Jivan Vyavahar

Author(s): Dhirajlal T Shah
Publisher: Muktikamal Jain Mohan Granthmala

Page 7

ધમબોધમાળા
શ્રેઢી, બીજગણિત વગેરે ક્રમશઃ શીખવાય છે. અથવા બાળકને વાંચતાં શીખવવું હોય તે પ્રથમ મૂળાક્ષરે પાકા કરાવવામાં આવે છે, પછી બારાખડી શીખવાય છે, પછી પદે વાંચતાં શીખવાય છે, પછી વાકયે વાંચતાં શીખવાય છે અને છેવટે પરિચ્છેદ કે પાઠ વાંચતાં શીખવાય છે.
જે બિમાર માણસને પ્રારંભથી જ ભારે ખોરાક આપવામાં આવે તે તેની તબિયત સુધરવાને બદલે બગડે છે. જે બાળકને શરૂઆતમાં જ ગણિતના અઘરા દાખલાઓ શીખવવાનાં પ્રયત્ન થાય તે ગણિતના વિષયમાં તે છેક જ કાચે રહી જાય છે; અથવા મૂળાક્ષર શીખવ્યા સિવાય ભારે ગદ્ય-પદ્ય વંચાવવાને પ્રયત્ન થાય તે એ બાળક વાંચતાં કદી પણ શીખી શકતું નથી.
ધર્મશિક્ષણ કે ધમાંરાધનની બાબતમાં પણ આ જ ન્યાય પ્રવર્તે છે, કારણ કે સામાન્ય સંસારી મનુષ્યની સ્થિતિ એક બિમાર આદમી કે એક બાળકથી જરાયે વધારે સારી હોતી નથી. તેઓ કલેશ, કંકાસ કે ટે-ફિસાદ કરવામાં મગરૂરી માને છે અને વાતવાતમાં બાંયે ચઢાવે છે તથા કંડાર્ડડી કરે છે. વળી તેઓ ડગલે અને પગલે જૂ ડું બોલે છે–પછી કઈ સ્વાર્થ સધાતે હેય તે પણ ભલે અને ન સધાતે હેય તે પણ ભલે. તેઓ કેઈના પર આક્ષેપ કરતા કે ગમે તેવું આળ મૂકતાં પણ અચકાતા નથી. ધન કમાવું-ગમે તે પ્રકારે કમાવું-એ તેમને મુદ્રાલેખ હોય છે અને તે માટે તેઓ ગમે તેવું કૂડકપટ કરતાં, છેતરપીંડીને આશ્રય લેતાં, દગો રમતાં કે બળજબરી કરતાં પણ ક્ષોભ પામતા નથી. મિત્ર