________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માધન્યથમાળા
: ૫૮ :
બાવીસમો ગુણ દેશ અને કાલથી વિરુદ્ધ ચાલવું નહિ. શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓએ સ્પષ્ટ વાણીમાં કહ્યું છે કે
अदेशकालपरिचर्यापरिहार इति । દેશ અને કાલથી વિરુદ્ધ પરિચર્યાને ત્યાગ કર.
દેશ એટલે સ્થાનવિશેષ અને કાલ એટલે સમય. તેને અનુસરીને ચાલવું તે અદેશકાલપરિચર્યા કહેવાય. તાત્પર્ય કે સૌરાષ્ટ્રદેશમાં રહેનારે સૌરાષ્ટ્રદેશની રહેણી-કરણી મુજબ, ગુજરાતદેશમાં રહેનારે ગુજરાત દેશની રહેણી-કરણ મુજબ અને મહારાષ્ટ્રદેશમાં રહેનારે મહારાષ્ટ્રદેશની રહેણી-કરણી મુજબ ચાલવું, પણ તેથી વિરુદ્ધ ચાલવું નહિ. તે જ રીતે જે સમય કે જમાનામાં રહેતા હોઈએ તેને અનુરૂપ બધે વ્યવહાર રાખ પણ તેથી વિરુદ્ધ વ્યવહાર રાખવે નહિ. એકવીસમી સદીમાં અઢારમી સદીને વ્યવહાર રાખવા જતાં પાછા પડાય અને બાવીસમી કે તેવીસમી સદીને વ્યવહાર રાખવા જતાં ઉન્નતમાં ખપવું પડે, આ કારણે દેશ અને કાલને અનુસરતે વ્યવહાર રાખવો એ જ ઉચિત છે. પરંતુ આ બધી બાબતમાં ધર્મને બાધા ન પહોંચે તેને ખાસ ઉપયોગ રાખ-દેશકાળના બહાને ધર્મના સિદ્ધાન્ત અને આચારવિચારને અળગા રાખનારે મનુષ્ય તત્વને હજી સમયે જ નથી માટે ધર્મને સાચવીને દેશ-કાલ પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કરવી.
વળી શાસકારોનું વચન છે કે
For Private And Personal Use Only