________________
૨૨૬ઃ જીવ દ્રવ્ય અને તેના પર્યાયે
વ્યંજન પર્યાય. (૭) શુદ્ધ ગુણ અર્થ થાય અને તે કમપુદગલ અને જીવ, એ બનેના સંયોગનું (૮) અશુદ્ધ ગુણ અર્થપર્યાય. આ દરેક પ્રકારની પરિણામ હેવાથી દેહગત પર્યાયે તે પુદ્ગલ ઉપરાંત સ્પષ્ટ સમજણ દરેક દ્રવ્યમાં આ પ્રમાણે છે. જીવન પણ છે જ. માટે શરીરગત પર્યાના નાશ - (૧) સિદ્ધ ૫ણું યા સર્વથા કર્મોથી મુક્ત દશા પામવા સમયે આમાં પણ તે રૂપે નાશ પામ્યો રૂપ વત્ત તે જે પથાય, તે જીવને શુદ્ધ દ્રવ્ય વ્યં- કહેવાય. અને આત્મા તે કેવળ રૂપ હેવાથી કેવળ 'જનપર્યાય કહેવાય છે.
આ
પણ તે રૂપે નાશ પામ્યું કહેવાય. જેથી આત્મા, (૨) જીવના જે ચોરાસી લાખ યોનીના ભેદ, સિદ્ધ થવા ટાઈમે સિદ્ધ પર્યાયપણે ઉત્પન્ન થયે થા મનુષ્યત્વ, દેવત્વ, નારકત્વ, અને તિર્યંચત્વ તે ત્યારે કેવળ પણ સિદ્ધપણે ઉત્પન્ન થયું કહેવાય. આ છવને અશુદ્ધ દ્રવ્ય વ્યંજનપર્યાય કહેવાય છે. પ્રમાણે શરીરાવસ્થાને કેવળ પર્યાય અને સિદ્ધા
(૩) જીવમાં સ્વાભાવિક અને ક્ષણમાત્ર સ્થાયી વસ્થાને કેવળપર્યાય અને એમ ભેદ પડતા હોવાથી તથા રહેવાવાળે તે જીવને શુદ્ધ દ્રવ્ય અર્થ પર્યાય સંવેકામ ', બri #q ર વ r[; કહેવાય છે.
એ સન્મત્તિ પ્રકરણના કથનથી, તથા વા સમય (૪) જીવમાં અન્ય દ્રવ્યના સમ્બન્ધજન્ય ક્ષણ સોમવથ વઢના; અદમણમય સવારમાત્ર સ્થાયી પર્યાય તે જીવને અશુદ્ધ દ્રવ્ય અર્થ મવથ રેવના' આ રીતના આગમવચનથી પર્યાય કહેવાય છે.
સમય સમયનું કેવળતાન ભિન્ન હોવાનું સ્પષ્ટ નિરૂપણ (૫) જીવની અંદર અનંત જ્ઞાન, દર્શન, સુખ
હોવાથી, શુદ્ધ ગુણમાં પણ અર્થપર્યાય હોવાની માન્યતા અને વીર્ય વગેરે ગુણ છે, તે જીવન શુદ્ધ ગુણ યથાર્થ છે. માટે કેવળજ્ઞાન દર્શન તે વ્યંજનવ્યંજનપયોય કહેવાય છે.
પર્યાયના હિસાબે સાદિ અપર્યવાસિત, અને અર્થ. (૬) જીવની અંદર મતિજ્ઞાનાદિ ગુણે વર્તે
પર્યાયના હિસાબે સાદિ સંપર્વવાસિત કહેવાય છે. છે, તે જીવને અશુદ્ધ ગુણ વ્યંજનપર્યાય
કારણ કે કેવળરૂપ પર્યાય ધ્રુવ રહેવા છતાં પ્રતિક્ષણ કહેવાય છે. . (૭) વના કેવળજ્ઞાન પયયમાં ય પદાર્થના
જ્ઞાનદર્શન પર્યાય તે ઉત્પત્તિ અને નાશને પામતે
જ રહે છે. ' આધારે પવિધ હાનિ-વૃદ્ધિરૂપ જે પરાવર્તન થાય છે. તે ક્ષણભેદે થતા પરાવર્તનને “શુદ્ધ ગુણ અર્થ નિરૂપણ સ્પષ્ટ છે, તે પછી મતિ આદિ જ્ઞાનમાં
(૮) સમય સમયનું કેવળજ્ઞાન ભિન્ન હોવાનું પર્યાય' કહેવાય છે.
પણ સમય સમયની ભિન્નતા હોવાનું સ્પષ્ટ છે. - સત્રમાં કેવળજ્ઞાન કેવળદર્શનના સાદિપર્યવ એટલે મતિઆદિ જ્ઞાનનો કેવળજ્ઞાન સિવાય) ક્ષણ સિત કથનથી કદાચ કોઈ એવા ભ્રમમાં પડે કે બને
માત્ર સ્થાયી જે પર્યાય તે અશુદ્ધિ ગુણ અર્થ એક વાર ઉત્પન્ન થાય છે, અને પછી કદાપિ નાશ પર્યાય કહેવાય છે.
(ક્રમશ:) પામત જ નથી. જેથી શુદ્ધ ગુણ વ્યંજનપર્યાયા
| દરેક જાતનાં કામળે, જેવાં કે. કાયમ ચાલુ રહે છે. પર તુ શુદ્ધ ગુણ અર્થપર્યાયની તેમાં સંભવના કેવી રીતે હોઈ શકે ?
| લેજર, મહાઈટ પ્રિન્ટીંગ પેપર, વ્હાઈટ, રંગીન અહીં સમજવું જોઈએ કે પૂર્વ કેવળજ્ઞાન કાર્ડ, ન્યુઝપ્રીન્ટ વ. કિફાયત ભાવેથી મળશે. દર્શના પર્યાયને નાશ, અને નવીન કેવળજ્ઞાન દર્શ. એક વખત અવશ્ય મુલાકાત લે. નને ઉપાદ થતો જ રહેતો હોવાથી તેમાં અર્થ
પ્ર મ દ ૫ ૫ ૨ મા ૮ પર્યાય હોઈ શકે છે. જેમકે કેવળી પરમાત્માને શરી.]
૯૨૧/૩, ખાડીયા ગેલવાડા રાવસ્થામાં જે શરીરમત પર્યાય વર્તાતા હોય છે, તે પર્યાય મોક્ષપ્રાપ્તિ સમયે શરીરની સાથે જ નષ્ટ
- અમદાવાદ પામે છે. શરીરાવસ્થામાં શરીરના દેખાતા પર્યાયો | સ્ટોકીસ્ટઃ-ઓલ ઇન્ડીઆ પેપર મીસ.
'
કે
:
