________________
જશે...માટે...નિશ્ચયનયના મૂળ દ્રષ્ટિકોણથી ગુણ અને આત્મા
બન્ને ભિન્ન નથી.
मन्यते व्यवहारस्तु भूतग्रामादिभेदतः
जन्मादेश्च व्यवस्थातो मिथो नानात्व मात्मनाम् ||२१०||१३
અર્થ : ભૂતગ્રામ=એકેન્દ્રિય બેઇન્દ્રિયાદિ ૧૪ પ્રકારના ભેદથી આદિ પદથી...૪ ગતિ, ૫ ઇન્દ્રિય, ૬ કાય વગેરે ભેદો દ્વારા તેમજ જન્માવસ્થા બાલ યુવા વૃદ્ધ મૃત્યુ વગેરે અવસ્થાઓના ભેદથી વ્યવહારનય આત્માઓની પરસ્પર અનેકવિધતા માને છે..અર્થાત્ કોઇ એકેન્દ્રિય છે કોઇ બેઇન્દ્રિય છે એ રીતે પણ આત્માઓ ભિન્ન ભિન્ન છે તો એક જ આત્મા બાલક રૂપ યુવાન રૂપ વૃદ્ધ રૂપ એમ પણ ભિન્ન રૂપે છે એમ વ્યવહારનયની મૂલવણી છે.
न चैतन् निश्चये युक्तं भूतग्रामो यतोऽखिलः नामकर्मप्रकृतिजः स्वभावो नात्मनः पुनः || २११॥१४ અર્થ : ભૂતગ્રામથી કરાતો આત્માનો ભેદ નિશ્ચયનય માન્ય કરતો નથી એતો કહે છે કે...નામકર્મની વિવિધ પ્રકૃતિઓથી
(૧૨૨
આત્મનિશ્ચયાધિકાર-૧૮