________________
( १५ )
समभिरूढनयस्वरूपमाह-
[ द्रुतविलम्बितवृत्तम् ] समभिरूढनयः प्रतिशब्दतः,
कथयते पृथगर्थ विशेषताम् ।
कलश-कुम्भ-घटेषु न चैकता,
भवति तेन विचार्य प्रयुज्यताम् ॥99॥
सरलार्थ
समभिरूढ़नय का स्वरूप
समभिरूढ़ नामक यह नय प्रत्येक पर्याय में भिन्न-भिन्न श्रर्थ मानता है । प्रत्येक शब्द में अपनी-अपनी व्युत्पत्ति के अनुसार कुछ विशेषता रहती है । अतः कोई भी दो शब्द समानार्थक नहीं होते । सबका अर्थ भिन्न ही होता है, समान नहीं होता । व्युत्पत्ति से कैसे भेद आता है सो व्याख्या में दिया गया है । वहाँ देखें ।। १५ ।।
:
( १६ ) व्यतिरेकदृष्टान्तेनास्य पुष्टिकररणम्
[ उपजातिवृत्तम् ]
स्वकीयपर्यायपदे तदर्थ,
न मन्यते भिन्नमहो तदा तु । घटे पटे क्वापि समस्य सर्वै-रापत्तिरित्यर्थ समानतायाः॥१६॥
नयविमर्शद्वात्रिशिका- -७८