________________
૨૨૪
જૈન ધર્મ વિકાસ
*
:
રમાં અધેર ઉપસર્ગો કર્યા, જેથી ક્ષેભ પામી ઈદ્ર પિતાની રાજ્ય સભાને નાટારંભ બંધ રખાવી ઉદાસીને ભાવ સેવતા હતા, તે સમયે સંગમ ઇંદ્ર સભામાં આવતાં તેના આવા અકૃત્ય માટે તજના કરી તીરસ્કારપૂર્વક સભામાંથી તેને કાઢી મુક્યું તે પ્રથમ અભવ્ય. 1. ૨. કાળ સીરિક નામના કસાઈ શ્રેણક મહારાજાના સમજ્યમાં હમેશા પાંચ પાડાને વધ કરતે હોવાથી ધર્માત્મા શ્રેણીક મહારાજાએ તેને વિવેકપૂર્વક તેમ ન કરવા સુચવ્યું, છતાં તે કસાઈ માન્યા નહિ એટલે તેને અંધારા કુવામાં ઊંધા મસ્તકે રાખે, છતાં પણ તેણે પાણીના પડછાયામાં પાડાઓની કલ્પના કરી, આંગળી વડે સંખ્યા ગણી પાંચસો પાડાઓને મનરૂપી માંકડાવડે વધ કર્યો.
૩ કપીલા દાસી કે જેને શ્રેણીક મહારાજાએ અનીસ દાન આપવાનું કહેવા છતાં, સ્વહસ્તે ન આપતા શ્રેણક મહારાજાને આ ચાટે દાન આપે છે તેમ મુખે વદીને ચાટવા (કડછી)થી દાન આપતા હતાં, એજ સિદ્ધ કરે છે કે અભવ્ય જીને ગમે તેવી સામગ્રી પ્રાપ્ત થવા છતાં, પણ તેમનાથી સુપાત્રે દાન આપી શકાતું નથી.
૪ અંગાર મર્દક આચાર્ય જેની પરીક્ષા માટે રાજાએ ઉપાશ્રય પાસે જવા આવવાની જગ્યાએ કૈલસા પથરાયેલા, કે જેના ઉપર થઈને તેઓ માત્ર પરઠવવા જતાં કેલસામાંથી ચુ. ચુ. ને જે અવાજ થતે તેને આ મહાવીરના શાશનના સમયના જીવડા છે એમ કલ્પતા જ્યારે ખરી રીતે તે અજીવ પુદગલ હતાં.
૫ પાલક જેને પાંચસો નિર્દોષ મુનિવરેને ઘાચીની ઘાણીમાં રેસી નાખ્યા છે. ૬ પાલક. કૃષ્ણ મહારાજાને પુત્ર જેના કૃત્ય જગ જાહેર છે.
૭ શેરગુપ્ત. જેણે રાજસભામાં જીવ અજીવ, અને જીવ સંબધિ ગુરૂ મહારાજ સાથે લાંબા સમય સુધિ વાદવિવાદ ચલાવી, નજીવની સ્થાપના કરવાથી ગુરૂ મહારાજે જેને ગચ્છ બહાર કર્યો તે.
૮ વિનય રત્ન સાધુ જેણે ત્યાગી જીવનમાં બાર વર્ષ સુધિ રજોહરણની અંદર લેહ કંકણ નામની છરી સંતાડી રાખી. સમય મળતા વૈરભાવથી ઉદાયન રાજર્ષિનું કરૂણ ખુન કરીને ભાગી ગયેલ તે.
આ ગાથામાં નજીવના સ્થાપક સાથે આઠ અભવ્ય કહેલા છે, પરંતુ અમુક સ્થળે સાત અને અમુક સ્થળે નવ કહ્યા છે. સાત બતાવેલ છે તેમાં શેરગુપ્તનું નામ નથી અને નવ બતાવેલ છે તેમાં નોનવગુમાસ્ટ. એટલે નજીવના સ્થાપક તથા ગષ્ઠા માહિલને ગણવામાં આવેલ છે.
પરંતુ સાત અભવ્ય માનવા એ ઠીક લાગે છે સબબકે શેરગુપ્ત અને ગોષ્ઠા માહિલને તે નિન્દ કહ્યા છે, એટલે કે તેઓ સમક્તિથી ભ્રષ્ટ થઈ મિથ્યાત્વમાં ગયા છે તેથી તે અભવિ હેવાને સંભવ નથી.
