...નવે બંડમાં હુવા જાણ,
(બી) ગત ને ગંગા મળી ને નિત કરે પરણામ રામ... (મૂળદાસ ) • સદગુરુએ મુંને ચોરી શીખવાડી, શાન ગણેશિયો ઘડાયો રે... • હે જાગને જાદવા કૃષ્ણ ગોવાળિયા
(દશી વ) તુજ વિના ધેનમાં કોણ જાશે... (નરસિંહ મહેતા) • બેની મુને ભીતર સતગુરુ મળિયા રે. વરતાણી આનંદ લીલા મારી દે છે રાત રહે જ્યાહરે પાછલા બટાડી બાયું રે... (લખીરામ)
સાધુપુરુષને સૂઈ ન રહેવું... રાત્રિના અઢી-પોણા ત્રણ પછી, સાધકને આત્મસાક્ષાત્કાર થયા
નિદ્રાને પરહરી સમરવા શ્રીહરિ પછીની બ્રહ્મસાક્ષાત્કારની વિરહ ઝંખના વર્ણવતાં સંદેશો, કટારી,
એક તું એક તું એમ કહેવું... (નરસિંહ મહેતા) મહિના ને અરજ જેવાં હરિમિલનની વ્યાકળતા વર્ણવતાં અને ... અખિલ બ્રહ્માંડમાં..એક તું શ્રી હરિ... (નરસિંહ મહેતા) નિર્ગુણ-સગુણનો સમન્વય કરીને અતિ વિલંબિત ગાયકીથી તીવ્ર
• જે ગમે જગત ગુરુ દેવ...જગદીશને તે તણો ખરખરો ફોક કરવો... વેદના જન્માવત સામેરીના ઢંગમાં પરજ પ્રકારનાં ભજનો ગવાય.
સંધ્યાથી માંડીને પ્રભાતિયાં સુધીના સમગ્ર રાત્રિ દરમ્યાન ગવાતાં વિરહવેદના
ભજન પ્રકારોના આ પરંપરિત રાગ-ઢાળ-તાલ. એ મુજબ યાત્રા • જેને વાલાંથી વિજોગ રે.. સુખેથી મન કોઈ દિ' સૂવે ને.. (સવારામ)
થાય આપણી ભજન સરવાણીની... ભજન એ ગાવા કે સાંભળવાની • સાયાંજીને કેજો રે... (દાસી જીવણ)
ચીજ નથી, ભજન તો જીવવાની અને ઝીલવાની ચીજ છે. ભજનનો • કોણ તો જાણે બીજું કોણ રે જાણે મારી હાલ રે ફકીરી... (અમરબાઈ)
એક શબ્દ પણ આપણા અંતરમાં ઊતરી જાય તો બેડો પાર થઈ
* જાય...
* • એવો કેજો રે સંદેશો ઓધા શ્યામને..તમે છો માયલા આધાર રે...
* (મોરારસાહેબ)
આનંદ આશ્રમ ગૌસેવા ગોસંવર્ધન ગૌશાળા, ઘોઘાવદર, તા. ગોંડલ, જિ.
રાજકોટ-૩૬૦૩૧ ૧. મો. : 09824371904. ટેલિફોન :૦૨૮૨૫ - • કટારી, કલેજા કટારી રે... (દાસી જીવણ)
૨૭૧૫૮૨.
16 જીવણ)