________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમક્તિ અને તત્ત્વોની વિચારણા
લેખક : શાહ થતુર્ભુજ જેચંદ જૈન દર્શનમાં ઓછામાં ઓછાં બે મૂળતની પૌગલીક શરીર હોય છે જ. તે શરીર ભૂલ દ્રષ્ટિએ વિચારણાને અગ્રસ્થાન આપવામાં આવેલ છે. તો ગમે તેટલું અગોચર હય, જીવ સૂક્ષ્મ કે બાદર નવ અથવા સાત ગણાય છે. પણ તેને ઓછામાં નિગદને હય, પાણીના એક બિંદુ કે રાઈના દાણા ઓછાં બે તરમાં સમાવેશ થઈ શકે છે. તે બે કરતા નાના કદમાં ગમે તેટલા અનંતા અસંખ્યાતા તત્વે જીવ અને અજીવ તત્ત્વ, અથવા આત્મા અને જીવન સમૂહ સમાવેશ થતું હોય, સાધારણ કે પુગલ, અથવા ચૈતન્ય અને જડ તત્વ. જીવ તત્ત્વનું પ્રત્યેક શરીરી હાય, સ્થાવર કે ત્રસ કાયને હાય, મહત્વ તેમાં રહેલ આત્મા અથવા ચિંતન્ય તત્ત્વને પણ તે દરેકને નાનું મોટું શરીર હોય છે જ. જૈન આભારી છે. પણ છવામા સાથે અનાદિકાળથી જડ દર્શનની પરિભાષામાં જીવ સૂક્ષ્મમાં સૂકમ એક અથવા પુદગલ તત્ત્વ પણ જોડાએલ છે. આ સંસારમાં અંગૂલના અસંખ્યાતમે ભાગે દેહ ધારણ કરે છે. આમા સાથે પુદ્ગલને સંગ કયારે થયો તેનું અને ૫૦૦ ધનુષ્ય પ્રમાણુ અને તેથી પણ મોટું કેઈ આદિવ–પ્રથમ શરૂઆત કઈ પણ તકેટિથી અમુક ગાઉ સુધીનું મેટું શરીર ધારણ કરી શકે થઈ શકે તેમ નથી. અને સર્વ કેવળીભગવંતની છે. ગમે તેવા નાના કે મેટાં શરીરધારી દરેક જીવ દ્રષ્ટિએ પણ તેનું કોઈ આદિવ નથી. પુદગલ સંગી આમ તત્ત્વની દ્રષ્ટિએ સમાન છે. જીવ અથવા જીવાત્મા અનાદિ કહેવાય છે. સંસારી જીવાત્માને પુદગલ સાથે સંગ અનાદિ દરેક જીવને અનંતા પરમાણુ ધેનું બનેલું હોવા છતાં તે સંગિક અથવા વૈભાવિક છે. તે
આમ સન્દર્ભગ્રન્ય માટેના વિષે સૂચવ્યા કાર્ય સુગમ બનશે અને એને વેગ પણ મળશે એટલું છે તેમાં જે કાઈની ખાસ નેધ લેવી રહી જતી હોય જ નહિ પણ આ સાહિત્યનું સાચું અને સંપૂર્ણ તે તે તજ જણાવવા:કૃપા કરે.. , , મૂલ્યાંકન થવામાં જે નડતર હશે તે દૂર થશે અને
વિજ્ઞપ્તિ-આજે નહિ તો કાલે પશુ પ્રસ્તુત એ કંઈ જે તે લાભ ન ગણાય. વિશેષમાં સિન્દર્ભમન્ય- તે શું પણ દાર્શનિકાદિ સાહિત્ય માટે આગમિક સાહિત્ય અંગે કેટલું અને કેવું કાર્ય થયું પણુ યોગ્ય પ્રબંધ કર્યા વિના જૈન શાસન અને છે અને હવે શું કરવાનું બાકી રહે છે તે પણ સાહિત્યને સમુત્કર્ષ પૂરેપૂરે સધાવાને નથી જ તે જાણી શકાશે. પછી આજથી જ એના શ્રીગણેશ માંડવા માટે અને વિવિધ પ્રકાશન-સૌથી પ્રથમ આ સન્દર્ભઆસનનોપકારી શ્રી મહાવીર સ્વામીના નિર્વાણુને ૨૫૦૦ ગ્રન્થ ગુજરાતીમાં પ્રકાશિત થાય અને એમાં જે વર્ષ પુરા થાય તે મહાપ્રસંગને યોગ્ય પ્રકાશન દ્વારા ન્યનતા જણાય તેને લક્ષ્યમાં રાખી એનું હિન્દી વધાવી શકાય તે માટે શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સ, પ્રકાશન કરાય અને અંતમાં અંગ્રેજી પ્રકાશન પણ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, જૈન, સાહિત્ય વિકાસ પ્રસિદ્ધ કરાય તે આ મહાકાર્ય પૂરેપૂરું દીપી ઊઠશે. મંડળ અને લાલભાઈ દલપતભાઈ વિદ્યામંદિર અને
ગુજરાતી, હિન્દી અને અંગ્રેજી પૈકી ગમે તે એક એવી બીજી જે કોઈ સંસ્થા હોય તેના સંચાલક ભાષામાં ભલે આ ગ્રન્થ સૌથી પ્રથમ તૈયાર કરાવાય, મહાશયને મારી સાદર પરંતુ સોગ્રહ વિજ્ઞામિ છે. પરંતુ એના પ્રણેતા બીજી બે ભાષામાં; પણ જો
લાભપ્રસ્તુત સન્દર્ભગ્રન્ય જે ચગ્ય વિદ્વાન સાથે સાથે જ કાર્ય કરતા રહે તેમ હશે તો એને પાસે તૈયાર કરાવી પ્રસિદ્ધ કરાશે તો જૈન આગમિક લાભ મળવામાં અન્ય ભાષાભાષીઓને વધુ સમય સાહિત્યના પઠનપાઠન અને સમુચિત સંશાધનનું આ લાભથી વંચિત રહેવું નહિ પડે.
For Private And Personal Use Only
