________________
પરિશિષ્ટ-૬
૫૯૯
(4) નિખિલ અને ઉપચય સાથે આનુરૂપ્યણ - () ૩૭ ૧૭ આધાર ૩૦ છે.
X ર૪ –૬ ૩૦ = ૩ x ૧૦
૧૦માં એક ૦ છે માટે એક ) મૂકવો.
८८८
(૬) ઊર્ધ્વતિર્યભ્યામ્ (cross Multiplication)
આનો ઉપયોગ કોઈ પણ બે સંખ્યાઓના ગુણાકારો માટે થઈ શકે છે. (i) ૫૮ x ૩૬
a b. x c d. (a x c) / (a x d) + ( x b) / (b x d) - પ્રથમ તબક્કો બીજો તબક્કો ત્રીજો તબક્કો
૫ ૮ ૫ ૮ ૫ ૮
૩ X ૮ + ૫ x ૬
૫ x ૩ = ૧૫
૮ x ૬ = ૪૮
૫ ૮
૧૫ (૨૪+ ૩૦) ૪૮ = ૧૫ ૪ - = ૨૦૦૮
૨૪ + ૩૦ = ૫૪માં ૪૮ માંથી ૮ રાખી ૪ વદી તરીકે લઈ ઉમેરવાથી ૫૮ થાય. તેમાંથી ૮ રાખી પ વદી ૧૫માં ઉમેરવાથી ૨૦ થાય. તેથી જવાબ ૨૦૮૮ મળે.