________________
તા. ૧૬ એપ્રિલ, ૨૦૦૯
પ્રબુદ્ધ જીવન
જઈ માછલાં અને માંસ લઈ આવ્યા. નિશાળિયાઓ વિચારવા લાગ્યા કે એવું તે કોણ આવે છે કે જેને માટે આટલી બધી છૂટ મુકાઈ હશે! ગામના પાદરે મોટો માંડવો ઊભો કરવામાં આવ્યો અને એના પ્રવેશદ્વાર પર સુંદર કોતરણી કરવામાં આવી. વળી દારૂખાનું પણ ફૂટવાનું હતું અને એ માટે સઘળી ગોઠવણ તૈયાર કરવામાં આવશે અને શાહુકાર, વેદ અને પુરાણી સહુ કોઈ એમને નમન કરતા
નામદાર પોલિટિકલ એજન્ટને સહુ કોઈ નમી રહ્યા. ગામના
નિશાળિયાઓ મહાન દેવતાની સવારીની રાહ જોઈને બેઠા હતા.
હતા. અરે! ગામના રાજાએ ખુદ જ્યારે એમની અદબ કરી, ત્યારે તો આ નિશાળિયાઓની નજરમાં એ ગોરા સ્ત્રી-પુરુષ અલૌકિક પ્રતિભા બનીને મનમાં વસી ગયાં.
વરસોડાની ભૂમિના વાતાવરણ સાથે નિશાળિયા ભીખાનું મન ગૂંથાઈ ગયું. પોતાને પરદેશી માનતો ભીખો હવે દેશી બની ગયો. (ક્રમશઃ) ૧૩/બી, ચંદ્રનગર સોસાયટી, જયભિખ્ખુ માર્ગ, પાલડી, અમદાવાદ-૩૮૦ ૦૦૭. ટેલિફોન : ૦૭૯-૨૬૬૦૨૬૭૫ મોબાઇલ : ૦૯૮૨૪૦૧૯૯૨૫
ખરેખર એ ઘડી આવી પહોંચી અને એકાએક અનેક જાતના હથિયારોથી સજ્જ બે સવારો ઊંચા પહાડી અશ્વો દોડાવતા બાજુમાં હારબંધ ઊભેલી પ્રજા વચ્ચેથી પસાર થઈ ગયા. બધા આંખની કીકી સ્થિર રાખીને અને નિહાળી રહ્યા. એ પછી બે પાણીદાર ઘોડા પર ચડીને આવતાં ગોરા સ્ત્રીપુરુષ દેખાયાં. એક હતા પોલિટિકલ એજન્ટ અને બીજાં હતાં. એમનાં મૅડમ. એમનો રુઆબ પણ અનેરો હતો. જાણે આખી પૃથ્વીનો વિજય કરીને આવતા ન હોય ! ગામલોકોની નજર પોલિટિકલ સાહેબ કરતાં એમના ‘મડમ' પર વિશેષ ગઈ. પંચ પંથે પાથેય એક પરોઢની વાત છે. રહ્યાં છે'–અને તેઓ પુનઃ ધ્યાનસ્થ થઈ આગલી રાતની સત્સંગ બેઠકને અંતે ડૉગમાં પંડિત સાથે તેમનાં દૂરસ્થ પ્રેમલતા શર્માએ કે જેઓ પંડિત ૐકારનાય અંતર-તાર જોતા! માંદગીના બિછાનેથી ઠાકુરના શિષ્યા અને બનારસ હિન્દુ મુંબઈથી તેઓ પોતાના આ વ્હાલાં મૂકી ખવડાવી ત્યારે એ મોંઘેરા મહેમાનઅંદર યુનિવર્સટીની મ્યુઝિક ફેકલ્ટીના ડીન હતા, આત્મજાને વાત્સલ્યભર્યું છેલ્લું દિવ્યસંગીત
(અનુસંધાન પૃષ્ટ છેલ્લાનું ચાલુ) ભક્ત ભાઈને મિઠાઈ અંદરથી લાવીને માં
પધાર્યા!'
સંભળાવી રહ્યાં હતાં!! સાડા પાંચેક વાગે
પં. ઓમકાર-નાથજીના પ્રિય ભજનો ભાવ વિભોર બની ગાઈ સંભળાવ્યાં હતાં. પંડિતજીએ વિમલાદીદીને પોતાના આત્મજા પંડિતજીએ વિમલાદીદીને પોતાના આત્મજા ગણીને તેમને ખૂબ વાસવ્ય આપ્યું હતું એ રાત પણ કરી હતી. એ દિવસોમાં પંડિતજી
મુંબઈ બોમ્બે હૉસ્પિટલમાં બિમાર હતા. આ ભૂમિકા સાથે તે રાતે સૌ નિદ્રાધીન થયા
હતાઃ પંડિતજીના જંગી મત જા!' ભજનના ભૈરવીના સ્વર્ગમાં રમતાં રમતાં.
પરોઢે દીદી પહેલાં તો ઊઠ્યાં જ હોય, પરંતુ તે પરોઢે તો બહુ જ વહેલા મધરાત પછી વહેલા–ઊઠીને પદ્માસન વાળી ધ્યાનમાં બેસી ગયા. મેં પણ તેમને જોતાં, તેમને
વિક્ષેપ કર્યા વિના, તેમની સામે નીચે વિનમ્રપણે આસન જમાવ્યું અને તેમના મૌન-ધ્યાનની અંતર્યાત્રામાં જોડાવાનો પ્રયાસ આદર્યો. કલાકેક પછી જ્યારે દીદી વહેલા જાગી જવાનું સહેજે કારણ પૂછ્યું : લઘુશંકાર્થે જવા ઊઠ્યા ત્યારે તેમના વધુ પુનઃ ધ્યાનમાં બેસતાં બેસતાં તેમણે મને
એટલો જ ઉત્તર વાળ્યો કે, ‘પંડિતજી–
ઓમકારનાથજી મને તેમની છેલ્લી નૂતન સંગીત–૨ચનાઓ સંભળાવવા બોલાવી
(૨) ૧૯૬૭ના ડિસેમ્બર અંતના દિવસોની
વાત છે.
ત્યારે વિસનગર મહિલા આર્ટ્સ
કૉલેજના પ્રિન્સિપાલ તરીકેના કાર્યકાળ વેળાએ અમે અન્ય સાથી-સહયોગ મેળવીને
ઉત્તર ગુજરાતમાં ગાંઠવાતી. વિદ્યાર્થી-શિબિર શ્રૃંખલામાં મુખ્યપણે અમારી કૉલેજ-છાત્રાઓને લક્ષમાં રાખી વિમલાદીદીનાં ત્રણ દિવસનો શિબિર-યોજેલો. તેમની અનુગ્રહ સંમતિથી તેમનું અને તેમની સાથે પધારેલા ડૉ. પ્રેમલતા શર્માનું આતિથ્ય કરવાનો
અમને લ્હાવો મળ્યો. શિબિરની બેઠકો
૨૧
બધા ફાટી આંખે નિહાળી રહ્યા. અરે આ તે કેવું ? સ્ત્રી થઈને મરદનો પોષાક પહેરે છે, ઘોડા પર બેસે છે અને મરદની હારોહાર એની માફક ઘોડો ચલાવે છે.
ઉપરાંત અમારા નિવાસમાં જ અમ પરિવારજનો, નાની બાલિકાઓ ચિ. પારુલ-વંદના-વિતા અને સહધર્મિગી સુમિત્રાને તેમનો અલભ્ય લાભ મળે. રાત્રે સુમિત્રાને તેમનો અલભ્ય લાભ મળે. રાત્રે
સત્સંગ બેઠક અને પ્રાતઃકાળે મૌન ધ્યાન
બેઠક જામે, આનંદની, અંતરાનંદની છોળો ઊડે..! દીદીના પ્રચંડ હાસ્યના કુવારાઓ પણ છૂ..||
દીદીએ આંખો ખોલી આ ખુલાસો કરતાં કહ્યું: ‘પંડિતજીની મહાયાત્રા શરૂ થઈ ગઈ...તેમણે પોતાના પાર્થિવ દેહને છોડી દીધાં!!!!
પુનઃ તેઓ મૌનમાં સંચરી ગયા. પ્રાતઃકાળ છ વાગ્યાના ઓલ ઇન્ડિયા રેડિયોએ સમાચાર પંક્તિના ત્યાગના આપીને સાક્ષી આપી-દીદીના આ દૂરસ્થ દર્શન અને શ્રવાની-Clairvoyance & Mental Telepathyની ! 'મત જા' ગાતો જાગી પોતે જ અગમ-જાત્રાએ નીકળી ચૂક્યો હતો...।। ૐ શાંતિઃ ।।
બીજા દિવસે શિબિર બેઠકમાં પંડિતજીને શ્રદ્ધાંજલિ દીદીએ આપી અને પ્રેમલતાજીએ જોગી મત જા!' હૂબહૂ ઓમકારનાથજીના જ સ્વરોમાં ગાઈ સોની અશ્રુધારા વહાવી દીધી.
(Voyage within Vimalaje' ની ***
લેખકની કૃતિના આધારે) દિન ભારતી, વર્ધમાન ભારતી ઈન્ટરનેશનલ
ફાઉન્ડેશન, ‘પારૂલ’, ૧૫૮૦, કુમારસ્વામી
લેઆઉટ, બેંગ્લોર-૫૬૦૦૭૮. ફોનઃ ૦૮૦-૬૫૯૫૩૪૪૦.
