________________
૧૩
કરી શકાય છે. નમે લાએ સવ્વસાહૂણં પદમાં ચારે પદાની સંભાવના રહેલી છે. પાંચ પરમેષ્ટિ ભગવંતા અને ચાર પ્રકારના શ્રી સંઘને સેવા અને સહાય મુનિપદમાંથી જ પ્રાપ્ત થાય છે. રત્ન૩ચીની પ્રાપ્તિ, રક્ષણ અને પ્રચાર પણ મુનિપદથી થાય છે માટે મુનિષદ અતિ ઉપકારી સ્થાન છે.
તેથી પાંચમા મુનિષદમાં મુનિપણાના ગુણ્ણા અને પ્રકારા બતાવવામાં આવ્યા છે. આ મુનિપદને સર્વક્ષેત્ર અને કાળથી વિચારાય તા ઉપરનાં પદે થકી કાંય અધિક અનજ્ઞાનત મહામુનિરાજોથી બનેલું સમજી શકાય છે.
વીતરાગના મહામુનિરાજોના ગુણાને સમજવાપૂર્વક સંખ્યાને ધ્યાનમાં રાખો નમા લેાએ સવ્વસાદૃણ'ની આરાધના પામનાર આત્મા અતિ અલ્પકાળમાં સંસાર–સમુદ્રના પાર પામી શકે એમાં જરાપણ આશ્ચર્ય પામવા જેવું નથી.
ઉપરના પાંચ પદેામાં પેલાં એ પદા ત્રણ પદો ગુરૂનાં છે. ત્રીજો નંબર ધને!
દેવનાં છે. અને ખીજા હાવાથી ત્રીજામાં સમ્યન–જ્ઞાન–ચારિત્ર અને તપનું વર્ણન આવે છે. કારણ કે— નાને નાર્ માવે, સળેોત્ર સહર | चारित्तेण न गिन्हाइ, तवेण परिसुज्झइ ॥
અ—જગતનું સ્વરૂપ પાપ-પુણ્ય, ગતિ-આગતિ, સુખ-દુઃખ આ બધું જ્ઞાનથી સમજાય છે. જડ-ચેતનની ઓળખાણ જ્ઞાનથી જ થાય છે. દાન-શ્રદ્દા દેવ-ગુરુ-ધર્મ ને જ્ઞાનથી સમજનાર તે ત્રણે ઉપર સંપૂર્ણ વિશ્વાસવાળા થાય તેનું નામ શ્રદ્દા છે. શ્રદ્ધાથી જ શ્રી વીતરાગદેવાએ ઉપદેશેલ ધર્મ આત્માને કરવા ગમે છે. ઉત્તરાત્તર ખરાબના ત્યાગ અને સારાને સ્વીકાર વધવા લાગે છે. ચારિત્ર પાપને આવવાના બધા માર્ગ બંધ કરે છે. મનથી-વચનથી અને કાયાથી પાપાને આવતાં સર્વથા બંધ કરવાં તેનુ નામજ ચારિત્ર છે.