________________
1
तदनु काचननिश्चयकल्पना, विगलित व्यवहारपदावधिः न किमपीति विवेचन संमुखी, भवति सर्वनिवृत्तिसमाधये ॥१११॥-१८
અર્થ : જેમાંથી વ્યવહાર માર્ગના સ્થાનોની મર્યાદા પણ ઓગળી ગઇ છે, તેવી કોઇ અપૂર્વ કોટિની નિશ્ચયકલ્પના, અશુભ વિકલ્પોથી શુભ વિકલ્પોમાં સ્થિર થયા પછી પ્રગટે છે. તે નિશ્ચય કલ્પના...‘‘બાહ્ય તમામ વૃત્તિઓ કાંઇ નથી’’...એમ કરી શુદ્ધ આત્માના વિવેચન તરફ સન્મુખ બને છે. અને તેજ કલ્પના દ્વારા સર્વ વૃત્તિઓની નિવૃત્તિ દ્વારા ઉત્પન્ન થતી સમાધિ (નિર્વિકલ્પ દશા) પ્રાપ્ત થાય છે. गलितदुष्टविकल्पपरम्परं, धृतविशुद्धि-मनो भवतीदृशम्, धृति मुपेत्य ततश्च महामतिः સમધિપતિ શુભ્રયજ્ઞઃશ્રિયમ્ ||૧૧૨-૨૨ અર્થ : અશુભ વિકલ્પની પરંપરાથી રહિત અને વિશુદ્ધિવાળું મન જ અંતે સ્થિર નિર્વિકલ્પ એવું બને છે...ને ત્યારબાદ મહામતિમાન્ મહાત્મા કૃતિભાવને પામી ઉજ્જવળ યશ લક્ષ્મીને વરે છે.
૫૯
મનઃશુદ્ધિ અધિકાર-૧૧
"