________________
૩૧૨
પ્રવજ્યાવિધાનવસ્તુક | ‘કર્થ' દ્વાર | ગાથા ૨૨૧
અવતરણિકાર્ય :
ગાથા-૧૮૦ થી ૧૮૨ માં અગારવાસનો પરિત્યાગ પાપના ઉદયથી થાય છે, એમ પૂર્વપક્ષીએ સ્થાપન કરેલ; તેનું ગ્રંથકારે ગાથા-૧૮૫ થી અત્યાર સુધી નિરાકરણ કર્યું. હવે તેનો ઉપસંહાર કરતાં કહે છે
ગાથા :
एएणं चिअसेसं जं भणिअंतं पि सव्वमक्खित्तं। सुहझाणाइअभावा अगारवासंमि विण्णेअं॥२२१॥
અન્વયાર્થ :
સેકં = માસં = (પૂર્વપક્ષી વડે ગાથા-૧૮૩-૧૮૪ માં) શેષ જે કહેવાયું હતું, તે પિ = તે પણ સવં=સર્વ [vi જિગ્ન = આના દ્વારા જ = ગાથા-૧૮૫ થી ૨૨૦ ના કથન દ્વારા જ, વિપત્ત વિઘો = આક્ષિપ્ત જાણવું=નિરાકરણ રૂપે ગૃહીત જાણવું; મરવામિ સુદાઈફમાવી = કેમ કે અગારવાસમાંeગૃહવાસમાં, શુભ ધ્યાનાદિનો અભાવ છે. ગાથાર્થ :
પૂર્વપક્ષી વડે ગાથા-૧૮૩-૧૮૪ માં શેષ જે કહેવાયું તે પણ સર્વ ગાથા-૧૮૫ થી ૨૨૦ માં ગ્રંથકારે કરેલ નિરાકરણ દ્વારા જ નિરાકૃત જાણવું કેમ કે ગૃહવાસમાં શુભ ધ્યાનાદિનો અભાવ છે. ટીકા :
एतेनैव अनन्तरोदितेन शेषमपि 'शुभध्यानाद्धर्म' इत्यादि यद् भणितं, तदपि सर्वमाक्षिप्तम् = आगृहीतं विज्ञेयमिति योगः, कुत इत्याह-शुभध्यानाद्यभावात् अगारवास इति न ह्यगारवासे उक्तवत् ‘कदा सिद्धयति दुर्ग'इत्यादिना शुभध्यानादिसम्भव इति गाथार्थः।। २२१ ॥ * “શેષ " માં “જિ' થી એ જણાવવું છે કે ગાથા-૧૮૫ થી ૨૨૦ સુધીના ગ્રંથકારના કથન દ્વારા ગાથા-૧૮૦ થી ૧૮૨ સુધીનું પૂર્વપક્ષીનું કથન તો આક્ષિપ્ત જાણવું, પરંતુ ગાથા-૧૮૩-૧૮૪નું પૂર્વપક્ષીનું શેષ કથન પણ આક્ષિપ્ત જાણવું. * “તપ” માં “ઘ' થી એ સમુચ્ચય કરવો છે કે ગાથા-૧૮૫ થી ૨૨૦ સુધીના ગ્રંથકારના કથન દ્વારા પૂર્વપક્ષીએ ગાથા ૧૮૦ થી ૧૮૨ માં જે કહ્યું હતું તે તો નિરાકૃત જાણવું, પરંતુ ગાથા-૧૮૩-૧૮૪ માં જે કહ્યું હતું તે પણ સર્વ નિરાકૃત જાણવું. * “શુભથ્થાનારિ" માં ગવ પદથી ધર્મનું ગ્રહણ છે. ટીકાર્ય :
“શુભ ધ્યાનથી ધર્મ થાય છે” ઈત્યાદિરૂપ શેષ પણ જે ગાથા-૧૮૩-૧૮૪માં કહેવાયું, તે પણ સર્વ અનંતરમાં ઉદિત આના દ્વારા જ = ગાથા-૧૮૫ થી ૨૨૦માં કહેવાયેલ કથન દ્વારા જ, આક્ષિપ્ત= આગૃહીત, જાણવું. મૂળગાથાના ચોથા પાકની અંતે રહેલ વિ ' નો મૂળગાથાના બીજા પાકની અંતે રહેલ ‘વિઘત્ત' સાથે યોગ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
