________________
२०८ ]
[सोपारक उल्लेख छे. पडोशना महाराष्ट्रमा पण कलालो बहिष्कृत नहोता अने तेमनी साथे बीजाओ भोजन लई शकता, एवा अन्य उल्लेखनी तुलना आ साथे करवा जेवी छे. - सोपारक दरियाकिनारा नगर होई वेपार- केन्द्र हतुं. परदेशी धान्य भरीने वहाणो आवतां त्यां एक वार दुर्भिक्षनो सुभिक्ष थयो हतो. 'निशीथचू र्णिमां नोधायेली एक अनुश्रुति प्रमाणे, सोपारकमां वेपारीओनां पांचसो कुटुंबो हता. एमनो कर माफ थयेलो हतो, पण त्यांना राजाए मंत्रीना कहेवाथी तेमनी पासे कर माग्यो, परन्तु 'एम करवाथी पुत्रपौत्रादिए पण कर आपको पडशे' एम समजीने वेपारीओए ना पाडो. राजाओ कयु के ' कर आपवों न होय तो अग्निप्रवेश करो.' आथी पांचसो ये वणिको पोतानी स्त्रीओ साथे अग्निप्रवेश करीने मरण पाम्या हता. आ वणिकोए अगाउ सोपारकमा पोतानुं एक सभागृह कराव्यु हाँ, एमां पांचसो सालभंजिकाओ हती." ___आ छेल्लो उल्लेख आर्थिक-सामाजिक इतिहासनी दृष्टिए घणो अगत्यनो छे. एमाथी मुख्य आटलो वस्तुओ फलित थाय छः सोपारा वेपारनुं मोटुं मथक होई एमां वेपारीओनां पांचसो कुटुंबो हतां. ए वेपारीओनुं एक महाजन हतुं. महाजन पासे तेनी पोतानी कचेरी अने एमां मोटुं सभागृह हतुं, जेमां पांचसो पूतळीओ हतो. अर्थात् शिल्पनी दृष्टिए पण ए सभागृह नोंधपात्र हशे. माफ करेलो कर राजाए लेवा धार्यों ए सामे विरोध करतां बधा वेपारीओ मरण पाम्या, ए वस्तु पण प्राचीन श्रेणि'ओ (Juilds) ना संगठनना प्रतीक जेवी छे. 'निशीथसूत्र'नी चूर्णिमां ज नहि, पण तेना भाष्यमा ये ) अनुश्रुति नौधाई छे, ए एनी प्राचीनता सूचवे छे.
सोपारक-शूर्पारकना उल्लेखो पुराणो अने बौद्ध साहित्यमा तेम ज ग्रीक भूगोळग्रन्थोमां पण छे. जुओ 'पुगुमां शूर्पारक.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org