________________
૧૪.
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬ એપ્રિલ, ૨૦૦૯
ફૂલ આપી સ્વાગત કર્યું. પરિચયવિધિ શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ દેસાઈ તેમજ શ્રી પધારેલા સંઘના સભ્યોને પુરસ્કાર રૂપે પુસ્તકો અને પૂ. ગાંધીજીનું સ્મૃતિ ભીખુભાઈ પટેલે કરી.
- ચિન્હ ભેટ આપી અભિવાદન કર્યું. અંતમાં શ્રી ભીખુભાઈ પટેલે મરોલી મંચ ઉપર બેઠેલા આજના અતિથિવિશેષ સર્વશ્રી મહેશભાઈ કોઠારી, પધારવા માટે બધાનો ખૂબ આભાર માન્યો તેમજ આ આશ્રમની ભલામણ અર્જુનભાઈ ધોળકિયા, ઉષાબેન ગોકાણી, ભૂપેન્દ્રભાઈ દેસાઈ, કનુભાઈ કરવા માટે શ્રી નીતિનભાઈ સોનાવાલાને અભિનંદન આપ્યાં. અંતમાં પટેલ, ડૉ. રમણિકલાલ દોશી, ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહ, નીતિનભાઈ સોનાવાલા આશ્રમની બાળાઓએ જન ગણ મન... મંગલ ગીત ગાયા બાદ સભાનું અને ભૂપેન્દ્રભાઈ જવેરીનું ફુલહારથી અભિવાદન કરવામાં આવ્યું. વિસર્જન કરવામાં આવ્યું.
પ્રારંભમાં આશ્રમના ટ્રસ્ટી અને ગાંધી પરિવારના મોભી ઉષાબેન સભા દરમિયાન, મોડું થવાથી બધા ભોજનની પ્રતિક્ષાએ હતાં એટલે ગોકાણીએ આશ્રમમાં ચાલતી શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓનો ખ્યાલ આપ્યો હતો. જેવી સભા પૂરી થઈ કે તરત જ બધા ભોજન હોલમાં ગોઠવાઈ ગયાં. અમારે એઓશ્રીએ પોતાના વક્તવ્યમાં કહ્યું: “અહીં પૂ. ગાંધીજીના મૂલ્યોનું જતન બીજી સંસ્થા જોવા જવાનું હતું. ભોજન પછી જરા પણ આરામ કર્યા વગર કરવાનો પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે. શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ દેસાઈ અને કનુભાઈ બધા એરકંડીશન્ડ બસમાં ગોઠવાઈ ગયાં. પટેલ બંને ઉદ્યોગપતિઓ છે પણ જ્યારે આશ્રમનું નામ આવે ત્યારે બધા સુરત-ઉમરા ગામે અમે બધા ૪-૩૦ કલાકે વિકલાંગની સંસ્થા ડીસેબલ્ડ કામ મૂકી હાજર થઈ જાય છે. શ્રી અર્જુનભાઈ ધોળકિયા જેઓ હીરા બજારના વેલફેર ટ્રસ્ટ ઓફ ઈંડિયા જોવા ગયા. ત્યાંના સંચાલક શ્રી કનુભાઈ ટેલરે મોટા વેપારી છે, હજારો, લાખનું દાન એમના અને એમના મોટાભાઈ શ્રી બધાનું સ્વાગત કર્યું. સ્કૂલની બાળાઓએ બધાને ગુલાબનું ફૂલ આપી ગોવિંદભાઈ ધોળકિયા આપે છે. કોઈપણ સેવાના કામમાં તેઓ પીછેહઠ અભિવાદન કર્યું. શ્રી કનુભાઈ ટેલર જેઓ પોતે વિકલાંગ છે, તેમણે ૧૦ નથી કરતાં. ચિખોદરાના આંખના સર્જન ડૉ. દોશી કાકા પૂ. રવિશંકર વર્ષ પહેલાં આ સંસ્થાની સ્થાપના કરી હતી. શૂન્યમાંથી એમણે એક મોટું મહારાજની પ્રતિકૃતિ હોય એમ જ લાગે છે. ૯૩ વર્ષની જૈફ ઉમરે આવા સર્જન કર્યું છે તેમાં જરાય અતિશયોક્તિ નથી. તેમણે સ્કૂલની શરૂઆતથી તે જાહેર કાર્યક્રમમાં હાજરી આપે છે તે આશ્રમ અને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક આજસુધીની પ્રવૃત્તિની ખૂબ જ સરળ અને સંક્ષિપ્તમાં રજૂઆત કરી બધાને સંઘે ગર્વ લેવા જેવી વાત છે. એમની આ સેવાની કદર રૂપે ગુજરાત રાજ્ય ભાવવિભોર કર્યા; કારણ કે તેમણે જે કામ વિકલાંગ હોવા છતાં ૧૦ વર્ષમાં તેમને માનવસેવાના એવૉર્ડથી વિભૂષિત કર્યા છે.”
કર્યું તે બીજાં કોઈ કદાચ ૨૫ વર્ષમાં પણ ન કરી શક્યું હોત. એમનું વીઝન અતિથિવિશેષ શ્રી અર્જુનભાઈ ધોળકિયા અને પ્રમુખ શ્રી મહેશભાઈ ખરેખર અદ્ભુત છે. આ સ્કૂલમાં હાલમાં ૪૦૦ બાળકો અભ્યાસ કરે છે. કોઠારીએ કહ્યું કે ઓબામા (અમેરિકન રાષ્ટ્રપ્રમુખ) ગાંધીજીનો ફોટો નજર સ્કૂલમાં ૧૨ ધોરણ સુધી અભ્યાસ થાય છે. વધારે પડતાં છોકરા-છોકરીઓ સમક્ષ રાખીને કામ કરે છે. શ્રી નેલસન મંડેલા પણ આજે એ પ્રમાણે જીવન ઝુંપડપટ્ટીમાંથી આવે છે. ભણવાનું, સ્કૂલ ચોપડીઓ, જમવાનું, ઘરેથી જીવી રહ્યાં છે. ગાંધીજીના મૂલ્યોનું જતન આશ્રમમાં થાય એવા પ્રયત્નો લાવવા-પાછા મુકવા જવાનું બધું જ મફતમાં સ્કૂલ કરી આપે છે. કરવામાં આવે છે, જેથી એમની યાદ હંમેશાં રહ્યાં કરે. સંઘના માનદ્ મંત્રી આ સ્કૂલમાંથી ૧૨મું પાસ કરી બે બાળકોને લંડન MBA કરવા માટે ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહે કહ્યું કે ભાષણો થતાં રહેશે પણ અમે જે કામ માટે મોકલ્યાં છે. ગુજરાતની જુદી કૉલેજમાં ૭ બાળકો MBBSમાં દાખલ કર્યા મુંબઈથી આવ્યાં છીએ તે પહેલા પૂરું કરવું જોઈએ. ચિખોદરાના ચક્ષુરોગ છે. તેમજ ૧૭ બાળકો એન્જિનિયરીંગમાં અભ્યાસ કરે છે. એમનો ભવિષ્યનો નિષ્ણાત ડૉ. રમણિકલાલ દોશીને ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહના હસ્તે આશ્રમના પ્લાન છે કે વિકલાંગોનું વૃદ્ધાશ્રમ સ્કૂલમાં ખોલી શકીએ તો સારું. રસ્તા ટ્રસ્ટી ઉષાબેન ગોકાણીને ચેક એનાયત કરવામાં આવ્યો. ડૉ. ધનવંતભાઈ ઉપર એક પણ વિકલાંગ દેખાય નહીં એવું એમનું સપનું છે. શાહે પોતાના વક્તવ્યમાં કહ્યું કે અમને આશ્રમે સત્કાર્ય કરવાની ઐતિહાસિક સંઘના માનદ્ મંત્રી ડો. ધનવંતભાઈ શાહે પોતાના વક્તવ્યમાં જણાવ્યું તક આપી તે માટે અમે આશ્રમના આભારી છીએ. અમે કોઈ દાન આપતાં કે કોઈ પરિકથા સાંભળતા હોઈએ એવું વર્ણન શ્રી કનુભાઈ ટેલરે કર્યું નથી. આપના વતી અમે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળામાં ટહેલ નાખી તેના પ્રત્યુત્તર હતું. આવું પણ થઈ શકે છે તેનો અહીં અમે સાક્ષાત્કાર થયો જોયો.” અમારી રૂપે જે ફાળો મળ્યો તે અમે આપને અહીં આપવા આવ્યાં છીએ. અમે ફક્ત પાસે વખત ઓછો હતો છતાં ઓછા સમયમાં તેમણે અમને ઘણું સમજાવ્યું, ટપાલીનું કામ કર્યું છે. તમારું હતું અને તમને આપ્યું એમાં અમે ફક્ત બતાવ્યું. એમના ખૂબ આગ્રહથી અમે ચા-નાસ્તાને ન્યાય આપ્યો; કારણ કે નિમિત્ત બન્યા છીએ. સંઘના માનદ્ મંત્રી શ્રી નીરુબહેન શાહે પ્રાર્થનાથી અમારે સુરત સ્ટેશને પ-૩૦ કલાકે પહોંચવું હતું કેમકે શતાબ્દિ એક્સપ્રેસમાં શરૂઆત કરી કહ્યું કે અમે દાન લેનારને ઓશીયાળા નથી કરતાં. મદદ અમે બધા મુંબઈ પાછા જવાના હતાં. કરીએ પણ લાગણી ન દુભાવવી જોઈએ તેમજ આભારની ઉઘરાણી ન જ્યારે બધા સ્ટેશને પહોંચ્યા અને શતાબ્દિ એક્સપ્રેસમાં સીટ ઉપર બેઠા હોય અને લેનાર ઉપકારથી દબાઈ ન રહે એવી અમારી હંમેશાં શુભ ભાવના ત્યારે શ્રી કનુભાઈ ટેલરની વાતો વાગોળતા હતા. એક વિકલાંગ વ્યક્તિએ છે. ડૉ. દોશી કાકાએ પોતાના વક્તવ્યમાં કહ્યું કે તેઓ બધી સંસ્થાઓથી દસ વરસના ટૂંકા ગાળામાં કેટલું મહાન સર્જનાત્મક કામ કર્યું છે તે સમજ ખૂબ જ માહિતગાર છે પણ સંઘે જે આ સંસ્થાની વરણી કરી તે ખૂબ જ બહારની વાત છે. અમે બધા રાતના ૯-૪૫ કલાકે મુંબઈ સેન્ટ્રલ સુખરૂપ યોગ્ય પાત્ર ગોત્યું છે એમ તેમણે કહ્યું. સંઘ એમની સલાહ સૂચનાથી સંસ્થાની પહોંચી ગયાં હતાં. વરણી ઘણીવાર કરે છે. આશ્રમના માનદ્ સભ્યો ને વ્યવસ્થાપક શ્રી ભીખુભાઈ પટેલે મુંબઈથી
* * *