Book Title: Jivan Vyavahar
Author(s): Dhirajlal T Shah
Publisher: Muktikamal Jain Mohan Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 49
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ધમબાણ માળા : ૪૪ : : પુષ્પ વધશે અને એ રીતે વધારે કમાઈ શકાશે.” એ વિચાર ભૂલભરેલો છે. માટે આડંબર કદાચ શરૂઆતમાં બીજાને છેતરી શકે પણ તે લાંબે વખત ન જ ચાલે. દંભને પડદે એક વાર અવશ્ય ચીરાય છે અને તે ચીરાય છે ત્યારે આપણી લાજ આબરુને પણ નિર્દયતાથી ચીરતે જાય છે, તેથી સુજ્ઞ મનુએ આવક પ્રમાણે ખર્ચ રાખ, એ જ ઉચિત છે. કેટલાક મનુષ્ય દેખાદેખીથી વધારે ખર્ચ કરે છે અને શક્તિ ન હોવા છતાં વસ્ત્ર, આભૂષણે અને મોજશોખનાં સાધને ખરીદે છે. તેમને ફરજિયાત દેવું કરવું પડે છે અને કઈ પૈસા ધીરનાર ન હોય તે દગા-ફટકા, ચેરી કે વિશ્વાસઘાત ને આશ્રય લેવું પડે છે. એટલે આવક કરતાં ખર્ચ વધારે રાખવાનું પરિણામ નીતિનાશમાં આવે છે અને નીતિનાશ હેય ત્યાં સુખ અને શાંતિ પ્રાપ્ત થઈ શકતાં નથી, એ એક સિદ્ધ હકીક્ત છે; એટલે સુખી થવા ઈચ્છનારે આવક પ્રમાણે ખર્ચ રાખ એ જ ઉચિત છે. એક કવિએ ઠીક જ કહ્યું છે કે “જે મનુષ્ય પિતાના આયવ્યયને એટલે આવક–જાવકને વિચાર કર્યા વિના વૈશ્રમણ(કુબેર)ની માફક દાન દે છે–ખર્ચ કરે છે, તે ચેડા સમયમાં અહીં જ વૈ-શ્રમણ એટલે નિશ્ચયપૂર્વક ભિખારી બની જાય છે.” જીવનનું ધોરણ વધાર્યું સરલતાથી વધે છે, પણ ઘટાડયું સરલતાથી ઘટતું નથી, એ વાત સદા લક્ષમાં રાખવી ઘટે છે, એટલે બે-ચાર વર્ષ સારી કમાણીનાં આવ્યાં કે અકસ્માત્ મેટે For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76