________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
* પુષ્પ
ધમબોધ-ચંથમાળા : ૫૦ : નેળિયાને ઝેર ચડતું હતું, પણ નેળિયાની ગુફામાં એવી જડી. બુટ્ટી હતી (મેળવેલ) કે જે સૂંઘતાં જ ચડેલું ઝેર ઉતરી’ જતું હતું, એટલે નેળિયો સાપ સાથે લડવાનું થડે વખત મુલતવી રાખી પિતાની ગુફામાં આવી જતે અને જડીબુટ્ટી. ના પ્રભાવથી નિર્વિષ થઈને સાપની સાથે લડવા લાગતું. આમ કરવાથી તે સાપને હરાવી શકશે અને વિજયી થયે. આ દષ્ટાંતને ઉપનય એ છે કે સંસાર-વ્યવહારને પ્રપંચ એ સર્ષ છે અને જીવ એ ળિયે છે. તેમાં સંસાર-વ્યવહારને પ્રપંચ જીવના પરિણામે પર બૂરી અસરો કર્યા કરે છે, એટલે તે અસર નાબૂદ કરવા માટે ધર્મરૂપી જડીબુટ્ટીને વારંવાર સુંઘવાની જરૂર છે. જે ધર્મરૂપી જડીબુટ્ટીને વારંવાર સૂંઘવામાં ન આવે તે કામ, ક્રોધ, મદ, મેહ વગેરે ઝેરે પૂરેપૂરા વ્યાપી જાય અને સંસારસાગરમાંથી ઉગરવાનું અશક્ય બને. નિત્ય ધર્મ સાંભળ, એ ગૃહસ્થનું કર્તવ્ય છે.
સોળમે ગુણ અજીર્ણ થતાં ભેજન કરવું નહિ. કીજે મનમાયા–આયુર્વેદના પ્રસિદ્ધ આચાર્ય આત્રેયનું એ વચન છે કે-પ્રથમને આહાર જીર્ણ થાય-બરાબર, પચી જાય પછી જ ભેજન કરવું. જે પ્રથમ આહાર અજીર્ણ હોય એટલે કે બરાબર પચે ન હોય અને ભેજન કરવામાં આવે તે મૂરછી, લવારે, કંપ, મેળ આવવી, શરીર નરમ થઈ જવું, ફેર આવવા વગેરે ઉપદ્રવ થાય છે અને
For Private And Personal Use Only