Book Title: Jain Dharm Prakash 1965 Pustak 081 Ank 03 04 Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha View full book textPage 7
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir અનિત બંધન છે તે આપણા માટે જાણીએ છીએ અને હોય છે. મુક્ત થવાની ઇચ્છા === " લેખક: “સાહિત્યચંદ્ર બાલચંદ હીરાચંદ જે બંધાએલ હોય તે જ છૂટો થવાની ઈચ્છા છે. પણ એમ ન થાય તે એ બંગલો પોતે પોતાના રાખી શકે. મુક્તિ એટલે બંધનોમાંથી છુટા થવું. હાથે જ ભાંગી નાખી હસવા માંડે છે. એ બાલછા જે બંધાએલા જ ન હોય અથવા બંધનથી છુટા થઈ તરફ આપણે કઈ દ્રષ્ટિથી જોઈએ છીએ ? બાલકને ગએલા હોય તેમના માટે છુટા થવાને અગર મુક્ત પોતાની કૃતિ ઉપર ખૂબ પ્રેમ હોય છે; “બંગલાના થવાનો પ્રશ્ન જ ઉપસ્થિત થતો નથી. તેમ જ જેઓ બારી બારણા અને મેડી જોઈ એને આનંદ થાય છે. પિતે બંધાએલા અને જકડી રાખેલા છીએ એ એ બંગલો, ક્ષણજીવી અને નિરૂપયોગી છે, એની વસ્તુ જાણતા જ ન હોય તેને બંધનથી મુક્તિ બાલકને ખાત્રી હોય છે. છતાં એ એટલે બધે મેળવવાની ઈચ્છા પણ કેમ થાય? એ માટે જ થાય એ માટે જ મોહવશ થઈ ગએલે હોય છે કે, એને બંગલો આપણે બંધનમાં છીએ કે કેમ, આપણે પરવશ થઈ. ભાંગતા એ રડી પડે છે. આપણું મોહજનિત બંધન બીજા નચાવે તેમ નાચીએ છીએ કે કેમ, આપણે પણ એવી જ જાતનું હોય છે. આપણે સારી પેઠે સ્વતંત્ર છીએ કે નહીં, આપણી સેવા બજાવવા માટે જાણીએ છીએ કે, આ ધન, મિલકત, વાડી બંગલા, જે શરીર આપણે મેળવ્યું છે તે આપણું કહ્યું કરે સેનું રૂપુ કે હીરા માણેક, વિવિધ ધરેણું કે પેટી છે કે કેમ, આપણી ઇરછા એ સર્વોપરિ છે કે પટારા, મારા કે કારખાના, વગ વશીલ કે અધિક્ષર. શરીરની ? આપણી ઇન્દ્રિઓ જે આપણું કાર્ય સીધું એટલું જ નહીં પણ આપણા જન્મથી જેને પાળી પછી પંપાળી જેના લાડ લડાવ્યા એ શરીર પણ કરી આપવા માટે જ આપણને મળી છે, તે આપણી આજ્ઞા માને છે કે, ઉલટી આપણને જ આજ્ઞા કરી આપણે છોડી જવું પડશે. કારણુ જ્ઞાની કે મૂર્ણ, આપણને દેરે છે? આપણે ઇન્દ્રિઓને આજ્ઞા ફરમાવી શ્રીમાન કે ગરીબ, અધિકારી કે ધૂતારે, કેદી કે આપણું કાર્ય કરાવી શકીએ છીએ કે, ઉલટા આપણે જેલર, ગુરુ કે શિષ્ય બધા જ એ ભાગે સંચર્યા છે. આપણી ઇન્દ્રિઓની આજ્ઞાનું પાલન કરીએ છીએ? એમાંથી કોઈના નામ પણું સાંભળવામાં આવતા નથી. આ અને આવા બધા પ્રશ્નોના જવાબ મેળવવાને જે કે પિતાને અક્ષરદેહ મૂકી ગયા છે. તેમને જ લોકે કાંઈક ઓળખે છે. એમાંથી ઘણાઓએ એની આપણે પ્રયત્ન કરીએ ત્યારે આપણે બદ્ધ અને પરવશ છીએ કે કેમ તેને જવાબ મેળવી શકીએ તેમ છીએ. ઓળખાણ પણ ન રહે એવું નિરપેક્ષ વર્તન કરેલું આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ જે આપણે છુટા, મુક્ત છે. તેઓએ અને સંપૂર્ણ ત્યાગ કરી ફક્ત પિતાની અને સ્વતંત્ર છીએ એવો મળી જાય તો આપણે મધુર વાણી જ પાછળ મૂકી છે. ગ્રંથ દ્વારા એ આપણને જોવા મળે છે. તે ઉપરથી, તેમની ઉજવલ કરવાપણું કાંઈ રહેતું નથી. પણ આપણે નિબિડ બંધનમાં જકડાએલા છીએ, પરવશ છીએ અને એ અને મૂલગ્રાહી બુદ્ધિને આપણને પરિચય મળે છે. બંધને જેમ બને તેમ નીકળી જાય તો સારું એમ એવા જ્ઞાની મહાત્મા કયાં જન્મ્યા અને કયાં વસ્યા લાગતું હોય તો તે માટે આપણે પ્રયત્ન કરવાની કે એને પરિચય પણ આપણે મેળવો મુશ્કેલ બની જરૂર છે. એ દેખીતુ જ છે. - " , જાય છે. એ ઉપરથી એમની સ્વનિરપેક્ષ વનિનો અનુભવ, આપણને થાય છે. કારણ એમની વૃત્તિ, ફક્ત એક બાલક પત્તાનો બંગલે ઉભે કરે છે. અને મુક્ત થવાની જ હોય છે. એમને આ સંસારનું બંધન એ જોઈ હરખાય છે. અને એને માટે ભાઈ આવી ગમતું નથી હોતુ. એમને આપણે કયારે છુટા થઈશું તે બંગલે ભાંગી નાખે છે. ત્યારે તે બાલક રડવા બેસે એનાં તાલાવેલી લાગેલી હોય છે. - " ... (૨૯) For Private And Personal Use OnlyPage Navigation
1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16